PROVINCIALE ZEEUWSE GOURï T
Kissinger bereidt in maart bezoek voor
NIXON DIT JAAR NAAR MOSKOU
Kabinet zou nog geen toestemming
willen geven voor oeververbinding
BRITSE MIJNWERKERS
GAAN IN STAKING
In januari ongeveer
150.000 werklozen
Vandaag vooroverleg over lonen
Aantal gehelmde
bromfietsers
verdubbeld
Boersmasituatie niet zoveel gunstiger
Twee jongemannen
bekennen brand
stichting boerderij
Welvaart
welzijn
werkelijkheid
217e jaargang - nummer 31
Woensdag 6 februari 1974
GARAGE P. ELENBAAS ZONEN
Achter de Kerk 22a
telefoon (01182) 1331
BEDRIJFSAUTO'S
I
LONDEN De voorzitter van de
Britse mijnwerkersbond Joe
Gormley heeft gistermiddag be
kendgemaakt dat de Britse mijn
werkers zaterdag middernacht in
staJcing zullen gaan. Op de foto tij
dens de persconferentie vlnr: de
vice-president van de bond Mick
McGaheyGormley en secretaris
Laurence Daly.
WASHINGTON (AFP, UPI, DPA) Het Witte Huis heeft dinsdag, aan het slot van het bezoek van de
Russische minister van buitenlandse zaken Gromyko aan Washington, een communiqué gepubliceerd
met de mededeling, dat de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Kissinger, eind maart naar
Moskou zal gaan om voorbereidingen te treffen voor een bezoek van president Nixon aan de Sowjet- I
Unie in de loop van dit jaar.
In het communiqué wordt verder dei
hoop uitgesproken, dat de Europesej
veiligheidsconferentie zo spoedig mo-,
gelijk met succes bekroond wordt. De
Verenigde Staten en de Sowjet-Unie
verklaren ook, vastbesloten te zijn,
hun betrekkingen verder te ontwikke
len. Bovendien leggen zij er de na
druk op, dat vorderingen bij de on
derhandelingen over beperking der
strategische bewapening (Salt-bespre-
kingen). de wederzijdse economische
betrekkingen en andere aanverwante
vraagstukken gewenst is.
In het bijzonder is aandacht gewijd
aan de toestand in het Midden-Oosten
Zowel de Sowjet-Unie als de VS spre
ken zich uit voor vorderingen in de
richting van een vredesregeling in het.
kader van de Geneefse vredesconfe
rentie. Het vraagstuk van de troepen
beperkingen in Midden-Europa werd
daarentegen '.slechts 'aangeroerd', al
dus het communiqué van het Witte
Huis.
Met nadruk wordt in het communique
nog gezegd, dat de twee voorafgaande
Amerikaans-Russische topconferentie?
die van 1972 en 1973 de richtlij
nen bevatten voor de verdere ontwik
keling van de ontspanning.
Met geen woord wordt in de verkla
ring over Cuba gerept. Amerikaanse
regeringswoordvoerders hebben ver
klaard dat het onderwerp der omspan
ning tussen Washington en Havanna
niet aangesneden is.
De woordvoerder van het Witte Hui'
Gerald Warren zei, dat het Moskouse
bezoek van Nixon maandag besproken
is in een gesprek in het Witte Huis
tussen Nixon en Gromyko, dat ook is
bijgewoond door Kissinger. Het on
derhoud duurde twee uur.
Warren kenschetste de bijeenkomst
van Nixon met Gromyko als 'zeer
nuttig en uitvoerig en hartelijk'. De
Amerikaanse woordvoerder noemde
geen tijdstip voor het voorgenomen
bezoek van Nixon aan de Sowjet-Unie,
maar andere Amerikaanse functiona-
N'a afloop van de samenkomst van
anderhalf uur in de Russische ambas
sade met Gromyko, gaf Kissinger
dinsdag te kennen, dat de VS en de
Sowjet-Unie besloten hebben op 19
februari hun onderhandelingen over
beperking der strategische bewape
ning te hervatten.
ZATERDAG A.S. OM MIDDERNACHT
'(Van onze correspondent)
LONDEN De Britse mijnwerkers zullen aanstaande zaterdag om
24.00 uur in staking gaan. Dinsdagochtend besloot de leiding van de
mijnwerkersvakbond, dat een gesprek met minister Whitelaw
waarom de laatste had gevraagd geen zin meer had. Whitelaw
had willen voorstellen een zogenaamde koninklijke commissie in te
stellen, die dan zou moeten nagaan in hoeverre de mijnwerkers recht
hebben op meer geld dan anderen.
De voorzitter van de mijnwerkers
vakbond, Joe Gormley, herhaalde dins
dag echter uitentreuren dat alleen de
aanblik van „meer geld op tafel en nu
meteen" de mijnwerkers van hun sta
kingsplannen zou kunnen afhouden.
Gormley voegde eraan toe dat de
regering nog de hele week de tijd had
om dit geld alsnog op tafel te leggen.
De voorzitter van de mijnwerkers zei
dat in geval van een doorgaan van de
staking de mijnwerkers de mijnen
zouden afzetten om te verhinderen
dat kolenvoorraden naar de elektrici-
WÈSËËBËSgMÊM
vandaag in
de krant
Bezetting
Bewoners van het kamp Hulst
dreigen te 'verhuizen' naar de
markt van Hulst als niet op korte
termijn een einde komt aan de op
het woonwagenkamp heersende
'mensonwaardige' toestanden (pa-I
gina 2);
Kernstop
Het stadsbestuur van Brugge
heeft na veel aandrang zijn
toestemming onthouden aan het
plan tot bouw van een kerncen
trale bij Zeebrugge (pagina 2);
Milieubeleid
DE TWEEDE kamer heeft giste
ren een nieuwe motie-Terlouw
aangenomenwaarin de regering
gevraagd wordt om een brief over
bundeling van het milieubeleid.
(pag. 3)
EEG
DE EEG is er toch in geslaagd tot
een gemeenschappelijk standpunt
te komen voor de energieconfe
rentie in Washington (pag. 11).
Toekomst
DE conferentie van leden van de
'Club van Rome' in Salzburg is ge
ëindigd in een hoopvolle stemming
voor de toekomst, (pag. 11).
Nieuws uit Zeeland
op pag. 2,4, 5, 6 en 7
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3,11
Sport op pag. 12 en 13
Radio en tv op pag. 16
Beurs en economie pag. 17
WC
De secretaris-generaal van het over
koepelende vakverbond TUC, Len
Murray, maakte dinsdagavond bekend
dat de TUC alle vakbonden zou advi
seren deze fronten van postende mijn
werkers niet te doorbreken. Hoeveel
verder de steun aan de mijnwerkers
van de kant van de andere bonden
zou zijn. was op dat moment nog niet
duidelijk. In ieder geval staat vast dat
door de mijnwerkersstaking allereerst
de staalindustrie en aanverwante in
dustrieën en in feite het gehele econo
mische leven van het land in het
grootste gevaar komen te verkeren.
De industrie en economie kregen al
een gevoelige klap door de weigering
van de mijnwerkers om overwerk te
verrichten.
Verkiezingen
Geruchten over ophanden zijnde alge
mene verkiezingen steken thans weer
de kop op.
Premier Heath legde zich hieromtrent
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
DEN HAAG (ANP) Het aantal werklozen in Nederland is in
januari opgelopen tot ongeveer 150.000. Dit heeft een woordvoer
der van het ministerie van sociale zaken dinsdag desgevraagd mee
gedeeld. In december waren er 12.000 werklozen minder. In ja
nuari wordt in het algemeen het hoogste werkloosheidscijfer van
het jaar bereikt. In dezelfde maand van het vorig jaar lag het cij
fer op ongeveer 143.000.
De werkloosheidscijfers over de maand januari worden officieel donderdag
pas bekendgemaakt.
HET WORDT
KOUDER
(Van onze weerkundige medewer
ker)
Voor het eerst na vijf weken
mag in dezr zo zachte winter eer.
iets kouder weertype worden
aangekondigd, waarbij n de
tweede helft tan de week voor
het cent na zeven weken weer
wat natte sneeuw kan vallen Een
s'-ormdepressie ontwikkelde zich
dinsdagavond vrij spontaan bo
ren Engeland m trekt naar de
Noordzee. Via de Britse eilanden
wordt koudere.lucht aangevoerd,
waarbij boven Ierland en Schot-
tand sneeuwbuien worden gemeld
met temperaturen om het pries
punt.
De depressie die gisteren met
veel regen over België en Frank
rijk naar Duitsland trok. gaf in
de Ardennen drie en in het Sau-
erland twee centimeter sneeuw.
Ook in de Alpen valt nu boven
500 meter hoogte sneeuw van
betekemis. Meer dan wat lichte
vorst in de nacht is er voorlopig
niet te verwachten, maar het
gaat duidelijk wat guurder wor
den. hetgeen voor februari echter
niet meer dan een normaal ver
schijnsel is.
In deze winter evenwel, die
zich kenmerkt door opvallend ho-
1 ge temperaturen, is sneeuwval en
j wat lichte vorst in de nacht een
bijzonderheid.
.OORBURG (ANP) Het aantal
bromfietsers, dat een helm draagt is
sinds begin 1972 ruimschoots verdob
beld, zodat thans ongeveer 50 procent
van alle bromfietsrljders in ons land
een valhelm draagt.
Dit blijkt uit een onderzoek, dat de
Stichting Wetenschappelijk Onderzoek1
Verkeersveiligheid (SWOV) verricht
voor de minister van verkeer en wa
terstaat.
3ij steekproeven, die de SWOV nam
in Den Haag. Enschede en Groningen
bleek, dat het percentage helmdragers
onder scholieren zelfs tot ongeveer 75 i
procent was opgelopen.
De oudere bromfietsers blijven hierbij
duidelijk achter.
DEN HAAG Vandaag begintI gangspunt was en is dat de laagstbe-i
taalden minimaal hun koopkracht ge
in de Stichting van de Arbeid eenI handhaafd moeten zien. De vraag of]
technisch vooroverleg tussen de alleen degroep van 13.000,- is of
i dat je nog iets verder kunt gaan, vind
regering, werkgevers-en werlme^
mersvertegenwoordigers om het
komende loonoverleg zo goed mo
gelijk voor te bereiden.
Minister Boersma zei hierover gister
avond in een tv-uitzending: „Ons uit-
ZWOLLE (ANP) De politie heeft
dinsdag twee jongemannen aangehou
den die hebben bekend maandag de
brand aangestoken te hebben die de
boerderij van Rijk de Gooyer In Gie
thoorn volledig verwoestte.
Het zijn de 23-jarige B. K. en de 25-
jarige H. M., beiden uit Giethoorn. De
jongemannen hebben de politie nog
niets verteld over hun motief.
Bij de brand kon het gezin De Gooyer
zich bijtijds in veiligheid stellen. De
schade bedroeg ongeveer twee
ton.
ik een-benadering die we waar moeten
maken, die we ook hebben gekozen
en waar we nog steeds achter staan.
Hoe dat in de praktijk verder moe:
worden uitgewerkt, dat zijn punten
waarover we in het overleg in de ko-,
mende weken van gedachten zullen,
moeten wisselen."
Gesprekspartner van de minister was
NVV-voorzitter Wim Kok, die in eenl
reactie op bovenstaande mededeling
van de minister te verstaan gaf, dat
het handhaven van de koopkracht voor
de laagstbetaalden een goede zaak is.
maar dat er wel iets meer zal moeten
gebeuren aan hun lonen als de situa
tie zich voor 1974 economisch minder
ongunstig laat aanzien dan aan het be
gin van het jaar verwacht werd.
Minister Boersma zei dat de situatie
volgens hem echt niet zoveel gunstiger
is. Dat geldt voor de prijsstijgiingen en
voor de werkloosheid, zo zei hij.
De heer Kok wees op het voordeel
dat ons land heeft door aardgasreser
ves en door de 'extreem voordelige
goud- en deviezenposltle'.
Reserves zijn er om in noodsituaties
aangesproken te worden. „Ik vind dat
we ons in dat opzicht in 1974 wel eens
een klein offertje kunnen permitte
ren". aldus de NW-voorzitter.
Volgens een recent onderzoek van
het Amerikaanse instituut Gallup zou
46 procent van de Amerikaanse bevol
king liever hebben dat vice-president
Gerald Ford de rest van Nixon's
ambtsperiode als president zou optre
den.
MINDSZENTY
VAN FUNCTIE
ONTHEVEN
VATICAANSTAD (UPI) De paus
heeft dinsdag Jozsef kardinaal Minds-
zenty ontheven van zijn functie van
aartsbisschop van Esztergom en pri
maat van Hongarije. De pauselijke
bekendmaking zegt dat de zetel van
Esztergom nu vacant is.
Deze maatregel beeft de voornaamste
bron van wrijving tussen het Vaticaan
en communistisch Hongarije weggeno-,
men. Het afzetten van de 81-jarige
Minaszaenty is juist drie dagen voor
de 25e verjaardag van zijn veroorde
ling tot levenslange gevangenisstraf in;
Hongarije gekomen
Het vaticaan zegt dat de maatregel de
instemming van Mindszenty heeft.
Midszenty woont in ballingschap in j
Wenen. Hongaarse ballingen hadden
dit al weken geleden voorspeld. Zij I
zeiden dat de paus gehandeld heeft
onder buitengewoon zware druk van 1
de Hongaarse regering.
STELLIGE VERWACHTING IN 'DEN HA AG'; MEDEDELING VANDAAG IN DEK. AMER
TERNEUZEN-
ELLEWOUTSDIJK
VOORKEUR
BOVEN
KRUININGEN-
PERKPOLDER
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG In parlementaire
kringen in Den Haag wordt ver
wacht dat minister Westerterp
van verkeer en waterstaat van
daag woensdag in de twee
de kamer zal meedelen dat de re
gering voorlopig nog niet het;
'groene licht' zal geven voor uit
voering van de plannen voor een
vaste oeververbinding over en
onder de Westerschelde.
Er zijn nog nadere studies nodig, on
der meer op het stuk van de ruimte
lijke ordening en daarover wenst het
kabinet eerst te worden ingelicht.
De bewindsman van verkeer en wa-
terstaat zou de plannen er in de
ministerraadsvergadering van vorige
week vrijdag niet doorgekregen heb
ben. Het kabinet zou zijn meegegaan
met de visie van minister Gruijters
van volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening, dat eerst nog moet worden
bepaald óf indien de vaste oeverver
binding er zou moeten komen, de
keuze niet in de eerste plaats zou
moeten vallen op een verbinding Ter-I
neuzen-Ellewoutsdijk. I
Ook zou in het kabinet een rol
hebben gespeeld dat de tot nu toe
gehanteerde verkeersprognoses aan
een nadere beschouwing zouden moe
ten worden onderworpen.
In de Rijks Planologische Commis
sie is de afgelopen maanden gepleit
voor dat tracé, dat volgens de plano
logen beter zou zijn dan de route
Kruiningen-Perkpolder-
Het oorspronkelijke plan voor de
vaste oeververbinding Westerschelde
ging destijds uit van een tracé op de
lijn Kruiningen-Perkpolder. De ver
binding zou aldus zo was de rede
nering in het hart van de provincie
Zeeland komen te liggen en een regel
rechte aansluiting geven op de Delta
route via Zeelandbrug en Haringvliet
brug naar Rotterdam. In 1969 kwam
dit steeds verdedigde tracé op de
tocht te staan, toen de toenmalige
minister van verkeer en waterstaat,
Bakker, met de mededeling kwam dat
zijn .Aanvankelijke voorkeur" uitging
naar een tracé op de lijn Kruiningen-
Perkpolder. Uitsluitend om technische
redenen zou voor een dergelijk tracé
moeten worden gekozen: bij Temeu-
zen is de bodem van de Westerschelde
te weinig stabiel voor de bouw van
een brug-tunnelcombinatie in de ri
vier. Met moeite is men daarna in
Zeeland „omgezwaaid" naar het door
Rijkswaterstaat en het ministerie van
verkeer en waterstaat aanbevolen tra-'
cé.
In overleg tussen de aannemers
combinatie, de provincie Zeeland en
Rijkswaterstaat, zijn daama de plan
nen uitgewerkt voor de bouw van de
verbinding op het tracé Kruiningen-
Perkpolder.
Volgens kringen rond het kabinet
heeft minister Westerterp vorige week
in de ministerraad gepleit voor uit
voering van de plannen, die de Stich
ting Vaste Oeververbinding Wester
schelde gereed heeft en voorzien in de
aanleg van een brug-tunnelcombinatie
tussen Krulningen en Perbpolder. De
bezwaren zouden niet meer, zoals in
de afgelopen jaren bet geval was, van
financiële aard zijn, maar ze zouden
vooral op planologische gronden zijn
aangevoerd door de minister van
volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning.
Minister Gruijters wilde dinsdag-
avond niets zeggen over de besprekin-
gen, die de ministerraad gevoerd j
heeft over de Westerschelde-verbin-1
ding. „Daar kan ik geen mededelingen,
over doen. Zaken die het ministeriel
van verkeer en waterstaat betrekken;
worden behandeld door de minister
van verkeer en waterstaat", aldus de
bewindsman. En in antwoord op de
opmerking, dat bij de plannen voor
de oeververbinding ook de minister
van volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening betrokken is: „Ik heb mijn
antwoord
wikke-
llngss
fiahtlijn
behandeling is nu get
zaam voorbereid door om
en b:J zestig schriftelijke
vragen met bijbehorende antwoorden.
Vorige week zijn die gepubliceerd, een
even grijs en onleesbaar geval als de
schets zelf Men moet enige weerstand
overwinnen om dit nieuwe stuk te le
zen, in de eerste plaats omdat het ln
dezelfde sociaal-technische stjl is ge
schreven als de ontwikkelingsschets:
het lijkt wel alsof het over elektronlka,
hijskranen of bruggen gaat in plaats
van over het welzijn van mensen. In
de tweede plaats is net stuk tweeslach
tig omdat sommige vragenstellers op
een andere golflengte opereren dan
diegenen die de antwoorden hebben
samengesteld. Daardoor is bovendien
een zekere irritatie in het geheel bin
nengeslopen. Het grote geschilpunt
blijkt de tegenstelling welvaart-welzijn
te wezen.
In de schriftelijke discussie tussen ge
deputeerden en de staten wordt van
verschillende startpunten uitgegaan.
Gedeputeerde stater, vertalen het be
grip 'welzijn' onmiddellijk in 'welzijns
voorzieningen' en bouwen daarop hun
filosofie. Overige:'.'- is het woord 'filo
sofie' in dit verband te zwaar, het gaat
meer om een vierkante redenering Ze
komt globaal ge
nomen hierop
neer culturele voor
zieningen kosten
geld. veel geld zelfs,
de rijksoverheid zal
moeten bijspringen. Ze doet dat echter
volgens vaste regels, waarvan een van
de belangrijkste is dat uitkeringen op
basis van inwonertallen worden ver
strekt. Wil men meer geld. dan zullen
er derhalve meer Inwoners moeten ko
men, pas dan ook worden welzijns
voorzieningen rendabel. Met andere
woorden: de bevolkingsgroei dient te
worden gestimuleerd en dat betekent
weer economische groen zo ongeveer
redeneert het college. Tegen die ach
tergrond heeft het een lijst van priori
teiten opgesteld, voor gedeputeerden
de kern van de hele schels: een op
somming van verlangens in een volg
orde van belangrijkheid.
Bij de staten evenwel is althans
in bepaalde fracties sprake van
een geheel andere benadering. Een
welzijnsnota betekent voor deze groe
pen allerminst dat men zich op basis
van het huidige systeem behoort op te
stellen, maar men vindt integendeel
dat geheel los daarvan er een welzijns-
ideologie voor Zeeland moet komen.
Zo in de geest van: er mogen hooguit
zo-en-zoveel inwoners in Zeeland ko
men (ongeacht de bevolkingsdruk el
ders), met het oog daarop dient de
planologie zus-en-zo te worden bedre
ven. de recreatie-ontwikkeling moet
vervolgens daaraan worden aangepast
<en niet omgekeerd) en tenslotte zijn
die-en-die voorzieningen nod:g met het
oog op de eigen Zeeuwse ideaai-geach-
te situatie Een dergelijke visie zou
vanuit de provinciale verantwoordelijk
heid moeten worden opgesteld en aan
de rijksoverheid dienen te worden aan
geboden. zo ongeveer in de opvatting
van bepaalde statenleden. We charge
ren nu enigszins, maar toch klopt deze
voorstelling wel in grote lijnen me:
de werkelijkheid. Het coY.eze daaren
tegen haalt over deze denkbeelden min
of meer de schouders op. het wenst
zich niet met utopieën bezig te hou
den, maar met de feiten van vandaag
en vindt het onzin te proberen deze
feiten die elders worden bepaald
om te bulgen naar eigen inzichten.
Deze tegenstelling utopie of wer
kelijkheid speelt nu al maan
den een rol in de discussies, ze begon
kort vóórdat in Hedenesse een confe
rentie over deze problematiek werd
gehouden. Bij die gelegenheid kwamen
gedeputeerden met enkele 'kantteke
ningen' voor de dag, waarin duidelijk
afstand werd genomen van wat het
college beschouwde als een te theore
tische benadering. Het betoogde toen
dat niet over 'nationale beleidszaken'
moest worden gesproken, die vallen
immers buiten de provinciale moge
lijkheden of invloedssfeer. „Het komt
ons juist voor uit te gaan van de hui
dige maatschappelijke situatie" ze: het
college een jaar geleden. Een stand
punt dat het blijkens het jongste stuk
nog altijd huldigt.
Het is te hopen dat in de komende
statendiscussies deze tegenstel
ling niet wordt verbloemd. De duide
lijkheid is er mee gediend dat de
standpunten zo precies mogelijk wor
den geformuleerd- op basis van de
nota moet immers een beleid worden
uitgestippeld. Als het debat vaag en
verward wordt, komt het er in feite
op neer dat over enige tijd de hele
schets een vergeten stuk is ge-worden.
Zouden de staten een andersoortig be
leid willen dan in deze nota is aan
gegeven. dan berekent dat in concrete
dat de hele schets moet worden over
gemaakt en van een andere ideologie
moet uitgaan. In dat geval behoort
de huidige nota als onvoldoende te
worden gekarakteriseerd. Er zal dan
een totaal ander stuk op tafel dienen
te komen. Wil men evenwel in meer
derheid meegaan met het standpunt
van het college, dan komt dat er in
feite op neer dat de prioriteitenlijst
uit de nota wordt aanvaard. Er zal
volgende week een keus gemaakt moe
ten worden: een 'ideaalbeeld' als uit
gangspunt of de praktijk van alle
dag. Die beslissing is in eerste in
stantie aan de orde.
