PROVINCIALE ZEEUWSE COUR/ f
GEEN UITZONDERINGSPOSITIE
VOOR DE DETAILHANDEL
„Overbedding Z. Vlaanderen niet zo
erg als de staatssecretaris opgeeft"
RECHTER DAGVAARDT
NIXON ALS GETUIGE
Belgen in maart
naar de stembus
KAMER
VERWERPT
MOTIE-WIEGEL
Prinses Irene
verwacht
baby
CBS verklaart:
„OOK CIA
VERNIETIGDE
GELUIDSBANDEN"
Kissinger
RIOS BEGINT
BINNENKORT
ONDERZOEK
Wiegel en hel
zware geschut
Politieke
spelletjes
217e jaargang - nummer 25
Woensdag 30 januari 1974
LUBBERS LEGT MOTIE-SCHOUTEN NAAST ZICH NEER
I De AR-afgevaardigde Schouten
dient zijn motie in, welke door de
meerderheid zal worden aanvaard.
DEN HAAG De kamer heeft
dinsdag een motie van VVD-frac-
tieleider Wiegel tegen het beleid
van minister Lubbers verworven.
Wiegel deed zijn aanval op de
regering nadat minister Lubbers
had verklaard een door de kamer
aanvaarde motie van de ARP-er
Schouten niet te zullen uitvoeren.
In de motie werd gevraagd de
detailhandel buiten de prijsmaat
regelen te houden. Bij de partijen
die voor de motie-Schouten stem
den waren de ARP en de KVP.
Wiegel diende tui de reactie van
minister Lubbers een motie in,
waarin hij vroeg om het stand
punt over de motie-Schouten nog
eens in beraad te nemen. De
regering werd in Wiegels motie
ook voorgehouden, dat de kamer
„de beslissing van de regering om
de motie-Schouten niet uit te voe
ren in hoge mate betreurt".
Wiegel werd slechts bijgevallen
door de woordvoerders van
DS'70, CHU, GPV. SGP en Boe
renpartij. Zijn motie werd dan
(Zie slot pagina 3 kolom 7
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Lubbers geeft niet toe aan de wens van een kamermeerderheid de detail
handel niet te betrekken in de verscherping van het prijsbeleid. Hij zei dinsdag een desbetreffende
motie van ARP, CHU en KVP, ingediend door ARP-kamerlid Schouten, niet in „haar letterlijk ver
gaande strekking" uit te kunnen voeren. De motie werd aangenomen met de stemmen van KVP
WD, ARP, CHU, DS'70, SGP, GPV, Boerenpartij en de RKPN voor. In tweede instantie deed ministe:
Lubbers nog wel enkele toezeggingen, maar hij hield een slag om de arm. „In de praktijk van het
prijsbeleid gaat de regering rekening houden met de bezwaren, die de detailhandel heeft. Het kan
dan zijn, dat de prijsbeschikking een kortere duur krijgt dan thans gedacht wordt", aldus de minis
ter. In het algemeen wil de bewindsman van economische zaken echter niet verder gaan dan hij na
het overleg met de organisaties uit het midden- en kleinbedrijf in het afgelopen weekeinde had be
loofd.
de stemming over drie aangehou
den moties. Minister Rubbers ver
klaarde zich tegen deze moties. Hij
zei dat de uit de kamer en van de
zijde van het midden- en kleinbedrijf
gekomen argumenten voor hem al
aanleiding waren geweest het beleid
op enkele punten te wijzigen. Deze
veranderingen konten er op neer dat
ongeveer 90 pet van de detaillisten in
midden- en kleinbedrijf, die totaal on
geveer 55 pet van de omzet vertegen
woordigen, nu buiten de wachttermijn
voor het doorberekenen van kosten
stijgingen valt.
Ondernemers met een winst uit hun
bedrijf of een belastbaar inkomen in
1972 van minder dan f25.000 (of min
der dan f22.500 over 1971) vallen
onder de uitzondering. Daarbij werd
IN INBRAAKPROCES TEGEN EHRLICHMAN
(Van onze correspondent)
WASHINGTON President Nixon' is opgeroepen om te getuigen in de processen tegen drie ex-func
tionarissen van het Witte Huis die verantwoordelijk zijn voor de inbraak in het kantoor van de psy
chiater van David Ellsberg. Het bevel werd uitgevaardigd door Gordon Ringer, de rechter in Los
Angeles, waar het proces gevoerd wordt, op verzoek van de advocaat van Nixons voormalige me
dewerker John Ehrlichman-
De kans dat Nixon gehoor zal geven
aan deze gerechtelijke oproep is ge
ring. Advocaten van het Witte Huis
hadden al aangekondigd dat het uitge
sloten is dat de president vrijwillig
zou verschijnen. De rechter toonde
zich niet zeker over de juridische
gevolgen van een weigering en de
daarna te volgen gerechtelijke proce
dure. In enkele kringen van juristen
wordt er rekening mee gehouden dat
het oproepen van de president als
getuige en zijn weigering onderdeel is
van een verdedigingsstrategie die door
de juristen van het Witte Huis en die
van Ehrlichman is uitgewerkt.
Volgens deze visie is Nixons getui
genis noodzakelijk omdat Ehrlich-
mans advocaten willen aantonen dat
hii in opdracht van de president op
trad in een functie die gelijk te stel
len is met die van een politiefunctio
naris met een speciale opdracht (ter
wijl in Los Angeles het vrijwel nooit,
is voorgekomen dat politieagenten
zijn veroordeeld, zelfs niet wanneer
(Van onze correspondent)
PARIJS Prinses Irene verwacht
deze zomer in de maand juni haar
vierde kind Haar oudste zoontje Car
los Bernardo is zondag vier jaar ge
worden en de tweeling Margarita en
Jaime zijn nu 15 maanden oud.
Dit nieuws is bekendgemaakt in een
bulletin van de carlistische persdienst
in Parijs. De laatste bevalling van
prinses Irene was een zeer moeilijke.
Zij verbleef daarvoor ruim twee
maanden in het Sint Radboutzieken
huis in Nijmegen. De prinses hoopt
Verwaterplaatsen
Minister Van der Stee van land
bouw en visserij verwacht dat het
in verband met de hoge kosten
niet mogelijk zal zijn kunstmati
ge mosselverwaterplaatsen te bou
wen en te exploiteren. (Pag. 2)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4, 5, 6 en 7.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 2
en 9.
Sport op de pagina's 10 en
11.
Radio en t.v. op pagina 14.
Financieel nieuws op pagina
15.
zij in de uitoefening van hun ambt
overtredingen begingen).
Wanneer Nixon nu weigert te getui
gen, aldus de visie van deze juristen,
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Volgens een
zegsman van een van de natio
nale omroepen bestaan er bewij
zen dat de buitenlandse inlich
tingendienst (CIA) in het ge
heim opgenomen geluidsbanden
van gesprekken tussen de presi
dent en CIA-functionarissen
heeft vernietigd.
Het zou hier gesprekken betreffen
die gevoerd werden in de kritieke
periode vlak voor en na de Watergate-
inbraak. Een senator die betrokken
zou zijn geweest bij het onderzoek
van de rol van de CIA in de Waterga
te-affaire zou een -,tip" hebben gekre-i
gen dat dergelijke compromitterende
geluidsbanden bestonden. Deze sena
tor, aldus de omroep CBS, stelde zich
in verbinding met een functionaris
(Zie slot pag. 3 kol. 1
kan de verdediger van Ehrlichman
aanvoeren dat het proces geseponeerd
dient te worden omdat het belangrijk
ste bewijs van Ehrlichmans onschuld
niet geleverd kan worden. Hetzelfde
juridische scenario zou dan gelden
voor de overige twee die terecht
staan: David Young en Gordon Liddy
(die overigens nog steeds gevangen
zit wegens zijn aandeel in de Waterga-
te-inbraak).
Nixons getuigenis zou gewenst zijn
op 25 februari, op een onderzoekzit-
ting die aan het eigenlijke proces
vooraf gaat. Volgens de Amerikaanse
annalen is het de eerste keer dat een
president wordt opgeroepen om in
i rechtszaak te getuigen.
Het Amerikaanse, democratische
congreslid Jonathan Bingham van
New York heeft maandag een grond
wetswijziging voorgesteld die het mi
nister van buitenlandse zaken dr. Hen
ry Kissinger mogelijk maakt zich kan
didaat te stellen voor het president
schap, ondanks het feit dat hij genatu
raliseerd en geen geboren en getogen
Amerikaan is.
Momenteel sluit de Amerikaanse
grondwet het presidentschap voor
niet in de Verenigde Staten geboren
burgers uit.
WcGovern
De Amerikaanse senator George
McGovern, democratisch presidents
kandidaat in 1972. heeft dinsdag eisen
tot schadevergoeding tot een bedrag
van 1,4 miljoen dollar ingediend tegen
acht firma's, awarvan hij zegt dat zij
illegale schenkingen deden aan het
herverkiezingscomité van president j
Nixon.
wachttermijnregeling te houden ter
vc jrkoming van het opleggen van te
zware administratieve lasten en ter-
wille van de eenvoud- Een wachtter
mijn van vier weken zou vooral van
ondernemers in de handel een bijzon
der offer vergen. Zij werken met een
geringe marge en met een hoge om
loopsnelheid van de goederen.
Tegelijkertijd hield de minister vast
aan het beginsel dat een tijdelijke
verscherping van het prijsbeleid be
trekking zou moeten hebben op on
dernemingen in alle schakels van het
produktieproces. voorzover hun draag
kracht dit toelaat. Daarom worden
van de wachttermijn van vier weken
in de handel uitgezonderd: levensmid-
delenbedrijven met een omzet van
minder dan f700.000, BTW niet inbe
grepen in 1973 of minder dan
f600.000 zonder BTW in 1972; bedrij
ven, die in overige goederen handelen
met een omzet van f350.000 zonder
BTW in 1973, of minder dan f300.000
zonder BTW in 1972.
scherpere beleid de gevraagde uitzon
dering gemaakt zou kunnen worden.
D'66'er Terlouw wilde de regering het
voordeel van de twijfel gunnen. Bij
stemming bicken PvdA, D'66. PPR er.
CPN tegen. Met grote meerderheid
werden twee WD-moties (wensen, fis
cale verlichting voor zelfstandigen en
uitzonderingen van de wachttermijn
voor kostendoorberekening voor de
tailhandel. ambacht, horeca en ver
voer) verworpen.
Reactie NKOV
Andere taxatie
De belangstelling van het midden-
en kleinbedrijf voor het kamerdebat
was opnieuw groot. In een reactie na
de stemmingen zei NKOV-voorzitter
W. M. Perquin verheugd te zijn dat de
motie van ARP. CHU en KVP was
aanvaard. „Ons vertrouwen in de ka
mer en met name in de confessionele
partijen is volledig hersteld". Hij zei
ook dat de drie organisaties zich
zullen beraden over wat verder te
doen staat als de minister de motie
inderdaad niet uit zal voeren.
RHENEN Het is reeds lente
voor schaapherder Limbeek. die
hei eerste lam koestert, dat in de
Rhedense schaapskooi in Heuven
jaar heeft nog meer in petto, w-ant
werd geboren- Het vroege voor
zestig ooien zijn drachtig, i
de helft van tweelingen.
In verband met de inflatiebestrij-
ding kunnen de inkomensgrenzen niet
verder worden verschoven, zei drs.
Lubbers. Als de kamer de motie aan
neemt taxeert zij de infiatieproblema-
tiek anders dan de regering. Nog
maals stelde hij dat hij in het overleg
al een groet deel van de motie-Schou
ten was nagekomen. Hij liet nog in
het midden of wellicht het verscherp
te prijsbeleid van kortere duur zou
moeten zijn en of de wachttermijnre
geling voor de detailhandel eventueel
eerder zou moeten eindigen dan voor
andere sectoren.
ARP-woorüvoerder Schouten consta
teerde dat er nu volgens de minister
twee soorten ondernemers zijn. Dat is
voor ons niet aanvaardbaar, zei hij. j
KVP'er Van Amelsvoort suggereerde
dat wellicht aan het einde van de
geldigheidstermijn van het tijdelijk
FORMATIE MISLUKT
(Van onze correspondent)
BRUSSEL België gaat op 10
maart naar de stembus om een
nieuwe volksvertegenwoordiging
te kiezen. Kamerontbinding is
onvermijdelijk geworden omdat
de christen-democraat Leo Tin-
demans ër niet in is geslaagd
een regering te formeren die op
een parlementaire meerderheid
kan steunen en waarin Vlamin
gen en Walen evenredig zouden
zijn vertegenwoordigd.
Tindemans heeft zijn formatie-op
dracht dinsdagmiddag teruggegeven
en koning Boudewijn tot onmiddeilij- j
ke ontbinding van de kamers geadvi
seerd, aangezien hij de Waalse chris- j
ten-democraten niet heeft kunnen
meekrijgen voor zijn plannen.
De formateur wilde er met zijn
nieuwe regering in de eerste plaats
voor zorgen, dat de volgende volks-!
vertegenwoordiging grondwetswijzi
ging m zou kunnen doorvoeren. Daar-'
toe moet m Beigie door het zittende
parlement het besluit worden geno
men. De kwestie is vooral van belang
in verband met de vergaande regiona
le hervormingen die op het program
ma stonden
De Waalse christen-democraten ech
ter wilden geen nieuwe Grondwetsher
ziening. hoewel zij ook tegen nieuwe
verkiezingen waren. Diverse partij-af
delingen echter hebben zich ook in
het Waalse duidelijk voor Tindemans'
plannen uitgesproken.
De socialisten die uit de regering-
Leburton stapten vanwege hun neder
laag bij de raffinaderijkwestie „I-
bramco" en al direct op nieuwe ver
kiezingen aanstuurden, hebben dus
alsnog hun zin gekregen. De formatie-
inspanningen van Tindemans hebben
bovendien de christen-democraten dui
delijker dan voorheen onderling ver
deeld: in een Vlaamse en een Waalse
(Zie slot pagina 3 kolom 6
NIET 7, MAAR 5,87 BED PER 1000 INWONERS
TERNEUZEN De mededeling
van staatssecretaris Hendriks
van volksgezondheid dat er in
Zeeuwsch-Vlaanderen zeven zie
kenhuisbedden per 1000 inwo
ners zijn, heeft bij de ziekenhuis
besturen in de streek bevreem
ding gewekt. Men begrijpt niet
hoe het departement in Den
Haag aan dat cijfer komt.
„Zeven bedden per 1000 inwo
ners is voor Zeeuwsch-Vlaande
ren te ruim becijferd. Boven
dien doet het zonder meer han
teren van zo'n cijfer geen recht
wedervaren aan de typisch re
gionale omstandigheden", zo ge
ven de ziekenhuisbesturen te
verstaan.
Staatssecretaris Hendriks deed de me
dedeling tijdens een mondeling over
leg met de tweede kamercommissie
voor volksgezondheid. Hij zei tevens
dat bij dc beoordelng van plannen
voor de bouw van nieuwe ziekenhui
zen wordt uitgegaan van vier bedden
per 1000 inwoners. Van deze norm kan
In voorkomende gevallen worden afge
weken. Van de ziekenhuizen in
Zeeuwsch-Vlaanderen verwacht de
staatssecretaris een voorstel om de
'overbedding' terug te dringen.
De werkelijke situatie op dit ogenblik
in de Zeeuws-Vlaamse ziekenhuiswe
reld is minder buitensporig dan het
Haagse cijfers aangeeft. De streek
had op 1 januari 104.245 inwoners. De
vier ziekenhuizen tellen in totaal 612
bedden. Dat komt neer op een gemid
delde van 5,87 bed per 1000 inwoners.
Met dit cijfer slaat de streek geen
gek figuur. Het aantal bedden per
1000 inwoners m de provincie Zeeland
was in 1973: 5,89, het nationale cijfer
s 5,04.
Verschillen
Feit is dat de afzonderlijke delen van
Zeeuwsch-Vlaanderen aanzienlijke ver
schillen vertoner-in het aantal bedden
per 1000 inwoners. Zo heeft het St.
Antoniusziekenhuis in Oostburg de
laagste score. Dit telt 112 bedden,
exclusief de wiegen voor gezonde zui-i
gelingen, en het aantal inwoners van
het verzorgingsgebied West-Zeeuwseh-1
Vlaanderen (de gemeenten Oostburg,
Aardenburg en Sluis) is 25227. Dit
resulteert in een gemiddelde van 4,44
bed per 1000 inwoners. Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen (de gemeenten
Hulst en Hontenisse en de kern Koe
wacht) komt veel hoger uit de bus.
Het St. Liduina-ziekenhuis in Hulst
heeft 162 bedden, wiegen niet meege
rekend. Het verzorgingsgebied telt
27.066 inwoners. Per 1000 inwoners is
hier dus 5,98 ziekenhuisbed. De ka
naalzone beantwoordt het best aan
het door staatssecretaris Hendriks ge
noemde cijfer. Het gebied van de
gemeenten Terneuzen Sas van Gent
en Axel (zonder de kern Koewacht)
telt 51.962 inwoners, terwijl de geu
seerde ziekenhuizen in Terneuzen en
Sluiskil samen 338 bedden (exclusief
wiegen) hebben. Per 1000 inwoners is
telt 51-962 inwoners, terwijl de gefu-
dus 6.5 ziekenhuisbed beschikbaar.
Zelfonderzoek
De ziekenhuisbesturen, gevraagd naar
hun reactie op de mededelingen van
de staatssecretaris, bleken zich er van
bewust te zijn dat er iets moet wor
den gedaan aan de overbedding. Men
wilde de staatssecretaris best volgen
op de weg naar een normalisering
van de situatie. „We weten dat men in
Den H4ag nogal zwaar tilt aan de
overbedding hier. De zaak is ook al
aan de orde in het overlegorgaan van
de vier Zeeuws-Vlaamse ziekenhui
zen", zo liet een bestuurslid van een
van de ziekenhuizen desgevraagd we
ten.
De Rios, raad voor informatie, over-
(Zie slot pagina 6 kolom 5)
fiant/tjn
plaats omdat deze ploeg ach nog
moes*, waarmaken. In de tweede plaats
omdat de regennxvparti:<-n er niet aan
dachten zich In he; begin van een ka
binetsperiode uiteen te laten drijven.
Wiegel wist en begreep dat en deed vo
rig jaar bij de debatten over de rege
ringsverklaring en bij de algemene
beschouwingen zeen enkele poging ora
het kabinet te laten struikelen: het zou
vergeefse moeite zijn geweest Nu ech
ter de contouren van het kabinetsbe
leid duidelijker zijn geworden en de
publieke opinie verdeeld lijkt over al
lerlei regeringsmaatregelen begint voor
de oppositie de mogelijkheid om met
zwaarder geschut te werken. Wiegel is
daarmee gisteren begonnen, zij het
nog zonder succx-; Zijn schoten kwa
men echter minder bij het kabinet te
recht en meer bij dc confessionele par
tijen. De fractievoorzitter ".an de PvdA
Van Thijn had gelijk toen hij opmerk
te dat Wiegel er kennelijk op uit was
de KVP en de AR In verlegenheid te
brengen Maar waarom zou een oppo
sitiepartij een dergelijke poging niet
mogen ondernemen9
Voor een juist beeld van de situatie
willen we de gang van zaken gis
teren in de kamer nog even sar
men vatten, beginnend met de motie-
Schouten. Die motie was ingediend
door een afgevaardigde van een rege
ringspartij AR en had ten doel
de regering zo ver te brengen dat de
detailhandel als geheel niet zou wor
den betrokken in de verscherping van
het prijsbeleid. Voor minister Lubbers
was het ongetwijfeld een vervelende
motie trouwens ook voor het kabi
net. De bewindsman betoogde dan
ook dat al in belangrijke mate tege
moet was gekomen aan de wensen van
het midden- en kleinbedrijf en liet na
drukkelijk weten dat naar het oordeel
van de regering de
motie te ver ging en
derhalve niet zou
worden uitgevoerd.
Wel deed hij als
een soort pleister
op de wonde nog enkele kleine toezeg
gingen. De kamermeerderheid echter
vond die onvoldoende en aanvaardde
de motie met de KVP en de AR onder
de vóórstemmers. De regering zou des
ondanks de motie niet uitvoeren. Op
dat ogenblik bracht Wiegel het zwaar
dere geschut in stelling: hij vroeg een
interpellatie aan over het niet-uitvoe-
ren van de motie. Binnen een kwar
tier werd die interpellatie gehouden en
daarbij diende Wiegel op zijn beurt
een motie in, waarin de regering drin
gend werd \c-rzocht de eerder aan
vaarde motie-Schouten uit te voeren.
Die aanval lukte niet: de AR en KVP
stemden tegen Wiegel Maar wel had
de liberaal op deze manier de beide
confessionele regeringspartijen in een
eigenaardige situatie gerangeerd: ze
stemden aanvankelijk vóór een bepaal
de motie, maar werden later gedwon
gen te erkennen dat ze de regering niet
tot uitvoering van die zelfde motie wil
den dwingen. Een nogal subtiele hou
ding van AR en KVP.
Het directe gevolg van deze affaire
zal wel onvermijdelijk zijn dat in
de komende dagen en weken ka
merleden van de AR en KVP voortdu
rend Wiegel op de korrel zullen nemen.
En ongetwijfeld zullen ze in alle toon
aarden uitroepen dat hun houding
één keer voor en één keer tegen stem
men over hetzelfde onderwerp niet
alleen verklaarbaar, maar zelfs juist is
geweest. Niettemin valt het feit niet
weg te redeneren dat de beide confes
sionele fracties een eigenaardige hou
ding hebben aangenomen. Eén van hen
dient een motie in, die de regering af
wijst, de minister van economische
zaken zegt zelfs dat de bezwaren zover
gaan dat hij de motie naast zich neer
zal leggen, hij doet wel enige conces
sies. maar desondanks wordt de motie
aanvaard. En als dan van de oppositie
kant de zaak verder wordt doorgeprikt
en een motie wordt ingediend om er
voor te zorgen dat de regering precies
gaat doen wat AR en KVP in de motie-
Schouten wilden, dan geven de beide
fracties niet thuis. Dat zijn nu precies
de politieke spelletjes waarvan de kie
zer niets begrijpt, spelletjes ook die
hem een hekel aan de politiek bezor
gen. Een halfslachtig gedoe.
Er zal aan de kant van AR en KVP
nog wel worden betoogd dat in
het nadere debat tijdens de inter
pellatie-Wiegel de minister nog verder
is gegaan, zodat er geen reden meer
was om hem het vuur na aan de sche
nen te leggen, maar dat is een kwestie
van millimeters en nog minder. De
Gaay Fortman jr. karakteriseerde de
situatie heel raak ,JDe christen-demo
craten hebben minister Lubbers eerst
voor een dilemma geplaatst, maar
toen het er op aankwam hebben ze
hem er weer uitgehaald". Overigens
niet alleen Lubbers, maar in feite het
hele kabinet. Het is duidelijk dat aan
vaarding van een motie-Wiegel een
crisissituatie zou hebben opgeroepen.
En achter de schermen is er hard aan
gewerkt om dat te vermijden zo vlak
voor de verkiezingen. Maar het is
alles bijeen genomen ongeloofwaar
dig geworden: de KVP en AR hadden
er beter aan gedaan het niet zover te
laten komen. Intrekking van de motie-
Schouten zou een betere indruk heb-
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
