PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Met ingang van 4 februari a.s.
MAXIMUMSNELHEDEN 100 EN
80 KM-GEEN AUTOLOZE ZONDAG
PZC
Onderwijscommissie uit kamer spreekt
met minister over Zeeuwse problemen
db
Voor BOVAG is de
distributie voorbij
Israëlische terugtocht uit
Suez-gebied komt op gang
Burgerlijke
ongehoorzaam
heid
HANDSCHRIFTONDERZOEK BIJ
ALLE MANNEN VAN BLIJHAM
OM PYROMAAN OP TE SPOREN
Smalle marges
217e jaargang - nummer 22
Zaterdag 26 januari 1974
DRUKKERIJ DEN BOER
MARJCT81 MIDDELBURG-TELOI180-7851
DRUKWERK VOOR INDUSTRIE EN HANDEL
Vaccinaties
tegen rode hond
onder AWBZ
DEN HAAG (ANP) De reeerln*
heeft besloten om vaccinaties in het
kader van het zojrenaamde vaccinatie
programma sinds 1 Januari Jl. ook op
te nemen in het verstrekkingenpak
ket van de algemene wet bijzondere
ziektekosten 'awbz(.
Sedert die datum vallen claar ook on
der de inenting tegen rode hond (ru
bella) van aile meisjes van 11 jaar.
en het onderzoek bij zuigelingen naar
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Er komt geen rijverbod voor zondagen, als de benzinedistributie met ingang van
4 februari wordt opgeheven. Premier Den Uyl heeft dit vrijdagavond meegedeeld, nadat het kabi
net had overlegd met de oliemaatschappijen en de BOVAG. De benzinedistributie kon worden op
geheven nu er een besparing van nog maar 15 procent moet worden nagestreefd, zo deelde de pre
mier mede. Dit kan worden bereikt door een maximumsnelheid van 100 kilometer per uur op auto
wegen en autosnelwegen en 80 op alle andere buitenwegen. De regering zal hiertoe bij algemem-
maatregel van bestuur op grond van de wegenverkeerswet besluiten. Datum van ingang wordt 1
februari. Overtreding wordt een verkeersdilict; geen economisch delict. Tot en met 3 maan gaar
op zondag de pompen dicht- Pomphouders en oliemaatschappijen die tot 4 februari geen bonnen
c.q. toewijzing vragen voor hun geleverde benzine, zijn strafbaar.
Premier Den Uyl ontkende dat er
„benzine zat" zou zijn, „liet is vol
strekt noodzakelijk dat tot -1 februari
bonnen worden ingeleverd", benadruk
te de heer Den Uyl. „Zonder bon of
toewijzing wordt van nu af geen tank
auto met benzine meer afgeleverd.
De regering zal hier strak de hand
aan houden".
Hij wees erop dat het prijsverschil
tussen Nederlandse benzine enerzijds
en Belgische en Duitse benzine ander
zijds in België is de benzineprijs
vrijdag verhoogd, in Duitsland donder
dag ertoe zou kunnen leiden dat
een stroom buurland-bewoners
SECRETARIS RISSEEUW:
naar Nederland komt om benzine weg
te halen. Voor buitenlanders zal ech
ter de distributie worden gehand
haafd: zij mogen geen volle tank mee
naar het buitenland nemen en mogen
nergens anders dan bij de aangewezen
stations maximaal 30 liter tanken.
Extra schaarste kan ook ontstaan
als de oliemaatschappijen hun duurde
re benzine door Nederland naar lan
den voeren waar zij er meer voor
zullen krijgen. De premier gaf toe dat
de regering „geen absolute zekerheid"
had dat de oliemaatschappijen dat
niet zouden doen, maar „we vertrou
wen er wel op dat de oliemaatschap-
DEN HAAG (ANP) Volgens mr. C. Risseeuw, secretaris van de BOVAG, is
het overleg van vrijdagmiddag tussen regering, oliemaatschappijen en BOVAG
niet zo vriendelijk toegegaan als uit het na afloop door de regering uitgegeven
communiqué blijkt. De heer Risseeuw zei dit vrijdagavond in een televisie-
uitzending. Wij hebben ons wel bereid verklaard na 4 februari de maatregelen
van de regering loyaal te ondersteunen, zo zei de heer Risseeuw, maar voor
ons als BOVAG is de distributie van benzine afgelopen. Wij zijn ervan over
tuigd dat het publiek nog over grote hoeveelheden benzinebonnen beschikt,
waardoor bet verschaffen van benzine zonder bon geen enkel probleem zal op
leveren, aldus de BOVAG-secretaris.
Horeca
Ronduit blij met de niet teruggekeerde autoloze zondag was de secretaris van
het bedrijfschap horeca, drs. A. W. Merks. De horeca heeft het nadelig effect
van tien autoloze zondagen nog lang niet verwerkt, zo meende hij. Ook tijdens
de distributieperiode constateerde de horeca een bepaalde gewoonte van het
publiek om zondags minder te. rijden dan voor het tijdperk van de autoloze
zondagen. In totaal, zo becijferde de heer Merks. heeft de horeca een omzet
verlies van 90 miljoen en een inkomstenverlies van 28 miljoen door deze maat
regel geleden.
Jongen met
geleende bromfiets
onder sneltrein
APELDOORN (ANP) Op een ge l
leende bromfiets is de 14-jarige Sietse
Smcdes uit Apeldoorn vrijdagmiddag
onder de sneltrein Apeldoorn-Amers-
foort gekomen en vrijwel op slag
gedood. De jongen was aan het praten
met vriendjes en lette daardoor niet
op de nadering van de trein. Hij reed
pardoes de overweg nabij de verleng
de Kleiberg op cn werd door de trein
overreden.
vandaag in
de krant
Nieuws uit Zeeland op
pag. 2,4,5,6, 7 en 11
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3, 9 en 27
Sport op pag. 12 en 13
Radio en tv op pag. 25
Beurs en economie pag. 27
En in de
zaterdagkrant
pas/. 17 Voor de wekelijkse in
terview-serie 'Inter' had
Kees Cysouw een ge
sprek met G. H. EM.
van Waes, burgemeester
van Borsele.
pag. 18 Agrarisch Walcheren
voelt weinig voor twee
de herverkaveling:
Stemmen uit de Kerken.
pag. 19 Als de plannen van rijks
waterstaat doorgaan,
verliest de Vlissingse vis
sershaven het uitzicht op
de zee.
pag. 21 Letterkundige kroniek
van Hans Warren:
Jan Heyse herdrukt:
De ruit van Rotterdam is
klaar,
pag. 23 Poppraet
Schaken, dammen,
bridge
Oude onderbroek
niet zo safe
als de spaarbank
DEN HAAG (ANP) Een 52-
jarige Turkse arbeider die nog
geen jaar in ons land werkzaam
is. bad kans gezien 15 te spa
ren. Het geld naaide hij in een
onderbroek, verstopt onder zijn
bed in een huis aan de Van
Ravesteinstraat in Den Haag.
De man is van 8 tot 24 januari
ziek geweest, en was gedurende
die tijd op een ander adres. Toen
hij een vriend vroeg naar zijn
kamer in de Van Ravesteinstraat
te gaan kijken of zijn 'spaarpot'
er nog was, moest de vriend
rapporteren dat het geld was ver
dwenen. Vrijdag heeft de Turk
aangifte gedaan bij de
politie.
pijen zich bewust zijn van hun verant
woordelijkheid wat dat betreft. Bo
vendien maakt benzine slechts 6 pro
cent van hun produktie en 4 procent
v»an hun opbrengst".
In weerwil van de eerdere belofte,
dat benzinebonnen een halfjaar geldig
zullen blijven, heeft de regering thans
besloten ze per 4 fabruari ongeldig te
verklaren. Mocht er opnieuw distribu-
tienoodzaak ontstaan, wat volgens de
premier denkbaar zou zijn als andere
landen dan degene die Nederland
thans boycotten hun uitvoer zouden
stagneren, dan komen er nieuwe bon
nen. De kans op een volgende periode
van benzinedistributie achtte hij even
wel onwaarschijnlijk.
Vragen
Drie kamerleden van de PvdA heb
ben aan de ministers van economi
sche zaken, buitenlandse zaken en fi
nanciën gevraagd of het kabinet de
benzinemaatschappijen een extra hef
fing kan opleggen. Zij verwijzen de
bewindslieden naar officiële berichten
uit Amerika, volgens welke de olie
maatschappijen in het derde kwartaal
van 1973 een winst van gemiddeld 80
procent hebben gemaakt. De drie par
lementariërs willen weten of het kabi
net ook bekend kan maken hoeveel
winst de Nederlandse maatschappijen
in dezelfde periode hebben gemaakt,
en hoe ae bedrijven aan die winst
komen.
Ook aan minister Van Agt (justitie)
zijn schriftelijke vragen gesteld in
verband met de benzinedistributie.
Het PvdA-kamerlid Van der Hek wil
van de bewindsman weten welk beleid
de minister had uitgestippeld voor het
handhaven van de distributievoor
schriften. Hij vraagt van de minister
een oordeel te geven over het effect
dat het optreden van politie en justi
tie heeft gehad.
Stad Suez maandag weer vanuit Cairo bereikbaar
TEL AVIV (RTR) Het te
rugtrekken van Israëlische troe
pen en militaire uitrusting van
de westelijke oever van het Suez-
Kanaal naar nieuwe stellingen
Iedereen verdenkt iedereen...
BLIJHAM. (ANP)
In Blifnam en omge
ving zullen de volgen
de week alle mannen
tussen de 15 en 55
iaarniemand uitge
zonderd, dus ook de
politie en de brand
weer. op verzoek van
ie politie een regeltje
moeten schrijven.
Hiermee hoopt de poli
tie het krabbelschrift
pan de pyromaan te
ontdekken. Dit hand
schrift is de enige
strohalm waar de poli
tie in Blijham zich nog
aan vast klampt.
Maandag gaat een tien
tal rechercheurs op
stap en men hoopt op
2 februari rond te zijn.
Een beperkt buurton
derzoek, waarbij ook
zen zinnetje moert
worden geschreven is
voor de schril tdeskun-
cligen van het terech te-
lijk laboratorium in
Rijswijk niet voldoen
de geweest.
Niemand zal zich aan
het schriftonderzoek
kunnen onttrekken Al
le mannen die niet
thuis zijn voorden ver
zocht op het politiebu
reau te komen. De
burgemeester van Bel-
lingwedde J. J Hoelc-
sema hoopt dat iedere
van zijn ge
meente medewerking
zal willen verlenen aan
dit onderzoek.
Er heerst een grote
onrust onder de bevol
king. vooral nu er een
ortjs van f 10.000 op
het hoofd van deze py
romaan is gezet. Ieder
een verdenkt momen
teel iedereen en het re
gent tips over deze py
romaan. aldus de bur
gemeester. Tot het uit-
jebreide onderzoek is
besloten na overleg
met de burgemeester
zn de officier van jus
titie. mr. I. H. P. Sla-
'erus, in Groningen.
in de Sinai is vrijdag officieel
begonnen. Formele plechtighe
den waren er niet bij. De te ver
laten stellingen werden overge
dragen aan de VN-militairen,
die dat op hun beurt weer aan
de Egyptenaren zullen doen. In
feite had Israël het proces al
enkele dagen geleden in gang
gezet.
In feite had Israël het proces al
enkele dagen geleden in gang gezet.
De Israëlische militairen bleken opge
togen in het vooruit zicht naar huis
terug te kunnen keren. Een Israëli
sche radioverslaggever zei dat er in
de kanaalzone nu 'slechts eenrichtings
verkeer', voorkwam.
Het militaire opperbevel heeft meege
deeld dat langs het kanaal in het
noorden van de Smai twaalf lijken
van Israëlische militairen zijn gevon
den. Geschat wordt dat ten noorden
van Ismailia 350 Israëlische militairen
zijn gesneuveld.
Een woordvoerder in Cairo zei dat de
Staking bij Fiat
TURIJN (AP) Bijna 200.000 werk
nemers van de Italiaanse automobiel
fabrieken Fiat zijn vrijdag een 24-
uursstaking begonnen uit protest te
gen het afbreken van de onderhande
lingen over een arbeidscontract.
weg tussen Cairo en Suez maandag
geheel vrij zal zijn. De terugtrekking,
van alle .Israëlische troepen van de
westelijke kanaaloever moet volgens'
schema op 21 februari zijn voltooid,
terwijl de Israëliërs zich op 5 maart
geheel achter de nieuwe linies in de
Sinai-woestijn zullen hebben terugge
trokken. Het vrijkomen van de weg
Cairo-Suez betekent echter opheffing
van het be'.eg van Suez en van de
insluiting van een deel van het Egypti
sche derde leger op de oostelijke
oever van het kanaal.
Gift koningin voor
Romeins schip
DEN HAAG Koningin Juliana heeft
een gift gedaan aan het comité tot
behoud van Romeins schip Zwammer-
dam.
Dit heeft de rijksvoorlichtingsdienst
vrijdagmiddag meegedeeld.
Het prins Bernhardtonds is bereid inj
overleg met de directeur-generaal van
culturele zaken van het ministerie van
erm een garantie te geven van
ƒ50.000 voor het 18 eeuwen oude
Romeinse schip dat in Zwammerdam
is gevonden. Het fonds vindt dat de
actie voor het behoucj, van de 37
meter lange boot moet slagen. Mede
door deze garantie is de mogelijkheid
groter geworden dat het schip kan
worden opgegraven en deze unieke
archeologische vondst voor het nage
slacht bewaard kan blijven.
TOEZEGGING AAN SLOT BEZOEK VASTE KAMERCOMMISSIE
'NORMEN'
VORMEN
STRUIKELBLOK
MIDDELBURG De onderwijs
commissie uit de tweede kamer
vrijdag bijna voltallig op
werkbezoek in Zeeland zal in
een apart overleg met minister
Van Kemenade de problematiek
van het Zeeuws onderwijs be
handelen.
Deze toezegging deed waarnemend-
voorzitter II. J. L. Vonhoff vrijdag
middag aan het slot van de bijeen
komst in het provinciehuis te Middel
burg, waarop het gehele scala van
onderwijsproblemen in deze provincie
uitvoerig werd toegelicht door de top
van de Zeeuwse onderwijswereld.
„Uw bedoeling was het ons in bewe
ging te brengen. U bent in die opzet
volledig geslaagd. U hebt ons eer.
uitgebreide inventarisatie voorgezet,
we beschikken nu over uitvoerige en
geordende documentatie, zoals we die
zelden krijgen. Vele van uw proble
men hebben een landelijke spiegel,
andere maken specifiek deel uit van
dit gewest", aldus het kamerlid Von
hoff, dat in de middagvergadering als
voorzitter van de kamercommissie op
trad. nadat voorzitter mr. J. W. Mas-
man vroegtijdig de bijeenkomst had
moeten verlaten.
Centraal op deze bijeenkomst van de
kamerleden met een keur van Zeeuw
se onderwijsdeskundigen stond de be
nadering door Den Haag" van de
Zeeuwse onderwijsproblemen. ,.We
struikelen le vaak over de normen,
die Den Haag stelt. Normen, die lan
delijk gelden, maar die voor een pro
vincie als Zeeland met zijn
bevolkingsdichtheid vaak een rem be-
tekenen om onderwijsvoorzieningen tel
behouden, uit te bouwen of te verbe
teren", zo werd bij herhaling van1
Zeeuwse zijde gesteld De normen zijn1
te veel afgestemd op de Randstad.
De leden van de onderwijscommissie;
hadden daar begrip voor. maar zij
stelden dat vele van de problemen i
ook elders voorkomen.
Commissievoorzitter mr. Masman gaf
de Zeeuwen als 'advies ad hoe' mee:
Ga praten met de beleidsfiguren van
het departement van onderwijs. Laat
niet na bij hen op te geven waar de
knelpunten liggen Ik kan daar niet
genoeg op wijzen"
België
Onderwijsgedeputeerde mr. J. P
Boersma, die de bijeenkomsten met
de diverse onderwijsdelegaties voor
zat merkte in zijn welkomstwoord
op. „De provincie heeft geen taak bij
het onderwijs maar toch worden de
kleine- en randprovincies steeds meer
bij het onderwijs betrokken. Door dc
druk van onderop gaat de provincie
coördineren stimuleren en soms sub
sidiëren. Als je een welzijnsbeleid wil
voeren is dat vaak onontkoombaar".
Mr. Boersma zei de vrees te hebben
dat de normen, „die voor het onder
wijs gelden teveel zijn afgestemd op
een grote bevolkingsdichtheid en niet
op een gespreide bevolking. Om me:
iets nieuws te starten in Zeeland
waarvoor de normen van de, randstad
gelden, is bijna uitgesloten". En hij
vroeg zich af: „Zou het hier niet met
een geringer getal- maar dar. wat
soberder kunnen?"
Hoezeer 'onderwijs Zeeland' is aange
wezen op Den Haag werd nog eens
duidelijk onderstreept door de opmer
kingen over de relatie tot België
Directeur N. Verboon van de christe
lijke pedagogische academie te Mid-1
delburg bijvoorbeeld. Sprekend over
de problemen rond de opleiding van'
leraren in deze provincie noemde hij
onder neer als een mogelijke, alterna
tieve oplossing oriëntatie op België.
..Maar er zijn allerlei kwesties rond
de diploma's, de vooropleiding, het
collegegeld. En bovenal: toch wat een
beschamende gedachte, zoalang de Eu
ropese gedachte nog zo weinig is
ontwikkeld", aldus de heer Verboon.
Ook. commissie-voorzit ter Masman
bracht het Belgische onderwijs ter
sprake, waarbij hij constateerde, dat
er voorlopig weinig perspectieven in
zitten voor de Zeeuwen Maar er
wordt aan gewerkt, zo bleek verder
uit zijn woorden. .De harmonisatie
van diploma's vormt een onderwerp
van bespreking", deelde hij mede, er
aan toevoegend, dat als de Zeeuwen
de knelpunten in hun onderwijs op
een rijtje kunnen zetten, dit toch ook
nuttig is voor het overleg met de
Belgen.
D\
fimtlijn
"smalle marges van de
politiek' waarover pro
mier Den Uyl in een vorige
periode van zijn politieke
imct leven een uitvoerige en
knappe beschouwing heeft
geschreven, zijn de afgelo
pen weer. iot de smalle marges van bet
regeringsbeleid geworden. Zo zijn er
groepen in de Nederlandse samenle
ving opgestaan - over het algemeen
zéér gezagsgetrouwe figuren die het
kabinet vierkant hebben meegedeeld
bepaalde regeringsvoorschriftcn naast
zich neer te zullen leggen. Bovag-leden
bijvoorbeeld lieten weten dat ze de nu
aflopende periode van de benzinedistri
butie niet meer serieus zullen nemen.
Hun houding heeft er toe geleid dat
de regering gedwongen was - de mi
nister-president gaf dat gisteravond
via de tv onomwonden toe— de distri
butie veel eerder stop te zetten dan
aanvankelijk was voorzien. Van de
kant van de middenstandsorganisaties
is inmiddels eveneens dreigende taal
geuit, namelijk ten opzichte van het
prijzenbeleid: men zou bepaalde voor
schriften willen negeren. Dat alles bij
een wordt nu in allerlei uitspraken en
discussies gemakshalve onder één en
dezelfde noemer gebracht: burgerlijke
ongehoorzaamheid.
Het gaat hier om een term, die de
laatste jaren is overgewaaid uit de
Verenigde Staten. Met name de oorlog
in Vietnam riep daar een golf van ver
zet op tegen allerlei regeringsmaatre
gelen met als gevolg een systematisch
overtreden van wetten en voorschrif
ten. In sommige gevallen ging men
zelfs over tot sabotage: daders daar
van voerden als verweer aan dat hun
geweten hen dwong.
Tot diegenen die tot
'civil disobedience"
overgingen behoor
den befaamde Ame
rikanen. bijvoor
beeld de taalgeleerde en filosoof Noam
Chomsky, om slechts één naam te noe
men. In een discussie voor de Neder
landse tv enkele jaren geleden in
het 'filosofenproject' van de NOS
stelde hij dat burgerlijke ongehoor
zaamheid ln sommige gevallen een
vanzelfsprekende zaak behoort te zijn.
Volgens Chomsky heeft de staat welis
waar de macht om de burger voor
schriften te geven, maar dat wil met
zeggen dat die macht altijd hetzelfde
is als gerechtigheid. Iedere burger
moet in dit opzicht een regeringsbeleid
aan zijn eigen geweten toetsen, aldus
Chomsky. Zo achtte hij het met het
oog op de oorlog in Vietnam rechtvaar
dig allerlei handelingen te verrichten,
die de staat dwarsboomden.
Deze opvatting is de laatste jaren
ook in Nederland sterk naar voren
gekomen. Er zijn daarvan nogal wat
voorbeelden geweest: het kraken van
huizen, bezetting van universiteiten,
vooral ook de weigering collegegelden
te betalen. De aanhangers van deze
theorie zullen zich vermoedelijk ech
ter weinig enthousiast tonen over de
acties van de Bovag-leden. Zij zullen
ongetwijfeld op ideologische gronden
ontkennen dat hier sprake is van de
zelfde vorm van burgerlijke ongehoor
zaamheid als die zij plegen toe te pas
sen. Hun optreden is namelijk links-
gericht en heeft naar zij betogen
mede tot doel de maatschappij-vernieu
wing verder te brengen en oude struc
turen te vernietigen. Hun burgerlijke
ongehoorzaamheid heeft derhalve een
revolutionair karakter, terwijl die van
de pomphouders en middenstanders
niet revolutionair is, maar gericht op
hun zakelijke belangen. In dit. opzicht
kan een vergelijking worden getrok
ken met de situatie in september-ok-
tober 1972 en juli-sepiember 1973 in
Chili, toen daar particuliere vervoer
ders de economie van het land volko
men lamlegden en daarmee de onder
gang van de regering-Allende verhaast
ten. Die vervoerders in Chili waren
geen grote ondernemers, maar kleine
zelfstandigen, die op zeker ogenblik
in verzet kwamen tegen de maatrege
len van de toenmalige Chileense rege
ring. Geen enkele marxist zal hun bur
gerlijke ongehoorzaamheid proberen
goed te praten: in het omgekeerde ge
val daarentegen een staking bijvoor
beeld van vervoersarbeiders tegen een
rechtse regering zouden zij hebben
gejuicht.
Tijdens het Brandpunt-gesprek gis
teravond voor de KRO-telev.sie
was bij de minister-president vagelijk
een zelfde houding herkenbaar: hij
was duidelijk ontstemd over de thans
zich in Nederland manifesterende vor
men van burgerlijke ongehoorzaam
heid. Als oppositieleider was hij des
tijds minder stellig toen het ging over
de weigering van studenten om de col
legegelden te betalen. Dat laat zich ver
klaren- de ideologie en de plaats van
waaruit men oordeelt bepalen nu een
maal iemands houding jegens mensen,
die zich op zeker moment r.:ets van
regeringsmaatregelen aantrekken. Op
dit ogenblik wordt Den Uyl niet als
oppositieleider maar als minister-pre
sident geconfronteerd met een metho
diek die tot nu voornamelijk ter iin-
kerzijde werd toegepast. Een methode
die nu is overgenomen door figuren
die zich materieel benadeeld voelen.
Als studenten een loopje met de wet
kunnen nemen, waarom zou een benar
de pomphouder dat dan niet kunnen
doen, zo hebben zij kennelijk gerede
neerd. Het heeft er veel van weg dat
de minister-president nu een koek van
eigen (vroeger) deeg op tafel heeft ge
kregen.
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
