PROVINCIALE ZEEUWSE COURAN F
Justitie waarschuwt
BOVAG-POMPEN
GEVEN BENZINE
ZONDER BONNEN
Meer subsidie aan museumfederatie
eerder haalbaar dan vaste consulent
NIEUW PRIJSOVERLEG
MET DE MIDDENSTAND
Twee Palestijnen ter dood veroordeeld
Brand in
internaat
eist 23
doden
de krant
van zeeland
EEG
Wurger dacht dat
vrouw dood was
en begroef haar
Minister aan
de ketting
De
INSCHAKELING
FREE-LANCE
SPECIALISTEN
217e jaargang - nummer 21
Vrijdag 25 januari 1974
DEN HAAG (ANP) De leden van de BOVAG hebben donderdag besloten aan al hun klanten
benzine te leveren, ook als deze geen benzinebonnen hebben. Voor de BOVAG-leden is de benzine
distributie in feite beëindigd. Zij besloten dit op een bijzondere ledenvergadering in Den Haag.
De politie zal tegen pomphouders die vanaf vandaag zonder bon benzine verkopen, allereerst waarschuwend optre
den. Als pomphouders 'bewust in gebreke blijven' zal procesverbaal tegen hen worden opgemaakt. Daartoe hebben
justitie. Dit heeft een woordvoer-
De Bovag verenigt 95 procent van de
pomphouders in ons land. Zij vinden
het onbegrijpelijk dat de benzinedis-
frubitie nog tot 4 februari voortsud-
dert, omdat er volgens de Bovag toch
geen strafvervolging zal worden inge
steld. Omdat het verhandelen van ben
zinebonnen en daarmee het schenken
ervan niet verboden is, kan de pomp
houder trouwens zonder de wet te
overtreden gemakkelijk klanten zon
der bonnen helpen door deze uit zijn
eigen voorraad aan te vullen.
Accijns
De Bovag-leden toonden zich zeer ver
bolgen over de schade die zij met de
distributie hebben opgelopen. In een
motie eisten zij van ue regering verla
ging van de benzine-accijns, die bij
een gelijkblijven van de verkoopprijs
zal leiden tot een grotere winstmarge.
Voorzitter Nefkens zei op een pers
conferentie na afloop van de vergade
ring overigens ervan overtuigd te zijn
dat de benzineprijs binnenkort aan
zienlijk omhoog zal gaan. De olie
maatschappijen hebben aan minister
Lubbers van economische zaken ge
vraagd hun prijzen te mogen verho
gen. De minister kan die prijzen niet
teveel afremmen, aldus de heer Nef
kens. De grondstoffenprijzen zijn im
mers omhoog gegaan en als de olie
maatschappijen hier niet aan hun
kunst kunnen komen, dan zullen ze
hun benzine in andere landen zoals
IVesÉ-Duitslamd, gaan slijten, omdat
daar wel een hogere prijs geboden
wordt.
Autoloze zondag
De Bovag-leden spraken zich uit tegen
de invoering van autoloze zondagen
om tot een besparing van 15 procent
op het benzineverbruik te komen. Er
zou een maximum snelheid moeten
worden doorgevoerd, liefst op vrijwil
lige basis, aldus de Bovag-leden. Zij
veroordelen fel het kabinetsbeleid in
zake de distributie. Deze brengt onno
dig veel ondernemingen in gevaar. Zij
eisten van het kabinet op zeer korte
termijn compensatie voor de verliezen
die zij door het kabinetsbeleid hebben
geleden. Dit in de vorm van een
grotere winstmarge en door financiële
uitkeringen op basis van het tweede
werkgelegenheidsprogram en van niet
gebruikte ontwikkelingsgelden. De ga
ragehouders menen dat zij daarvoor
eerder in aanmerking komen dan be
paalde dagbladen, openbaar vervoer
en dergelijke. De Bovag-leden veroor
deelden de benzinemaatschappijen die
voortzetting van de distributie hebben
bepleit en stellen hen mede aanspra
kelijk voor de geleden verliezen. De
pomphouders zijn er op grond van de
afleveringen de laatste weken van
overtuigd dat er voldoende brandstof
in Nederland voorradig is. Verschillen
de pomphouders zijn herhaaldelijk ge
beld door de maatschappijen met de
vraag of zij nog benzine nodig had
den, aldus Bovag-voorzatter Nefkens.
Weslerterp
Om na de periode van distributie het
benzinegebruik met vijftien procent te
kunnen beperken denkt minister Wes
terterp (verkeer en waterstaat) aan
een samenstel van maatregelen: tien
tot elf procent kan bespaard worden
door de invoering van een verplichte
maximumsnelheid van 100 km op de
autosnelwegen en 80 km op de overi
ge wegen in combinatie met een
campagne om de rijstijl van de auto
mobilisten aan te passen.
De overige vier tot vijf procent zou
bespaard kunnen worden door maat
regelen als: drie autoloze zondagen op
een periode van zes weken, het sluiten
van de benzinepompen op zondagen
en het selectief gebruik van de auto
op vrijwillige basis. Minister Wester
terp heeft dit donderdag meegedeeld
nadat hij en staatssecretaris Haze-
kamp (.economische zaken) in Den
Haag een gesprek hadden gevoerd
met vertegenwoordigers, van horeca.
RAI, Bovag, ANWB, Nationaal Bureau
voor Toerisme (NBT) en van de
creatiebedrijven. Het kabinet zal a
daag een beslissing nemen hoe het
pakket van benzinehesparende maatre
gelen eruit gaat zien, dat 4 februari
van kracht wordt. Deze maatregelen
zullen gaan gelden voor een periode
van ten minste zes weken, aldus de
minister.
Voor de campagne om de automobi
listen een zuiniger rijstijl bij te bren
gen ligt al een blauwdruk klaar bij de
ANWB. De auto-organisaties zullen de
ze campagne zelf financieren, zei de
minister. De meeste bezwaren bleken
in het overleg van donderdag te be
staan tegen herinvoering van de auto
loze zondag, aldus de heer Westerterp.
Met name uit de hoek van horeca en
toerisme is nog eens naar voren ge
bracht welke schadepost de 'autoloze
zondag voor deze sectoren betekent.
uitgebrande slaapzaal van het jongenscollege van de Heilig Hartstichting in Heusden.
KAMER HIELD 3 MOTIES A A N:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het verscherpte prijsbeleid van de regering heeft over het algemeen de instemming
van de tweede kamer. Mogelijk worden nog enkele kleine wijzigingen in de prijsgedragsregels aan
gebracht. In afwachting van nader overleg, dat minister Lubbers van economische zaken zater
dag voert met de organisaties in het midden- en kleinbedrijf, is het prijzendebat ook donderdag nog
niet geheel beëindigd. Volgende week dinsdag zal worden gestemd over een aantal moties die wij
ziging vragen in het beleid ten gunste van kleinere bedrijven.
VERRASSEND VONNIS IN ATHEENS PROCES:
ATHENE (AFP) Een Griekse
rechtbank heeft donderdagavond
twee jonge Arabieren ter dood
veroordeeld. Zij werden schuldig
bevonden aan moord op vijf per
sonen en het verwonden van 45
anderen bij een aanval met hand
granaten .en machinepistolen op
reizigers in de vertrekhal van de
Atheense luchthaven op 5 augus
tus van het vorig jaar.
De 22-jarige Sjafik Arid en de 21-jarige
Talaal Chantoeran werden schuldig be
vonden aan moord 'onder bijzonder
afschuwelijke omstandigheden' in vijf
gevallen. Voorts achtte de rechtbank
hen schuldig aan poging tot moord.
Landbouw
IN DE tweede kamer heerst alom
bezorgdheid over de inkomenssi
tuatie in de landbouw (pagina 3).
DE Europese commissie wenst
een spoedbij eenkomst van de
EEG-ministerraad om een geza
menlijk standpunt te bepalen ten
opzichte van de monetaire en
energie-problemen (pag. 11).
Nieuws uit Zeeland
op pag. 2, 4, 5, 6, 7 en 9
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3, 11 en 17
Sport op pag. 12 en 13
Radio en tv op pag. 15
Beurs en financiën pag. 17
onwettig bezit en gebruik van wapens
en explosieven. het illegaal vasthouden
van personen, verstoring van het lucht
verkeer èn beschadiging van buiten-
se eigendommen. Voor deze punten
kregen zij te zamen elk 27 jaar gevan
genisstraf. Voorts werden zij voor het
leven vervallen verklaard van hun bur
gerrechten. Tenslotte werd in het von
nis bepaald dat zij na voltooiing van
hun straf uit Griekenland zullen wor
den gezet.
Voordat de twee in modieuze kleding
gestoken verdachten werden wegge
leid, deelde de president van de recht
bank, Panayotis Logothetis, mee, dat
zij in beroep kunnen gaan bij het
hooggerechtshof.
De vonnissen kwamen voor iedereen
als een verrassing. De openbare aan
klager, Nikolas Ganosis, had aanvan
kelijk als zijn mening te kennen gege
ven dat de twee guerrillastrijders zich
niet aan moord, maar aan doodslag
hadden schuldig gemaakt. Hij achtte
het een verzachtende omstandigheid
dat zij op bevel van de organisatie
'Zwarte September' hadden gehandeld
en er van overtuigd waren zo een bij
drage te leveren aan de bevrijding van
Palestina. Toen de rechtbank Arid en
Chantoeran echter wel schuldig be
vond aan boord 'onder afschuwelijke
omstandigheden', moest hij overeen
komstig de Griekse wet de doodstraf
Hierbij gaat het om eventueel com
penseren van nadelen die onderne
mers ondervinden van het verscherpte
beleid, mede in verband met de door
berekening van het per 1 januari
ingevoerde minimumjeugdloon. Van
diverse zijden werd gepleit voor zorg
vuldige aanpak van deze netelige zaak.
Gesteld werd dat zeer vele bedrijven
ongetwijfeld in moeilijkheden zullen
geraken. Moties van de WD over com
pensatie aan het midden- en kleinbe
drijf in de fiscale sfeer of door het
wijzigen van de prijsgedagsregels en
de ARP om de detailhandel niet te
betrekken in de voorgenomen ver
scherping van het prijsbeleid, bleven
inmiddels 'hangen'.
(Zie slot pagina 3 kolom 6)
In verstikkende rook
op slaapzaal omgekomen
BRUSSEL (ANP) 23 kinde
ren in de leeftijd van 13 tot 15!
jaar hebben in de nacht van
woensdag op donderdag de doodj
gevonden bij een brand die woed
de in het internaat van het Heilig
Hartcollege in het Belgische
Heusden. Twee jongens liepen
ernstige brandwonden op. Zij
worden verpleegd in een zieken
huis in Luik.
Deze ramp heeft heel België diep ge
schokt. Koningin Fabiola bracht don
derdagmiddag een bezoek aan Heus
den, waar, in de kapel van het college,
de stoffelijke overschotten van de kin
deren zijn opgebaard.
Over de oorzaak van de ramp staat
nog niets officieel vast. Het parket wil
er nog geen uitspraken over doen. Het
vermoeden bestaat echter dat een van
de jongens op bed gerookt heeft.
Bij het verdriet komt in België toch
ook de verontwaardiging. De slaapzaal
in het internaat bevond zich op de bo
venste verdieping van een in 1932 ge
construeerd gebouw dat staat tussen
een aantal nieuwe gebouwen. Die
slaapzaal, waar een zestigtal kinderen
was ondergebracht had uiterst brand
bare houten wanden en volgens de
brandweer waren er onvoldoende uit
gangen.
Onvoldoend[e
De confederatie van ouderverenigingen
in België heeft donderdag laten weten
dat in heel veel scholen en internaten
in het land onvoldoende veiligheid be
staat- Ze eiste dat er zo spoedig moge
lijk een wet wordt aangenomen die
scholeD en internaten in staat stelt de
veiligheid te verbeteren.
Woensdagavond, tussen kwart voor eif
en elf uur rook een van de aan het in
ternaat verbonden paters een scherpe
brandlucht. Hij holde onmiddellijk
naar de slaapzaal, maar het was al te
laat. Hij kon de slaapzaal niet. binnen
vanwege de dikke rook en de hitte.
Het gehele gebouw werd terwijl men
de brandweer waarschuwde, onmiddel
lijk ontruimd.
Donderdagochtend tegen tien uur be
gon men met de identificatie van de
slachtoffers. Een uur later werden de
ouders op het terrein toegelaten. Er
speelden zich aangrijpende tonelen af.
Volgens brandweercommandant
Smeets moeten cle kinderen vrijwel
onmiddellijk gestikt zijn in de dikke
rook.
Een van de aan de school verbonden
paters verklaarde dat er nog nooit
een brandalarm-oefening gehouden
was.
BREDA (ANP) Een ongeveer 2f
jarige jongeman heeft donderdagmid
dag geprobeerd een 25-jarige huis
vrouw uit Breda te wurgen. Toen zij;
haar hond uitliet in liet Mastbos in
die stad. kwam de jongeman aanfiet
sen en greep haar bij cle keel. De
kracht van zijn wurgende handen was
zo groot, dat de vrouw bewusteloos
raakte.
De dader heeft vermoedelijk gedacht
dat zij dood was en begon haar te
begraven onder een hoop bladeren.
Dit werd gezien door een wandelaar.
Toen de dader in de gaten kreeg dat
hij was betrapt, sloeg hij op de
vlucht.
ZEEUWSE CULTURELE RAAD OVER 'MUSEUMNOTA'
MIDDELBURG De Zeeuwse cultu
rele raad vindt de aanstelling van een!
consulent voor de musea, die tevens;
een coördinerende taak zou kunnen
hebben bij (kunst) tentoonstellingen!
in die musea weliswaar gewenst,!
maar op dit ogenblik moeilijk tej
realiseren. Om de musea te steunen;
acht, men een zwaardere (provincie)-
subsidie aan cle Federatie van musea
een zaak v n belang, terwijl men voor
speciale projecten onder meer in
de sfeer van tentoonstellingen in mu
sea zou kunnen beginnen met het
aantrekken van een specialist op free
lance-basis.
Die visie kwam donderdagmiddag
naar voren, toen de culturele raad de
'museumnota' van de sectie cultuurbe-;
houd behandelde. Men kwam niet tot
een definitief standpunt, maar beslo
ten werd de verschillende kanttekenin-|
gen op de nota van de raad en dei
secties informatie en beeldende kunst
in een nieuw stuk samen te voe
gen, dat ter bespreking te zenden aan
de museumbesturen en de federatie!
en het stuk daarna in de culturele'
raad opnieuw aan de orde te stellen. j
De raad was het in principe eens met
de kanttekening van de sectie beelden
de kunst te proberen in de musea
behalve aan het historische aspect
ook aandacht te geven aan andere
'dan traditionele museale activiteiten'
als exposities van beeldende kunst.
Daarbij wees onder meer de heer J.
P. M. van Westen erop, dat Zeeland in
feite geringe mogelijkheden voor ex
posities biedt. De heer L. J. Abelman
tekende er overigens bij aan, dat het
vaak kleine groeperingen rijn die een
museum in stand houden, groeperin-j
gen, die alleen historische belangstel-;
ling hebben en dat bovendien de mu-j
sea te maken hebben met een'
schreeuwend ruimtetekort om hun ei
gen materiaal te exposeren. Vooiritter'
mr. J. J. van der Weel zei te menen!
dat men ten aanzien van andere acti-j
viteiten eerder moet denken aan het
Verbinding
of er mogelijkheden zijn bij het
Zeeuws Museum een kracht te benoe
men, die zijn tijd voor een deel in
dienst kan stellen van de federatie.
Voor mr. Van der Weel is het overi
gens een vraag of men een functiona
ris kan vinden, die de verbinding kan
leggen tussen musea en beeldende
kunst. „Het moet een man zijn, die
kan coördineren, kan presenteren en
een tentoonstellingsbeleid kan opbou
wen want dat rit ook verkeerd",
aldus de heer Abelman. Naar de me
ning van ZCR-dlrecteur H. W. Koch
zijn dergelijke figuren onder meer!
in Noord-Holland te vinden.
Gedeputeerde A. L. van Geesbergen|
meende, dat een consulent op dit
moment financieel niet haalbaar is. I
Daarop werd de suggestie voor in
schakeling van free-lance-specialisten
hij bepaalde projecten gelanceerd. De
heer Van Geesbergen meende, dat een;
versterking van het subsidie aan de,
federatie van musea te verdedigen I
zou zijn in het licht van de hulp, die!
men aan de plaatselijke musea biedt,!
terwijl mr.. Van der Weel rich afvroeg
Aankopen
De heer Abelman onderstreepte nog
de visie "an de sectie cultuurbehoud,
dat een aantal problemen opgelost
kan worden als een fonds zon worden;
gemaakt, waardoor het mogelijk zou:
zijn voor de Zeeuwse musea specialis-j
ten aan te trekken (ƒ2500 per jaar),1
bijzondere aankopen te doen zaken
die men voor Zeeland wil behouden
(ƒ2500) en waaruit algemene hulp
aan bepaalde musea geboden kan
worden (ƒ12.500). In dit verband
werd ook het aankoopbeleid ter spra
ke gebracht en werd erop gewezen.'
dat aankopen in feite alleen door het
Zeeuws Museum kunnen worden ge
daan via de provinciebijdrage.
Abelman: „Er zijn zaken, die voor;
Zeeland aangekocht moeten worden.
Of dat gebeurt, staat of valt met dei
beslissing van één man. Het gaat erl
vooral om dat zaken behouden blij ven I
voor de provincie, waar ze terecht
komen is een tweede „Misschien",
opperde mr. Van der Weeï. „is het,
zaak de rol van het Zeeuws Museum
eens nader te beschouwen". Waarop
besloten werd de kanttekeningen bij;
de nota in de museumbesturen en de
federatie in bespreking te geven en,
daarna de discussie in de culturele!
raad af te ronden.
De sociaal-culturele ontwikkelings-
schets vormde tijdens deze vergade
ring kort onderwerp van gesprek. De!
kanttekeningen richtten zich met na
me op de visie van de sectie muziek:
dat men in Zeeland voor het muziek-;
beleid moet uitgaan van de scholen en'
dat die een duidelijke service functie
zouden kunnen hebben op de basis-
scholen. Er werd vanuit de sectie:
muziek op gewezen, dat dit een zaak
is voor langere termijn, omdat er nu|
én te weinig mankracht is én te
weinig geld- Mevrouw Van Zanten- j
Leijsen meende in dit verband dat dej
secties zich moeten realiseren, dat zei
een bijdrage leveren aan de practi-
Zie slot pagina 9 kolom 6)
recente vernietiging
(door de kroon) van de
berisping die minister En-
gels vorig jaar januari aan
de VPRO gaf, Is in meer
j dan één opzicht opvallend
en belangrijk. De vorige be
windsman van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk wordt namelijk
in deze ui'spraak geducht op de vin
gers getikt, hetgeen ongetwijfeld van
grote invloed zal zijn in de toekomst
op de houding van de minister van
erm als 'toezichthouder' op de om
roep. De vorige bewindsman heeft met
deze berisping gehandeld zegt de
raad van state nu in strijd met ar
tikel tien van het verdrag van Rome
en artikel zeven van de grondwet. Een
minister die een zo ruime interpreta
tie aan zijn bevoegdheden geelt als mi
nister Engels heeft gedaan, zou voort
aan 'vrijwel elke. hem of de meerder
heid van de kijkers of luisteraars on
welgevallige uitzendingen kunnen af
straffen'. aldus de uitspraak. En er
wordt vermanend aan toegevoegd dat
de omroepwet 'noch blijkens haar
tekst noch blijkens haar ontstaansge
schiedenis een zo vérgaande beperking
van de vrijheid van meningsuiting in
de omroep heeft bedoeld'. Bovendien
wordt de bewindsman voorgehouden
dat bij een dergelijke tuchtrechtspraak
dat was namelijk deze berisping
grote zorgvuldigheid is vereist.: hier
zijn immers klager en rechter in één
persoon verenigd, te weten de minister
van cultuur, recreatie en maatschap
pelijk werk. Zorgvuldigheid is ook
daarom nodig omdat in dergelijke ge
vallen 'veelal het grondrecht van de
vrijheid van meningsuiting in het ge
ding zal zijn'.
Minister Engels gaf destijds de be
wuste berisping naar aanleiding
van de Barend Servetshow, Het was
vooral een politieke berisping en daar
tegen rees fel verzet. Toen namelijk
duidelijk werd dat het toenmalige ka
binet de bewuste bepaling uit de om
roepwet wilde gebruiken om de VPRO
eens flink op haar nummer te zetten,
werd daartegen van vele kanten ge
waarschuwd. In de meeste commen
taren werd betoogd dat de minister
zich buiten deze
zaak moest houden:
indien de VPRO I £\,vjA;- I
strafbare feiten had I JlQJiUlJrl I
gepleegd kon tot I
vervolging worden
overgegaan, waarna de rechter tot een
uitspraak zou kunnen komen. Dat is
namelijk de gewone gang van zaken
in Nederland: de overheid censureert
niet maar legt overtredingen van wet
ten aan de rechter voor. Minister En
gels legde deze adviezen echter naast
zich neer, hij vond namelijk dat de
omroepwet hem alle bevoegdheden gaf
om de bewuste omroep' te kunnen be
rispen. In artikel tien van de omroep
wet staat immers dat 'uitzendingen
niets mogen bevatten dat gevaar ople
vert voor de veiligheid van de staat,
de openbare orde of de goede zeden'.
De Barend Servetshow was zonder
meer in strijd met de openbare orde
en de goede zeden, vond de minister,
met andere woorden: de omroepwet
was overtreden. En zodra dat het ge
val is kan een minister overgaan tot
een berisping, namelijk op grond van
artikel éénenzestig van diezelfde om
roepwet.
Nee, nee. zegt nu de raad van state:
de minister legt de wet verkeerd
uit. Artikel tien zegt helemaal niet dat
uitzendingen niet in strijd mogen zijn
met de veiligheid van de staat, de
openbare orde of de goede zeden, maar
stelt alleen dat deze elementen niet in
gevaar mogen worden gebracht. Dat
is een wezenlijk verschil. De bewuste
bepaling is destijds in de omroepwet
opgenomen zo blijkt uit de parle
mentaire behandeling omdat radio
en televisie een 'onmiddellijke en mas
sale werking' hebben. In een geval als
dit gaat het derhalve om de vraag of
de omstreden uitzending kijkers of
luisteraars aanspoort, uitlokt of aan
moedigt om in strijd met de staats
veiligheid, de openbare orde of ae
goede zeden te handelen. In het onder
havige geval echter heeft de minister
daar niet naar gekeken, hij vond de
uitzending zelf met deze elementen in
strijd en dat was voor hem voldoende.
Maar om dat te beoordelen is er de
onpartijdige rechter, dat hoeft de be
windsman niet te doen. En daarom is
nu de berisping van vorig jaar alsnog
vernietigd. Inderdaad een opvallende
uitspraak.
In het afgelopen jaar is in de tweede
kamer gepoogd het bewuste tucht
rechtartikel uit de omroepwet te ver
wijderen. maar deze poging leed schip
breuk omdat de KVP niet bereid bleek
volledige medewerking te geven. Voor
velen in de kamer is het nog altijd niet
mogelijk radio- en tv-uitzendingen op
dezelfde.wijze te zien als het gedrukte
woord. Vrijheid van drukpers achten
zij weliswaar vanzelfsprekend, vrijheid
van uitzending evenwel gaat hun te
ver, ook al kan via de strafrechter wor
den ingegrepen. Het ziet er nu naar
uit dat de nieuwe uitspraak van de
kroon eenzelfde werking heeft als het
schrappen van nee tuchtrechtartikel:
de minister heeft thans immers de
boodschap meegekregen dat hij slechts
een beperkte interpretatie aan overtre
dingen van artikel tien mag geven. In
de toekomst zal een minister van cul
tuur. recreatie en maatschappelijk
werk zich dan ook wel tien keer be
denken voor hij besluit op te treden
als klager en rechter tegelijk. De ad
ministratieve rechter heeft hem via
deze uitspraak van de kroon aan de
ketting gelegd.
Uit gegevens donderdag gepubli
ceerd door het Centraal Bureau voor
de Statistiek blijkt dat de Nederlan
der in 1973 meer is gaan roken.
