PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
iBfc'
KISSINGER MET PLAN
EGYPTE NAAR ISRAËL
Vrij rustig verkeersbeeld in Zeeland
op eerste werkdag benzinedistributie
VAN THIJN EIST SNEL
STANDAARDPRIJZEN
Topdrukte
openbaar
vervoer
bleef uit
de krant
van zeeland
M
OVERLEG IN GENEVE OPGESCHORT
ANDERS STAPPEN IN PARLEMENT
ndaay in
[krant
VAKBEWEGING
WIL GESPREK
MET KABINET
NS: 10 PCT.
MEER REIZIGERS
GEEN GROTE VERSCHILLEN MET VORIGE MAANDAGEN
Pisar aan
Sacharov
NIET VEEL
DRUKKER BIJ
OPENBAAR
VERVOER
Bussen
H1'
Dilemma van
het westen
Laatste reis
oceaanreus
Pagina 9
217e jaargang - nummer 12
Dinsdag 15 januari 1974
m»
De eerste werkdag
met benzinedistri
butie heeft ner
gens problemen
gegeven. Foto
links de Coentun-
nelweg in Amster
dam was maandag
tijdens het sjrits-
uur niet overvol,
zoals anders.
Rechts: het station
Zaandam vertoon
de een vrijwel nor
maal beeld.
Uaandagmorgen vertrokken van
het station in Breda (v.l.n.r.j mr
Van Setten, voorzitter van de Ko
ninklijke Nederlandse Vereniging
can Transportondernemingen, mr
de Bruin, president-directeur van
ie Nederlandse Spoorwegen en
minister Westerterp van verker en
waterstaat naar Utrecht. De be-
doeling van dit treinreisje was om
de verwachte drukte op de sta
tions van de NS en de busonder
nemingen zelf eens te bekijken.
CAIRO, TEL AVIV (RTR, AP, UPI, AFP) De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken dr. Kis
singer is gisteravond uit Cairo naar Israël vertrokken met tegenvoorstellen van de Egyptische rege
ring voor een scheiding van'de strijdkrachten aan het Suezfront. Dit gebeurde na langdurig overleg
met president Sadat en zijn ministers. Egypte verwierp maandag het Israëlische plan dat Kissinger
aan president Sadat had voorgelegd.
Een Egyptische woordvoerder deelde mee dat Kissinger in zijn bagage een plan en een landkaart
heeft voor de scheiding van de Israëlische en Egyptische troepen aan het Suezfront als eerste stap
naar een definitief vredesakkoord.
Kissinger wil proberen de Israëlische en Egyptische plannen inzake de militaire aspecten van het
uit elkaar halen van de troepen in gesprekken in Jeruzalem op elkaar af te stemmen voordat hij
vandaag voor de derde keer naar Egypte zal reizen.
In de Jordaanse hoofdstad is maandag
avond officieel bekendgemaakt dat
Kissinger een voorgenomen bezoek
aan Amman heeft» uitgesteld tot later
deze week. Het uitstel was het gevolg
van ontwikkelingen in de besprekin
gen die Kissinger thans voert met
Egyptische en Israëlische leiders over
het scheiden van de troepen aan het
Suezfront.
In regeringskringen was eerder mee
gedeeld dat Kissinger vandaag naar
Jordanië zou komen voor besprekin
gen met koning Hoessein over de
jongste stappen om tot vrede in het
Midden-Oosten te komen.
In Genève heeft een Egyptische
(Van onze parlementaire redactie)
WEERT PvdA-fractieleider Ed van Thijn vindt dat de regering tot nu toe te lakoniek optreedt
tegen de extreem hoge prijsstijgingen. De PvdA'er wil dat de regering binnenkort standaardprijzen
publiceert, waaraan de consument houvast heeft. Als de regering niet bereid is snel voluit in de aan
val te gaan tegen de opkomende prijsgolf, dan zou de PvdA in het parlement niet terugschrikken
voor nadere stappen.
1 Van Thijn verklaarde maandaga
vond op een politieke bijeenkomst in
Weert dat er door ondernemers een
froot misbruik wordt gemaakt van de
oliecrisis. Onder het mom van
olieschaarste zouden veel prijzen
nodig worden verhoogd. „Blijkbaar
«vinden zich onder de prijsopdrij-
vojs gewetenloze profiteurs zonder
®ig verantwoordelijkheidsgevoel voor
nationale economie", aldus de
PvdA'er. „Reeds bij het mislukken van
centraal akkoord moest worden
reonstateerd dat bij grote groepen
*WKgevers het gemeenschapsgevoel
Nabetaling artsen
CIRECHT (ANP) De zickcnfonds-
orpnlsaties en de Landelijke Huis-
1fts<n Vereniging hebben overeen
stemming bereikt over een nabetaling
over 19*3.
Deze nabelating was nodig om tussen-
ujdse verhogingen in de salariëring!
van de ambtenaren aan de hand
jaarvan de huisartenhonoraria wor-
vastgesteld aan het eind van
contractjaar te verrekenen. I
"jasartsen krijgen voor de eerste 18
yj hen ingeschreven patiënten 2.„„
on voor alle volgende patiënten 2,54
nabetaald.
Nieuws uit Zeeland op de
Pagina's 2,4,5,7 en 10.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9.
Sport op de pagina's 10 en
11.
Èkdio en t.v. op pagina 12.
Financieel nieuws op pagina
13.
laag genoteerd staat". Volgens Van
Thijn zijn zij er alleen maar op uit
het regeringsbeleid te laten misluk
ken.
Wiegel bezondigt zich volgens de
PvdA'er aan verdraaiing van de feiten.
„Kort geleden deed Wiegel alsof er
zo'n noodsituatie was. dat er een
nationaal kabinet moest komen. Nu
verwijt Wiegel het kabinet de situatie
expres zo zwart te hebben voorgesteld
om een groot aantal volmachten te
krijgen". Volgens de PvdA-leider komt
bij de WD het gemeenschapsbelang
op de laatste plaats. De levering van
goedkoop aardgas aan Italië door re
geringen waarin de VVD participeerde
zou daarvan een overtuigend bewijs
zijn geweest.
De PvdA'er raadde de regering aan
uiterst terughoudend te zijn met de
voorgestelde overheidsbesparingen
van ongeveer 750 miljoen gulden. Vol
gens hem moet worden overwogen
het werkgelegenheidsprogramma uit
te breiden en toe te spitsen op de
meest kwetsbare gebieden, zoals het
Noorden en Limburg.
woordvoerder meegedeeld dat de be-1
spreking van de militaire werkgroep
die voor vandaag in Genève was vast
gesteld, werd opgeschort daar
Egyptische dellgatie voor overleg
naar Cairo terugkeert. De Egyptische
militaire afvaardiging vertrekt van
daag uit Genève. „Wij verwachten dat
zij twee of drie dagen zal wegblijven
Wij zullen zien wat er daa
beurt", aldus de woordvoerder.
Reacties
De verklaringen van de Egyptische mi
nister van buitenlandse zaken, Ismail
Fachmi, dat Egypte het Israëlisch
plan had verworpen en tegenvoorstel
len had gedaan, hebben pessimistische
reacties bij publiek en in politieke
kringen in Israël teweeggebracht. Men
meent dat de regering praktisch tot
het uiterste is gegaan in haar conces
sies. Het zou in ieder geval moeilijk
te zijn andere concessies te doen,
rekening houdend met de felle cam
pagne die het rechtse Likoed (een-
drachts)blok heeft ontketend tegen el
ke eenzijdige concessie van Israëli
sche kant.
Daar men niet weet wat de Egypti
sche tegenvoorstellen inhouden wei
gert men op dit ogenblik in regerings
kringen elk commentaar. In politieke
kringen onderstreepte men echter dat
de Egyptische weigering binnen het
raam van troepenscheiding het Suez-
kanaal te heropenen, een slecht voor
teken is. Heropening van het kanaal
acht men de beste garantie voor nor
malisering van de situatie en een niet-
hervatten van de vijandelijkheden.
Fachmi had op een persconferentie
gezegd dat het kanaal alleen in sa
menhang met een definitieve regeling
zou worden heropend. „Wanneer Is
raël al zijn verplichtingen volgens re
solutie 242 van november 1967 na
komt, zal Egypte, Israëlische scheep
vaart door het Suezkanaal toestaan"
zo zei hij voorts.
Volgens Fachmi betreffen de huidige
onderhandelingen van Kissinger alleen
de kwestie van scheiding der troepen
en niet die van een definitieve rege
ling met Israel.
Eerder op de dag had Kissinger In
een gesprek met journalisten gespro
ken over de lastigste en ingewikkeld
ste onderhandelingen die hij ooit
voerde.
UITSTOTING AGNEW UIT
ADV0CATEN0RDE BEPLEIT
ANNAPOLIS (DPA) Oud-vice-presi-
dent Spiro Agnew van de Verenigde
Staten, die veroordeeld is wegens be
lastingontduiking, moet uit de orde
van advocaten van zijn thuisstaat Ma
ryland worden gestoten, zo heeft een
speciale jury van drie leden maandag
in Annapolis aanbevolen.
UTRECHT (ANP) Het overlegor
gaan van de drie vakcentrales heeft
minister-president Den Uyl maandag
gevraagd om een onderhoud op korte
termijn met een delegatie van het
kabinet over de prijzen.
Dit omdat de ongerustheid over de
prijsontwikkeling binnen de vakbewe
ging steeds groter wordt en omdat
NVV, NKV en CNV het gesprek van
vorige week met minister Lubbers
'onbevredigend' vinden.
Het Nederlands Verbond van Huur
dersorganisaties doet in een brief een
dringend beroep op minister Lubbers
van economische zaken om met spoed
een prijsstop voor huisbrandolie af te
kondigen. „De verhuurders hebben een
verhoging van 40 geëist als voor
schot op de stookkosten. Dit betekent
voor veel huurders, vooral voor hen
die tot de laagste inkomensgroepen
behoren, een in verhouding onrecht
vaardige aanslag op hun portemonnee,
vooral ook omdat deze huurders niet
meer dan 30 per maand aan loons
verhoging zullen krijgen", aldus het
Verbond van Huurdersorganisaties.
DEN HAAG, UTRECHT
Maar weinig autobezitters
hebben maandag, de eerste
dag waarop het woon-werk-
verkeer geconfronteerd
werd met de benzinedistri
butie, hun vervoermiddel
voor de deur laten staan en
tram, bus of trein gepakt.
De verwachte topdrukte bij
het openbaar vervoer bleef
overal in het land uit: de NS
kreeg tijdens de ochtend
spits hoogstens 10 procent
meer reizigers te venverken
dan normaal, voor de bus
ondernemingen lag dat per
centage tussen de 10 en 20
Dat geringe extra-aanbod
kon dan ook overal vlot wor
den verwerkt.
De verkeerscentrale van de
rijkspolitie in Driebergen .meldde
maandagmorgen al vroeg dat het
verkeer op de autosnelwegen nau
welijks minder druk was dan op
de werkdagen voorda: de distri
butie werd ingevoerd Vervoers
ondernemingen en politie schrij
ven dat toe aan de volle tank
benzine van vorige week vrijdag,
die nu eerst wordt opgereden, en
aan de week uitstel van de distri
butie, waardoor voor de komen
de drie weken-60 liter beschik
baar is. Naar het schijnt hebben
veel automobilisten aan die roe
wijzing voldoende om hun auto
ook te gebruiken voor de rit
naar hun werk. De politie heeft
overigens wel geconstateerd dat
de bezetting per auto groter was:
twee a drie personen was nu
normaal.
Zowel in Amsterdam. Rotter
dam als Den Haag noteerde het
openbaar vervoer een stijging in
het aantal passagiers van onge
veer 10 procent. Daarbij werd
aangetekend dat morgen een gro
ter aanbod wordt verwacht, om
dat op maandagmorgen vee! win
kelbedrijven gesloten zijn. Bij het
streekvervoer was de stijging neg
minder: 1 tot 5 procent. De NS
en andere vervoersondernemin
gen zeiden niets te hebben ge
merkt van een spreiding van de
aanvangstijden van kantoren en
De spoorwegen verwachten dat
veel automobilisten pas volgende
week, halverwege de eerste distri
butieperiode, op de trein zullen
overstappen. Zij die dit vanmor
gen reeds deden, waren over het
algemeen goed te spreken: ge
klaagd werd in veel gevallen al
leen over het» openbaar vervoer
van en naar de treinen.
Fietsenvervoer
Minister Westerterp (verkeer)
acht uitbreiding van het fietsen
vervoer per spoorwegen cnder de
huidige omstandigheden niet ver
antwoord.
In antwoord op vragen van het
WD-kamerlid Koning wijst hij
er op, dab een dergelijke uitbrei
ding in verband met de benzine
distributie zou betekenen dat het
aantal te vervoeren fietsen en
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
VLISSINGEN Zeeland toon
de maandag, de eerste werkdag
onder de benzinedistributie, een
vrij rustig verkeersbeeld. De ver
keersintensiteit op de grote
doorgaande wegerl toonde vol
gens de rijkspolitie geen grote
verschillen met de vorige maan
dagen van de laatste weken. Bij
de spoorwegen was er een iets
hoger reizigersaanbod. De auto
busmaatschappijen hadden een
kleine toevloed van passagiers,
die echter niet hoger dan 5 pro
cent werd geschat.
Bij de veerdiensten en bij de Zeeland-
brug sprak men van 'een vrijwel nor
maal verkeersbeeld'. De houders van
benzinepompen beleefden een wel
rustige maandag.
„Op de grote doorgaande wegen in
Zeeland maakte vooral het spitsver-
voer een iets rustiger indruk. Er werd
veel in combinatie gereden. Er reden
nogal wat personenauto's, die met
vier personen waren bezet. Maar over
het algemeen was de verkeerstoestand
op de grote wegen niet erg afwijkend
van die op andere maandagen van de
laatste weken". Zo beschreef adjudant
J. L. Boogaard van de verkeersgroep
der rijkspolitie te Middelburg de situ
atie. Ongelukken deden zich vrijwel
niet voor. „maar dat komt ook mede
door het open weertype dat we nu
hebben", aldus de adjudant.
De gemeentepolitie van Middelburg
vond de verkeersdrukte in de Zeeuw
se hoofdstad "niet minder dan nor
maal', terwijl de Vlissingse politie de
toestand als „wat stiller dan gewoon
lijk" kenschetste. „Bijzonder rustig.
De spits was voor half negen 's
morgens al opgelost", zei men bij de
Goese politie. „Aanzienlijk minder per
sonenautoverkeer in stad en omge
ving". meldde de Temeuzense gemeen
tepolitie.
De vervoersmaatschappijen konden
het passagiersaanbod vrij gemakkelijk
verwerken. De Rotterdamse Tramweg
maatschappij te Zierikzee hoefde
maar één extra bus in te leggen op dc
dienst Goes-Zierikzee.
„Verder konden we het af met de
normale, reeds ingevoerde versterkin
gen", zei chef expeditie J. Deïst. Het
extra reizigersaanbod noemde hij 'niet
veel, slechts enkele procenten".
Bij de ZVTM in Zeeuwsch-Vlaanderen
maakten ongeveer 5 procent meer
gebruik van de busdiensten.
Dat was hetzelfde beeld als vorige
week. Evenals toen werden ook nu
daar twee extra bussen Ingezet. „Onze
indruk is een toename van 5 procent
in de ochtendspits", zei directeur J. P.
van Manen van het Streekvervoer
Walcheren. Zijn maatschappij had
twee bussen bijgehuurd. en nog vijf
extra bussen uit het eigen wagenpark
ter beschikking, die echter niet alle
maal in dienst behoefden te komen,
want de reizigersstroom kon gemak
kelijk worden opgevangen. Van enige
spreiding in bijvoorbeeld het vervoer
van schoolkinderen had men niets
gemerkt. „Geen problemen", zei direc
teur J. M. Schippers van de AMZ in
Goes. Volgens hem was er nauwelijks
sprake van enige toename van het
vervoersaanbod voor zijn maatschap
pij op de Bevelanden, in vergelijking
met dat van de maandagen van de
laatste weken. Het, extra materiaal
hoefde bij de AMZ niet te worden
gebruikt.
Bij de Zeeuwse veerdiensten consta
teerde men ook een weinig spectacu
laire situatie. De PSD-veren Vlissin-
gen-Breskens en Kruiningen - Perkpol-
der hadden een vrijwel normaal ver
keersaanbod te verwerken, hoewel
men 'een Ietsje minder' personenwa
gens waarnam, die de Westerschelde
in beide richtingen over wilden ste
ken.
„Zeer slap" noemde expeditiechef
Deist van de P.TM de belangstelling
voor de veerdienst Zijpe - Anna Jaco-
bapolder. .Bchouwen-Duiveland heeft
in vergelijking met de rest van Zee
land ook minder woon-werkverkeer"
voegde hij er aan toe.
De Zeelandbrug kreeg een voor deze
tijd van het jaar normaal aantal au
to's te verwerken, de situatie van de
laatste weken hierbij in aanmerking
genomen.
Men had ook daar de indruk dat er
minder losse passagiers met een per
sonenauto' de brug over wilden rij-
(Zie slot pagina 4 kolom 6)
fiuntlijn
[Cl Engelse weekblad The
Observer drukte eergis-
teren een open brief af.
ri*-gericht aan de Russische na-
pj-yovi tuurkundige Andrejl Sacha-
M rov, de atoomgeleerde die de
laatste Jaren mede befaamd
werd door zijn onafhankelijke hou
ding jegens de Russische machtheb
bers. Sacharov koos namelijk partij
voor dse auteurs en wetenschapsmen
sen in zijn land, die door hun dissiden
te houding in moeilijkheden zijn ge
raakt. Bovendien trok hij de aandacht
door zijn voortdurende pleidooien
voor intellectuele vrijheid in de Sow-
Jet-Unie. In dit opzicht waarschuwden
sommigen dissidenten enige tijd gele
den voor gevaren die de ontsparnlngs-
politiek van de westerse wereld voor
de SowJeHntelIectuelen kan inhou
den. Zij zou wel eens het tegenoverge
stelde effect kunnen hebben van wat
hel westen beoogt. Namelijk: een ver
dere vermindering van de intellectuele
vrijheid omdat het sowjet-regiem zich
dank zij westerse steun harder kan op
stellen in de binnenlandse politiek.
Daarover nu gaat het stuk in The Ob
server van zondag jl. Het is geschre
ven door Samuel Plsar. van oorsprong
een Pool. thans een Amerikaans jurist,
wonend in Parijs en zich intensief be
zighoudend met oost-west-contacten.
Pisar overleefde als Jongeman Ausch
witz en Dachau.
De menselijke vrijheid is van een
veel hoger orde dan alle handel in
de wereld, zegt Pisar. Russische
dissidenten hebben daar terecht op ge
wezen. maar aldus tevens een zware
morele hypotheek gevestigd op het
proces van ontspanning, dat sinds eni
ge tijd op gang is gekomen. „Aan onze
kant zijn er twijfels gerezen, namelijk
of de politieke detente en de economi
sche samenwerking niet worden opge
trokken op de ruggen van de onder
drukten". Pisar ze: uiteen dat naar zijn
mening de westelijke invloed ook al
komt die via economische en technolo
gische hulp tot stand op langere ter
mijn niet is te scheiden van vrijheid
van meningsuiting. Hij wenst overi
gens nazi-Duitsland niet te vergelijken
met communistisch Rusland, hij heeft
zijn eigen emotionele achtergronden:
„Voor iemand die
in zijn jeugdjaren
in Auschwitz en Da
chau heeft gezeten
is het onmogelijk
uw land als één
groot concentratiekamp te beschou
wen: ik heb mijn leven even goed aan
de sowjet legers te danken als aan die
van de geallieerden". De twijfels blij
ven nochtans. In het derde rijk lagen
de wortels van het kwaad juist in de
omstandigheid dat er geen plaats was
voor mensen als Albert Einstein, Tho
mas Mann en Willy Brandt- .De vraag
die wij ons nu moeten stellen is of
Sowjet-Ruslanö plaats beeft voor men
sen als u. voor Sozhenistsyn en andere
onafhankelijke denkers".
Pisar wijst er met grote ernst op dat
het alternatief voor de ontspanning
weinig uitzicht op vrede geeft: de her
vatting van de koude oorlog .Daarom
richt ik mij tot u" schrijft hij Sa
charov „niet alleen omdat ik deel
neem aan het ontspanningsproces tus
sen oost en west. maar omdat ik weet
hoe de tweede wereldoorlog er uitzag
en omdat ik weet hoe de derde er uit
zal zien Voor Pisar is de ontspanning
tussen Rusland en de Verenigde Sta
ten een essentiële stap om tot vrede
te geraken zonder de terreur van de
kernwapens. Maar hij wil weten hoe
ver met deze ontspanning verder kan
worden gegaan zonder dat de directe
menselijke vrijheden in gevaar komen.
Vandaar dat hij aan het slot van zijn
brief een klemmend beroep op Sacha
rov doet om duidelijkheid te verschaf
fen. In dit opzicht is zijn hulp drin
gend nodig, aldus Pisar.
Pisar formuleert het moderne dilem
ma van de westerse samenleving
bijzonder welsprekend. Sommigen zul
len het met zijn probleemstelling
coëxistentie of ondergaan niet eens
zijn, evenmin zullen zij gevoelig zijn
voor welk argument ook van mensen
als Sacharov. Zij zien als uiteindelijk
doel van de Sowjet-politiek nog steeds
de wereldrevolutie en voor hen is dat
voldoende om 'nee' tegen elke vérgaan
de vorm van samenwerking te zeggen.
Nog weer anderen doen dat weer op
andere motieven, merkwaardigerwijs
bijvoorbeeld op marxistische gronden.
Zo schreef vorige week Charles LeVin
son in Le Monde over een 'valse ideo
logische kruistocht", daarbij met name
Pisar aanvallend. Levin son is secreta
ris-generaal van de International fede
ration of chemical and general wor
kers union' in Genève en een felle be
strijder van de 'multinationals'. Daar
over schreef hij een omvangrijk boek
dat in 1972 ook in een Nederlandse
vertaling verscheen (Kapitaal, inflatie
en de multinationale ondernemingen).
Voor hem is de ontspanningspolitiek
alleen maar een ingenieuze poging van
de grote multinationale ondernemin
gen om afzetgebieden te vergroten en
winsten onder te brengen. Hij gelooft
helemaal niet in ontspanning: econo
mische hulp uit het westen betekent
alleen maar dat Russische machtheb
bers steviger in bet zadel komen te
zitten, betoogt hij. De zakenmensen uit
het westen vinden dat regiem helemaal
niet erg. meent Levinson. zij zijn er
niet om politieke vrijheden voor Rus
sen te bereiken, maar willen de macht
van hun maatschappijen uitbreiden en
geld verdienen. Daarvoor hebben ze
Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1X
