PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Meerderheid in senaat
voor machtigingswet
Extra benzine voor enkele categorieën
DISTRIBUTIE IETS SOEPELER
Verkeersafname op Zeelandbrug met
20 procent: strop van één miljoen
INDUSTRIEBOND NVV: GROTERE
AANVOER OLIE IN ROTTERDAM
Jacht op
raketten
de krant
van zeeland
De nieuwe
voorlichters
Krabbendijke:
'friet zónder'
Woensdag 9 januari 1974
217e jaargang - nummer 7
NA TOEZEGGING PREMIER DEN UYL:
uil/ A"
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De eerste kamer
heeft gisteravond in meerder
heid het verzet tegen de Mach
tigingswet van het kabinet-Den
Uyl opgegeven. Rond midder
nacht stond dan ook vast dat de
senaat het pakket verstrekken
de bevoegdheden vannacht zon
aanvaarden. Tot de meest fer
vente tegenstanders behoorden
de fracties van WD, CHU. PSP,
CPN en SGP. De KVP heeft van
de regering de toezegging geëist
en gekregen dat ook de eerste
kamer volledig in de parlemen
taire controle op de Machti
gingsmaatregelen zal worden be
trokken.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De olietoevoer tot ons land loopt iets beter dan de
regering enige tijd geleden verwachtte. Daarom kan de benzine
besparing in de komende weken iets worden beperkt. Een besparing
van 20 procent van het normale verbruik aanvankelijk rekende
de regering met 30 procent is echter absoluut noodzakelijk. De
benzinedistributie zal daarom gewoon doorgaan.
Minister Lubbers van economische zaken en zijn collega Westerterp van verkeer
rn waterstaat lieten er dinsdagavond, bij het debat over de machtigingswet in
de eerste kamer, geen twijfel over bestaan dat de oliesituatie in ons land nog
zeer zorgelijk is. Minister Lubbers verklaarde niet meer risico's te willen nemen
dan een kleine uitbreiding van de benzinetoewijzing, die voor de periode van
vrijdag 11 januari tot 4 februari door dc 'extra' bon gesteld is op 20 liter
per week in plaats van 15 liter.
Welke toewijzing gedaan zal worden in de rest van de maand februari zal nog
nader worden vastgesteld.
Minister Westerterp verklaarde
dinsdagavond dat na februari waar
schijnlijk een nieuw systeem van ben-
zinetoewijzing voor zakelijke kilome
ters zal worden ingevoerd. Er zal dan
niet ineer worden uitgegaan van het
aantal gereden kilometers in het vorig
jaar, maar van het aantal verstookte
liters benzine, zodat dus rekening
wordt gehouden met het benzinever
bruik van de auto. Mogelijk gaat dit
ook gelden voor de basistoewijzing
voor privégebruik van de wagen,
maar daarvan was de minister min
der zeker.
Volgens Westerterp is het mogelijk
dat alle aanvragers van een aanvullen
de benzinetoewijzing a.s. vrijdag al
uitsluitsel hebben over een extra toe
gewezen benzinerantsoen. „Niet alleen
kan iedereen het zelf uitrekenen door
75 procent te berekenen van het aan
tal opgegeven zakelijke kilometers,
maar als de gemeenten zich aan de
instructies houden, kan men de toe
wijzing dan ook al in huis hebben",
zei Westerterp.
Versoepelingen
Voor de benzinedistributie, die vrij
dagnacht om 24.00 uur ingaat, zullen
nog enkele versoepelingen worden in
gepast voor invaliden, bedrijfsmatig
vervoer van goederen in personenauto's
en kleine zelfstandigen. Invaliden
zonder beroep kunnen voor de perio
de van 7 januari tot 4 februari 40
liter extra krijgen. Het ministerie
verkeer en waterstaat verzorgt deze
extra toewijzing als men is ontheven
van de verplichting om motorrijtui
genbelasting te betalen of in het bezit
is van een verklaring van een arts of
de gemeenschappelijke medische
dienst in Amsterdam. Voor andere
invaliden wordt nog een regeling ge
troffen.
Voor het bedrijfsmatig vervoer van
goederen in personenauto's (bijvoor
beeld voor huis-aan-huisbezorging) zal
de toewijzing zijn: 75 procent van de
vorig jaar verstookte liters benzine.
Het ministerie van verkeer en water
staat doet deze toewijzing bij overleg
ging van een fotokopie van de verze
keringspolis. Kleine zelfstandigen, die
nog geen verklaring van een accoun
tant. belastingconsulent of boekhou
der hebben gekregen dat hun opgave
op het aanvraagformulier juist is,
kunnen voorlopig volstaan met de
mededeling dat zij een verzoek daar
toe hebben ingediend. Op basis daar
van kan de gemeente al een extra
toewijzing doen.
DE OPEC-landen willen dat de be
trokken regeringen streng toezicht
houden op het prijsbeleid van de
oliemaatschappijen, (pag. 3).
Prij
jzen
DE consumentenorganisaties gaan
met minister Lubbers praten over
het indammen van de prijzengolf.
(pag. 9)
Energiecrisis
DE BRITSE premier Heath heeft
een ministerie voor energiebeleid
ingesteld, (pag. 10).
Nieuws uit Zeeland op
pag. 2,4, 5,6 en 7
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 1,3, 9 en 10
Sport, op pag. 10 en 11
Radio en tv op pag. 12
Financieel nieuws pag. 13
Minister Westerterp verklaarde
dinsdagavond uitdrukkelijk tegen de
wat weerspannige senatoren, dat zijn
maatregelen bedoeld zijn om het ge
voel van onbehagen dat hier en daar
ontstaan is. zoveel mogelijk weg te
nemen. „Men moet echter begrijpen
dat wij ook nog geen ervaring hebben
met dit probleem. Wij staan steeds
voor moeilijke beslissingen".
Een van die moeilijke beslissin
gen zal volgens de minister kunnen
zijn: of de voorgestelde distributie
met een besparing van 20 procent, of
twee autoloze zondagen per maand en
een maximumsnelheid van 90 kilome
ter op alle wegen, wat tot een gelijke
besparing zal leiden.
Over de tijdsduur van de distributie
lieten de bewindslieden zich in
senaat niet uit.
Zeer fel bestreed premier Den L'yl op-;
merkingen van oppositiepartijen VVD]
en CHU dat de parlementaire controle
I met de wet zou worden uitgehold, „Het
doet me pijn als bijvoorbeeld de heer
I Polak (vvd) zegt dat we naar eeri
soort kille, onpersoonlijke, centraal
geleide samenleving toegaan met alle]
maatregelen die wij voorstellen. Het is
I gewoon niet waar", riep Den Uyl uit.
I Van de regeringspartijen stelden KVPj
en D'66 zich uiterst kritisch op Me-1
vrouw Wassen-van Schaveren (d'66)
eiste dat opnieuw zou worden gepro-i
'oeerd om geen aparte machtigingswet j
1 :e maken maar via bestaande wetten i
de crisis-beperkende maatregelen te ne
men D'66 had tamelijk grote beden
kingen tegen de machtigingsplannen
van de regering. De KVP noemde de
i positie van de senaat in de controle op
j de machtigingswet onaanvaardbaar.
Na geheim beraad tussen de senatoren!
De .long en Thijsscn (beiden KVP) en I
onder meer premier Den Uyl. kwam de
premier 's avonds met de volgende af
gedwongen toezeggingen: Kr zal een
novelle' worden ingediend bij de
tweede kamer. Door zo'n gedeeltelijk
vernieuwd wetsontwerp voor artikel
22 x.in de machtigingswet, zullen ale
faciliteiten ook voor de eerste kamer
gaan gelden: de mededeling van de za
kelijke inhoud van belangrijke beleids
voornemens aan het parlement, de pe-
riode \an tien dagen waarbinnen min
stens eenvijfde van de leden van de
tweede kamer de regering om extra in-,
lichtingen kan vragen, gaan dus ook;
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
GRONINGEN Dinsdagmorgen
is de pas gebouwde coaster Ga-
briella vast blijven zitten in de
doorvaart van de Gideonbrug in
de rijksweg van Groningen naar
Hoogezand. Later op de middag
wist men het schip te 'bevrijden'.
De schade aan brug en schip staat
nog niet vast. maar zou aanzien
lijk zijn.
IN EERSTE WEEK JANUARI 12,5 PCT MEER
ROTTERDAM (ANP) De oliestroom naar Rotterdam zal deze maand weer toenemen. Kaderle
den in de haven hebben de Industriebond NVV in Rotterdam laten weten dat in de eerste week
van januari 12,5 procent meer aardolie is aangevoerd, dan in dezelfde week van december en dat
op basis van de tankerbewegingen kan worden verwacht dat deze trend zich ook de komende we
ken zal doorzetten.
lands gebruik Per jaar verbruikt Ne
derland ongeveer 25 miljoen ton ruwe
olie. De rest van de aanvoer wordt in
Rotterdam verwerkt en doorgevoerd
of wordt via een pijpleiding i
Belgie en West-Duitsland
pompt.
Volgens de industriebond heeft, de
geconstateerde verhoogde aanvoer in
de eerste week van januari te maken
met de verhoogde olieproduktie
verschillende Arabische landen en met
Volgens het districtshoofd A. Schrave-
madc van de Industriebond NVV zijn
er zelfs aanwijzingen dat de olieaan-
voer eind deze maand en begin vol
gende maand nog meer zal toenemen.
Wanneer de verwachting van de indus
triebond uitkomt, dan zal Rotterdam
in januari ongeveer 10 miljoen ton
ruwe olie ontvangen, tegen bijna 9
miljoen ton in december. Als januari
een gemiddelde maand zal blijken te
zijn, dan zal de totale olieaanvocr
naar Rotterdam dit jaar echter ach
terblijven bij die van vorig jaar. toen
de tankers in totaal ongeveer 140
miljoen ton ruwe olie binnen brach
ten.
Het ministerie van economische zaken
wilde dinsdag geen commentaar geven
op de cijfers van de Industriebond
NVV.
Zoals bekend is het overgrote deel
van de in Rotterdam aangevoerde ru
we olie niet bestiemd voor binnen
liet feit dat België nu als vriendelijke
natie wordt beschouwd en derhalve in
aanmerking komt voor een maximale
aanvoer. De heer Schravemade beves
tigde dat voor Nederlands gebruik
geen druppel olie uit Koeweit en
Saoedi-Arabië is aangevoerd. Die tot
op nu gedaalde aanvoer uit die landen
wordt gecompenseerd door sterk ver
hoogde importen uit Perzië. Nigeria
en Venezuela.
Economische zaken
Ook de Industriebond van het NVV is
door het ministerie van economische
zaken benaderd met het verzoek geen
gegevens meer te verstrekken over de,
Zie slot pagina 3 kolom 1
WAAKZAAMHEID AAN
GRENZEN VERHOOGD
SCHIPHOL Politickorpsen langr, de
Belgische grens en in de ruime om
geving van Schiphol zijn in verhoogde
staat van paraatheid gebracht om te
verhinderen dat Palestijnen met Rus
sische raketten Nederland binnentrek
ken. Op Schiphol wordt voortdurend
gepatrouilleerd door gepantserde voer
tuigen van de rijkspolitie en ma
rechaussee. Via het twee jaar geleden
geïnstalleerde gesloten tv-circuit houdt
de marechaussee nauwlettend elke
persoon en elk voertuig in de gaten
die Schiphol naderen.
Het ministerie van justitie bevestig
de dat voor de politiekorpsen het
parool „verscherpt alert" was uitgege
ten. maar ontkende dat 300 mariniers
in gereedheid worden gehouden om
bij het eerste alarm naar Schiphol of
elders uit te rukken. Deze mariniers
zouden gelegerd zijn in Doorn en
speciaal zijn opgeleid om in geval van
nood naar enig punt in Nederland.
Suriname of de Antillen te worden
overgebracht, dan wel deel te nemen
in een NAVO-operatie.
Ook op Schiphol zelf zijn extra
beveiligingsmaatregelen genomen,
maar van welke aard ze zijn, wordt
niet bekendgemaakt.
De Palestijnen naar wie nu intensief
wordt gezocht, zouden in het bezit
zijn van drie SAM 7-raketten. die hun
door Libië in handen zouden zijn
gespeeld. Ze wegen 13 kilo. zijn ander
halve meter lang en kunnen gemakke
lijk worden gedemonteerd. De raket
ten bezitten een kop die gevoelig is
voor infrarodewarmtestraling,
waardoor de raket, de motor van een
vliegtuig als doelwit kiest.
Jjantlijr*.
VERWACHTING - ONDANKS SOEPELER TOEWIJZING BENZINE
AAN ZAKELIJK VERVOER - BIJ INVOERING DISTRIBUTIE:
TERUGVAL AANBOD
AUTOLOZE ZONDAGEN
MIDDELBURG Provinciale we
staat in Zeeland verwacht dat in
het totale verkeersaanbod over dr
Zeelandbrug bij een oliedistributie
met een soepeler toewijzing aan het
zakelijk vervoer met niet meer dan
ongeveer twintig procent behoeft af
te nemen. Deze vermindering zou de
Provinciale Zeeuwse Brug Maatschap
pij een strop van méér dan een
miljoen gulden opleveren. Voor
opheffing van dit tekort zal in
eerste plaats de provincie verantw
dclijk zijn. De provincie Zeeland staat
als enige aandeel li oudster ook garant
voor rente en aflossing van door dc
hrugmaatschappij aangegane leningen.
Het groeiend exploitatietekort hoeft
intussen niet te betekenen, dat een
beroep moet worden gedaan op de
provinciale begroting zelf. De provin
cie heeft juist met het oog op onver
wachte financiële tegenslagen een 're
servefonds' van ongeveer één miljoen
ten bate van de FZBM 'opgebouwd'.
Gedeputeerde A. J. Kaland sprak over
igens tijdens de laatste begrotingsbe
handeling nog de verwachting uit dat
het gebruik van de verbinding over de
Oosterschelde met. dertig procent zou
teruglopen.
Na de laatste verhoging bedraagt de
jaarlijkse provinciale bijdrage in de
exploitatie van de brug twee miljoen
gulden. Te zamen met een verlening
van de afschrijf ter mijn en de op
brengst van de tolgelden kon ee
sluitende begroting worden verkregen.
Koffiedik
Ir. Ch. B. Landré. chef bureau ver
keerszaken van provinciale waterstaat
de directie over de brug wordt
gevoerd door provinciale waterstaat
waarschuwt er voor dat ook de
prognose van twintig procent minder,
verkeersaanbod nog neerkomt op 'kof-i
fiedikkijkerij'.
Het is bijvoorbeeld niet uitgesloten
dat de noodzaak tot distributie van
korte duur zou blijken te zijn. Boven
dien zou de regering tot een nog
verdergaande versoepeling van de ben
zinetoewijzing kunnen besluiten. Ten
slotte bestaat er nog onvoldoende in
zicht in de wijze waarop het verkeer-
patroon zich bij een aanhoudende
brandstof schaarste zal ontwikkelen.
Zo is het nog de vraag of het meren
deel van de autobezitters hun benzine
bonnen eerder voor de kortere ritten
dan voor de langere afstanden of
omgekeerd zullen gebruiken.
De heer Landré wijst er op dat in het
eerste geval de Zeelandbrug duidelijk
in het nadeel zou zijn omdat het hier
duidelijk om een schakel in een lan
ger traject gaat De afstand tussen de
twee belangrijkste woonkernen op
beide oevers. Zierikzee en Goes, be
draagt nog rond de vijfentwintig kilo-
Ofschoon ook daarover geen zeker-
heid bestaat acht men het bij provin
ciale waterstaat toch niet waarschijn j
lijk dat ae automobilisten op het
traject Midden-Zeeland - Randstad vi-
ce-versa ter wille van benzinebespa
ring in veel groter getale dan nu het
geval is de voorkeur zouden geven
aan de wat kortere route over de
Zeelandbrug boven de langere maar
voor velen aantrekkelijker route via
de Moerdijkbrug.
Op grond van een al weer enkele
jaren oude enquête kan worden aan-i
genomen dat de Zeelandbrug van dit!
verkeer thans ongeveer zestig tot ze-j
ventig procent voor haar rekening
neemt.
De lieer Landré stelt vast dat gelet op
alle bestaande onzekerheden over de
verkeersontwikkeling op zelfs korte
termijn het niet opportuun is, nu al
te spreken over de noodzaak van een
nieuwe tariefsverhoging of even
eens ter delging van een groter exploi
tatietekort bijvoorbeeld de af-
Rijverbod
Concreter inzicht bestaat wel in de
gevolgen voor het verkeersaanbod van
cie energiecrisis en de daaruit voort
vloeiende autoloze zondagen in de
laatste twee maanden van het vorige
jaar.
Uit die cijfers blijkt, dat hoewel her
autoverkeer reeds per 4 november
met een zondags rijverbod kreeg te
maken, er in de maand november
toch nog een toename van 10 procent
in vergelijking vet dezelfde maand van
het vorige jaar kon worden geregi
streerd.
Dat was met het geval in december.
In die maand wezen de tellingen voor
het eerst een teruggang aan. In totaal
passeerden m de laatste maand van
(Zie slot pagina 7 kolom 6)
an de oliecristo ln Ne
(Ierland zitten vreemde
ifuééisA kanlen- al was he* aJ'wn
U/pKC, maar omdat hier niemand
kan of wil zeggen hoe we
H er nu precies voorstaan Of
fidéle Instanties doen daar
bijzonder geheimzinnig over, om rede
ncn van landsbelang, zeggen ze er bij.
Het ministerie van economische zaken
heeft zelfs verzocht de tankerbeweging
op de Nieuwe Waterweg niet te pubh
cc ren. want daarmee zou datzelfde
landsbelang geschaad kunnen worden
De vakbonden echter houden zich daar
niet aan. ze hebben gisteren weer een*
een aantal gegeven* - in eigen beheer
verzameld bekendgemaakt, waaruit
blijkt dat de olie aanvoer in Rotterdam
is toegenomen. De vakbondsmensen
betogen dat ze dit soort mededelingen
doen om hun leden gerust te stellen
extreme groepen zouden bezig zijn 011
rust te zaaien in het Waterweggebied.
Dat laatste kan best waar zijn: het zou
niet de eerste keer wezen dat syndic*
listen pogen leden van vakbonden op
te zetten tegen hun eigen bestuurder."
Maar de vraag rijst uiteraard of de
bewuste vakbonden het landsbelang
inderdaad schaden door de publikatie
van door hen verzamelde gegevens. Al
weer: niemand weet het Het kan 'ja',
maar het kan ook 'nee' zijn. De vak
bonden staan namelijk niet alleen met
hun cijfers, er zijn buitenlandse pu
blikaties te over waaruit blijkt dat
men daar goed op de hoogte is van wat
zich in Rotterdam afspeelt. Trouwens,
de Arabieren zijn in dit opzicht even
min op het achterhoofd gevallen, ook
zij hebben hun informatiebronnen
Misschien wordt er in Den Haag wel
eens wat te snel met het landsbelang
geschermd.
In dit opzicht is liet boeiend nog eens
het verslag te lezen van de perscon
ferentie. die president Pompidou kort
na nieuwjaar heeft gegeven. We doelen
op de bijeenkomst waarin hij ironisch
sprak over een opvallende Nederland
se solidariteit binnen de EEG: ons
land heeft de gasprijzen 'solidair' ver
klaard met de prijzen van de olie He*
Franse dagblad Le
Monde had een vrij
uitvoerig verslag
over de persconfe
rentie en meldde dat
de Franse president
hulde had gebracht aan de Nederland
se minister-president voor diens open
hartigheid, hij Pompidou had
namelijk ln Kopenhagen goed met Den
Uyl kunnen opschieten, „omdat hu
openhartig en recht op de man af is"
franc et direct i. Welnu. Pompidou
verklaarde na deze loftuiging da* Den
Uyl hem had verzekerd da* de Neder
landse reserves nog niet waren aange
sproken en de Franse president voeg
de er aan toe dat de Nederlanders op
dit ogenblik zeker het dubbele ontvan
gen van wat ze zelf aan olie opmaken.
Wanneer men dat zo leest het is
tenslotte het Franse staatshoofd dar
dit allemaal zegt. niet zomaar borrel
tafelfiguur dan heeft men neiging
te zeggen: „Gelukkig dat we het eens
van een ander horen, want onze eigen
regering houdt er de mond over dicht'
Pompidou en de vakbonden, het zijn
de' nieuwe voorlichters van het Neder
landse volk.
Toegegeven, een dergelijke opmer
king is niet helemaal fair. Ieder
een praat in deze kwestie voor eigen
parochie en wil het eigen standpunt
zo goed mogelijk verkopen. Meneer
Pompidou doet dat omdat men hem
gebrek aan Europese solidariteit heeft
verweten en de vakbonden komen met
gegevens voor de draad omdat ze bang
zijn de greep op hun leden te verlie
zen. Daarbij moet vooral worden be
dacht dat noch de overwegingen van
de Franse president noch die van de
vakbeweging die van <de Nederlandse
regering zijn. Het kabinet beeft im
mers zijn eigen verantwoordelijkhe
den en daaronder één overheersende
zorg: de economie gaande houden en
de werkloosheid zo klein mogelijk
houden. Op dit stuk van zaken wil de
regering geen enkel risico nemen ze
mag dat ook niet doen. Met andere
woorden: ze neemt op dit ogenblik een
hoop gemor over de benzinedistributie
voor lief omdat ze zoveel mogelijk
voorraad wil hebben met daartegen
over een zo zuinig mogelijk gebruik
Op die manier creëert het kabinet een
zo groot mogelijke marge om het ri-
sico voor met name de werkgelegen
heid zo klein mogelijk te houden
Maar ze behoeft die marge niet té
groot te nemen. En juist op dit punt
nu begint her en der twijfel te ont
staan. Tot nu toe heeft de regering
nog geen kans gezien deze twijfel te
ontzenuwen, ze komt niet met exacte
gegevens. Zowel in de tweede als in
de eerste kamer is er in dit verband
op gewezen dat er veel heeft geschort
aan de presentatie van het 'olie'-be-
leid van de Nederlandse regering. Ear
juist oordeel. Men moet bedenken dat
ons land geen geïsoleerd eiland is,
maar een stuk vasteland van Europa,
omringd door twee landen die geer.
benzinedistributie kennen. Dat geeft
vreemde spanningen, vooral in een
tijd van snelle communicatie en vri;
wel verdwenen grensformaliteiten. ln
een deel van het land kan de benzine
distributie daardoor een farce wor
den. En als die langer aanhoudt zelfs
een farce majeur
\X7e nemen nog altijd op gezag
van de regering aan dat het
politiek fmet het oog op de Arabie
ren) en feitelijk (met het oog op de
werkgelegenheid) nodig is te beginnen
met de benzinedistributie. Maar als de
ontwikkeling zoals die zich nu afte
kent verder gaat. dan zal dat slechts
een korte pijn behoeven te betekenen
Het zou goed zijn wanneer de minis
ter-president dat eens onverbloemd
uitsprak. Hij kan openhartig zijn,
Pompidou was er zelfs onder de in
druk van Dat willen de Nederlanders
ook wel wezen.
