PROVINCIALE ZEEUWSE COUR f
PZC
BENZINEDISTRIBUTIE
VIJF DAGEN UITGESTELD
Nixon weigert commissie-Ervin
documenten en geluidsbanden
Zeeland groeit met bijna 3400 inwoners
Geen vooruitgang bij
gesprekken Genève
W INT ERV AKANT IE IN LECH:
CONSTANTIJN OP DE LATTEN
Uilyeslelde
distrihulie
VORST OP
TERUGTOCHT
STIJGING IETS HOGER DAN IN 1972
Krant en
boycot
Kwart uil
meer
Pagina 2
Zaterdag 5 januari 1974
217e jaargang - nummer 4
Hh DRUKKERIJ DEN BOER
vJ U MARKT61 -MIDDELBURG-TEL.01180-7061
GESPECIALISEERD IN BROCHURES
KABINET: „OLIE-AANVOER NIET 30 MAAR
SLECHTS 25 PROCENT TERUGGELOPEN"
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De benzinedistributie is uitgestld tot volgende week zaterdag. In de ruim drie
weken van 12 januari tot en met maandag 4 februari mogen alle vier benzinebonnen worden ge
bruikt die aanvankelijk voor vier weken waren bestemd. Het kabinet heeft hiertoe vrijdag beslo
ten. nu de aanvoer van ruwe olie in Nederland niet 30, maar 25 procent lager blijkt te zijn een
voordeel van vijf procent. Het uitstel van een kleine week wordt benut om zoveel mogelijk extra
aanvragen te kunnen afhandelen en om bijvoorbeeld horeca en sociaal autoverkeer vanaf zondag
13 januari zo min mogelijk te duperen.
LECH: Prinses Beatrix en haar jongste zoon prins Con-
stantijn op de ski's in het Oostenrijkse Lech, waar op het
ogenblik een wintersportvakantie wordt doorgebracht.
D',
PI
(Van onze weerkundige medewer
ker)
De diepe depressie die westelijk
van Schotland ligt. stuwt aan de
rrond en in de hogere luchtlagen
met een toenemende zuidelijke
tot zuidwesten wind zachtere
lucht naar het vasteland. Hier
door werd de vrijdagnacht nog in
ans land aanwezige vorst op
nieuw teruggedrongen. Het front
komt zondag dichterbij met een
toenemende regenkrans.
Door deze ontwikkeling is er
voorlopig van een vorstperiode
jeen sprake- Dit geldt voor heel
West-Europa. In Rusland en
Noord-Scandinavië komt 's
nachts wel weer strenge vorst
voor, maar vooral door het op
dringen van genoemde depressie
komt er ook begin komende
week geen koude lucht naar onze
streken.
MAN OVERLEDEN
DOOR SCHOT
VAN POLITIEMAN
EINDHOVEN (ANP) De 19-jarige
F. J. uit Eindhoven, is vrijdagmorgen
vroeg aan zijn hoofd getroffen door
een kogel uit een politicpistool. Hij
is later op de dag in het Elizabeth-
gasthuis te Tilburg overleden.
De rijksrecherche zal een onderzoek
tostellen naar de schietpartij.
Een agent vuurde omstreeks vier
uur vrijdagmorgen na een waarschu
wingsschot een gericht schot af op F.
J., toen hij vanuit een raam van zijn
woning een andere agent met een
zware buks onder vuur wilde nemen.
Daarvoor had hij agenten met
mes bedreigd en met een kruissleutel
op het hoofd geslagen. De politie wil
de F. J. aanhouden omdat men drank
gebruik vermoedde.
Drugs
TWEE MINISTERS en een staats
secretaris hebben een nota uitge
bracht over het drugbeleid: zacht
tegen soft en hard tegen hard
(pag. 13).
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5,7,9, en 11
Binnen en buitenlands
nieuws op pagina's 1, 3, 6
en 13-
Sport op de pagina's 19 en
21.
Radio en televisie op pagina
24.
Financieel nieuws op pagina
25.
en in de
zaterdagkrant
pag. 15: Voor onze wekelijkse in
terview-serie 'Inter' hao
Ton Huissoon een ge
sprek met luitenant-kolo
nel F. Beenen, comman
dant van het opleidings
centrum voor militaire
administratie te Middel
burg.
pag. 16: Gesprek met prof. dr. H.
Berkhof, de nieuive voor
zitter van de Raad van
Kerken in Nederland;
Stemmen uit de Kerken,
Boekbespreking,
pag. 17: De grens is nog een echte
grens, zo ervaren vele
Zeeuwsvlamingen. Maai
er zijn ook (vele) uitzon
deringen.
XLg. IS: Letterkundige kroniek van
Hans Warren; 'Courant';
Carel Willink,
pag. 23: Poppraet: Schaken, dam
men. bridge en hengelru
brieic.
De distributie zelf blijft gehand
haafd. Vanaf volgende week zal tel
kens voor een periode van vier weken
werden bezien hoeveel liter per
kan worden toegewezen. „Het is onzin
te veronderstellen dat we geen distri
butie meer nodig zouden hebben,
maar het is ook onzin dat de benzine
voorraad zo krap is. dat we de distri
butie beslist op 7 januari zouden
moeten laten ingaan", aldus vrijdag
avond minister Lubbers van economi
sche zaken.
In november bedroeg de voorraad
ruwe olie in Rotterdam 5,2 miljoen
ton, eind december was de voorraad
vier miljoen ton een vermindering
van bijna 24 procent. „We hebben
voor maart nog geen feitelijke prog
nose", deelde minister Lubbers mee,
die eraan toevoegde zijn geruststellen
de mededelingen over de olieaanvoer
in Rotterdam, eerder deze week, voor
al te hebben gedaan om te voorko
men dat schepen Rotterdam zouden
mijden uit vrees daar geen olie te
kunnen bunkeren.
Prijzen
De invloed van de prijsverhoging
voor ruwe olie op de prijzen van
afgeleide produkten is thans nog ge
heel onbekend. „Niet alleen wij staan
perplex van de prtjsverdubbeling die
de Arabieren hebben doorgevoerd, de
hele westelijke wereld staat perplex.
Overal ratelen thans de computers
om het effect van de olieprijsverho
ging voor de economie van de ver
schillende landen vast te stellen", al
dus minister Lubbers.
Premier Den Uyl verdedigde het wel
verwachte, maar toch plotseling geko
men besluit de distributie uit te stel
len, met erop te wijzen dat er een
ietwat andere situatie was opgetreden
sinds op 13 december besloten werd
de benzine te rantsoeneren. „Wezen
lijk is er niets veranderd", lichtte de
premier toe. „Nederland wordt nog
steeds geboycot, alhoewel...", waarbij
hij een handgebaar van twijfel maak
te, „en het is nog steeds zo dat de
Arabieren hun olieproduktie hebben
verminderd. Toch hebben we sinds de
gegevens van 13 december wat meer
armslag gekregen. We kijken somber
aan tegen de olieprijsstijging, maar
wat minder somber tegen de olieaan
voer". Ook premier Den Uyl betoogde
dat distributie nodig was „om de
voorraad van een schaars goed veilig
te stellen".
Reacties
De fracties van de politieke par
tijen in de tweede kamer heb
ben vrij positief gereageerd op
het uitstel van de benzinedistribu-
tïe. In tegenstelling tot PvdA. KVP en
AR overheerste bij de oppositie ech
ter nog steeds de kritiek. De WD liet
als grootste oppositiepartij weten, dat
men het uitstel wel op prijs stelde,
maar dat de distributie nog steeds
overbodig wordt geacht. Drees
(DS'70) was nog scherper: „Het stun
telige beleid maakt wel een erg slech
te indruk. Wat een aarzelend optre
den. om slechts enkele dagen voor de
eerder geplande datum van ingang de
zaak uit te stellen. Op welke cijfers
baseert men zich nu weer?"
PvdA, KVP en ARP waren heel wat
positiever. In AR-kring is men haast
vanzelfsprekend erg tevreden, want
het kamerlid Roolvink heeft al enige
tijd geleden in de Kamer een motie
ingediend waarin hij om uitstel vroeg,
omdat de distributie onvoldoende was
voorbereid. Van der Hek (PvdA):
„Het is verheugend, zowel voor de
mensen die het aangaat als voor de
maatregel. Hoe perfecter, hoe beter.
De regering zou een fout) hebben ge
maakt als men aan de wensen van
betere uitwerking van zo'n ingrijpende
zovelei. niet was tegemoetgekomen.
Men moet op een eerder genomen
beslissing terug durven te ko
men".
Het. KVP-kamerlid P. A. M. Cornelis-1
sen had met zijn fractie echter nieti
voor de motie van Roolvink gestemd,
omdati de bewindslieden hem hadden
verzekerd dat de tijd van voorberei
ding voldoende was. Vrijdagmiddag
zei het kamerlid: „Gezien de hardnek
kige verhalen van" een verbeterde in
voer van olie en de grote moeilijkhe
den die opdoemden is het erg goed
dat men de distributie heeft uitge
steld".
Ook het CHU-kamerlid Van der Mei
noemde het uitstel „verstandig", om
dat hij ook grote moeilijkheden zag
voor vele groepen. .Men heeft dat
jammer genoeg niet eerder ingezien.
Met een onvoorbereide invoering creëer
je alleen maar chaotische toestan
den". De heer Van der Mei bleef van
mening, dat de distributie door moet
gaan. „Ik sluit niet uit dat de toege
wezen hoeveelheden groter worden.
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
ANTWOORD NA DRIE UUR UITSTEL
SAN CLEMENTE (RTR) President Nixon heeft vrijdag de eis van de senaatscommissie voor
Watergate afgewezen om honderden geluidsbanden en documenten van zijn gesprekken over het
afluisterschandaal af te geven.
De president zegt dat in williging een einde zou maken aan alle vertrouwelijkheid in presidentiële
communicaties.
In zijn brief aan de commissie
Nixon dat „onherstelbare schade zou
worden toegebracht aan de constitutio
nele functies van het ambt van het
presidentschap", als hij de eis van de
commissie zou inwilligen en dat ook
het onderzoek van de bijzondere offi
cier van justitie voor de Watergate-
kwestie zou kunnen worden benadeeld.
Nixons antwoord kwam drie uur na
het verstrijken van de termijn
de senaatscommissie had gesteld. De
advocaten van de president had
om uitstel verzocht in verband met het
tijdsverschil tussen San Clemente in
Califomië waar de president verblijft
PRESIDENT NIXON
De voorzitter van de senaatscommissie
Sam Ervin, verklaarde naar aanleiding
van het besluit van Nixon dat de oom
missie de president via de rechter zal
dwingen de opgeeise stukken vrij te
geven.
President Nixon heeft vrijdag zijn staf
juristen die hem in de Watergate-kwes-
tie bijstaan gewijzigd. Hij benoemde
Fred Buzhardt tot presidentieel advi
seur. Buzhardt was tot dusver chef
van genoemde staf. Naar verluidt is
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
DAY AN SPREEKT MET KISSINGER
GENÈVE (UPI) De militaire
werkgroep van de vredesconfe
rentie in Genève over het Mid
den-Oosten is vrijdag twee uur
en 10 minuten geweest. „De par
tijen bestudeerden technische
modellen van scheiding" (der
troepen). „De volgende vergade
ring is vastgesteld op maandag
7 januari om 9 uur 's morgens".
Dit is meedegedeeld na de vierde
bijeenkomst van de Egyptische
Israëlische delegaties onder leiding
van de VN-noodwacht, de Finse Luite
nant-generaal Ensio Siliasvuo. Ter
wijl de werkgroep bijeen was, ont
moette de Israeiische minister van
defensie, Mosje Da jan. is Washington
de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Henry Kissinger. Kissin
ger uitte eerder zijn optimisme over
vorderingen om te koemen tot schei
ding van de Israëlische en Egyptische
troepen aan het Suczfront.
Na de optimistische geluiden die
(Zie slot pagina 6 kolom 6)
LICHTE TERUGGANG
IN W.-l.-VLAANDEREN
EN SINT-PHILIPSLAND
VLISSINGEN Zeeland is in
1973 met 3380 inwoners ge
groeid. De voorlopige cijfers van
de dertig Zeeuwse gemeenten
wijzen uit, dat de bevolking toe
nam van 319.392 tot 322.772
len. Daarmee ligt de groei van
het inwonertal iets boven de cij
fers van 1972, toen de provincie
er bijna 3270 inwoners bijkreeg.
Het groeipercentage was toen
1,9, ditmaal komt het op bijna
1,1 procent. Dat komt neer op
een groei, die iets kleiner is dan
het totale aantal inwoners van
ZEEUWSE BEVOLKING IN 1973
31.12-72
geb.
vest.
overl. vertr.
31-12-73
of-
Zeeland
319392
4813
17879
3012
16300
322772
3380
Walcheren
97065
1542
7081
827
6434
98427
1362
Zuid-Beveland
68871
1082
3481
666
3345
69423
552
Noord-Beveland
6161
71
277
74
215
6220
59
West-Z.-Vlaanderen
25242
272
955
289
953
25227
15
Oost-Z.-Vlaanderen
78385
1133
3805
724
3671
78928
543
Schouwen-Duiveland
24897
374
1542
239
1087
25487
590
Tholen
16697
306
692
173
527
16995
298
Sint-Philipsland
2074
33
46
20
68
2065
9
een gemeente als Domburg
(3433 inwoners). Het groeire-
cord voor Zeeland is 1971 toen
er ruim 5800 inwoners bijkwa
men.
Een globaal overzicht van de bevol
kingscijfers over 1973 maakt duide
lijk, dat de groei regelmatiger over de
provincie is verspreid dan in 1972.
Toen concentreerde de toename zich
voor tweederde deel op Walcheren.
Nu heeft deze regio met een groei
van 1362 zielen iets meer dan éénder
de van de toename in het inwonertal.
Regionaal bezien kwam Schouwen-
Duiveland ditmaal op de tweede
plaats met een toename van 590 inwo
ners, Beveland registreerde voorlopig
552 mensen meer, Zeeuwsch-Vlaande-
ren boekte een winst van 528; Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen kreeg er 543 in
woners bij, West-Zeeuwsch-Vlaanderen
daalde in inwonertal met 15, véél
minder overigens dan de teruggang
met 215 zielen in 1972. Tholen groeide
met bijna 300 mensen, St. Philipsland
ging achteruit met 9 inwoners.
Opmerkelijke elementen zijn voorts het.
feit, dat Noord-Beveland als regio
voor het eerst sinds jaren een toena
me in het inwonertal dank zij een
vestigingsoverschot noteerde: de
sterke groei van Middelburg met 1286
zielen en de opvallende teruggang in
het inwonertal van Vlissingen:
vierhonderd zielen.
De opbouw van de groei van het
-inwonertal in Zeeland loopt ongeveer
parallel aan de situatie van 1972: toen
was meer dan de helft van de stijging
het gevolg van een geboorteoverschot.
Dat is nu ook het geval. De voorlopi
ge cijfers geven een geboorteover
schot aan van 1801 inwoners en er
vestigden zich vorig jaar 1579 mensen
méér in Zeeland dan er naar elders
vertrokken.
Z.-Vlaanderen
46) is vorig jaar omgebogen in een
stijging van het inwonertal met in
totaal 528 mensen. Daarbij moet er
op worden gewezen, dat de drie West-
Zeeuws-Vlaamse gemeenten Aarden
burg, Sluis en Oostburg met 15 inwo
ners terugliepen. Evenals in 1972 over
trof in deze drie gemeenten het sterf
tecijfer het aantal geboorten, er over
leden zeventien mensen méér dan er
geboren werden. Aardenburg (plus 1)
en Oostburg (plus 49) haalden een
vestigingsoverschot, uit Sluis vertrok
ken 48 inwoners meer dan er kwamen
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen zag het
wonertal groeien met 543 mensen. De
groei concentreerde zich overigens in
twee steden, Terneuzen boekte een
winst van 593 zielen (312) door vesti
gingsoverschot en 281 door geboorteo
verschot) en Hulst had eind 1973
volgens de voorlopige cijfers 142 in
woners meer dan aan het begin van
het jaar. 68 door vestigings- en 74
door geboorteoverschot. Hontenisse -
88), Axel (-102) en Sas van Gent (-2)
gingen in inwonertal achteruit, die
drie gemeenten zagen ook meer inwo
ners vertrekken dan er zich vestigden.
Beveland
een geboorte-overschot:
zich op Zuid-Beveland 136 mensen
meer dan er vertrokken. Vestigingso
verschotten noteerden Kapelle (154
(Zie slot pagina 11 kolom 1
fjmthjn
Invoering van de bcnzl-
nedlstribuüe is korte tijd
uitgesteld, heeft de rege
ring laten weien, een bericht
dat gemengde gevoelens op
roept. Bij het lredrijfsleven
v—bijvoorbeeld is er enige op
luchting, men hoopt op verfijning (en
daardoor verbetering) van de maatre
gelen. Bij het openbaar vervoer ls de
reactie echter tegengesteld: men had
zich daar gereed gemaakt voor het op
vangen van grote aantallen extra rei
zigers en dat gaat nu niet door. zodat
men een week met overtollig materieel
zit. Voor ae rentabiliteit van de ver
voersbedrijven is dat niet bevorderlijk.
Van de nood poogt men nu een deugd
te maken: er wordt proefgedraaid met
de extra-dienstregehngen zodat men
in ieder geval goed is ingespeeld als do
distributie definitief la. Er zijn voorla
gemengde reactie® in politieke kring
en de aard daarvan is uiteraard afhan
kelijk van de partij positie: behoort
men tot de oppositie of niet.
De gang van zaken van de afgelopen
weken overziende moet men zich
wél afvragen of de planning niet
wat beter had kunnen zijn De minister
president heeft als verklaring gegeven
dat bij nader inzien de olie-aanvoer
toch iets gunstiger is geweest dan aan
vankelijk was voorzien, waardoor een
marge is ontstaan. Van die marge kan
men nu gebruik maken nog altijd
volgens de minister-president door
de distributie een week later te doen
ingaan. Dat lijkt ons een me< helemaal
sluitend betoog: de vraag is nu niet of
er wel voldoende olie aanwezig ls om
wat later met de distributie te begin-
nen, maar of men met onmiddellijk
zodanig sluitende
maatregelen had
kunnen nemen dat
er minder knelpun
ten zouden zijn ge
weest. Want laat
men zich daar geen illusies over ma
ken: die zijn er tientallen. We hoorden
deze week van een bedrijfsleider die
voor de uitoefening van zijn werk gr<>
te moeilijkheden voorzag, direct al bij
het begin van de regeling. Na allerlei
vergeefse contacten besloot hij in ar
ren moede het rijksbureau aardolie-
produkten maar op te bellen, maar hij
kreeg de informatietoon. Bij de PTT
vertelde men hem dat de centrale van
het bewuste bureau het niet meer aan
kon. Blijkbaar hing half Nederland
ongerust aan de telefoon.
De regering heeft destijds geen enkel
risico willen nemen zo is nu wel
duidelijk geworden en daarom
van klein naar groot willen werken.
Beter eerst met geringe en algemeen
ingedeelde toewijzingen beginnen om
vervolgens al naargelang van de mo
gelijkheden verfijningen toe te passen,
zo is kennelijk geredeneerd. Blijkbaar
vond men de omgekeerde methode
beginnen met een ruime toewijzing en
die zo nodig verminderen niet juist
Maar men heeft de oorspronkelijke
plannen niet binnen de gestelde ter
mijn kunnen waarmaken: er zou cian
zeker sprake zijn geweest van grove
onbillijkheden met nadelige materiële
gevolgen voor velen. In het regerings
apparaat heeft men zich misrekend en
daarom moet nu enig uitstel volgen.
Uit deze gang van zaken vallen twee
conclusies te trekken. In de eerste
plaats blijkt nog eens overduidelijk
hoe kwetsbaar de economie van dit
land is als er geen regelmatige olieaan
voer is: alleen al dc aankondiging van
een globaal opgestelde distributierege
ling leidt tot allerlei spanningen. Een
weekje uitstel geeft nu al een gevoel
van opluchting, zo in de gees; van 'er
ts gelukkig nog waf. In de tweede
plaats onderstreept het jongste rege
ringsbesluit neg eens de volstrekte on
doorzichtigheid van de huidige situatie.
Uit een oogpunt van landsbelang wor
den allerlei gegevens geheimgehouden,
maar daarmee wordt wel een onbe
perkt vertrouwen in de regering ge
vraagd. Een vertrouwen dat niet ieder
een bereid is te geven. Die bereidheid
neemt nog verder af nu blijkt dat de
regering bij nadere overweging de aan
voer aan de te krappe kan: heeft ge
schat: het was enige percentages beter
dan ze aanvankelijk dacht. En als men
dan bovendien nog uit Parijs de stem
van de heer Pompidou hoor. zeggend
dat het Nederlandse olietekort 'klets
koek' is. dan is het begrijpelijk er. on
vermijdelijk dat de gemiddelde Neder
lander zich nu afvraagt hoe het nu
eigenlijk precies zit. Daar zal toch
eens een antwoord op gegeven moeten
worden: het is nu allemaal nogal onbe
vredigend.
Het Arabische boycot-comité heeft
geëist dat de hoofdredacteur van
het Turijnse blad La Stampa zal
worden ontslagen. Zo neen, wordt een
boycot overwogen tegen de Italiaanse
Fiatfabrieken, die de bewuste krant in
eigendom bezitten. Oorzaak: de krant,
heeft artikelen gepubliceerd waarin
met name Khadaffi op de korrel werd
genomen. Er verandert weinig in deze
wereld: in de zeventiende en de acht-
tiende eeuw kregen de sta ten-generaal'
in Nederland bij herhaling verzoeken
van de Franse regering om in te grij
pen bij Franstalige kranten die in Ne
derland werden gedrukt. Zij schreven
namelijk onaangename dingen over de
Franse regering. De verzoeken bles-en
overigens zonder gevolg. Die Franse
pressie ging door tot Napoleon: de kei
zer gaf tenslotte zijn broer Lodewijk
Napoleon opdracht om de beroemde
kritische Gazette de Ley de op te ko-
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1