PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BEDRIJFSLEVEN:
DISTRIBUTIE
OPSCHORTEN'"
Nixon neemt initiatief
in wereldoliecrisis
Criminaliteit Middelburg en Ter neuzen
gestegen; in Vlissingen iets gedaald
Handel verwacht groot
overschot aan benzine
Eenzijdige terugtrekking
Israël onderwerp gesprek
KISSINGER: „EMBARGO'S MOETEN WORDEN
OPGEHEVEN EN PRODUKTIE VERGROOT"
DAJAN BESPREEKT VOORWAARDEN IN VS
Magere jaren
Oliecrisis
POMPIDOU:OLIECRISIS IN
NEDERLAND IS KLETSKOEK"
WEER BRITSE
ROMANCE?
Meer hellen
dan schrijven
PZEM zonder
windmolens
Pagina 2
217e jaargang - nummer 3
Vrijdag 4 januari 1974
99
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Steeds luider wordt de stem van degenen, die de regering vragen de benzinedistri
butie op te schorten of ongedaan te maken. Donderdagmiddag hebben de centrale werkgeversorga
nisaties VNO en NCW minister Lubbers om uitstel verzocht, evenals de werkgevers in de metaalin-
industrie, de eigen vervoerdersorganisatie EVO en de aannemers.
Tot dusver wil de minister er niet aan, hoewel hij heeft gezegt de bepalingen soepel te willen toe
passen. Wat dat betekent is overigens niet duidelijk. In handelskringen wordt een groot overschot
van benzine verwacht, dat dan naar het buitenland zal worden verkocht. Mogelijk beraadt de mi
nisterraad zich vandaag op deze kwestie.
Duidelijk is dat de ondememerswe-
rela zeer verbitterd is over de benzi
nedistributie. „We redden het niet tij
dig als er geen uitstel komt", zo kan
men overal horen. Ook gaan steeds
meer stemmen op. die vinden dat er
geen distributie nodig is omdat
benzinevoo rraad groot genoeg is
in de behoeften te voldoen. Mr.
M. van Boven, vooratter van het
Ned. Chr. Werkgevers Verbond
(NCW), zei donderdagmiddag: „Ik
persoonlijk geloof niet zo sterk in de
noodzaak van distributie". Hij had
niet de pretentie de stem van de
ondernemers te vertegenwoordigen,
maar de bij zijn organisatie aangeslo
tenen geven hem inmiddels wel
lijk.
Het NCW heeft donderdagmiddag
samen met het Verbond van Ned.
Ondernemingen minister Lubbers ge
vraagd de benzinedistributie op te
schorten. Zij hebben namelijk de in
druk dat de distributie, die maandag
zou moeten ingaan, niet tijdig of niet
op de juiste wijze zal gaan uitwerken.
Dit overhaaste besluit werkt alleen
maar in de hand dat men last krijgt.
Vele bedrijven kunnen onmogelijk toe
met de toewijzingen die zij zouden
krijgen. Kleine zelfstandigen hebben
de grootst mogelijke moeite om de
nodige verklaringen te krijgen voor
die extra toewijzing. Dit is een onmo
gelijke situatie, aldus het bedrijfsle
ven.
Van de zijde van economische za
ken wordt gezegd dat pas enkele
dagen nadat de distributie op gang is
zal moeten blijken waar de knelpun
ten voor het bedrijfsleven liggen. De
soepelheid, die de bewindsman toezeg
de, is nog niet in formele maatregelen
vertaald. Men vestigt trouwens de
indruk dat de ministerraad vrijdag
zich nog eens ernstig over het com
plexe probleem van de benzinedistri
butie zal buigen. Niettemin laat een
woordv >erder van economische zaken
doorschemeren dat de bewindsman
heus wel op de hoogte is van het feit
dat dc benzinevoorraden zeer groot
zijn.
Controle op scherp
Men kan er overigens van overtuigd
zijn dat de Economische Controle
Dienst op sclierp staat om vanaf
maandag benzinepompslationhouders,
die benzine zonder bon verkopen, te
betrappen. Als men geluiden uit han
delskring moet geloven zullen dat er
nogal wat zijn. Zij bieden soms
openlijk hun bonloze benzine aan
voor prijzen, die variëren van f 0,97
tot fl,10 per liter. Officieel heet het
dat dit niet mag, omdat dan de distri-
butiewet wordt overtreden en boven
dien de prijsbeschikking.
Daar staan straffen op van maxi
mum zes jaar gevangenisstraf en-of
f 10.000 boete als het om een misdrijf
gaat (opzet in het spel) of een hechte
nis van maximum een jaar en-of
f25.000 bij overtreding (geen opzet in
het spel), een en ander verder ter
beoordeling van de rechter, airius
woordvoerder van economische zaken.
De Economische Controle Dienst
heeft een grote ervaring en weet wel
waar te prikken, aldus deze reac
tie.
Maar geluiden uit de handel laten
weten: de ECD is al geweest bij
„witte pompen", die 95 cent vragen
voor een liter „super". De ambtenaren
konden niet anders doen dan constate
ren dat de betrokken ondernemer de
inkoopprijs (ongeveer 85 tot 86 cent)
had verhoogd met de per 28 septem
ber 1973 toegestane handelsmarge en
de verruiming van die marge, die
sedert kort mogelijk is, nog niet eens
had toegepast. Men tart de overheid
te bewijzen dat de z.g. officiële ver-
bruikersprijzen legaal zijn.
'Vele wegen'
Het systeem van de maximumprij
zen is niet gelegaliseerd en dat weet
de minister ook wel, al laat hij het
anders voorkomen, zo zegt men. Laat
hij eerst maar eens een behoorlijk
stelsel met redelijke marges voor alle
tussenschakels doen vervaardigen.
Maar wat dit betreft loopt de over
heid aan de leiband van de oliemaat-
Zie slot pagina 3 kolom 2)
SAN CLEMENTE (AP, AFP, RTR) De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Henry A.
Kissinger heeft donderdag aangekondigd dat president Nixon een belangrijk persoonlijk innitia-
tief zal nemen gericht op meer samenwerking tussen olieproducerende en olieverbruikende lan
den. Kissinger zei in zijn aankondiging dat het Arabische olie-embargo door hem 'steeds minder ter
zake' wordt geacht.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM Naar alle waarschijnlijheid zullen maandag de ministers van buitenlandse za
ken van Israël en Egypte weer naar Genève komen Het centrale onderwerp is dan de scheiding
van de legers van Israël en Egypte, waarover de militairen nu nog hun besprekingen voeren in
Genève.
"HOF. DR. F. W. RUTTEN, de
nieuwe secretaris-generaal van
economische zaken heeft gisteren
voorspeld dat Nederland een aan
tal magere jaren tegemoet gaat.
(pag. 3).
GEVREESD wordt dat de olie
crisis ernstige gevolgen zal heb
ben voor de arme landen, wan
neer tussen de olielanden en het
westen een prijzenoorlog losbarst.
(pag. 11).
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 7 en 9.
Binnen en buitenlands
nieuws op de pagina's 1,3 en
11.
Sport op pagina's 12 en 13.
Radio en tv op pagina 15.
Financieel nieuws op pagina
17.
PARIJS (RTR, DPA) President Pompidou heeft donderdag
de mening dat Nederland dringend hulp nodig zou hebben
van de rest van West-Europa om de gevolgen van de Arabi
sche oliecrisis te bestrijden, 'kletskoek' genoemd.
Op een persconferentie zei hij tegen journalisten dat premier Den Uyl
hem vorige maand op de topconferentie in Kopenhagen had gezegd dat
de Nederlandse olie-voorraden niet- verminderen. Ter verdediging tegen
het verwijt dat Frankrijk zich in de oliecrisis een slecht bondgenoot
zou hebben getoond zei Pompidou: „die gedachte van dringende nood
zaak van solidariteit met het Nederlandse volk, dat zou huiveren bij
houtvuurtjes, is kletskoek".
Pompidou zei pessimistisch gestemd te zijn over de crisis in het Mid
den Oosten. Er zal best een bestandsovereenkomst en mischien zelfs een
vredesovereenkomst tussen Israël of met een of ander buurland geloten
worden. „Wat mij echter pessimistisch maakt is dat dergelijke overeen
komsten niet door alle volkeren en landen daar erkend zullen worden.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Kissinger, heeft don
derdag op een persconferentie gezegd
te verwachten dat in Geneve 'goede
vorderingen' worden gemaakt met de
scheiding van de strijdkrachten langs
het Suez-Kanaal. De kansen op vrede
zijn de afgelopen 25 jaar nog niet zo
goed geweest, zei hij. Nu de verkiezin
gen in Israël achter de rug zijn
kunnen de onderhandelingen in Genè
ve sneller verlopen. Die verkiezinguits
lag zal daar geen invloed op hebben.
Het hangt het verdere verloop af van
de samenstelling van de nieuwe rege
ring en de mate waarin de Israëlische
politieke partijen het eens worden,
aldus Kissinger.
Minister van defensie van Israël.
Mosje Dayan, moet vrijdag in Was
hington onderzoeken wat Israël voor
voorwaarden kan stellen voor het te
rugtrekken uit de Mitlepas. 30 km in
de Sinai. Het is wel duidelijk dat
Israël niet op een Egyptische tegen
prestatie kan rekenen in het eerste
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
Kissinger waarschuwde de olieprodu
cerende landen voor de 'catastrofale'
gevolgen van hun prijsopdrijving.
„Een recessie in de industriële wereld
zou ook ongunstig zijn voor de olie
landen". Ook waarschuwde hij de gro
te industriële partnerlanden van de
VS voor de gevaren van wedijver pm
de olie. Dat z;u voor iedereen fataV
zijn. „Er kunnen bilaterale overeen
komsten voor korte termijn gesloten
worden en de produktielanden kunnen
zich verrijken, maar op de lange duur
zal dat voor iedereen noodlottig wor
den".
Over Japan zei Kissinger dat pogingen
het olieprobleem op zuiver nationale
basis te regelen tot mislukken is ge
doemd. „Dit is een zeer concreet ge
val waarin individuele oplossingen on
mogelijk blijken. Ik vertrouw erop
dat de Japanners hetzelfde inzicht
hebben".
Kissinger zei dat president Nixon het
initiatief zal nemen tot uitwerking
van zijn voorstel tot instelling van
een consultatieve energieraad, dat hij
vorige maand in Londen had gedaan. I
Het is duidelijk dat de VS him ener
giepoli tiek met hun voornaamste part
ners in de westelijke wereld en de
grote olieleveranciers willen coörc/ne
ren. „Het zou zelfmoord zijn een
onafhankelijke politiek te volgen'
LONDEN Jane WeUeslev de
22-jarioe enige dochter van de her
tog van Wellington, op teeg naar
een kunsthandel in Old Bond
street in Londen, waar zi) werkt.
Haar naam wordt genoemd in
verband met een eventuele ro
mance met prins Charles van
Engeland.
Embargo
Kissinger zei te menen dat de Arabi
sche landen niet alleen het olie-embar
go tegen de VS en Nederland moeten
beëindigen, maar hun produktie te
vens behoren op te voeren na de
verlaging sinds de oktober oorlog.
De drie vraagstukken van het embar
go. het produktiepijl en de prijsverho
gingen zijn met elkaar verbonden en
moeten volgens hem globaal worden
Zie slot pagina 3 kolom 7
SPAANSE
REGERING
NAAR RECHTS
MADRID (RTR) Minister van bui
tenlandse zaken Lopez Rdo en tien
andere leden van liet kabinet van de
vermoorde premier Carrero Blanco!
maken geen deel uit van de nieuwe!
regering van premier Carlos Arias
Navarro.
Lopez Rodo was het emge lid van de
lekenorde Opus Dei dat nog in de
regering zitting had. De nieuwe rege
ring bestaat uit falangisten en sociaal
katholieken. Waarnemers spreken van
een zwenking naar rechts.
De nieuwe minister van buitenlandse
zaken is Pedro Cortina, die ambassa
deur in Parijs was sinds 1966. Daar
voor was hij staatssecreatris van bui
tenlandse zaken. De nieuwe minister
van binnenlandse zaken is Jose Garcia
Hernandez (68) Hij behoort tot de
naaste medewerkers van de premier.
In plaats van een zijn er nu drie vice-
premiers. Het zijn minister van bin
nenlandse zaken Garcia Hernandez, de
aangebleven minister van financiën
Barrera en de aangeblevenminister
van arbeid De la Fuente.
EIGENAAR UIT
BEDRIJF GEZET
WEESP Volgens de vakbonden is
de Franse eigenaar Leonard van Por
ter in Weesp, een fabriek van stempel-
onderdelen, donderdagmiddag door
zijn personeel uit zijn eigen bedrijf
gezet.
Dat gebeurde volgens de vakbonden
nadat de heer Leonard bekend had
gemaakt, dat hij de al eerder aange
kondigde reorganisatieplannen waaro
ver met de vakbonden de nodige con
flicten waren ontstaan wilde doorzet
ten. De reorganisatie zou onder meer
voor tien personeelsleden ontslag be
tekenen. Volgens de heer De Jong van
de industriebond NW hebben de vak
bonden 'alle begrip' voor de houding
van het personeel. Vanmorgen gaan
de bonden met het personeel praten
over wat er nu verder moet gebeuren.
OVERZICHT DRIE POLITIEKORPSEN OVER IN 1973 GEPLEEGDE MISDRIJVEN:
IN MIDDELBURG
100 MISDRIJVEN MEER
DAN IN 1972
VLISSINGEN Het aantal
over 1973 in Middelburg, Vlis
singen en Temeuzen gepleegde
misdrijven geeft een beeld te
zien dat niet veel afwijkt van
dat van 1972. Dat blijkt uit de
overzichten, die zijn opgesteld
door de gemeentepolitie in deze
steden. In Middelburg is welis
waar een stijging met ruim 100
misdrijven te constateren, maar
dit wordt in balans gebracht
door de cijfers van Vlissingen,
waar de politie ruim honderd
misdrijven minder in behande
ling kreeg. In Temeuzen signa
leert de gemeentepolitie een
lichte stijging, maar daar
spreekt men toch over 'een rus
tig jaar'.
In 1973 werden in Middelburg
misdrijven gepleegd, tegen 881 in
1972. De chef van de Middelburgse
rechreche. brigadier C. E. Priester, die
nog geen nadere specificatie naar de
aard van de misdrijven kon verstrek
ken, is al wel tot dc conclusie geko
men dat de toename vooral moet
worden gezocht in de kleinere vergrij
pen.
Van een groeiend aggressief optreden,
zoals geweldpleging op straat of ande
re vormen van krachtdadig misdrijf
was vorig jaar in Middelburg geen
sprake. De politie vangt wel een
nog steeds stijgen? aantal aangiften;
van vermissing of t>-istal van fietsen!
of bromfietsen. Bij opsoring van de
dader blijkt deze dikwijls de brom
mer te hebben gestolen omdat hij een
onderdeel nodig had voor het eigen
vervoermiddel.
Het aantal van bijna duizend misdrij
ven heeft voor een belangrijk deel
betrekking op diefstal van onderdelen
van geparkearde auto's, zoals spiegels
en antennes, verder winkeldiefstallen,
gelddiefstallen en ontvreemding van
waardevolle voorwerpen uit kleding in
kleedruimten van sportaccommodaties
en dergelijke. Het aüntal in 1973 door
de Middelburgse gemeentepolitie ge
signaleerde gevallen van rijden onder
invloed van sterke drank bedraagt 29.
Dit is 14 minder dan in 1972. Jonge
ren, tot op zeer jeugdigie leeftijd
blijken ook steeds gemakkelijker op
inbrekerspad te gaan. Zo kon de poli
tie eind vorig jaar twee jongens van
respectievelijk elf en twaalf jaar, 'm
de kraag' grijpen, die zich in de
stromenwij k aan niet minder dan tien
inbraken of insluipingen, onder meer
in de overdekte, werkpviats hadden
schuldig gemaakt. De bui: was daarbij
overigens steeds van vrij
waarde, zoals enkele pakjes sigaretten I
en in een bepaald geval zelfs 'n aantal
lege flesjes. Andere 'series' inb'/iken j
werden vorig jaar onder meer ge
pleegd in de beide sporthallen, bij V
en D., de firma Maljers, in scholen
Rechercheur Priester wijst er op, dat
zich vorig jaar in Middelburg naast
deze kleinere gevallen toch ook een
aantal ernstiger misdrijven hebben
voorgedaan.
Hij herinnert daarbij aan de steekpar
tij op het Dampl/n, waarbij zes per
sonen betrokken waren en waarvan
een Turk het slachtoffer werd, een
ernstige mishandeling waaraan «9,h
nog eens drie mannen schuldig maas-
ten, een geval van aanranding en
diefstal van plateaus met ringen van
een tweetal juweliers aan respectieve
lijk de Markt en de Lange Delft.
De eerste diefstal, het ging daarbij
om een partij ringen me: een waarde
van elfduizend gulden, kon worden
opgelost. Dat was ook het geval met
de diefstal van antieke tegels uit het
voormalige gebouw van het Zeeuws
Museum aan de WagenaarsvraatNog
niet opgelost zijn de tweede ringen-
diefstal waarde 42.000 gulden en
een diefstal, die twee jaar geleden
eveneens bij de juwelier aan de
Markt werd gepleegd
Toen verdween voor ongeveer een ton
aan goud en zilver.
In andere gevai'.en had de Middelburg
se recherche vorig jaar weer bijzon
der veel geluk bij het oplossen ran de
diefstal bij antiquair Fhpse worden
opgelost en liepen ook de daders die
antiek wegnamen uit de zaak van Van
Oorschot, tegen de lamp. Veel misdrij
ven blijken door niet-Middelburgers te
worden bedreven.
In het afgelopen jaar werd ook In
Middelburg een verscherpt toezicht
uitgeoefend op het bezit, zonder ver
gunning van vuurwapens, In enkele
gevallen werd wegens overtreding van
de vuurwapen we:, proces-verbaai óp-
gemaakt. In 1973 stuitte de Middel
burgse recherche niet op duidelijk
aanwijsbare gevallen van drug-mis-
(Zie slot pagina 7 kolom 3) I
Hantlijn
- directeur-generaal van
cle PTT hoeft er deze
week in zijn nieuwjaars
boodschap op gewezen dat
ln Nederland In 1973 voor hot
eerst het aantal binnenlandse
telefoongesprekken groter is
I geweest dan hei aantal binnenlandse
poststukken. Met andere woorden: de
gemiddelde Nederlander belt meer dan
hij schrijft Een conclusie die nog
word: onderstreept door een andere
opmerking uit deze nieuwjaarsrede.
De PTT-directeur wees er namelijk ook
nog op dat de huidige post in toene
mende mate door 'massaftcatle' wordt
gekenmerkt, zowel aan de kant van do
verzenders als bij de ontvangers. HIJ
bedoelde daarmee dat partijen van één
afzender soms bestemd zijn voor hon
derdduizenden ontvangenomgekeerd
zijn poststukken van zeer velen ge
richt aan slechts een geadresseerde.
Wanneer bijvoorbeeld in een tv- of ra
dioprogramma wordt opgeroepen om
per briefkaart te reageren kinnen er
op éën dag meer dan honderdduizend
kaarten op het aangegeven adres bin
nenkomen. Deze massa post is op dit
ogenblik zelfs tweederde van het to
taal. Dat duldt er eens te meer op dat
het aantal echte brieven waarmee de
Nederlander in contact treedt met an
deren. aanzienlij* leger is dan he: aan
tal telefoongesprekken. "Even bellen'
is voor velen makkelijker dan het
schrijven van een brief.
Er zijn in deze tijd maar weinig men
sen meer die nog écht brieven
(kunnen) schrijven. Af en toe ont
vangt men nog we! eens bet Is een
uitzondering een epistel van Iemand
die de kunst van bet corresponderen
beheerst: een evenwichtige brief, goed-
gestileerd, informatief en vooral ook
evenwichtig van opbouw. Het lezen
van een dergelijke brief geeft de ge
adresseerde grote voldoening, zoals
ook het schrijven en beantwoorden die
kunnen geven. Helaas hebben maar
weinigen meer tijd en gelegenheid om
in alle rust aan een dergelijke dialoog
per brief deel te nemen vele schriftu
ren zijn haastige krabbels, snelle bood
schappen. in de
meeste gevallen op
geschreven omdat
men de geadresseer
de niet aan de tele
foon kon krijgen.
Voor de echte briefschrijver evenwel
is een telefoongesprek surrogaat: het
geschreven woord biedt oneindig veel
meer mogelijkheden tot een rustig
overdenken van wat men de ander wil
meedelen, de formulering kan precie
zer en exacter zijn dan in een telefoon
gesprek. Maar de cijfers wijzen het
uit: het is makkelijker de telefoon ?c
pakken dan zich te zetten aan het
schrijven van een brief.
De mededelingen over het telefoon
verkeer van de directeur-generaal
PTT illustreren tevens hoe moei
lijk het in de toekomst zal zijn de wer
kelijkheid van het huidig tijdsbestek
vast te leggen Vroeger werd bij de
overheid en bij het bedrijfsleven over
allerlei details uitvoerig gecorrespon
deerd, een briefwisseling waaruit later
een gang van zaken zonder al te veel
moeite kon worden gereconstrueerd.
Tegenwoordig echter worden vele za
ken telefonisch afgedaan, waarbij in
he*, gunstigste geval van telefoonge
sprekken notities worden gemaakt.
Het paradoxale in deze situatie is even
wel dat tegelijkertijd de papierwinkel
zo onvoorstelbaar groot wordt, dat in
de toekomst ook daardoor reconstruc
tie van een bepaalde affaire uiterst
moeilijk zal worden Bijvoorbeeld ln
de internationale politiek: eer. topcon
ferentie wordt voorbereid door allerlei
ambtelijke subconferenties. karre-
vrachten documenten producerend,
waarna moeizaam de 'echte' conferen
tie op gang komt. eveneens weer sta-
pels documenten opleverend. Onlangs
heeft de Duitse historicus Golo Mann
in dit verband op moeilijkheden voor
de toekomstige geschiedschrijving go-
wezen: een subcomité van de Verenig
de Naties bijvoorbeeld houdt duizen
den zittingen en beschikt over zoveel
archiefstukken, dat die met vier. vijf
letters plus een even groot aantal cij
fers moeten worden gecodeerd. „Wat
wegen vergeleken bij een dergelijke pa-
pierproduktie de correspondentie en
protocollen van de vredesonderhande
lingen van Munster en Osnabrück'"
En Mann voegt daar somber aan toe
dat de stof van de hedendaagse ge
schiedenis de verbeelding van de toe
komstige historici moet verstikken.
En aan te bedenken dat zelfs die enor
me papiermassa een nog onvolledig
beeld geeft omdat er tussendoor aller
lei telefoontjes zijn gepleegd. Dat kon
m 1648 niet: tussen Den Haag en Mun
ster moest worden gecorrespondeerd.
Overigens komen er nog steeds nieu
we mogelijkheden voor het tele
foongebruik. De PTT-directeur-ge-
neraal wees er in dit verband op dat
vermoedelijk in de toekomst telefo
nisch vergaderen steeds meer zal wor
den toegepast Dat zal weer wel speci
fieke eisen stellen aan de registratie:
de bandrecorder zal ook hier onver
mijdelijk worden, dergelijke bijeen
komsten zullen bij wijze van notulen
zonder twijfel op de band worden vast
gelegd. Zo verdwijnen ze allemaal: de
briefschrijver voor wie het schrijven
aan de ander een echte vorm van com
municatie was. de ouderwetse notulist
die in een degelijk notulenboek 'in lo
pende hand' de handelingen van een
commissie, een comité, een bestuur bij
hield. Zoals in moderne kran'.edrukke-
rijen de schrijfmachines (en papier)
bij de voorbereiding van het drukpro
ces steeds meer ouderwetse apparaten
blijken: een toetsenbord gekoppeld aan
een televisiescherm waarop de letten
verschijnen, begint normaal te worden.
Het elektronisch tijdperk is nog steeds
in opmars: meer bellen daa schrijven.
