PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT PROF. DE GAAY FORTMAN WIL TWEEDE AR-MINISTER WORDEN Metaalconflict verscherpt Belgische industrie krijgt ruime subsidie voor bouw van zuiveringsinstallaties Vietnamconferentie Parijs kan doorgaan GEEN TOENADERING BONDEN-HOOGOVENS Gijzeling in Zweden NAMEN GENOEMD VAN KVP-ERS MEEUWISSEN, VAN DER GUN, MOM- MERSTEEG, VAN SCHAIK, VAN ELSEN, VELDKAMP EN BOSMAN VS EN NOORD-VIETNAM EENS Vandaag in de krant... CONCESSIES DIRECTIE BEANTWOORD MET UITBREIDING VAN STAKINGSACTIE STAKING BIJ THOMASSEN BESLISSING VAN MINISTER DE SAEGER Vastenbrief D', VERKIEZINGEN 216e jaargang no. 51 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN DlrKtln P. v«n V» Vtld*. K. I Bur. Villi., Wililr. 56-50, lil. 1 22. HL 4457. ZlarlkiM, nó. Ml. Donderdag 1 maart 1973 Nederlanders willen centen Pagina 3 >.f ».it 28.75 p.r I Gt«, Grotl Mwkt 2. lil Mntwi 2>i tarjaf. All* (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Formateur Burger is erin geslaagd een tweede ARP-er te vinden om minster te worden in het kabinet-Den Uyl. Woensdagavond zei mr. W. F. de Gaay Fortman, na een gesprek van bijna drie uur met Burger, dat hij in principe geen bezwaar had tegen het aanvaarden van een ministerspost in het extra parlementaire progressief-confessionele kabinet. PROF. DE GAAIJ FORTMAN Prof- mr. De Gaay Fortman zal waarschijnlijk minister van binnen landse zaken worden. Het „ja-woord" van de vader van de PPR-fractieleider in de tweede kamer. Bas de Gaay Fortman, betekent dat D'66-fractielei- der Hans van Mierlo geen minister van binnenlandse zaken en vice-pre mier zal worden. In zijn gesprek met de formateur schijnt Van Mierlo r eis woensdagmiddag te hebben laten vallen. Van Mierlo verklaarde woens dagavond dat dit niet betekent dat hij ook geen minister zol worden. „Dat is PARIJS (UPI) De dertien-partijenconferentie ovër Vietnam kan haar werkzaamheden in Parijs hervatten. Dit werd bekend na een aankondiging van Washington dat de vrijlating van Amerikaanse krijgsgevangenen zal worden voortgezet. De Zuid Vietnamese mi nister van buitenlandse zaken, Tran Van Lam, en een woordvoer der van de Vietcong deelden mee dat de plenaire bijeenkomst van minister van buitenlandse zaken donderdag om 11.00 uur zal begin nen. Voortzetting van de conferentie liep ernstig gevaar nadat president Nixon minister Rogers had opgedragen het overleg te staken tot de Noordvietna- mezen hem een verklaring zouden hebben gegeven voor de opschorting ran het vrijlaten van de krijgsgevan genen. Deze opschroting was eerder op do dag aanleiding voor Washington om de terugtrekking van militairen uit Vietnam te staken. Minister Ro ger» ontmoette woensdagmiddag in een sfeer van crisis de ministers van buitenlandse zaken van Noord-Viet- nam, Zuid-Vietnam en de Vietcong. Na afloop daarvan zei Vietcong-minis- ter mevrouw Nguyen Thi Bin dat er geen resultaat was bereikt. Washing ton maakte later echter hekend dat de Noordvietnamese minister Nguyen Duy Trinh van buitenlandse zaken zijn Amerikaanse ambtgenoot, Rogers, privé ontmoette en hem had verze kerd dat de vrijlating van krijgsgevan genen zou worden hervat zodra tech nische regelingen kunnen worden troffen. Trinh ddeelde mee dat alle Amerika nen binnen de 60 dagen zouden wor den vrijgelaten zoals in het akkoord van 27 januari was overeengekomen. Hij had Rogers verzekerd dat de zaak donderdagochtend Saigontijd zou wor den besproken op een bijeenkomst van de gemengde militaire bestands commissie waarbij de regelingen zou den worden getroffen. Volgens de woordvoerder van het Witte Huis had president Nixon minister Rogers mee gedeeld dat hij met de conferentie kon doorgaan zodra de regelingen voor de volgende fasse (van de vrijla ting der krijgsgevangenen) waren vol tooid. De Vietcong deelde woensdag mee dat vier van haar leden in de gemengde commissie in Zuid-Vietnam werden gedood toen zij zondag in een hinderlaag van de Zuidvietnamezen vielen. Het persbureau van de Viet cong sprak van een beraamde daad van het bewind in Saigon die een ernstige schending van het vredesak koord was. Inmiddels heeft de redac tiecommissie van de internationale conferentie in Parijs goede vorderin gen gemaakt met het opstellen van een slotverklaring. Afgevaardigden toonden zich woens dagavond optimistisch dat de confe rentie ter waarborging van het vredes akkoord van 27 januari vrijdag of za terdag met succes kan worden afgeslo ten. De controlecommissie in Vietnam, heeft woensdag bekendgemaakt alle helikoptervluchten voor de leden te Gent In bepaalde onderwijskringen in Zeeuwsch-Vlaanderen overweegt men voor schoolbegeleiding con tact op te nemen met de rijksuni versiteit te Gent. (Pag. 2) Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2,4,5,7 en 9. Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1, 3 en 11, Sport op pagina 13. Radio en televisie op pagina 15. Financieel nieuws op pagina 17. hebben gestaakt omdat er veelvuldig op de machines wordt geschoten van de grond. af. In dezelfde verklaring Is meege deeld dat men de klacht van de Amerikanen en de Zuld-Vietnamezen dat Noord-VIetnam kortgeleden bij de Noord-Vietnamese stad Che San drie nieuwe luchtdoel-raketinstallaties heeft opgebouwd, niet zal onderzoe ken. nog niet beslist", aldus Van Mier lo. Met De Gaay Fortman als tweede ARP'er voor het kabinet-Den Uyl zal Burger, naar men in Den Haag ï.ïoedt, voor ministersposten niet meer naar ARP'ers zoeken. Nu volgen de KVP'ers en de ene CHU-minister. De ARP-politicus De Gaay Fortman is naar hij zei „bij pure verrassing" uitgenodigd door Burger. Hij gaf de zelfde argumentatie als drs. Boersma, die sociale zaken wel wil gaan behe ren in het progressieve kabinet-Den Uyl: „Het is een slechte zaak als een zo belangrijke bevolkingsgroep voor de zoveelste keer wordt uitgesloten van regeringsverantwoordelijkheid" en „dit overgangskabinet kan leiden tot nieuwe meerderheidskabinetten in de toekomst". Ook prof. De Gaay Fortman heeft geen vooroverleg gehad met de ARP- leiding voordat hij zijn beslissing heeft genomen. Hij heeft woensdag ochtend drs. Boersma wel aan de telefoon gehad. Prof. De Gaay Fort man ziet nog wel programmatische problemen, maar hij verwacht dat deze wel worden opgelost. Zo is voor hem de abortuswetgeving een zeer belangrijke zaak en wil hij, in tegen stelling tot de progressieve drie (waarmee hij moet gaan regeren), geen opheffing van de eerste ka mer. Plaatsvervangend ARP-fractieleider Aantjes verklaarde bij afwezigheid van Biesheuvel woensdagavond: „Ik betreur het zeer dat prof. De Gaay, Fortman geen contact heeft gehad met de fractieleider of de plaatsver vangend fractieleider, maar eerlijk heidshalve moet ik zeggen dat hij het wel even schijnt te hebben gepro beerd. Trouwens, als een eigen fractie lid (Boersma zoekt, kan ik me voorstellen dat een eerste-kamerlld van de ARP dat ook denkt te kunnen nalaten". De toetreding van De Gaay Fort man zal beslist niet zorgen voor een (Zie slot pagina 11 kolom 7) RHEDEN Direct na de aan vang van de 24-uurs staking bij de motorenfabriek Thomassen in De Steeg belegden de drie indu striebonden een bijeenkomst voor de stakers in Rheden. Deze foto geeft een overzicht nadat het zaal tje in Rheden was volgelopen. (Van onze redactie economie) VELZEN De verwarring bij Hoogovens is nu compleet. De voltallige ondernemingsraad, de Ver eniging van Hoger Hoogovens Personeel (VHHP) en de raad van bestuur van Hoogovens hebben zich woensdag eensgezind tegen de Industriebonden gekeerd. De reden, de vakbeweging blijft vol- harden in haar standpunt dat er een grens van 250 gulden pier percent prijscompensatie in de nieu- redJjd jèén contact j we cao moet worden vastgelegd. Personeelsdirecteur dr. M. Albrecht zei, dat Hoogovens vanwege die hardnekkigheid van de bonden zijn vergaande concessies in het dienstenpakket voorstellen to taal heeft ingetrokken. STOCKHOLM Twee misdadi gers hebben dinsdag de gehele dag twee kinderen als gijzelaars in een huis in Stockholm gevan gen gehouden. Ze vroegen voor de vrijlating van de kinderen e&i bedrag van 100.000 Zw. Kronen. Op de foto komen de mannen waarvan een een revolver op het hoofd van een van de kinderen heeft uit het huis. De mannen gaven zich later over aan de poli tie. zonder dat de kinderen ge wond werden- Een politieman werd neergeschoten. Intussen lijkt de eenheid van de industriebonden uiteen te vallen. Gis teravond heeft het bestuur van de bedrijfsledengroep van de Industrie bond CNV zich achter de verklaring van de ondernemingsraad gesteld. Het bestuur is boos op de stakingsleiders omdat zij niet zijn ingegaan op de concessies van de directie. Het CNV heeft de staking niet mede uitgeroe pen, maar steunde die moreel. Van daag zal het bondsbestuur van het CNV zich in een spoedbij eenkomst ir. Driebergen beraden. Het zag er woensdagavond laat niet naar uit dat er tussen partijen toena dering tot stand zou komen- Wel werd de staking bij Hoogovens uitgebreid. Om tien uur ging het stakingsparool in voor de twee oxystaalfabrieken. bezetting 650 man. Al voor die tijd begonnen de staalfabriekwerkers hun actie en in weinig tijd lagen beide fabrieken plat. Het totaal aantal sta kers bij Hoogovens is nu ongeveer 2500 man. Op dit moment geldt weer het voor laatste voorstel van Hoogovens: 1.25 procent plus 20 gulden per maand] loonsverhoging geen grens in de prijs compensatie, hoger personeel niet' onder de cao. Volgens de directie van Hoogovens zijn de kernpunten waar aan de bonden op dit moment vast houden en die zij gisteren als ..nieu we voorstellen namens de leden" openbaar hebben gemaakt, vrijwel identiek met de ultimatieve eisen die zij hadden gesteld, vlak voordat de stakingsparolen werden afgekondigd. Er zit, aldus de Hoogovensdirectie, geen enkele tegemoetkoming in. De voltallige ondernemingsraad heeft na die verklaring van de raad van bestuur van Hoogovens gezegd, het te betreuren dat het overleg weer terug is gedraaid naar de voorstellen Zie slot pagina 3 kolom (Van onze redactie economie) DRIEBERGEN „De situatie is sterk verhard, gezien ook wat er bij Hoogovens is gebeurd", al dus in het landelijk actiecen trum der industriebonden woensdag de heer Wim Wam- steeker, die de vakbondsdelega tie leidde tijdens de afgebroken onderhandelingen over de cao- grootmetaal. In Driebergen had men de indruk dat het conflict zich heeft verscherpt en dat de acties in allerlei vorm nog lange tijd zullen voortgaan. Woensdag was het wat aantal acties en deelne mers betreft wat rustiger. Na de „top" van dinsdag met. ongeveer 50.000 deelnemers kwam men nu tot een aantal van 5.000. De ontwikkeling gaat nu meer in de richting van de formele ultimata, zei bestuurder Wamsteeker verder. Het eerste ultimatum, dat afliep was bij de motorenfabriek Thomassen in De Steeg. Daar legde de grote meerder heid van de werknemers (800) het werk voor 24 uur neer. Naar het zich laat aanzien zal hetzelfde vand donderdag hij Gusto in Schiedam ge beuren. waar de directie het ultima tum heef', verworpen. Vanaf vrijdag en maandag lopen veel meer ultimata af. zoals bij de Rijn-Schelde-Verolmebedrijven. Gazel le in Dieren en Gispen in Culemborg Woensdag zijn weer vele tientallen ultimatums gesteld van bedrijven in alle delen van het land. In de meeste gevallen waren de eisen van de drie bonden afkomstig, soms alleen van NW en NKV. De industriebonden overwegen deze week nog minstens vier ultimatums de deur uit te sturen._Ze gaan naar de directies van DAF in Eindhoven <5 werknemers), DAF in Bom '3.200 werknemers). Machinefabriek Breda (500 werknemers). Scheepswerf Boe'.e in Bolnes (1.600 werknemers) en de Koninklijke Maatschappij De Schelde in Vlissingen (1.000 werknemers). De bondsbesturen hebben hun fiat reeds gegeven. Deels moeten de leden vergaderingen nog een besluit ne- IN '73 EN '74 60 PROCENT BRUSSEL Industrieën in Bel gië die op eigen initiatief over gaan tot de bouw van installa ties voor de zuivering van hun afvalwater zullen kunnen reke nen op een ruime financiële bij drage van de rijksoverheid. Dit heeft minister De Saeger van volksgezondheid beslist. Binnen enkele weken zal dit worden be krachtigd door een koninklijk besluit. De Belgische regering wil in 1973 een bedrag van driel miljard francs en in 1974 zes miljard ter beschikking stellen van de industrieën die zelf wil len gaan zuiveren. Voorwaarde is wel dat de plannen van de industrie worden goedgekeurd door het ministerie. De rijkssubsidie zal in 1973 en 1974 zestig percent bedragen. Daarna zal het afnemen: in 1975 nog 55 pet; 1976 50 pet; in 1977 45 pet en in 1! nog maar 30 pet. Na 1980 zal de Belgische overheid geen subsidie meer verlenen. Naar een woordvoerder van minister De Saeger meedeelde, zijn de subsidie- maatregelen getroffen om op korte termijn een sanering van het opper vlaktewater te bewerkstelligen- Het wachten op het in werking treden van de nieuwe Belgische wet op de water verontreiniging duurt de minister te lang. De drie zuiveringsmaatschappij-1 en in België (voor het Scheldebekken, Maasbekken en IJzerbekken) zullen pas tegen oktober van dit jaar opera tioneel worden. Ze staan dan nog maar aan het begin van him omvang rijke taak: het inventariseren van de mogelijkheden tot zuivering, het ma ken van plannen en vastleggen van prioriteiten en verder veel bestuurlijk overleg met bedrijven en gemeenten. Plan Haecon Minister De Saeger voelt niet voor het plan van het studiebureau Haecon voor de kanaalzone Zelzate-Gent. Hae con had voorgesteld één groot zuive ringsstation te bonwen vóór de kanaal zone. Volgens de minister zou dit zeker vijf jaar vergen en zouden er te grote moeilijkheden ontstaan bij de zuivering door kwantitatieve en kwali tatieve factoren. Wel zou het mogelijk zijn een zuiveringsstation te bouwen voor enkele dicht bij elkaar gelegen bedrijven. Bedrijven die zelf niets zullen doen aan de zuivering van hun afvalwater moeten ingevolge de nieuwe wetge ving worden aangesloten op één van ae toekomstige coïiectieve zuiverings stations. Ze betalen dan twintig per cent van de totale kosten, plus een deel van de kosten van de persleidin gen die het afvalwater vervoeren. Dit te zamen zal naar verwachting duurder uitvallen dan de 40 pet die nu volgens de beslissing van de minister door de industrieën moet worden bekostigd. Minister De Saeger heeft inmiddels ook overleg gevoerd met de Bond van Belgische Ondernemingen over de kwestie van de lozingsvergunningen. De bewindsman is nu van plan alle bestaande vergunningen, verdeeld over' de verschillende industriële sectoren, in te trekken en te vervangen door één enkele lozingsvergunning waarbij nog slechts twee soorten water wor den onderscheiden, t.w. drinkwater en water waarin vis kan leven. Het mi nisterie van volksgezondheid zal bij het toekennen van ae subsidie niet kijken naar de wijze waarop het wa ter wordt gezuiverd. .Alleen de oplos sing zelf wordt gesubsidieerd. Dit houdt bijvoorbeeld voor een ge meente als Zelzate de mogelijkheid open om rijkssubsidie te krijgtx voor de aansluiting op de Nederlandse Af valwaterleiding Kanaalzone, die een ruime overcapaciteit heeft. Tot nu toe heeft de burgemeester van Zelzate aansluiting op de AWL altijd tegenge houden met het argument dat het ministerie hiervoor geen bijdrage wil de geven. |9 jaarlijkse vastenbrieven van do N«lerlandae bl»- Hfa schoppen zijn merkwaar- r£>an tijdsdocumenten. Vaak [s-1 is een duidelijke reiatlo met r"~H het moment der verschijning ^2^5' aantoonbaar, rnen vindt er namelijk actuele gebeurtenissen van dat ogenblik in terug. Bovendien ver tolken ze een bepaalde denkwereld: ze zeggen lets van de opvattingen en In zichten van de bisschoppen zelf en daardoor van de R.-K. Kerk ln Neder land. Professor Rogier zag ln zijn ma gistrale geschiedenis van katholiek Nederland sinds 1853 zelf» kana ge schreven portretten van de bisschop pen te omwerpen aan de hand van hun herderlijke brieven. Hij bestudeerd» er een kleine tweehonderd, waarvan ruim honderd vastenbrieven. Gisteren verscheen do vastenbrief 1973 en op nieuw blijkt de actualiteit, opnieuw ook worden de Inzichten duidelijk van de leiding der R.-K. Kerk ln Neder land. De verschillen met het verleden zijn ln dit opzicht meer dan opvallend. Een voorbeeld. Er wordt ditmaal sproken over de 'moeilijk verde digbare inkomensverschillen'. Een zéér actueel onderwerp. De bisschop pen stellen In dit opzicht de vraag 'of het geen christelijke els kan zijn mati ging of bevriezing van de hogere Inko mens te aanvaarden en aldus te accep teren dat de afstand die er Is tunen eigen welvaartsniveau en dat van an deren, wat meer wordt Ingelopen'. Ruim honderd Jaar geleden werden dergelijke vragen niet gesteld, er werd integendeel zonder discussie uitgegaan van de onvermijdelijke Juistheid van de maatschappelijke orde op dat ogen blik. Bij Rogier kan men de tekst vin den van de vasten brief, die de bis schop van Breda in 1854 tot zijn gelovi gen richtte. Daarin was een aan het adres van de armen gericht: „Arme mensen, gij die gebrek lijdt, gij zijt niet ongelukkig als gij een goed gebruik maakt van uw armoede. Gij zijt, wanneer men de zaken met het oog des geloofs beschouwt, gelukkig te noemen", zo hield de bisschop troos tend de mlsdeelden van die tijd voor. En hij schetste hun het beeld van ce rijke man en de arme Lazarus, de rijke wordt naar de hel verwezen, de arme Lazarus daarentegen komt ge lukkig in de hemel. Het Is de taal van de kerk of liever: van de kerken, want in de protestantse wereld waren de opvattingen niet anders die zich had geconformeerd aan wat was. Zo er ai nood werd geconstateerd, dan werd van die nood haastig een bijzon dere deugd gemaakt. Die tijd is thans voorbij. De bisschop pen van Nederland wijden ln 1973 hun vastenbrief aan 'welvaart-, verantwoordelijkheid en versobering". Als vroeger zoeken zij aansluiting me-, de actualiteit, maar het grote verschil met toen is. dat de leiders van de R.-K, Kerk in Nederland thans niet langer meer zekerheden dicteren. Ln 1854 werd de arme voorgeschreven een 'goed gebruik' van zijn armoede te maken, de beloning zou te zijner tijd wel volgen. Dergelijke dictaten waren gewoon in de R -K. Kerk en in sommige delen van de wereld zijn ze dat nog. Daar zit een bisschop op een troon en van die verhevenheid spreekt hij. opdat zijn gelovigen in alle devotie en onderdanigheid luisteren. De vas tenbrief 1973 ln Nederland heeft in dit opzicht niets "bisschoppe lijks', het Is een verkennend stuk. het verkent een deel van de he dendaagse werkelijkheid en doet dat zo bijbels gefundeerd, dat menige protestantse dominee er jaloers op zou kunnen zijn. In deze brief hebben de bisschoppen hun met edelstenen ver sierde mijters afgezet, ze zijn naar het 'kerkvolk onderweg' gekomen om met hen te praten over zaken die vandaag de aandacht trekken. Sommige radica len zullen wellicht de toon niet fel genoeg vinden, niet agressief. Dat klopt: de vastenbrief 1973 Is wat dat betreft geen hemelbestormend docu ment. zeker geen communistisch ma nifest. Wel een stuk. dat bezinnend geschreven oproept tot bezinning. Het lijkt ons tevens een nederig ge schrift. We gebruiken dit woord met opzet, omclat kerkelijke lei ders over het algemeen nogal eens da neiging hebben bepaalde excluslvitei- ten op te eisen, er daarbij aan voorbij gaand dat ook buiten het kerkelijk erf wordt nagedacht over de problemen van deze tijd. In deze vastenbrief ech ter zeggen de bisschoppen dat ce christelijke gemeenschap 'noch de enige noch de eerste' is. die da 'posi tieve betekenis van de soberheid ter- wille van een rechtvaardiger samen leving opnieuw begint te vermoeden'. Ook hieruit spreekt een opvatting, die onvergelijkbaar is met het conventio neel rooms-katholiek denken: er is wat dat betreft zeker ln Nederland in de laatste Jaren meer veranderd dan in alle eeuwen sinds het concilie van Trente tot Hen-vijftien jaar geleden. In Rogiers hier eerder geciteerde 1 gedenkboek over het Nederlands katholicisme het verscheen bijna twintig jaar geleden wordt ln oe slotpassage voorzichtig aangeduid wat in de toekomst zou kunnen zijn: "De groei van ons volk naar de geest van de oecumene, dat is een groeren in deemoed en in de christelijke liefde, die geen kwaad denkt en zich niet iaat verbitteren'. Die geest nu spreek? naar het ons voorkomt uit deze vastenbrief 1973 van de Nederlandse bisschoppen. Dat die geest herkenbaar is ondanks de huidige spanningen in de R.-K. Kerk van Nederland lijkt ons een verblijdend teken. DUBLIN (RTR-UPI) BU de algeme- ne verkiezingen in de Ierse republiek is woensdag een record-opkomst gere gistreerd.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1973 | | pagina 1