Begroting 'slechts' met 169 min overschreden NVV WIL FEDERATIE VAN DRIE VAKCENTRALES UITSTELLEN spaart u gunstig: amro bank Werkgevers over centraal akkoord BESLISSENDE WEEK VOOR CYPRUS 3 Kleine opbrengst lepra-inzameling door Vietnam-actie OPLICHTING MET NEP-BILJET VAN HONDERD GULDEN OVERHEIDS- LONEN STEGEN MEEST Duits gif nog steeds bij de grens Minder geld voor militaire research Overheidsbijdrage bejaarden verzekering lager Vragen over autoverzekering IEREN NAAR DE STEMBUS DINSDAG FEBRUARI 1973 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT „EFFICIENCY-RAPPORT EN ANTWOORD CNV AFWACHTEN" UTRECHT (ANP) Het NVV heeft officieel besloten, de vorming van de federatie van vakcentrales uit te stellen. „Wat ons betreft hrt'wv"" oiSonH^Iè zullen we niet op 1 maart starten", zo deelt waarnemend voorzitter A. de Boon mee in een interview met 'Ruim Zicht' van het NKV. Het NW wil afwachten of het CNV nog 'ja' tegen de federatie zegt als het efficiëncy-rapport van het onderzoekbureau Bosboom en Hege- ner medio 1973 wordt gepubliceerd. „Wij willen een zware federatie", al dus de heer De Boon, „en dat bete kent integratie van het sociaal-econo misch beleid en gezamenlijke huisves ting. Als het CNV daar geen ja tegen zegt, dan zullen wij niet met het CNV een federatie vormen". Hij voegt hieraan toe, dat het NVV wil vermjiden dat de federatie wordt 'ontkracht'. Volgens hem heeft het CNV tot nu toe zoveel kanttekeningen gemaakt die nergens in het federatie- voorstel zelf staan en evenmin in de door het NKV geformuleerde voorwaarden met betrekking tot het behoud van eigen identiteit dat het er langzamerhand op begint te lijken dat het CNV probeert de federatie weer uit te kleden tot een veredeld soort overlegorgaan. De heer De Bon zegt verder, dat een federatie alleen maar kaai slagen als NW, NKV en CNV tot een gezamen lijke maatschappijvisie komen. Hij hoopt dan ook, dat de Stichting We tenschappelijk Onderzoek Vakcentra- les zo'n gezamenlijke visie zal kunnen formuleren. Een federatie moet geen lege huls zijn, aldus de heer De Boon. Hij vraagt zich echter ai', of het CNV er ook zo over denkt: „Wij hebben ja gezegd tegen het federatievoorstel van het NKV. Dat wil zeggen een volledi ge integratie van het sociaal-econo misch beleid. Maar het CNV legt zo sterk dt nadruk op eigen identiteit en heeft zoveel reserves, dat ik het op die manier niet zie zitten". Het bestuur van het NKV noemt DEN H.tAG (ANP) De landelijke Inzamelingsactie voor de leprabestrij ding heeft tot nu toe liet teleurstellen de resultaat van ƒ:200.000.- opgeleverd, terwijl vorig jaar een week nadat de actie was gestart al één miljoen gul den op giro 34:2600 was binnengeko men. Dit heeft de 'Stichting Wereldle- pradag Nederland' meegedeeld. Het gevaar bestaat dat een aantal projec ten waar de inzameling voor wordt gehouden vertraging zal ondervinden, aldus de stichting. De Stichting Wereldlepradag startte haar actie op zaterdag 27 januari met een televisieuitzending. Zij schrijft de verminderde opbrengst toe aan de Vietnam-acties, die een dag eerder (26 januari) begonnen. (Van onze redactie in Amsterdam) AMSTERDAM Dc afdeling i'alsifi- caten van de Amsterdamse centrale recherche zit de uitgevers van het „Amsterdams Weekblad" achter de broek wegens liet reproduceren van een nieuw bankbiljet van honderd gul den op de omslag van hun uitgave. Een buschauffeur is al slachtoffer geworden van een oplichting door middel van een uitgeknipt biljet. Het „Amsterdams Weekblad" is een produkt van een groep mensen die vooral het Amsterdamse gemeentebe leid aan de kaak stelt. Met name de plannen voor stadsvernieuwing, metro- bouw en dergelijke worden gekriti seerd. Het blad wordt gedrukt in een drukkerijtje dat oud-provovoorman Rob Stolk is begonnen. De beeltenis van Michiel de Ruyter prijkt op de voorzijde van het. „Am sterdams Weekblad" dat op diverse plaatsen in de stad los wordt ver kocht. Op de binnenzijde van de om slag is de keerzijde van het bankbiljet op precies dezelfde hoogte afgedrukt als de voorkant. In het bewuste num mer wordt deze illustratie begeleid door een artikeltje over de infla tie. De Nederlandsche Bank wacht het optreden van de politie en justitie tegen het „Amsterdams Weekblad" af. (ADVERTENTIE) Bij de Amro Bank hebt u de keus uit tien verschillende spaarvormen. Van een spaarboekje met 4% rente tot een spaarrekening met een vaste looptijd van 5 jaar.die nu zelfs een gegarandeerde rente biedt van maar liefst Laat u bij de Amro Bank vrij blijvend adviseren over de voor u meest geschikte spaarvorm. uitstel van de federatie door het NVV j in tegenspraak met de door de vak-i centrales gezamenlijk gemaakt proce dure-afspraken. De vakcentrales waren I overeengekomen de federatie dit voorjaar te laten starten en de verde-] re materiële opbouw af te stemmen J op de resultaten van het efficiency-! onderzoek door het bureau Bosboom! en Hegener. NKV Het NW dreigt deze procedure vol-l liet NKV ten onrechte te door breken: „Het CNV heeft zich evenals het fe deratieplan van het NKV". Het NKV sfaat op liet standpunt dat het CNV lot nu toe het federatieplan zoals het door de drie vakcentrales is aangeno men, niet heeft aangetast. Het meent dan ook, dat er geen reden is cm de afgesproken planning te doorbreken met verwijzing naar de opstelling van I het CNV. Het NKV hoopt, dat de federatiege-J dachte niet zal worden aangetast door| wat het 'voorlopig maar als 'misver standen' wil omschrijven' CNV Ook het. CNV vraagt zich af, waar de beweringen van de heer De Boon op steunen. Er is zo zegt het geen enkele reden om te veronderstellen dat het CNV zou proberen, nog aan de gemaakte afspraken te tornen. Slot van pag. 1) zeer ruime interpretatie geven aan de begrippen laagst- en hoogstbetaalden. Zonder dat precieze grenzen zijn te tr^cken, is in het overleg gedacht aan de werknemers, die dicht bij het mini- mum-loon zitten en aan die aan de top van de onderneming. De aanvan kelijke formulering, die vervat was in het stuk van de Sociaal-Economische Raad: „Hoger en hoogstgesalarieer- den" is door de vakbeweging zelf gewijzigd in Tloogstgesalarieerden". Was dit niet gebeurd, dan zouden de werkgevers deze formulering wel heb- hadden een portefeuil le. De werkgevers onderhandelen nü met de industriebonden over de ar beidsvoorwaarden van het cao-perso neel in de bedrijfstak grootmetaal. Zij zijn gehouden, zo vinden zij, overeen komstig het resultaat daarva te han delen ten opzichte van het overige personeel. Maar niet zonder dat deze groepen daar zelf iets over te vertel len hebben. Dat zou volledig in strijd zijn met de beginselen van inspraak, die dezelfde industriebonden met kracht bevorderen, aldus de verkla ring van de Raad van Nederlandse Werkgeversverbonden. De werkgevers constateren duidelijke verschillen van mening tussen de industriebonden en de bonden van middelbaar en hoger personeel. Zij voelen er niets voor tussen deze groepen bekneld te raken of als scheidsrechter op te moeten treden. Rol Verder staan de werkgevers op het standpunt dat elementen als vakbe kwaamheid, prestatie en verantwoor delijkheid een rol van bétekenis moe ten vervullen bij de beloning. Indien echter een bepaalde groep, bijvoor beeld de cao-werknemers, uitdrukke lijk en eensgezind een zekere nivelle ring binnen de groep wenst, zijn de werkgevers bereid dit te overwegen. Maar het gaat (Jaarbij niét aan andere groepen daartoe te dwingen. Hetzelfde geldt voor de gewenste uitbreiding van de werkingssfeer van de cao's. De werkgevers zijn niet van plan tegen DEN HAAG (ANP) In 1972 zijn de regelingslonen per week en per maand voor alle werknemerscatego- rieën bij het particulier bedrijf met 10.9 procent en bij de overheid met 11,5 procent gestegen, aldus het CBS in zijn 'sociale maandslatistiek'. De gemiddelde loonstijging bij particulier bedrijf en overheid samen was 11,0 procent. Bij de beoordeling van deze cijfers dient men, aldus het CBS, in aanmer king te nemen, dat in het stijgingsper centage voor het overheidspersoneel een nabetaling van 0,33 procent is begrepen op grond van loon- en sala risverhogingen, die in het particuliere bedrijf reeds in 1971 waren toege kend. Het berekende stijgingspercentage voor de lonen in het particulier be drijf moet- men nog met enig voorbe houd bezien, want het CBS heeft eigenlijk alleen nog de beschikking over de indexcijfers van deze lonen tot en met oktober 1972. De tot en met oktober gewijzigde contracten voor het particuliere bedrijf omvatten 96 procent van alle werknemers in deze sector. Het CBS is er bij zijn berekening het stijgingspercentage van de lonen in het particulier bedrijf vanuit ge gaan, dat de lonen en salarissen vol gens de overige collectieve alsnog gemiddeld eenzelfde zien zullen geven als de reeds ne regelingen. Voor het overheidspersoneel zijn de lonen na oktober niet meer gewijzigd. In de cijfers tot oktober was 'nabetaling 1972' reeds opgenomen. de zin van de betrokkenen mee te werken aan het betrekken van groe pen personeel, die thans niet onder een cao vallen, onder werking collectieve arbeidesovereenkomsten. Het centraal akkoord, zo betogen I de werkgevers ten slotte, spreekt I nergens over andere dan procentuele! verhogingen. „En wat de prijscompen satie betreft, zegt hel centraal ak koord bovendien uitdrukkelijk dat dei afval en zou het De voorwaarden die het CNV heeft gesteld met het oog op bet handhaven van de nodige zelfstandigheid binnen de federatie komen overeen met die van het NKV. ook al hebben belde centrales ze elk op bun eigen manier geformuleerd. Het CNV snapt dan ook niet. waarom zijn voorwaarden wel remmend zouden werken en die van het NKV niet. Het voegt hieraan toe, dat hel NVV zelf ook een proce dure voorbereidt voor de besluitvor ming in eigen kring. ROTTERDAM (ANP) Op een sluk| 'niemandsland' bij de grensplaats Bergh aan de snelweg Arnhem-Ober- Iiausen slaan nog steeds de vier vrachtwagens met in totaal 80 ton uitj West-Duilsland afkomstige beryllium. Volgens liet ministerie van volksge-j zondheid is er geen verandering geko men in het Nederlandse standpunt dat] het gif onder geen beding het landi binnenkomt. Ook maandag was er druk overleg gaande tussen de Nederlandse en Westduitse gezondheidsautoriteiten over de vraag wat er met het gif moet gebeuren. Volgens een woord voerder van het Nederlandse ministe rie van volksgezondheid bestaat er enige hoop dat er een oplossing wordt gevonden. Dat kan dan beteke nen dat de vaten beryllium terug worden gebracht naar Duitsland. Met het zoeken naar een oplossing is ook de directeur van EMK in Krimpen, de heer G- Bernouw, druk bezig. Dit bedrijf is juridisch gesproken de eige naar van het gif. EMK kocht het ervoeren haar de Roteb in Rotterdam, waar het zou worden vernietigd. Toen de Roteb hoorde om welk afval het ging wei gerde dit bedrijf de lading te accepte- b es taande indexeringsmethoden kun nen worden gehandhaafd. Als nu de industriebonden een plafond in willen bouwen van bijvoorbeeld 250 gulden j per procent prijscompensatie, hetgeen betekent dat over het inkomen boven 25.000 gulden per jaar geen vergoe ding meer wordt berekend, dan had de vakbeweging dat tevoren moeten - - zeggen. Dan was er geen akkoord tot in de kroonorde. Dr. w. van Cauwen- stand gekomen, maar dan had ieder-j berg, ambassadeur van Nederland ;n een tenminste gewete;. waar hij aan België, heeft hem maandag in Den toe was". Haag de versierselen uitgereikt. Prof. dr. H. Brugmans. ïre-rector van het Europa College te Brugge (België) is benoemd tot commandeur hmmn- m bmtesémd DEN HAAG (ANP) - Het departement van economische zaken moet dit jaar f 2 miljoen bezuinigen op de uitgaven; voor de ontwikkeling van technische procédés en apparaturen in de militai re sector. Dit blijkt uit een begro tingswijziging. die minister Langman van economische zaken aan de tweede kamer heeft voorgesteld. Op de begroting 1973 van het departe ment was een bedrag van f 4,5 mil joen uitgetrokken als een bijdrage aan het departement van defensie voor de militaire research. Nelissen: ambtenarensalarissen een tegenvaller (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De regering is erin geslaagd de begroting-1972 vrij j nauwkeurig uit te voeren. Volgens de herziene begrotingscijfers, die minister Nelissen maandag aan de tweede kamer heeft doen toeko men, blijkt dat de begrotingsoverstrijding op een totaal bedrag van ongeveer 38 miljard gulden 169 miljoen bedraagt. De minister legt er in zijn brief aan de Tweede Kamer de nadruk op dat hij bij bet vaststellen van de begro ting voor 1972 geen rekening had kunnen houden met de uitkering aan het overheidspersoneel van 330 mil joen gulden in verband met de loon ontwikkeling in het bedrijfsleven. Zon der deze exira uitgave zou er in 1972 een meevaller zijn ontstaan van 161 miljoen gulden. De uitgaven in 1972 zijn 1255 mil joen gulden hoger uitgevallen dan in de begroting was geraamd. De inkom sten bleken een meevaller op te leve ren van 1086 miljoen gulden. Uit de nieuwste gegevens van de minister blijkt dat de omzetbelasting vorig jaar 173 miljoen gulden is tegengeval len en de loonbelasting eveneens lo9 miljoen achterbleef bij de ramingen, maar volgens de bewindsman zouden deze bedragen kleiner zijn als de laatste werkweek van vorig jaar niet zo kort zou zijn geweest, zodat de belastingdienst meer gegevens had kunnen venverken. jaar voor een meevaller voor de schatkist. De inkomstenbelasting le verde 200 miljoen extra op en de vennootschapsbelasting zelfs 400 mil joen. De benzine-accijns bleek 66 mil joen lager uit te komen dan was geschat. Volgens de minister is dit verschil met de ramingen veroorzaakt door het feit dat veel grensstreekbe woners goedkopere benzine in het buitenland betrokken. Door het weg vallen van dit „grenseffect" bij de tabaksaccijns door de hogere tabaks- prijzen in het. buitenland. leverde deze post 41 miljoen meer op. Overschot Belastingen Het financieringsoverschot bedraagt op dit moment 1400 miljoen gulden. Dat is aanzienlijk meer dan de 750 miljoen, die geraamd was in de mil- joenennota-1973. De nieuwe gegevens over 1972 zullen volgens minister Ne lissen nauwelijks doorwerken in de begroting van 1973. De stijging van de belastingontvangsten zal mogelijk wel in de begroting van 1973 te merken zijn, veronderstelt hij, maar de ande re veranderingen in de begroting-1972 zijn deels incidenteel, deels reeds voorzien in de begroting-1973. Van grotere betekenis voor de begro ting-1973 acht de bewindsman de loon- en prijsstijging in de loop van dit jaar. Een prijsstijging, die de ramin gen overtreft, zal moeten leiden tot een stringente uitvoering van de be groting, stelt hij. lal jdaeii vui- regelingen stijging te eeds herzie- UTRECHT (ANP) Minister Boersma lieefl de kamer een wijziging van zijn begroting voor 1973 voorgelegd die een verlaging inhoudt van de over heidsbijdrage aan de bejaardenverze kering met negen miljoen gulden. In zijn toelichting zegt de minister, datj uit een van de Ziekenfondsraad ont vangen nieuwe raming is gebleken, dat het tekort bij de bejaardenverzek- kering dit jaar dank zij een minder I sterke kostenstijging dan werd ver wacht, minder groot zal zijn dan; aanvankelijk werd aangenomen.! Levenslang voor moord op vrouw in Schotland LONDEN DPADe rechtbank in Edinburgh in Schotland heeft maan dag de in Nederland geboren West duitser Ernst D. wegens moord op zijn echtgenote tot levenslange gevan genisstraf veroordeeld. De meerderheid van de juryleden was van oordeel dat de 21-jarige beklaagde zijn 19-jarige vrouw Helga op 13 ok tober 1972 van een rots de diepte heeft ingeduwd.. Ernst D., die tot het laatst toe opzettelijkheid ontkende, probeerde een dag voor het drama een levensverzekering van 412.000 pond sterling op zich en zijn vrouw af te sluiten. NCBO: conflict met ambtenaren kan centraal akkoord onmogelijk maken UTRECHT (ANP) „De regering dient goed te beseffen, dat een con flictsituatie met de centrales van over heidspersoneel een bom zal blijken te zijn met grote verwoestende kracht. Een nieuw centraa". akkoord voor 1974 zou wel eens een onhaalbare zaak kun nen zijn. indien de overheid voor haar eigen personeel een ander beleid zou willen voeren". De voorzitter van de Nederlandse Christelijke Bond van Overheidsperso neel. de heer W. Wieringa. zei dit maan dag op de bond.sraadsvergadering van de NCBO in Utrecht. Hij pleitte opnieuw voor handhaving van het trendbeleid voor het overheids personeel en hij voerde daarvoor drie motieven aar.: de bijzondere verant woordelijkheid van de overheid, de verdiensten van het trend'oeleid (de ambtenarensalarissen volgen de lonen in het bedrijfsleven) en de sociaal-po litieke gevolgen van een eenzijdige in greep van de overheid in de salarissen van haar personeel. In een telegram aan de tweede kamer heeft het verbondsbestuur van het Christelijk Nationaal Vakverbond ver klaard zich volledig achter het door de NCBO terzake van de pensioen-: kwestie gevoerde beleid te kunnen! stellen. Het CNV verzoekt de kamer leden dringend het door het kabinet i gevoerde beleid af te keuren. Ook het hoofdbestuur van de Pro-| testants Christelijke Bond van Onder wijzend personeel (PCBO) heeft maan dag in een telegram aan de voorzitter! van de tweede kamer en alle tweede kamerfracties zijn verontwaardiging uitgesproken over het ontbreken van reëel overleg inzake de verhoging van het pensioenbijdrageverhaal voor amb tenaren en onderwijzend personeel. Utrecht stuurt brief aan studenten die nog niet betaalden UTRECHT (ANP) Het college van bestuur van de rijksuniversiteit in Utrecht gaat studenten die nog geen collegegeld hebben betaald, daartoe op korte termijn manen. Een ont- werp-brief wordt woensdag voorge legd aan de universiteitsraad. In de brief staat onder meer. .het college van bestuur van de rijksuni versiteit in Utrecht ziet zich. evenals alie andere colleges van bestuur, ge-j noodzaakt de collegegeldwet. ondanks de daartegen bestaande bezwaren, ui; te voeren. Het college is van oordeel dat iedere student, die gebruikt maakt van onderwijsfaciliteiten, zich dient tel laten inschrijven en aan de verplich ting tot betaling van de vereiste gel den moet voldoen, niet alleen omdat dit bij de wet is vastgelegd, maar ook uit overwegingen van billijkheid ten opzichte var. het zeer grote aantal studenten dat dit wel deed." In de brief wordt verder gewezen op de ernstige budgettaire gevolgen die ae; collegegeldboycot voor ae universiteit kan hebben en dat de minister van onderwijs en wetenschappen heeft ge-, steld da: als gevolg van de boycot; gederfde inkomsten niet door de rijks overheid worden bijgepast. Gevraagd, wordt waarom men nog geen college- geld heeft betaald. De reden ten wor-1 den opgegeven op een formulier, dat( wordt bijgesloten. Heeft men geen reden als studie-beëindiging of voorbe reiding op een examen zonder dat1 men gebruik maakt van de onderwijs voorzieningen, dan moet men de dui zend gulden betalen. Wie geen ant-i v/oord zendt, ontvangt een tweede] brief, waarin komt te staan dat wordt i aangenomen dat de betreffende per-; soon geen onderwijs volgt, tenzij men! alsnog binnen veertien dagen de aui-l zend gulden betaalt. In het uiterste geval volgt uitsluiting. BESPREKINGEN OVER TROEPENVERMINDERING VERDER IN HET SLOP WENEN (UPI-RTRDe door pro cedurele en andere kwesties opgehou den voorbereidende conferentie in Wenen over vermindering van de troe pensterkte in midden-Europa, zit vol gens diplomatieke kringen op maan dag, verder in het slop door èen ver zoek van de Sowjet-Unie om Franse deelneming aan de feitelijke besprekin gen. Frankrijk heeft van begin af aan ge weigerd aan voorbereidend overleg over wederzijdse en even-wichtige ver mindering van het aantal soldaten in| centraal Europa mee te doen en heeft! niet te kennen gegeven daarvan te zijn teruggekomen. Het grote struikelblok blijft intussen] de tegenzin van de Navo-landen om Roemenië en Bulgarije op voet van ge lijkheid aan de conferentie te laten deelnemen, zoals het Warschaupact wil. Geen van beide landen is recht streeks betrokken bij het probleem, van de troepensterkte in midden-Euro-! pa. De Navo beperkte haar uitnodigin gen voor de conferentie tot de Sowjet-] Unie, Tsjecho-slowakije, Hongarije, Polen en Oost-Duitsiand. Zij is wel be reid Bulgarije en Roemenië op waar nemersbasis toe te laten. Westerse woordvoerders in Wenen spraken niettemin de hoop uit dat de] procedure- en andere kwesties nog in I ae loop van deze week uit de weg ge-1 ruimd zouden worden. DEN HAAG (ANP) Het kamerlid De Goede (d'66) heeft minister Lang man (economische zaken) gevraagd of hij akkoord gaat met de recente drastische verhoging van de premies! van all-riskverzekeringen voor au-; tos. Naar de mening van het kamerlid rijst de vraag of deze premieverho- RUINEIIWOLD Dc auto waarin vanochtend het echtpaar Toxo peus verongelukte bij dc afrit Eursinge-Meppel op dc rijksweg Hoogeveen-Mcppcl. Waarschijnlijk door gladheid van dc weg raakte de auto van de u>eg en kwam zet meter lager in de sloot terecht. MR. TOXOPEUS GEWOND BIJ AUTO-ONGELUK MEPPEL (ANP) Mr. K. H. Toxo- peus, commissaris van de koningin in de provincie Groningen, en zijn echt genote zijn maandagmorgen bij een ongeluk gewond geraakt. Zij zijn over gebracht naar een ziekenhuis in Mep- pel. Mr. Toxopeus en zijn echtgenote, me vrouw H. A. Toxöpeus-Ufkes verkeren niet in levensgevaar. Mevrouw Toxopeus verkeert nog steeds in een zeer ernstige toestand, doch wel stabiel. Zij is 's middags in het diaco- nessenziekenhuis geopereerd aan een gecompliceerde enkelfraktuur, zo is meegedeeld. De toestand van de heer Toxopeus is redelijk. Hij heeft een shock en rugletsel. Het ongeval gebeur de omstreeks kwart voor negen bij een viaduct. Omstreeks diezelfde tijd gle den op dezelfde plaats nog twee au to's van de glooiing van het viaduct. De auto van commissaris Toxopeus raakte op de -weg die door onderkoel de regen glad was. in een slip. De' wagen raakte van de weg en ramde onder meer een paal en maakte een val van 15 meter. Het ongeluk gebeur de ter hoogte van Blijdenstein in de buurt van Ruinerwold. (Van onze correspondent). JSTANBOEL Voor Cyprus breekt een beslissende week aan. De presi dentsverkiezingen zijn vastgesteld op 18 februari, maar er is nog geen tegen- kandidatuur ingediend tegen de huidi ge president, aartsbisschop Makarios en als dit donderdagmiddag nog niet het geval is, zal diens presidentschap automatisch met vijf jaar worden ver lengd. Dat zal dan kracht worden bijgezet in de vorm van een gigantische demonstratie in Nicosia, waar minstens 100.000 mensen, een vijfde deel van de Grieks-Cypriotische bevol king. worden verwacht. De tegenstanders van Makarios leveren kwantitatief nauwelijks vijf nrnrent. ran de Grieks-Cvnrinten onder leidins van generaal Grivas, de voormalige EOKA- leider en de drie contesterende bisschoppen, 'die het (wereldlijk) gezag van Makarios aan vechten. Wat zij aan aantal tekort komen vullen zij echter aan met fanatisme. Zij zien in de herverkiezing van Makarios de uiteindelijke mislukking van de tientallen jaren lang ge voerde strijd voor Enosis vereniging met Griekenland vooral ook omdat de onder handelingen met de Turks-Cyprioten over nieuwe coëxistentie tussen Grieken en Turken binnen een onafhankelijke republiek, gunstig lijken te verlopen. De voormalige opperrech ter Vasiliadis heeft dezer dagen op een pers conferentie verklaard dat. in plaats van presi dentsverkiezingen een referendum zou moeten worden gehouden over al of niet Enosis. Om de verkiezingen te saboteren is elk middel, inclusief geweld, geoorloofd, aldus Vasiliadis die in zijn jongere jaren tot de oprichters van de communistische partij op het eiland heeft behoord. Aan dat geweld heeft het de afgelopen weken reeds niet ontbroken. De Gideonsben de van naar schatting 5.000 man die Grivas sinds zijn heimelijke terugkeer in augustus 1971 om zich heen heeft gevormd, heeft bij haar overvallen op politiebureaus van veel efficien cy en koelbloedigheid doen blijken. Behalve op wapens heeft men het vooral gemunt op radio-apparatuur voor de opbouw van een eigen draadloos net. Aangenomen wordt dat de groep nu zo goed is georganiseerd, dat zij de steden Limassol. Famagusta en Paphos onder haar controle zou kunnen brengen. Beslissend wordt dan echter de houding van de Griekse officieren die het commando voe ren over de 12.000 koppige Cypriotische natio riale garde, met andere woorden, de houding van het Griekse regime. Athene heeft eind vorige week na een bezoek van de Cypriotische minister van buitenlandse zaken Christoüais een dramati sche oproep doen uitgaan naar alle Grieks- Cyprioten geen onderlinge strijd te beginnen juist nu een oplossing van het Cyprus-pro- bleem in zicht is. Een Grieks-Cypriotische regeringswoordvoerder heeft daarover zijn voldoening uitgesproken en daarmee de druk gewekt dat de oproep specifiek tegen dej Grivas-aanhangers was gericht. Leest men het document zorgvuldiger dan| blijkt dat daarin wel sprake is van een; „oplossing" maar niet van de op handen] zijnde verkiezingen. Het is lang niet ondenk-] baar dat Grivas de komende dagen een situatie wil scheppen die zo verward is dat' Athene zich genoopt zal zien een oproep te, doen aan hem en tan Makarios beiden het eiland te verlaten. Daarmee zou hij dan, inderdaad op korte termijn de verkiezing vani u» aartsbisschop hebben verhinderd. MEVROUW TOXOPEUS (Van onze correspondent) LONDEN Het besluit van de premier van de Ierse republiek, Jack Lynch, om 28 februari algemene ver kiezingen voor de Dail. het parlement in Dublin, uit te schrijven komt als een totale verrassing voor iedereen. Zowel de oppositiepartijen in Dublin als de Britse minister voor Noord- Ierland William Whitelaw en de Brit se regering in Londen staan onver wacht voor een geheel nieuwe situa tie. De algemene verkiezingen werden tegen mei of juni van dit jaar ver wacht. Inmiddels zijn de speculaties begon nen over de ware achtergrond van Lyn:h' besluit. Zelf verklaarde hij maandag dat „vitale beslissingen voor de deur staan, besluiten die de ganse geschiedenis van Ierland kunnen ver anderen". Lynch voegde eraan toe: „Daarom moet een regering die deze besluiten gaat nemen over een zo duidelijk mogelijk mandaat beschik ken". In relatie tot de datum van 18 februari als moment voor de verkie zingen dient te worden herinnerd aan het plan van de minister voor Noord- Ierland William Whitelaw om op 8 maart in Noord-Ier land een referen dum te houden over de vraag of het Noorden deel van Groot-Briitannië zal

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1973 | | pagina 3