PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT LEGER HOUDT POLEN IN BEDWANG Twee doodvonnissen in proces-Burgos verwacht Controle actie Glaasje op' leverde in Zeeland maar één verbaal op Groot deel van Stettin uitgebrand VANDAAG MAMMOETBESTELLING PTT Ut* burger als buitenslaander donkere dagen voor kerst ilARINE BOUWT ACHTTIEN SCHEPEN Vandaag in de krant... Regering maakt zich zorgen over toestand in Polen wel veel technische gebreken geconstateerd Politie Terneuzen ving autodieven jaargang - no. 299 WAARIN OPGENOMEN DE M I D DELBU RGSE, VLISSIN G S E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Diracti* NV »«h. Mij. Mld«tlkur«. Markl SI. Ut. 7SS1 Zaterdag 19 dec. 1970 B ElM pepubi 7cn ome weerkundige medewerker beruchte donkere dagen voor «.'mis zijn er weer. Lage wol- 'zzelden en uitgestrekte mistge- <xitn bedekken ons land en «in de paar uren zon die er w kunnen voorkomen in decem- Cr in de weg. In de komende '%'tk beleven wij weer de kortste iijcn welke zeker niet de koud- it rullen zijn. Het hogedrukge- -jj handhaaft zich nog wel bo- r. Midden-Europa, maar aan de tisUlank dringt geleidelijk zach te lucht door. Op de Britse jvrfen werd vrijdagmiddag jhclselijk weer 12 graden gerae- tir Dok bij ons gaat het kwik weer /li omhoog bij een zuidwestelij- it vochtige luchtstroom. Hierin ook vandaag nog mistgebie- to te verwachten waardoor heel ifi kans op zon. Een periode kouder winterweer of wat ito lijkt ook voor de komen- jfr kerstweek zeer onwaarschijn- yttmber ligt tot vandaag nog b'Mik bij het groepje zachtste miemaanden cn deze tendens ach nog enige tijd. mogelijk i de hele maand, handhaven. A HAAG (ANP) De Koninklijke I in de komende tien jaar van de Holland-klasse, acht i de Friesland-klasse en zes ntlen uit de roofdier-klasse door iwe schepen vervangen. ::-chepen zullen op Nederlandse wer- worden gebouwd. Door deze be nig is het Nederlands-Engelse ont- >rp voor een Anglo-Dutch fregat van «bun. Hierover werden geruime tijd wrakingen gevoerd, doch- de Ko- rtijke Marine kon zich niet vereni- r. net het ontwerp voor een fre ts sals de Royal Navy dit wénste, «een zal worden met de bouw "zer Van Speyk-fregatten (3100 ïdie van 1974 tot 1975 moeten wor- cpgeleverd en de plaats zullen in ga van de Holland-jagers. Daar- 'J lorden acht fregatten gebouwd ter fifing van de thans in gebruik -ast Fnesland-jagers. Tenslotte zul- un het eind van de jaren zeven- at zes roofdier-fregatten worden ringen. EVECHTSPAUZE IN VIETNAM "CON (RTR) Het Zuidvietname- 'alnisterie van buitenlandse zaken "ft vrijdag meegedeeld, dat met "Smis en nieuwjaar in Vietnam een Und van 24 uur in acht zal wor- «nomen. avechtspauzen beginnen op 24 en Member om 11.00 Ned. tijd. Het Mg niet bekend of ook met het «test het maannieuwjaar op 26 ïaari een bestand zal gelden. Vletkong heeft meegedeeld dat deze feestdagen een wapenstil- j van drie dagen in acht zal 'ta genomen. Bezetting .'^wagenbewoners uit Sas van ®t hebben vrijdag het gebouw de sociale dienst in deze «leentebezet. (pag. 2). ■Illllli IIH'II 'f1 17Tumult in de Schouw- ft is niet van deze tijd. Door f eeuwen heen waren er theater- «oen. M. Tekening Jac. Prince; Let- gg* kroniek van Hans &21. Stemmen uit de kerken; gjTOiaek op de grammofoon- -f- Dammen, schaken, bridge, yetrubriek. puzzel en culinair ïontuur. 25 Techniek en onderwijs: -beschouwing van onze onder- medewerkster over allerlei yetuur ten dienste van het ■"euws uit Zeeland: pag. •A7.10,11 en 12 peuwsuit binnen- en genland: pag. 1,3 en 9 pag. 13 No-tv: pag. 27 j^ancieel nieuws: pag. 29 juinde schuldigde Baslcen van de ETA verblijven in afwachting van de FRANCO VERGADERDE MET KABINET (Van onze speciale verslaggever) WARSCHAU Warschau gonst van de geruchten en de journa listen die gedwongen worden bepaalde gebieden te verlaten, ver zamelen zich nu in de hotels van de Poolse hoofdstad De situatie in Polen is vergelijkbaar met Tsjecho-Slowakije na de invasie, met dit verschil dat de troepen, die hier zonder onderscheid des per- soons de bevolking in bedwang proberen te houden, landslieden zijn. Slupsk lopen op niets uit. De telefoon dienst verontschuldigt zich telkens en /egt dat de verbindingen hersteld zul len worden Het Is moeilijk om vanuit Warschau de toestand te beoordelen in de rest van het land. maar zeker is dat er gesproken kan worden van een directe strijd van de burgerbevolking ln sommige steden tegen het eigen leger. In Krakow worden stakingen verwacht en de situatie is gespannen, terwijl in Lodz de textielfabrieken stilliggen door stakingen. De order van de regeringschef. Cyrankiewicz. om demonstranten neer te schieten, heeft noodlottige gevolgen gehad voor enkele tientallen Polen, terwijl men, spreekt over honderden gewonden. In; gesprekken met de plaatselijke bevol-! king wordt er sterk de nadruk op gelegd dat alles te wijten is aan de volledige misluklring van de Poolse regering een binnenlandse politiek te vormen die acceptabel is. Ooggetuigen, juist teruggekeerd uit de 500.000 inwoners tellende stad Mettin. verteilen dat een groot gedeelte van deze stad in brand staal Duidelijk was dat de autoriteiten de controle over de bevolking hadden verloren. Een Deense journalist verleide net teruggekeerd te zijn uit de stad Slupsk en dat de brutaliteit van het geweld geen grenzen kende. Huismoe ders en schoolmeisjes die op weg naar huis waren, werden mishandeld door soldaten, die voor het merendeel erg jong schijnen te zijn. In gesprek ken met hen wordt duidelijk dal de meesten vrijwel geen training hebben gehad en pas sinds enkele maanden een uniform dragen. Waarschuwing (Van onze correspondent) MADRID Generaal Franco en zijn ministers kwamen vrijdag- ochtend half elf bijeen voor de kabinetszitting (die, zoals staats- organen nadrukkelijk onderstreepten, de gebruikelijke zitting van om de veertien dagen is) die tot laat in de avond zou duren en: waarvan men een belangrijke verklaring over het proces in Bur gos verwacht. Niettemin zijn de vijf militaire rechters van de krijgsraad nog bijeen en hebben zij, naar de laatste berichten, nog niet dé advocaten van de verdediging opgeroepen om van de von nissen kennis te nemen. Dit kan nog wel tot de komende week duren. Eén van deze advocaten verklaarde overigens dat het er voor minstens twee van de zes Baskische sepataristen tegen wie de doodstraf werd geëist, zeer zwart uitziet. De Poolse radio zendt de hele dag berichten uit waarin de bevolking wordt gewaarschuwd zich met op straat te vertonen na zes uur 's avonds. Verder wordt er in de officië le communiqués de nadruk op gelegd dat de toestand in het land overal1 genormaliseerd is, iets dat direct in' tegenstelling is tot de waarheid. War schau is tot dusver erg rustig ge weest. maar vrijdagavond werd er gesproken over voorgenomen stakin- gen die in de voorstad Zeran zouden plaatsvinden. In Zeran zijn verschil lende grote motorfa'orieken gevestigd. De verbindingen met grote delen van het land zijn verbroken en pogingen om vanuit Warschau in contact te! komen met Gdansk. Gdynia, Sopot of Huisarrest Vijf Scandinavische journalisten zijn donderdagavond is Slupsk onder huis arrest gesteld. Dit werd vrijdag in de Zweedse stad Malmö bekendgemaakt. Het vijftal werd vrijdag overgebracht naar Koszalin. 30 km van Slupsk. om te worden gehoord over hun bericht geving over de onlusten in Slupsk. De betrokkenen verwachtten, dat zij spoedig hun paspoort zouden terug krijgen en zouden mogen vertrekken. is gebleken, dat er tn Neder- p/Tjy land een wijdverbreid gevoel bestaat, dat de .gewone man' L-T^ 's buitengesloten van de bc- shutvormlng in economie en politiek. Een gegeven, dat past in het beeld, zoals dat nu al jaren op ons af komt in radio, tv en krant, het beeld namelijk van de burger, die zich op een afstand voelt gemanoeuvreerd van de centra, waar het beleid wordt be paald. De politieke partijen zeggen, dat zij die afstand tussen bestuur en be stuurden willen verkleinen, maar in de praktijk komt daar niet zo heel veel van terecht. Dat ts echter niet uit sluitend de schuld van de politici, ook de burger kan veel worden verweten. Drens verweer is ln vele gevallen: .Met die politiek is het toch maar een grote rommel', in feite echter gaat het maar al te vaak om een gemakkelijk alibi, dat wordt gebruikt om zich niet met de politiek «e behoeven te bemoeien. Het woord .burger' heeft ln West- Europa vooral in de middeleeuwen betekenis gekregen: het was de aan duiding van de stedelingen, zij die bin nen beveiligde wallen woonden. Bin nen die wallen was sprake van om met Pirenne te spreken jde solida riteit van de burgers'. Zij waren met lichaam en ziel hun kleine vaderland de stad toegedaan en met hen komt voor het eerst na de oudheid m de geschiedenis ran Europa weer de .burgerzin' .op. De burger wist, dat hij geroepen was tot de verdediging van zijn stad, dat hij de wa penen voor haar moest opnemen en zonodig zijn bloed voor haar moest vergieten. Dat was in derdaad burgerzin: ric bereidheid om de gemeenschap te dienen, om in bepaalde momenten van het leven de gemeen schap hoger te stellen dan die van het individu. Aldus beschouwd is burger zin een zich solidair verklaren met de gemeenschap, een gemeenschap echter die in die dagen nog in haar geheel 5 te Generaals Het lange uitblijven van een vonnis in een procédé dat .sumarisimo' (.aller kortst') wordt genoemd verbaast al lerwegen en leent zich tot verschillen de uitleggingen. De oorspronkelijke versie luidde dat Franco geen uitzon derlijke ministerraad voor de Basken wilde houden om te laten blijken dat hij zich niet van zijn stuk laat bren gen. Daarom zou de krijgsraad niet tot gisteren laat of vandaag vonnissen vellen, opdat alles tegelijkertijd door hel. kabinet kon worden afgedaan, eventuele gratieverleningen incluis. Dit lijkt het voorstel te zijn geweest vanl de .gematigde' ministers, waaronder' natuurlijk om praktische redenen vooral de technocraten van het Opus Het leger daarentegen was bepaald niet gelukkig met deze hele zaak die haar prestige bij het volk niet ten goede komt. In dit opzicht schijnt de toestand in de laatste paar dagen een snelle ontwikkeling te hebben doorge I maakt. Woensdag verleende generaal j Franco militaire audiëntie aan een! uitzonderlijk lange lijst van generaals.' Op donderdag kreeg het leger een stevig hart onder zijn prestigeriem geschoven met de massale aanhanke lijkheidsbetoging aan Franco en aan! de strijdmachten in Madrid. Het lijkt nu zo te zijn dat het leger bereid is! het onaangename .karweitje' van Bur gos met al zijn gevolgen op zich te nemen in ruil voor een nieuwe ver schuiving van het regime, waaraan onder andere het Europa-offensief1 van de technocraten opgeofferd zou! worden. Trouwens, men verwacht al gemeen dat het kabinet dat generaal (Zie slot pag. 3 kol. 5) ONDERZOEK in de zaak- PAULA F. ROTTERDAM (GPD) Dc procu- reur-eeneraal bij het gerechtshof in! Den Haag. mr Besier. heeft bij de Rotterdamse rechtbank het dossier opgevraagd van Paula F., de 19-jarige leerlingverpleegster, die dinsdag is veroordeeld tot een week voorwaarde lijk wegens het geven van een ver keerde bloedtransfusie aan een 68- jarige patiënt, die tengevolge daarvan overleed. ,Er is over deze zaak nogal wat deining ontstaan', zegt mr Besier. .daarom wil ik mij er in verdiepen. Ik zal mijn; bevindingen meedelen aan de minister van justitie. Enerzijds omdat dat al tijd in bijzondere gevallen gebeurt, anderzijds omdat over deze zaak vra gen in de kamer kunnen worden ge steld.' DEN HAAG (ANP) De regering! slaat nauwlettend en met grote zorg de gebeurtenissen In Polen gade. Dit deelde premier De .Jong vrijdagavond mee. na afloop van de wekelijkse kabinetsbijeenkomst. In goedingelichte kring herinnert men in dit verband aan de Brezjnev-öoctri ne. die uitgaat van de beperkte soe vereiniteit van de communistische lan den. Men beschikt in die kring over de indicatie, dat men aan Russische zijde rekening houdt met eenzelfde optre den in Polen als destijds in Tsjecho- Slowakije plaats vond Men acht een dergelijk optreden geenszins uitgesloten indien de Poolse regering er niet in slaagt de moeilijk heden zelf op te lossen. M- DEN HAAG (ANP) De posterijen zullen vandaag een krachttoer uithalen en door het inzetten van een maximaal beschikbare ca paciteit aan bestellend per soneel in het gehele land een mammoetpostbestelling gaan uitvoeren. Daardoor hoopt men vanmiddag ui terlijk twee uur alle nog op de postkantoren aanwezige brieven en periodieken be zorgd te hebben. Bovendien zal in bijna het gehele land ook het massadrukwerk op genoemd tijdstip zijn besteld en zal alleen de kerstpost nog zijn overgebleven. Maar ook aan deze post zullen de posterijen hun ui terste krachten geven, opdat ook deze post vóór de kerst nog be zorgd zal zijn. Dit heeft vrijdag middag de hoofddirecteur van de posterijen, drs Ph. Leenman, te genover het ANP verklaard ervan overtuigd dat de plaatselij ke directeuren hun uiterste best zullen doen om zaterdag schoon schip te hebben, zodat de ver wachte lawine van kerstpost vol gende week toch nog tijdig be zorgd kan worden. Vol lof was hij over het personeel, dat zich op dit ogenblik volledig inzet Hij wees op de steun van hulpkrach ten, vakantie hebbende studenten en militairen, met dien verstande dat onder militairen moesten worden verstaan PTTambtena ren, die zich op het ogenblik in de militaire dienst bevinden. Evenals voorgaande jaren nebben deze vakkundige krachten op het ogenblik kerstverlof en hebben toestemming om bij de PTT te mogen werken, zodat zij er nog iets kunnen bijverdienen. Tot dusver is er de afgelopen tien dagen niet meer post aange boden dan andere jaren het geval was. hoewel men met een slij ging rekening had gehouden Dit is mede één van de redenen waarom men erop rekent, dat er volgende week nog wel het één en ander zal loskomen. Met ver langen ziet de heer Leenman dan ook uit naar de komende vakan tie van de middelbare scholieren, van wie velen er graag bij de post een extra centje willen bij verdienen. De postbeambten zelf verrichten vrijwillig op grote schaal overwerk. Buitenland Ook de kerstpost van en naar het buitenland kwam nog ter sprake daar de ons land binnenkomende post gemakkelijk apart kan wor den gehouden, kan aan deze post een hogere prioriteit worden ge geven dan aan de kerstpost naar het buitenland, maar de post naar het buitenland zal naar ver wachting ook wel tijdig de deur uitkomen bij tante Pos. aldus drs Leenman. VLISSINGEN Tientallen poli tiemannen in Zeeland hebben in de nacht van donderdag op vrijdag deelgenomen aan de gro te landelijke alcoholcontrole-ac tie, die voor deze keer ook was uitgebreid met een controle op de autopapieren, de verlichting en de banden. De mist bemoei lijkte het onderzoek omdat het op bepaalde plaatsen als gevolg van het slechte zicht gevaarlijk was om auto's aan te houden. Voor zover kon worden nage gaan is bij de controle slechts één automobilist bekeurd we gens het rijden onder drankin vloed. Dat gebeurde in Terneu zen. In Terneuzen hadden hadden negen personeelsleden van de gemeentepoli tie postgevat op twee controle posten. Er werden totaal 188 auto's aangehou den en voorts een motor en een bromfiets. Er werden twee bekeurin gen uitgedeeld terzake van het hebben van ondeugdelijke kentekenbewijzen en terzake van liet ontbreken van een rijbewijs. In vijf gevallen deugde de verlichting niet. Er werden geen auto's met gladde banden aangetroffen. Twee automobi listen reden door hei rode controle- licht. De kentekens van de wagens werden genoteerd. De betrokken auto mobilisten zullen terzake van het doorrijden na een aanrijding worden vervolgd. BIJZONDER GEVAL Bij de controle in Terneuzen deed zich nog een bijzonder geval voor. Op de post aan de Guido Gezellelaan werd een Belgische auto aangetroffen. waarin zich vier Italianen bevonden. De bestuurder kon geen rijbewijs to- nen. Bij nader onderzoek kwam aan| het licht dat het contactsleuteltje uit i niets anders bestond dan uit de ope-: ner van een sardineblikje Dat gaf de' politie aanleiding om de zaak verder: uit te diepen, waarbij kwan vast te staan dat de wagen, waarmee de Itali anen op stap waren gegaan, was ge stolen van een arts in Brussel. De j Italianen zijn gisteren in de loop van de dag aan de rijkswacht in Zelzate overgeleverd. In Goes waren twee posten van driej man uitgezet. Er werden honderd au to's bij de controle betrokken. Ook' werden er twintig fietsers en brom fietsers aangehouden. In geen enkele geval was er sprake van het rijden onder invloed. Er hoefde ook geen i rijverbod te worden opgelegd. Wet constateerde men dat er door ten j tiental automobilisten (er waren nog al wat bruiloften geweest in Goes) alcohol was gebruikt. Maar deze bestuurders waren toch volkomen safe,' zo meldde men bij de Goese politie. Tien verkeersdeelne mers bleken geen rijbewijs of kente kenbewijs te kunnen tonen. Er wer den voorts vier processen uitgedeeld! omdat de verlichting niet in orde was Ook deelde de politie enkele waar schuwingen uit voor het rijden me: gladde banden. GEBREK AAN PERSONEEL De Vlissingse politie kon bij gebrek aan personeel niet meedoen aan de actie. De gemeentepolitie te Middel- burg had in de conlrolenaclit de han den vol aan enkele ongevallrn. (Op -Ie Nieuwe Vlissingseweg en op dc Nieuwiandseweg bij de spoorwegover gang). Voorts stuitte men ai in het begin van de controle op een auto De verlichting deugde niet. de stuurin richting was niet goed. er bleek wat met de banden aan de hand te zijn. kortom de staat van onderhoud was: zodanig dat de politie het voertuig I dat zeven personen vervoerde (Pakis-I tanen, Perziërs en Jordaniërs) als: wrak van de weg haaiden. De auto! zou onder toezicht van de politie wor den vernietigd. Gisteren zou het gezel schap met een in Vlissingen gekochte tweede handswagen de reis naar. Duitsland voortzetten. Al deze gebeur tenissen gaven de Middelburgse poli tie zowel werk, dat er van een verde re controle weinig meer terecht kwam. Dc rijkspolitiemensen in Zeeland con. troleerden tachtig wagens. Bij énkele bestuurders werd weliswaar enig drank gebruik geconstateerd, maar zij kwamen niet in aanmerking om ge corrigeerd te worden. Dit laatste houdt eigenlijk een b«- perking van de burgerzin in: zij is niet oeverloos, maar Is begrensd door een te overzien gemeenschapsbe lang. En dat nu betekent, dat de bur ger. op hei moment dat voor hem het gemeenschapsbelang niet meer is te overzien of te begrijpen, geen grote bereidheid meer tot burgerzin zal to nen. Dat is het verschijnsel, waarmee alle hoogontwikkelde ianden worste len: de zaken van beleid en bestuur zijn zo complex geworden dat vele burgers ze niet meer kunnen over zien. Gevolg apathie en gebrek aan burgerzin. Bovendien blijkt, dat som migen geen zin hebben om zich om standig in diverse problemen te ver diepen. Daardoor ontstaat een eigen aardige tegenstelling de overheid moet wél gebruik maken van allerlei deskundigen en dient de resultaten van allerlei deelstudies in haar beleid te verwerken, de burger daarentegen komt er zelfs vaak niet toe intensief de krant te lezen, hij houdt het bij de koppen'. ^en voelt zich uitgesloten van de i besluitvorming, zo maakt de El- sevier-enquête duidelijk. Leidt dit ge voel wellicht ook tot het nadrukkelijk vragen om inspraak? Haast iedereen zegt inspraak te willen. Dat verlangen om mee te kunnen praten is voortref felijk, maar men moet wel weten waarover men wil .inspreken'. Er moet immers burgerschap worden uitge oefend in de oude zin van het woord: men dient namelijk te weten .wat er in de burg gebeurt' en men moet dat kunnen overzien. Is dat overzicht er echter niet. dan blijft alle inspraak een oppervlakkig gekeuvel, terwij! tegelij kertijd het gevoel wordt versterkt, dat men is uitgesloten. We geven toe: soms kan de overheid worden verwe ten. dat zij weinig of niets doet om de burger bij het beleid te betrekken, maar aan de andere kant spreekt de burger maar al te vaak een oordeel uit zonder de feiten te kennen. De afgelopen week hebben de Zeeuw se staten vergaderd. In de oude refter van de Middelburgse abdij was het soms saai en weinig boeiend besturen is niet altijd opwindend maar er waren ook vele spannende momenten: er heerste dan intense be wogenheid en vaak werden tegenstel lingen merkbaar. Een merkwaardig theater, de statenzaal: volksvertegen woordigers goede en slechte bij een in een stuk. da', volgens vaste re gels wordt gespeeld. Een batterij jour nalisten volgt de verrichtingen, op de tribune is het een komen en gaan van belangstellenden, ambtenaren maken aantekeningen en zoeken de gegevens op. waarom de statenleden hebben ge vraagd. Dikwijls een weinig spectacu lair beeld, de democratie aan het werk. Maar hel treft ons iedere keer weer een ervaring die we ook deze week hadden dat in de staten en gemeenteraden mensen zitting hebben, die bereid zijn zich intensief te ver diepen in ingewikkelde problematte- ken. burgers die zich laten voorlich ten door deskundigen en met elkaar pogen de lijnen te ontdekken, waar langs een provincie of een gemeente moet worden bestuurd. Er wordt in deze tijd nogal eens schokschouderend over dit alles gesproken, politiek is niet populair, het is in' om op politici neer te zien. Bovendien voelt menige burger zich inderdaad buitengesloten het blijkt ook weer uit de Elsevier- enquête. Desondanks is er geen re den om ons democratisch systeem -e verwerpen, al kent het feilen en falen. Het is naar het woord van Lincoln .de regering van het volk. door be volk en voor het volk' In deze tijd gaat het er echter vooral om deze de mocratie werkbaar re houden tn oe ingewikkelde situaties, v sarin ook de (Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1970 | | pagina 1