PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
LOONMATIGING
ORSE VERHOGING
Polen komen in opstand tegen
prijsverhogingen: zes doden
Stiptheidsactie PTT
voorlopig van de baan
GS en staten ,op zoek' naar een lager
toltarief Zeelandbrug voor Schouwen
nnissen
mdaag
rwacht
an Houten over in
Bitse handen - 400
tot 500 ontslagen
VAKCENTRALES BEPALEN STANDPUNT:
Personnel
WINKELS GEPLUNDERD, GEBOUWEN IN BRAND GESTOKEN
PRIJSSTOP IN
LUXEMBURG
andaag
in de
trant...
MOTIE-ROODENBURG (D'66) NOG EVEN OPGEHOUDEN
Nachtkaars
J «!■»«-
no. 297
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 17 dec. 1970
Drug en
brag
Pagina 6
JÏ»ÏOO. .1. I
- (GpD) De drie vakcentrales NW. NKV en CNV hebben woensdagavond hun vakbon-
Stolen over de nieuwe arbeidscontracten in volledige vrijheid met d e werkgevers te onder-
r Het is volledig aan de bonden voorbehouden of zij al dan niet nieuwe contracten afsltii-
ükbonden hebben daarbij het parool ontvangen zich te houden aan twee punten a hand-
«i het standpunt van de vakcentrales dat in het nieuwe contractjaar een reële loonstijging
lorden verwezenlijkt, die enigszins achterblijft bij de produktiviteitsstijging; b aanvaarding
ïonmaatregel als een feitelijk gegeven.
Deze twee uitgangspunten leiden er-j
toe, dat na de periode van beperking
een extra forse loonsverhoging nood
zakelijk zal zijn. Er kunnen zich om
standigheden voordoen, niet name wan
neer werkgevers afwijken van gesloten
overeenkomsten of de bereidheid tot
afwijking van genoemde twee punten
vertonen, waarin de bonden niet lij
delijk zullen toezien. Met andere woor
den: de bonden zullen het bijvoorbeeld
niet toestaan, dat werkgevers in de ma
tigingsperiode zwarte lonen uitbetalen,
zij dienen zich strikt aan de twee door
de centrales voorgeschreven punten
hebben te houden.
De vakcentrales zijn diep teleurgesteld:
en gegriefd over de uitslag van het
loondebat in de tweede kamer, aldus de Arbeid op te schorten,
verklaarde woensdagavond NVV-voor-
zitter A. H. Kloos. Zij zien hierin een
duidelijk gebrek aan vertrouwen in de
vakbeweging. De vakcentrales achten
de werkgeversorganisaties in hoge ma
te mede schuldig aan de situatie, die nu
is ontstaan.
0CES IN BURGOS
3 - Een woordvoerder
s minister van voorlich-
nlaarde ons gisteravond
och dat er tot dat mo-
:Burgos nog steeds geen
sen, laat staan terdood-
-Wen waren eeveld Dpi Voorts hebben de vakcentrales meti
...jn=en waren ge e verontwaardiging; vernomen, dat enkele;
cers verwachten dan ook i
dat deze morgen uit-
ï3i zullen worden om zo,
:jdsltmiet van 24 uur ter
tag,precies vrijdag met,
üterraad samen te val-;
daan te maken en roepen daarom de
betreffende werknemers op zich bij de
bonden te melden
Het bestuur van de NKV-centrale Bre
da heeft in een brief aan het overleg
orgaan van de drie vakcentrales ten
felste geprotesteerd tegen de houding;
van uit de vakbeweging afkomstige:
tweede kamerleden bij de stemming
over de loonmaatregelen van de rege
ring. .Opnieuw heeft een aantal van
onze eigen mensen in de tweede kamer
de vakbeweging verraden', aldus deze
brief.
De NKV-centrale in Breda meent dat
de vakbeweging er goed aan zou doen
voorlopig alle overleg in de Sociaal- GDANSK (Danzig), Polen De deuren van dit kledingmagazijn zijn gesloten, doch plunderende inwoners van de
Economische-Raad en de Stichting van; stad vinden hun weg door de etalage. Bij ongeregeldheden uit protest tegen de door de Poolse regering ingestelde
I prijsverhogingen, zijn 6 doden geval- len.
a te verwachten
de staten gisteren
gegaan met di«
l daai
tnming met het dagelijks
bestuur van de PZEMi had aangekon
digd. In eerste instantie zullen nu de
eigen beleidsorganen van deze mant-
schappij dagelijks bestuur, rand van
bestuur en vergadering van aandeel
houders de weg aangeven, waar
langs het nu noodzaketijk geachte on
derzoek zal behoren te verlopen. Daar
bij komen twee vragen aan de orde;
wie zal er met het onderzoek worden
belast en welke opdracht zal aan dere
Instantie worden meegegeven. Daar
over zal in dc januarivergadering van
de staten nadere mededelingen worden
gedaan.
Veel is er gisteren niet maar over ge
zegd en dat is begrijpelijk: er
moeten nu eerst meer gegevens op ta
fel komen, voordat een oordeel moge
lijk is en die gegevens nu dienen bij
het komende onderzoek te worden ver
zameld. Tot zolang kan het naar bul
ten rustig blijven rond de PZEM-2aak.
Er is echter één op
merking. die naar
ons gevoel op dit
ogenblik enige zin
heeft en zij betreft
het personeel. De af
gelopen dagen
Ontslagen
werknemers zijn ontslagen, omdat zij
aan de stakingsactie van dinsdagmor
gen hebben deelgenomen. Zij zullen er,
alles aan doen deze ontslagen onge-
i overigens wel veel:
de brouwerij gisteren. De;
«rJang aangekondigde en
p^amseerde spontane beto-
dol pag. 3 kol. 5)
LUXEMBURG (RTR) De regering
van het groothertogdom Luxemburg
heeft voor de duur van drie maanden
een prijsstop afgekondigd teneinde on
verantwoorde prijsstijgingen, die het
gevolg zijn van de invoering van
btw in België, te voorkomen.
(GPD) Naar wij vernemen zal met ingang van 1 april
tladefabriek NV Van Houten te Weesp worden overgedra-
:dechocoladefabrieken Trumpf te Aken.
woensdagmiddag meegedeeld aan het personeel. Half juli zal alles
richt worden naar Duitsland en deze overbrenging zal eind 1971 zijnl
kbben. Er zullen -150 a 500 werknemers moeten afvloeien Er is een I
Mvloellngsregeling in het vooruitzicht gesteld.
de pers verklaarde het be-
2 Van Houten woensdagmid-
ia bedrijf als lege Nederland-
'ivjren bestaan. De enige acti-
- zij zal uitoefenen is het
'un licenties en know-how.
5 bezit zij dan nog het com-
'ssp (12 ha), dat echter tzt
tul worden. Er bestaan con-
buurman Philips-Duphar.
--1 teen aandelentransactie, zo
Swiukt, daar de aandelen in
^~en van de huidige Ameri-
"adeelhouders.
Houten gaan de be-
lira var
7* Kdeelh<
F Van H
pc over
SO
De verkoopmaatschappijen van Van
Houten in het buitenland met ca. 400
man personeel worden eveneens over
genomen. De bedoeling is dat zij ge
ïntegreerd zullen worden in de Duitse;
verkooporganisaties, waarbij slechts
weinig ontslagen zullen vallen.
De directie vond dat de mededeling! - -
over de sluiting door het personeel; die voor een deel in. de mijnen bleven
WARSCHAU, WENEN (AFP, GPD) De Poolse autoriteiten heb
ben bekendgemaakt, dat bij de onlusten die zich maandag en dins-
dag in Gdansk, het voormalige Danzig, hebben voorgedaan, zes do-
den en tientallen gewonden onder wie vele leden van de militie
zijn gevallen.
De woede van het volk, ontstaan door een onverwachte verhoging
van de prijzen der levensmiddelen met gemiddeld 20 procent,,
heeft zich in Gdansk geuit in plunderingen van grote levensmidde-j
lenwinkels en brandstichting.
Openbare gebouwen, waaronder het hoofdbureau van de commu
nistische partij en het hoofdpostkantoor, werden in brand gesto
ken, evenals de kiosken en winkels van het staatsbedrijf ,Roech'
dat de alleenverkoop van kranten heeft. Duizenden woendende be
togers vielen de politie en militie aan die spoedig onder de voet:
werden gelopen.
Dinsdagmorgen zijn politieversterkin-, falicante mislukking van het zesjaren-i
gen per vliegtuig van Warschau naar; plan was langzamerhand ook tot dei
Gdansk overgebracht. In Gdanks zelf; massa doorgedrongen. De arbeiders!
kwam het leger met tanks tussenbei
de. Helikopters die hoven de binnen
stad vlogen, uierpen op het hoogte
punt van de strijd traangasgranaten
op de menigte. Dinsdagavond leek de
toestand weer rustig te zijn.
In Gdynia en Sopot die met Gdanskl
een stedelijk geheel vormen, schijnen!
de onlusten minder hevig te zijn ge
weest. In Gdynia, waar de grootste'
Poolse scheepswerven gevestigd zijn.'
uitte het verzet zich, vooral in de
vorm van zitstakingen. Ook in Katowi
ce. het industriële hart ran Polen in Op-
per-Silezie, zijn zitstakingen gehouden,
in het bijzonder door de mijnwerkers:
zagen zich voortdurend geconfron
teerd met de dreiging van fabrieks-
sluitingen en werkloosheid. In deze
herfst waren er herhaaldelijk ernstige
stagnaties in de vlees- en eierenlever
anties, zodat de stemming onder de be
volking uitgesproken slecht was.
STEM
VERDACHTE
DELFTSE MOORD
Harde slag OP TELEVISIE
Het bericht van deze nieuwe prijsver
hoging, die een verlaging van twee, DELFT (ANP) De slem van dr
procent in de levensstandaard bete vermoedelijke moordenaar van Atta
kent, was bovendien totaal onver- van Lanshergen-Holscher uit Delft, zal
wacht en kwam zo vlak voor de donderdagavond vla de televisie wor-
kerstdagen dubbel hard aan. den uitgezonden. Na de Journaals op
Nederland 1 en 2 zal In een drie
Het is niet eenvoudig vast te stellen minuten durend bericht de stem van
wat zoiets onder omstandigheden, die de man. die enkele keren de redactie
totaal van de onze verschillen, bete van een Delfts dagblad belde, in de
kent. Een Poolse werknemer verdient, ether worden gebracht,
gemiddeld 1800 a 2000 zloty per) De politie in Delft hoopt zo nieuw
maand, dat is volgens de officiële: materiaal te krijgen in de Delft se
koers nog geen 400 gulden en in dei wurgmoord. Eerder is de stem van del
praktijk zelfs veel minder Volgens verdachte vastgelegd tijdens telefoon-1
gesprekken op de tv uitgezonden in!
Lie slot pag. 3 kol. 2) een actualiteitenrubriek.
zeer loyaal en kalm was ontvangen. T
In aanvulling op de overeenkomst met s^akt zijn in Lodz, een groot textiel-
Van Houten heeft Leonard Monheim.l centrum, en Poznan.
eigenaar van Trumpf, de licentierech-
ten verworven van Peter Paul Inc. Nau-
gatuck. voor de produktie en verkoop
Mounds, Caravelle. Power I*
zonder te werken. Voorts zou er ge-
Slechte stemming
over een afvloeiingsrege- en Almond Joy voor de belangrijkste De ontevredenheid in Polen over de
ca. 500 man, dit in tegen-
'ot de vakbond die spreekt
tot 400 man. Er blijven in
ca. 100 man werkzaam,
«blijk op het gebied van de
"J?nde administratie. De vak-
s in een vroeg stadium in-
einde te voldoen aan de
de Jusiecode'.
landen van het Europese continent. economische situatie heeft al maan-
Indien Van Houten's totale verkoop denlang gebroeid. De levensstandaard
wordt samengevoegd met de verkopen; is altijd zeer laag geweest en is er
van de merken die Leonard Monheiml ook langzamer gestegen dan in andere
voert, te weten Trumpf, Mauxion en de Oosteuropese landen. Het zag er niet
Lindt licentie voor Duitsland, dan be- naar uit, dat daar binnenkort verande-
lopen deze ruim DM 400 min. 1 ring in zou komen. Integendeel, de
Confessionele bonden: geëindigd; ABVA: opgeschort
DEN HAAG (ANP) Het be
stuur van de Algemene Bond
Van Ambtenaren heeft woens
dagavond besloten de leden on
der het bestellend personeel van
de PTT te adviseren de stipt- j
heidsactie van het PTT-personeel
op te schorten. Op zaterdag 19
december om 3 uur wordt te
Amsterdam een vergadering ge
houden met de leden om de ont-1
stane situatie te bespreken.
De heer J. Dekker, bestuurder van de
ABVA, deelde na afloop van de van
half acht tot half elf gehouden verga-
dering mee. dat alle facetten van het.;
ogenblik bezien werden. Gezien de
standpunten, die tijdens het overleg
van woensdagmiddag door de Neder
landse Christelijke Bond van Over
heidspersoneel. de Katholieke Bond
van Overheidspersoneel. de di
rectie van PTT en minister ars J
A. Bakker van verkeer en waterstaat
werden ingenomen, heeft he: ABVA-
bestuur besloten de leden niet te advi
seren de actie te beëindigen zoals
de NCBO en KABO deden maar
(Zie slot pag. 3 kol. 1
■«nmaatregel
b-ilER Is gisteren akkoord
Lf de gewijzigde loon-
:;!1 ,an cle regering. Het
;l®otie-Den Uyl stemmen
-'P-kamerlid en KABO-
Weyters heeft in de
bond van overheids-
lot felle protesten
-gegeven (pag. 3).
Proces
ontstond in de
- -s Den Ilaag waar gis-
«o oud-KNIL-militair zijn
ftmul vertelde tijdens het
,*W) de Zuidmolukkers
uit Zeeland op pagi-
'.7 en 9.
r'"en buitenland op
®3en13.
'°P Pagina 15.
1 tv op pagina 17.
financiën op pagi-
geworden.
dat "uit bepaalde groepen van bet
PZEM-personcel activiteiten zijn ont
wikkeld bulten de beleidsinstantie*
van het bedrijf om. Een dergelijke ac
tiviteit duldt er op. dat het PZEM-
personeel of altham een deel ervan
zich nadrukkelijk bij dit alles be
trokken weet. Trouwens, in een eerder
stadium van deze aangelegenheid is ko
men rast te staan, dat er allerlei rege
lingen voor het personeel bestaan: er
zijn toen Immers niet alleen medede
lingen gedaan over leveranties en
dienstverlening aan de directeur, maar
ook over die ten behoeve van anderen
in dienst van de vennootschap. Dit al
les is nu eveneens in discussie geko
men. onvermijdelijk zal het ook In het
onderzoek worden betrokken.
Op grond van dit alles vragen we
ons nu af of he: niet juist zou zijn
wanneer het dagelijks bestuur van de
PZEM over de te volgen procedure ook
het georganiseerd overleg dan wel de
dienstcommissie zou horen. Er is hier
sprake van emolumenten, die bij het
onderzoek aan de OTde zullen komen;
zij zijn niet langer meer een interne
PZEM-aangeiegenheld. maar behoren
sinds de laatste vergadering van ce
staten tot het terrein van de publieke
discussie. Daarom lijkt het ons zinvol,
dat het personeel bij het beraad van
de komende weken in de gelegenheid
wordt gesteld langs de geeigende ka
nalen een mening te laten horen. Het
is in meer dan éér\ opzicht partij in
deze kwestie.
De crisistoestand rond het Binnenhof
is weer wat geluwd, de regering
heeft haar loonmaatregelen afgezwakt
en er is een kabinetscrisis voorkomen.
Dat laatste heeft kennelijk heel zwaar
gewogen bij bepaalde fracties, vooral
bij de KVP trad dat naar buiten. Aan
vankelijk zag het er immers naar uit
dat een aantal leden var, deze fractie
uit de boot zou vallen. Op het laatste
moment echter schrokken zij terug
voor de consequenties. Vandaar dat zij
niet voor de motie-Den Uyl stemden,
hoewel zij het wel met de strekking
eens waren. Door di: alles is duidelijk
geworden, dat het kabinet-De Jong een
weinig sterk slot van deze regerings
periode tegemoet gaat. Als de gebeur
tenissen van gisteren in de kamer zich
zouden hebben afgespeeld op een tijd
stip zonder dat er verkiezingen in zicht
waren, dan zou een heel wat harder
strijd nodig zijn geweest om deze re
gering overeind te houden. Het kabinet
is weliswaar heelhuids uit de strijd
gekomen nou ja. heelhuids: er moes
ten concessies worden gedaan maar
dat kon alleen omdat op dit ogenblik
een kabinetscrisis absurd is en er op
korte termijn geen alternatief is. Dat
is maar een wankele basis voor een
regering. Het gaat er op lijken, dat het
leven van het kabinet-De Jong als een
nachtkaars zal uitgaan. Biesheuvel wil
er geen inzet van maken voor de ver
kiezingen, de regeringspartijen waren
allerminst gelukkig me: het beleid van
de laatste weken. Van Riel heeft or.
langs Roolvink ongeschikt genoemd.
De nachtkaars brar.c: zelfs zo slecht,
dat de regeringspartijen er haast niet
bij kunnen lezen
GEVOLGEN
BECIJFEREN
MIDDELBURG Gs zullen
eens gaan uitrekenen wat de fi
nanciële consequenties zijn voor
de exploitatie van de Zeeland-
brug over de Oosterschelde
de brug waar voorlopig nog
IV* miljoen per jaar bij moet;
wanneer voor de inwoners!
van Schouwen-Duiveland een la-
ger toltarief zou worden inge-i
voerd. Verder dan die toezeg
ging wilde gedeputeerde A. J
Kaland gistermorgen in de sta
ten niet gaan, toen D '66-fractie-
voorzitter J. Roodenburg een!
motie op tafel bracht, waarin
om een dergelijke uitzonderings-j
positie voor de Schouwenaren-;
bruggebruikers werd gevraagd.;
De motie was mede-ondertekend door:
fractiegenoot H. Kapenga van D'66 en
de fractieleiders dr E. J. Prins (PvdA)
en C. Th. A. van Waterschoot (ppr).
Tot een stemming erover kwam het
nog niet, want de heer Roodeburg
was gevoelig voor het argument dat
eerst met cijfers zal worden aange
toond wat er wel en niet kan.
Dat laatste was ook de uitdrukkelijke!
wens van de heer J. A. van Bennekom
(ar), die eigenlijk ook wel met een
motie had willen komen, maar een
dergelijk stuk liever i.og even liet
■zweven', zoals hij zei. Wanneer er
ooit in deze richting nog een motie
van zijn kant kom' het klonk
allemaal wat ingewikkeld dan zal
die mede-ondertekend zijn door CHU„
SGP, VVD en BP. Gedeputeerde Ka
land zei over de mogelijke actie van
de heer "an Bennekom aan het eind;
van de behandeling van dit onderwerp
bij de beantwoording van de duplie
ken in de begrotingsbehandeling: ,Ik
begrijp dat u een niet aangekondigde
en nog minder ingediende motie wil
intrekken...'
Om tot de zaak terug te komen: dej
heer Roodenburg wilde ondanks de'
eerdei al nadrukkelijk geschilderde:
exploitatiepositie van de NV Provinci
ale Zeeuwse Brugmaatschappij toch
,wel iets doen voor de Schouwenaren'.
Hij voerde namelijk aan dat verschil
lende kleine bedrijven jaarlijks tien
duizenden guldens aan tolgeld voor
gebruik van de Zeelandbrug moeten
neertellen en noemde dat voor deze1
ondernemingen een toch nogal zware
belasting. Een lager toltarief zou vol
gens hem een verantwoorde maatre
gel in het belang zijn de bewoners
van dit eiland, die de verlossing ui:
het isolement toch altijd nog mei
tolkaartje6 moeten betalen.
Steun
Hij kreeg in die opvatting steun van
de Schouwenaar uit de PvdA, mr J. P
Boersma, die nog even aantekende
dat zijn partij maatregelen om hei
toltarief van de brug langzaam maar
zeker weg te werken in het program
ma heeft gezet. .De tolvnjmaking van
de Haringrvlietbrug speelt daar nog
doorheen', voerde hij verder aan.
Gedeputeerde Kaland had al eerder
(met gefronste wenkbrauwen) gezegd:
.Dat betekent dan minder inkomsten,
terwijl we nu al te weinig hebben'.
Mr Boersma: .Een lager tarief kan
ook een groei van het verkeer mee
brengen en dan levert deze verlaging
van het tarief misschien nog wel
meer op'. De heer Kaland: .Het ETI
heeft berekend dat de betekenis van
tariefsverlaging als stimulans voor
het verkeer (van Schouwen) nihil is.
Ik kan de staten dat rapport laten
zien. Men kan niet zomaar dit beslui:
nemen zonder de consequenties ervan
te kennen'. Financieel-economisch
noemde hij een tariefsverlaging voor
Schouwen met het oog op de exploi
tatie van de brug onverantwoord.
,Wie heeft namelijk het meeste profijt
van de brug? Dat zijn de inwoners en
ondernemers van Schouwen-Duive
land. Eigenlijk vraagt u dus een pre
mie op de premie. U moet de toltarie-
ven vergelijken met de veertarieven
van vroeger en alles wat er verder
aan moeilijkheden voor Schouwen
was daarbij betrekken. Maar ik be-
grijp dat het een gevoelige zaak is', zo
voegde hij er nog aan toe na eerst te
hebben vastgesteld dat ook na del
afsluiting van de Oosterschelde <1978i
voorlopig nog wel tol geheven zal
moeten worden op de Zeelandbrug.
Sport-reductie
De iieer A. C van Overbeeke (pvdai
wilde nog even weten hoe het zit roet
de afloop van reducties op de toltarie
ven van de brug voor sportorganisa
(Zie slot pag. 6 kol. 2) J
Drie appels bij
een treinkaartje
BRUSSEL (ANP) De trein
reizigers in België krijgen van
17 tul 23 december allemaal
gratis drie appels. Gastvrouwen
zullen die appels uitreiken op
stations en in de treinen.
De gratis-appel-act :e is een initi
atief van het Belgische verbond
van coöperatieve tuinbouwvei
lingen dat op deze manier wil
protesteren tegen de .weggeef-
prijzen' die appels momenteel
maken tegen de fruitberg in Eu
ropa.
In totaal gaat het verbond 65
tot 70 ton appels uitdelen, dat
zijn er ongeveer 450.000. De rei
zigers krijgen een .melange' van
golden delicious, cox orange en
jonathans. De uitdeling begin',
donderdag op de lijnen Oosten
de - Brussel en Kortrsjk - Den
aermonde. Alle belangrijke
spoorlijnen tn België komen
daarna aan de beurt
