PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
SCHERPE REACTIE
OP VLUCHT WEIL
Nehalennia-stukken zijn juridisch
eigendom van rijksmuseum Leiden
Loenochod rijdt op de maan
GEEN UITKERING INEENS VOOR
BEJAARDEN EN WEDUWEN
Vandaag
in de
krant...
MOTOR AF
BIJ OVERWEG
IN UITGEEST
SLEEPBOOT
SLAAT OM:
2 VERMISTEN
VEEL INTERESSE UIT ZEELANDMAAR:
Ketterjacht
213e jaargang - no. 274
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
5.50
Vrijdag 20 november 1970
Bont(e) Biionii
in Londen
Pagina 17
kt». 01» 55*300. I
DADER VAN AANSLAG OP RUSSISCHE WACHT
ONGEBOEID OP TRANSPORT GESTELD
BERLIJN (DPADe 21-jarige Westduitser Ekkehard weil, die I
was gearresteerd in verband met een aanslag op het Russische 1
oorlogsgedenkteken in West-Berlijn, is dondérdag ontvlucht toen
hij werd overgebracht om te worden verhoord. Bij de aanslag
op 7 oktober werd op de wacht bij het monument geschoten waar
door een Russisch soldaat gewond raakte.
gewapend was. Bij vorige gelegenhe-i
den waren altijd meer agenten met po
litiehonden aanwezig. Waarom het dit
keer anders is gegaan is niet bekend.
De nietgeboeide Well vluchtte de me
tro in en men weet niet in welke rich
ting hij is ontsnapt.
MOSKOU (TASS) De Russi
sche maanauto Loenochod is van-
al de aarde opnieuw in gang
gezet en heeft zich intussen tot
96 meter van'de Luna-17 verwij
derd. Na de landing was het
voertuig gekeerd, waardoor de
Luna-17 door de telelotometer
kon worden opgenomen. Daarna
liet men het opnieuw draaien om
het verder in zuidoostelijke rich
ting te laten rijden. De Loeno
chod reed door een betrekkelijk
vlak gebied.met stijg- en dalings-
hoeken tot tien graden. Onderweg
trof het stenen en kraters van
geringe afmetingen aan en klom
het over een kleine keten maan-
lieuvels. Tijdens de rit werden
metingen verricht aan de mecha-
nisch eigenschappen van het
maangesteente en de werking van
het toestel. Alle systemen werken
goed. de temperatuur in de appa-
ratenafdeling bedroeg 16 graden
Celsius. Het onderzoekprogram
ma wordt voortgezet.
Foto: Een model van het eerste
mobiele maanstation dat nu rond
rijdt in .de zee der buien', wordt
in een Russisch experimenteer
centrum getest. Het voertuig
heeft acht wielen.
Volgens een woordvoerder van de po-i
I litie ontsnapte Weil op hel terrein van
het hoofdbureau van politie waar hij
I voor ondervraging vanuil de gevange
nis in Noord-Berlijn naar toe was ge
bracht. Er werd onmiddellijk een uit- j
gebreide speurtocht ingez.et. Weil zou
oorspronkelijk vandaag door de Brit
se autoriteiten in West-Berlijn worden
ondervraagd.
Het bericht van de vlucht van Weil
sloeg bij de leden van het Westberlijn-
se stadparlement in als een 'oom. In
alle drie fracties vroeg men zich be
zorgd af welke uitwerking de vlucht
zal hebben bij de publieke opinie in
het buitenland. Ook vertegenwoordi
gers van de drie westelijke geallieer
den lieten zich in deze zin uit en we
zen op de politieke betekenis die de
nonchalante kortzichtigheid van
verantwoordelijke autoriteiten zou
kunnen hebben.
van Weil in scherpe bewoordingen. Te-
genover de pers zei hij dat het voor-
val een schandaal moet worden ge
noemd waarvoor geen verontschuldi
ging mogelijk is. Volgens hem zullen
de verantwoordelijke ambtenaren dis-1
ciplinair worden gestraft.
Schandaal
WEL STIJGING UITKERINGEN PER 1 JANUARI
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De tweede kamer heeft donderdag een voorstel
van de PvdA om niet alleen de invaliden en werklozen, maar ook
de bejaarden en weduwen de uitkering ineens van 210 gulden te
geven, afgewezen. Een motie van de socialist Th. van Lier, waarin
dat voorstel werd gedaan, kreeg slechts de steun van PvdA, D'66,
PSP, PPR en CPN en werd dan ook verworpen.
De regeringspartijen wezen het voor-
iilel af, omdat liet indruist tegen hei
unaniem advies dat de SER de vorige
week heeft uitgebracht en omdat zij
vreesden dat de daarvoor nodige pre
mieverhoging het bedrijfsleven voor
ie grote lasten zou plaatsen. KVP,
VVD, ARP en CHU vonden bovendien
dat de bejaarden en weduwen met de
extra verhoging van de aow en aww-
uillteringen met 2 procent per 1 janu
ari. waartoe de regering bij wijze van
compensatie heeft besloten, ruim
schoots aan hun trekken komen.
.Zij missen een extraatje voor de
kerst, maar krijgen een blijvertje met
nieuwjaar', zei de KVP'er J. Maenen.
De liberaal mr J. G. Rietkerk sprak
Dubbelklaas
In Goes hebben de volwassenen
het in deze tijd moeilijker met
de Spaanse kindervriend dan vele
.gelovige' kinderen. Hun ruzietjes
geven het kind de twijfel van de
keuze.
(pag. 9)
Opgelucht
Antwerpen heeft in Hulst voor
enige .opluchting' gezorgd tijdens
een ontmoeting van de raad met
schepen Leon Delwaide. Tegen
stellingen werden geslecht, met
open vizier en gesloten deuren,
(pag. 2).
Bewogen minister
MINISTER Schut heeft gisteren
een bewogen rede uitgesproken
in de tweede kamer, waarin hij
In zekere zin afscheid nam. .Mijn
opvolger', sprak de minister,
.staat voor een gigantische
taak' (pag. 3).
Vermiste kotter
TEXELSE vissers hebben giste
ren de hele dag vergeefs gezocht
naar de vermiste TX 20. Vandaag
varen zij opnieuw uit (pag. 17)
Pakistan
DE HELP in Pakistan verloopt
traag. Het land zelf is niet in
staat iets voor de rampslachtof
fers te doen en het getroffen
gebied is geheel afhankelijk van
het buitenland (pag. 17)
Nieuws uit Zeeland op pagi
na 2, 5, 9, 11 en 21.
Binnen- en buitenland op
pagina 3 en 17
Sport op pagina 19.
Radio en tv op pagina 25.
Beurs en financiën op pagi
na 27.
zelfs van een .lijfrente', maar de oppo
sitie voerde aan dat die 2 procent er
toch vroeg of laat wel gekomen zou
zijn.
Mr Van Lier, die minister Roolvinlc
(sociale zaken) interpelleerde, bere
kende dat de 2 procent de bejaarden
over het hele jaar genomen niet meer
dan 120 gulden voor een echtpaar en
80 gulden voor een ongehuwde ople
vert. Hij vond dat hun daarmee on
recht wordt gedaan. .Wat voor vele
werknemers het karakter van een ex
traatje heeft, is voor de meeste be
jaarden en weduwen bittere nood
zaak'. zei* hij. De socialist deed een
suggestie niet de premies te verhogen,
maar van het Nederlandse volk een
.solidariteitsoffer' te vragen in de
vorm van een tijdelijke verhoging van
enige belastingen met één procent
naar analogie van de wiebeltax. Mr
Van Lier vond daarvoor bij de rege
ringspartijen echter geen gehoor. .Het
brengt het loonfront, maar weer in
beweging", zei mej. H. van Leeuwen
(ar). De suggestie was ook voor de
Boerenpartij reden om tegen de mo
tie te stemmen.
niet hebben gehad, maar wel met de
gevolgen worden geconfronteerd', al
dus de bewindsman.
Mr Rietkerk rekende de kamer voor
dat de aow-uitkeringen in 1970 en
1971 maar liefst met 25 procent stij
gen, waarvan 11 procent autonoom,
Hij verweet de oppositie de bejaarden
cadeautjes te willen geven en de in
druk te willen wekken dat de regering
hen in de kou laat staan. Dat leverde
hem een woedende reactie op van drs
J. M. den Uyl. ,Er is geen sprake van
tactiek. Uw aantijgingen zijn heneden
peil', zo riep de socialistische fractie-'
leider woedend uit.
Niet geboeid
De 21-jarige ziekenverpleger werd bij
het vervoer van de gevangenis naar
het politiebureau slechts door een
jarige politieagent begeleid die nog c
INTERDUITS
OVERLEG
BONN (DPA) De dialoog tussen
Oost- en West-Duitsland zal aan het
einde van deze maand worden voort
gezet. Volgens de Westduitse rege
ringswoordvoerder Conrad Ahlers zijn
de autoriteiten in Bonn en Oost-Ber-
li.jn schriftelijk overeengekomen dat
het eerste nieuwe gesprek in Oost-
Berlijn zal worden gehouden.
Gesprekspartners zijn staatssecretaris
Egon Bahr van de Bondsrepubliek en
zijn Oostóuitse collega Michae!
OOST-P AKI STAN De geweldi
ge kracht van de wervelstorm
wierp deze flinke stoomboot uit
Chitiagong van het water op het
droge. Nu de natuur in de Ganges-
delta weer tot rust is gekomen
Minimumloon
Mr Van Lier vroeg ook om een aan
passing van de bijstandsuitkeringen
met 5 procent uit hoofde van de
gestegen kosten van levensonderhoud.
Hij wilde daartoe het minimumloon
optrekken van 157 tot 165 per
week. Minister Roolvink zei een voor
stel in die richting positief te zullen
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
Geen geld
Minister Roolvink zei de bejaarden de
uitkering, best te gunnen, maar niet te
weten hoe hij aan het geld moet
komen. Het voorstel van de PvdA
255 miljoen gulden vergen, slechte op
te brengen door een extra-premiestij
ging van 0,45 procent of 120 gulden
(bij een inkomen van 1200 gulden).
Het solidariteitsoffer van de PvdA
ging de minister te ver. .Waarom ook
niet eens wat solidariteit betracht
met de middenstanders, gepensioneer
den en werknemers, die de 400 gulden
UITGEEST (GPD) De spoorwego
vergang in De Kleis bij het station te
Uitgeest is landelijk berucht, want
wachttijden van 10 tot 15 minuten
komen dagelijks verscheidene malen
voor. Voor deze overgang vormen
zich elk uur lange files van auto's, die
met liuu uitlaatgassen sterk luchtver
ontreinigend werken.
B en w van Uitgeest hebben nu de
raad voorgesteld, een crediet van
ƒ700,- beschikbaar te stellen voor het
plaatsen van zeven borden met. het
opschrift: .wachten: motor af, minder
luchtverontreiniging'. Het zijn gele
borden met zwarte letters.
-■* r
BURGEMEESTER SCHüTZ:
....een schandaal'...
VLAARDINGEN (ANP) Op de Ou
de Maas ter hoogte van de Heine-
noordtunnel In «Ie gemeente Baren-
drecht Is donderdagavond omstreeks
18.15 uur het motorsleepbootje Hen
drik Klaas bij het slepen van zoge
naamde modi-erbak gekapseisd. De-
twee opvarenden, de 31-jarige schip
per D. Oudheusden en stuurman O.
Mars. zijn tot dusverre, vermist.
De sleepboot Teml 2 uit Vlissingeri
die zich in de nabijheid bevond heelt
nog kans gezien het omgeslagen schipj
uit de vaargeul te slepen naar de|
Barendrechtse kant van de Oude
Maas. Onmiddellijk na het ongeluk I
zijn de RP 25 van de rijkspolitie tej
water, te Vlaardingen, een schip van|
rijkswaterstaat en eer. sleepboot be-1
gonnen met het zoeken naar de heide j
vermisten. Ook een duiker werd inge
schakeld. Ondanks de intensieve speur-
actie was men er donderdagavond;
omstreeks 10.30 uur nog niet in ge
slaagd de vermisten te vinden. Het.
verongelukte sleepbootje is eigendom
van reder Kaptein uit Urk. Een ber
gingsvaartuig uit Maassluis heeft zich;
inmiddels naar de plaats van het on
geluk begeven. De oorzaak van het
ongeluk is onbekend. De politie meent j
dat het ruwe weer een rol heeft
gespeeld.
SENSATIE IN
PROCES-MANSON
LOS ANGELES (REUTER) In het
proces tegen de sekteleider Charles
Manson en zijn drie vrouwelijke vol
gelingen. die beschuldigd worden van
de moord op Sharon Tate en haar
vrienden, hebben de advocaten don
derdag voor een sensatie gezorgd,
door de mededeling dat zij geen ver
dedigingszaak zullen presente
ren.
Ze hadden eerder aangekondigd dat
ze dertig tot veertig getuigen zouden
oproepen, maar veranderden kennelijk
van tactiek naar aanleiding van een
gesprek met de vier verdachten in de
gevangenis, woensdagavond laat. Het
besluit van de verdedigers zou het
marathonproces, dat al 23 weken
duurt. met een maand kunnen bekor
ten. Oospronkeiijk verwachtte men
dat het zich wel tot in januari zouj
voortslepen.
j s»(fyT]
IN TOEKOMST
TOCH KANS OP
OVERDRACHT
VLISSINGEN/LEIDEN Er
bestaat van Zeeland uit grote in
teresse om de Nehalenniavond-
sten uit de Oosterschelde in een
museum in de provincie onder
te brengen, maar het ziet ernaar
uit, dat men in Zeeland geen
rechten op de opgeviste altaren
en stukken van de Romeinse
godin kan doen gelden. Het is
wel zeker, dat het rijksmuseum
voor oudheden in Leiden als de
eigenaresse van de Nehalennia-
stukken kan worden beschouwd.
Van die kant is men wel bereid
in de toekomst over de over
dracht van de vondsten van ge
dachten te wisselen.
Het eigendomsrecht van het rijksmu
seum in Leiden wordt geschraagd
door onder meer artikel 577 van
burgelijk wetboek, waarin wordt aan
gegeven dat de resultaten van opgra
vingen buitendijks .op de bevaarbare
stromen en hunne oevers' in principe
aan het rijk komen.
Ook geldt ten aanzien van
vondsten in de Oosterschelde bij Co-
lijnsplaat het tweede lid van artikel
23 van dc monumentenwet: .Roerende
monumenten, gevonden bij bevoegd
verricht graafwerk als bedoeld in arti
kel 22, zijn eigendom van de persoon
die of hel lichaam dat het graafwerk
heeft verricht of heeft doen verrich
ten. De grondeigenaar ontvangt van
de bedoelde lichaam een vergoeding,
gelijk aan de helft van de waarde van
het monument'. Eén van de tot graaf
werk bevoegd verklaarde instanties is
het rijksmuseum voor oudheden in
Leiden.
Men kent de situatie bij de opvis-
singscampagne in de Oosterschelde:
schipper K. J. Bout trof op 14 april
twee altaren aan in zijn netten, de
volgende dag werd de vondst gemeld
aan het Leidse rijksmuseum, de vol
gende maanden heeft dit museum met
schipper Bout een systematische en
succesvolle speurtocht ondernomen
naar meer altaren.
Dr R. J. H. Klok. van de dienst voor-
oudheidkundig bodemonderzoek in-
Amersfoort: .Je kunt zeggen dat de
vinder eigenaar ia. Wel beeft hij een.
meldingsplicht. Als de stenen gebor-l
gen zijn door een bevoegde instantie,
is die eigenaar en kan de vinder een|
claim leggen op de stukken, die hij t
gevonden heeft. De vinder krijgt een|
redelijke vergoeding, er is in dit geval,
niet de weg gevolgd, dat de gevonden!
monumenten zijn geveild'.
NAAR ZEELAND
Op de belangstelling voor de Nehalen-I
nia-stukken aan Zeeuwse zijde at ten-
deerde de heer J. J. de Reij van de,
provinciale gijffie. Zoals bekend heb
ben de plannen van het Zeeuwsch1
genootschap der wetenschappen om
een symposium en een expositie rond
de vondsten te houden nu definitieve
vorm aangenomen.
De Zeeuwse museumstichting heeft
zich intussen tot het rijksmuseum
voor oudheden in Leiden gewend met
het verzoek een aantal specimen van!
de vondsten in Zeeland te mogen,
behouden, hetzij In bruikleen hetzij in
eigendom. Dat verzoek heeft adhesie!
gekregen van het provinciaal bestuur1
van Zeeland.
Er werd daarbij gewezen op het feit,'
dat de Nehalennia-stukken in de Oos
terschelde zijn gevonden en de vind
plaats de relatie tot Zeeland onder-;
streept. Voorts ziet het bestuur vanf
de museumstichting de toevoeging
van een aantal Nehalermis-aliaren als
een belangrijke aanwinst voor de ver
zameling. Dat geldt temeer, omdat het'
museum reeds in het bezit is van een
aantal bij Domburg gevonden Neha
lennia-stukken.
De heer De Reij: .Er komt bij. dat
het ook plezierig zou zijn om het
materiaal te kunnen exposeren als het;
Zeeuwse museum straks in de Kannu-
nikenwoningen gehuisvest wordt'. Men
heeft bij de provincie de Nehalennia-
zaak bestudeerd en is daarbij tot de
Zie slot pagina 11 kolom 1
cessen ztjn nog steea*
uitgestorven: /e worden
in allerlei landen bedreven, ztj
het dat m niet altijd al:, zo
danig worden herkend. Zo
onlangs in de Sowjet-L'nle
de Russische historicus Andrei Alexeje
witsch Amalrlk tot drie jaar strafkamp
veroordeeld: hij houdt er namelijk
nogal liberale opvattingen op na en
daarmee maakt hij het de Sou-jet-
orthodoxie t,e moeilijk, Overigens een
moedig man. In 1985 werd hij gearres
teerd. omdat hij toneelstukken zou
hebben geschreven met een anti Sou-
Jetkarakier. een beschuldiging, die la
ter weer werd ingetrokken. Niettemin
werd hij op transport gesteld naar
Siberie, heü#en leidde tot een boek
met de ironische titel: .Niet begeerd'*
reis naar Slbene'. Eind 1966 kwam hij
terug in Moskou, was enige tijd werk
zaam als journalist in los verband,
kreeg vervolgens een baan als postbo
de. In 1969 werd hij in het westen voor
al bekend door de publikatie van een
merkwaardig illegaal essay o
de toekomst van zijn land: .Haait de
Sowjet-Unie 1984?'. Enkele maanden
geleden werd hij opnieuw gearresteerd
en opgesloten in cie gevangenis van
Swerdlowsk. Daar ls nu zijn veroor
deling uitgesproken.
Amalrik heeft zo meldden versla
gen. die langzaam tot het westen
via correspondentie doordringen
zijn zaak fei verdedigd. In een slot
woord heeft hij zijn proces vergeleken
met het optreden van de inquisitie.
Zou Amairik wellicht hebben gedacht
aan de zaak Galilel? Er zijn a! eerder
communistische schrijvers geweest,
die zich me', deze zeventiende r-euwse
astronoom hebben beziggehouden. Ber-
toid Brecht bijvoorbeeld. Diens bena
dering van deze inquis-itiez&ak In zijn
toneelstuk .Het leven van Galilei' zou
wellicht Amalrik kunnen aanspreken.
Voor Brecht was
Galileï een figuur
uit de klassenstrijd
van zijn dagen, een
man. die zijn weten
schap in die strijd
inbracht, maar capituleerde toen de
inquisitie zijn opvattingen niet in over
eenstemming met de leer van de kerk
verklaarde. Brecht regisseerde kort
voor zijn dood een voorstelling van
zijn toneelstuk in Oost-Berüjn en stel
de daarbij Galileï voor als een man,
die tot heldendom geroepen
eigenlijk alleen maar een verrader was.
Amalrik heeft blijkens de recente be
richten over zijn zaak juist wel de
moed gehad om niet te capituleren.
Over de probleemstelling van Brecht
Ls destijds ln Duitsland nog
al wat te doen geweest. Onver
mijdelijk werd namelijk Brecht*
eigen verleden in het geding ge
bracht: hij had een kleine tien jaar
eerder ook met een soort .inquisitie'
te maken gehad, maar bij die gelegen
heid was hij precies zo opgetreden als
Gahlei in de zeventiende eeuw. Het
gebeurde in 1947. Brecht toen wo
nend in de Verenigde Staten werd
verhoord door de commissie voor on
Amerikaanse activiteiten, het was toen
de beginperiode van het McCarty-isme
in de Verenigde Staten. Men vroeg
hem naar de communistLsche invloed
in de Amerikaanse filmindustrie en bij
die gelegenheid ontkende Brecht eike
verbinding met de communistische
partij. Ook wees hij zonder meer de
beschuldiging van de hand. dat de
communistische leer in zijn werk zou
zijn terug te vinden. Zijn optreden
was zo overtuigend, dat hij een com
pliment van de commissievoorzitter
kreeg. Brecht voelde toen blijkbaar
niets voor enig heldendom en werd
zijn eigen Galileï.
Galilei. Amalrik, het 2sjn namen uit
een lange rij. In de geschiedenis
der mensheid zijn ontelbaren voor
rechters of commissies gedaagd om
te vertellen wat zij van deze nf gene
opvatting dachten. De beschuldigden
werden soms martelaren, soms ook
herriepen zij hun opvatting, ook ge
beurde het dat zij op hun beurt weer
verwijten tot anderen richtten. De zui
verheid van de leer was immers in het
geding. De inquisitie trad regen ketters
op, omdat die een gevaar betekenden
voor de onbetwistbaarheid van een
systeem; in de zuiveringsproces-en in
Moskou ging het om rie orthodoxie
van net communisme. Brecht had te
maken met een commissie die on-Ame-
rikaanse activiteiten op de korrel nam.
ontkende zijn geloofsovertuiging, maar
stelde een soortgelijke ontkenning uit
de historie voor als een daad van ver
raad. Zo gaat de ketterjacht nog airi.ri
verder, verwarring, verdeeldheid, per
soonlijke conflicten en gewetensnood
tot gevolg hebbend. Nu is er weer een
jong historicus, die in zijn land enige
vrijheid vraagt, maar "net gevolg is dat
de bureaucratie van zijn land hem
veroordeelt, bang als zij is voor ver
breiding van gedachten of ideeën,
waarmee zij niet kunnen werken.
Amalrik heeft in het voorwoord van
,Niet begeerde reis naar Siberië'
geschreven: .Ik zal tevreden zijn als
mijn boek al is het maar ln geringe
mate bijdraagt tot. herziening van
de opvatting, dat met geweld enige
positieve resultaten kunnen worden
bereikt'. Het ziet er niet naar uit. dat
er in dit opzicht al veel tot stand is
gekomen, noch in Rusland, noch in
vele andere delen van de wereld. De
geschiedenis geeft weinig hoop op snel
le veranderingen. Zo duurde het bijna
driehonderd jaar voordat de kerk toe
gaf dat zij ten aanzien van Galiieï had
gefaald: pas in 1822 werden zijn boe
ken van de index gehaald. Het is niet
te hopen niet voor Rusland, niet
voor de wereld dat Amalriks denk
beelden zó lang moeten wachten.
De colleges van 'o en w van Vlaar
dingen, Schiedam en Maassluis, me:
een gezamenlijk aantal inwoners van
ongeveer 185.000 hebber, besloten met
ingang van 1 januari 197- eenmaal :r.
de twee maanden bij elkaar te komen
om de gezamenlijke belangen te be
spreken.
