Amerikaanse verkiezingen
op fv: ,De langste nacht'
PONTIAC
NTS leverde unieke prestatie
televisie
Joost heeft
geen tijd
meer
PANDA EN DE IMP
radio
NCRV: 17-45
Juwelier bestolen
voor 40 mille
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1963
PftOVlNCI'AlE ZEEUWSE COURANT
19
Drie commentatoren
broederlijk bijeen
(Van onze correspondent)
HILVERSUM (GPD) De
Amerikanen mogen Europa in
de laatste wereldoorlog hebben
bevrijd van het Duitse juk met
een invasie, die wel eens ,de
langste dag' wordt genoemd,
heel Europa heeft met de Ame
rikaanse presidentsverkiezingen
meegeleefd in wat later mis
schien ,de langste nacht' zal
worden genoemd. Via de satel
liet Early Bird was geheel tele
visie-kijkend westelijk Europa
in Oost-Europa werd de uit
zending opgenomen getuige
van de strijd tussen Nixon,
Humphrey en Wallace om het
machtigste ambt in de VS.
Om de interesse in Nederland voor
deze verkiezingskamp te accentue
ren had de NTS gisternacht in studlo-
I in Hilversum een bijeenkomst ge
organiseerd de voorbereidingen
vergden een half jaar waarvoor
politici, journalisten, zakenlieden,
geestelijken, kunstenaars en ook
Amerikanen (het merendeel afkom
stig van de ambassade) waren uitge
nodigd.
Dat gaf in die lange nacht een druk
ke en gezellige sfeer, waarbij de
door de NTS in ovei-vloed beschik
baar gestelde spijs en drank het bij
zonder trage binnendruppelen van de
verkiezingsbeelden (om half twee
was er slechts twee procent van de
totale uitslag binnen) compenseerde.
Voordat om één uur 's nachts op het
rechtstreekse televisiebeeld uit Ame
rika was overgeschakeld, had de vroe
ge en late tv-kijker al een aardig
opwarmertje te pakken.. Dat begon
met de serie Amerikaanse program
ma's, onder de titel Hallo Amerika'.
Deze programma's, normaal in Ne
derland niet te zien, zijn typerend
voor de doorsnee televisie in de VS.
Om de sfeer authentiek te houden
wilde de NTS ook de gebruikelijke
onderbrekingen uitzenden. Dat wa
ren dus de reclamespots. Merkwaar
dig genoeg bleken die spots, betrek
king hebbende op artikelen die niet
in Nederland te koop zijn, door de
zeer hoge 'rechten peperduur te zijn.
Als de NTS de spots had uitgezon
den, zou men een bedrag hebben moe
ten neerleggen, waarmee een goede
documentaire zou- zijn gemaakt. ,Dan
maar de zogenaamde public service
shots uitgezonden', aldus de NTS en
zo kon men de Carol Burnette-show
onderbroken zien door oproepen om
mee te werken aan acties ten bate
van de volksgezondheid.
Tussen kwart over elf en één uur
praatte hoofdpresentator W. L,
Brugsma een NTS-progra.mma met
beelden uit studio-I van een debat
tussen studenten en hoogleraren in
de Minerva-soclëteit ln Leiden en
twee op ampex opgenomen samen
vattingen van overdag binnengeko
men uitslagen aan elkaar.
Brugman
Prompt werd hij dan ook door een
van de drie commentatoren, namelijk
dr. L. de Jong, als meneer Brugmans
aangesproken. Het was overigens
uniek, dat er in één uitzending en
nog wel broederlijk naast elkaar ge
zeten, drie tv-commentatoren als mr.
G. B. J. Hilterman, dr. L, de Jong
en Henk Neuman zaten.
De NTS had overigens de uitzending
opgezet in samenwerking met alle
omroeporganisaties. Zo waren de su
pervisor Richard Schoonhoven en de
regisseur Wim van Baarle (beiden
van de KRO) de interviewers in stu-
dio-I naast Joop van Os en Joop
van Zijl van de NTS. Ook Jaap van
Meekeren van de AVRO en Koos
Postema van de VARA werkten mee,
terwijl Nic Heizenberg van de NCRV
de Leidse studenten aan de tand
(ADVERTENTIE)
,Ze heeft een grammofoon. Dus?'
Een platenbon is altijd raak
v.a. 4,25
NEDERLAND-1
21.50 uur:
DAGBOEK VAN REMBRANDT.
21.55 uur:
HIER EN NU.
NCRV's actualiteitenrubriek.
22.20 uur:
(IKOR-CVK) ALS DAAR MUZIEK IN ZIT.
Programma voor oudere n
22.50 uur:
JOURNAAL.
11.00 uur:
(NTS-NOT) SCHOOL-TV
Hier Den Haag (herhaling)
Grote Europeanen: Erasmus (herhaling)
14.00 uur:
(NTS-NOT) SCHOOL-TV
Verkennnen en ontdekken (5)
Engelse les (9)
18.50 uur:
(NTS-KLEUR) DE FABELTJESKRANT
19.00 uur:
(NTS) JOURNAAL
19.06 uur:
(AVRO-KLEÜR) JULIA
Speelfilm met onder andere Diahann Carroll en Mare
Copage.
19.30 uur:
(AVRO) SPORTPANORAMA
De London-Svdney-automarathon.
20.00 uur:
(NTS) JOURNAAL
20.20 uur:
(AVRO) INFO
Advies en Informatierubriek.
20.45 uur:
(AVRO) VILLA DES ROSES
Televisiespel van Walter van der Kamp naar de ge
lijknamige roman van Willem Elsschot (deel 3), waar
in onder anderen meespelen Ellen Vogel. Ank van der
Moer, Bob de Lange en Guus Oster.
21.45 uur:
(AVRO) NATIONAAL ALLERLEI
Nederlandse minifilms.
22.15 uur:
(AVRO) TELEVIZIER
22.40 uur:
(NTS) JOURNAAL
23.00 uur:
(TELEAC) KIJK EENS WAT IK ZEG
Les 7. Voorbereidingen van een quiz,
BELGIË-NED.
KANAAL 2/10
NEDERLAND-2
KANAAL 22
18.50 uur:
(NTS-KLEUR) DE FABELTJESKRANT.
19.00 uur:
(NTS) JOURNAAL.
19.il3 uur:
(NTS) SCALA.
Informatief programma met internationaal nieuws van
gewest tot gewest, ANW-tips, signalering artistieke
evenementen en purlementalr verslag.
20.20 uur:
(NCRV) RODEO.
Amateurs uit de lichte muze krijgen hun kans.
21.00 uur:
(NCRV) KIJKKIJK
Een programma uit het leven gegrepen, met Jan en
nüeman in amusante hoofd- en bijrollen. In deze twee
de aflevering onder anderen de gedresseerde wilde
*wijnen van freule Silksma van Heemstra.
14.05 uur - 15.15 uur:
SCHOOLTELEVISIE.
18.30 uur:
DUITSE LES.
18.55 uur:
KLAAS VAAK.
19.00 uur:
TIENERKLANKEN.
19.35 uur:
POLITIEKE TRIBUNE.
De Belgische socialistische partij.
19.50 uur:
KEURIG FRANS.
19.52 uur:
ZOEKLICHT.
Culturele activiteiten.
20.00 uur:
JOURNAAL.
20.25 uur:
RITMEESTER BOAT.
Derde aflevering.
21.15 uur:
DE GEBOORTE.
Speelfilm, gemaakt ln opdracht van da BRT. Regie en
scenario: Hugo Claus.
21.50 uur:
PREMIERE.
Fragmenten uit nieuwe films.
22.30 uur:
VERGEET NIET TE LEZEN.
Schrijvers te gast to de etudio.
23.05 uur:
JOURNAAL.
BELGIë-FRANS
12.30 Middagprogramma: 13.00-13.30 Nieuws; 15.20
Ohé jeudi, jeugduitzending; 18.20 Contact, voor de
jeugd; 18.30 Teuf teuf, wedstrijdprogramma; 18.45 Le
zen en begrijpen; 19.15 Welterusten, kleine kijker;
19.20 Regionaal nieuws; 19.35 Mededelingen; 19.40 Vive
la vie, tv-serie; 19.55 Mededelingen en weerbericht;
20.00 Journaal; 20.30 Les Shadoks, tekenfilmserie;
20.35 Van de buitenlandse correspondenten; 22.05 Da-
lida gisteren en morgen, amusementsprogramma; 23.10
Nieuws.
FRANKRIJK-RIJSSEL
14.00, 14.30 en 15.15 Schooltelevisie; 18.10 Berichten;
18.15 Het eendje Saturnin; 18.30 Schooltelevisie; 18.55
Liberale gedachten; 19.25 Zandmannetje; 19.30 Les
Oiseaux Rares, tv-serle; 20.00 Journaal; 20.30 The
informers, detective-film met Nigel Patrick. Derren
Nesbitt, Harry Andrews en anderen. Regie: Kenn An-
nakin: 22.00 Wetenschappelijke kroniek: de kosmos;
23.00 Journaal.
DONDERDAG
Middag;
1200 Los-Vast: gevarieerd
?9«Bï)ma' 1L2.15 Boekbespreking.
if.rl Meedelingen t.b.v. land- en
KT' 1230 Nieuws: 12.41 Ac-
f2 i' 14-00 Lichte grammo-
miiJini!12! f4'10 Moderne kamer-
mi.™.!0Pn-)' 15.00 Gereformeerde
«dagdienst. NRU: 15.30 Meer over
Pr°griunma met meer in-
ftfrSÏ.6 over mensen en dingen die
(litm ia «R de voorgrond treden.
Avond;
JL® vrij voor muziek in vrije
38 an v,orzanS cn harmonie-orkest.
Si» uws en weerpraatje. 18.46
Actualiteiten. 19.05 Spektrum: nws
rtw(Lpr?!;eStanta"christe,ljke orga-
Bf stereo: Muziek yin
Heil» (gr.l. 19.35
H,-Ichle orkestmuziek. 20.00
2020 «n °p detective-hoorspel.
I^Li,''C0: ter avond: gevarieerd
or&'na', 21'35 Stereo: Lichte
conmlr 'S'"-1' 2150 Kerkoi'gcl-
2'?n a, PD "toderne muziek.
122 4nXpndoverdenking. 22.30 Nws.
»uziekn?(I22, liclu gevarieerd
Telprogramma 23.55-24.00 Nws.
[Morgen; VRIJDAG
koo°rd 7-(LNï?uY'8 710 Het levende
Imoderne'?Adinene: klassieke en
muziek (gr). (730 Nieuws
7,32 Actualiteiten; 7.50 Overweging;
8.00 Nieuws). 8.30 Nieuws. 8.32 Voor
de huisvrouw. (9.00-9.10 Gymnastiek
voor de huisvrouw). 9.35 Waterstan
den. 9.40 Schoolradio. 10.00 Stereo:
aubade: klassieke en moderne mu
ziek (gr). 11.00 Nieuws. 11.02 Voor
de zieken. 11.55 Mededelingen.
DONDERDAG
Middag:
12.00 Stereo: Licht Instrumentaal en
semble en zangsoliste. 12.26 Medede
lingen. 12,29 Pauzetheater: liedjes
programma. 13.00 Nieuws. 13.11 Ra
diojournaal. 13.30 Stereo: 't Muzi
kantenuur: I. Pianorecital: klassie
ke muziek. II. Omroepkamerkoor:
klassieke en moderne muziek. 14.30
't Is historisch: een programma over
geschiedenis en archeologie. 35.00
Voor de zieken. 16.00 Nieuws. 16.02
Inleiding tot muziekbegrip: muzikale
lezing. 16.20 Moderne muziek van
Praagse componisten (opn.). 17.00
Amateurs musiceren: Harmonie-or
kest. 17.30 Voor de jeugd. 17.55
Mededelingen.
Avond:
18.00 Nieuws. 18.16 Radiojournaal
18.20 Uitzending van de Volkspartij
voor Vrijheid en Democratie. 18.30
Licht orkest en zangsoliste. 18.50
Gesproken brief. 18.55 Voor de kleu
ters. 19.00 Knipperlicht: programma
voor alle weggebruikers. 19.30 Nws.
1KOR: 19.35 Kerk veraf en dichtbij.
19.40 Avondgebed. AVRO: 20.05 Ste
reo: Residentie-orkest en solist: mo
derne muziek. (Ongeveer 21.15 Pia
norecital: klassieke muziek). 21.30
Een veld in Vlaanderen, hoorspel. 22.
Nieuws. 22.40 Radiojournaal. 22.55
Ik hoor, ik hoor wat u niet hoort:
causerie met grammofoonplaten.
23.20 Klassiek strijkkwartet (opn.).
23.55-24.00 Nieuws.
VRIJDAG
Morgen:
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Stereo: Lichte grnmmn-
foonmuziek. VPRO: 7.54 Deze dag.
AVRO: 8.00 Nieuws. 8.11 Radiojour
naal. 8.20 Stereo: Lichte grammo-
foonmuziek. (8.30-8.33 De groente
man.) 8.50 Woordelijkvandaag
de dag. NRU: 9.00 Voor kleine be
zetting: Kralings Vrouwenkoor en
het Rijnmondkwintet: moderne mu
ziek. AVRO: 10.00 Voor de kleuters.
10.10 Arbeidsvitaminen: populair ver-
zoekplatenprogram ma. 11.00-11.02
Nieuws.) 11.30 Stereo: Pianorecital:
moderne muziek. 11.55 Beursberich-
DONDERDAG
Middag:
NRU: 12,00 Nieuws, 12.03 Licht pla-
tenprogramma. KRO: 13.00 Nieuws.
33.03 Actualiteiten. 13.08 T.N.T.:
Knalmuzielc. 14.00 Nieuws. 14.03 Pop
In. 15.00 Nieuws. 15.03 Holster: pop
en countrymuziek. 16.00 Nws. 16.03
lORRRrrr: hitparade. 37.00 Nieuws.
17.02 Actualiteiten. 1.707-18.00 Draai-
jjlofdraaiik: verzoekplatenprogram-
VRIJDAG
Morgen
VARA: 9.00 Nieuws. 9.02 Klink
blaar, zonder nonsens. (10.00 Nws.)
NRU: 11.00 Nieuws. 11.03 Micro-no
tities.
(ADVERTENTIE)
,Hij is morgen |arig en woont ver weg'
Een platenbon - per brief - is altijd raak!
T.&. 4,25
voelde. Temeer viel op. dat de be-,
stuurders van de op unieke wijze
samenwerkende omroepverenigingen
of schitterden door aanwezigheid of
zich (te) bescheiden op de achter-1
grond hielden, blijkbaar onbereikbaar
voor commentaar of toelichting. In
die NTS-studio, waar de gasten (170|
Nederlanders in de grootste huiska-i
mer van Nederlandvolgens het sche
ma netjes aan tafeltjes gekluisterd
hadden moeten zitten, maar al snel
buffet en wandelgangen wisten lei
vinden, stonden monitoren en een el-;
dophor opgesteld, waren telex-ver-
bindin^en gelegd en heerste er in del
controlekamer een ware .hokjesgeest'
ln een cel van het formaat van eenl
biechthok gaf telkens één van de
commentatoren een gesproken .onder
schrift' van de beelden uit Amerika.!
Dit dan voor de kijkers, die geen'
gebruik maakten van de via de radio-1
zender Hilversum-I uitgezonden si-|
multaanvertaling van de Engelse:
tekst.
In een tweede hok troonde supervisor
Richard Schoonhoven en een derde
cel was speciaal bestemd voor Neu
man, die namelijk tussen de bedrij
ven door ook voor de NRU com
mentaar op de verkiezingsstrijd
moest leveren en dan niet gedwon
gen was om telkens naar een andere
studio te rennen.
Geen pauze
De NBC, op wiens tv-netwerk, waar
bij maar liefst 900 programmame-
dewerkers waren ingeschakeld, de
NTS was aangesloten, had besloten
om de uitzending niet, zoals eerder
was bepaald, 's nachts tussen drie en
vijf uur te beëindigen, maar vooral,
met het oog op de verwachte nek-aan-l
nek-race tussen Nixon en Humphrey!
de uitzending tot de volgende mor
gen tien uur voort te zetten. De
NTS besloot om in het spoor van de
NBC te blijven en, geholpen door
de belangstelling die ook andere Eu
ropese landen hadden voor continue
ring van de uitzending, bleef men in
de lucht. De meeste gasten bleek
dit te veel, allengs lieten meer men
sen de cijfers voor wat ze waren en
zochten het bed op.
HUIZEN (GPD) In de nacht van
dinsdag op woensdag is bij een juwe
lier in Huizen voor dertig- tot veertig
duizend gulden aan siraden meegeno
men. Een zijruitje werd ingetikt en met
een hark alle gouden en zilveren voor
werpen naar buiten gehaald. Een speur
hond vond later een gouden horloge
terug. De politie vermoedt dat de inbre
kers later naar een bontzaak rijn ge
gaan en ook een ruit hebben ingeslagen.
POPULAIRSTE DISC-JOCKEY
VAN VERONICA GAAT WEG
HILVERSUM (GPD) I>e
heer W. van Kooten alias Joost
de Draaier van Radio Veronica,
jarenlang Nederlands meest po-
populaire disc-jockey, zal niet
meer in de ether klinken. Nadat
hij onlangs zijn bindingen met
Veronica, waar hij ook program
maleider was, losser had ge
maakt en als platenprater op
free-lance basis was overgegaan
heeft hij het contact na helemaal
verbroken.
Met Peter Koelewijn runt de heer
Van Kooten sinds kort een eigen pla-
ten-produktiemaatschappij in Hilver
sum. Geruchten over een controverse
binnen de reclamezender werden door
Veronica-directeur Verwey tegenge
sproken.
.Hij vertrekt uit eigen beweging.
Zijn nieuwe werk vergt zoveel t(jd
dan kun je moeilijk twee heren blij
ven dienen'.
De heer Van Kooten is wegens ver
blijf in het buitenland niet voor com
mentaar bereikbaar.
ACTEUR EDWIN THOMAS
(56) OVERLEDEN
AMSTERDAM (ANP) De acteur Ed- i
win Thomas is onverwacht»- op 06-Ja-
rigo leeftijd ln Amsterdam overleden j
terwijl hij In de Continental Chih zat
te bridgen.
De heer Thomas, die op 32 april 19121
in het voormalige Bataria werd gebo
ren en die gehuwd was met de actrice'
Mies Hagens. heeft voor de oorlog ge
speeld bij het gezelschap vam Albert
van Dalsum. Tijdens de oorlog nam hijl
deel aan het kunstenaarsverzet. In 1945
trad hij toe tot het Amstelto-
neel gezelschap waar hij deel heeft ult-j
femaakt van de zakelijke leiding. In
952 werd hij voor de eerste keer door
de Sticusa uitgezonden naar Suriname
waar hij in 1956 tezamen met zijn vrouw
voor een tweede keer heenging en zich
bezig heeft gehouden met het amateur
toneel aldaar. Nadien heeft hij zich te-I
ruggetrokken uit het beroepstoneel en
ging hij zich geheel wijden aan het
amateurtoneel dat hem bijzonder trok.
De heer Thomas heeft in Eindhoven
gewerkt voor de jonge spelers en later
voor het Philips Amateur Toneel al
daar. Bij de kortgeleden in Eindhoven
geopende herbouwde Philips schouw
burg speelde hij met zijn groep nog
een scène uit Maria Stuart. Dit is zijn
laatste toneel activiteit geweest. De cre
matie zal geschieden op maandag 11
november om 11.30 uur te Westerveld.
(ADVERTENTIE)
,2e vond 't fijn om zelf uit te zoeken'
Een platenbon is altijd raak
va 4.23
Verkeer Grevelingendam
Ofschoon okotber geen vakantiemaand
genoemd kan worden, was het verkeer
over de Grevelingen toch nog zeer druk.
In deze maand passeerden 104821 mo
torvoertuigen de teller. Hiermee is de
totaal stand gebracht op 4.302.280.
(ADVERTENTIE)
,Hc w»«t niet woar hij van houdt*
Een platenbon is altijd raak
VA f 4,25
VOOR ZELFSTANDIGEN
RIJKSREGELING VOOR
OVERHEIDSSTEUN
DEN HAAG (GPD) Minister Rool-
vlnk erkent, dat bij zelfstandigen onder
bepaalde omstandigheden behoefte kan
bestaan aan een op wettelijke regeling
gebaseerde steun van de overheid.
I Zodanige op wettelijke bepalingen be
rustende voorzieningen bestaan. Zelf
standigen. wier inkomen bulten hun toe-
jdcren onder een bepaald niveau daalt,
kunnen een beroep doen op de rijksre
geling zelfstandigen, een algemene
maatregel van bestuur, welke op de
algemene bijstandswet berust. Dat deelt
Ide minister mee in zijn memorie van
antwoord, naar aanleiding van hei eind
verslag van de vaste eerste kamercom
missie voor sociale zaken over het wets
ontwerp betreffende minimumloon en
minim umvakantiebijslag.
VERBLIJFSVERGUNNING
T0D0R0VIC VERLENGD
DEN HAAG (GPD) Minister Polak
(Justitie) deelt ais antwoord op vragen
van het pacifistische eerste kamerlid
mr. J. H. van Wijk me-, dat liij in
gunstige zin heeft beschikt op verlen
ging van de geldigheidsduur van de ver
blijfsvergunning van de Joegoslaaf Dra-
gislia Todorovïc.
Todororic arriveerde in december 1965
als gastarbeider ln ons land. Van sep
tember 1966 kon hij niet werken sü«
gevolg van een verkeersongeval. Daar
na genoot hij een werkloosheidsuitke
ring. Het stond toen nog niet vast of
hij zou kunnen blijven beschikken over
voldoende financiële middelen. Sinds
kort kan Todororic, op grond van een
verleende werkvergunning, weer werken
en zijn werkgever heeft verklaard hem
als een gewaardeerde werkkracht moei
lijk te kunnen missen..
(ADVERTENTIE)
het meest verkochte merkhorloge
in nederiand
SWISS MADE
1 2
Pontlac-Gulfstream Pontiac-Hydraulics
met de kast-uit-één etuk, 100% condens- en waterproof
doublé vanaf f 142.een zeer sterk horlogo
staal vanaf f 145.chroom vanaf f 102.
goud f 347.doublé vanaf f 110.
Panda was te geschokt om in te
rrijpen, toen professor Groteboer de
Imp oppakte om mee te nemen.
,M-maar...' stamelde hij tenslotte.
,ik heb er toch geen kwaad mee ge
daan? Ik heb u alleen maar villen
helpen, en daarom heb ik de Imp ge
vraagd om te zorgen dat het water
hier verdween.' .Spreek mij niet te
gen, meneer!' sprak de geleerde, ter
wijl hij de ladder beklom. ,U bent
een leek. En daarom is het gevaar
groot dat u dit apparaat verkeerd
gebruikt. Bij mij is het in goede han
den. Goedendag, meneer!' Met die
woorden liet hij Panda alleen achter
en klom naar boven. ,Wij staan op
de drempel van grootse vindingen,'
verklaarde hij daar tot de wachten
de studenten. ,De wereld zal nog
van mij horen, heren.' .Bah', mom
pelde Panda, die hem nakeek. .Hij
ls een heel onaardig iemand, geloof
lk. Hij heeft m'n Imp weggepakt.
levens
gevaarlijke
Renier kon het toch niet voor zich
houden. Ongevraagd vertelde hij,
wat een .duikelval' het was geweest
voor het tot berstens gespannen pu
bliek: de voorzittend schepen had
ijskoel de onderschout gelast de be-
I klaagde, terug te leiden naar onder-
de-toren, hem daar rechterhand en
linkervoet te klinken aan de paal
van de legerstede in dat verwulf. De
Kamer van Justitie moest ontruimd
door heel het publicum, de procu
reur was van achter zijn balie ge
wenkt zich bij de heren te voegen en
de zaaldeur was gesloten geworden,
de Roededrager geposteerd op de
gangplavuizen voor die deur. En van
de apotheker geen spoor in al dat
gedrang. Volgens sommigen had se
cretaris van schepenen hem beduid
te blijven en bevond de heer Quar-
tel zich al in de raadskamer nog
voordat de procureur daar geroepen
werd. Volgens anderen had hij uit
zichzelf aangeboden te blijven en had
rustig naast de jongste schepen in
de vierschaar plaatsgenomen. Een
zou gezien hebben, boe de apothe
ker met zijn neusdoek de besmeur
de zilveren schoengesp had gewre
ven en die doek, een fijnlinnen gaaf
stuk lijnwaad, als een prop onbruik
baar oud papier in een hoek had ge
worpen. Daaraan zou de vrouw van
de .conchierge' nog een onverwacht
meevallertje hebben.
Wat zat notaris toch te kijken als
een hoen in doodsnood? Waarom liep
hij niet als altijd meteen naar zijn
vrouwtje om zich liet hart te ver
lichten? Bij het uitblijven van de
verwachte andere blijken van be
langstelling voelde Renier heftige
spijt, niet nog wat langer op straal
te zijn blijven rondhangen. Was hij
hiervoor naar huis gerend, alsof alle
gifmengers ter wereld hem op de
hielen zaten? Moest hij nu braaf zijn
klapper-werk hervatten, alsof er
geen vuiltje aan de apothekerslucht
was? Renter grinnikte wreed. Als
het een speeldag was geweest, voor
een geseling of zo. dan was hij
toch ook nog niet op dit uur thuis-
geweest? Hij zag Kaplaken zo diep
in gedachten in hut niets turen, dat
hij het waagde en met een paar lan
ge glijpassen over de kantoordrem
pel in de huisgang stond. Vreemd
stil was het in de keukenafdeling.
Een waar wonder op deze tijd niet
het getetter van d'e juffrouw en van
Jutte te horen. Des te beter, het
voorhuis lag ook geheel verlaten.
Met een sprong was Renier over de
onderdeur, de vrijheid tegemoet.
Prinsje de hond deed vergeefs een
speelse hap naar de uitdagende
zwaai van de lange kousenbeivm.
Niemand wist, wie dat nu weer het
eerst geweten had en doorverteld.
Er liep het hardnekkige gerucht, dat
de Brabander .zonder meer' uit de
stad gebannen zou worden en ver
oordeeld was tot een hoge boete we
gens het in bezit hebben van gevaar
lijke artsenij. Die boete kon een
schuiteknecht nooit bij elkaar schra
pen. En nu werd die kerel niet in
gijzeling gehouden voor die schuld
aan de stadskas en wie er verder
van profiteerden, nee. want alweer
zo iets >vreemds. een van de burge
meesters had zich borg verklaard
voor die boete en dus kon de ver
oordeelde vrijgelaten buiten de stads
poorten. Zelfs al zou het schamele
bezit van de gevaarlijke kerel daar
aan boord van de Immanuel. ver
beurdverklaard worden wat vol
gens .ze zeggen' nret was geschied
dan nog hielp dat die burgemees
ter minder dan een rotte peer. .Olie
koek'. oordeelde Renier, borg voor
een boete? Nooit van gehoord. En
dan nog wel door een van de heren
Pispraatjes'.
Een ander stevig gerucht: spoedmis
siven waren neergepend en reeds
per rijdende boden uitgezonden naar
de steden, waar de noodlottige ge
volgen van ,de blikken doosjes' zich
hadden voorgedaan. Die regeringen
moesten dus zelf maar zien, hoe ze
die misdadiger in hun macht kregen
om justitie aan hem te doen? Renier
smaalde: fraaie rechtspleging. Hi'er
-in stad was blijkbaar een vonnis ge
veld bij gesloten deuren. Niet rechts
geldig. Zou hij gaan hitsen? Hij kon
beginnen met rond te bazuinen, dat
er toch ook nog het verdiende loon
van dre Crispijn was. tot op dag en
uur van zijn gevangenneming, te vor
deren van Pleun Moeliker. En hoe
met wat de kerkerbewaarder te vor
deren had voor geleverde kost en
drank voor de spitsboef? Werd dat
soms ook betaald door die heer bur
gemeester. die kennelijk zo nodig wat
goed geld kwijt wilde
En wat was me dat voor straf, die
verbanning? Crispijn zou binnen een
etmaal niet anders wezen dan een
haveloze landloper, geschuwd door
boeren, burgers en buitenlui. Door
de eerste en laatste vooral. Zulke
truwanten betekenden een gevaar
voor de samenleving. Vandaar de
stadskeuren tegen die lui. En in plaats
van te voorkomen, dat er weer een
nieuw exemplaar op die buitenmen
sen werd losgelaten, wat toch door
een simpele terechtstelling had kun
nen voorkomen worden, liet de ma
gistraat willens en wetens de kerel
lopen? Kwansuis omdat er hier in
stad geen bewijs was te leveren van
gelukte schelmerij Hoe kwamen die
heren zo voorzichtig en zachtzinnig
gestemd? Moest iets anders of ie
mand anders gedekt? De Vijzel-apo
theker had de schelm aangebrachi.
met de klacht over levensgevaarlij
ke praktijken. En die Brabander had
een beschuldiging op die apotheker
zijn schoenen gespuwd. Maar toen
was binnenskamers gesproken, dat
overleg had niet eens lang geduurd,
want de roededrager had zijn mid
dagmaal thuis bij de vrouw gewoon
op tijd genuttigd. Dat hadden de bu
ren geweten. Wat was er verhandeld
raadskamer? Was de Vijzel-apothe
ker daar aan de tand gevoeld? Of
was er toen ook al niets meer ge
zegd, behalve de doofpot genoemd?
Twee of drie burgers hadden gezien,
dat in de stikdonkere avond enkele
van de heren, met schout en onder
schout èn met de procureur zich naar
onder-de-toren hadden begeven. Was
apotheker Quartel daarbij geweest?
De oudste roededrager haa net zo
goed bij rijn geboorte geen tong in
zijn mond hoeven te krijgen, zo ge
sloten als een oester was die bus
drager.
Toen, na vierentwintig uur, nieuwe
samenscholingen, want verse geruch
ten: de binnenmeid van mevrouw
Goosen was er vandoor. Met mede
neming van mevrouws kostbaarhe
den. zei er een. Met niets dan haar
eertje en haar kleertje, wist een an
der. Waarop een derde de snedigheid
had. twijfel te uiten aangaande dat
eertje. maar het kleertje de meid
niet te willen ontzeggen in dit kli
maat. Waarheen was die meid? Een
van de slachtersknechts van de vlees
banken wist: haar moeder woonde
in de Baronie. Waar of dat wel was
Wel, toch zeker in de Generaliteit
van Brabant, rondom die citadel van
Breda? Elk klein kind kende toch
dat verhaal van het turfschip, alsof
het gister de dag gebeurd was en
niet twee eeuwen bijna terug? Dat
Brabant, wel bij dit en dat, die ra
bauw met zijn rustpoeiertjes was ook
al een uit het Brabantse? Een grap
penmaker zei, dat die waarschijnlijk
nog een van de schuitekneehts was
van dat turfschip van Prince Mou-
ringh. Een ernstiger geest begon een
relaas over het verschil in lonen
daarginds en hier in het dure Hol
land. reden waarom zoveel Braban
ders voor seizoenwerk of voor vast
naar Holland kwamen trekken. Sei
zoenwerk? Zeg dat wel, spotte een
spitse geest, zulke poeiertjes inne
men kan een mens niet voor vast
en altijd. Renier Renierse sloeg de
brug en vond zichzelf de helderste
geest: als mevrouw Goossens meid
uit die Baronie met de noorderzon
en met pak en zak vertrokken was
en hier onder-de-toren een Braban
der zijn uitzetting buiten de poor
ten wachtte, dan moest er nauw ver
band zijn. Een te grote toevalligheid
was het om nog toeval te kunnen
heten. (Wordt vervolgd)
