Wilde stakingen bij werven aan de IJsel VANDAAG OPNIEUW PEILEND GESPREK MET GR0MYK0 Tinovereenkomst met Indonesië getekend Nieuwe industrie voor Zuid-Sloe: wolkammerif Loonniveau „Metaal" blijft onrustig Directie wijst eisen af Drommen op de Afsluitdijk Rapport Denning inderdaad bestseller Na Amerikaans-Brits-Duits overleg Britse bandieten stelen 9 ton uit hankauto Hoge druk met meer zon Mijnwerkers, die rookten ontslagen Door omstandigheden verhaast Eerste aanvoer al in oktober Twintig Britten Aardgas GRIEKS KABINET AFGETREDEN MINISTER WIL SIGAREN 3 CENT DUURDER MAKEN 206e jaargang - no. 228 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE. GOESE. BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Bruidspaar boeven en bruiloftsgeld Uur staking Kernmacht Oost-West-pact Repercussies Vlissingen wordt stapelplaats voor wol Groeiende produktie 100 miljoen KEES DE BOK" MET PENSIOEN PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Directie: P. van de Velde, F. B. den Boer en W. de Pagter. Hoofdredactie: W. Leertouwer en G. A. de Kok Abonnementsprijs 62 cent per week, 8,00per kw.franco per post 8,25 p. kw. Losse nummers 15 ct. Bureaus: Vlissingen: Walstraat 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508, adv. 3647/3643); Middelburg: Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes: Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg: tel. 2395; Terneuzen: Arsenaalstraat 2, tel. 2911; Zierikzee: red. tel. 2425, adm. tel. 2094. Q Adv. pr. 30 ct. p. mm. Min. p. adv. 4,50. Ingez. med. 3 x tarief. Kleine adv. (max. 8 regels) 30 ct. p. regel (min. ƒ1,50). „Brieven bur. van dit blad" 25 ct. meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg. Zaterdag 28 sept. 1963 Pagina 3 Bij de scheepswerven van Van der- Giessen/de Noord in Krimpen a/d IJsel en Vuyk in Capelle a/d IJsel is gistermorgen gestaakt. Bij A. Vuyk en Zn's scheepswerven N.V. door vrijwel het gehele personeel, bij Van der Giessen/de Noord door ongeveer 80 procent. Ook deze sta kingen houden verband met loon eisen in de metaalindustrie. DROMMEN op de Afsluitdijk is de titel van een reportage over de Afsluitdijk, die dertig jaar gele den voor het verkeer werd open gesteld. Op pagina 11. Op pag. 2: Kamerleden vol ontzag voor Oosterscheldebrug. Pag. 3: „We worden te serieus" en werkgevers over de loonmoei- lijkheden. Pag. 4: Zeeland raakvlak van ver- keerspolen tussen randstad Hol land en België. Pag. 5: Kerkdiensten. Op pag. 6 vertelt een onzer redac teuren over de miljoenenwerken in Zelzate, die medé beogen om van deze Belgische grensplaats een moderne industriestad te ma ken. En in het rdagnummf Pag. II: De Afsluitdijk en de bij drage „Frits de Zwerver op t.v.", over de emeritus predikant F. Slomp te Noordwolde, die een be langrijke rol speelde in het verzet. Pag. 12: Letterkundige kroniek, Indonesië wil kunstschatten terug en kansen jonge toneelgarde. Pag. 13: „Onze gast", waarin dit maal ds. H. M. Strating, predi kant-directeur van maatschappe lijk werk vanwege de hervormde kerk in Zeeland aan het woord is over het onderwerp: „De kerk in het midden" en de bijdrage: „Roes van Racing Club Souburg" over de roemruchte jaren van R.C.S. Pag. 15: „School in de haven" over oud en nieuui in Philippine en de iuekelijk.se puzzelrubriek. Pag. 17: „Dissonanten in Hilver sum", rubriek rond radio en t.v. Pag. 19: De kerken en de maat schappij. De wilde staking bij Van der Giessen/ de Noord werd tegen elf uur gistermor gen opgeheven. Donderdagmiddag heer ste er al grote onrust op de werf. Toen de dagploeg gistermorgen aan trad werd de eis gesteld dat een uit kering ineens zou worden gegeven. De eis werd door de directie afgewe zen aangezien een dergelijke maatre gel alleen mogelijk is na een besluit van het georganiseerd overleg. Gistermiddag hervatten ook de stakers bij A. Vuyk en Zn's Scheepswerven het werk, nadat door vrijwel het gehele per soneel tot half één 's morgens was ge staakt. Na overleg met de directie beslo ten de werknemers op dat tijdstip maar weer aan het werk te gaan. De directie van Vuyk deelde desgevraagd mede dat aan de werknemers geen enkele toezeg ging is gedaan. Een groot deel van het personeel van de drie Nederlandse bedrijven (twee in Den Haag en één in Hoogeveen) van Stand ard Electric heeft ook gisteren het werk voor een uur neergelegd. Uit een Newyorkse kunsthandel is een olieverfschilderij van Renoir, „Vrouwen buste" uit de lijst gesneden. De dief is nauw keurig ie werk gegaan, aldus de politie. Het schilderij meet 18 bij 20 centimeter en is meer dan 9000 dollar waard. S Gistermiddag om 12 uur, zesen- j - dertig uur nadat het rapport- Denning voor publikatie was vrij- gegeven, waren reeds 105.000 exemplaren verkocht. Geschat wordt dat dit een winst Z van omstreeks 50.000 gulden voor S de Britse regering betekent. Van S de zijde van de Britse staatsdruk- Z kerij zei men, dat de verkoop van Z een regeringspublikatie nog nooit zo snel was gegaan. In het alge- meen is de verkoop van 20.000 j Z exemplaren van een regeringspu- Z blikatie een zeer goed resultaat, S zo zei men. Tot nog toe is de „best S seller" van de regering het ,,Rap- Z port Beveridge" over de sociale Z zekerheid, waarvan sedert de pu- j blikatie 21 jaar geleden, 280.000 exemplaren zijn verkocht. Het zakenkabinet van de Griekse pre mier Pipinelis is gisteren afgetreden. Volgens betrouwbare kringen is koning Paul van plan om opnieuw een tijdelijke regering te benoemen totdat op drie no vember algemene verkiezingen worden gehouden. De leiders van de drie „nationale" par tijen waren reeds van de komende ont wikkelingen op de hoogte gesteld tijdens <_en bijeenkomst in het koninklijk paleis afgelopen woensdag. De koning deed toen op hen een beroep hun onderlinge geschillen uit de weg te ruimen zodat het normale politieke leven in Grieken land kan worden hersteld. De vorige premier, Karamanlis, trad af in juni na een verschil van mening met de koning over de opportuniteit van het koninklijk bezoek aan Engeland. DE AMERIKAANSE, Britse en Westduitse ministers van buiten landse zaken hebben gisteren in New York twee en een half uur met elkaar gesproken. De ontmoeting tussen Rusk, lord Home en Schroder gold als voorbereiding voor de bespreking die de twee eerstgenoemden vandaag zullen hebben met de Russische minister van buitenlandse zaken Andrei Gromyko. Na afloop van het overleg tussen de drie westelijke staatslieden woonden zij een lunch bij die werd aangeboden door hun Italiaanse ambtgenoot Attilio Ficcioni. Amerikaanse functionarissen zeiden dat tijdens het overleg tussen Rusk, Home en Schroder was gesproken over N.A. V.O.-vraagstukken, ontwapening en an dere kwesties tussen de Sowjet-Unie en het westen. Voor de besprekingen was geen agenda opgesteld, maar zo werd gezegd, er wer den allerlei onderwerpen aangesneden, ook die welke Rusk en Home vandaag met Gromyko zullen bespreken. De sigaren zullen op 1 januari a.s. drie cent duurder worden als het plan van minister Witteveen door gaat, om weer een omzetbelasting van 5 procent op de sigaren in te voeren. In de miljoenennota heeft de regering nl. aangekondigd om de sinds 1957 aan de sigarenindustrie verleende ontheffing van de omzetbelasting op sigaren weer in te trekken. De minister van financiën hoopt, dat hierdoor een bedrag van twaalf miljoen gulden in 1964 in de schatkist zal vloeien. Intussen stellen de sigarenfabrikanten pogingen in het werk om de minister van zijn voornemen af te brengen. Ge vreesd wordt nl. dat de omzetbelasting de reeds lage rentabiliteit van de siga renindustrie zal doen verdwijnen. Een omzetbelasting wordt verwacht, omdat niet alleen de sigaren, maar ook de grote senoritas en de sprietjes bij herinvoering van de omzetbelasting duurder moeten worden. Bandieten hebben gisteren te Swanley, in de buurt van Londen, een vrachtauto van een bank voor het vervoer van geld klem gereden, Ie bewakers uitgeschakeld en zich met een bedrag van naar schatting ruim 900.000 gulden uit de voeten gemaakt. De acht lieden die de overvai pleegden, gebruikten daarvoor twee vrachtwa gens. Toen zij zich van het geld hadden meester gemaakt verdwenen zij met een derde wagen, die in de buurt gereed stond. Een van de zes bewakers moest in een ziekenhuis worden opgenomen. Alles speelde zich in luttele seconden af. De wagen, van de „Martin Bank" werd op een stil gedeelte tussen Dartford en Longfield overvallen. De multilaterale kernmacht waar Engeland gereserveerd tegenover staat, in tegenstelling tot West- Duitsland, vormde geen onderwerp van gesprek. Men verwacht dat Gromyko vandaag onder meer het niet-aanvalsverdrag tus sen Oost en West (voor het westen „niet erg aanlokkelijk" als daarin geen uit drukkelijke garanties voor Berlijn wor den opgenomen) en het plan voor sta tische controleposten aan weerszijden van het ijzeren gordijn (voor het westen misschien aanvaardbaar als de contro leposten niet beperkt blijven tot West en Oostduits grondgebied) aan de orde zal stellen. (Van een weerkundige medewerker) l| De stormdepressie bracht ook J J vrijdag nog een harde tot storm- J J achtige wind, waarmee buien wer- S J den aangevoerd, waarvan sommi- gen met onweer. Den Helder 5 5 kreeg nog een windstoot van 120 2 kilometer per uur. Vooral de bo- J venlucht werd veel kouder, waar op zes kilometer hoogte de tem- peratuur boven ons land vrijdag l( van min 15 tot min 30 graden J Ij daalde. Van de Golf van Biscaje j J komt een hogedrukgebied naar J J West-Europa. Hierdoor wordt bet J zonniger, de wind en ook de buien nemen af. Zondag zal het opnieuw 2 iets warmer zijn overdag. Een J 2 nieuwe depressie kan ons wellicht 2 niet voor maandag bereiken. De waarnemend directeur-generaal der mijnen, ir. Piquen heeft gistermiddag meegedeeld dat zeven personeelsleden van de Dominiale Mijn in Kerkrade zijn ontslagen. In totaal hebben vijftig per sonen bekend in de mijn te hebben ge rookt. Onder de ontslagenen zijn leden van het toezichthoudend personeel en personen die anderen tot roken hebben aangezet. Het onderzoek inzake overtreding van het rookverbod in de Dominiale Mijn is drie weken geleden afgesloten. Roken is zeer gevaarlijk in verband met de mogelijkheid, dat er mijngas in de schachten is. Gisteren is in Den Haag in het ge bouw van de Indonesische ambas sade het contract getekend, dat de aanvoer van Indonesische tinerts naar Nederland regelt. Het erts zal in Arnhem worden verwerkt. De eerste zending zal daar binnenkort aankomen. De overeenkomst is gesloten tussen het Indonesische staatstinmijnbouwbedrijf en de N.V. Billitonmaatschappij. In een communique wordt verklaard, dat de on derhandelingen tussen beide maatschap pijen direct zijn begonnen na het herstel van de diplomatieke betrekkingen. De ondertekening van het contract is ver haast door de economische omstandighe den, die Indonesië hebben gedwongen bepaalde maatregelen te treffen om de deviezentoevoer veilig te stellen. De directie van de Billiton Maat schappij heeft gisteravond ter feeste lijke viering van het contract een diner aangeboden aan de Indonesi sche vertegenwoordiging in het Haagse Hotel de la Paix. Een van de ondertekenaars van het contract, de vertegenwoordiger van het Indonesi sche staatstinmijnbouwbedrijf, de heer R. T. Adnam vertelde ons gis teravond dat de eerste zending ruw tinerts waarschijnlijk reeds 1 oktober in Nederland zal arriveren. Schepen gecharterd door de Billiton Maat schappij waren reeds onderweg naar Indonesië om het erts af te halen. ZEELAND HEEFT er enkele jaren op gewacht, maar einde lijk is het dan zover: gisteren kon de commissaris der konin gin in Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot, meedelen dat een tweede grote industrie zich zal vestigen aan het Zuid-Sloe. Het is een Brits-Amerikaans- Nederlandse combinatie de „Woolcombers Zeeland N.V." in oprichting die aan de ooste lijke havendam een bedrijf zal vestigen. Met deze mededeling zorgde de commissaris der ko ningin voor een verrassend hoogtepunt tijdens het bezoek van 36 leden van de Tweede Ka mer aan het Zuid-Sloe en de bouwwerkzaamheden voor de brug over de Oosterschelde. Deze vestiging is uniek voor Nederland. Dergelijke „wolkam- merijen" komen wel reeds voor in andere Europese havenste den: onder meer in Hamburg, Genua en Le Havre. Er is hier dus zonder meer sprake van een bijzonder belangrijke vestiging, omdat Vlissingen nu de kans krijgt uit te groeien tot een vooraanstaande stapelplaats van wol. Bovendien is dit be drijf hijzonder agglomererend het is vrijwel zeker, dat ook scheepvaartlijndiensten en stu wadoors nu tot vestiging over gaan en voorts komt er („knip pen en scheren") wellicht meer werk voor de N.V. Koninklijke Maatschappij „De Schelde". Aanvankelijk zal dit bedrijf ongeveer 15 hectare aan de noordelijke zijde van de oostelijke havendam beslaan en in eerste aanleg zal deze wolkam- merij ongeveer 200 arbeidskrachten nodig hebben. Het is echter waar schijnlijk, dat het bedrijf mettertijd aanzienlijk zal uitbreiden: in dit ver band wordt gedacht aan een vergro ting van twee- a driemaal. Er is een investering nodig van circa 25 mil joen gulden, terwijl gerekend wordt op een jaarlijkse omzet van meer dan tien miljoen gulden. Deze „wolfabriek" zal zijn werkne mers uit de streek aantrekken. Van zelfsprekend echter zullen ook een aantal deskundigen naar het Zuid- Sloe komen om dit bedrijf op gang te brengen. Een kader van 15 a 20 En gelsen zal zich hier dan ook vestigen. Deze Britten zijn afkomstig van het Britse concern „Woolcombers Brad ford", dat een grote ervaring met deze bedrijven heeft. Met grote zeeschepen zal de wol aan gevoerd worden vanuit de landen, die de grote wolproducenten zijn: Au stralië, N'euw-Zeeland en Zuid-Ame- rika. Tot nu toe meerden deze sche pen in Londen, maar het is niet te verwachten, dat de wol eerst in de Britse hoofdstad overgeslagen zal worden en vervolgens naar het Zuid- Sloe wordt getransporteerd. De ver wachting is dan ook, dan aanvanke lijk één zeeschip per week in het Zuid-Sloe zal meren om de ruwe wol af te leveren. Bij de „Woolcombers Zeeland N.V." wordt deze ruwe wol gekamd en ge wassen. Daarna wordt het vervoerd naar verschillende spinnerijen in Eu ropa. Deze spinnerijen zijn onder mesr te vinden in Eekloo, Roubaix en Noord-Italië. De nieuwe vestiging in het Zuid-Sloe krijgt dan ook een spoorlijn „voor de deur", omdat de behandelde wol niet alleen per schip en vrachtauto, maar ook per trein vervoerd zal worden. Na de spinne rijen komt de wol dan ten slotte in de weverijen, die ook in Nederland in grote getale aanwezig zijn. Zowel de vertegenwoordigers van de Bil liton Maatschappij als die van de Indo nesische vertegenwoordiging weigerden gisteravond enig commentaar op het contract. Men vreesde vooral repercus sies van Engelse zijde gezien de moeilij ke verhouding met Maleisië. Men wilde daarom geen cijfers in de publiciteit brengen. „Houdt U zich maar aan de officiële exportcijfers op het gebied van tin vanuit Indonesië, dan staat ons niets te duchten", aldus de heer Adnam, die vertegenwoordiger is van de Indonesi sche tinmaatschappij in Europa. De heer Adnam vertrok gisteravond reeds naar Engeland, waar hij zijn zetel heeft. Gedurende het eerste halfjaar van 1963 exporteerde Indonesië, aldus de Billiton Maatschappij, ongeveer 6000 ton aan ruw tin. Volgens de wereldmarktprijs zou hiermee ongeveer 42 miljoen gulden gemoeid zijn, namelijk 7000 gulden per ton erts. De Billiton Mij. verwacht dat deze produktie nog uit zal groeien. Door bepaalde omstandigheden is de produk tie het afgelopen halfjaar achtergeble ven bij de normale exportcijfers. Wil men dus het contract tussen Billiton en Indonesië waarderen dan zou men kunnen zeggen dat de hoeveelheid tin die jaarlijks in Nederland in de toekomst zal worden verwerkt een waarde van meer dan 100 miljoen gulden zal verte genwoordigen. De kamerleden toonden hier geen hoogtevrees: zonder schroom staan zij aan de rand van een ongeveer 15 meter diep dok, dat voor de N.V. Koninklijke Maatschappij „De Schelde" in aanbouw is in het Zuid- Sloe. Foto P.Z.C.) Maandag a.s. zullen de regering en het voltallige bestuur van de Stich ting van de Arbeid praten over het loon niveau. Zoals men weet, maakt de re gering zich zorgen over de lichte beroe ringen op het loonfront, maar zij wil toch zoveel mogelijk vasthouden aan de normale procedure bij de loonvorming. Die normale procedure houdt in dat er een halfjaarlijks rapport van de Sociaal Economische Raad beschikbaar moet zijn om aan de hand daarvan de „économi sche mogelijkheden" voor loonsverho ging te kunnen schatten. Aan de hand van dat rapport bepaalt in eerste instan tie het bedrijfsleven zelf binnen de Sich- ting van de Arbeid welke loonontwikke ling toelaatbaar is. Op het S.E.R.-rap- port wordt thans nog gewacht. Daar naast heeft het Centraal Planbureau een studie gereed, welke zo ongeveer een antwoord moet geven op de vraag wat ons te wachten staat wanneer in Neder land een loonsverhoging van acht pro cent, van tien procent of van twaalf procent wordt doorgevoerd. Uit vak verenigingskringen is in dit verband al opgemerkt, dat men twaalf procent aan genamer zou vinden, maar dat tien pro cent aanvaardbaar zou zijn. Met dat per centage wordt wel sterk de indicatie overschreden, welke het Centraal Plan bureau gaf voor de loonontwikkeling in 1964, die slechts 6 procent zou mogen bedragen en waarvan vier procent wer kelijk in de loonzakjes terecht zou ko men. Uiteraard zit er in zulke prognoses van het Centraal Planbureau altijd een element van wisselvalligheid. De opmerking is niet ten onrechte gemaakt, dat dit bureau juist door die wisselval ligheid altijd de neiging heeft aan de krappe kant te blijven. Zo kon het ook gebeuren, dat de in dicatie voor dit jaar bepaald aan de te la ge kant bleef. Het bleek in de loop van 1963 dat er be paald wel een grotere ruimte voor loons verhoging was dan de schriele 2,7 die eind 1962 als richtlijn werd aange geven. En daaruit laat zich dan weer verklaren, dat op dit ogenblik de Ne derlandse vakcentrales dit soort progno ses eens even op zij willen schuiven. Men wil wel eens zien hoe het gaat wan neer een forse loonsverhoging wordt doorgevoerd, waarbij het prijspeil eniger mate in beweging komt, maar vermoe delijk niet zodanig in beweging komt, dat de loon- en prijsspiraal tot een ge vaarlijke inflatie zou leiden. Hier moet wel even de vinger gelegd worden bij twee ernstige loon- en prijspolitieke gebreken, welke onder het bewind van het kabinet-De Quay teveel verdoezeld zijn. Het eerste gebrek be stond daaruit, dat minister De Pous net zo min als zijn voorgangers in staat bleek het prijspeil in de hand te houden. In de afgelopen twaalf jaar stegen de kosten van het levensonderhoud met ge middeld drie procent per jaar en daar door werd het effect van alle loonsver hogingen sterk verminderd. De prijspo litiek was en bleef een halve misluk king! De tweede tekortkoming van het kabinet-De Quay was, dat de regering geen intensieve strijd voerde (of kon voeren) tegen de zwarte lonen, zodat in hele bedrijfstakken eenvoudig de draak werd gestoken met de officiële loonpolitiek. Die zwarte loonvorming mag volgens dr. Hessel hij schreef een beschouwing over de loonpolitiek in Economisch-Sta- tische Berichten thans geschat wor den op 6 a 8% van de totale loonsom. Dit aanzienlijke bedrag hebben dus de werknemers met terzijdeschuiving van alle theoriën over de „economische ruim te voor toelaatbare loonsverhoging" we ten te verwerven en de Nederlandse economie is er zeker niet aan ten gron de gegaan!! Het schijnt op dit ogenblik dringend geboden, dat de regering de misluk king van haar strijd tegen de zwarte lo nen erkent en die zwarte lonen „wit" laat worden (en dan niet alleen in het bouwbedrijf!). Daarnaast is het ook no dig het feit van de mislukte prijsbe- heersingspolitiek te erkennen en voor de eerstkomende jaren de „sluipende in flatie" te aanvaarden als de onvermij delijke sombere metgezel van de over spannen arbeidsmarkt. Men kan dan aan onze minister van economische za ken een paar jaar de tijd laten om de overspanning op de arbeidsmarkt te cu reren en om daarnaast een ioon- en prijs politiek te ontwikkelen, die minder ten deert naar inflatie dan thans helaas het geval is! Inmiddels worden ook regelingen ten aanzien van de openbare nutsvoor- zien ngen getroffen. Dit bedrijf is na melijk een belangrijke afnemer van energie, aanvankelijk vooral van elektriciteit, niaar reeds heeft de be- Zie slot pag. 2 kol. 3) ii ii ii mi ii ■■■■■■■ii ui mi Z Op 5 oktober zal „Kees de bok", de mascotte van wat vroeger de Stoot- troepen heette, met „pensioen" gaan. Het UI pantser infanteriebataljon in Z de legerplaats Ermelo} dat in Kees' voeding en huisvesting voorziet, zal 5 op die dag afscheid van hem nemen. Kees de bok heeft sinds 1958 zijn goede diensten verricht. Hij gaat met pensioen omdat hij het tempo waar- Z in hij in de regel mee moet marcheren niet zo best meer kan bijhouden. Op dezelfde dag dat Kees vertrekt zal zijn opvolger (Kees-S) aan het Z bataljon worden aangeboden door de kring Cwyk van de Bond van oud- Stoottroepers en Stoottroepers.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 1