Vakraad Metaal eens
over bestrijding van
koppelbazensysteem
Zeeuws v.h.m.o. na de vakantie: aantal
leerlingen vrij constant
AMERIKA OEFENT DRUK UIT OP DIEM
Washington zinspeelt
op een staatsgreep
Moskou
weer
door China
wfl
Ex-diplomaat Burgess
in Moskou overleden
AFTREDEN NGO DINH GEËIST
Walen en Vlamingen
demonstreerden
KUNSTSCHILDER
BRAQUE
OVERLEDEN
MEDEWERKERS CAREL BRIELS OP
DE WIST MET ORGANISATOREN
DRIE KINDEREN
ONDER PUIN
VAN PAKHUIS
Maclean zond telegram naar Engeland
Naar Rusland
gevluchte Brit
had hartkwaal
In enkele plaatsen
flinke stijging
Bij overtreding
kort geding
bij rechter
Zilveren schip
bleef in Vlissingen
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
BLOEMENCORSO
TE ZUNDERT
C.A.O. WORDT GEWIJZIGD
Iets minder aanmeldingen voor eerste klassen
Weekendwerk
Loonregeling
Toevlucht
Betalingsprobleem
na grote
financiële strop
Prinses Irene
Strop en flop
JONGETJE (8) IN
ZWEMBAD VERDRONKEN
§g%&lp
Pagina 3
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Directie: P. van de Velde, F. B. den Boer en W. de Pagter. Hoofdredactie: W. Leertouwer en G. A. de Kok Abonnementsprijs 62 cent per week, ƒ8,00 per kw.franco per post ƒ8,25 p. kw. Losse nummers 15 ct. Bureaus: Vlissingen:
Walstraat 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508, adv. 3647/3643); Middelburg: Markt 51, tel 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes: Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg: tel. 2395; Terneuzen: Arsenaalstraat 2 tel.
2911; Zierikzee: red. tel. 2425, adm. tel. 2094. Adv.pr. 30 ct. p. mm. Min. p. adv t 4,50. Inge2 med. 3 x tarief. Kleine adv. (max 8 regels) 30 ct. p. regel (min. 1,50). „Brieven bur. van dit blad" 25 ct. meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg.
Maandag 2 sept. 1963
206e jaargang - no. 205
lUWWV/VWWWVWWWUWWWWWWWWlAAAAA/l
Deze roeiende Jannen voeren onder ji
de naam „Ruimtedroom" mee in j i
het jaarlijkse bloemencorso, dat
zondag weer in het Brabantse Zun-
dert is gehouden.
Voor honderden Zeeuwse jonge
ren spoedt de zomervakantie weer
ten einde. Na vakantiewerk en
kamperen, reizen in het buiten
land of gewoon op de Zeeuwse
stranden bivakkeren, begint voor
hen de studie weer. Op de dagscho
len voor middelbaar en voorberei-
reid hoger onderwijs brengt men
alles in gereedheid voor 't nieuwe
schoolseizoen. Directeuren, recto-
res en administratief personeel
zijn achter de schermen druk aan
het werk: de aantallen leerlingen
worden in de diverse klassen en
afdelingen ondergebracht, lesroos
ters worden opgesteld en men ver
zet veel ander administratief werk,
voordat de scholen hun poorten
weer openen. Voor de leerlingen
uit de eerste klassen begint een
nieuwe periode na het lager onder
wijs.
De aantallen leerlingen in de eerste
klassen op verscheidene Zeeuwse scho
len voor v.h.m.o. zijn iets lager dan vo
rig jaar bij het begin van de nieuwe
cursus het geval was. Het aantal aan
giften was vergeleken met vorig jaar
iets minder, hoewel ook hier uitzonde
ringen zijn Het aanbod van de lagere
scholen was iets minder. De jaren, dat
de scholen te maken kregen met
de kort na de oorlog geboren jonge
ren van de bekende „geboortetop" zijn
nu wel voorbij. Deze jongeren zijn al
gevorderd tot de hogere klassen. De
geboortegolf is wat aan het minderen
en daarmee ook het aantal jongens en
meisjes, dat naar het v.h.m.o. gaat. Wat!
het totaal aantal jongeren op betreffen
de scholen betreftde meeste scholen,
zo bleek ons na informatie, zijn con
stant gebleven of tellen wat meer leer
lingen dan vorig jaar. Slechts een enkele
school telt wat minder scholieren bij
de aanvang van de cursus 1963-1964.
Een stijging van zo'n vijftien procent telt
het Prof. Zeemanlyceum in Zierikzee.
Daar zullen 254 leerlingen de studie in
september beginnen of voortzetten. ,.Er
zijn bijzonder veel aanmeldingen, veel
hoger dan bij de geboortetop het geval
was", aldus rector dr. J. J. Westendorp
Boerma, die het echter nog niet duide
lijk is hoe dit komt, want de be
volking van Zierikzee en omge
ving is stationnair. Wel blijkt
hieruit, dat het Zierikzese lyceum
een typische streekfunctie vervult. Van
de 254 leerlingen (vorig jaar 214) volgen
j er 33 het gymnasiale onderwijs. In de
eerste klassen van de r.h.b.s.-afdeling
komen 68 leerlingen op het appel. De
j vierde klas is bijzonder sterk bezet, hier-
I in zitten de jongeren uit de geboorte-
[top. Het Plof. Zeemanlyceum zal over
twee jaar dan ook een flink aantal eind
examinandi hebben. De A4 en A5 klas
sen tellen nu 28 jongeren, in B4 zijn
het er 26.
Van Schouwen naar Zeeuwsch-Vlaan-
deren waar het Petrus Hondius lyceum
in Terneuzen een flinke stijging in het
aantal leerlingen heeft. Telde de r.h.b.s.-
afdeling vorig jaar september nog 303
leerlingen, nu zijn het er 325, het ge
meentelijk gymnasium kreeg er twee bij
(75) en de m.m.s. steeg met 4 tot 42.
Rector drs. A. J. Jansen gaf als zijn
indruk, dat hieruit de continuïteit van
de school blijkt. Er is geen enkele plot
selinge wijziging gekomen. Een paar
jaar was het aantal leerlingen van het
Petrus Hondius lyceum constant, om en
nabij de 400. Nu zijn het er al zo'n 440.
Met de groei van Terneuzen houdt de
groei van het aantal scholieren gelijke
tred.
Voor de r.h.b.s. in Vlissingen was de
aangifte van nieuwe leerlingen (ruim
50) dit jaar iets minder dan vorig jaar
(62). „Dit is niet een kwestie van min
der belangstelling bij de scholieren van
het lager onderwijs voor de middelbare
school", aldus directeur A. F. J. Jacobs,
maar „het potentieel, waaruit geput
wordt, het aantal leerlingen in de hoog-
(Zie slot pag. 2 kol. 6)
Georges Braque, de Franse schilder die
zich de bijnaam „vader van het ku
bisme" verwierf, is zaterdag na een
ziekte van verscheidene maanden op
81-jarige leeftijd in Parijs overleden.
Braque woonde in de Rue du Douanier
in Montparnasse.
Braque bracht zijn kinderjaren door in
de Parijse voorstad Argenteuil-sur-
Seine, waar zijn vader schilder-decora
teur was. Na zelf een opleiding in deze
richting te hebben gevolgd, besloot
Braque kunstschilder te worden, waar
voor hij ging studeren.
Beïnvloed door Cezanne, schilderde Bra
que in 1908 zijn eerste kubistische land
schappen. Hij zette dat voort nadat hij
was hersteld van een hoofdwond die hij
in de eerste wereldoorlog had opgelo
pen.
In de dertiger jaren steeg Braques ster
snel. In 1933 had hij een belangrijke
retrospectieve tentoonstelling in Bazel,
en in 1934 zijn eerste eenmansexpositie
in Londen. Drie jaar later kreeg hij de
eerste prijs op de internationale van
Carnegie in Pittsburgh, Verenigde Sta
ten.
In 1948 werd Braque de eerste prijs
toegekend van de Biënnale van Vene
tië. In 1956 volgden een grote retrospec
tieve tentoonstelling in Edinburgh en in
de Tate Gallery in Londen. In dat jaar
ook kende Oxford hem een eredoctoraat
toe.
Braque hield zijn laatste tentoonstelling
in 1962 het was een eenmansexposi
tie in het Louvre, waar hij zijn carrière
begon.
mengevat in een nieuw artikel (20 a)
van de c.a.o., dat ter goedkeuring zal
worden voorgelegd aan de Stichting van
de Arbeid. De nieuwe c.a.o.-bepaling
gaat op 1 september in.
Bepaald is o.a. in het nieuwe c.a.o.-
artikel, dat de Vakraad in geen ge
val vergunning kan geven, wanneer
het werkzaamheden betreft, die uit
sluitend op zaterdag en/of zondag
zullen worden verricht door werk
nemers, die tevens elders in loon
dienst zijn.
De werkgever, die vergunning wil ver
krijgen, dient bij zijn aanvraag aan de
Vakraad op te geven: de naam en het
adres van de koppelbaas, die hem de
vreemde werknemers verschaft. Voorts
zal de werkgever aan de Vakraad moe
ten opgeven de aard en de geschatte
duur van de werkzaamheden, "die door
de vreemde werknemers zullen worden
verricht alsmede het geschatte aantal
vreemde werknemers, dat deze werk-
zaamhelen zal verrichten en de daar
bij toe te passen werktijden. Wanneer
de Vakraad dit verlangt, zal de werk
gever ook de namen en adressen van
de vreemde werknemers moeten opge
ven.
De werkgever zal voorts een verkla
ring van de koppelbaas moeten over
leggen, waarbij deze toezegt, dat hij
zich zal houden aan de loonregeling van
5 juni 1962 van het college van rijks-
bemiddelaars met betrekking tot het
uitlenen van arbeidskrachten, of dat hij
zich ingevolge deze loonregeling zal
houden aan een daarbij aan te geven,
door het college van rijksbemiddelaars
ten aanzien van hem vastgestelde bin
dende regeling of goedgekeurde c.a.o.
Naar schatting 10.000 Walen hebben
gisteren een betoging gehouden tegen
de overheveling van de zes dorpen van
de Voerstreek in de Waalse provincie
Luik naar de Vlaamse provincie Lim
burg.
In honderden auto's en tientallen auto
bussen trokken zij in optocht naar
's-Gravenvoeren om daar uiting te ge
ven aan hun misnoegen over deze maat
regel, die een gevolg is van de wet op
de vaststelling van de definitieve „taal
grens" in België, waarbij het land in
een Franstalig en een Nederlandstalig
gebied wordt verdeeld. De Belgische
rijkswacht had een legertje van 1000
manschappen, uitgerust met Spaanse
ruiters, waterkanonnen en traangas-
bommen, gemobiliseerd om de betoging
in goede banen te leiden. Vlaamse te-
genbetogers werden verwijderd.
De Amerikaanse president John F. Kennedy wil de Zuidvietna-
mese regering liever hervormen door middel van intensieve di
plomatieke druk dan door een militaire staatsgreep, aldus is gis
teren door hoge regeringsautoriteiten in Washington medege
deeld.
Zij voegden er aan toe dat de voorstellen van president de Gaulle
over Vietnam geen waarde hadden en bovendien slecht getimed
waren.
De autoriteiten zeiden dat het aan de Amerikaanse ambassadeur Hen
ry Cabot Lodge is opgedragen aan president Ngo Dinh Diem duidelijk
te maken dat Washington meent dat zijn dagen geteld zijn, tenzij de
invloed van zijn broer, het hoofd van de geheime politie Ngo Dinh
Nhoe, wordt beperkt of geheel uitgebannen.
In regeringskringen van de V.S.
gaf men toe dat als de Vietnamese
militaire leiders er in zouden sla
gen op eigen houtje een succesvol
le staatsgreep uit te voeren, Ame
rika dit regime onvoorwaardelijk
zou erkennen en dat in dat geval de
V.S. door zou gaan met de mas
sieve militaire en economische
hulp.
De politiek van president Kennedy,
volgens zijn topadviseurs, doet een po
ging om een middenweg te kiezen tus
sen twee uitersten. Het moet duidelijk
gemaakt worden dat Amerika, door het
aandringen op Nhóe om heen te gaan,
geen politiek wil gaan dicteren, maar
slechts helpen om Diem te redden als
leider in het voortdurende gevecht te
gen de communistische troepen in
Noord-Vietnam.
Tijdens een interview met het Ameri
kaanse radio-t.v. station A.B.C. zei
Diem „zeer tevreden" te zijn met Ame
rikaanse hulp. Hij legde er de nadruk
op dat zijn land niet vergeleken kan
worden met landen waarin Amerikaan
se methodes moeten worden toegepast.
„Als de Amerikaanse pers voortgaat
de Amerikaanse opinie verkeerd te be
ïnvloeden, zullen de Amerikaanse be
trekkingen met onderontwikkelde lan
den van Azië, Afrika en Zuid-Amerika
het gevaar lopen te verslechteren ten
gunste van het communisme", aldus
Diem.
lil Saigon is intussen uit welingelichte
bron vernomen, dat drie boeddhistische
priesters, mogelijk met hoge rang, een
toevlucht hebben gezocht in de Ameri
kaanse ambassade daar.
(Van onze Haagse redactie).
De Vakraad Metaal het over
koepelend orgaan van de werkge
vers- en werknemersorganisatie in
de metaalindustrie is het zater
dag eens geworden over de maat
regelen, die genomen moeten wor
den om de uitwassen van het kop
pelbazensysteem de kop in te
drukken. De werkgevers hebben
ingestemd met de eis van de werk
nemersorganisaties om het lenen
van „vreemde werknemers" te bin
den aan een vergunning van de
Vakraad. De werknemers van hun
kant hebben toegezegd geen sta
king uit te roepen in het geval een
werkgever, zonder vergunning van
de Vakraad, arbeiders leent van
koppelbazen.
In plaats van het middel tot staking,
waartegen de werkgevers grote bezwa
ren hadden, zullen de werknemersorga
nisaties bij overtreding een kort geding
met de eis van een dwangsom tegen de
betrokken werkgevers instellen bij de
burgerlijke rechter. Een en ander is sa-
De Amerikaanse autoriteiten vonden
de verklaringen van de Gaulle over
het verlenen van eventuele steun aan
de regering Diem, een zaak die ge
tuigde van weinig goede smaak, door
munt te slaan uit de hachelijke
Amerikaanse positie in het Verre
Oosten. De Washingtonse autoritei
ten zagen dit als een poging om de
Amerikaanse invloed op de N.A.V.
O.-bondgenoten te verminderen.
De president van Zuid-Vietnam, Ngo
Dinh Diem, heeft zaterdag een beroep
gedaan op de Amerikaanse pers om
meer begrip te tonen voor de problemen
van Vietnam.
In een verklaring van de Chinese rege
ring, die gisteren door het persbureau
„Nieuw China" werd bekendgemaakt,
beschuldigt China de Sowjet-Unie er
opnieuw van met het gedeeltelijke kern-
stopverdrag van Moskou „de belangen
van het socialistische kamp te hebben
verraden".
De verklaring, die een antwoord is op
een Russische verklaring van 21 augus
tus, zegt dat de Russen China belas
teren door te beweren dat de Chinezen
het verdrag niet wensen te tekenen om
dat Rusland heeft geweigerd China
technische gegevens te verstrekken
over atoombewapening.
China wijst het verdrag van Moskou
van de hand omdat het niet in algehele
en algemene ontwapening voorziet en
in feite toestaat dat de imperialisten
ondergrondse kernproeven houden en
hun atoomwapens verspreiden door
middel van een multilaterale kern
macht, zo wordt gezegd.
De Chinese regering beschuldigt ver
volgens de Russische leiders ervan het
Amerikaanse plan van de „twee Chi
na's" te hebhen aanvaard.
Rondom de oprichting van de
„Unie van Oranjesteden" hebben
zich zaterdag heel wat feestelijkhe
den afgespeeld.
Foto: Uit iedere Oranjestad, Breda,
Dillenburg Orange en Diest. was
een folkloristische groep aangetre
den, die een demonstratie gaf zoals
hip** tip time tl 11A+ nillp/nh'iim
Guy Burgess
TOCH NOG EEN „SLAG" IN NIJMEGEN
Na afloop van het spel „Voor en na
Waterloo" is het zaterdag
avond op het Nijmeegse Gof-
fertterrein tot moeilijkheden
gekomen tussen het organiseren
de stichtingsbestuur en enkele
vaste medewerkers van het spel.
Ter onderhandeling ontstonden
moeilijkheden over de uitbeta
ling van de lonen, waarbij geen
overeenstemming werd bereikt
Figuranten en nozems bemoeiden zich
ermee en namen zo'n dreigende hou
ding aan, dat het bestuur met spoed
uitweek naar de op het terrein aan
wezige politiepost. Daar werd het
overleg voortgezet. Van het hoofd
bureau van politie was intussen ver
sterking opgeroepen, waarop het de
politie mogelijk werd een cordon
rond het onderhandelingsoord te leg
gen.
De buiten staande menigte, waarbij
zich ook Carel Briels had gevoegd,
groeide intussen aan en drong tie
rend op.
Spoedig vielen over en weer klappen.
Niemand werd echter gewond. Om
een uur des nachts was de orde op
het Waterlooterrein hersteld.
Van het feit dat nadien de politiebewa
king werd teruggetrokken, hebben
onbekenden in de loop van de nacht
en zondag nog wel misbruik ge
maakt door ernstige materiële scha
de aan te richten op het Waterloo
terrein.
Het openluchtspel werd zaterdagavond
bijgewoond door prinses Irene.
Een politiecordon hield de belang
stellenden onder wie de regisseur Ca
rel Briels, op een afstand van de
prinses. Aan het slot van het spel
brachten deputaties Van Oranjever
enigingen uit het gehele land een
Oranjesaluut als hommage aan het
Koninklijk Huis.
Na afloop van de voorstelling werd de
spelleider verhinderd van zijn re
gisseurplaats naar de grasmat te
komen, waar de medewerkers aan
het spel hem een bloemenhulde wil
den brengen. Via de luidsprekers
werd door zijn zoon meegedeeld, dat
de politie zijn vader belette naar de
grasmat te komen. Later boden de
medewerkers hem de bloemen in het
regisseurhokje aan.
Te voren waren de voor het bezoek van
prinses Irene te nemen ordemaatre
gelen door de politie doorgesproken
met de heer Briels. Hierbij was over
eengekomen, dat niemand, ook de
spelleider niet, tijdens de voorstel
ling de afzetting zou mogen passe
ren. Ernstige moeilijkheden, die zich
bij het begin van het spel al voorde
den tussen de heer Briels en pers
vertegenwoordigers, waarbij een zeer
geladen stemming ontstond, waren
er de oorzaak van, dat de politie
aan de overeenkomst streng de hand
heeft gehouden.
Het grote stadionspel waarvan Briels
verklaarde reeds 90.000 plaatsen in
voorverkoop te zijn kwijtgeraakt,
heeft zeker nog niet een tiende deel
van dit aantal bezoekers getrokken.
De financiële strop die resteert na
deze manifestatie moet nog worden
becijferd, maar .aangenomen mag
worden dat deze aanzienlijk zal zijn.
INSTORTING IN
DEN HAAG
In de Elsemoerstraat in Den Haag is
gisterochtend omstreeks elf uur door tot
nu toe onbekende oorzaak een oud pand
ingestort dat in gebruik was als aard
appelpakhuis. Drie kinderen werden
door het vallende gesteente geraakt.
De driejarige Anneke Scheffer en haar
zesjarige broertje Jopie en een vriendje
van die twee, namelijk de zevenjarige
Hanse Wilson werden door de G.G. en
G.D. overgebracht naar het ziekenhuis
aan de Zuidwal. De toestand van de drie
kinderen was gisteravond goed.
Slechts het jongste kind, de 3-jarige An
neke Scheffer werd in het ziekenhuis
aan de Zuidwal opgenomen met een ge
broken dijbeen, een lichte hersenschud
ding een schaafwonden. De twee andere
kinderen liepen alleen schaafwonden op
en konden na behandeling in het zieken
huis weer huiswaarts gaan.
Het pakhuis was eigendom van de Land-
bank. Het is vermoedelijk ingestort ten
gevolge van ouderdom. Het vertoonde in
de muren namelijk grote scheuren en de
balken waren allen vrijwel vermolmd.
Twee van de kinderen, Jopie en Hanse
konden zichzelf bevrijden. Anneke
Scheffer werd door haar vader van on
der het puin bevrijd.
In het Sportfdonsenbad te Amersfoort
is zaterdagmiddag de achtjarige Jos
van Doornebal uit Amersfoort verdron
ken.
Een van de zwemmers dook in het diepe
bad en ontdekte daar het toen reeds
verdronken jongetje.
De oorzaak van het ongeluk is niet be
kend. De jongen kon niet zwemmen.
De voormalige Britse diplomaat
Guy Burgess, die in 1951 naar de
Sowjet-Unie uitweek, is vrijdag
ochtend op 52-jarige leeftijd in
een Moskous ziekenhuis in zijn
slaap aan een hartaanval overle
den, zo heeft Donald Maclean die
indertijd met hem naar de Sowjet-
Unie kwam, gisteren in Moskou
meegedeeld.
Volgens Maclean zou het Sowjet-minis-
terie van buitenlandse zaken direct een
visum uitschrijven voor de moeder van
Burgess, de 76-jarige mevrouw Eve
Bassett, opdat zij in Moskou de begrafe
nis kan bijwonen. Maclean zei dat Bur
gess al jaren hartklachten had, waar
voor hij injecties kreeg. Op 20 augustus
was hij in een ziekenhuis voor hartlijders
opgenomen, nadat was geconstateerd
dat hij ernstig aan aderverkalking leed.
Hij werd ingeschreven onder de naam
Jim Andrejewitsj Elliott en geen van de
artsen kende zijn ware naam.
Een woordvoerder van het Britse mi
nisterie van buitenlandse zaken wilde
geen commentaar geven op de berich
ten over de dood van Burgess. Hij zei
dat het ministerie nog geen officieel
rapport van de Britse ambassade in
Moskou had ontvangen.
Mevrouw Basset heeft haar zoon het
laatst gezien in het midden van de jaren
vijftig, toen zij een bezoek bracht aan de
Sowjet-Unie. Burgess, die in Moskou
dikwijls sprak met mensen uit het wes
ten, verborg daarbij nooit zijn verlangen
om haar weer te ontmoeten.
Hoewel aangenomen werd dat hp de
Britse nationaliteit niet had opgegeven,
durfde hij niet naar Engeland terug te
keren, vooral ook nadat vorig jaar een
arrestatiebevel tegen hem en Maclean
werd uitgevaardigd voor het geval zjj in
Engeland voet aan land zouden zetten.
