OOK WEST- DUITSLAND ZAL HET BEPERKTE KERNSTOPVERDRAG TEKENEN Dean Rusk slaagde erin Bonn te overtuigen Britse politie zoekt brein" treinoverval Een BURGER WEESHUIS in Zierlkzee eeuw E.E.G. In Kokstad 23 doodvonnissen AMERIKAANSE STEUN VOOR ZWAAR GETROFFEN SKOPJE PREMIER KROESJTSJEW 20 AUGUSTUS NAAR ZUID-SLAV1Ë Kongelese troepen bezetten Kasenga Weer een Chinese aanval op Russen Egyptische troepen terug uit Jemen TWEE DODEN BIJ ONGEVAL DOOR SLECHTE OOGSTEN GROOT VOEDSELTEKORT IN ZUID-K0REA AMERIKAANSE SENATOR KEFAUVER OVERLEDEN Anno 1963: Schilderijen „Oude Meesters" op plaats waar kinderstemmen verstomden Autonomie voor 2 Spaanse provincies in Afrika Premier Nehroe zal niet aftreden PATRICK KENNEDY BEGRAVEN WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Paardenfeest in hondeweer Jippenoorlog" Overtuigd Niet-aanvalsverdrag RUSK IN WASHINGTON Voorlopig geen onderhandelingen over niet-aanvalsverdrag n Vermoedelijk reeds naar Frankrijk of Spanje gevlucht Inlichtingen Vrachtauto Prinses Irene in Nederland Regering koopt nu rijst in het buitenland Controverse tussen Macmillan en lord Home OP 24 AUGUSTUS AANSTAANDE Decor blijft Minder Amerikanen in West-Eerlijn 206e jaargang - no. 187 PROVINCIALE ZEEOWSE COURANT Wo?o»raa»* Ri/Ün B' de1. Ö(i??«oeD Hf£' Hoprd redactie W Leertouwer en Q. A. de Kok Abonnementsprijs 62 cent per week, 8,00 per kw.franco per post 8,25 p. kw. Losse nummers 15 ct. Bureaus: Vlissingen: wajsrraai öö-bu te) MM (bg.g. red. 3508. adv. 3647/3643)Middelburg Markt 61, tel 3841 (b.g.g red. 2078/3169, adv 2375); Goes: Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red 7853, adv. 5213); Oostburg: tel. 2395; Terneuzen: Arsenaalstraat 2, tel. d 9dm jn94 Adfc.pr. 30 ct. o. mm. Min o. adv. f 4,60. fngez. med 3 s tarief Kleine adv 'max resels) 30 ct. n. regel (min. f 1,50) .Brieven bur. van dit blad" 25 ct. meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg. Maandag 12 augustus '63 Pagina 2 Bij de besprekingen, die de Amerikaanse minister van buitenland se zaken Rusk zaterdagmiddag te Bonn heeft gehad met bonds kanselier Adenauer, diens plaatsvervanger Erhard en de West- duitse minister van buitenlandse zaken Schroder, is een manier ge vonden waarop de bondsrepubliek het Moskouse kernstopverdrag kan onderschrijven. Dit heeft de Westduitse regeringswoordvoer der Von Hase bekendgemaakt. Bijzonderheden zei hij niet te kun nen geven, voordat minister Rusk die gisteren in Washington terugkeerde president Kennedy heeft ingelicht en vandaag voor de senaat in Washington is verschenen om voor bekrachti ging van het verdrag te pleiten. De Westduitse regering zal zich vandaag op een speciale bijeenkomst beraden over het tijdstip waarop zij het verdrag zal onderschrijven, namelijk of dit voor of na de bekrachtiging door de Amerikaanse se naat zal geschieden. Von Hase zei dat niet alleen Ame rika maar ook Engeland aan de Westduitse bedenkingen tegen on dertekening van het verdrag is te gemoetgekomen. Bij het overleg met minister Rusk was van Westduitse zijde met nadruk ver klaard dat Bonn in het geheel geen be zwaar heeft tegen de inhoud van het Moskouse verdrag, maar bepaalde con sequenties vreest van het feit dat ook de Oostduitse regering de overeenkomst heeft ondertekend. Anderzijds had Rusk nog eens verzekerd, dat de Amerikaanse ondertekening geenszins inhoudt dat de V.S. alle mede-ondertekenaars erkennen. Minister Rusk had op verzoek van dr. Adenauer zijn terugreis uit Mos kou in Bonn onderbroken. Toen hij met leden van de bondsregering sprak, had senator Fullbright een gedachtenwisseling met de staats secretaris van buitenlandse zaken, speciaal belast met economische pro blemen, Rolf Lahr. Zij spraken over de „kippenoorlog" tus sen de E.E.G. en de V.S., waarbij Pull- bright erop aandrong, dat de E.E.G.-lan- den op het gebied van hun landbouw politiek meer rekening houden met de Amerikaanse belangen. ïn een interview voor de Westduitse ra dio verklaarde de Westduitse minister van buitenlandse zaken. Schroder, iriste ren nog eens, dat minister Rusk de Westduitse regering ervan overtuigd heeft, dat ondertekening van het kern stopverdrag door Oost-Duïtsland geen volkenrechtelijke statusverhoging of di plomatieke erkenning van Oost-Duits- land inhoudt. Op de vraag of het verdrag ook een eer ste stap van een ontspanning rond Ber lijn en de Duitse kwestie inhoudt, ant woordde minister Schroder, dat men op dit punt niet met een snelle vooruitgang rekening moet houden Ontspanning moet volgens hem zijn gebaseerd op zeifbestemmingsrecht. waarover eerst gesproken dient te worden door de vier westeiiike mogendheden (de V S, Enge land, Frankrijk en West-Duitslandl en daarna met de andere partijen Over de E.E.G. zei Schroder dat deze aan de kwaal lijdt naar binnen te zijn gericht en niet naar buiten. Zo- Een rechtbank in Kokstad, in de Zuid- afrikaanse kaapprovincie, heeft zater dag drieëntwintig Afrikanen ter dood veroordeeld. Zij werden schuldig ge acht aan het vermoorden van vijf blan ken in februari van dit jaar. Men trof toen de 48-jarige aannemer Norman Grobbelaar, zijn vrouw en twee dochters alsmede een neef gruwelijk omgebracht aan in een steengroeve in de provincie Transkei. De Afrikanen zouden tot de moord zijn aangezet dooi de illegale Poqo-organisatie, die de uit roeiing van blanken in Zuid-Afrika na streeft. als bekend reist minister Schroder woensdag naar Londen voor overleg met zijn Britse ambtgenoot Lord Home. Minister Rusk heeft gisteren bij zijn aankomst in Washington gezegd geen snelle gedaehtenwisseling te verwachten over het Russische voorstel voor het sluiten van een niet-aanvalsverdrag tus sen de N.A.V.O. en de landen van het pact van Warschau. Hij verwachtte, dat gedachtenwisselin- gen tussen de Verenigde Staten en hun bondgenoten over het voorstel lange tijd in beslag zullen nemen. ^fVWVt/tfWWWWWWVW/l/WWWWWWWWWV Deze nachtelijke foto toont hoe Russische onderzeeërs oefenen met een zee-lucht-raket, ivelke onder water wordt afgevuurd gelijk de Amerikaanse Polaris Vanaf de brug van een andere onderzeeboot wordt de lancering nauwgezet ge volgd. IDENTITEIT, VOLGENS DE POLITIE, BEKEND De Britse politie zoekt een man die volgens haar „het brein" van de vorige week donderdag bij Londen gepleegde treinroof is. In politie kringen werd zaterdag de vrees geuit dat de niet met name ge noemde man Engeland reeds had verhaten voordat de overval plaats vond teneinde zich zo een alibi te verschaffen. De poiitie vond hem niet in zijn normale schuilplaatsen en nien overweegt de in ternationale politieorganisatie Interpol in te schakelen. De gezochte wordt door Scotland Yard beschouwd als een van de ewinige misdadigers die tot een dergelij ke tot in de puntjes geregelde overval in staat zijn. Men vermoedt dat hij naar Spanje óf Frankrijk is gevlucht. De politie wordt thans overstroomd met inlichtingep van de zijde van het publiek. De politie onderzoekt nauwgezet alles wat haar wordt verteld, maar tot dus verre heeft dit geen resultaat opgele verd. Het enige tastbare bewijsstuk waar over men beschikt zijn de handboeien die door de bende zijn gebruikt om de machinist van de posttrein en zijn as sistent buiten gevecht te stellen. De bende heeft ter plaatse geen ander spoor achtergelaten. Zaterdagavond is op 110 kilometer af stand van de plaats van de roof, een ver laten vrachtauto gevonden. De politie wilde niet zeggen of er verband bestaat tussen deze auto en de roof, maar 75 po litiemannen en 14 honden hebben de om geving waar de auto is gevonden afge zocht. Volgens sommige berichten zou men in de auto wikkels van pakken bankbiljetten hebben gevonden. Ook wordt beweerd dat in de auto zakken IWMWWWWIAAfMM»AA/MWWWWWWWWWUWWWWWWMMWMW<UWU*A/\AI»A#UWVMWV*rtWMWUWMWUWWIrt«A/WWUWWVUU De V.S. zullen Zuïd-Slavië 180 miljoen gulden verstrekken ten behoeve van het door een aardbeving geteisterde Skopje. De helft van dit bedrag is een gift, de andere 90 miljoen gulden zullen verstrekt worden in de vorm van een lening op lange termijn. Dit besluit van de Amerikaanse regering werd ter kennis van president Tito gebracht door de Amerikaanse minister van landbouw Orvilie Freeman, die gisteren met Tito overleg heeft gepleegd. Tito heeft de Amerikaanse regering bedankt voor deze hulp. y^rtrtrt/yVVRn^VUyWWMWlAAAAAA/UUlA/WVVARArtAiWMVUUWWWXAAAftAAAfWWUWWVUWWWWWUUWWWWWW» zijn aangetroffen die postzakken zouden kunnen zijn. Er zat niets in. Scotland Yard heeft iiet publiek uitgeno digd te helpen twee voertuigen te vinden een drietons vrachtauto zoals bij het leger wordt gebruikt en een landrover die, volgens de Yard, misschien met een derde voertuig een konvooi vormden in de streek waar de roof is uitgevoerd. Premier Kroestjtsew en zijn echtgenote zullen op 20 augustus voor een vakantie in Zuid-Slavië aankomen. Zij zijn hier toe door president Tito uitgenodigd, toen deze eind vorig jaar een bezoek aan de Sowjet-Unie bracht. De Russische regerings- en partijleider zal worden vergezeld door Joeri An dropov, secretaris van het partijcomité van Moskou en Vasili Tolstikov, de eer ste secretaris van het industriële regio nale comité van Leningrad. Kroesjtsjew is sinds 1956 niet meer in Zuid-Slavië geweest. Kongolese troepen uit Elisabethstad hebben zaterdag de 230 km noordooste- lijker geleden plaats Kasenga bezet, waar opstandige voormalige leden van Tsjombes gendarmerie zich van het ge zag meester hadden gemaakt. Een aan tal opstandelingen werd aangehouden. Het „Volksdagblad" van Peking schreef zaterdag dat de Sowjetleiders „open lijk hadden gecapituleerd" voor de im perialisten door ondertekening van het beperkte kernstopverdrag. De Sowjet- regering had samen met de imperialis ten een vergelijk getroffen om de vol keren te misleiden. Het verdrag betekent wettiging van on dergrondse kernproeven die de V.S- nog nodig hebben en het bindt slechts de andere dan de drie oorspronkelijke lan den aan handen en voeten, want het be proeven van kernwapens begint met proeven in de lucht. Zonder de hierdoor verkregen gegevens is het onmogelijk kernwapens te vervaardigen, aldus het artikel in het „Volksdagblad". Het „Volksdagblad" beschuldigde de Sowjet-Unie ervan haar uiterste best te doen om te verhinderen dat „andere so cialistische landen en alle verdrukte volkeren" kernwapens krijgen terwijl zij geen bezwaar maakt tegen het geven van kernwapens door Amerika aan zijn N.A.V.O.-bondgenoten. Een commentator van Radio-Moskou heeft zaterdagavond het artikel in het Chinese partijblad „smerig en lasterlijk" genoemd. In Alexandrië zijn gisteren 1500 man Egyptische troepen, die hebben deelge nomen aan de campagne in Jemen, aan gekomen. Zij werden verwelkomd door 21 saluutschoten van Egyptische oor logsschepen en het geloei van scheeps- fluiten. Op de kade werden zij opgewacht door president Nasser, die hen in een wel komstrede de „verdedigers in hun lan den" noemde. De strijd in Jemen was er een om het „recht om het bestaan", aldus de Egyptische president. Nasser zei verder tot de militairen, dat zij zich erop moeten voorbereiden de Palestijnse Arabieren in de hun weder rechtelijk ontnomen rechten te herstel len. „Wij moeten de vernedering die de Arabieren sinds 1948 hebben ondergaan ongedaan maken", aldus Nasser, wiens redevoering door radio-Caïro werd uit gezonden. H.K.H. prinses Irene is gistermiddag uit Italië per vliegtuig op Schiphol in Ne derland teruggekeerd, in verband met haar studie. Ook zai de prinses een ge deelte van het kamp voor astmatische kinderen, dat georganiseerd wordt door de stichting „Zilveren Jeugdcentra" in samenwerking met de Van Heemstra- stichting op „De Hunneschans" te Nun- speet meemaken. Als gevolg van een auto-ongeluk vrij dagavond te Ingen is het echtpaar G. D. van de Horst-van Capelle uit Ingen om het leven gekomen. Doordat de personenauto, waarin het echtpaar zat, geen voorrang verleende aan een vrachtwagen met aanhanger, die uit de richting Rhenen kwam, werd deze in de flank gegrepen en totaal vernield. De 52-jarige mevrouw Van de Horst overleed ter plaatse; haar echt genoot is in de nacht in het ziekenhuis te Tiel overleden. Hij was 56 jaar oud. UREN IN DE RIJ VOOR RANTSOENEN In Zuid-Korea heerst momenteel het ernstigste voedseltekort sinds de tweede wereldoorlog. Elke dag weer staan in de Zuidkoreaanse steden vermoeide vrouwen, veelal met hongerige kinderen op hun rug, urenlang in de rij voor de rantsoenen. In de buitenwijken van de hoofdstad Se oel, waar veel armoede heerst, moeten de mensen vaak vijf of meer uren wach ten voordat zij hun vijftiendaagse rant soen van geïmporteerde rijst en meel voor minder dan de helft van de markt prijs in ontvangst kunnen nemen. De normale prijs kunnen zij niet betalen: Een opmerking die premier Macmillan vrijdag jl. tijdens zijn bezoek aan Hel sinki heeft gemaakt over zijn minister van buitenlandse zaken, lord Home, heeft een golf van speculaties onder de Conservatieven veroorzaakt, zo schreef het Britse conservatieve blad „Sunday Telegraph". Macmillan had in een toespraak ter loops gewezen op de zware last die op een minister van buitenlandse zaken rust en in dit verband gewag gemaakt van „de vermoeidheid" van lord Home. Het blad herinnerde voorts aan het be sluit van de premier om onderminister Edward Heath samen met lord Home naar Moskou te sturen voor de onderte kening van het kernstopverdrag. Vol gens de „Sunday Telegraph" kan men zich afvragen, of men in dit besluit een voornemen van de premier moet zien om zich tijdens een reorganisatie van het kabinet vóór de algemene verkiezin gen van lord Home te ontdoen. „Men zegt dat de verhouding tussen Macmil lan en lord Home de laatste maanden, voornamelijk als gevolg van de Profu- mo-affaire, gespannen is geworden. Veelbetekenend is ook, dat lord Home momenteel door de 75 conservatieve parlementsleden die tegen Macmillan zijn, beschouwd wordt als een van hun bondgenoten in het kabinet", aldus het blad. deze is sinds de Japanse bezetting niet zo hoog geweest als thans. Voorraden uitgeput Het voedseltekort heeft twee oorzaken: de rijstvoorraden van de boeren waren veel eerder dan gewoonlijk uitgeput we gens een slechte oogst in de herfst van het vorig jaar terwijl de zomeroogsten van aardappels, gerst en andere graan gewassen verleden jaar vrijwel geheel mislukt zijn door de aanhoudende, onge kend zware regenval in de vroege lente. Noodmaatregelen De Zuidkoreaanse regering heeft een aantal noodmaatregelen getroffen en onder meer hotels en restaurants ver boden, bij de lunch rijstmaaltijden te serveren. Ook mogen tot na de oogst van dit jaar geen koeken, wijnen e.d. van rijst wor den gemaakt. Zuid-Korea heeft voor dol lars uit zijn snel verminderde reserve 67.500 ton rijst gekocht van Formosa, Thailand, Birma en Zuid-Vietnam. Dit jaar zullen de Verenigde Staten 886.000 ton aan landbouwoverschotten aan Zuid-Korea leveren, bijna tweemaal zoveel als verleden jaar. nAJWlAAtfWt/VWWWWlAAIlflJWVWVIJMAAAJtAAIUWWIAfl Na 16 jaar zijn land in Den Haag te hebben vertegenwoordigd heeft mr. dr. R. H. Pos, gevolmachtigd minister van Suriname, zaterdag ons land verlaten. Als ambassa deur in Havana zal hij het gehele koninkrijk vertegenwoordigen. Op Schiphol werd hij o.m. uitgeleide gedaan door de Cubaanse ambas sadeur in Nederland Carlos Maris- tany. Op de foto v.l.n.r.: mevr. Pos, ambassadeur Carlos Maris- tany en mr. dr. R. H. Pos. De Amerikaanse senator Estes Kefau- ver (democraat) is zaterdagmorgen in het marineziekenhuis Bethesda in Wash ington overleden. De oorzaak van zijn dood was een breuk in een hartslagader. De senator die kandidaat is geweest voor het vice-presidentschap, heeft zich de laatste tijd een nationale reputatie ver worven met zijn onderzoekingen naar het misdaadgenootschap in de Verenig de Staten. Kefauver was 60 jaar. DEZE MAAND een eeuw geleden op 24 augustus 1863 werd in Zierikzee een kinderschare getrakteerd op broodjes met melk! Het was feest bij de wezen van de stad, want ze hadden die dag het grote gebouw aan het Kerkplein in bezit genomen. Het witte pand met de tuitgevel, waarop thans nog in grote hoekige letters de woorden „Burger Weeshuis" staan. Nu, honderd jaar later, zijn daar de kinderstemmen verstomd. Alleen vergaderen er in de be kende kamer met het goudleren behang aan de wanden nog een maal per maand de regenten. En in de ruime gangen en de grote kamers hangen zwijgend de doeken van „zeventiende-eeuwse meesters". Het „Burger Weeshuis" is veranderd, verstild tot een kunstcentrum van het artistieke echtpaar Braat-Voorhuis. Deze zomer hebben zij er een kostbare collectie schilderijen uit de glo rietijd van de renaissance samengebracht, geheel op eigen initiatief. Het „Burger Weeshuis" van Zierik zee huisvest dus geen kinderen meer. De laatste „vader en moeder", het echtpaar P. J. van der Doe, zijn op 21 september 1959 met pensioen ge gaan. Wanneer het college van regen ten zich nu rond de tafel zet, behan delt het problemen van hulp aan ge handicapte kinderen. Want daarvoor worden de revenuen van de lande rijen en het grootboekbezit van het „Burger Weeshuis" te Zierikzee thans benut. De bezoekers aan de expositie van het echtpaar Braat krijgen op het ogenblik evenwel dag voor dag de kans om toch nog iets van de antieke weeshuissfeer te proeven. Vooral wanneer zij in de goedver zorgde stadstuin achter het gebouw omhoog kijken. Daar zien zij de urn, die de geschiedenis van dit gebouw met zijn sociale bestemming verbor gen houdt. De blauwe vaas met de honderd briefjes, waarop de weeskin deren hun naam hebben geschreven, staat roerloos en onbereikbaar in een witte nis van de achtergevel Afgesloten voor de buitenstaander le ven daarin de vreugden en verdrie tigheden als een reeks simpele frag menten voort van een eeuw kinder leven in een al even behoedzaam be schermd huis. Tot een tiental jarei: na de laatste oorlog heeft het ge bouw tegenover de Grote Kerk van Zierikzee zijn oorspronkelijke functie vervuld. Toen sloegen de laatste weeskinderen, opgegroeid voor een zelfstandig bestaan, de zware houten deur van het pand achter zich dicht Om er alleen nog af en toe voor een bezoekje terug te keren. Na het ver trek van vader en moeder Van der Doe kreeg het gebouw een totaal an dere bestemming. De regenten en re gentessen stonden de oude ruimten af aan het gezin Braat voor hun crea tieve bezigheden. Er kwam een ate lier en er werd getimmerd totdat so bere, maar aantrekkelijke tentoonstel lingskamers waren ontstaan. Het is een rustige, boeiende omgeving ge worden, waarin het werk van oude en jonge meesters, van grote en klei ne kunstenaars bij toerbeurt een plaats krijgt. Met het decor is en blijft het sinds enkele jaren uitgebluste weeshuis leven, waarvan alleen nog het acht leden tellende regentencollege actief is. Die regentenkamer rechts van de ingang is een monument gewor- :len, waarin nu met oud bezit mo dern barmhartigheidswerk wordt .errieht. Onder zware baiken uit de vijftiende eeuw met betimmeringen uit het Louis Quinze-tijdperk stellen ie bedachtzame regenten ieder jaar lun begroting op. Op 24 augustus -en eeuw geleden vergaderden de .oorgangers van het huidige college laar voor de eerste maal. Voorzitter M. C. de Crane hield toen oen toespraak tot de weeskinderen in bun nieuwe behuizing. Het was een gedenkwaardige dag voor het Burger Weeshuis. En sindsdien hebben vele dentallen jongens en meisje er hun jeugd gesleten. In het merkwaardige pand, waarvan het verhaal gaat dat een van de bewoonsters, Suzanna Maria Lonque in een introverte bui de achterkant heeft laten opsieren als een voorgevel. Omdat ze de begraaf plaats rondom de kerk aan de straat kant liever niet wilde zien.... Hoe dan ook: het tegenwoordige ge bouw staat op resten uit de dertien- (Zie slot pag. 5 kol. 4) Spanje is bereid zijn twee rijkste Afri kaanse gebiedsdelen, Fernando Poo en Spaans Guinee, volledige autonomie te verlenen. Spoedig zullen daarover onder handelingen beginnen met inheemse lei ders in de twee gebieden. Dit werd za terdagmorgen meegedeeld door de Spaanse minister van voorlichting, Ma nuel Franga Iribarne, aan het eind van 'n kabinetsvergadering die onder leiding van generalissimo Franco werd gehou den in de zomerresidentie San Sebastian. Premier Nehroe van India, die vrijdag te kennen had gegeven eventueel te wil len aftreden, 0111 zich geheel te kunnen wijden aan de reorganisatie van zijn Congrespartij, heeft zaterdag op een bij eenkomst van het congrescomité het „parlement" van de partij verklaard toe te geven aan het verlangen van dit comité dat hij in functie zal blijven. Het comité had uitgesproken dat Ne- hroes aftreden niet in het belang van het land zou zijn. De Verenigde Staten zullen hun garni zoen in VVest-Berlijn met zeshonderd man verminderen, doch dit zal door uit rusting met nieuwe wapens sterker en mobieler zijn. Dit hebben militaire func tionarissen in West-Berlijn zaterdag be kendgemaakt. De reorganisatie begint in september wanneer de Amerikaanse troepen in deze stad met de nieuwe M-60 tank worden uitgerust, terwijl er voorts meer pantserwagens zullen komen. Patrick Bouvier Kennedy, die vrijdag minder dan veertig uur na zijn geboorte overleed, is zaterdag in een familie graf van de Kennedy's nabij Boston be graven. Hij is de eerste die in het graf dat vijftien jaar geleden door de vader van de president werd gekocht, is begra ven. Het kistje was bedekt met witte bloemen. Alleen de president en naaste familie leden woonden de eenvoudige plechtig heid bij. Mevrouw Kennedy ligt in het ziekenhuis van de luchtmachtbasis Otis nabij Boston. Tevoren was in de particuliere kapel van de aartsbisschop van Boston, kardi naal Richard Cushing, die een persoon lijke vriend van de Kennedy's is, een „engelenmis" opgedragen, eveneens al leen in tegenwoordigheid van de naaste familieleden. De kapel telt slechts acht tien zitplaatsen. De kardinaal was in het wit gekleed, zoals gebruikelijk is bij een engelenmis.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 1