„LOONSVERHOGING 2,7 PCT.
WEL WAT KRAP GESTELD"
Niet meer werken met
bepaalde percentages
KLANKBORD
P.T.T.
orders
is gedwongen
uit te smeren
VOEREN JONNEN ACTIE" VOOR MEER KAMERS
STUDENTEN
N
Italië reageert
koel op bezoek
van Kennedy
„NA FEITELIJKE WAARNEMING
OPTREDEN TEGEN „BROMHINDER"
K.A.B.-VOORZITTER MIDDELHUIS:
Voorzichtig met
prognoses
Niet verantwoord
Aan de schaarse kant
Geen percentages
Voorkeur
Friese Beweging
pleit voor meer
Fries in de krant
Sultan van Zanzibar
overleden
NU WEER DRADEN OP PALEN....
99
99
Te weinig geld voor
investeringen
V erruiming
Lichaam van baby
in haven gevonden
CHINEZEN NAAK MOSKOU
Minister Korthals:
Meetapparatuur
is niet nodig
Instrueren
E.V.O. acht E.E.G.-
voorstellen
onaanvaardbaar
Carburateur
Geen hogere premie
brandverzekering
P.S.P. kiest
nieuw bestuur
Afro-Arabica
Beroep op de Amsterdamse bevolking
Student kampeert
in een ton
op de Dam
Rijdende ton
Plan-Cals
DINSDAG 2 JULI 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
De voorzitter van de Katholieke Arbeiders Beweging, de heer J. A.
Middelhuis, meent, dat achteraf beschouwd het uitgangspunt voor
de loonsverhoging van 2,7 procent toch wel wat krap is gesteld.
De heer Middelhuis zei dit gister
morgen in Utrecht op de verbonds
raadvergadering van de K.A.B.,
toen hij de werkgelegenheid in ons
land besprak. De werkgevers doen
alle moeite om buitenlandse ar
beidskrachten naar ons land te ha
len omdat er in Nederland nog
steeds een tekort is aan deze
krachten. De K.A.B.-voorzitter
vroeg zich af, of de systematische
werving van arbeiders uit het bui
tenland door werkgevers en over
heid wel helemaal verantwoord is.
Wil men buitenlanders in ons land laten
werken, dan moet volgens hem ook de
mogelijkheid geschapen worden om de
gezinnen van die werknemers te laten
overkomen. Doet men dit niet, dan moe
ten moeilijkheden gevreesd worden, die
zich inmiddels bepaald wel voorgedaan
hebben. Aan de overbrenging van deze
gezinnen zijn echter weer andere grote
De voorzitter van de Katholieke Arbei
dersbeweging, de heer J. A. Middelhuis,
heeft gistermorgen op de verbondsver
gadering van de K.A.B. in Utrecht enke
le opmerkingen gemaakt over de recen
te nota van het Centraal Planbureau.
Hij zei bepaald niet het grote belang
van een goede prognose voor het in Ne
derland te voeren sociaal economische
beleid te ontkennen. Het verleden, aldus
de heer Middelhuis, heeft ons echter ook
geleerd, dat men met prognoses wat
voorzichtig moet zijn en zeker als het
prognoses betreft, welke voor meerdere
jaren zijn opgesteld. De werkelijkheid
kan van de voorspelling afwijken, uiter
aard zowel in ongunstige als in gunstige
zin.
De K.A.B., aldus de heer Middelhuis, zal
er niet aan meewerken, dat de loonont
wikkeling tot sluitpost wordt voor de
nationale economische politiek. Wij zijn
bereid, zo zei hij, om in het loonbeleid
rekening te houden met de andere so
ciale verlangens. Dat is een kwestie van
afweging van belangen. Maar we zullen
niet lijdelijk kunnen toezien, dat de ruim
te voor de verbetering van de lonen be
rekend wordt, nadat eerst de zogenaam
de incidentele loonontwikkeling daarvan
is afgetrokken, zoals het Centraal Plan
bureau thans doet. De incidentele loon
ontwikkeling houdt onder meer in het
zwarte, het halfzwarte en het grijze
loon. Er zal een mogelijkheid moeten
komen, aldus de heer Middelhuis om die
loonelementen in de contracten te ver
werken en als dat voor de bedrijfstaks-
gewijze contracten niet volledig kan,
dan zal dat per onderneming moeten ge
schieden middels aanvullende overeen
komsten naast de C.A.O., een punt dat
ook reeds in het actieprogramma van
N.V.V. en K.A.B. gesteld is.
nadelen verbonden, bijvoorbeeld de aan
spraak die op woonruimte gemaakt
wordt. Daarom acht de heer Middelhuis
het juister de werving van buitenlanders
stop te zetten, temeer daar zij ondanks
allerlei garanties het eerste slachtoffer
dreigen te worden van een eventuele te
ruggang.
IET dat ik die Zweedse vlie
ger-officier-spion geen sme
rig mannetje vind, maar die ko
medie van het laten-terugroepen
van Russische diplomaten en het
dan daarna laten terugroepen van
Zweedse diplomaten uit Moskou
vind ik een kinderachtig spelle
tje, dat zo'n heel geval toch altijd
weer een operette-achtig tintje
geeft, hoe ernstig het overigens
ook is.
Al die spionagegevatten zijn altijd
nogal luguber, maar er zit bijna
altijd ook iets bijzonder naïefs
aan door de manier waarop zij
volgens ongeschreven en onge
sproken internationale conventie
- post factum gespeeld worden:
het land ten welks behoeve ge
spioneerd wordt is altijd de baar
lijke duivel in dat spel en het
land ten welks koste en ongerief
het is gedaan, is de blanke dui-
vinne.
En dat moeten wij, de burgers,
dan maar slikken, alsof ivij niet
weten dat ieder land zijn geheime
inlichtingendiensten heeft die hun
tentakels over de gehele wereld
uitstrekken.
Het Zweedse geval doet weer eens
duidelijk zien, dat het spionnen
werk door eigen landgenoten ver
richt, steeds meer door een ander
soort mensen wordt gedaan dan
vroeger het geval placht te zijn.
Niet meer door louche mannetjes,
geboren zelfkantfiguren en nau
welijks meer door verleidelijke da
mes in zwoele, zwaar gedecolle
teerde avondkleding, doch door
geleerden, ambtenaren en andere
intellectuelen. De Mo.ta Hari's zijn
blijkbaar niet bruikbaar meer,
evenmin als de vroeger-gebrui-
kelijke onderwereld-figuren.
Het valt ook niet te ontkennen
dat bij de huidige spionage niet
meer uitsluitend materieel winst
bejag in het spel is, doch ook po
litieke overtuiging: mensen als
Fuchs, Pontecorvo, Burgess en
Maclean hebben hun verraderlijke
bedrijf zeker niet „om de cen
ten" verricht.
Deze overweging moet niet alleen
tot grote waakzaamheid aanlei
ding zijn, doch ook tot andere
zorgelijkheid dam die om de spio-
nage-op-zich-zelve.
Ook op dit gebied als op zo
vele andere hebben wijzigingen
plaats; hoe men het overigens ook
ziet: wijzigingen van ideologische
aard, waarmede danig rekening
moet worden gehouden.
En om nog even op het recente
Zweedse geval terug te komen: ik
heb in de berichten daarover ge
lezen, dat het grote verwondering
heeft gebaard dat iemand van zo
patricische, van zo „goede" fami
lie hiertoe in staat bleek.
Deze verwondering houdt dus
blijkbaar geen rekening met wat
ik hierboven constateerde en bo
vendien lijkt zij mij een regel
rechte belediging van het niet pa
tricische volksdeel en van alle fa
milies, die het zonder de aanteke
ning „goed" moeten stellen.
ELIAS.
De heer Middelhuis kon zich niet aan de
indruk onttrekken, dat de werkgevers
en de overheid voor de momentele moei
lijkheid van schaarste van werkkrachten
oplossingen zoeken, welke sociaal gezien
niet geheel verantwoord zijn en waar
voor de rekening in de toekomst dreigt
te worden gepresenteerd bij de buiten
landse werknemers zelf.
Hij legde er voorts de nadruk op, dat
steeds meer Nederlanders over de
grenzen en met name in West-Duits-
land gaan werken, waar veel hogere
lonen betaald worden. In dit verband
zei hij, dat het feit van de arbeids-
schaarste en de hoge lonen in het
buitenland toch een aanwijzing kun
nen zijn, dat de uitgangspunten van
de Nederlandse loonpolitiek voor 1963
toch aan de schaarse kant zijn.
De 2,7 procent die vastgelegd werd is
samengesteld uit 1,2 procent werkelijk
verantwoorde loonsverhoging en 1,5 pro
cent welke gezien de spanningen van de
economie toelaatbaar geacht konden
worden. Tegenover het loonniveau hier
en de loonontwikkeling elders steekt
dat percentage van 2,7 procent wel
schril af, aldus de heer Middelhuis, die
in dit verband aandacht besteedde aan
het optimistisch gestemde verslag van
de president van de Nederlandsche Bank
en de diverse berichten uit het bedrijfs
leven waaruit blijkt dat de hoogconjunc
tuur aanhoudt.
De gehele ontwikkeling heeft ons ge
leerd, aldus de heer Middelhuis, dat wij
de komende jaren bij de uitgangspunten
van het loonbeleid, zoals deze worden
neergelegd in de halfjaarlijkse rappor
ten van de S.E.B. niet meer moet wer
ken met het noemen van bepaalde per
centages en zeker niet met cijfers ach
ter de komma.
Wanneer dit achterwege wordt gelaten
kan er, volgens hem, een zekere mate
van werkelijke vrijheid in de loonvor
ming ontstaan en rekening worden ge
houden met de grote verscheidenheid in
behoefte welke bij de praktische loon
vorming nu eenmaal een grote rol
speelt.
Met betrekking tot de verlangens in het
gezamenlijke program van K.A.B. en
N.V.V. zei de heer Middelhuis, dat hij
verhoging van de A.O.W.-pensioenen
van ruim 33 procent voor de gehuwden
en van bijna 50 procent voor de onge-
huwden, alsmede de A.W.W.-pensioenen
met ruim 30 procent een beroep moet
worden gedaan op de algemene midde
len. Deze verhogingen zullen, naar zijn
mening, gelijktijdig en ineens tot stand
gebracht moeten worden.
De K.A.B.-voorzitter zei ten slotte,
dat de politiek de vakbeweging niet
onverschillig kan laten. Daarom heeft
de K.A.B. zich afgevraagd onder welk
regeringsbestel de katholieke vakbewe
ging het best haar taak zal kunnen
vervullen en de sociale vooruitgang en
nieuwbouw de beste kansen zal kunnen
krijgen. De K.A.B., aldus de heer Mid
delhuis, heeft inmiddels van een zekere
voorkeur blijk gegeven, waarin zij niet
alleen staat.
De Nederlander Aart van Wingerden, die al veertien jaar in Allentovm in
de Amerikaanse staat New Jersey met succes een groentekwekerij drijft,
komt nu met zijn vrouw en veertien kinderen elf jongens en drie meis
jes terug naar Nederland, waar hij in Zevenhuizen een boerderij zal
betrekken. De heer Van Wingerden is kortgeleden in Nederland geweest
en vindt, dat de economische omstandigheden sinds zijn emigratie naar de
V.S., nu veertien jaar geleden, dermate zijn verbeterd, dat zij hem in Ne
derland een goed bestaan garanderen. Het echtpaar Van Wingerden po
seert hier met tien van de kinderen aan boord van de „Rotterdam" in de
haven van New York, kort voor het vertrek naar Nederland. De tractor,
vrachtwagen en de landbouwwerktuigen komen later uit de V.S. ook naar
Nederland. De kinderen Van Wingerden variëren in leeftijd van één tot
18 jaar. Tien van hen zijn in de V.S. geboren.
VWWVUWUWMMWWVWVWWMMWVWUWyVlAMIWVVUVVVUWIA/UIAfUMMWI/VUWUMAMVUWWMAAAAAAfVVVWWW
De raad van de Friese Beweging wil,
indien mogelijk, het percentage Fries in
de pers, die daar in de regel tweetalig
is, verhogen. Daartoe zal de raad bin
nenkort een brochure uitgeven met
voorbeelden van goede Friese familie-
en sportadvertenties.
In de tweede plaats verzoekt de raad
van de Friese Beweging de hoofdredac
ties van de in Friesland verschijnende
bladen minstens eenmaal per maand een
hoofdartikel in het Fries op te nemen.
Voorts geeft de raad het advies om de
verslagen van de vergaderingen van
provinciale staten en van de gemeente
raden weer te geven in de taal waarvan
de sprekers op deze vergaderingen ge
bruik maken. Ten slotte acht de raad
van de Friese Beweging het van groot
belang dat bij het zoeken van plaatse
lijke correspondenten voor de bladen er
rekening mee wordt gehouden of deze de
Friese taal ook schriftelijk beheersen.
De sultan van Zanzibar is gisteren in
een ziekenhuis overleden. Hjj was 53
jaar. Sultan Abdoella bin Khalifa van
het aan de oostkust van Afrika gelegen
Britse protectoraat was al enige tijd
ziek. Hij onderging zondag een spoed
operatie waarbij beide benen moesten
worden geamputeerd.
Het Wereldgebeuren
Bij herhaling is de P.T.T. gedwon
gen door het chronisch investe
ringstekort, genoodzaakt bepaalde
orders op o.a. telefoonapparatuur
bij de industrie „uit te smeren". In
overleg met de leverancier wordt
dan een gedeelte van de bestelling
overgeheveld naar het volgende be
grotingsjaar. In een concreet ge
val, namelijk de vertraagde leve
rantie van telefoontoestellen door
de Heemaf in Coevorden, heeft dit
geleid tot een werktijdverkorting
van een deel van het personeel van
dit bedrijf.
Over deze kwestie zijn door het
Tweede-Kamerlid dr. W. H. Vermooten
(p.v.d.a.) schriftelijke vragen gesteld
aan de minister van verkeer en water
staat. Hangende het antwoord van de
minister kan de P.T.T. op deze kwestie
niet ingaan doch men bevestigt van
P.T.T.-zijde, dat dergelijke vertragin
gen geregeld voorkomen door gebrek
aan investeringsmiddelen. De P.T.T. be
treurt dit, gezien de grote achterstand
bij de nieuwe aansluitingen en de onvol
doende capaciteit van de bestaande ap
paratuur, ten zeerste.
Astmatisch"
Het uitsmeren van orders houdt steeds
verband met de onvoldoende investe
ringsmiddelen. „Het is", zo verklaarde
men van P.T.T.-zijde, „steeds een passen
en meten om met de beschikbare midde
len nog zoveel mogelijk te doen. Maar
als men uit armoede moet investeren
kan men niet efficiënt investeren. Dit is
een van de facetten van wat er gebeurt,
als men te weinig geld krijgt".
Men sprak in dit verband van „asth-
matisch investeren". In een geval is
men er zelfs toe overgegaan, weer
bovengrondse leidingen aan te leggen
van koperdraad op palen, omdat er
geen geld ter beschikking was voor
ondergrondse kabelsmen had dit
materiaal nog in voorraad, maar
uiteraard is het een grote stap terug.
De P.T.T. wijst er nog op, dat zolang er
een investeringstekort is, men er de
voorkeur aan geeft, het dienstbetoon
aan de bestaande „klanten" te laten pre
valeren boven nieuwe aansluitingen.
Intussen realiseert men zich bij de P.T.
T., dat het op hen, die op een wachtlijst
voor een telefoonaansluiting staan een
heel wonderlijke indruk moet maken, dat
orders met opzet worden vertraagd, ter
wijl de wachtlijst blijft groeien. Het is
echter niet de P.T.T., die de beslissing
neemt over de beschikbare bedragen
voor investering, doch de minister van
verkeer en waterstaat, die weer afhan
kelijk is van de rijksbegroting.
Uit een antwoord van minister Korthals
op vragen van het Tweede-Kamerlid de
heer Reehorst (p.v.d.a.) over de telefoon
situatie in de Prins Alexanderpolder in
Rotterdam blijkt intussen, dat nog in
het lopende begrotingsjaar enige verrui
ming der investeringen mogelijk zal
worden. De minister kondigt namelijk
aan, dat hij voornemens is een supple-
toire begroting in te dienen, 24 miljoen
voor extra investeringen in de telefoon
sector.
Een in een plastic zak verpakt baby
lichaampje (een meisje) is zondagavond
door een twaalfjarige jongen drijvend
aangetroffen nabij een steiger van de
Flevo-jachthaven in Amsterdam-Oost.
De politie stelt een onderzoek in.
Gisteren is uit Peking een afvaardiging
naar Moskou vertrokken, die de komst
van de onderhandelingsdelegatie, die
met de Russen over communistisch-ideo-
logische geschilpunten zal spreken, moet
voorbereiden. Dit werd van betrouwbare
diplomatieke zijde in Peking vernomen.
De onderhandelingsdelegatie zal binnen
enkele dagen naar Moskou vertrekken.
De besprekingen beginnen vrijdag.
President Kennedy heeft gisteren bij
zijn bezoek aan Rome besprekingen
met president Segni, premier Leone en
andere regeringsleiders gevoerd welke
voornamelijk betrekking hadden op de
N.A.V.O.-politiek, economische kwes
ties en het komende overleg over het
staken van kernproeven in Moskou.
Wat dit laatste aangaat schaarde de
Italiaanse regering zich achter het
standpunt dat de Amerikanen en Brit
ten ten aanzien van een kernstop in
nemen.
Kennedy's perschef, Salinger, die dit
meedeelde, noemde niet het voorstel
voor een multilaterale kernmacht als
onderwerp van bespreking, maar het is
bekend dat de president erop uit is
hierover van gedachten te wisselen.
In het algemeen reageerde het Italiaan
se publiek niet erg op het bezoek van
de president, dit in tegenstelling tot de
ontvangst die Kennedy in Duitsland en
Ierland ten deel is gevallen.
De president zal vandaag per wentel
wiek naar Napels vliegen en daar het
Zuideuropese hoofdkwartier van de
N.A.V.O. bezoeken. Vanavond om 19
uur vertrekt hij uit Napels naar de
V.S.
De politie kan op grond van feitelijke
waarneming optreden tegen bromfiet
sers die overmatig geluid produceren. Er
is in de meeste gevallen geen speciale
meetapparatuur nodig om een overtre
ding vast te stellen. Dit heeft de minis
ter van verkeer en waterstaat, drs.
H. A. Korthals, mede namens de mi
nister van verkeer en waterstaat ,reoO
nister van justitie, geantwoord op
schriftelijke vragen van het Tweede-Ka
merlid mejuffrouw mr. J. J. Th. ten
Broecke Hoekstra. De minister zegt dat
de politie soms ten onrechte dus
aanneemt dat er een meetappartuur no
dig is.
In bepaalde gevallen kan dit wel eens
gewenst zijn, en dan doet zich het pro
bleem voor dat er nog geen eenvoudig
apparaat is ontwikkeld waarmee men
op elke gewenste plaats een zuivere me
ting kan verrichten. De voorschriften
die het meest worden toegepast leveren
echter geen moeilijkheden op, zo zegt
de minister.
Na zijn aankomst reed de Ameri
kaanse president Kennedy in een
open wagen met de Italiaanse pre
sident Segni door Rome.
Reeds in mei 1960 heeft de minister
van justitie de politie gewezen op de
verschillende mogelijkheden om op te
treden tegen onnodige geluidshinder.
Hij zal nu het openbaar ministerie
nog eens verzoeken de politie, voor
zover nodig, nogmaals te instrueren.
Als een bestuurder van een voertuig in
stilstand beurtelings gas geeft en de
gastoevoer afsluit, terwijl hij niet van
plan is aan het verkeer te gaan deelne
men. dan staat het onnodig en hinderlijk
karakter van het door hem veroorzaak
te geluid zonder meer vast.
Wordt tijdens het rijden een hinderlijk
geluid voortgebracht, dan zal dit in vele
gevallen een gevolg zijn van het feit, dat
de uitlaatpijp niet behoorlijk geduiddem-
pend of over de gehele lengte gasdicht
is. Ook in dat geval kan de politie op
grond van een artikel van het wegenver
keersreglement proces-verbaal opmaken.
De Algemene Verladers en Eigenver-
voerders Organisatie E.V.O. in Den
Haag meent, dat de voorstellen van de
E.E.G.-commissie voor een gemeen
schappelijke vervoerpolitiek voor Neder
land onaanvaardbaar zijn en hoopt dat
bij het komende overleg de nodige aan
passingen in het ontwerp kunnen wor
den aangebracht. De E.V.O. heeft dit
standpunt aan de leden van de Eerste
en de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raai medegedeeld.
De E.V.O. vreest, dat bij uitvoering van
de E.E.G.-voorstellen ongeveer de helft
van het Nederlandse wagenpark dat aan
het internationale vervoer deelneemt, zal
worden uitgeschakeld.
De ontwerp-verordeningen bepalen n.l.,
dat met ingang van 1965 de bilaterale
contingenten met 20 procent zullen wor
den verlaagd, doch die 20 procent wordt
niet automatisch omgezet in gemeen
schapsvergunningen. Aangezien het Ne
derlandse beroepsgoederenvervoer langs
de weg naar schatting 40 procent van
het internationale wegvervoer in de
E.E.G. voor zijn rekening neemt, en het
slechts 19 procent van het gemeen
schappelijke contingent zal krijgen bete
kent dit dat een groot aantal Nederland
se beroepsvervoerders zal worden
uitgeschakeld. Zelfs als het gemeen
schappelijke contingent gelijke tred blijft
houden met de vermindering der bilate
rale contingenten, aldus het standpunt
van de E.V.O.
Is de geluidshinder het gevolg van het
feit, dat de bromfiets voorzien is van
een andere dan de voor dit type goed
gekeurde carburateur, dan wordt aange
nomen, dat het voertuig niet langer vol
doet aan de definitie van bromfiets, of
dat de bromfiets niet van deugdelijke
bouw of inrichting is. In beide gevallen
kan proces-verbaal worden opgemaakt.
(Van een onzer verslaggevers)
Ofschoon de uitkeringen door brandas
suradeuren in de laatste jaren en met
name in het eerste halfjaar van 1963
een sterk stijgende tendens vertonen,
ligt het thans niet in het voornemen
van het schadeverzekeringsbedrijf, de
premies te verhogen.
In Nederland is in het eerste kwartaal
van 1963 80 miljoen schade gemeld
tegen 20 miljoen in het gehele jaar
1962. Het blijkt, dat internationaal
sprake is van een stijging, die niet al
leen verklaard kan worden uit de ab
normale winter, die we achter de rug
hebben. Ook in landen, waar de winter
normaal was, is een toeneming van de
brandschade geconstateerd. Een van de
oorzaken hiervan is onder meer, dat
door de moderne fabrieksbouw in grote
complexen „uit-een-stuk" bij een flin
ke brand direct een veel groter deel van
het bedrijf wordt aangetast. Men
schrijft de grotere frequentie van bran
den ook toe aan een zekere mate van
nonchalance, die wordt verondersteld
vrij algemeen te zijn, ook buiten Neder
land.
(Van onze Haagse redactie).
Tijdens de gedurende het weekend ge
houden algemene vergadering van de
Pacifistisch Socialistische Partij heeft
de P.S.P. zich een vrijwel geheel nieuw
dagelijks bestuur gekozen. Daarbij heeft
de voorzitter van de P.S.P., de heer P.
A. Burggraaf zijn functies overgedra
gen aan het lid van de partijraad mr.
G. H. Slotemaker de Bruine te Den
Haag.
Als vice-voorzitter heeft de heer J. E.
Vogt te Wageningen ir. H. J. van Stee
nis opgevolgd. Mevrouw J. van der
Veen, weduwe van het vorig jaar over
leden P.S.P.-Tweede Kamerlid ds. van
der Veen is in de plaats van mevrouw
N. Snel-Warries tot algemeen secreta
resse benoemd. In de plaats van ir. J.
D. Hoepelman is de heer C. Hoek te
IJmuiden tot politiek secretaris be
noemd en als hoofdredacteur van het
partijorgaan wordt de heer H. Boven
kerk opgevolgd door drs. B. van der
Lek te Bilthoven.
Het aftreden van de heer Burggraaf
vloeide voort uit het feit dat hij zijn
voorzitterschap niet langer kon com
bineren met zijn particuliere arbeid. Dat
liet zich reeds geruime tijd voorzien, en
de P-S.P. heeft aanvankelijk de hoop
gehad hem voor het voorzitterschap be
schikbaar te kunnen houden door hem
kandidaat te stellen voor de Tweede
Kamer. Het aantal stemmen dat de P.
S.P. verkreeg was echter te weinig om
de heer Burggraaf in de Kamer te bren
gen. Als gevolg daarvan kon de heer
Burggraaf zich thans niet langer met de
taken van het partijvoorzitterschap be
lasten.
De P.S.P. zag bij de jongste Kamerver
kiezingen in vergelijking tot die van
1959 haar stemmental weliswaar stij
gen van 1.84 tot 3.02 procent, doch zij
kwam daarmee nauwelijks meer uit bo
ven de 3.01 procent die zij reeds bij de
statenverkiezingen van maart 1962
kreeg. Daardoor ontging een kamerzetel
aan de heer Burggraaf.
In het kleurrijke sultanaat Zanzibar,
dat twee eilanden voor de kust van
Oost-Afrika omvat Zanzibar zelf en
het veel kleinere Pemba heerst de
zenuwachtige sfeer, die verkiezingen
kenmerkt. Op 24 juni jl. verleende En
geland, dat al vele jaren lang de be
schermende hand over het eilandenrijk
van de sultan uitstrekt, aan Zanzibar
zelfbestuur. Het deed dit in afwachting
van de dag, waarop het land rijp zou
zijn voor volledige onafhankelijkheid, de
status waarnaar de politiek bewuste in
woners ai zeer lang verlangen. Enige
jaren geleden werd ter voorbereiding
van deze onafhankelijkheid een zoge
naamde grondwetsconferentie gehou
den, maar die is uitgelopen op een te
leurstelling voor alle erbij betrokken
partijen. Men kon niet tot een verge
lijk komen en de Britten vonden het
toen verstandiger nog maar een tijdje
het beschermheerschap te blijven uit
oefenen, wat later een verstandige be
slissing bleek, want bij een aantal ge
legenheden kwam zeer duidelijk tot
uiting, dat de inwoners van Zanzibar
zich in het politieke debat niet altijd
kunnen beheersen in de woordenstrijd,
maar al te licht naar zwaardere wapens
grijpen. Bij de vorige verkiezingen, in
juni 1961, kwamen althans 68 mensen
om het leven. Bang dat de relletjes zich
ditmaal zouden herhalen, hebben de
Britse voogden vlug een kleine troe
penmacht op de been gebracht en van
uit Kenia naar Zanzibar overgevlogen.
Daar zullen de soldaten toezicht moe
ten houden, wanneer deze week de stem
lokalen opengaan en zij zullen moeten
voorkomen, dat de elkaar zo vlot in de
haren vliegende politici teveel schade
aanrichten.
Dat er schermutselingen zullen voor
komen, is vrijwel zeker, want de
tegenstellingen in Zanzibar op politiek
terrein zijn vrij groot en zeer gecom
pliceerd. Tijdens het veertiendaags
zelfbestuur, vermoedelijk de kortste re
geringsperiode, die de jongste geschie
denis kent. wordt het land bestuurd door
een coalitiekabinet, dat gevormd wordt
door ministers van de Nationalistische
Partij van Zanzibar en van de Pemba
Volkspartij, die bij de komende verkie
zingen zullen samenwerken. Een der
leiders van de Pemba Volkspartij, sjeik
Mohammed Sjamte, die tot voor kort
voorzitter was van de uitvoerende raad,
fungeert sedert de 24ste juni als eerste
minister.
Deze twee partijen zullen zich in de ko
mende strijd om de gunsten van de kie
zers moeten meten met de Afro-Sjirazi-
partij van sjeik Abeid Karoeme. Er is
dan nog een tweede oppositiepartij, de
U.M.A. van de uit de Nationalistische
Partij getreden sjeik Abdoel Rahman
Baboe, maar die doet niet aan de ver
kiezingen mee, al zal ze zich wellicht
niet onbetuigd laten tijdens de demon
straties tegen de regering, welke onge
twijfeld de verkiezingen zullen begelei
den.
Het gaat bij deze verkiezingen om 31
zetels in de wetgevende vergade
ring. En het is ook voor de Britten be
langrijk wie de meeste van deze zetels
straks zal bezetten. Zanzibar maakt na
melijk economisch en geografisch deel
uit van Brits Oost-Afrika, waartoe ver
der Kenia, Oeganda en Tanganjika be
horen. De Britten hebben bij het beheer
over deze vier gebieden altijd gestreefd
naar economische samenwerking. Nu
Kenia binnenkort geheel zelfstandig zal
zijn en Zanzibar in de nabije toekomst
eveneens soevereiniteit zal verkrijgen,
doen de Britten hun best deze samen
werking veilig te stellen door de stich
ting van een Oostafrikaanse Federatie.
Daar Tanganjika en Oeganda al onaf
hankelijk zijn, kan Engeland dat plan
niet zonder meer opdringen, maar het
heeft wel voorstellen gedaan en die
suggesties zijn door premier Obote van
Oeganda, eerste minister Nyerere van
Tanganjika en de nieuwe leider van
Kenia, Jomo Kenjatta, gunstig ontvan
gen. De eerste conferentie is al gehou
den en daarbij was ook een vertegen
woordiger van Somalia aanwezig; de
kans is namelijk groot dat ook Somalia
zich bij de federatie zal aansluiten.
iy\AAAABAAABAAA/WlAAAAAAAAAAAAArtAAAA/U\AAAAAAAAAAA/VArt/\AAAAAAAAA/UW\BAA/U\AAAA/W\rtA/WMVBAAA/W\AAAK/VAArtAAAA/WW\AftAAAAAAAAAAAArt/\A/V\rtAAAA/WWlAAAAAArtAAA/W\ArtAAAAA/\A/\A/WW\AAAAAA/WWUU
De A.S.V.A., de Algemene Stu
denten Vereniging Amsterdam
zal een actie gaan voeren die ten
doel heeft aan de ernstige ka-
mernood onder de studenten een
eind te maken.
Hiertoe zal de 24-jarige student in
de politieke en sociale wetenschap
pen, Johan Bloem, zich in een enorm
vat op de Dam installeren. Van van
daag af tot donderdag zal hij dag en
nacht, nu en dan afgelost door een
medestudent, in de ton kamperen.
Grote aanplakbiljetten en affiches,
die op de ton zijn aangebracht, zullen
de aandacht van de burgerij vesti
gen op de kamernood en de moge
lijkheden om deze te verminderen.
De „kampeerder" zal kaarten ver
strekken, waarop beschikbare woon
ruimte en eventuele wensen van de
verhuurder vermeld kunnen worden.
Voorts zal er een even grote ton op
wielen door heel Amsterdam rijden.
De ton op de dag zal geflankeerd
worden door enige tonnen van be
scheidener afmetingen.
Op de rijdende ton komen de woor
den te staan: „Studenten zoeken ka
mers en zolderruimte". Daarnaast
zal de bespeler van de poppenkast
op de Dam enige voorstellingen ge
ven met de kamernood als thema en
zullen vanaf dinsdag 3400 Amster
damse winkeliers in het bezit zijn
van een affiche, die de mensen aan
spoort woonruimte ter beschikking
te stellen.
Zoals bekend drongen onlangs de
rectores magnifiei van de twee Am
sterdamse universiteiten te zarnen
dringend aan op het verhuren van
kamers voor studenten van beide
universiteiten. Volgens de voorzitter
van de commissie die de actie orga
niseert, de heer A. J. Strobosch,
heeft de krottennota van b. en w. een
verslechtering van de toestand ver
oorzaakt, omdat vele studenten in
onbewoonbaar verklaarde woningen
verblijven. In semtember van dit
jaar zullen aan de universiteit van
Amsterdam naar verwacht wordt
10.000 studenten zijn ingeschreven.
Het plan-Cals voorziet voor Amster
dam tot 1970 in 2000 nieuwe kamers,
terwijl er een behoefte bestaat aan
6000. De stichting studentenhuisves
ting zal zich baseren op een plan
van 3000 nieuwe kamers. Daarvan
kunnen slechts 500 in oude panden
gerealiseerd worden, voor de overige
2500 kamers zullen studentenflats
moeten verrijzen.
Onder het beheer van de stichting
studenten huisvesting staan op het
ogenblik ruim 400 kamers, met inbe
grip van die in het te bouwen stu
dentenhuis aan de Weesperstraat. De
tweede stichting in Amsterdam, die
hetzelfde doel nastreeft, de Casa
Academica, heeft 394 kamers onder
haar beheer.
Voor Zanzibar is een goede verstand
houding met de Oostafrikaanse
kustlanden zeer belangrijk, omdat het
sultanaat voor het grootste deel be
staat van de handel met deze landen.
Vanouds is Zanzibar een Arabische
handelsnederzetting en nog ieder jaar
arriveert in de havens van Zanzibar en
Pemba de vloot van dhows, Arabische
zeilschepen, die zich door de moesson
laten voortstuwen langs de Oostafri
kaanse kusten. De voorvaderen van de
huidige bewoners kwamen met deze
dhows mee uit de landen rond de Rode
Zee en de Golf van Aden. Sultan Sey-
yid Sir Abdoella Bin Khalifa, die de
onafhankelijkheid niet meer zal mee
maken, want hij is gisteren op 53-jari-
ge leeftijd overleden, was zelfs een di
recte afstammeling van de sultans van
Muscate. Hij kwam drie jaar geleden
aan de macht, toen het nogal onrustig
was in het sultanaat. Afrikanen eisten
meer zeggenschap in het binnenlands
bestuur en er deden zich tegelijk rel
letjes voor, die niet zozeer het gevolg
waren van de rassenverscheidenheid
als wel van politiek-culturele verschil
len.
Bijna negentien eeuwen van handel
drijven langs de Afrikaanse kust heb
ben het oorspronkelijk zuiver-Arabi
sche karakter van het sultanaat na
melijk wel enigszins aangetast en het
is vaak moeilijk om een inwoner van
Zanzibar bij een van beide rassen in te
delen. Dat maakt de politieke situatie
zeer ingewikkeld.
Zo is sjeik Othman Sjariff, de leider
van de Afro-Sjirazipartij, een Afri
kaan, maar naar zijn haar beoordeeld
zou men hem een Arabier kunnen noe
men. Zijn partij heet ook officieel de
partij van de Afrikanen en als zij aan
het bewind komt, dan zal de aanslui
ting bij de overige Oostafrikaanse
landen zeker niet lang op zich laten
wachten.
De Nationalistische Partij daarentegen
geldt in Zanzibar als de Arabische
Partij en een van haar voornaamste
leiders, sjeik Ali Moehsin lijkt echt op
een Arabier. Tóch heeft hij negerbloed
in de aderen en noemt hij zich het liefst
een Afro-Arabier. Om de situatie dan
nog ingewikkelder te maken: een aan
tal van de leidende figuren in de Na
tionalistische Partij zijn negers.
Eén ding hebben echter alle partijen
gemeen: negentig procent van haar
leden zijn islamiet en allemaal vereren
zij de sultan, die vandaag wordt begra
ven, zodat een dag van rouw even het
rumoer van de verkiezingscampagne
zal onderbreken. Bovendien: ze willen
allemaal onafhankelijkheid.