PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
II
WEINIG HOOP OP VERDRAG MET MOSKOU
Zierikzees
10 jaar als
lyceum: VRIJE ZATERDAG al
voorbeeld
Boodschap gezonden
aan Kroesjtsjew
"Inlichtingendienst
lokte mij in de val"
Dokterstarieven
worden verhoogd
Geen uitspraak
over kernmacht
in Straatsburg
CULTURELE CONTACTEN MOETEN
EERST VAN AL WORDEN HERSTELD
„VOOR ZAKENLIEDEN
GOEDE MOGELIJKHEDEN"
Vervoerstarieven
gaan omhoog
Wynne beschuldigt landgenote:
„Spionage is een
smerige zaak
Vertrek kardinaal
Mindszenty
spoedig verwacht
Dode en 4 gewonden
bij auto-ongeluk
Rector dr. J. J. Westendorp Boerma:
„Wij hebben bewezen, dat het kan!"
I
Woorden, géén
daden
BETOGINGEN IN
BIRMINGHAM ZIJN
GESTAAKT
206e jaargang - no. 109
Donderdag 9 mei 1963
Feijenoord niet
WAARIN OPGENOMEN OE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN nflflr ]yembJey
dL™d-\- B' den Boer en W. de Pagter. Hoofdredactie: W. Leertouwer en Q. A. de Kok Abonnementsprijs 62 cent per week, 8,00 per kw.; franco per post 8,25 p. kw. Losse nummers 15 et. Bureaus: Vlisslngen:
J 1 <b-S-S' red- 3Ï08- adv- 3647/3643): Middelburg: Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes: Gr. Markt 2. tel. 6140 (b.e.e. red. 7853, adv. 5213); Oostburg: tel. 2395; Temeuzen: red. tel. 2116. adm tel.
3311, zterikzee. red. tel. 2425, adm. tel. 2094. Adv.pr. 30 ct. p. mm. Min. p. adv. 4,50. Inge*, med. 3 s tarief. Kleine adv. (max. 8 regels) 30 ct. p. regel (min. 1,50). ,3rieven bur. van dit bl3d" 25 ct. meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg.
PRESIDENT KENNEDY OVER KERN STOPBESPREKINGEN
President Kennedy heeft gisteren tijdens zijn gebruikelijke pers
conferentie verklaard niet bijzonder hoopvol te zijn wat betreft
het sluiten van een verdrag met de Sowjet-Unie over een verbod
van kemproeven nog in dit jaar. Als dit verdrag uitblijft, zou dit
een ramp zijn voor iedereen, daar het niet zeker is dat zich in de
toekomst nog een nieuwe gelegenheid daarvoor zou voordoen.
Hij antwoordde bevestigend, toen hem gevraagd werd of dit zou be
tekenen dat een nieuwe serie kernproeven zal worden gehouden. Hij
deelde nog mede, dat de Amerikaanse ambassadeur in Moskou aan
premier Kroesjtsjew een boodschap over de kernproeven heeft over
handigd.
Wat de toestand in het Midden-
Oosten betreft, zei Kennedy, dat in
geval van agressie of voorbereidin
gen voor agressie de Verenigde
Staten in de Verenigde Naties hun
stenn zullen geven aan „geëigende
maatregelen", doch bovendien zelf
ook hun eigen maatregelen zullen
treffen.
Volgens de Amerikaanse president is in
het militaire evenwicht in het Midden-
Oosten geen verandering gekomen. De
fiolitieke veranderingen, die daar de
aatste tijd hebben plaatsgehad, hebben
de Verenigde Staten nog- niet op hun
juiste betekenis kunnen beoordelen. Zij
steunen de veiligheid van Israël en zijn
nabuurlanden en streven ernaar de be
wapeningswedloop in dit deel der we
reld te beperken, evenals de bevordering
van het communisme.
Laos
Ten aanzien van de situatie in Laos
sprak president Kennedy de hoop uit,
dat premier Kroesjtsjew zijn belofte
wat betreft de handhaving van de
neutraliteit van dit land zal nako-
De Landelijke Huisartsenvereni
ging heeft aan de plaatselijke af
delingen van de vereniging richtlij
nen doen toekomen, die een tariefs
verhoging inhouden voor particu
liere patiënten. De plaatselijke af
delingen zullen zelfstandig moeten
beslissen of ze de richtlijnen, die
niet bindend zijn, zullen overne
men. De tarieven zullen met 1 gul
den per visite mogen worden ver
hoogd. De verhoging zou op 1 juli
a.s. kunnen ingaan, aldus het or
gaan Medisch Contact.
De Landelijke Huisartsenvereniging
heeft de particuliere patiënten verdeeld
in vier nieuwe inkomensgroepen: A tot
8650 per jaar; B van 8650
13.000; C van 13.000 tot 20.000;
20.000 en hoger. Voor A kost een
zoek aan de huisarts na 1 juli 5 in
plaats van ƒ4, voor een doktersvisite
thuis moet 5 of 6 in plaats'van 4,50
worden betaald. De tarieven voor groep
B voor een bezoek aan resp. van de dok
ter worden 6 of 7 of 8. Groep C
gaat 7 of 8 en 8 of 9 betalen, af
hankelijk van het thans geldende plaat
selijke tarief. Voor groep D worden de
tarieven 8 of 9 bij een bezoek aan de
dokter 10 bij een doktersvisite thuis.
De tarieven voor narcose en assistentie
worden opgetrokken van 25 tot 30
en voor verloskundige hulp van 100 tot
125.
Vrijdagmiddag in de Manhuis-
straat van Zierikzee: de jeugd van
liet Professor Zeemanlyceum op
weg naar de vrije saterdag
(Foto P.Z.C.)
men. Als deze neutraliteit niet mocht
worden bewaard, „zou het noodzake
lijk kunnen zijn om naar andere mid
delen uit te zien", zo zei de president.
De pogingen van de organisatie van
Amerikaanse staten om in het geschil
tussen Haïti en de Dominicaanse Repu
bliek de vrede te bewaren, hebben de
volle steun van de Verenigde Staten.
Afwachten
Kennedy verklaarde thans te wil
len afwachten wat de commissie
van onderzoek der O.A.S. die op
nieuw een bezoek aan deze landen
zal brengen, in de komende drie
a vier dagen zal kunnen uitrichten.
MEI KWAM IN
ZOMERSTEMMING
Voor het eerst in dit voorjaar
steeg de temperatuur gisteren ook
in Zeeland boven de twintig gra
den Celsius. In de laatste twintig
jaar werd deze temperatuur alleen
in 1957 op een nog latere datum
overschreden. In Twente werd
het al een officiële zomerse dag
met 26 graden.
Het hogedrukgebied trekt lang
zaam naar het oosten, waardoor
ons vandaag het storingsfront zal
bereiken, dat gisteren al regenval
in Engeland bracht. Met een meer
zuidwestenwind zal ons wat koe
lere lucht bereiken. Achter het
front stijgt de barometer weer,
zodat de verdere vooruitzichten
vrij gunstig blijven. Al blijft de
middagtemperatuur de komende
dagen weer beneden de twintig
graden.
De raadgevende vergadering van de
Raad van Europa heeft glHtcrcn geen
uitspraak gedaan over de wenselijkheid
van een Europese kernmacht. Als ge
volg van een krachtig verzet van vele
afgevaardigden tegen de vorming van
een dergelijke macht besloot de politieke
commissie van de assemblee halverwege
het debat de omstreden passages te
schrappen uit een ontwerpresolutie, die
de Franse christen-democratische oud-
Cnier Pierre Pflimlin als rapporteur
opgesteld.
Aan het eind van een debat van twee
dagen over de politiek van de Raad van
Europa en over de Europese economi
sche betrekkingen aanvaardden de af
gevaardigden uit de zeventien lidstaten
van de raad zonder tegenstemmen, bij
vier onthoudingen, de gewijzigde reso
lutie. Hierin wordt gepleit voor een top-
overleg over de problemen binnen Euro
pa en de verhouding tussen Europa en
de Verenigde Staten, zulks ter verzeke
ring van net succes van de door presi
dent Kennedy voorgestelde tariefbespre
kingen en ter realisering van wereld
omvattende akkoorden voor bepaalde
landbouwprodukten. Ten slotte hoopt
men dat het top-overleg zal bijdragen
tot het ontstaan van een wezenlijk deel
genootschap op voet van gelijkheid tus
sen Europa en de Verenigde Staten.
MINISTER ABDOELGANI ONTVANGT PERS
In een openhartig en informeel ge
sprek met Nederlandse journalis
ten heeft de Indonesische minister
van voorlichting, Roeslan Abdoel-
gani in Djakarta aangegeven hoe
inhoud kan worden gegeven aan
het herstel van de diplomatieke be
trekkingen tussen zijn land en Ne
derland.
Tijdens de door hem aangeboden rijst
tafel in het modernste hotel van Dja
karta, het hotel „Indonesia", onderhield
de minister zich geruime tijd op onge
dwongen wijze met zijn Nederlandse
gasten over de nieuwe banden tussen
beide landen waarover hij persoonlijk
een „gepast optimisme" heeft. Abdoel-
gani legde geen officiële verklaring af.
Prinses Beatrix heeft woensdag
een bezoek gebracht aan de na
tionale vakwedstrijden, welke in
de Utrechtse Julianalial worden
gehouden. Op de foto werkt de
16-jarige R. de Bol uit Den Haag
aan een bank, wélke een plaatsje
zal krijgen in de tuin van Dra-
kesieyn. De prinses vergelijkt het
werkstuk aan de hand van de te
kening.
Voorzichtig
Uit de gesprekken bleek dat hij ook de
in Nederland uitgesproken visie deelt,
dat op voorzichtige wijze te werk dient
te worden gegaan. Voor de hervatting
van culturele contacten, vooral op het
gebied van de wetenschap en het onder
wijs en de uitwisseling van studenten,
rluimde de Indonesische minister de eer
ste plaats in. „Het woord is daarbij
vooral aan de nieuwe generatie", zo
merkte hij op. Of bij dit hernieuwde
contact op cultureel gebied het verbod
voor invoer in Indonesië van Nederland
se boeken en tijdschriften zal blijven be
staan, is nog niet zeker.
Ook op ander terrein zijn er moge
lijkheden. De Indonesische minister
bracht hierbij onder meer het eco
nomisch en technisch contact ter
sprake. Van Indonesische zijde wordt
het standpunt ingenomen, dat Neder
land zal kunnen rekenen op dezelfde
behandeling als andere landen waar
mee Indonesië vriendschappelijke be
trekkingen onderhoudt. Minister Ab-
doelgani noemde op technisch gebied
als voorbeeld de Indonesische staats
drukkerij, waar grote behoefte be
staat aan onderdelen voor de bijna
geheel Nederlandse installaties.
Hollandse kaas
Voor Nederlandse zakenlieden zullen er
echter eveneens goede mogelijkheden
zijn omdat zij een voordeel boven ande
ren zullen heben door de kennis van het
land en het feit, dat het Nederlandse
produkt in Indonesië met zijn „merk-
vaste" inwoners een goede naam heeft.
Bijvoorbeeld Hollandse kaas. Kaas uit
andere landen is in Indonesië voor velen
vrijwel onbetaalbaar geworden op de
pasar.
De Indonesische minister sprak met gro
te waardering over de wijze waarop de
eerste Nederlandse zaakgelastigde, drs.
Barkman, maandag in Indonesië is aan
gekomen om de heropening van de Ne-
Binnen redelijke grenzen zullen de ta
rieven voor het interlokale stukgoede-
renvervoer, het plaatselijke goederen-
voer met vrachtauto's en de rern-
boursementsprovisie aan de gestegen
bedrijfskosten worden aangepast.
Deze verhogingen zullen binnen de be
leidslijnen van het regeringsprysbeletd
blijven.
Dit nieuwtje vertelde de staatssecreta
ris van verkeer en waterstaat, de heer
E. G. Stijkel, in Hillegom, toen hij het
zestiende beroepsvervoercongres van de
N.O.B.-wegtransport opende. Op deze
manier zal aan het beroepsvervoer over
de weg een gezondere financiële basis
worden gegeven, zo meende hij.
19
De Britse zakenman Greville Wyn
ne verklaarde gisteren op de twee
de zittingsdag van het spionage-
proces tegen hem en de Rus Pen-
kowsky, dat hij 't „spionagewerk
een smerig zaakje vond" en dat hij,
als hij had geweten, waarin hij
zich ging steken, er nooit aan zou
zijn begonnen.
Wynne maakte de indruk van een man
val had laten lopen, door hem zonder
dat hy het zelf wist, en daarna door lis
tigheid cn dreigementen in hun netten
te verstrikken.
De 42 jaar oude Greville Wynne, met
achter zich in de zaal zijn vrouw Sheila,
naar wie hy nauwelijks omziet, hoewel
zij steeds poogt, zyn aandacht te trek
ken, kan de doodstraf tegen zich horen
uitspreken, hoewel hij uit alle macht
zoekt naar middelen om zyn schuld te
verkleinen.
Metalen bus
De Russische aanklager gaf zich gro
te moeite om te bewijzen, dat de En
gelsman wel degelijk wist, dat hij
contactman was tussen Penkowsky
en een in de Engelse en Amerikaan
se ambassade gevestigd spionage-net-
werk.
Wynne hield echter staande, dat hij
zijn ware taak pas was gaan besef-
derlandse ambassade voor te bereiden.
Over de verklaringen van Barkman,
waarin hij onder meer zei geen opdracht
te hebben om te spreken over schadever
goeding door Indonesië voor de genatio
naliseerde Nederlandse bedrijven,
Abdoelgani: „ik geef hem een tien".
Minister Abdoelgani voegde hier echter
onmiddellijk aan toe, dat hem nog een
moeilijke taak te wachten staat.
In antwoord op een vraag van een Ne
derlandse journalist, die er zijn verwon
dering over uitsprak, dat nog zoveel In
donesiërs Nederlands spreken, merkte
de minister op, dat dit in Indonesië nooit
verboden is geweest. „President Soekar-
no heeft dikwijls verldaard, dat Neder
lands denken onjuist is, Nederlands
spreken echter niet".
De besprekingen tussen de Rooms-Ka-
tholieke Kerk en de Hongaarse regering
in Boedapest zijn gisteren voortgezet,
opnieuw onder de grootst mogelijke ge
heimhouding. Journalisten die bij de
Hongaarse autoriteiten informeerden,
kregen de vriendelijke raad hun tijd niet
te verspillen, omdat er toch niets mee
gedeeld zou worden.
Niettemin menen waarnemers in Wenen
aanwijzingen te zien, dat kardinaal
Mindszenty een dezer dagen, misschien
begin volgende week zpn ballingschap in
de Amerikaanse legatie in Boedapest
zal opgeven en naar Rome zal gaan.
Voor hun veronderstelling, dat de Hon
gaarse primaat op korte termijn naar
tome zal gaan, geven de waarnemers
in Wenen ae volgende argumenten:
9 Kardinaal Koenig van Wenen,
door het Vatikaan belast zou zijn
met polsingen over een verbeterinr
van de betrekkingen tussen de kerl
en de Oosteuropese regeringen ei
die de laatste tijd op bezoek was in
Hongarije en Polen, heeft aangekon
digd, dat hij aanstaande woensdaf
naar Rome gaat.
Een hoge functionaris op de pause-
lgke nuntiatuur in wenen heeft
zich tegenover journalisten laten
ontvallen, dat hij volgende week in
staat zou zijn „het hele verhaal te
vertellen". Hij gaf tevens te ver
staan, dat de Vatikaanse afgezant
vandaag uit Boedapest naar Wenen
terugkeert, na mogelijk eerst nog
een onderhoud gehad te hebben met
kardinaal Mindszenty.
In Hongaarse emigrantenkringen in
Boedapest doen geruchten de ronde
dat kardinaal Mindszenty vandaag
Hongarije al zal verlaten.
Nabij Bornerbroek op de provinciale weg
van Almelo naar Delden is gistermorgen
een auto niet vijf inzittenden tegen een
links van de weg staande boom gereden.
Een der inzittenden, de 5-jarige Jan Ot-
tenschot uit Bentelo, werd zo ernstig ge
wond, dat hij kort na het ongeval over
leed. Drie mensen werden ernstig en één
licht gewond. Allen zijn overgebracht
naar het r.-k. ziekenhuis in Almelo.
fen, toen hy Penkowsky een metalen
bus zag openen en de inhoud
„Dus toen drong het tot U door, wat
U eigenlijk deed", aldus de .aanklager.
Niet meer terag
Wynne: „natuurlyk. En hoe meer ik
daarna deed, hoe vaster ik in het net
verstrikt raakte. Maar ik kon niet meer
terug. Ilc zat in het inlichtingendienst-
schuitje en moest verder varen, want
men belette mij met bedreigingen en an
dere drukmethodes om me terug te trek
ken".
De aanklager: „dus U beweert, dat uw
landgenoten U bewust hebben bedro
gen?".
„Precies", antwoorde Wynne. „En an
ders zat ik overigens nu hier ook niet".
De aanklager vroeg Wynne of de Britse
inlichtingendienst op enigerlei wijze blijk
had gegeven van spijt, dat zij hem in
dit parket had gebracht.
„Neen", antwoordde Wynne. „En dat
zullen zij ook nooit doen".
NOODMAATREGEL UIT RAMPJAAR 1953 GECONTINUEERD
NU DE VRIJE ZATERDAG in het bedrijfsleven al weer enige tijd
is „ingeburgerd", is in de kringen van het onderwijs een discussie
op gang gekomen over het invoeren van een vijfdaagse schoolweek.
Voor- en tegenstanders slaan elkaar met argumenten om de oren.
Toch kunnen nog maar enkele middelbare scholen in het land over
enige ervaring spreken. In de memorie van antwoord, die minister
Cals de Eerste Kamer onlangs toezond, zijn drie scholen als voor
beeld genoemd. Eén daarvan is het Professor Zeemanlyceum in
Zierikzee, waar de scholieren al sinds 1953 profiteren van een les-
loze zaterdag. Het moment van invoering ligt dus al ver voordat
nog maar iemand de term „vrije zaterdag" in de mond durfde te
nemen.
draaien. Voor de zogenaamde buiten
leerlingen waren daaraan nogal wat
consequenties verbonden. Om te kun
nen meedoen moesten er 45 van hen
in Zierikzee worden ingekwartierd.
En die noodmaatregel nu is eigenlijk
de aanleiding geweest tot het invoe
ren van de vrije zaterdag. De verbin
dingen naar de Westhoek van het
eiland en Bruinisse werden met een
boot onderhouden en nog een deel
van de ouders van de ingekwartierde
buitenleerlingen verbleef elders in
Zeeland of Holland. Om deze jongens
en meisjes een kans te geven een
weekend van redelijke duur in het
eigen gezin door te brengen, bleven
de schooldeuren op zaterdag gesloten.
Content
prt
in Zierikzee In het rampjaar 1953 toe
geleid, dat het lesrooster voor een
hele week in vyf dagen werd afge
werkt. Men zal zich herinneren, dat
het schooljaar 1952-1953 in de ramp
nacht van 1 februari mét het normale
leven op Schouwen-Duiveland in b\j-
na alle onderwijsinstellingen van het
eiland abrupt werd afgebroken. De
leerlingen van liet Zierikzees lyceum
zwermden bij de evacuatie van de be
volking uit over zestig verschillende
scholen tot in Stadskanaal. Zeven
maanden lang lag de school in de
Manhuisstraat volkomen verlaten.
Een wal rondom Zierikzee herstelde
na enkele maanden in de binnenstad
het leven weer en in september 1953
de polders rondom stonden toen
nog voor een groot deel onder water
begon ook het lyceum weer te
„Wat het zwaarst was in die ramp-
tyd, moest ook het zwaarst wegen".
De rector van het Professor Zeeman
lyceum, dr. J. J. Westendorp Boer
ma. is nog steeds content met deze
beslissing-onder-druk. En hy heeft
geen vurig pleidooi nodig om zijn po
sitief standpunt te verdedigen. De
zaken op het Professor Zeemanly
ceum marcheren op het ogenblik nog
precies zo als tien jaar geleden. Toen
in 1954 Schouwen-Duiveland weer
droog was en de verbindingen met de
dorpen waren hersteld, heeft dr. Wes
tendorp Boerma eens geïnformeerd,
hoe de onderwysinspectie en het mi
nisterie tegenover de vijfdaagse
schoolweek stonden. „We hebben het
maar zo gehouden. En tegeiyk be
wezen dat het kan", voegt hij er veel
betekenend aan toe.
Zeker, ook de leiding van het Pro
fessor Zeemanlyceum heeft de voor-
en nadelen van de vrije-zaterdag-op-
school op de balans gelegd. Voordeel
nummer één noemt de rector de om
standigheid, dat de leerlingen uit de
dorpen een dag minder in de week
heen en weer behoeven te reizen.
Voor sommigen is deze dagelijkse
„pendel" een grote opgaaf. Ze komen
soms bijna twintig kilometer ver op
de fiets.
Ook voor de leraren is het prettig,
dat zij over een lang weekend kunnen
beschikken. Familiebezoek op het
„vasteland" wordt zo ook tussen de
vakanties mogelijk en bovendien zijn
zy in de gelegenheid om op zaterdag
een cursus te volgen.
Voor de lyceïsten is'vooral de vrijdag
avond, na een week poot-aan-spelen,
een buitenkansje van onbezorgdheid.
De boeken verdwenen dan in een
hoek. Het huiswerk kan met getole
reerde nonchalance worden uitge
steld. Er is een avond vrij voor sport,
voor muziek, voor een uitje... Opval
lend is bqvoorbeeld in Zierikzee en
de dorpen, dat de vrijdagavond op de
agenda van uitvoeringen steeds be
zet is.
Samengeperst
De nadelen liggen voor de hand: de
voorgeschreven lesuren moeten wor
den samengeperst. Zo komt het voor
dat de Zievikzeese lyceïsten van half
negen 's morgens tót half vijf in de
middag in touw zijn. De docenten
fZie slot pag. 2 kol. 6)
In Nederland moet men deze week wel
onvermijdelijk tot de conclusie ko
men, dat er op deze wereld niets be
langrijker meer was dan de wedstrijd
BenficaFeqenoord. Werd er nog wel
over wat anders gesproken dan over
dit voetbalspektakel Een minister van
buitenlandse zaken greep persooniyk in
om een televisieuitzending van het eve
nement mogelijk te maken, vergaderin
gen werden er voor afgelast, concerten
vervroegd, voorstellingen afgezegd. Er
werden schepen gecharterd om wat
schilderachtig „het legioen" wordt ge
noemd, herwaarts te brengen en kinde
ren mochten opblijven om de verrichtin
gen van de Rotterdamse elf op het
scherm te kunnen volgen. Fegenoord
speelt tegen Benfica...
Wie de laatste dagen enige voorzich
tige reserves liet horen over deze
ontwikkeling liep een gerede kans te
worden uitgekreten voor dwarskijker
en zuurpruim. Men verdacht hem zelfs
van anti-nationale gevoelens, want het
landsbelang scheen
met de uitslag van
deze wedstrijd te
femoeid. Het
leine groepje Neder
landers, dat daarvan
niet overtuigd was, zweeg liever over
deze afwykende mening: zij vormden
een groep vogelvrijen, die naar het in
zicht van sommigen eigenlijk van de
burgerrechten vervallen móesten wor
den verklaard.
\\p3 weten dit alles en erkennen ons
VV op gevaarlijk terrein te bevinden
een gebied waar men vrij met scherp
mag schieten wanneer we hier de
vraag aan de orde stellen hoe het ter
wereld toch mogelijk is, dat miljoenen
mensen zo in de ban van een sport
raken. Is het de liefde tot deze sport?
Of zijn er andere overwegingen in het
geding? We geloven niet, dat de liefde
tot het voetbalspel in dit opzicht het be
langrijkste is. Er zijn factoren, die een
voornamere rol spelen. De nationale
trots bgvoorbeeld. Het bereiken van een
bepaalde plaats in deze wedstrijden van
voetbalgrootheden streelt het gevoel van
eigenwaarde van vele Nederlanders:
„We zijn er dan toch maar bij, al zijn
we dan een klein landje!" Maar zodra
men deze opmerking maakt, is men de
grens van de redelijke overwegingen al
gepasseerd en zit men volop in het sen
timent^ De nuchterheid verdwynt: een
volk kykt toe en gaat de „nationale
eer" vereenzelvigen met de prestaties
van de elf, die op een buitenlands veld
de eer van hun club hooghouden. Op
hetzelfde moment worden deze elf bo
vendien als de uitverkorenen van het
volk beschouwd en gaat een heldenver
ering een rol spelen: men noemt hen
bij naam, de helden, Coentje en Eddy
en Beertje. In het stadion, waar zich
de wedstrijd afspeelt, ontstaan voorts
verschijnselen, die doen denken aan de
cultus van primitieve religies: men
schreeuwt en zingt, men bezweert en
joelt, men krijst en blaast op toeters,
men scheldt op tegenstanders en soms
op de scheidsrechter, men danst en
springt. Het individu is opgegaan in een
massa, die een eigen leven sclmnt te
lqden. En in de huiskamers wordt alles
met een grote intensiteit meebeleefd.
Liefde tot het voetbalspel? Niemand,
die daaraan denkt op dat ogenblik:
De wedstrijd, die zich gisteravond
heeft afgespeeld, was langzaam,
maar zeker in de publieke belangstel
ling gekomen. Een „warming-up" noemt
men dat in de Angelsaksische wereld:
er is namelijk voortdurend (zonder be
paald systeem overigens) voor een aan
wakkering van de sfeer gezorgd. Eerst
het gelijkspel in Rotterdam, daarop de
berichtgeving over de wedstrijd in Lis
sabon, voorts de geruchten over de t.v.-
uïtzending, wel uitzending geen
wel uitzending, ingrijpen van minister
Luns, het vertrek van de chartersche
pen. En zo kan men doorgaan: een reeks
van evenementen, die via kranten en
andere media voor een sneeuwbal
effect zorgden en de gemoederen op
kookpunt brachten. Mensen, die nooit
in hun leven een voetbalwedstrijd heb
ben gezien, verzekerden nu wel t.v. te
hebben gekeken: „Er was zoveel rond
die wedstrijd te doen geweest dat ik het
nou allemaal ook weT-es wilde zien..."
Zo werd BenficaFeijenoord een aan-
felegenheid, die Nederland dagenlang
eroerde, een gebeurtenis, die de ko
mende dagen nog wel zal na-echoën.
In dit betoog willen we niet het in der
gelijke gevallen gebruikelgke woord
„sportverdwazing" laten vallen, al wil
len we niet verhelen dat een massale
beweging, zoals de laatste dagen is ge
toond, ons altijd weer verbaast. Maar
wel geloven we, dat er op mag en moet
worden gewezen, dat in dit alles het
oude sportideaal naar de achtergrond
is geschoven. Dergelijke massa-emo
ties hebben iets wisselvalligs: vandaag
juicht men en morgen gooit men met
stenen, vooral als het op een nederlaag
is uitgelopen. Bij het sportideaal, dat in
het verleden algemeen werd aangehan
gen. ging het niet om eer, maar in do
eerate plaats om de vreugde voor de be
oefenaars en om de vorming, lichamelijk
en geestelijk, van de mens. Maar deze
zaken kwamen er gisteravond nauwe
lijks aan te pas: een voetbalwedstrijd
diende als aanleiding om uiting te ge
ven aan allerlei vermoede en onvermoe
de emoties in brede lagen van ons volk.
Maar de echte Feijenoordsupporter zal
dat wel niet met ons eens zijn. Hij zal
over dit betoogje in deze kolom gering
schattend de schouders ophalen: voor
hem zijn het slechts woorden, geen
daden...
Aan de massale negerbetogingen in
Birmingham die meer dan 2200 negers
de gevangenis hebben doen belanden,
gisteren een halt toegeroepen.
Dominee Martin Luther King jr., de
man die de leiding van de actie voor
meer rechten voor de neger had en die
zelf acht dagen in de gevangenis heeft
doorgebracht, heeft dit meegedeeld tij
dens een persconferentie. Een blok ver
der van de plaats waar King en dominee
Fred Shuttlesworth, de persconferentie
hielden, was de staatspolitie bezig een
grote menigte negers in bedwang te
houden. Ds. King zei dat een oplossing
van het rassenprobleem binnen 24 uur
te venvachten was.
Shuttlesworth die juist uit de gevange
nis was ontslagen zei dat er geen en
kele massale betoging meer zou worden
gehouden „omdat wij geloven dat er op
recht gepoogd wordt een oplossing te
vinden".
