AMERIKAANS-RUSSISCH OVERLEG IN NEW YORK
Dr. L. G. Kortenhorst in
ziekenhuis overleden
Zestien Walcherse agrariërs nemen deel in
arbeidsratronalisatiekern
Tsjombe
verzocht te
capituleren
Moskou wil vraten over staken
atoom-
proeven
Staatsgreep in Togo -
president vermoord
Nieuwe vertegenwoordiger Sowjet-Unie bij V.N. neemt deel aan:
Opstandelingen
laten politieke
gevangenen vrij
Voorraden voor geisoleerde eilanders
LIMFJORD BEREIKT NA ZWARE
TOCHT DOOR IJS TERSCHELLING
GEVECHTEN
IN CHINA
Vrouw gedood
door gasexplosie
Bijna 15 jaar
voorzitter van
Tweede Kamer
Bedoeling: in breder
verband uitdragen
K.V.P. wil nieuwe
Kamervoorzitter
uit eigen kring
Vandaag
206e jaargang - no. 11
PROVMCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE. GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Directie: F. van de Velde, P. B. den Boer en W. de Pagter. Hoofdredactie: W. Leertouwer en Q. A. de Kok. Abonnementsprijs 62 cent per week, ƒ8,00 per kw.franco per post 8,25 p. kw. Losse nummers 15 ct. Bureaus. Vlissingen.
Waistraat 58-60 tel 2355 (b.g g. red. 3508/3546. adv. 3647/3643); Middelburg: Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes: Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg: tel. 2395; Terneüzen: red. tel. 2116, adm. tel.
2911: Zierikzee: red. tel. 24257 adm. tel 2094. Adv.pr. 30 ct. p. mm. Min. p. adv. ƒ4,50. Ingez. med. 3 z tarief. Kleine adv. (max. 8 regels) 30 ct. p. regel (min. ƒ1.50). „Brieven bur. van dit blad 25 ct. meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg.
Maandag 14 januari '63
De hand aan
de
sneeuwploeg
Pagina 2
VERRASSEND RUSSISCH INITIATIEF
Amerikaanse en Russische func
tionarissen komen vandaag in
New York bijeen voor bespre
kingen over een verbod op het
nemen van kernproeven en an
dere ontwapeningskwesties. Dit
werd zaterdag door het State
Department bekendgemaakt.
Volgens Amerikaanse functiona
rissen is het initiatief tot dit twee
zijdig overleg van de Russen uitge
gaan. De begindatum werd vast
gesteld bij de besprekingen welke
de Russische eerste plaatsvervan
gende minister van buitenlandse
zaken, Koeznetsov, in de afgelopen
week in Washington met president
Kennedy, minister van buitenland
se zaken Rusk en het hoofd van
het bureau voor ontwapeningsza
ken, Foster, heeft gevoerd.
Bij het vandaag beginnend overleg zal
Foster de Amerikaanse delegatie leiden,
terwijl de voornaamste Russische verte
genwoordiger in de V.N., Fedorenko, als
hoofd van de Sowjetafvaardiging zal op
treden.
Hoop op succes
Hoewel in liet algemeen over ontwape-
ningskwesties zal worden gesproken,
verwacht men dat in het bijzonder zal
worden aangestuurd op een regeling
voor het beëindigen van proeven met
kernwapens. In Washington heeft men
de laatste tjjd enige hoop op succes ge
kregen. Deze zou gebaseerd zijn op uit
latingen van Russische functionarissen
in particuliere gesprekken met Ameri
kaanse ambtenaren.
Volgens functionarissen in Washington
hebben de Russen waarschijnlijk, even
als de V.S., ontdekt dat de proeven met
kernwapens steeds minder resultaten
opleveren en dat men, als er geen be
langrijke wetenschappelijke ontdekking
wordt gedaan, niet veel kan verwachten
van een voortzetting der proeven.
„Zwarte kastjes"
Een aanwijzing dat de Russen tot con
cessies bereid zijn. ziet men in het recen
te Russische voorstel voor het gebruik
van de zg. „zwarte kastjes" voor een
controle op de naleving van een verbod
op het nemen van kernproeven. Hoewel
dit voorstel in zyn huidige vorm voor de
V.S. onaanvaardbaar is, beschouwt men
in Washington dit toch als een teken
van het Russische verlangen naar een
akkoord.
Zoals bekend is het ontwapenings-
overleg in Genève, dataanvankelijk
na het kerstreces komende week
zou worden hervat, verder opge
schort tot 15 februari.
Militaire opstandelingen in de klei
ne Westafrikaanse staat Togo heb
ben gisteren president Sylvanus
Olympio vermoord en zijn regering
gewipt. In een radiouitzending uit
Lome, de hoofdstad van Togo, is
gezegd dat maar één minister aan
arrestatie is ontsnapt.
Gemeld wordt dat Togolese troepen naar
de grens met Ghana zijn gegaan. Ook de
Sens met Dahomey is gesloten. De tele-
onverbindingen tussen Parijs en Lome
zijn verbroken. Troepen van Dahomey
zijn naar de grens met Togo vertrokken
„om de belangen van Dahomey te be
schermen". Dahomey wil zich evenwel
niet met de binnenlandse aangelegenhe
den van Togo bemoeien. De minister van
handel van Dahomey en een persoonlijke
medewerker van président Hubert Maga
van dat land zijn gisteren naar Togo ge
gaan, waar zy een bespreking hebben
gehad met het „revolutionaire comité".
Onderofficieren
De staatsgreep in Togo is uitgevoerd
door onderofficieren. Zij zjjn begonnen
liet postkantoor en het radiostation in
Lome te bezetten en de grenzen te slui
ten. Vervolgens werden de politieke ge
vangenen in vryheid gesteld.
Zondag was er voor het eerst of
ficieel autoverkeer mogelijk van
het vasteland over het ijs van de
Gouwzee naar Marken en terug.
Foto: De bestuurder van deze au
to dacht kennelijk: „wees geen ijs
beer in het verkeer" en iet de
Volendamse op de schaats keurig
passeren alsof hij voor een
(Gouw)-zebra stond
Tweede Kamer
herdenkt voorzitter
(Van onze Haagse redactie).
In verband met het overlijden van haar
voorzitter, dr. Kortcnhorst, zal de Twee
de Kanier morgen waarschijnlijk alleen
bijeenkomen voor een herdenking en zar
de vergadering vervolgens worden ge
schorst.
Op de agenda stonden de stemming
over de, vorige week behandelde, wet
op de verplichte W A.-verzekering voor
motorvoertuigen, en de behandeling van
de begroting van het ministerie van
landbouw en visserij. De Kamer zal
waarschijnlijk eerst na de teraardebe
stelling van dr. Kortenhorst opnieuw bij
eenkomen.
T. A. VAN D1JKE - 87 - EMIGREERT
„De buurt" klaverjaste reisgeld
voor weduwe De Rode bij elkaar
Zaterdagmiddag is vermoedelijk de oudste emigrant uit Nederland ooit
vertrokken, met het s.s. Waterman naar Australië geëmigreerd. Het is T.
A. van Dylce, 87 jaar oud, uit Breezand, die Nederland de rug heeft toege
keerd om zich bij zijn jongste dochter en schoonzoon, de familie Bouwman
in Perth, te voegen.
De reden: „vorig jaar ben ik weduwnaar geworden en van veertien broers
en zusters leeft nog een zuster, die ook op leeftijd is, zodat we niet veel
aan elkaar hebben. Dus besloot ik naar mijn enige nog levende dochter te
gaan. En als je emigreert word je financieel geholpen, dus deed ik het
maar zo". Overigens was de heer Van Dijke niet de enige emigrant aan
boord met een verhaal. De weduwe A. de Rode, 73 jaar oud, uit Amster
dam-Noord, gaat naar Nieuw-Zeeland dank zij „de buurt". De vrouw miste
haar geëmigreerde kinderen en kleinkinderen zozeer, dat zij er ziek van
dreigde te worden. De buurt organiseerde net zolang klaverjas- en biljart
wedstrijden tot de reiskosten bijeen waren.
Op bromfiets over
IJselmeer naar
Enkhuizen
De Limfjord, geladen met veevoer, is
zaterdag na veel moeilijkheden om
kwart over vijf in de haven van Ter
schelling aangekomen.
's Morgens was het schip op korte
afstand van Terschelling tussen de
ysschotsen geraakt en drie kilometer
uit de koers, tussen Vlieland en Ter
schelling, in het Stortemelk terecht
gekomen. De Limfjord was met de
vloed meegedreven en kon niets uit
richten- De Delfzijl van het loods
wezen is toen ter assistentie uitge
varen. Toen de vloed weer opkwam,
gelukte het de Limfjord uit het ijs
te krijgen. De kustvaarder, de De
mocraat, die uit Amsterdam met een
lading steenkool naar Terschelling
is vertrokken, wordt daar vandaag
verwacht.
Vijf jongelui uit Staveren hebben gis
termiddag de oversteek naar Enk
huizen aan de andere kant van het
IJselmeer gemaakt per brommer. Zij
hadden zowel voor de tocht heen als
terug drie kwartier nodig. Als be
wijs voor de overtocht hebben zij op
het gemeentehuis in Enkhuizen een
verklaring gekregen.
De afstand van Staveren naar Enkhui
zen is ongeveer 20 kilometer. In de
winter van 1946 was het ook moge
lijk het IJselmeer per voertuig over
te steken. Dat gebeurde destijds per
fiets en per auto.
Volgens berichten afkomstig uit Tibet
zouden er in de Chinese provincie Sin-
kiang ernstige gevechten zijn uitgebro
ken tussen guerilla's en communistische
regeringstroepen. Men spreekt zelfs van
een opstand.
Volgens dezelfde bronnen zou generaal
M. Choeng Wing, de commandant van
de regeringstroepen in Sinkiang si
een maand vermist zijn.
Bezorging P.Z.C.
Opnieuw ondervindt het verkeer
overlast van de overvloedige
sneeuwval. Ook de bezorging van
de P.Z.C. kan uiteraard vertra
ging ondervinden, waarvoor wij
ook nu weer een beroep doen op
de clementie van de abonnees, die
hun krant misschien later dan ge
woonlijk ontvangen.
Te Buitenpost heeft zich zaterdag een
gasexplosie voorgedaan waardoor de 77-
jarige mevrouw Van Beets om het leven
is gekomen.
Mevrouw Van Beets was naar de keu
ken in het schuurtje van haar woning
gegaan om thee te zetten. Toen zij een
lucifer ontstak, deed zich een hevige
ontploffing voor, gevolgd door een
steekvlam die het schuurtje in brand
zette. De bejaarde vrouw rende gillend
naar buiten, terwijl haar kleren brand
den als een fakkel. Omwonenden scho
ten te hulp en wisten de vlammen te
doven. Met ernstige brandwonden werd
mevrouw Van Beets in zorgwekkende
toestand naar het ziekenhuis te Leeu
warden vervoerd, waar zij zaterdag
avond overleed.
Een onderzoek heeft uitgewezen, dat er
een defect in de aftakking van de bui
tenleiding zat, waardoor gas onder hoge
druk kon ontsnappen.
VROUWEN VLIEGEN OVER OCEAAN
De 53-jarige Louise Sacchi uit Philadelphia is samen met de
Belgische mevrouw J. Cousins uit Nova Scotia vertrokken om
met een eenmotorig vliegtuig te trachten de oceaan over te ste
ken naar Ierland.
Louise Sacchi heeft een vliegervaring van 23 jaar. Zij was gedurende de
tweede wereldoorlog instructrice van de 11de Amerikaanse luchlinacht-
groep. Het Canadese ministerie van transport weigerde onlangs toestem
ming te verlenen om het vliegtuig van Canadese bodem te laten vertrek
ken Louise Sacchi, die in een Beeeheraft Bonanza vliegt, noemde het
Canadese verbod „een oude en dwaze wet".
In het Rode-Kruisziekenhuis
Den Haag, waar hij sinds enige
weken werd verpleegd, is gister
avond om zes uur de voorzitter van
de Tweede Kamer, dr. L. G. Kor
tenhorst overleden.
Leonardus Gerardus Kortenhorst werd
op 12 november 1886 te Weesp geboren.
Hij bezocht het gymnasium van het St.-
Ignatiuscollege te Amsterdam om ver
volgens aan de gemeentelijke universi
teit aldaar te gaan studeren. In 1913
promoveerde hij op een proefschrift: „De
bevoegdheid van de rechter om onge
straft te laten". Na zijn promotie was
hij enige tijd advocaat in de hoofdstad.
Bij krijgsraad
In de eerste wereldoorlog was hij gedu
rende de mobilisatie als luitenant voor
speciale dienst gedetacheerd bij de
krijgsraad te Arnhem. Hij werd secre
taris van de algemene r.-k. werkgevers
vereniging en verscheidene andere ver
enigingen. Hij maakte deel uit van de
Nijverheidsraad, de Hoge Raad van Ar
beid, de Nederlandse Werkloosheidsraad
en onderscheidene commissies.
Voorts was de heer Kortenhorst voor
zitter van het college van commissaris
sen van de Koninklijke Maatschappij De
Schelde, lid van de raad van toezicht
van de economische hogeschool te Til
burg, van de staatscommissie tot her
ziening van het bezettingsrecht, van de
commissie ex art. 2 van de landbouw-
uitvoerwet en van het landelijk comité
voor rechtszekerheid. Hij was voorzitter
van het Nederlandse eiercontrolebureau.
Partijraad K.V.P.
Dr. Kortenhorst is tot zijn benoeming
tot voorzitter van de Tweede Kamer
lid geweest van de partijraad van de
K.V.P. Ook had hij zitting in het be
stuur van deze partij. Korte tijd voor
zijn verkiezing tot lid van de Tweede
Kamer had hy zitting in de provin
ciale staten van Noord-Holland.
In 1925 werd dr. Kortenhorst, die inmid
dels in Den Haag een advocatenpraktijk
uitoefende, tot lid van de Tweede Kamer
gekozen en toen in 1948 de voorzitter
van die Kamer, mr. R. J. H. van Schaik,
opdracht kreeg tot vorming van
binet, werd hy tot diens opvolger be
noemd. In juli 1946 trad hij op als gede
legeerde van Nederland naar de vredes
conferentie te Parys.
Een portret van dr. L. G. Kortenhorst.
GESPREKSGROEP OVER ARBEIDSPROBLEEM
De 60-jarige president is doodgeschoten
op enkele meters van het hek van de
Amerikaanse ambassade in Lome, waai
hij kennelijk een toevlucht wilde zoeken.
Volgens in i'arys ontvangen berichten
staat de opstand onder leiding van een
voormalige sergeant-majoor Dodze.
De opstandelingen nebben gevangen
gezette leden van de jeugdbeweging Ju-
vento, die in de oppositie is, vrijgelaten.
Aan Togolese vluchtelingen in Ghana is
verzocht naar Togo terug te keren.
Radio-Lome heeft gemeld dat een
„wettige organisatie" onder voorzit
terschap van Paul Meatchi. die in
Ghana in ballingschap was, dc macht
heeft overgenomen, Meatchi is vroe
ger minister van landbouw geweest.
ZESTIEN WALCHERSE boeren
vormen sinds vorig voorjaar één
van de circa veertig arbeidsratio-
nalisatiekerncn, die in Nederland
op suggestie van de directie akker
en weidebouw van het ministerie
van landbouw opgericht zijn. De
bedoeling van deze kern is, dat de
deelnemende boeren een gespreks
groep vormen, waarin aandacht
besteed wordt aan het arbeidspro
bleem. Niet alleen voor Walcheren
is een dergelijke gesprekskern sa
mengesteld, ook voor Tholcn en
Zeeuwsch-VIaanderenDe Wal
cherse kern heeft betrekking op
grotere gemengde bedrijven, de
Tluvdsc op grote akkerbouwbedrij-
Dat de betekenis van de produktiefac-
tor arbeid steeds belangrijker wordt
mag als algemeen bekend worden aan
genomen. De industrie oefent steeds
meer zuigkracht uit op de arbeidskrach
ten in de landbouw, zodat vele boeren
reeds te kampen hebben om hun werk
„rond" te krijgen. Voor deze moeilijk
heden zuUen in de komende jaren nog
meer boeren komen te staan, want de
afvloeiing zal zich hoogstwaarschijnlijk
nog doorzetten. Voor de bedrijfsorgani
satie heeft deze gang van zaken onge
twijfeld consequenties, vooral op de be
drijven met melkvee, waar de gebonden
heid aan het bedrijf zo groot is en waar
de mechanisatie niet zo gemakkelijk te
verwezenlijken is.
Nieuwe methoden
Nu tracht de landbomwoorliehtings-
dienst bij zijn adviezen zoveel moge
lijk rekening te houden met de ar
beid, maar men moet zich meestal
beperken tot een gesprek, waarbij
men niet de beschikking heeft over
veel concrete hulpmiddelen. Door het
onderzoek, vooral in samenwerking
met de voorlichting, zijn er thans
nieuwe methoden ontwikkeld, die een
meer concrete voorlichting op het
gebied van de arbeid mogelijk r
ken, terwjjl het arbeidsonderzoek
voorts vele bruikbare gegevens heeft
opgeleverd voor de voorlichting.
De directie akker- en weidebouw van het
ministerie van landbouw is zich even
eens bewust van het grote belang van
deze voorlichting. Zij heeft daarom vo
rig jaar alle landbouwconsulenten in de
provincie verzocht nog meer aandacht
te schenken aan de voorlichting in ar-
lsaangelegenheden op het bedrijf. De
ictie toonde zich ook bereid om deze
zaak daadwerkelijk financieel te steu-
en te stimuleren.
Uitdragen
Er is dus subsidie toegekend, onder
andere bij aankoop van werktuigen. De
ze gelden komen overigens bepaald niet
ten goede aan een klein groepje (kern)
boeren. De landbouwautoriteiten hebben
duidelijk gesteld, dat een aantal agra
riërs geholpen moet worden om naar op
lossingen in arbeidsproblemen te zoe
ken. Vanzelfsprekend zit hier de wens
achter, dat de ervaring, die men in klei
ner verband opdoet, straks breder wordt
uitgedragen en nuttig kan zijn voor de
gehele boerenstand.
De bij de kern aangesloten agrariërs
komen nu regelmatig bij elkaar om
zich te verdiepen in de problematiek
van de arbeid en zo mogelijk tot op
lossingen te komen voor hun bedrij
ven. Tevens kan men dan meer aan
groepsvoorlichting doen, omdat het
nu eenmaal voor een zeer beperkte
Gedurende de bezetting schreef hij onder
het pseudoniem IJsbrand de Vries enige
referaten, betrekking hebbend op naoor
logse problemen, redigeerde een illegaal
weekblad en behoorde hij tot degenen
die de Stichting van den Arbeid en het
herstel van de katholieke sociale organi
saties voorbereidden en tot stand hielpen
brengen.
In 1945 verscheen van zijn hand een
brochure: „was samenwerking met de
vijand geoorloofd?"
Onderscheidingen
Paus Pius XI onderscheidde hem tot
commandeur met ster in de Orde van de
H. Gregorïus de Grote. De koningin be
noemde hem tot grootofficier in de Orde
van Oranje-Nassau. Dr. Kortenhorst is
ook onderscheiden door de koningen van
Zweden en België. De begrafenis zal in
stilte geschieden.
(Voor levensbeschrijving zie pag. 4)
Op de boerderij van de landbouioer C. j
Burgers in het Brabantse Moergestel is
in deze tijd van ijsbrekers en sneei
ploegen een kalverdrieling geboren alsof j
we al op de drempel van de lente ston-
De foto toont de trotse eigenaar
met de drieling.
Zakenlieden in Katanga zijn voorne
mens zich naar Kolwezi te begeven om
president Moise Tsjombe te verzoeken
zich aan de Verenigde Naties over te
geven.
Zij willen hem ervoor waarschuwen dat
hij als gewoon misdadiger opgehangen
kan worden indien hij zijn „verschroeide
aarde"-tactiek voortzet en zijn troepen
de installaties van de Union Minière en
de Del'Communedam boven Kolwezi
opblazen.
Buiten Kolwezi maken blauwhemden
zich gereed voor hun definitieve aanval
op de Katangese gendarmerie die zich
in Kolwezi heeft samengetrokken rond
om Tsjombe en Godefroid Moenoengo,
de Katangese minister van binnenlandse
zaken.
Naar wij vernemen wil de K.V.P. dat de
Tweede Kamer voor de maanden, welke
zij nog in de huidige samenstelling bij
een is. een nieuwe voorzitter benoemd
en dat deze voorzitter opnieuw gekozen
zal worden uit de rijen van de K.V.P.-
fractie.
De K.VTP.-fractie zou er geen genoegen
mee willen nemen dat de socialist Bom-
mer, die tweede voorzitter is, als waar
nemend voorzitter tot de verkiezingen
de Tweede Kamer zou leiden. Zij stelt
zich op het standpunt dat de grootste
fractie de voorzitterszetel van de Twee
de Kamer moet bezetten. Dinsdag zal
een en ander ter sprake worden ge
bracht in het seniorenconvent, dat is
het college van fractievoorzitters.
Twee dodelijke
ongevallen in Breda
In Breda zijn dit weekeinde twee onge
lukken met dodelijke afloop gebeurd.
De 46-jarige automobiliste, mevrouw
H. J. Dekker uit Oosterhoul, verloor
zaterdag het leven kort nadat haar bij
het kruispunt Wilhelminasingel-Nassau-
brug geen voorrang was verleend door
de Bredase automobilist J. H. A. H.
Enkele uren later raakte de 74-jarige
wielrijder M. Vos uit Breda op de Haag-
weg onder de aanhangwagen van een
vrachtauto. Hij was op slag dood. Ver
moedelijk, aldus de verkeerspolitie te
Breda, heeft hij zich klem gereden tus
sen een door J. V. uit Goes bestuurde
vrachtwagen en een ter plaatse stil
staande bus.
....is het 20 jaar geleden dat te
Casablanca een conferentie begon
tussen Churchill en Roosevelt ter
bespreking van de verdere krijgs
plannen tegen de Asmogendheden
na de invasie in Noord-Afrika.
voorlichtingsdienst onmogelijk is om
overal en op alle punten individuele
voorlichting te geven. Hoewel men
er uiteraard rekening mee moet hou
den, dat een goede arbeidsorganisa
tie voor het ene bedrijf niet zonder
meer als voorbeeld gesteld kan wor
den voor het andere, leent zich dit
werken in groepsverband echter bij
uitstek voor het wekken van begrip
voor dit arbeidsvoorlichtingsproject.
Meet kritisch
De ervaring heeft al geleerd, dat de
deelnemers nun eigen werksituatie meer
kritisch bekijken wanneer ze er met
anderen van gedachten over wisselen.
Vaak wordt op deze manier reeds een
oplossing gevonden.
Van groot belang is bovendien, dat het
werk met een dergelijke groep de mo
gelijkheid biedt, dat de deelnemers ter
oplossing van eigen arbeidsproblemen
elkaar vinden in één of andere vorm
van samenwerking.
Voorts zjjn met dit project enkele nieu
were werktuigen geïntroduceerd. Zo zijn
op de verschillende bedryven van de
deelnemers onder meer te vinden een
hooiventilator, enkele mechanische uit-
mestingsinstallaties. een voor- en ach
terlader, een balenslede, een hooischud-
der, terwijl ook subsidie is gegeven voor
verbouwing en inrichting van bedrijfs
gebouwen en voor erfverharding. Deze
werktuigen vormen vaak de ontbre
kende schakel in de ketting van de be
drijfsorganisatie.
