LUCHTREDER LARIVE WIL MET SCHEEPVAART SAMENWERKEN Buitenlandse bureaus kunnen samendoen KffiDampo Toch Music-Hall met Belgisch tv.-orkest KLANKBORD Geen afremmen meer, maar iets gas geven Tsjombe blijft met sabotage dreigen Tienduizenden vogels op grote rivieren K.L.M.-directeur komt bi nnenkort met voorstellen Ondanks de staking Bond van musici protesteert bij producer Prior Sow jet-schrijver neemt stelling tegen de Russische grote encyclopedie Installaties Kolwezi ondermijnd Arrestant springt door spiegelruit DIERENBESCHERMERS OP INSPECTIETOCHT DOOR DE LUCHT „Situatie is minder slecht dan in 1956 V' DONDERDAG 10 JANUARI 1963 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 (Van onze Amsterdamse redacteur) De nieuwe K.L.M.-directeur E. H. Larive zal als luchtreder gaan proberen een nauwere samenwerking tot stand te brengen met de zeereders, waartoe hij zelf tot gisteren heeft behoord als directielid van Shell Tankers N.V. Gisteren nam de heer Larive afscheid als bestuurslid van de Konink lijke Nederlandse Redersvereniging. Hij kondigde daarbij aan binnen kort voorstellen tot die coöperatieve mogelijkheden in te dienen. In het K.N.S.M.-gebouw te Amsterdam werd dit plan op een persconfe rentie later door hem nog toegelicht. „Al enkele maanden geleden bedacht ik dat een betere samenwerking is geboden wij moeten onze krachten in het buitenland combineren". In de R.A.I. twee exposities in 1964 In 1964 zullen door de EA.L twee ten toonstellingen worden gehouden. Van 6 tot en met 16 februari staat de expo sitie van bedryfsautomobielen op het programma, van 27 februari tot en met 8 maart die van de tweewielers. Binnen kort zal bovendien een vergadering wor den gehouden over de vraag of er een aparte tentoonstelling van garage-uit rusting tot stand zal moeten komen. De heer Larive vertelde dat hem was opgevallen hoe in sommige wereldsteden dicht bij elkaar twee aparte vestigingen bestaan voor het varen of vüegen van vracht en passagiers door Nederlandse maat schappijen. Dat kan toch bij elkaar gebracht wor den. Dan wordt de huur gehalveerd en hoeft men minder personeel te hebben. Dat voelt iedereen met zijn klompen aan. Nou, die van mij heb ik nu in dit hoenderhok gegooid. Voorzitter H. Harinck van de reders vereniging voegde hier nog aan toe dat het bestuur van zijn organisatie uiter aard nog niet verder van gedachten heeft gewisseld over dit onderwerp, maar wel al kon meedelen er zeer sym pathiek tegenover te staan. GROEI Groei Vervolgens werd verder ingegaan op de gegevens uit het jaaroverzicht van de koopvaardij. Uit de daarin gepubliceerde cijfers blijkt dat onze vloot met drie procent is gegroeid dit percentage is praktisch gelijk aan de toeneming van de wereld- vloot. Het bestuur signaleert vervolgens zor gelijk de vlagdiscriminaties en stelt ook het probleem aan de orde van het in grijpen door sommige regeringen op het vrije samenspel binnen de vervoers- Advertentie Premie vrijwillig verzekerden hoger De Ziekenfondsraad heeft bekendge maakt, dat de premie voor de vrijwillige verzekering met ingang van januari 1963 door 61 fondsen is verhoogd. De verhogingen variëren van 0,10 tot 0,45 per week per verzekerde van 16 jaar en ouder. Bij 37 fondsen is de premie voorlopig niet gewjjzigd. Gemid deld is de premie gestegen van 2,66 196ilanUar' ln 'anuari In januari 1962 varieerde de premie van 2,08 tot 3,50, in januari 1963 be weegt zij zich tussen 2,19 (ln de pro vincie Groningen) en 3,80 (Apeldoorn en Dordrecht en omgeving). Van de vrijwillig verzekerden heeft thans 81 procent aanspraak op de verstrek king van kraamgeld (januari 1962 77 procent) en 77 procent op de verstrek king „verpleging in een verpleeginrich ting" (januari 1962 58 procent). President John Kennedy heeft in Washington in aanwezigheid van de Franse minister voor cultuur, André Malrauxen de respectieve echtgenotes, voor de Amerikanen de ,JUona Lisa" onthuld, welke door het Louvre in Parijs is uitge leend. Links op de foto: president Ken nedy en mevr. Malraux, rechts minister Malraux en mevr. Kenne dy bij de Mona Lisa. markt volgens de daarbij geldende af spraken. Er wordt bij een doorzetten van deze ontwikkeling gevreesd voor chaotische toestanden. Optimisme De redersvereniging ziet overigens de toekomst vrij optimistisch te gemoet, ondanks de niet direct gunstige situatie van de wereld scheepvaart. Geconstateerd wordt dat herstel zal uitblijven als de vloot te sterk blijft groeien. Het bestuur zal dan ook graag mee werken aan de uitwerking van plannen om door het opleggen van bepaalde tankers de overtonnage te verminderen. De Nederlandse reders houden bovendien het oog gericht op de groeiende economi sche kracht van het gemeenschap pelijke westen. Repetitie (Van onze r.t.v.-redactrice) AVRO's Music Hall met mede werking o.a. van Eva Boswell zal in elk geval doorgaan op 25 januari, ondanks de staking van de Nederlandse musici. Het Belgische radio- en t.v.-orkest van Henri Seegers is door Karei Prior geëngageerd, en de Belgen hebben de protesten van hun Nederlandse collega's, dat op treden oncollegiaal zou zijn, naast zich neergelegd. Naar zij meedeelden waren zij daartoe wel gedwongen, omdat in het door Henrf Seegers getekende contract een dwangsom van 30.000 gulden werd vermeld voor eventueel niet op treden (zulk een dwangsomclausule staat overigens in elk contract). De Nederlandse t.v.-kijkers kennen het orkest van Seegers o.a. van het songfestival in Knolcke. FAMILIE VISITE. De achttienjarige Salvatore Calabro kon dezer dagen helaas niet aanwezig zijn bij het huwe lijk van zijn broer omdat h(j ergens an ders drukke bezigheden had. De politie ontdekte hem terwijl hij het huis van de ouders van de bruid aan het leegroven was. Ze vond voorts nog geld ten bedrage van 15.000 lire (900 gulden) en andere voorwerpen terug, waarvan ze zei dat hij het gestolen had. „KOFFIEPOT". Een geestelijke uit Nashville in de Amerikaanse staat Ten nessee heeft een boete van 50 dollar ge kregen omdat h(j van de koffiekan van zijn kerk een stookketel voor whisky had gemaakt. HIJ zei tegen de rechter, dat hij wijn aan het maken was voor een kerkdienst toen de politie de vorige maand een inval deed in de „St. Psalm Spiritual Church". Zes jaar geëist in zaak-Fagelstraat Wegens verkrachting en feitelijke aan randing van de eernaarheid in vereni ging heeft de officier van justitie by de Amsterdamse rechtbank gisteravond een gevangenisstraf van zes jaar met aftrek van het voorarrest geëist tegen de 25- jarige Amsterdamse kelner Bobbie D. en de 80-jarige kermisexploitant Pietje B., die ervan worden beschuldigd in de ochtend van 28 augustus jl. in een wo ning aan de Fagolstraat in Amsterdam het 17-jarige meisje Gerrie R. op beest achtige wjjze te hebben mishandeld. Dc officier van justitie mr. H. Bouma formuleerde deze eis na een urenlange door mr. J. Knoltebelt gepresideerde zitting achter gesloten deuren, waarin drie getuigen van de aanklager en zeven van de negen opgeroepen getuigen a décharge werden gehoord. Voor de repetitie gisteren, was er nog even onzekerheid over het optreden, doch Seegers' orkest trad compleet en in blauwgrijze smokingjasjes aan. De heer Seegers verklaarde tegen over een vertegenwoordiger van de Nederlandse Toonkunstenaars Bond dat de Belgische bond hem niet had verboden op te treden en hem en andere orkestleiders zelfs niet had in gelicht. Dit is inderdaad waar, door plotselinge ziekte van de voorzitter van de Belgische bond, de heer Bar- rath. De Belgische bond heeft intussen wel de heer Seegers een telegram gezon den met verzoek niet op te treden, doch te laat. Karei Prior deelde mee, dat hy toch al een afspraak met See gers had lopen, dat hij eens een show voor A.V.R.O.-t.v. zou verzorgen. Hij ontkende dat Seegers' musici meer honorarium ontvangen dan de Neder landse. Normaal is het honorarium plus vergoeding voor extra repetities 160 tot 170 gulden per man. Het or kest van Seegers telt 20 man, en liet totaal honorarium, inclusief reis- en verblijfkosten bedraagt vierduizend gulden. Dreigement De heer Meijer van de Nederlandse Toonkunstenaars Bond heeft Karei Prior wel gedreigd met een boycot van zijn show. De heer Prior meent evenwel dat hij niet incorrect gehan deld heeft omdat de staking van mu sici ten slotte niet voor alle muzikaal optreden geldt en dus maar partieel is. Hij meent het recht te hebben op zijn eigen manier te mogen pogen de shows voor de kijkers te laten door gaan. Te meer, omdat het conflict in feite, naar h(j zei, is ontstaan bij de VAItA, die voor een Rudi-Carrellshow „play back"-muziek gebruikte van radio optreden. Zonder de musici extra te honoreren. Dat gebeurt niet bjj de A.V.R.O. en is ook nooit gebeurd. De A.V.R.O. zou zelfs haar eigen orkest De Zaaiers tot optreden hebben kun nen verplichten, omdat dit orkest een radio- en t.v.-contrnct heeft, in te genstelling tot de Unie-orkesten, die alleen voor radio zyn gecontracteerd. COMITÉ PRESTON COBB VRAAGT INLICHTINGEN Het actiecomité Preston Cobb heeft stappen ondernomen om ingelicht te vvor«len over de mogelijkheden teneinde de ter dood veroordeling van de jeugdige Amerikaan Preston Cobb alsnog gewij zigd te krygen in een lichtere straf. Het' beroep bij het hooggerechtshof van de Verenigde Staten van Amerika, dat tegen het vonnis was ingesteld, heeft zoals bekend geen positief resultaat op geleverd. Daarmee zijn echter volgens het comité nog niet alle kansen voor Cobb op een andere straf dan de dood straf verkeken. De Russische schrijver Victor Nekrassov, die in het letterkundig tijdschrift „Nevjo Mir" zyn indrukken van een recent bezoek aan de Verenigde-Sta ten publiceert en ook een tentoonstelling van werken van de Spaanse surrealistische schilder Salvador Dali heeft bezocht, heeft in zijn reis verslag stelling genomen tegen de beoordeling van deze wereldberoemde schilder in de Russische „grote encyclopedie". Dit is voor zover bekend, de eerste maal, dat een oordeel van deze ency clopedie openlijk wordt bestreden. Volgens de „grote encyclopedie" schil dert Dali „schilderijen die de atoomoorlog verheerlijken". Nekrassov verwerpt deze officiële Russische zienswijze en schrijft: „Salvador Dali verheerlijkt geen enkele oorlog en in het algemeen verheerlijkt hij niets en veroordeelt hij niets". Nekrassov meent, dat Salvador Dali een kunstenaar is, begiftigd met een uiterst subtiel voorstellingsvermogen. Zijn wereld is de wereld van nachtmerries, hallucinaties, van het onderbewuste en het irrationele. Zijn werken zijn verbazend onbegrijpelijk, doch tal van zijn schilderijen trekken de aandacht door hun technisch meesterschap en door hun on begrensde fantasie, aldus Nekrassov. Discontotarief omlaag CONJUNCTUUR BUIGT OM (Door onze economische medewerker). Voor de buitenwereld was het on getwijfeld een verrassing, dat de Nederlandsche Bank dinsdag haar discontotarieven met een half pro cent heeft verlaagd, waardoor het wisseldisconto op procent is gekomen. Een verrassing omdat een verhoging of een verlaging van het disconto een aanwijzing is, dat de directie van onze centrale bank het gewenst acht om onze econo mie óf af te remmen óf aan te moe digen. Op 25 april 1962 werd het disconto met een procent verhoogd tot 4 procent. Het ging toen te snel bergopwaarts en de Nederlandsche Bank wilde toen voor betekent, dat zij hogere kosten moeten maken als zij voorschotten bij de Neder landsche Bank opnemen. Na zo'n ver hoging zullen de handelsbanken ook de rente voor hun debiteuren, bedrijven en particulieren die kredieten opnemen, om hoog brengen. De Nederlandsche Bank hoopt in dit geval dus, dat er door de hogere rente minder kredieten opgenomen zullen wor den en dat er daardoor minder geld (kre diet is ook geld) in omloop wordt ge bracht. Dit zal de economische bedrij vigheid wat temperen. De angst voor overspanning is thans verdwenen. Er zit zelfs enige ken tering van de conjunctuur in de lucht als gevolg van de kostenstijgingen en de daaruit voortvloeiende daling van de drang tot investeren. Van een recessie is gelukkig nog geen spra ke maar wy zullen er rekening mee moeten houden, dat er onzekerheden opdoemen. Dit is voor de Nederlandsche Bank waarschijnlijk aanleiding geweest om het roer om te gooien. Zy heeft het geld thans wat goedkoper gemaakt. Of dit in de praktijk betekent, dat de krediet verlening wordt opgevoerd moet afge wacht worden. Over het algemeen toch is het bedrijfsleven voor een wat ho gere of lagere rente niet bijster gevoe lig- Wij zien de huidige verlaging dan ook vooral als een psychologische maatre gel, als een teken dat de Nederlandsche Bank een uitbreiding van de krediet verlening niet gevaarlijk meer acht. On ze economie kan zo'n uitbreiding dus verdragen zonder dat dit spanningen op roept. Een tweede stap in hetzelfde vlak is nog, dat onze centrale bank de regeling, waarbij de kredietverlening door de ban ken aan een plafond werd gebonden, heeft opgeschort. De banken hebben hierdoor wat meer bewegingsvrijheid ge kregen. De teugels zijn dus weer iets gevierd, waarbij vermoedelijk ook op de achter grond zal hebben gestaan dat onze eco- ie geleidelijk aan rijp is geworden heel voorzichtige prikkels. De tijd afremmen heeft plaatsgemaakt voor kleine beetjes gas geven, waardoor gunstige voorwaarden voor een verster king van de bedrijvigheid worden ge schapen. DYNAMIET TEGEN SNEEUW Een reusachtige sneeuwbank van vier meter hoog en ongeveer 100 meter lang die op een weg ligt buiten de stad Simrishman in Zuid-Zweden, zal met dynamiet worden opgeblazen. Niet één sneeuwruimer is er in geslaagd de sneeuwbank weg te krijgen. De sneeuwbank, die vele verkeerson gelukken heeft veroorzaakt, ligt er al sinds afgelopen donderdag. President Moise Tsjombe van Ka- tanga heeft gisteren gewaar schuwd dat zijn troepen zijn drei gement om een politiek van „ver schroeide aarde" te volgen zullen uitvoeren indien de V.N. Kolwezi aanvallen. Tsjombe uitte zijn driegement op een persconferentie. Hij had en kele uren tevoren in een verklaring gezegd dat hij bereid was vrede te sluiten met de Kongolese cen trale regering. ..Ik ben alleen naar Elisabethstad terug gekeerd om de nodige rust en vrede in Katanga te herstellen", zo zei hij. Tsjombe zei voorts dat het plan van secretaris-generaal Thant. inzake de hereniging van Kongo, snel zou moeten worden toegepast, dat geen bloed meer zou moeten worden vergoten en dat vruchteloze verwoestingen zouden moe ten worden voorkomen. Hij zei dat hij geen kwalijke verklaringen over de V.N. zou afleggen. Gistermiddag verklaarde Tsjombe echter tegenover de pers dat spring stof was geplaatst in de nabijheid van alle belangrijke industriële installa ties in Kolwezi en dat men gereed was voor de verwoesting der instal laties. „Wij hebben besloten over te gaan tot een politiek van verschroeide aarde en w(j zullen onze plannen uitvoeren indien zij (de V.N.) naar Kolwezei proberen op te rukken", zo zei hij op een druk bezochte persconferentie in het presi dentiële paleis. Tsjombe zei met klem dat hij nog steeds dc wettige vertegenwoordiger van het Katangese volk was omdat hij door het volk was gekozen, of de V,S. dit nu wel of niet op prijs stelden. V.N.-acties Het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York heeft bekendge maakt, dat de V.N.-troepen in Katanga de militaire operaties op beperkte schaal hervatten om de veiligheid te verzekeren van de spoorwegverbinding van Sakania, aan de Khodesisclie grens, naar Elisa bethstad, de hoofdstad van Katanga, Elf gevallen van t.b.c. in Veghel De open tuberculose, die in de Oostbra bantse gemeente Veghel is geconsta teerd, lieeft, A'oor zover thans bekend, elf mensen aangetast. Een landbouwer met acht van zijn kinderen uit het dorpje Boerdonk, een buurmeisje en een gezinsverzorger uit Keidonk zijn in een sanatorium opgenomen. Het massale borstonderzoek, dat het gemeentebestuur van Erp in samenwer king met de Stichting Opsporing Tuber culose (S.O.T.U.) uit Tilburg zal houden vindt niet, zoals eerder in de bedoeling lag, deze maand, maar in de tweede helft van maart plaats. Hoewel geble ken is, dat er naar aanleiding van deze ziekte-explosie bij de bevolking onge rustheid is ontstaan, acht men de toe stand nu niet meer kritiek. Gistermiddag omstreeks vijf uur werd in de verhoorkamer van het politiebureau in Den Bosch de 21-jarige arbeider J. van der W. uit Tilburg door de Bossche politie verhoord. Hij was onder verdenking van diefstal gearresteerd. Plotseling sprong de jon geman onder de ogen van de politie mannen dwars door de grote spiegelruit van de kamer op de eerste etage. Een sprong van 5 a 6 meter hoogte. Hij moest met verschillende fracturen en ernstige snijwonden worden opgeno men. Zijn toestand is niet levensgevaar lijk. 0 De technische hogeschool van Berlijn heeft het eredoctoraat in de technische tenschappen verleend aan Wernher Braun en professor Hermann Oberth, twee ruimtedeskundigen, die hun carrière in Ber lijn begonnen en thans belangrijke functies in de V.S. bekleden. Op een verkenningsvlucht, die twee vogeldeskundigen, de bio loog A. A. Blok, en de secretaris van de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Vogels, K. Zweeres, gistermiddag voor het Comité Wintervoeding Vogels met een Cessna van de dienst luchtvaart van het korps rijks politie hebben gemaakt, zijn tienduizenden duikeenden, en waterhoentjes aangetroffen op de grote rivieren in de buurt van de Betuwe, met name op de Waal tussen Nijmegen en Tiel. In de buurt van Druten werden voorts honderden lcuifeenden en meerkoeten ontdekt. „De situatie is voor de vogels minder slecht dan ln 1956", zo deelden de deskundigen na terugkomst op Schip hol mede. Dit jaar is de vorst zo vroeg gekomen dat de vogels nog voldoende trekdrang hebben om ge rieflijker verblijfplaatsen op te zoe ken. In 1956 werden ze pas in fe bruari door de kou verrast en hadden toen te weinig energie over. Ze re ageerden laks en vele vogels kwamen daardoor om. Dit jaar zijn enorme vogelscharen bij de nadering van koning winter in stinctief naar het zuiden getrokken, ook de afgelopen dagen Alles dicht Het IJselmeer is thans op enkele kleine wakken na helemaal dicht. Alleen heel diep water zoals de SIo- terplas en de Nieuwe Meer by Am sterdam waar de diepte op vele plaatsen 30 meter bedraagt blijft open. Alle ondiepe plassen zitten potdicht tot zelfs op plekken waar het; water 20 meter diep is toe. Uit zondering op deze regel vormen de grote rivieren met hun stromende water. Zo krijgen de vogels voor zover zij zich niet concentreren bij de grote steden het elders in het land steeds moeilijker.. In en bij de grote steden heeft de mens zoveel mededogen met zyn gevederde vrienden, dat er vol gens de biologen ruim voldoende voedsel te vinden is. Daar waar de mens echter geen helpende hand kan bieden wordt de natuur steeds wre der. Eigenlijk kan men zeggen dat. niet alleen het IJselmeer doch heel noord en noordwest Nederland dicht gevroren is. ..In normale winters met weinig vorst overwintert meer dan de helft van sommige Eganzesoorten in Nederland". Gistermiddag werden concentraties ganzen aangetroffen op akkers en weilanden bij Wilhelmina- dorp en Numansdorp ;n Zuid-Holland, maar vermoedelijk zijn dit jaar vele ganzen en eenden Nederland uitge vlucht naar België en Frankrijk. Reigers Moeilijk hebben ook de Nederlandse reigers het. Weliswaar zijn reigers vogels die ook naar zuidelijker stre ken trekken, maar er zijn nu eenmaal van deze vogels die dat niet doen en ook 's winters in ons land blij%'en, bovendien biedt ons land 's winters gastvrijheid aan reigers uit Scandi navië. Deze slanke en statige vogels moeten het voornamelijk van leven de vis of visafval hebben. Het Comité Wintervoedering Vogels heeft drieduizend kg vis weten te krijgen en doet thans moeite deze binnen het bereik van de lange rei gersnavels te brengen. Dat is op zich zelf al heel moeilijk. Het Wereldgebeuren Stem uit Afrika 'oor de tweede maal in twee maanden heeft dr. Albert Schweitzer zijn me ning gegeven over de gang van 2 ken in Katanga. De Nobel-prijswinnaar schreef in een boodschap in het Belgi sche liberale blad „La Derniere Heure", dat hij het niet eens kon zijn met de maatregelen, die de Verenigde Naties hebben genomen tegen de afgescheiden Kongolese provincie Katanga. Als Afri- ka-kenner meende hy te moeten waar schuwen voor ernstige moeilijkheden, die volgens hem zeker zouden leiden tot een langdurige oorlog tussen Katanga en Kongo. De eerste maal, dat dr. Schweitzer in „La Derniere Heure" over de Katangese kwestie schreef, was op 19 december van vorig jaar, toen hij verklaarde dat „rede en recht de onmiddellijke terug trekking van alle buitenlandse en V.N.- troepen uit Katanga en de erkenning van Katanga's onafhankelijkheid eisten". In zijn boodschap van gisteren richtte dr. Schweitzer zich niet alleen tegen het secretariaat van de Verenigde Naties maar ook tegen België's minister van buitenlandse zaken, Paul Henri Spaak. Spaak is voorstander van de hereniging van Katanga met Kongo. De militaire actie van de Verenigde Naties in Katan ga heeft hij echter fel veroordeeld. De reden van die veroordeling is, dat Spaak een plannetje klaar had om president Tsjombe van Katanga en premier Adoe- la van Kongo aan d onferentietafel te brengen. Maar Thants bevel om „de or de in Elizabethstad te herstellen" stak een spaak in het wiel. Achter de pogingen van minister Spaak om een vreedzame oplossing voor het Katangese probleem te vinden, schuilt diens wens de mijnindus trie van Katanga te redden. Katanga le vert ongeveer 80 procent van de wereld- kobaltproduktie en heeft zeer belang rijke kopermijnen. Onder het regime van president Tsjombe is de produktie van de Union Miniere. de maatschappij, die de Katangese bodemschatten ont- eint, vrij regelmatig verlopen. Aanvan kelijk was Spaak daarom niet zo'n voor stander van sancties tegen de regering van Tsjombe en van een V.N.-oorlog te gen Katanga wilde bij helemaal niets weten, want hij vreesde dat dan de in stallaties van de Union Miniere grondig zouden worden vernield. In Londen en Parys denkt men er eigenlijk precies zo over. Engeland en Frankrijk hebben geen bezwaren tegen een hereniging van Katanga met Kongo, wanneer daarvan de mijnindustrie geen schade ondervindt. Maar niemand kan garanderen, dat na een vreedzame hereniging op papier ook in praktijk vrede zal heersen in het uit gestrekte Kongolese gebied, waar de tal rijke stammen elkaar het bestaan niet gunnen. De vrees, dat ondanks een akkoord tus sen de politici een grote stammenstrijd zal losbarsten met alle desastreuze ge volgen daarvan voor de Katangese eco nomie is niet ongegrond. De bloedige botsingen van begin vorig jaar liggen nog vers in het geheugen. Een stammenstrijd op grote schaal is ook juist wat dr. Schweitzer vreest. Schweitzer, die bijna een mensenle ven tussen de negers van Afrika heeft geleefd en die zijn pappenheimers wel een beetje kent, wees ér in zijn jongste „boodschap" op, dat de eenheid, die vroeger in het Kongolese gebied be stond. uitsluitend berustte op de macht van de Belgische wapens. Die eenheid viel echter uit elkaar zodra België zich uit Kongo moest terugtrekken. „Terwijl Kongo zijn onafhankelijkheid vierde door de blanken weg te jagen, de han del te ontwrichten en naar wanorde en ellende af te drijven, was Katanga niet zo dom", betoogde dr. Schweitzer in „La Derniere Heure". „De blanken wer den niet verjaagd en de exploitatie der hulpbronnen is in vrede voortgezet. Het hoofd van Katanga is de heer Tsjombe, een ontwikkeld en intelligent Afrikaan", aldus dr. Schweitzer, die voorts de Kon golese terugeising van een belangrijk deel van Katanga's inkomsten „onrecht vaardig" en de V.N.-steun aan de cen trale Kongolese regering „ongerecht vaardigd" noemde. Schweitzer is het ook helemaal niet eens met de gedachtengang van minister Spaak volgens welke Katanga de basis wet van Kongo heeft geschonden. „De Belgische kolonie was door deze wet ge bonden; de onafhankelijke staat Kongo niet. De heer Spaak doet er tevens ver keerd ètan te spreken van een centrale Kongolese regering. Alleen tijdens het voormalige koloniale bewind was er sprake van een centrale regering. In dien de beëindiging van het koloniale regime wordt geaccepteerd als het be ginpunt van de Kongolese onafhankelijk heid kunnen de beide delen waarin het gebied uiteenviel, samen bestaan als af zonderlijke eenheden. Kongo had even goed in tien verschillende staten uiteen kunnen vallen", aldus de redenering van dr. Schweitzer in „La Derniere Heure". De Verenigde Naties werden door dr. Schweitzer beschuldigd van een „kolossale vergissing": „In deze Ka tangese affaire kwamen de Verenigde Naties onder het leiderschap van Dag Hammarskjöld op het punt de oorlog te willen in plaats van de vrede, omdat zij geen andere weg zagen zich van dc kwestie Katanga te verlossen. Onder de vlag van de Verenigde Naties zijn daar door vreselijke gevechten geleverd in Katanga". Schweitzer stelt daarom Dag Hammar skjöld, de in Kongo bij een vliegtuigonge luk omgekomen secretaris-generaal van de Verenigde Naties, aansprakelijk voor de ongelukkige situatie in Kongo. Dat zelfde deed onlangs het Zwitserse blad „Die Weltwoche", dat daarbij citeerde uit de memoires van dr. O'Brien, de Ierse V.N.-functionaris. die gedurende enige tijd de Verenigde Naties in Kongo vertegenwoordigde. O'Brien heeft in zijn „Kongolese her inneringen" verklaard dat de V.N.-func- tionarissen in Kongo en New York vaak met onzet valse berichten verspreidden over Katangese „provocaties", zodat er een excuus bestond voor militair optre den, dat in wezen altijd overbodig was. Die Weltwoche schuift echter niet alle schuld af op Hammarskjöld. Onder Thant gebeurden dezelfde dingen. Met het jongste optreden van de V.N. tegen Katanga brak Thant zijn belofte, dat geen geweld zou worden toegepast. Robert Gardiner, de Ghanese V.N.-ver- tegenwoordiger in Kongo handelt in fei te in de geest van president Nkroemah van Ghana, de aartsvijand van Tsjombe. En deze wraaklust wordt gesteund door de Amerikaanse angst voor een commu nistische invloed in Kongo DR. ALBERT SCHWEITZER ...tegen V.N. en tegen Spaak...

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 3