PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT GRIEKS SCHIP OP DE OCEAAN IN BRAND Deense kustvaarder bij de Hoek gestrand CASTRO DREIGT DE V.S. Westduitse regering in gevaar door is r Strijd om het behoud van de mosselcultuur Felle brand in Weer DR. VELDKAMP SIGNALEERT MISVERSTAND OVER L00NBELEID nieuwe crisis Adenauer belt op uit Washington Vooruitgang bij onderhandelingen E.E.G.-Engeland Het goede voorbeeld Opdringen parasiet vormt gevaar Brits bedrijf heeft meerderheid in „Wehkamp" 205e jaargang - no. 271 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE. GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 16 november 1962 Hagenaar fietste wereld rond Pagina 3 i Se Velde, P B. den Boer e Zierikzee: red. 1 i. adm. tel. 2094. Adv.pr. 27 ct. p. mm. Min? p. adv. 4.-. ïngez. n VIJFENTWINTIG-KOPPIGE BEMANNING VECHT IN ZWARE STORM VOOR BEHOUD VAN VRACHTVAARDER MET EXPLOSIEVEN PRINSES BEATRIX IN INDIA Door het noodweer van gisteren op de Atlantische Oceaan zijn vele schepen in nood geraakt. Het ernstigste nieuws kwam van de Griekse vrachtvaarder Captain George. De Griek was na een ont ploffing in brand geraakt. Bovendien kwam het schip in de zware slorm terecht. De 25 man aan boord van de Captain George, die met explosiemiddelen is geladen trachtten gisteren hun schip te verlaten. Vijf man werd opgepikt door een ander schip, doch de anderen waren voor het ogenblik gedwongen op hun drijvend kruitvat te blijven. Ook aan deze zijde van de Oceaan was het slecht weer. De 199 brt. metende kustvaarder Windhund werd bij Hoek van Holland op het strand gezet. Kapitein en stuur man bleven aan boord. De overige bemanningsleden werden met een jeep van boord gehaald. Het wa ren de matroos Peter Andreassen (49) en zijn dochter Lilly Agnete (16). De kleine bemanning had bange uren doorgemaakt op het oude schip, dat van Gothenburg op weg was naar Brussel. Met man en macht was getracht de la ding te stouwen. Hierdoor was er zelfs geen tijd om radiocontactte blijven onderhouden. Toen de wind aanwakker de en een ijzige hagel over het schip striemde, kon men de deklading niet meer houden. Het hout schoof half van het schip af, waardoor het zwaar slagzij maakte. Er is thans een kabel van de mast naar Cuba zal schieten op vliegtuigen Premier Castro van Cuba heeft la ten weten Amerikaanse verken ningsvliegtuigen te zullen laten neerschieten, als deze hun verken ningsvluchten boven Cuba zullen voortzetten, aldus is gisteravond uit hoogst betrouwbare bron te New York vernomen. De waarschuwing was vervat in een nota die door de Cubaanse ambassadeur Carlos Legucha aan secretaris-generaal Thant was overhandigd. Het is niet bekend of de boodschap van Castro meer bevatte. Een woordvoerder van de V.N. heeft verklaard dat de boodschap vandaag wordt gepubliceerd. Honderd mensen worden nog tegen rabies ingeënt Bij de Amsterdamse G.G.D. zyn in ver band met de hondsdolheid nog 98 vacci natie-patiënten in behandeling. Begin van deze week bedroeg dit aantal 120. Sedert het begin der vaccinatie-actie zijn 503 personen in behandeling geweest. De G.G.D. heeft 681 personen, die zich aan meldden, doch die niet gevaccineerd be hoefden te worden, geruststellend huis waarts kunnen zenden. Alle dreigingen van mosselpara sieten ten spijt blijven de „Zeeuw se" mosselen uit de Waddenzee met scheepsladingen vol in Yerse- ke aankomen. Foto P.Z.C het strand gespannen, zodat inocht het schip in moeilijkheden komen, de aan boord gebleven kapitein en de stuurman zich in veiligheid kunnen stellen. Op Oceaan Tenminste vijf schepen zonden giste ren noodseinen uit op de Atlantische Oceaan. Het gebied van de storm trok gisteravond langzaam in de rich ting van Nova Scotia en zou vanoch tend zijn uitgewoed. De kustwacht meldde gisteravond dat een reddingsvlot was uitgezet door de Captain George. Een vliegtuig dat rond cirkelde, meldde dat het vlot werd over spoeld en binnen weinige minuten verlo ren ging. Doch later ontving de kust wacht de boodschap van een der red- dinsschepen, het s.s. Trinity Navigator dat de vijf man die zich op het vlot had den gewaagd, dit schip hadden bereikt en in veiligheid waren. Hun zwartberookte makkers zetten in middels de strijd tegen de verzengende hitte en verstikkende rook voort, in een poging hun schip te redden. Doch het leek een verloren strijd te zijn. Er werd om 'helikopters gevraagd, doch de kustwacht zeide dat men daaraan niet kon beginnen, daar het brandende schip zich te ver van de kust bevond. Het schip lag 500 mijl ten oosten van New York en ongeveer 300 mijl noordoosten van Bermuda. De Amerikaanse kustwacht stuurde voorts de kotter Mendota uit naar een plek op 90 mijl ten noordwesten van Bermuda, om de 65 voet metende schoener Curlew, die zes man aan boord had, te assisteren. De schoener was stuurloos en het water sloeg over het dek. Ter hoogte van de kust van New Engeland, had de New Bedford, een transportschip van de Ameri kaanse marine, met 123 man aan boord, moeilijkheden. Wrakstukken De storm belemmerde het zoeken naar het jacht Kira, ter hoogte van Rhode Island, dat sedert zondag wordt vermist. Twee Newyorkers waren aan boord, on der wie de 33-jarige advocaat Thomas Ewing, een zoon van ballerina Lucia Chase die het Amerikaans Ballettheater heeft opgericht. Gevreesd wordt dat het jacht gezonken is, daar wrakstukken zijn aangespoeld. Twee vissersboten, de Bradford en de Burton, zijn op de rotsachtige kust van Nova Scotia geworpen. In de nacht van woensdag op donder dag is door tot nu toe onbekende oor zaak brand uitgebroken in de oudste vleugel van het complex van het bis schoppelijk college in Weert. Het be treft hier het oude complex, gelegen in de binnenstad van Weert. Sinds vorige week maandag heeft het college een nieuw studiecentrum in gebruik, dat aan de buitenzijde van de stad ligt in de omgeving van de „Van Horne"-kazerne. De lokalen in deze oude, uit 1845 date rende vleugel, waren nog in gebruik als prakticalokalen en een gedeelte van de ruimte werd gebruikt door de christe lijke lagere school van Weert, die met ruimtegebrek te kampen heeft. De prak ticalokalen en de lokalen van de chris telijke lagere school zijn geheel uitge brand. Op de bovenverdieping van de vleugel zijn ook enkele dienstwoningen voor intern personeel geheel uitgebrand. ARBEIDSTIJD KAN NIET VERDER VERKORT WORDEN Er dient te worden voorkomen, dat de loonontwikkeling al te zeer zal uitgaan boven de nationaal-economische produk- tïvïteitsstijging. Dit deelt de minister van sociale zaken en volksgezondheid, dr. G. M. J. Veldkamp, mee in zjjn me morie van antwoord aan de Tweede Ka mer inzake de begroting van zijn depar tement voor 1963. Naar het oordeel van de minister moet zake de loonkosten te beperkt is gehou den, op een misverstand berusten. Minister Veldkamp zal zich nader be raden op de consequenties van het nieuwe loonsysteem ten opzichte van het voorontwerp-arbeidsvoorwaar- denwet. Eveneens stelt hij zich voor daarover te zijner tijd opnieuw advies aan de S.E.R. te vragen, zoals de S. E.R. ook heeft verzocht. De minister merkt op, dat men in de be woordingen van de regeringsbeslissing met betrekking, tot het in de toekomst te volgen loonbeleid niet steeds hetzelfde heeft gelezen als de regering heeft be doeld daarin tot uitdrukking te brengen Dr. Veldkamp heeft een nadere schrifte lijke toelichting op korte termijn in het uitzicht gesteld. De minister is van mening dat, gezien het effect van de arbeidstijdverkorting op de spanning op de arbeidsmarkt, en ook overigens gelet op de huidige econo mische omstandigheden een verdere uit breiding van de arbeidstijdverkorting of liet verlof voorshands geen aanbeveling verdient. F.D.P. EIST AFTREDEN VAN STRAUSS :er sel 1^ De coalitieregering van kanselier Adenauer kraakt weer in al haar voegen, op een tijdstip dat „der alte" zich in Washington bevindt voor besprekingen met -president Kennedy. Uit gezaghebbende po litieke kringen is vernomen dat de Vrije Democratische Partij (F.D.P.) de kleinere deelgenoot in de coalitie met de Christen-De mocraten van Adenauer dreigt zich terug te trekken, tenzij minis ter van defensie Franz Josef Strauss door Adenauer de laan wordt uitgestuurd. Tien dagen geleden was Adenauer erin geslaagd het gevaar te bezweren. De zaak draaide toen om het optreden van de regering in de Spiegel-affaire. Deze kwestie broeit nog steeds. Vernomen is dat de Vrije Democraten dreigen uit de regering te treden, tenzij Strauss wordt ontslagen of een andere baan wordt gegeven. De F.D.P. is ver bolgen over de rol van Strauss in het optreden tegen het weekblad Der Spie- -rel. 3e Christen-Democraten wensen het verzoek dat Strauss aan de dijk wordt gezet, niet in te willigen. De crisis van 10 dagen geleden was opgelost doordat Adenauer een lagere functionaris ont sloeg en nog een schorste. Doch j.l. maandag heeft Adenauer ge zegd, dat hij voornemens was de ge schorste ambtenaar, Strauss' plaatsver vanger Volkmar Hopf, weer dienst te la ten doen. De reactie van de F.D.P. was dat als Hopf zou terugkeren, Strauss zou moeten verdwijnen. De socialisten (oppositie) hebben be kendgemaakt, dat zij voornemens zijn op 5 december een motie in te dienen in het parlement, waarin het ontslag van Strauss wordt geëist. Thans zeggen de Vrije Democraten dat Strauss al eerder moet vertrekken, op dat zal worden vermeden dat zij de oppo sitie moeten steunen in het parlement. Krone bemiddelt Minister zonder portefeuille Heinrich Krone, heeft gisteren vergeefs ge poogd de Vrije Democraten tot an dere gedachten te brengen ten aan zien van Strauss. Het gesprek van twee uur. dat Krone had met de lei der van de Vrije Democraten, Erich Mende, bracht de partijen alleen maar nog verder uit elkaar. Krone vertelde aan Mende dat de Christen-Democraten niet van zins waren Strauss op te offeren. De tegenstanders van Strauss beweren dat de minister militaire kanalen heeft misbruikt om de Spiegel-redacteur Con rad Ahlers in Spanje gearresteerd te krijgen. De pogingen zijn ontslag af te dwingen, begonnen toen Strauss het parlement had verteld dat hij zijn militaire attaché in Madrid had opgedragen de Spaanse politie te helpen bij de arrestatie van Ahlers. Op die manier ging Strauss langs zowel de justitiële autoriteiten als minister van buitenlandse zaken, bewe ren de tegenstanders. Adenauer belt Inmiddels is vernomen, dat Adenauer zyn besprekingen in Washington heeft onderbroken, om zich persoonlijk met de gang van zaken in Bonn te bemoeien. Telefonisch heeft de kanselier aangebo den de leiders van de F.D.P. te ontmoe ten om de zaak te bespreken, zodra hij morgen per vliegtuig zal zyn terugge keerd. Ontslagverzoek Van der Putten ingewilligd Een woordvoerder van het ministerie van defensie heeft in antwoord op desbetreffende vraag meegedeeld dat het verzoek om ontslag dat de heer Van der Putten heeft ingediend is Ingewil ligd. „Er kan worden aangenomen", al dus de woordvoerder, „dat het ontslag met het predikaat eervol is gegeven". PIRATENZENDER UILENSPIEGEL VEROORZAAKTE OPSCHUDDING De Belgische piratenzender Uilenspiegel, die schuin voor de monding van de Westerschelde op de Noordzee ter hoogte van Zeebrugge ligt, heeft gisteravond op een merkwaardige manier de aandacht op zich geves tigd. n de vooravond, omstreeks half zeven, had het schip zijn uitzendingen ge staakt „in verband met liet ruwe weer", zoals de luisteraars te horen kregen. Later op de avond kwam het schip echter weer in de lucht, nu om noodseinen uit te zenden. Bovendien werden vuurpijlen afgeschoten en werd verzocht om „onmiddellijke bijstand". 'erschillende Belgische loodsboten en een reddingsschip kwamen direct in actie om de piratenzender te hulp te komen. Toen de schepen echter ter plaatse arriveerden, kregen de redders-in-spé tot hun verbazing van de kapitein van de Uilenspiegel te horen, dat er niets aan de hand was: loos alarm, geen hulp nodig. -lij vertelde nog, dat een bemanningslid zonder zijn medeweten de nood seinen had uitgezonden. Waarschijnlijk was dit bemanningslid beangs tigd door het slechte weer en het stampen van het schip. De reddings boot en de sleepboot Burgemeester Van Damme uit Zeebrugge en de Belgische staatssleepboot Zeetijger en de loodsboot vier uit Ostende konden dan ook onverrichter zake terugkeren Waarschijnlijk was de zeeziekte de bemanning van de Uilenspiegel te zwaar geworden. De apparatuur aan boord zou beschadigd zijn. Prinses Beatrix verlaat een van de Mahabalipoeram tempels aan het strand, vijftig kilometer van Madras. De ministers van de zes landen van de Europese Economische Gemeenschap en Engeland hebben gisteren in Brussel overeenstemming bereikt over een aan tal „associatievraagstukken". Het gaat hierbij om regelingen voor die landen, die bijzondere banden met En geland hebben en waarvan de belangen in gevaar kunnen komen, indien Enge land tot de E.E.G-, toetreedt: Op de der tiende ministersconferentie tussen de E.E.G. en Engeland over het Britse toe treden tot de gemeenschap sinds Enge land de aanvraag daartoe indiende komt overigens het moeilijke vraagstuk van de aanpassing van het Britse land bouwbeleid aan dat van de E.E-G. niet ter sprake. Wel zullen de ministers van de zeven landen zich vandaag en wel licht ook morgen over een ander zwaar landbouwvraagstuk buigen: dat van de regeling van de gemeenschap pelijke financiële verantwoordelijkheid voor het gemeenschappelijke landbouw beleid. - Gisteren kwamen de ministers overeen, i dat aan de landen van het Gemenebest, j die de gedachte van een associatie met de E.E.G. hebben verworpen als Enge- land tot de E.E.G. toetreedt, de moge lijkheid zal worden gelateik later alsnog van dit standpunt terug té komen. De ze landen zyn Ghana, Nigeria en Tan- ganjika. Gedeputeerde Staten zullen noch in 1962 noch in 1963 overgaan tot uit reiking van de Zeeuwse Prijs, zo kan men concluderen uit een onlangs ver schenen statenstuk. De beleidslijn van het vorige college wordt dus gehand haafd: destijds werd bepaald, dat de prijs" slechts in zeer bijzondere gevallen zou worden verleend, waarbij het zou gaan om de waardering en erkenning van in hun soort unieke en kwalitatief op hoog peil staande prestaties. Nu kan men er uiteraard over twisten of tot dus ver slechts twee Zeeuwen aan deze norm hebben voldaan, maar dat lijkt ons een onvruchtbaar bedrijf. In zulk een discus sie immers Vallen onherroepelijk namen en dat moet, als het maar enigszins kan, worden vermeden: een dergelijk debat behoort zich af te spelen achter de deu ren van de vergaderzaal van Gedepu teerden. Waar echter wel over gespro ken kan worden is de vraag of de Zeeuwse Prijs niet een ander karakter behoort te krijgen. Vorig jaar, na de uitreiking van de tweede Zeeuwse Prijs, hebben wij dit onderwerp ook aan de orde gesteld en daarbij gepleit voor een uitbreiding met bijvoorbeeld een aanmoedigingsprijs. Er is thans opnieuw een reden o/n voor deze aangelegenheid weer eens de aandacht vragen, namelijk het besluit van de Cultu rele Raad Overijsel een aanmoedingsprijs van 500 uit te loven voor beginnende auteurs, die op enigerlei wijze nauw met de provincie zijn verbonden, terwijl bo vendien 500 wordt gereserveerd om de uitgave van het bekroonde werk moge lijk te maken. Een verblijdend initiatief. En het lijkt ons, dat het provinciaal be stuur dan wel de thans zelfstandig optredende Zeeuwse Culturele Raad tot nadere bestudering van het Over- ijselse besluit zou kunnen overgaan. Het komt ons voor, dat voor een der gelijke aanmoedingsprijs in Zeeland plaats is, zij het in een breder verband dan alleen voor de literatuur. Wij kun nen ons voorstellen, dat' het voor een jong en talentvol beeldend kunstenaar uit dit gewest stimulerend kan werken, wanneer hij in Zeeland (of daarbuiten) in de gelegenheid wordt gesteld te expo seren. In vele gevallen echter is een der gelijke expositie een kostbare aangele genheid, zodat er noodgedwongen van moet worden afgezien. Hier nu zou fi nanciële steun door middel van een aan moedingsprijs op zijn plaats zijn. Een ander voorbeeld: een musicus, afgestu deerd en afkomstig uit deze provincie, zoekt naar gelegenheid om te debute ren. Die mogelijkheid is echter niet altijd gemakkelijk te vinden in een toonkuns tenaarswereld, waar het podium alleen voor de zeer groten is bestemd. Een rug gesteun zou welicht hier verdere wegen openleggen: het gaat niet alleen om het optreden, maar ook om secundaire voor delen als bijvoorbeeld publiciteit. Voorts is het misschien zelfs mogelijk dat hier auteurs worden gevonden, die bereid en in staat zijn voor het amateurtoneel te schrijven. In Amsterdam wordt soms van gemeentewege (bij wijze van aan moediging) een opdracht gegeven aan een auteur en een regisseur, welke laat ste praktische adviezen geeft. Men zou zich kunnen voorstellen, dat in Zeeland een samenwerking ware te vinden met de toneeladviseur. Wij erkennen: het zijn slechts losse gedachten, die een nadere bestu dering vragen. Maar aan die bestudering is men tot dusver in Zeeland niet toege komen. Er is enkele jaren geleden een prijs ingesteld van vijfhonderd gulden, die echter tot dusver maar tweemaal is verleend, terwijl de Staten wel bereid blijken te zijn vijfhonderd gulden per jaar te reserveren. Welnu, laat men van deze bereidheid profiteren ten bate van begaafde jonge mensen. Voor de Zeeuw se Culturele Raad lijkt ons het een aan trekkelijk studieonderwerp. De zuster- raad (of is het: broeder-raad?) van Overijsel heeft hier het goede voorbeeld gegeven. VLAMMENWERPERS ALS WAPEN IN EEN van het oosten naar het wes ten oprukkende vijand vormt op langere termijn een ernstige be dreiging voor de tien jaar geleden op gang gekomen mosselcultuur in de Waddenzee. De Zeeuwse mos selvissers kennen de vijand als geen ander: het is de gevreesde mosselparasiet (mytilïcola), die in de vijftiger jaren de mosselcultuur in Zeeland eerste producent in de wereld in één vernietigende slag tot een vrijwel te verwaarlo zen bron van inkomsten reduceer de. Nóg is er geen reden tot onge rustheid met betrekking tot de mosselcultuur in de Waddenzee. Nóg lijkt het gevaar van een her haling van het rampzalig jaar 1950 ver af. Er moge dan geen onmiddellijk ge vaar dreigen, de wetenschap houdt de bewegingen van de mosselbelager nauwlettend in het oog. De directeur van het rijksinstituut voor vissery- onderzoek in IJmuiden, de in Zee land welbekende prof. dr. J. Kor- ringa, is van mening, dat de in tien jaar tyd 25 30 km opgerukte vijand op korte termijn een halt moet wor den toegeroepen. De indringer is de laatste verdedigingsgordel genaderd: de dam van Ameland, die dit eiland eertijds met Friesland verbond. Met alle mogelijke en denkbare midde len is geprobeerd een mosselvrye zone te creëren, teneinde de mosselparasiet geen gelegenheid te geven verder west waarts in de richting van de vruchtbare mosselpercelen door te dringen. Daar om het besluit: alle mosselen weg uit een honderden hectaren groot gebied. Alle pogingen daartoe zijn mislukt, on danks napalmbommen en vlammenwer pers, die vorig jaar in de strijd werden geworpen. Het gebruik van deze moder ne vernietigingsmiddelen bewijst wel, dat de wetenschap en de visserij geen middel onbeproefd laten om de mtossel- pnrasiet tegen te houden. Daarom ook de vraag van prof. Korringa: „Wie weet er een middel om op grote schaal mosselen te vernietigen? Er is een flin ke beloning mee te verdienen!" Onlangs zijn aan de minister van land bouw en visserij vragen gesteld over het opdringen van de mosselparasiet, name lijk in het voorlopig verslag van de- Tweede Kamer over de begroting voor 1963. Vragen, die ook de wetenschaps mensen en mosselvissers beheersen. In het riante visserijlaboratorium in IJmuiden hebben wij dezer dagen een gesprek gehad met prof. Korringa, die ruim 10 jaar geleden de strijd heeft aan gebonden met de mosselparasiet in de Zeeuwse stromen. Zeeuwse mosselen Met krijgt pas enig inzicht in de huidige situatie, wanneer men teruggaat naar de jaren vóór de tweede wereldoorlog. In die tijd en ook nog korte tijd na de oorlog was er sprake van „echte" Zeeuwse mosselen. Weliswaar werd het grootste deel van het mosselzaad op de natuurlijke banken in de Waddenzee ge vist, maar de kleine mosseltjes werden vetgemest op de visgronden in de Zeeuwse stromen. Er waren toen drie belangrijke mosselcentra: Bruinisse, Tholen en Yerseke, elk met eigen ver waterplaatsen. Een groot deel van de mosselen werd per schip naar België, Frankrijk en Engeland geëxporteerd. Na de oor'og veranderde de situatie enigszins en r-ncentreerde de mosse'- cultuur zich in Yerseke. Bruinisse en Tholen liepen in belangrijkheid terug als gevolg van invloeden van buiten. Zo vroeg bijvoorbeeld Frankrijk na de oor log een bewijs van onbesmetheid. Tho len daaraan niet voldoen, omdat de verwaterplaatsen niet voor de volle hon derd procent aan de gestelde eisen vol deden. Bruinisse zag zijn handel verlo pen in verband met een nieuwe ontwik keling in het vervoer van de 'mosselen. Vrachtauto's namen de plaats in van de schepen, zodat Bruinisse, op het ge- isoleerde Schouwen-Duiveland gelegen, automatisch afviel. Derhalve werd Yer seke het grote centrum van de mossel cultuur. Er werd geautomatiseerd en gemechaniseerd, waardoor de cultuur steeds meer allure kreeg. Fataal jaar Enkele jaren na de oorlog leverden de Zeeuwse stromen jaarlijks rond 50.000.000 kg mosselen, waarmee deze provincie de eerste producent was in de wereld. Een prettige bijkomstigheid was, dat door de export van de mosselen de deviezenpot werd gespekt. In 1948 kwamen plotseling veront rustende berichten binnen over de mosselcultuur in de Zandkreek. De dieselen groeien slecht en er was (7.\e slot pag. 2 kol. 6) Dit is majoor Leroy Cooper, de 35-jarige Amerikaan, die uitgeko zen is als de volgende astronaut van de Verenigde Staten. Majoor Cooper zal waarschijnlijk in april van het volgend jaar een ruimte reis maken, die een volle dag zal duren. Een der grootste Britse grootwinkelbe drijven, Great Universal Stores Ltd. (G.U.S.) heeft te Londen bekendgemaakt meerderheidsbelangen verkregen te heb ben in het Nederlandse postorderbedrijf Wehkamp. Hiermede wil het Britse be drijf zich van een plaats in de Euro- markt verzekeren. De G.U.S., die in Engeland ook een flo rerend postorderbedrijf bezit, heeft ver klaard, dat als Engeland toe zal treden tot de E.E.G., een gedeelte van zijn ca talogus toegevoegd zal worden aan die van Wehkamp. In de tussentijd zal zo spoedig mogelijk een aantal Britse arti kelen worden geïntroduceerd op de Eu- romarkt.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 1