PROVINCIALE ZEEUWSE COURAKT
INDONESIË ZOU HET OVERLEG WILLEN
VOORTZETTEN
Dr* Van Roijen had
onderhoud met Rusk
Europese politieke
Unie niet naderbii
In Genève eerste
akkoordje bereikt
Vier Walcherse gemeenten nemen niet
aan raadsverkiezingen deel
Niet naar
Manilla
„Karei Doorman" terug
BELGIË EN NEDERLAND
HANDHAVEN BEZWAREN
ONTWERP-INLEIDING
OP HET VERDRAG
Meningsverschil
Bonn-Washington
PRINSES MARGRIET GAAT IN
LEIDEN STUDEREN
Verslaggeving
N. Niemeijer
Vandaag..
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
205e jaargang - no. 92
Dagb.au uitgave van de firma
Provinciale Zeeuw&e Courant
Directie P. van de Velde en P. B.
den Boer Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 62 cent per
week. J 8,00 p. kw.fr. p. p. 8,25
per kw Losse nummers 15 cent.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51. tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169. adv. 2375). Goes Gr. Markt 2. tel. 6140 (b.g.g red 7853. anv 5213Oostburg lei 2395 Ter neuzen, tel. 2116. Zienkzee «a
Woensdag 18 april '62
ADVEKl KNT1KPR1JS JTl cent per
m.m. Minim, p advertentie 4.—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties i maximum 8
regels) 3a cent per •■egel met een
mmimurr van 1.25. „Brieven bu
reau vno dit blad" 25 cent meer.
Gilt* r:o 359300 P.Z.C. Middelburg.
2425. aam. tel. 2094.
Op basis van plan-Bunker
Indonesische functionarissen te Washington hebben gisteren
verklaard begrepen te hebben, dat hun regering bereid is het
geheime overleg met Nederland te hervatten op basis van de
voorstellen die door de Amerikaanse bemiddelaar Ellsworth
Bunker zijn gedaan.
Volgens de functionarissen hebben zij deze conclusie getrokken
uit rapporten die enige dagen geleden uit Djakarta zijn binnen
gekomen, en waren hun eigen boodschappen van gelijke
strekking.
De hervatting der geheime besprekingen schijnt te zullen afhan
gen van de instructies die ambassadeur Van Roijen bij zijn
terugkeer naar de V.S. van de Nederlandse regering heeft
gekregen, aldus hebben welingelichte zegslieden verklaard.
In de Expo-hal te Hilversum is dins
dag in aanwezigheid van HM. de Ko
ningin het 50-jarig bestaan van de
Nederlandse vereniging van huis
vrouwen gevierd. Op de foto ziet
men een moment tijdens het défilé
van de voorzitsters van de verschil
lende gewesten, gezeten in oude au
to's.
De doorgaans zeer goed ingelichte di
plomatieke zegslieden verklaarden
dat als de geheime besprekingen her
vat zullen worden, zij waarschijnlijk
wederom in de omgeving van
Washington gehouden zullen worden
en niet in Manilla. Deze laatste
plaats is genoemd naar aanleiding
van berichten die gisteren in
Washington de ronde deden, als zou
den de Philippijnen bereid zijn als
gastheer op te treden als de voorkeur
zou worden gegeven aan een andere
plaats dan Washington.
Gesprek met Rusk
De Nederlandse ambassadeur in
«je Verenigde Staten, dr. J. H. van
Roy en, heeft gisteren ruim een
uur gesproken met de Amerikaan
se minister van buitenlandse za
ken, Dean Ruslï. Na afloop wei
gerde de heer Van Roijen, zich
tegenover journalisten over het
besprokene uit te laten. Hij zeide
alleen, dat de Nederlandse rege
ring er naar streeft, het recht van
zelfbeschikking voor de Papoea's
in Nederlands Nieuw-Guinea ge
waarborgd te krijgen.
Over de vraag, of in een nabije toe
komst liet geheime voor-overleg met
Indonesië over Nieuw-Guinea moge
lijk zal worden hervat, wilde de heer
Van Roijen zich niet uitlaten.
Bij het onderhoud waren de politieke
adviseurs van de heren Rusk en Van
Roijen aanwezig.
Nasoetion
De Indonesische minister van defen
sie, generaal Nasoetion, heeft giste
ren herhaald dat de onderhandelingen
tussen Indonesië en Nederland geen
invloed zouden hebben op de militaire
voorbereidingen van Indonesië „om
West-Irian te bevrijden".
Volgens het Indonesische persbureau
PIA heeft Nasoetion op de tiende
verjaardag van het regiment para
chutisten in Batoedjdjariin, West-
Java, gezegd, dat de strijdkrachten
bereid moeten zyn de opdracht te
ontvangen om „misschien morgen,
of overmorgen of misschien over een
maand lief gebied te nemen". Hij
voegde hieraan toe dat een deel van
het paracliutistenregiment reeds in
Oost-Indon'esië is on dat de rest biu-
nenkort daarheen zou gaan.
Het vliegkainpseliip „Karei Door
man" keert vandaag in Den Helder
terug na een voorjaarsoefenreis naar
het westelijk halfrond, die ongeveer
drie maanden heeft geduurd.
Het schip zou omstreeks 8.15 uur in
de nieuwe haven van Den Helder
afmeren.
Weinig vooruitgang in Parijs
Op de conferentie van ministers
van buitenlandse zaken van de
landen van de E.E.G., die thans
in Parijs gaande is, hebben Bel
gië en Nederland getoond, bij
zonder stijfhoofdig te kunnen
zijn.
Op de vergadering, die gehouden
werd in de blokkenzaal van het
Franse ministerie van buitenlandse
zaken, hebben Duitsland, Frankrijk,
Italië en Luxemburg vergeefs ge
tracht de Nederlanders en de Belgen
te bewegen tot instemming inzake de
visie van deze landen op de politieke
integratie. Zij wensen een soepele
confederatie, terwijl België en Neder
land blijven staan op een hecht poli
tieke geïntegreerd Europa, waarin
supra-nationale instellingen grote be
voegdheden hebben.
Bovendien menen deze landen, dat
men eigenlijk niets kan doen voor
dat men weet of Engeland wel lid
zal worden van de E.E.G. Vooral
minister Luns hield vast aan de
opvatting, dat Engeland in het
politieke overleg diende te worden
betrokken, hoewel het land nog
geen lid was.
Met zijn Belgische collega, Paul Hen
ri Spaak, verdedigde mr. Luns dc
Nederlands-Belgische opvatting in
zake de politieke integratie.
Voordat de conferentie begon had
Luns tot journalisten gezegd, dat het
niet mogelijk was te zeggen wat het
resultaat van de besprekingen zou
zyn.
Een Belgische woordvoerder zei „de
zaken gaan niet zo best". Hij was
van mening, dat er geen enkel teken
was, dat wees op een doorbreking
van de impasse.
Het gesprek van gisteren, waarbij
slechts weinig adviseurs aanwezig
waren, concentreerde zich vooral op:
de betrekkingen tussen een poli
tiek geïntegreerd Europa en de
N.A.V.O.;
de betrekkingen tusscu de rege
ringsleiders en de Europese gemeen
schappen
een wijziging van het verdrag van
de politieke unie.
De ontwapening
De ontwapeningsconferentie in
Genève is gisteren vrijwel ge
heel akkoord gegaan rnet een.
ontwerp-inleiding op een ontwa-1
peningsverdrag, dat de delega
tieleiders van de V.S. en de Sow-
jet-Unie gezamenlijk hadden
uitgewerkt. Volgens diplomatie
ke waarnemers was het de eer
ste maal sinds de oorlog, dat bij
overleg tussen Oost en West een
dergelijk belangrijk document
bijna in zijn geheel werd aan
vaard.
De Amerikaanse en de Russische
delegatieleider, resp. Dean en Zorin,
die te zamen bet voorzitterschap van
de conferentie bekleden, zullen trach
ten de nog bestaande meningsver
schillen uit de weg te ruimen.
Eén van de omstreden punten is
het artikel 15, waarin staat dat
de ondertekenaars verklaren te
streven naar „een vrije, veilige en
vreedzame wereld van onafhanke
lijke staten, welke zich houden
aan de gebruikelijke maatstaven
van internationaal gedrag, een
wereld waarin zich veranderingen
voltrekken overeenkomstig de be
ginselen van het handvest der
V.N.". Dc V.S. willen dit artikel
opnemen, doch de Russen zijn
hiertegen gekant.
Ook over de naam van het ontwerp
is men het niet eens. De Amerikanen
hebben zich uitgesproken voor de
formulering „ontwerp-inleiding tot
het verdrag inzake algemene en al
gehele ontwapening in een vreedzame
wereld". De Russen hebben echter
bezwaar tegen de woorden „in een
vreedzame wereld", omdat zij daarin
een voorwaarde zien voor de tot
standkoming van een ontwapenings
verdrag.
In de goedgekeurde tekst staat o.a.
dat de ondertekenaars zich houden
ausr net hauclvest van de V.N. en dat
naar, hun mening oorlog niet langer
kan dienen als middel om internatio
nale geschillen te regelen. Voorts
wordt, geconstateerd, dat algemene en
volledige ontwapening onder strikt
internationaal toezicht „een veilig en
praktisch middel is om de eeuwen
oude droom van de mensheid van een
duurzame en onschendbare vrede op
aarde in vervulling te doen gaan".
Jongetje rijdt met
karretje in de Rijn
Gistel-middag is het negenjarig
zoontje van de familie Van Rijswijk
uit Renltum in de Rijn verdronken.
Het jongetje was bij de veerdam aan
de Rijn met enige vriendjes aan het
spelen met. een karretje. Met het kar
retje is hij toen de Rijn ingereden.
Het Westduitse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft gisteren beves
tigd dat de bondsrepubliek Waslüng-
ton op de hoogte heeft gesteld van
liaar mening over de voorstellen over
Berlijn die de V.S. aan Moskou wil
len voorleggen.
In uit Washington ontvangen berich
ten is gezegd dat het door Bonn aan
de dag gelegde standpunt de Ameri
kaanse minister van buitenlandse za
ken, Dean Rusk, heeft gedwongen de
voorstellen voorlopig nog niet ter
kennis van dc Russische ambassa
deur, Anatoly Dobrynin, te brengen.
Een woordvoerder van het Westduit
se ministerie van buitenlandse zaken
was niet bereid- te bevestigen of te
gen te spreken dat de regering te
Bonn de V.S. zou hebben verzocht
enkele punten van het voorstel te
herzien. Hij bevestigde echter wel
dat Bonn gevolg had gegeven aan
een Amerikaans verzoek om de me
ning van de Westduitse regering uit
de doeken te doen.
In welingelichte kringen is verklaard
dat West-Duitsland in het bijzonder
is gekant tegen ieder voorstel waar
door de erkenning van het regime in
Oost-Duitsland naderbij zal worden
gebracht.
9 In Farchnni, Engeland, is een 17-jarig
meisje, een studente in de beeldende
kunst, gearresteerd dat optrad als leid
ster van een bende jeugdige misdadigers.
Het meisje, dat gewapend was, leidde
zelf de „operaties".
PRINSES MARGRIET is voornemens in september zich als stu
dente aan de rijksuniversiteit te Leiden te laten inschrijven. Het is
de bedoeling van de prinses dat haar studie, die van beperkte tijds
duur zal zijn, zich zal bepalen tot een inleiding van het recht en
daarnaast in het byzonder tot de hoofdzaken van het staatsrecht,
het internationale recht en de sociologie. De prinses zal haar intrek
nemen aan het Rapenburg 45, in de kamers waar prinses Beatrix
gedurende haar studietijd woonde.
KANDIDAATSTELLING VOOR GEMEENTERAAD
Weinig nieuwe
lijsten ingediend
Bij de kandidaatstelling voor de
leden van de gemeenteraden is
dinsdag in vier van de negenen
tachtig Zeeuwse gemeenten
slechts één lijst met namen van
kandidaten ingediend, zodat de
kiezers uit deze gemeenten niet
ter stembus hoeven te gaan op
woensdag 30 mei a.s. Het „voor
recht" om hun stem niet uit te
brengen genieten de inwoners
van Grijpskerke, Koudekerke,
Ritthem en Veere. Zij kunnen
inderdaad op 30 mei doen alsof
de gehele (gemeente) politiek
hen niets aangaat.
Overigens is liet niet zo verwon
derlijk, dat het juist vier Wal
cherse gemeenten zyn, waar de
stembus gesloten blyft. Het is al
gemeen bekend, dat een herinde
ling van gemeenten op stapel
staat. Met dit als voornaamste
motief hebben de verschillende
kiesverenigingen in de vier ge
meenten als hun oordeel uitge
sproken, dat het de moeite van
het stemmen niet loont om voor 4
of 10 maanden nog een nieuwe
gemeenteraad te kiezen. Men wil
daar liet kruit niet voortijdig ver
schieten
In deze gemeenten «i^. worden de
huidige raadsleden bij enkele kandi
daatstelling automatisch herkozen.
Daar behoeft geen stemming aan te
pas komen. Dat ïs zo geregeld in de
kieswet. Gisteravond om vijf uur was
er in Grijpskerke, Koudekerke, Rit
them en Veere inderdaad slechts één
kandidatenlijst ingediend. Tot op dat
tijdstip bestond nog altijd dc kans,
dat de een of andere inwoner uit die
gemeenten met een eigen lijst zou
uitkomen en derhalve de gang naar
het stemlokaal tóch nodig zou ma
ken. Het is echter niet gebeurd, zo
dat in deze vier Walcherse gemeen
ten de papieren rompslomp van de
verkiezingen achterwege kan blijven.
Kandidaatstelling
In tal van gemeentehuizen, waar de
hoofdstembureaus zijn gevestigd,
was het gisteren een komen en gaan
van politieke figuren. Zrj kwamen de
kandidatenlijst van hun partij indie
nen. voorzién van de nodige handte
keningen. Want een voorwaarde is,
dat elke lijst minstens 25 handteke
ningen telt van kiezers. Een uitzon
dering hierop is gemaakt voor de
kleinere gemeenten. Daar waar op de
dag van de kandidaatstelling 1200 of
minder kiezers staan ingeschreven,
kan voldaan worden met de onder
tekening van één vijftigste deel der
kiezers. Een voorbeeld: in een ge
meente met 500 kiezers, hebben de
partijen aan 10 handtekeningen ge
noeg.
Het is verder zó, dat ook het aantal
kandidaten op de lijsten binnen de
perken moet worden gehouden. Op
een kandidatenlijst mag een aantal
namen staan gelijk aan het aantal te
vervullen plaatsen in de raad plus 5.
In een gemeente met zeven raadsze-
tels mag een kandidatenlijst dus ten
hoogste 12 namen bevatten. Voor de
grotere gemeenten gaat dit weer niet
op, want daar geldt de bepaling „ten
hoogste 20 kandidaten". Ook daarop
zijn uitzonderingen mogelijk, maar
voor Zeeland is dit niet van belang.
Namen
De verkiezingsmolen voor de ge
meenteraden is voor de hoofdstem
bureaus al op 7 maart j.l. gaan
draaien. De partijen, die er prijs op
stelden ouder een bepaald); naam
aan de verkiezingen deel te nemen,
kwameu op die dag hun naam laten
registeren. Registratie is echter
niet verplicht, moor als men niet
komt kan men geen naam voeren.
Dit laatste gebeurt nog al eens bij
de z.g. Vrye Lijsten. Dan moet de
naam „Jansen" of „Pieterse" de kie
zers evenveel zeggen als de namen
van de politieke partyen en andere
groeperingen, die als „Gemeente Be-
Zie slot pag. 7 kol. 1
ftantlijn
Er komt in ons land een nieuwe
gewoonte in zwang: het uitge
ven van woordelijke congresver
slagen. De laatste weken hebben we
er niet minder dan drie ontvangen
en daarin hebben we zo te hooi en
te gras wat gebladerd. Het is een
vreemde gewaarwording, het lezen
van die stukken. Ze bevatten een
letterlijke weergave van het gespro
kene: géén opmerking is weggelaten,
vermoedelijk een gevolg van het al
gemeen gebruik in onze dagen van
jandrecorders. Zo trof ons in een
van de drie ons aangeboden versla
gen een boeiende mecedeling van de
voorzitter, dat de automobilisten die
de eerste congresdag een bon had
den gekregen wegens verkeerd par
keren, niet nader vervolgd zouden
worden. Een opmerking, die inder
daad waard is om in een boekwerk
vast te leggen. Ook de cursief ge
drukte verklaring dat de congres
gangers zich van de vergaderzaal
naar het restaurant begaven om daar
de maaltijd te gebruiken, leek ons
bijzonder interessant. Trouwens, het
voorzitterlijke dankwoord aan het
slot jegens de man, die het licht en
geluid had bediend, was eveneens
waard om aan de vergetelheid te
worden ontrukt.
Er zijn echter nog meer opvallende
dingen in een dergelijk woordelijk
congresverslag: namelijk het
merkwaardig jargon waarvan wij ons
allen bedienen zodra we in een ver
gadering ritten. Een paar voorbeel
den: „Ik zou graag willen inhaken";
„Op welke wijze liggen de dingen
feitelijk"; „Er is nog één punt onder
tafel gevallen"; „Wil iemand op de
ze gedachtengang even insprin
gen?"; „Breng uw deelnemerskaart
mee tér vergemakkelijking van het
administratieve apparaat", ziehier
enkele fraaie opmerkingen, ontleend
aan zulk een uitgebreid verslag. Bij
het lezen vraagt men zich echter af
of hier nu wel sprake is van een
juiste verslaggeving. Dat een Twee
de en een Eerste Kamer zich bedie
nen van woordelijke notulen is be-
grypelijk: er zijn daar zaken van
staatsbelang aan de orde en vaak is
het in verband met allerlei kwesties
noodzakelijk pre
cies te weten wat
een minister of
een Kamerlid let
terlijk heeft ge
zegd. Maar bij
verslagen van congressen gaat het
om andere dingen: het doel daarvan
lijkt ons, dat het eert indruk geeft
van inleidingen en discussies zonder
dat nu precies alle opmerkingen
worden weergegeven. Een dergelijke
samenvatting geschreven door een
bekwaam secretaris is heel wat
leesbaarder dan de drie congresver
slagen die ons vorige week onder
ogen kwamen. Vermoedelijk zullen ze
bij de meeste ontvangers vrij snel in
de prullemand verdwijnen. En dat
betekent in feite, dat er heel wat
overbodig werk is geleverd: het uil-
luisteren van de bandopnamen en het
uittypen van de tekst, het zetwerk,
het drukken enzovoort. Wie zo'n uit
gebreid verslag leest, schrikt boven
dien zo erg, dat hij op geen enkele
vergadering meer een mond durft
open te doen. Of is dat soms de be
doeling..
De Koninklijke Maatschappij „De
Schelde" te Vlissingen heeft
deze week afscheid genomen
van haar hoofdingenieur Scheeps
bouw, de heer E. Niemeijer. Uiter
aard was dat een zaak. die in de
eerste plaats dit bedrijf en de heer
Niemeijer aanging, maar toch is het,
dunkt ons, goed ook in deze kolom
op dit afscheid terug te komen. De
hoofdingenieur-directeur van de
rijkswaterstaat, ir. J. H. van der
Burgt, heeft er namelijk bij het af
scheid aan herinnerd, dat de heer
Niemeijer in feite de eerste was, die
hem op de kansen van het Sloeplan
had gewezen. En dat is een omstan
digheid, die hier in het bijzonder
moet worden gememoreerd. De laat
ste jaren hebben vele knappe koppen
gedacht over en gewerkt aan dit
plan en zo langzamerhand is het
Sloehavenproject in en buiten Zee
land een begrip geworden. Maar het
aanvankelijke „auteursrecht" om
het zo maar eens te noemen was
aan slechts weinigen meer bekend.
Terecht heeft de heer Van der Burgt
ook een Sloewerker van het eerste
uur er nu op gewezen, dat Schelde-
hoofdingenieur Niemeijer als eerste
de mogelijkheden van het plan heeft
onderkend. Het zal deze wat stugge
Groningse technicus die Zeeuw
onder de Zeeuwen is geworden en
zich een grote kennis van de Zeeuwse
geschiedenis heeft eigen gemaakt
deugd doen dat de eerste fase van
het Sloeplan zo energiek is aange
pakt. En om gekeeld mag Zeeland
erkentelijk zijn voor het inzicht,
waarmee de heer Niemeijer de be
langen va.n zijn bedrijf (en daarmee
tevens van deze provincie) heeft ge
diend.
is het 75 jaar geleden, dat
de Nederlandse dichter Fredc-
rik L. Hemkes uit Noordwijk
op 32-jarige leeftijd te Jagers
fontein overleed. Van Hemkes'
gedichten zijn vooral bekend
gebleven ,,'t Geuzenvendel op
den Thuismarsch" en „Het
Kindeke van den Dood".
is het 300 jaar geleden, dat
de Nederlandse schilder en te
kenaar van mythologische en
bijbelse onderwerpen en van
familietafereeltjes Gerard Ter-
borch de Oude te Zwolle over
leed.
