„Mammoetwet niet mijn speciale
hobby" verzekert mr. Cals
E.E.G .-ministers zijn
het nog niet eens
C.K.V. zal proberen
staking te voorkomen
KLANKBORD
NEDERLAND HANDHAAFT
ZIJN BEZWAREN
TARANTULA'S OP DE THEE
DEENS WETSONTWERP
TEGEN PIRATENZENDERS
Tweeëntwintig doden
door pokken op Java
WOENSDAG 4 APRIL 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Minister is pleidooi voor wetsontwerp begonnen
Bewindsman verbaast zich over
houding van de heer Tilanus
(Van onze parlementaire redacteur).
Een nog schorre minister Cals, die zichtbaar nog niet helemaal
hersteld is van zijn ziekte, maar desondanks niets van zijn ge
vatheid bleek te hebben verloren, heeft gistermiddag in de
Tweede Kamer een begin gemaakt met de verdediging van zijn
mammoetwet, de naam, die men in de loop der jaren heeft ge
geven aan het ontwerp voor één wet op het voorgezet onderwijs.
Tevoren hadden nog drie kamerleden het woord gevoerd. De
eerste was de pacifist-socialist Lankhorst, die zei met de alge
mene lijnen van het ontwerp in te stemmen. Tweede was de
staatkundig-gereformeerde ir. Van Dis, die van mening was,
dat de minister de vrijheid van onderwijs bedreigt en die de
bewindsman verder verweet, dat hij zich door zijn rooms-
katholieke staatsopvatting heeft laten leiden.
'amendementen te verwachten. Gedu
rende enkele jaren heeft men dit al
gemeen overdreven genoemd. Nu er
op dit ogenblik reeds een 50-tal is
ingediend, denkt men daarover wel
licht anders, aldus minister Cals.
Geen hobby
De indruk van. sommige afge
vaardigden, volgens welke het
een speciale hobby van hem was
om tot die ene wet op het voort
gezet onderwijs te komen, is ech
ter in strijd met de feiten, zo ging
minister Cals verder. De kiem
van deze ene wet werd zelfs ge
legd toen ik nog niets met onder
wijs, kunsten en wetenschappen te
maken had, aldus de bewindsman.
Hij herinnerde aan de motie, in
gediend door het onlangs overle
den Kamerlid Peters, mede onder
tekend door de heren Terpstra
(a.r.) en Van Sleen (p.v.d.a.).
Deze motie, die op 2 december 1949
door de Kamer werd aangenomen,
was ingediend met het oog op de uit
voering van de achtjarige leerplicht.
Die motie vroeg van de regering een
sluitend geheel van onderwijsvoorzie
ningen, dat men nu van een bepaalde
zijde allerminst als een regeringstaak
ziet. De heer Tilanus moge nu zeg
gen, dat hij zich destijds ernstig te
gen deze motie heeft verzet, maar de
minister meende, dat waar de motie
met slechts drie van de tweeëntach
tig aanwezige leden tegen was aan
genomen, het van weinig deferentie
voor de Kamer zou getuigen, wan
neer de minister, die geen bezwaar
tegen de motie had, zich niet aan
de uitvoering hiervan zou houden.
De motie-Peters werd zo niet de
grondslag dan wel de aanleiding tot
Hekkesluiter
met „bezwaar"
Hekkesluiten van het drietal was de
anti-revolutionair Roosjen, die op
geestige wijze bezwaren maakte te
gen het voorgestelde artikel 37 a van
het ontwerp, waarin de bekende
woorden „christelijke en maatschap
pelijke deugden" voorkomen, woor
den, die volgens de heer Roosjen uit
de tijd zijn en die hij in het wets
ontwerp ongewenst achtte.
Minister Cals zei over de voorgeschie
denis van het wetsontwerp kort te
willen zjjn. Voor wie de lijdensge
schiedenis van de tientallen pogingen
tot herziening der onderwijswetge-
ving nog eens kort samengevat wil
zien, had de minister destijds een
overzicht in de mededelingen van zijn
departement laten plaatsen. De be
windsman kon echter niet nalaten te
onderstrepen wat de heer Tilanus
(c.h.) op 23 februari 1937, dus 25
jaar geleden, in de Kamer had ge
zegd. De heer Tilanus had toen ver
klaard het te betreuren, dat het ka
binet in vier jaar geen algehele her
ziening van het middelbaar en voor
bereidend hoger onderwijs tot stand
heeft kunnen brengen. Wat. de oor
zaken van de lijdensgeschiedenis met
betrekking tot dit onderwijs betreft,
zei de heer Tilanus te geloven, dat
een der oorzaken deze is, dat er een
voortdurende verdeeldheid bestaat
tussen deskundigen en belanghebben
den.
Uitgerekend
Hierbij aanknopend betoogde mi
nister Cals, dat indien iemand
derhalve van mening zal zijn, dat
in 1962 niet langer met een nieu
we wettelijke regeling gewacht
mag worden, dit zonder twijfel
juist de heer Tilanus zal. zijn. De
verdeeldheid van de deskundigen
en de belanghebbenden maakte
het voor de heer Tilanus in 1937
begrijpelijk, dat een minister er
voor terugdeinst zulk een mate
rie aan te pakken. Maar nu er
een minister niet voor is terugge
deinsd zulk een materie aan te
vatten, is het uitgerekend de heer
Tilanus, klaagde minister Cals.
die zijn instelling tegenover dit
ontwerp als eerste motivering
meegeeft de scherpe kritiek, die
in vele adressen is geuit.
Waarom één wet
De minister ging vervolgens in op de
vraag: waarom héél het voortgezet
onderwijs in één wet geregeld?
Waarom er een mammoet van ge
maakt, die om zijn grootte alleen al
bijzonder kwetsbaar moet zijn en een
zeer dankbaar doelwit vormt voor ja
gers van allerlei richting en wapen?
De minister erkende, dat dit een be
zwaar is. Door liet samenbrengen
van de materie, die nu in zes wetten
is geregeld en voor een aanzienlijk
deel nog niet is geregeld, in één ont
werp, wordt dit een verzamelpunt
van kritiek van alle geledingen.
,,Als de heer Tilanus destijds al
klaagde over de hoeveelheid adviezen
en het aantal bezwaren bij een rege
ling van het handelsonderwijs, dan
kan ieder tevoren duidelijk weten, dat
op dit wetsontwerp een lawine van
bezwaren en adressen zou loskomen".
Bij de indiening van het ontwerp had
de minister al gezegd een 100-tal
TROOSTPRIJS. Toen maandag vier
vissers hun bootje wisten te bergen,
nadat het in zware zee even buiten
de kust van Appledore (Engeland)
was omgeslagen, vonden zij, bekneld
tussen bank en bodem een zalm van
acht en een halve pond.
BEZUINIGING. Nadat de Britse mi
nister van gezondheid, Enoch Powell,
alle staatsziekenhuizen opdracht had
gegeven de uitgaven te beperken,
liet een ziekenhuis in Arlescy de ver
frissingen die tijdens het komende
bezoek van minister Powell geser
veerd zouden worden, van het pro
gramma schrappen.
VERRASSING. Een motoragent in
Kaapstad. Jack Carstens, achter
volgde dezer dagen een auto die dui
delijk de maximum-snelheid over
schreed. Het bleek een taxi te zijn,
waarin zijn vrouw op weg was naar
een kraamkliniek. Met loeiende sire
ne reed de agent de rest van de weg
voor de taxi uit om de weg vrij te
maken. Kort na aankomst, in de 'kli
niek schonk mevrouw Carstens het
levenslicht aan een zoon.
de onderwijsnota van minister Rut
ten. Deze nota werd de grondslag
van de uitwerking van de wetgeving.
Ook de term wetenschappelijk onder
wijs kwam reeds in de nota-Rutten
voor en in de tweede onderwijsnota
hebben staatssecretaris De Waal en
ik, aldus minister Cals, daarop voort
gebouwd. De indeling in vier grote
sectoren: kleuteronderwijs, basis
onderwijs, voortgezet onderwijs en
wetenschappelijk onderwijs, is derhal
ve van minister Rutten.
De pacificatie
Wat de kritiek op de grondslag
van het wetsontwerp betreft, con
stateerde de bewindsman dat de
Kamer zich schier algemeen ge
steld heeft op de grondslag van
de pacificatie van 1917. De minis
ter vond dit een gunstig en hoop
vol symptoom. „De kritiek, die is
geuit, ging soms ver, maar be
trof nooit het compromis, dat een
halve eeuw geleden werd gesloten.
Omdat ook ik de in 1917 getroffen
regeling van den beginne af aan als
grondslag heb aanvaard, staan wij
dichter bij elkaar dan uit de discus
sie wellicht is gebleken". De minister
betoogde verder, dat aan het wets
ontwerp inderdaad een bepaalde op
vatting en grondslag ligt, maar dat
dit niet een katholieke visie is, maar
de grondgedachte van de pacificatie.
De minister bestreed tenslotte de op
merkingen van mevrouw Van Some-
ren-Downer (v.v.d.) en van de heer
Tilanus, volgens welke het ontwerp in
strijd is met de „historische inter
pretatie" van de grondwet. De minis
ter had bij deze opmerkingen het
vervolg gemist, namelijk de aanto
ning, dat het wetsontwerp met de
grondwet in strijd is. De bewinds
man verwachtte van de heer Tilanus,
dat hij concreet zou aangeven, wel
ke feiten uit de historie hem tot zijn
kennelijke beduchtheid voor dit wets
ontwerp brengen, opdat we dan ten
minste een vruchtbare discussie
kunnen voeren, of de heer Tilanus
zou zijn bezwaren op dit punt moe
ten laten vallen.
Interrupties
Dit deel van het betoog van de mi
nister werd door verschillende inter
rupties van mevrouw Van Someren-
Downer onderbroken. Minister Cals
merkte hierbij nog geestig op, dat
toen liy de heer Roosjen hoorde spre
ken, hij dacht dat het een beetje
lente begon te worden en spoedig
zou gaan „Someren". Maar toen hij
mevrouw Van Someren aanhoorde
bleek, dat het weer „Downer" was
geworden.
Tegen half zes onderbrak de voor
zitter de rede van minister Cals. Aan
staande donderdag zal de minister
zijn betoog voortzetten.
Associatie Afrikaanse landen
Do ministerraad van de Europese
Economische Gemeenschap is er gis
teren in Brussel niet in geslaagd
overeenstemming te bereiken over de
vraagstukken van een vernieuwing
van de eind dit jaar aflopende asso
ciatie van 16 Afrikaanse landen met
de E.E.G.
De problemen betreffen het in het
nieuwe associatieverdrag op te ne
men handelspolitieke regime. De be
langrijkste vraag is of het huidige
preferentiële systeem voor de Afri
kaanse produkten moet worden voort
gezet. En dan is er het probleem van
de omvang van de financiële steun,
die de zes E.E.G.-landen in de ko
mende vijfjarige periode aan de Afri
kaanse gebieden zal verlenen. Aan
gezien op 10 en 11 april in Brussel
een ministeriële conferentie over het
associatievraagsluk tussen de E.E.G.-
landen en de 16 Afrikaanse landen
zal worden gehouden, zal in de nog
resterende dagen worden getracht
alsnog een oplossing te vinden.
De Nederlandse minister van fi
nanciën. prof. Zijlstra. handhaaf
de tijdens de besprekingen van
gisteren de Nederlandse bezwaren
tegen een ongewijzigde, handha
ving van het thans voor de ge
bieden geldende preferentiële
systeem.
Twee belangrijke argumenten zijn
daarbij, dat:
de Afrikaanse landen sedert het
tot stand komen van het eerste as
sociatieverdrag onafhankelijk zijn
geworden en
dat bij een eventueel Brits lid
maatschap van de E.E.G. ook de
met de gemeenschap te associëren
Dr. Veerman beëdigd
Dr. A. Veerman te Rijswijk (Z.-H.) is
gisteren bij de aanvang van de ver
gadering van de Tweede Kamer als
lid dier Kamer beëdigd.
Dr. Veerman neemt in de anti-revo
lutionaire fractie de plaats in van de
heer C. van Nierop. die onlangs als
lid der Tweede Kamer heeft bedankt.
landen van het Gemenebest aan
spraken op gelijke preferentiële
rechten zouden kunnen doen gel
den.
Tegenover het Nederlandse standpunt
staat dat van Frankrijk, dat de in het
eerste associatieverdrag omschreven
vrijhandelszoneverhoudïng in grote
lijn voor de Afrikaanse landen (vrij
wel alle voormalige Franse gebieden)
gehandhaafd wenst te zien.
Prinses Maria Beatrice van Savoye,
een van de dochters van ex-koning
Umberto van Italië, heeft aan de uni
versiteit van Turijn een college bij
gewoond van een van de knapste
chirurgen van de wereld, prof. Achiïïe
Dogliotti. Foto: de pers had voor dit
gebeuren grote belangstelling en toen
de les was afgelopen moest, de prof.
de prinses tegen teveel opdringende
fotografen beschermen.
„Buitenland solidair"'
Beslissing valt
op 26 april
De algemeen secretaris van de
International Transport Wor
kers Federation, de Nederlan
der P. de Vries, op doorreis van
Tunis naar Londen, is gister
morgen in Rotterdam geweest
om aan de pers zijn visie te ge
ven over het dreigend conflict
in de Nederlandse zeevaart.
Kort gezegd komt het hier er op
neer dat de internationale orga
nisatie volkomen achter de Cen
trale voor Zeevarenden ter
Koopvaardij en ter Visserij (C.
K.V.) staat en zonodig alle hulp
zal verlenen bij het uitbreken
van een staking.
Bereids is een circulaire gezonden
aan de aangesloten nationale organi
saties, waarop reeds door de Finse
en Deense werknemersorganisaties is
gereageerd met een solidariteitsver
klaring. Ook uit Honkong is een der
gelijk bericht binnengekomen. Met
de Franse organisatie van zeevaren
den is gesproken en nog deze week
vertrekt de secretaris van de vak
groep unie van zeelieden, de heer J.
Buguet, naar de Verenigde Staten om
ook daar overleg te plegen. Boven
dien zal op 18 en 19 april in Londen
binnen de I. T. F. het conflict in Ne
derland worden besproken, wanneer
daar een vergadering gewijd aan het
probleem der goedkope vlaggen, zal
worden gehouden.
De heer De Vries meent dat de
huidige actie van de C.K.V. een lo-
De heer Ernst Ahrens, beambte van de Duitse stad Dusseldorp heeft
een liefhebberijwelke hem. weinig geliefd maakt, bij de mensen die
samen met hem in een flatgebouw wonen. Hij kweekt als lief
hebberij giftige Tarantula-spinnen en heeft nu al twintig van
deze lieve diertjes in zijn woning. De foto toont de heer Ahrens met
een van zijn lievelingen Het verhaal vermeldt niet of de heer Ahrens
getrouwd is...
gische voortzetting is van eerdere
acties ten behoeve van de sociale
omstandigheden der Nederlandse
zeevarenden. De verbeteringen zijn
noodzakelijk wil men jonge Neder
landers tot de zeevaart brengen.
Overigens hoopt de heer De Vries
naar hij zeide dat het hui
dige conflict opgelost zal kunnen
worden zonder dat er een staking
uit voortvloeit, omdat een staking
alle partijen schade zal toebren
gen.
De voorzitter van de C.K.V., de héér
C. W. van Driel, deelde mede dat op
26 april in Utrecht een spoedeisende
algemene vergadering zal worden ge
houden, waarop definitief zal worden
besloten wat te doen als de c.a.o. ex
pireert. Vooral zullen op 24 en 25
april vakgroepen in Rotterdam, Am
sterdam en Groningen vergaderen.
Advies
Het conflict wordt thans bestudeerd
door de looncommissie van de Stich
ting van de Arbeid, welke commissie
vandaag advies aan het stichtingsbe
stuur zal uitbrengen. Op 11 april is
er dan weer een bijeenkomst van de
Stichting met beide partijen. Dan zal
blijken of er nog mogelijkheden zijn
tot overeenstemming.
Inmiddels heeft de C.K.V. 1000 nieu
we leden geboekt, waardoor het aan
tal georganiseerde zeelieden gestegen
is lot 14.000 bij de C.K.V. en 2400 bij
de confessionele bonden. In totaal
zijn er 30.000 Nederlandse zeevaren
den.
Met nadruk verklaarde de heer Van
Driel dat er sprake is ran een so
ciaal-economisch conflict tnssen re
ders en zeevarenden zonder politieke
achtergrond.
Het Wereldgebeuren
Ruimtevaart
Viervoetig heer in
gevaarlijk verkeer
Op de vrije drukke verkeers
weg door het dorpje Hiehtum
bij Bolsward passeert elke dag
enkele malen een voetganger,
die deze weg met levensgevaar
dwars oversteekt. Het is een
egel wiens moeder vorig jaar
in het verkeer om het leven is
gekomen. Het dier, dat op het
kerkhof heeft overwinterd, is
enkele dagen geleden uit zijn
winterslaap ontwaakt. Net als
zijn moeder gaat deze egel op
vaste tijden aan de overkant
van de verkeersweg zijn natje
en droogje halen bij de kos
terfamilie. Is hij verzadigd, dan
keert hij via zijn levensgevaar
lijke weg terug naar het kerk
hof. Het dier heeft alle schuw
heid voor de mensen afgelegd.
De Deense regering heeft bij het
parlement een wetsontwerp Inge
diend om de niet door de overheid
erkende radiozenders op zee en
in de lucht het werken onmogelijk
te maken- Oprichting en exploita
tie van zulke zenders wil men
strafbaar stellen, alsook het ge
bruik ervan voor reclame en het
verlenen van diensten eraan, zo
als vervoer en huisvesting.
De minister van verkeer, Kai Lind-
berg, zei bij de indiening van het
ontwerp, dat soortgelijke maatre
gelen zijn te verwachten in Noor
wegen, Zweden, Finland en mo
gelijk nog elders. Volgens hem
vormen de zenders een gevaar
voor de orde op radiogebicd.
Een woordvoerder van „Radio Mer-
Moeten de Verenigde Staten de
atoomproeven in de dampkring
hervatten? Op deze moeilijke
vraag kan alleen de president van
de Verenigde Staten een beslissend
antwoord geven, maar we mogen
wel aannemen, dat hij toch bij zijn
beslissing ernstig rekening zal hou
den met de openbare mening in zijn
eigen land en met de mening in een
aantal andere landen.
Enkele dagen geleden schreef H. J.
Morgcnthau nog in de New York
Times, dat de Verenigde Staten altijd
zeer gevoelig zijn geweest voor de
publieke opinie in binnen- en buiten
land. De regeringen van de Verenig
de Staten hebben, zo zegt hij, zelfs
de neiging die publieke opinie te over
schatten en dikwijls hebben zij in het
verleden afgezien van initiatieven, die
zy stellig genomen zouden hebben,
wanneer zij niet bevreesd waren ge
weest voor de publieke opinie.
Hij knoopt daaraan dan de vraag vast
of er eigenlijk een wereldopinie is,
en of dat een reële macht zou zijn
waarmee men rekening moet houden.
Inderdaad hebben de mensen en de
volkeren wel bepaalde gelijke
neigingen en verlangens. Ze willen
allemaal leven en ze willen zich ont
plooien in vrijheid, ze verlangen naar
macht en naar maatschappelijk aan
zien. Ze zijn allemaal tegen de oor
log, die afschuwelijk is.
Maat toch is dat nog geen wereld
opinie, want zodra het niet meer gaat
om algemene doelstellingen, maar om
de verwerkelijking in de praktijk
splitsen de meningen zich en streeft
men in elk land alleen nog maar na
tionale oogmerken na. Men wil we
liswaar geen oorlog, maar men wil
zich toch wel bewapenen tegen een
bepaalde vijand, die het land zou
bedreigen. Het blijkt dan, dat er in
werkelijkheid geen wereldopinie is,
maar alleen een verzameling nationa
le opinies, die tegenstrijdig zijn en die
geheel geen waarde hebben.
En toch hebben de grote mogend
heden blijkbaar behoefte om voor
een soort wereldforum zoiets als
rekenschap af te leggen van hun be
wind.
Het forum van de Verenigde Naties
gebruiken zij om daarvoor te getui
gen, dat ze helemaal vrij zijn van
koloniale aspiraties of dat ze zelfs
tegen elkaar willen opbieden in anti
kolonialisme.
Het forum van de ontwapeningscon
ferentie te Genève gebruiken ze om
aan de wereld te verzekeren hoezeer
ze de bewapeningswedloop verafschu
wen, maar ook om te demonstreren
hoe weinig ze daartegen kunnen uit
richten.
Rusland en de Verenigde Staten we
ten, dat in feite drie kwart van de
wereld zit te wachten op een soort
samengaan van die twee grootmach
ten voor wat betreft ontwapening,
verdeling van de machtsposities, ver
deling van de welvaartsbronnen enz.
Plotseling trekken ze zich dan geen
van beiden iets aan van die als
is het dan maar vage wereldopinie
en verklaren ze, dat de veiligheid
van hun bedreigde staat boven alles
gaat en dat ze geen enkele concessie
kunnen doen, welke die veiligheid
slechts voor een duizendste milimeter
zou verkorten.
En om dan toch nog aan de mens
heid enige hoop te geven, draven
ze na de teleurstelling van Ge
nève op met iets, dat bijna een wran
ge grap genoemd kan worden.
Ze laten de ruimtevaartcommissie
van de Verenigde Naties vergaderen,
een commissie, die jarenlang stil ge
legen heeft, omdat Rusland meende
een geweldige voorsprong op het ge
bied van de ruimtevaart te hebben
en Rusland dus alle medewerking
weigerde. Nu de bewapeningsbeper
king een illusie is gebleken, zijn er
opeens mogelijkheden ontdekt voor
een andere vorm van Russisch
Amerikaanse ruimtesamenwerking.
Er kan nu op wetenschappelijke
basis gepraat worden over ruimte
voertuigen, over medische verzorging
in de ruimte, over satellieten, over
gemeenschappelijke weerberichten,
en de heer Kroesjtsjew wil daaraan,
nog speciaal toevoegen de behande
ling van astronauten, die in andere
landen neerdalen, en overleg over
wettelijke regelingen voor het „ver
overen" van het wereldruim.
Het wrange zit dan daarin, dat men
op deze aarde nog hevig vecht om
een stukje moeras op Nieuw-Guinea,
om een paar eilandjes voor de Chi
nese kust en om eeii halve stad Ber
lijn, maar dat men het wel eens zou
kunnen worden over de vredelievende
verdeling van de wereldruimte
...de maan voor Kroesjtsjew, Mars
voor de Amerikanen en Venus
ja, Venus toch wel voor de „jonge"
staten, opdat deze jongeren kunnen
tonen hoe schoonheidminnend ze wel
zijn.
Toegegeven moet worden, dat er op
het gebied van de ruimtevaart en
zeker op dat van de satellieten drin
gend internationale samenwerking,
nodig is, maar om zoiets te lance
ren als een „pleister" op de wonde
van Genève, kan de wereldopinie
indien er al een mocht bestaan
zeker niet verzoenen met die misluk
king. We wachten nu maar op nieuwe
Amerikaanse atoomproeven in de
dampkring!
De pokkenepidemie op West-Java
heeft reeds aan 22 mensen het levea
gekost, zo is van officiële zjlde mee
gedeeld. Men schat het aantal men
sen dat door deze ziekte is aange
tast op 250.
curius", die twee drijvende zen
ders exploiteert, heeft verklaard
te betwijfelen of de adverteerders
kunnen worden gestraft voor het
gebruik van de zenders. Hij ver
wacht een amendement van da
oppositie tegen het staatsmonopo
lie op radiogebied.