Engelands nationale instituut
begon als handelsonderneming
Belgische partijen
bepleiten eenheid
BENEGAS BUTAAN
„IN SCHADUW DER 1UZI'S"
ROSSELLINI OP ZIJN BEST
'H
oren, yen en...,
schrijven
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 6 DECEMBER 1961
nu ideale
verplaatsbare warmte
met de moderne INFRAROL
plus zo'n handig 6 kg. Hesje
BENEGAS BUTAAN. On
middellijk gezellige en ge
zonde warmte, (infrarood)
overal waar u wenst. Veilig
Gemakkelijkl (Voor de zo
mer: 't 6 kg. Hesje pas
klaar voor vacantie I)
60 uren behaaglijke warmfe
voor f 5,60.
2400 DEPOTHOUDERS
Dit jaar zal de actrice Anne Hey-
wood in het Scala-theater in Londen
de titelrol spelen in de pantomime
„Peter Pan", tvelke hier ieder jaar in
de weken rónd Kerstmis wordt ge
speeld. Evenals haar voorgangsters
moest ook zij haar haar offeren om
de rol te kunnen vervullen.
Foto: Haar krullen op haar hand
mijmerde zij voor de spiegel van een
Londense kapper over deze transfor
matie, wélke haar charmes overigens
onberoerd heeft gelaten.
C.V.P. en B.S.P.
verwerpen
federalisme
(Van onze Brusselse correspondent).
Het gaat niet zo best in België.
Terwijl Spaak de Kongolese
problemen besprak met de
Britse minister van buitenland
se zaken, Lord Home, blijven
er uit het hart van zwart Afri
ka verontrustende berichten
binnenkomen, die de toestand
met de dag verwarder maken.
De Belgen schijnen er sinter
klaas door te zijn vergeten,
want zowel de warenhuizen als
de middenstanders beweren, dat
de sint dit jaar maar heel karig
was en ieder franksite driemaal
omdraaide. Tot overmaat van
ramp worden onze zuiderburen
nog geconfronteerd met het
wild gebrul om een federale
staat.
De kreten, aanvankelijk afkomstig
uit het Waals sprekende deel, zijn
nu reeds overgenomen door vele
Vlamingen, zodat het inderdaad hoog
tijd werd voor het congres van de
katholieke C.V.P., sedert 1883 de
grootste partij van België. De C.V.P.
FILMS IN ZEELAND
Johansson debuteert
in oorlogsfilm
Achter de titel „In de schaduw
der nazi's" verbergt zich Ro
berto Rossellini's meesterlijke
verzetsfilm „II Generale Delia
Rovere", een met artistieke
vaardigheid verfilmde diep-men-
selijke tragedie, die, hoewel van
humor in déze film hoegenaamd
geen sprake is, ergens de soort
tragiek raakt, welke kenmer
kend is voor de gevoeligste
werkstukken van die andere
filmkunstenaar Charlie Chaplin.
„11 Generale Delta Rovere". Grand
(Goes) is de historie van de geniale
mislukkeling Bertone, een vage fi
guur van klaarblijkelijke goede hui
ze, door liet hazardspel aan lager wal
gebracht. Hij vindt de meest gecom
pliceerde mogelijkheden om aan
(speel)-geld te komen en schuwt
als alle verslaafden op de duur de
meest gewetenloze praktijken niet.
Wie zo in de ban is van het spel
wordt vindingrijk. Bertone blijkt een
acteur met grote capaciteiten en hij
gebruikt ze in het grote drama van
bet leven, zoals dat zich in de nazi-
tijd in Italië afspeelt. Er vallen vele
slachtoffers, maar hét slachtoffer
Rossellini maakt dat ons duidelijk,
zonder het er te dik op te leggen
is Berone, een man van velt moge
lijkheden, maar met een karakter
dat hem op een beslissend moment in
de steek heeft gelaten. Vittorio de Sl-
ca en Hans Messemer spelen in deze
Rossellini-film de hoofdrollen.
„De "vijand kwam 's nachts", Al-
hambra (Vlissingen) speelt in Ko
rea en heeft naast de gewone con
flicten en vriendschappen die zich
In iedere soldatensam en leving aan
het front, voordoen ook het ras
senvraagstuk tot onderwerp.
Wanneer een luitenant sneuvelt
draagt hij het commando over zijn
peleton over aan een negerser
geant.
Regisseur Hal Bartlett heeft zich aan
de zijde der gemoedelijken geschaard
door het vraagstuk snel op te lossen:
in het vuur van de strijd blijken de
grote capaciteiten van de negerser
geant en wint de soldateske kame
raadschap het van alle vooroordelen.
Het probleem vervaagt op die ma
nier met alle strijdrumoer in een
happy end. De hoofdrollen worden
gespeeld door de neger-acteur Sidney
Poitier en de Zweedse bokser Inge-
mar Johansson, wiens eerste filmrol
dit is. Alan Ladd zien we als de ons-
misbare kankerpit de „moeilijke jon
gen" van het peleton.
In Luxor (Vlissingen) wordt een
western met Randolph Scott, Nan
cy Gates en Claude Akins ver
toond: De indiaanse vrouwenroof"
een eerlijk produkt in het genre
ridderlijke cowboyfilms enin
kleuren.
City (Middelburg) presenteert een
muziekfilm, namelijk „Rose Marie,
naar de gelijknamige operette over
het weesmeisje, dat een opvoeding
krijgt van de Canadese bereden poli
tie, verliefd is op een pelsjager van
het oog-om-oog, tand-om-tand-type
en dit alles luide bezingt. In de
hoofdrollen Ann Blyth. Howard Keel
en Bert Lahr.
In Electro (Middelburg) zien we Jane
Mansfield als een vrouw, die achter
een fraai uiterlijk een zeer slecht ka
rakter verbergt. „Heerseres van de
onderwereld" heet de rolprent en der
halve Jane zien we verder Anthony
Quavle (als ee-lijk weduwnaar in
Janê's haast niet 'te vermijden strik
ken verzeild rakend), Carl Mohner en
Peter R ^ynolds.
Grand (Goes) tenslotte, vertoont
donderdag de Amerikaanse film „Ve
nus in nerts", waarin Elizabeth Tay
lor een meisje speelt, dat ten offer
valt aan de liefde, waarbij, zoals de
titel al doet vermoeden een bont
mantel een voornaam stnk van de
entourage vormt.
heeft getracht in het tot rust ge
keerde Oostende een akkoord te vin
den Lussen de Vlaamse en Waalse
vleugel. De tragiek van het ogen
blik is hiermee wel duidelijk: dwars
door de drie partijen, C.V.P., socia
listen en liberalen loopt de federale
draad, die heel binnenkort tot oor
zaak kan hebben, dat het land nog
moeilijker te besturen wordt.
Tot overmaat van ramp is er de
dreiging van een nieuwe twee
spalt. Oud eerste-minister Eys-
kens heeft tijdens een tafelrede
in Leuven zijn partijgenoot en
huidige eerste minister Lefèvre,
voor de voeten geworpen, dat hij
al met de socialisten aan het on
derhandelen was om de regering
over te nemen toen hij zelf nog
aan het bewind was. Nu weet
iedereen dat het tussen Eyskens
en Lefèvre niet altijd koek en ei
was, maar dat de tweespalt zo
diep zou zitten is toch wel een
onaangename verrassing.
Inmiddels hebben de leiders van de
Belgische Katholieke en van de So
cialistische Partij het afgelopen
weekeinde in redevoeringen de hand
having van de eenheid van België
verdedigd.
De voorzitter van de Christelijke
Volkspartij, P. van ,den Boeynants,
verklaarde zondag in Oostende, dat
de „C.V.P. een nationale partij is,
die een verdeling van het land ver
werpt".
De voorzitter van de socialistische
partij, L. Collard, betoogde het af
gelopen weekeinde op een partijver
gadering in de provincie Henegou
wen dat „alleen de economische ex
pansie van het ganse land een op
lossing kan brengen voor de ge
spannen verhoudingen tussen Walen
en Vlamingen".
Onzin
Doelende op de eisen voor een fe
deratief stelsel in België met een
autonoom Wallonië, Vlaanderen
en Brussel van de Waalse volks
beweging, geleid door de socialis
tische Luikse vakbondsleider A.
Renard, zei Collard, dat het „on
zin is te trachten oplossingen
voor de Waalse moeilijkheden te
vinden door een opstandige metho
de".
De moeilijkheden van onze zuider
buren zijn daarmee niet opgelost.
Antwerpen blijft steen en been kla
gen over de concurrentie van Rot
terdam. Tal van takken van indus
trie hebben te lang te weinig ge
ïnvesteerd en kunnen de wedloop niet
bijhouden. De heersende werkloosheid
(een goede honderdduizend) stuurt
ai duizenden van onze zuiderburen
naar Nederland, waar wel werk is
te vinden.
V oor stel
De C.V.P. heeft thans wat het ta-
lenproblecm betreft als basis voor
een „nationale oplossing" voorge
steld:
1. Het splitsen van het Belgische
ministerie van onderwijs in een
Vlaamse en een Waalse afdeling,
ieder geleid door een zelfstandige
minister.
2. Het voorschrijven van een twee
derde meerderheid bij de stem
ming in het parlèment over on
derwerpen, die de Waals-Vlaam-
se verhoudingen raken (de Waal
se socialisten hebben een paritair
samengestelde volksvertegenwoor
diging geëist).
3. Decentralisatie van het bestuur
door onder meer beslissingen over
gemeentelijke kwesties provin
ciaal af te doen.
4. Verplichte tweetaligheid van ho
gere ambtenaren.
5. Doorvoering van de tweetaligheid
in het bestuur van de Brusselse
gemeentediensten.
6. Overheidsvoorschriften over het
gebruik van de streektaal in par
ticuliere bedrijven.
Onteigeningsplan
landgoed „Drakestein"
De afdeling natuurbescherming van
het departement van onderwijs, kun
sten en wetenschappen lieeft geadvi
seerd tot onteigening over te gaan
van het landgoed Drakestein, dat
zich uitstrekt over de gemeenten
Baarn en De Bilt. Pogingen van de
zyde van het departement om langs
andere weg in het bezit te komen
van bet landgoed hebben geen succes
gehad.
KWART EEUW B.B.C.
Poging om scheuring te voorkomen
Dit is de Amerikaanse gospelzan
geres Odetta, die gaste ivas in het
A.V.R.O.-televisieprogramma
,J\Iuziek-Mozdïek", dat maandag
avond onder regie van Leen
Timp werd gepresenteerd door
Willem O'Duys.
John Reith had
touwtjes stevig
in handen
Nu de feestelijkheden ter ge
legenheid van het zilveren ju
bileum van de Televisie van
de British Broadcasting Cor
poration achter de rug zijn,
mag er nog wel eens aan her
innerd worden, hoe weinig
het gescheeld heeft of, wat in
de eerste jaren, tussen 1922
en 1926, zuiver een radio-han
delsonderneming was, met
alle bezwaren van dien, dank
zij vooral één grote figuur
uitgegroeid is tot een natio
naal, ja men kan wel zeggen
een internationaal instituut.
Die handelsonderneming was
de British Broadcasting Com
pany en die grote figuur
John Reith, de eerste „gene
ral manager", Schot van ge
boorte.
Onder het beheer van J. C. W.
Reith is die handels-onderneming
uitgegroeid tot een nationaal in
stituut, dat toch volledig onaf
hankelijk zou zijn en blijven van
de regering.
Geen zuilen
Als manager Reith in Nederland
de ontwikkeling van de radio-uit
zendingen in banden zou hebben
gehad, dan zou het zuilen-systeem
men moge dit nu toejuichen
of afkeuren nooit een kans
hebben gekregen.
Ook in de Verenigde Staten is de
groei van het radionet een heel
andere geweest dan in Groot-
Brittannië. In 1922 waren daar al
niet minder dan 300 zendstations,
die van overal in het land het pu
bliek van muziek, en ontspanning,
nieuws en kleinkunst voorzagen.
In Engeland g^ng het precies die
zelfde richting uit. Krante
magnaten als Lord Beaverbrook
ageerden heftig voor de opvat
ting, ieder maar de vrijheid laten
te „broadcasten". Op die manier
hoopten zakenmensen en de kran
ten hun eigen belangen het beste
te dienen. De B.B.C. (Company)
was in die beginjaren niet uit
sluitend in de handen van John
Reith. De industriëlen, die de op
richting van de maatschappij mo
gelijk maakten, hadden ook nog
heel wat te zeggen. Voor de rest
vertrouwden zij op hun „general
manager", die er in slaagde, na
de eerste vier jaren zijn eigen
ideeën te hebben toegepast, eind
1926, de company, maar het leek
van de ene dag op de andere, over
te schakelen in een corporation.
Al zijn tegenstanders, zoals het
ministerie van posterijen, zaken
mensen, politici en krantemag
naten erkenden in hem de man,
die de radio tot een belangrijk en
nationaal bezit zcu kunnen ma
ken.
Volksopvoeding
Reith hield er vele interessante
opvattingen op na, waarvan de
belangrijkste zeker was, dat de
B.B.C. er niet in het byzonder
voor moest dienen, de luisteraars
op goedkope wijze alleen maar te
amuseren. Hij zag in de nieuwe
ontdekking een middel tot volks
opvoeding, tot verbreding van de
kennis van iedereen op elk gebied,
dat kunst en vermaak niet zou
moeten buitensluiten, maar die
deze juist aan het publiek zou
moeten brengen ter veredeling
van zijn smaak.
John Reith omschreef zijn
voornaamste doelstelling aldus:
„De draadloze alleen maar te
exploiteren voor het vermaak zou
een prostitueren zijn geweest van
haar invloed en macht en een be
lediging van het karakter en de
intelligentie van het volk". Als
tweede eis had hij het bezit van
een monopolie, opdat het hele
land gelijkelijk voorzien zou kun
nen worden van goede uitzendin
gen en zijn derde doel hield in.
dat de financiële steun op brede
basis zou zijn gevestigd. Het was
hem daarom niet te doen om zo
of zoveel regerings-subsidie, maar
om een groot aandeel in de op
brengst van het radio-luistergeld.
Hoog peil
Op die manier Is hy er in ge
slaagd een peil van de uitzendin
gen te bereiken, dat men hogere
middenklasse zou kunnen noe
men, terwijl de televisie soms
wel eens de neiging heeft om af
te zakken naar wat een „populair
peil" zou kannen heten, waarbij
de hoofdschotel wordt gevormd
door praatjes, grappen, komedies
en muziek en zang, die als „lol
lig" worden bestempeld.
RADIOEN T.V.-RUBRIEK
A.V.R.O. WOEDEND OVER
APELDOORNSE BRIEF
Geen landdag
in Berg en Bos
(Van onze
correspondent).
Naar wij vernemen is
het niet zeker dat de
A.V.R.O. in 1962 we
derom een grote land
dag zal houden in Berg
en Bos te Apeldoorn.
De voorbereidingen
voor de zesde A.V.R.
O.-manifestatie in het
natuurpark waren
reeds begonnen, maar
het bestuur van de om
roeporganisatie heeft
besloten die voorberei
dingen voorlopig le
staken om zich elders
in het land te oriënte
ren. Een definitieve be
slissing is nog niet ge
nomen.
Oorzaak van deze nieu
we situatie is een brief
van het college van b.
en w. van Apeldoorn
aan de A.V.R.O., waar
in voor een eventueel
in 1962 te houden land
dag bepaalde voor
waarden worden ge
steld.
„Over nieuwe afspra
ken" valt natuurlijk te
praten", aldus verna
men wij in A.V.R.O-
kringen, „maar de bot
te wijze waarop bet
Apeldoorn's college
van b. en w. meent ons
te moeten behandelen
is stijlloos.
Na vyf jaar van goede
samenwerking komt er
plotseling een koele,
zakelijke brief met de
ede
ij
gaan denken over een
mededeling dat
als wij weer moi
wy
lochtei
landdag in Berg
Bos rekening moe
ten houden met de vol-
gende punten
•ver de brief uit Apel
doorn is men in krin
gen van de A.V.R.O.
zeer ontstemd geraakt.
Over de nieuwe finan
ciële regeling die wordt
voorgesteld en die voor
de A.V.R.O. minder
voordelig uitvalt, kan
natuurlijk gepraat wor
den. Tot nu toe zijn de
inkomsten voor Apel
doorn op die dag onge
veer 25.000,— „Er
zou zelfs gesproken
kunnen worden", zo
stelt de A.V.R.O. „over
een vroeger sluitings
uur. Maar het feit dat
Apeldoorn door een or
ganisatie' als deze om
roepvereniging waar
mee de ervaring
beeft het geleerd
gedurende vijf jaar
lang en op bijzonder
prettige wijze kón wor
den samengewerkt, een
waarborgsom vraagt
van 5000 voor even
tuele vernielingen die
voortvloeien uit orga-
nisatiefouten dat is
verregaand". Het illus
treert, aldus A.VJl.O.'s
commentaar verder,
een groot gebrek aan
vertrouwen en boven
dien een gebrek aan
elegance. De vernielin
gen, zegt de A.V.R.O..
zijn elk jaar zeer ge
ring. Toen vorig jaar
op Hemelvaartsdag
schade werd aange
richt, ongeveer 250,
is er niet eens over ge
sproken. Het werd be
taald.
Nu komt men plotse
ling met een waarborg
som. Het bedrag doet
er niets toe, maar het
feit dat men dit durft
te vragen en dan
op deze wijze.
VANDAAG
T elevisie
Variété-amusement ziet men zel
den meer als zelfstandige eenheid
op de planken. Variété-nummers
vormen tegenwoordig veelal een
klein onderdeel van andersoortige
amusementsprogramma's.
De meeste vindt men nog terug
in het circus. Vandaar de naam
„Piste" voor het variétéprogram
ma dat de KRO de kijker gere
geld voorzet en waarvan om half
negen een nieuwe aflevering volgt.
De Vlaamse televisie zendt om
half negen het feuilleton „Schip
per naast Mathilde" uit. Om tien
over negen een programma over
de industrialisatie langs het ka
naal Gent-Terneuzen. Om tien
over half tien een Spaans dans-
programma, een tclerecording van
de NTS.
Radio
In bet programma van Hilversum
I zendt de VARA om tien voor
negen het hoorspel „Dagje uit..."
van Betty Robinson uit. Over de
andere zender om tien over acht
in de serie „Bij de gratie gods"
een beeld van de kunst, het gees
telijk leven en de algemene cul
tuur uit de regeringsperiode van
keizer koning Franz-Joseph van
de Oostenrijks-Hongaarse monar
chie.
Advertentie J
