Paraatheid van F-105 straaljagers
en het „dodelijk dagelijks dozijn"
Cyprus strijdt voor
zijn ontwikkeling
In V.S. veel vraag
naar schuilkelders
Er
WHITE OWL
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
HET SCHILD EN ZWAARD DER NAVO
(Van een onzer verslaggevers.)
SCRAMBLEZes Amerikaanse straaljagers van het type
F-105 Thunderchief braken op een warme augustusavond door
de mistige schemer, die het Westduitse Eifelgebergte bedekte.
Een oefenalarmstart. Niets bijzonders, iets wat op Bitburg aan
de orde van de dag is. Toen de jachtbommenwerpers optrokken
naar de hogere lagen van de atmosfeer zag men de last onder
de jagende pijlvleugels: twee grote brandstoftanks onder iedere
vleugel en onder de buitenste tips raketten. De houders van
het boordkanon de snelvuur Vulcan (zes lopen voor ruim
10.000 schoten per 30 seconden) waren gevuld met patronen,
terwijl twee van de zes jets een Sidewinder geleid projectiel
vervoerden. Zes Pratt Whitney straalmotoren trokken de
machines in enkele tientallen seconden naar 12 kilometer hoog
te. Boven de hellende start- en landingsbanen van Bitburg ble
ven slechts zwarte uitlaatstrepen achter, koers oost, richting
IJzeren Gordijn. Deze tactische jachtbommenwerpers, die een
atoombom kunnen meevoeren, vormen de harde kanten van het
schild der N.A.T.O.
Amerikaanse moderne
wapens voor verdediging
West-Europa
En terwijl T-85 tanks, beschil
derd met rode sterren schuifelend
langs de zijden van een Oostber-
lijnse Allee optrokken naar de
sectorgrens, naar de Branden
burgertor; terwijl de klanken
van Glenn Miller's „In the mood"
afkomstig uit een goudgeel kroeg
je een aantal Amerikaanse
soldaten deden glimlachen als
het tragikomische effect, zaten
er boven het Westen, twaall' gi
gantische straalbommenwerpers:
net „dodelijk dagelijks dozijn"
van het Amerikaanse Strategi
sche Luchtwapen. Boven Wash
ington, boven New Founland, Ca
nada, Marokko en boven West-
Duitsland het zwaard van de
Navo, de B-52's.
Op de Navo-bases in Dest-Duitsland
onderging men die weken in augus
tus bij tijd en wijle de dreigende
spanning van een eventueel conflict.
En in de stoffige omgeving van
Trier hoofdkwartier van de 4e
geallieerde tactische luchtmacht
op de kalkgronden bij Koblenz en op
de heuvels van de Harz draaiden op
die augustusavond evenals in vele
andere plaatsen in West-Duitsland
de grote rondzoekantenne's van de
radarposten. Vlakbij het IJzeren
Gordijn, bij kleine boerendorpjes ke
ken vooruitgeschoven Navo-eenhe-
Toezicht bejaardentehuizen
in ministerraad
Minister Ivlompé zegt in de begro
ting van haar departement ten op
zichte van het toezicht op bejaar
dentehuizen, dat naar aanleiding van
de veelal sterk uiteenlopende advie
zen van belanghebbende organisaties,
de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten en de provincies over het
voorontwerp van wet op het toezicht
van bejaardentehuizen een nieuw
concept is ontworpen, dat onderwerp
van gesprek in dc ministerraad zal
uitmaken.
liet ligt in dc bedoeling van de mi
nister de subsidieregelingen voor het
algemeen maatschappelijk werk en
vobr de samenwerkingsorganen op
levensbeschouwelijke en algemene
grondslag per 1 januari 1962 te her
zien, waarbij het subsidieplafond zal
worden verhoogd van 70 tot 80 pro
cent en de rijkssubsidie zal worden
opgetrokken van 30 tot >10 procent.
Overleg hierover met de lagere over
heid en het particulier initiatief is
gaande.
De Republic F-105 „Thunderchief" is
een der meest potentiële wapensys
temen van de Amerikaanse Lucht
macht in West-Europa. De foto
toont de grote verscheidenheid wa
pens, die het toestel kan meevoeren.
De F-105 is in staat tactische atoom
bommen te vervoeren met een grote
re explosieve werking dan alle ex
plosieven te zamen, die tijdens de
tweede wereldoorlog werden ge
bruikt. Snelheid: 3200 km. per uur.
den met sterke kijkers naar de waar-
nemingstoren van de Vopo's, die een
eind verder op Oostduits grondge
bied boven de bomen uitstak. Twin
tig kilometer verderop wentelde zich
een helikopter met 10 commando's
aan boord langs het IJzeren Gor
dijn.
Niet voor niets
Men wachtte op Bitburg zowel als
op een der 220 andere Navo-vlieg-
bases rustig af. De bemanningen
van het dozijn dodelijke B-52's leg
den op 20 kilometer hoogte vliegend
een kaartje of lazen hun „Only for
men". Maar met de regelmaat van
een bijzonder snel lopende klok lan
ceerde men op Bitburg waar we
Een viertal Amerikaanse vliegers
volgt gespannen de verrichtingen van
een hunner collega's, die juist met
een volledig bewapende F-100 straal
jager is opgestegen.
Advertentie)
c
als toerist juist in die dagen ver
zeild geraakt waren de nieuwste
wapensystemen van de United Sta
tes Air Force: de Republic „Thun-
derchiefs". De opmerkelijkste spe
ren van de jagerwings, waarover, de
Yankees beschikken: goed voor 2000
km per uur en een tactische atoom
bom. Op de uitgestrekte banen, op
de „flight" en in de „erewrooms
haalde men zijn schouders op; men
wist niet wat van de crisis Berlijn te
zéggen. Een Amerikaanse majoor op
vakantie weerde met een schijnbare
nonchalance een aantal vragen af
„we zullen wel zien, maar we zijn
hier niet voor niets.
Zodra de Russen de toegangswegen
en luchtcorridors naar Berlijn afslui
ten kan de toestand kritiek worden.
We zouden dan gewapenderhand
moeten optreden als dit bevolen werd
en escortevluchten moeten maken.
We beschikken momenteel over een
arsenaal van moderne vliegtuigen,
waaronder de F-100's, -101's en
-102's alsmede de tweemotorige B-
66's, die allen kernbewapening kun
nen voeren." Meer wilde deze Ame
rikaanse commandant-vlieger niet
loslaten.
Paraat
Op 40 meter van ons vandaan ston
den aan de drempel van de start
baan de F-105's, klaar getankt en
volledig bewapend „round the
clock" paraat. En boven Ierland
zeilde een van de J2 achtmotorige B-
52's met aan boord twee atoombom
men. Twee Duitse landarbeiders be
spraken op die warme augustus
avond het politieke gebeuren rond
om Berlijn. Eenvoudige lieden, die
de Godenschemering van het Dui
zendjarige rijk hadden overleefd en
die eenvoudig reageerden. Een
„practice alert scramble" (alarm
start) van 2 Yankee F-100's met
laaiende nabranders overstemde hun
woorden. Gemiddeld iedere 10 minu
ten een straaljager...
A^^WA^AiVVVVVVVVVVVVVVV^A<^NAA^^VVVVVW«/W\IVVN
,4cent
ook WHITE OWL senont*
Amerikanen ontwikkelden
revolutionaire magneet
Geleerden van het wetenschappelijk
laboratorium van do Westinghouse
maatschappij te Pittsburgh, hebben
bekendgemaakt een super-magneet
ontwikkeld te hebben, waarvan de
constructie nog een jaar geleden tot
de technische onmogelijkheden werd
gehouden.
De magneet is niet groter dan een
tennisbal en weegt bijna een pond.
Het magnetische veld dat door de
magneet wordt ontwikkeld is twee
maal zo sterk als dat van een con
ventionele elektromagneet die 20 ton
weegt en in afmetingen een Ameri
kaanse auto benadert.
De nieuwe super-magneet loopt op
een gewone accu. De geleerden zijn
het er over eens, dat de super-mag
neet een revolutie zal ontketenen op
vrijwel elk gebied van de elektrici
teit.
RHEW-MAIN VLIEGBASIS:
EUROPA'S TOEGANGSPOORT
THE GATEWAY TO EUROPE. De Amerikaanse luchthaven Rhein-
Main, kortweg Frankfurt Air Force Base genoemd, werd in de ge
reedheid gebracht. Althans voor zover dit grootste vliegveld van
Europa ten behoeve van de Amerikaanse en Navo strijdkrachten in
West-Duitsland nog niet gereed was. De Amerikanen noemen deze
vliegbasis met zijn uitgestrekte banenstelsels, die in een hoek van
de autoweg Frankfurt-Keulen gedrukt ligt, de toegangspoort tot
Europa. Grote borden vertellen U dat-dit vliegveld'het'drukst wordt
bevlogen van Europa.
Tientallen reusachtige transportvliegtuigen stijgen en landen er met
luttele tussenpozen van slechts enkele minuten. Viermotorige Lock-
lieeds brengen er uitrustingstukken, voor een nieuw eskader tacti
sche straalbommenwerpers, dat op Bitburg is gestationeerd. En ne
gen C-118's voorzien de depots van Frankfurt en Wiesbaden van een
aanvulling op de noodrantsoenen en reserve-onderdelen voor auto
matische wapens. Op de kilometers lange banen, tussen de „altijd
groene" sparre- en denr.ebossen klinkt dag en nacht de rommel van
straal- en zuigmotoren en zware, met grote witte sterren beschil
derde legerauto's gonzen de wegen op en neer. Frankfurt Air Force
Base is te allen tijde gereed het ene been van een gigantische lucht
brug te ontvangen en door te geven naar Berlijn, zodra de toegangs
wegen zouden worden afgesloten. De grote straaltransportvliegtui-
gen van de Military Air Transport zijn in staat binnen 10 uur ver
sterkingen of uitrustingstukken op iedere post in W.-Duitsland, zelfs
de meest vooruitgeschoven, te lossen. In 10 uur tflds kan een Nike
lanceerinrichting over een nieuw projectiel vanuit de V.S. beschik
ken en een tankeenheid over nieuwe kanonnen. Rhein-Main, „the
gateway", met recht
GROOT PLAN VOOR KLEIN EILAND
Vijfjarenplan beoogt
ontwikkeling van landbouw
Aartsbisschop Makarios, president
van de republiek Cyprus, heeft een
nieuw vijfjarenplan bekendgemaakt,
dat voorziet in overheidsinvesterin
gen van ongeveer 630 miljoen gulden.
Het leeuwendeel daarvan o.a. 240
miljoen is bestemd voor de ont
wikkeling van de landbouw, die nog
steeds de hoofdbron van inkomsten
van het eiland is, ofschoon yzer, ko
per, asbest en chroom reeds onge
veer de helft van Cyprus' export vor
men. President Makarios kondigde
bovendien aan, dat het grootste deel
der kerkelijke landerijen aan boeren
zal worden overgedragen, die op dit
ogenblik geen eigen land bezitten.
Een som van 110 miljoen is be
stemd voor el'ektriciteitsprojecten.
Ongeveer 80 miljoen zullen de we
genbouw en de bevordering van
het vreemdelingenverkeer ten
goede komen.
Het nieuwe vijfjarenplan is niet het
eerste economische programma, dat
voor Cyprus werd uitgewerkt, maar
wel het omvangrijkste. De voorgeno
men investeringen zijn minstens drie
maal zo hoog als bij vroegere ont
wikkelingsprogramma's. Intussen if
wel zeker, dat dat plan van de Cy
priotische hulpbronnen, zowel de fi
nanciële en economische als de men
selijke, het alleruiterste zal vergen.
Op deze wijze echter hoopt men het
inkomen per hoofd van de bevolking
jaarlijks met 4 procent te kunnen
doe toenemen. En ofschoon de voor
genomen investeringen, die meer dan
13 procent van het nationale inko
men bedragen, uitzonderlijk hoog
zijn, is het toch nog zeer de vraag,
of zij voldoende zullen zijn om de le
vensstandaard zo te doen toenemen
als door het plan wordt nagestreefd.
Anders uitgedrukt: de Cypriotische
regering wil jaarlijks 250 gulden per
hoofd van de bevolking investeren.
Dat is meer dan het dubbele van de
op liet ogenblik in Griekenland door
de staat voorziene investeringen. Uit
sluitend en alleen in Turkije werden
(Advertentie)
itte tanden dropi
GEEN INLICHTINGEN MEER
Geen reclame, maar vraag
is niet bij te houden
Opschrikkend bij elk gerinkel van
zijn telefoon, verklaarde Ray Tolaud,
Rresident van de Los Angeles'"
uclear Survival Corp., tegenover
een bezoeker, die hij zijn verkoop-
politiek-van-liet-ogenblik uiteenzette:
„Ik moet gewoonweg bij het botte
af zijn tegen de mensen. Ik vraag
maar direct of ze werkelijk zaken
willen doen of dat ze alleen maar
op inlichtingen uit zijn. Ik heb geen
tyd meer om iedereen uit te leggen
wat radio-actieve neerslag is". Als
uitvloeisel van de crisis rond Berlijn
hebben makers en verkopers van
schuilplaatsen tegen radio-actieve af
val het in heel de Verenigde Staten
zó druk gekregen dat zij het werk
niet meer af kunnen, schryft „Time".
In Boston raakte een fabrikant een
order van 780 dollar kwijt omdat hij
niet op staande voet een klein schuil-
keldertje kon graven voor een in pa
niek geraakte klant. In Dallas schat
te de Acme Blomb en Fallout Shel
ters Co. het totale bedrag aan or
ders in de eerste maand van haar
bestaan op 100.000 dollar. In Orlan
do, Fla., zei Douglas Bartholow. die
zich al sinds enige tijd met het bou
wen van dat soort schuilplaatsen be
zighoudt „Twee jaar lang was ex-
voor mij in dit bedrijf geen brood te
verdienen, maar sedert Kennedy zijn
redevoering over de verdediging van
de Verenigde Staten hield, heb ik
gemiddeld twee bestellingen per dag
gekregen tegen 2.195 dollar per
stuk".
De meeste zaken op dit gebied wor
den in Californië gedaan, een ver
schijnsel, dat vermoedelijk in gelijke
mate is te verklaren door het feit,
dat er in deze staat zoveel weten
schappelijk geschoolden zijn, die
voortdurend op het gevaar van ra
dio-actieve straling hebben gewezen,!
dergelijke enorme investeringen in
het geding gebracht, doch de resulta
ten van een dergelijke financierings-
politïek waren allesbehalve verheu
gend.
Buikriem aantrekken
Hoe wil president Jlakarios nu
eigenlijk de nodige middelen voor
zijn plan opbrengen? Hij heeft
gesproken van een „staatscon-
sortium", dat met hulp van de
Wereldbank gevormd moet wor
den om bepaalde projecten te fi
nancieren. Hij hoopt, dat de over
heidsinvesteringen een sterke
prikkel zullen uitoefenen op de
particuliere economischeactivitei-
ten.
In de eerste plaats wil hij voor het
ontwikkelingsfonds door besparin
gen in de staatshuishouding en door
het uitschrijven van staatsleningen
nieuwe middelen verkrijgen. Met an
dere woorden: hij zal de Cyprioten
oproepen, de buikriem nauwer aan te
halen. Zij zullen deze wel heel strak
moeten aanhalen, wil het de presi
dent gelukken, de helft van de 630
miljoen, die hij voor zijn plan nodig
heeft, op Cyprus zelf op te brengen.
De republiek staat op het ogenblik
voor ernstige economische en poli
tieke problemen. Zij heeft een jaar
lijks tekort op de handelsbalans van
200 miljoen gulden, dat in vroeger
jaren voor een groot deel werd goed
gemaakt door de stationering van
Britse troepen. Voorts hangt de ont
wikkeling van de handel nauw sa
men met het in de Commonwealth
bestaande preferentiesysteem, dat.
nu Groot-Britannië waarschijnlijk tot
de E.E.G. zal toetreden, in gevaar
komt. Daarbij komen een aanzien
lijke werkloosheid, een uitzonderlijk
hoog emigratiequotum en niet in de
laatste plaats het feit, dat de concur
rentiestrijd op de afzetmarkten voor
vele traditionele Cypriotische export
goederen steeds harder wordt.
En tenslotte moet Cyprus nog met
de spanningen tussen de Griekse en
Turkse bzevolkingsgroepen^en met
de bedreiging van dc huidige regering
door goed georganiseerde linkse
groeperingen rekening houden. Het
ziet er niet naar uit, dat Makarios
het er gemakkelijker op zal krijgen.
Integendeel.
en doordat men hier zoveel mensen
vindt, die, als er iets moet worden
gedaan, graag de eersten zijn, die
het doen.
Fox Hole Shelter Inc., voortgespro
ten uit een onderneming, die zwem
bassins maakte en die twee jaar ge
leden in de schuilkelders, ging door
haar oorspronkelijke produkt een
voudig om te keren,heeftal 236
„foxholes" (militaire uitdrukking
voor eenmansgat) verkocht.
Atlas Bomb Shelter is een verkoop
campagne begonnen voor een 35-tons
prefab model voor zes personen, dat
tussen de 5000 en 6000 dollar kost.
afhankelijk van de kosten van het
graafwerk. „We hebben nog niet
s reclame gemaakt", zei de direc
teur van deze te Sacramento geves
tigde zaak, „maar we hebben al zo
veel vraag, dat we het bijna niet
kunnen bijhouden".
Veel van de orders gaan naar be
hoorlijke ondernemingen, zoals de
Wonder Building Corp. te Chi
cago, waarvan de schuilplaats
afdeling onder leiding staat van
het voormalig hoofd van de
Burgelrjke Verdediging, Leo A.
Hoegh. Die zei„Dit jaar hebben
we al 5000 schuilplaatsen verkocht,
maar wat we op het ogenblik aan
orders binnenkrijgen is wel tien of
vijftien maal zoveel als om dezelfde
tyd van het vorige jaar". De Wonder
Building levert vier geheel stalen
modellen in prijzen van 395 tot 995
dollar. Eén van de fabrieken werkt
dag en nacht door een tweede is
zojuist in Chicago in bedrijf gesteld,
en er worden plannen uitgewerkt om
nieuwe fabrieken te openen in On
tario en aan de Westkust.
Het is onvermijdelijk dat deze prille
industrie zich geplaatst ziet voor het
>robleem, dat door een zakenman uit
Los Angeles omschreven werd als
„het eruit houden vau de jongens-
rnet-de-suède-schoeneu en de verko
pers met het gemakkelijke geweten".
Een bouwer van schuilplaatsen te
Atlanta verklaarde: „Een firma bood
per advertentie zoiets aan tegen 450
dollar. Het ding was 7,5 bij 7,5 voet
en beantwoordde bij geen stukken na
aan de voorwaarden, die door de
dienst van de Burgelijke Verdediging
worden gesteld, maar in de adver
tentie werd gezegd van wél".