Twee wijzigingen in
weduwen- en wezenwet
„Grote zelfbeheersing geboden
op gebied van de loonpolitiek"
Nieuwe zeesluis voor
Antwerpse haven
PETER EVANS WIST NIET
HOE HIJ IN PARIJS KWAM
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1961 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MINISTER VELDKAMP IN TOELICHTING:
Moeilijkheden op arbeidsmarkt
zullen ook in 1962 voortduren
In de toelichting op zyn begroting voor 1962 stelt de minister van sociale
zaken en volksgezondheid, dr. Veldkamp, vast, dat de kosten van het le
vensonderhoud oudanks de in 1960 doorgevoerde huurverhoging en melk-
prijsstyging gedurende twee jaren nauwelyks zijn gestegen. Daartegen
over was de styging van het loon gedurende de tweede helft van 1959 en
de eerste maanden van 1960 aanzienlijk, o.a. door incidentele loonsverho
gingen. De belangrijke reële loonsstijging kon worden gerealiseerd zonder
noemenswaardige inflatoire spanningen, mede als gevolg van de onver
wacht grote toeneming van de produktie per werknemer en het gevoerde
prysbeleid.
Voor 1961 kan reeds een stijging van
de loonsom per werknemer met ten
minste 5 procent worden verwacht,
terwijl daarentegen de produktie in
bedrijven per werknemer slechts met
ongeveer 2 procent zal toenemen. In
1962 zal deze ongunstige ontwikke
ling zich herhalen.
De toeneming van de loonsom per
werknemer zal. vooral door de vele
loonherzieningen en inclusief de
huurcompensatie, ongeveer 6 procent
bedragen tegenover een toename van
de produktie in bedrijven per werkne
mer dat waarschijnlijk in de orde van
grootte van 2 procent zal liggen. Dit
brengt mede, dat de grootst moge
lijke zelfbeheersing van overheid en
bedrijfsleven op loonpolitiek-gebied
ook voor 1962 zal zijn geboden.
Loonpolitiek
De eerste fase van de gedifferen
tieerde loonpolitiek kan thans
vrijwel als afgelopen worden be
schouwd. Op 30 juni 1961 had
98,4 procent van het totaal aantal
werknemers, op wie een C.A.O. of
bindende loonregeling van toepas
sing is, een loonsverhoging ont
vangen. Op 31 juli 1961 waren
naar schatting van het Centraal
Bureau voor de Statistiek voor
27.325 werknemers, werkzaam in
vier bedrijfstakken, nog voorstel
len In behandeling, terwijl voor
6.500 werknemers, werkzaam in
negentien bedrijfstakken, nog; geen
loonvoorstellen waren ingediend.
Inmiddels is ook de tweede fase aan
gevangen. Op 1 juli 1961 was voor in
totaal 494.407 werknemers reeds een
loonsverhoging tweede fase goedge
keurd, terwijl voor 74.622 werkne
mers loonvoorstellen bij het college
van rijksbemiddelaars in behande
ling waren.
Op 31 december 1961 zullen 198
C.A.O.'s, betrekking hebbende op
681.996 werknemers, aflopen. Met
het oog op de mogelijke gevolgen
van een grote cumulatie van loons
verhogingen voor de prijzen is nage
gaan of ook in de nabije toekomst
een dergelijke of wellicht nog ster
kere concentratie van afloopdata op
een bepaald tijdstip kan worden ver
wacht. Hierbij is de veronderstelling
gemaakt, dat de contracten in de
tweede fase dezelfde looptijd zullen
hebben als in de eerste fase. Het re
sultaat van dit onderzoek is gerust
stellend: in de naaste toekomst zal
een aanmerkelijk grotere spreiding
in de tijd bij het aflopen van collec
tieve arbeidsovereenkomsten optre
den.
Extra verhoging
Ook in het begin van de tweede fase
wordt bevestigd, dat de huidige loon
politiek de mogelijkheid opent in ver
schillende bedrijfstakken aan de
laagstbeloonden een extra loonsver
hoging te geven. In byna 45 procent
van de tot dusverre in de tweede fase
goedgekeurde C.A.O.'s betrekking
hebbende op ruim 70 procent van het
totaal aantal werknemers, dat tot nu
toe in deze fase een loonsverhoging
heeft ontvangen, is aan de laagstbe
taalden, hetzij nominaal, hetzij pro
centueel, een grotere loonsverhoging
toegekend dan aan de hoogstebeloon-
den.
Hierbij zijn onder meer de desbetref
fende arbeiders in de groot-metaalin
dustrie en de landbouw met respec
tievelijk 190.000 en 74.000 werkne
mers.
G emeenteklassen
Ten aanzien van de autonome ontwik
keling van de vermindering der ge
meenteklasse-verschillen zegt mi
nister Veldkamp dat in een viertal
van de bijna 70 in de tweede fase
goedgekeurde C.A.O.'s betrekking
hebbende op ruim 23.000 werknemers
de gemeenteklasse-afstand enigszins
is verminderd. Medio 1961 heeft ver
der de jaarlijkse herziening 'van de
richtlijn voor de indeling van de ge
meenten in klassen plaatsgevonden.
Hierbij zijn 32 gemeenten geheel of
gedeeltelijk in een hogere klasse in
gedeeld. In drie jaar tijds is dit nu
ten aanzien van ruim 160 gemeenten
geschied.
De minister deelt verder mee, dat
hij het advies van de stichting van
de arbeid over de gelijke beloning
van mannen en vrouwen voor ge
lijke arbeid dat niet eenstem
mig is uitgebracht nog in over
weging heeft.
De verdere invoering van wïnst-
delings- en premiespaarregelingen
acht hij van groot belang. Het
college van rijksbemiddelaars zal
bij de beoordeling van zulke rege
lingen in het geheel van de gedif
ferentieerde loonvorming een ruim
standpunt innemen.
Benelux-conferentie praat
over vrijer wegvervoer
Het ministerscomité van de Benelux
heeft maandag- in Brussel een nieu
we stap gezet op de weg naar de af
schaffing van de kwantitatieve be
perkingen voor het wegvervoer in
het onderlinge verkeer tussen de drie
landen. Volgens het vorig jaar van
kracht geworden unie-verdrag moet
op 1 november 1963 de beperkende
bepalingen op dit terrein zyn opgehe
ven. De ministers hebben maandag
een tijdschema goedgekeurd om dit
geleidelijk te bereiken.
Aan dc vaste verkeerscommissie van
de Benelux is opgedragen met hét
oog op de eerste etappe van de vol
ledige vrijmaking van het onderlin-
ge-Beneluxgoederenvervoer over de
weg een Benelux-verdrag op te stel
len. Tevens werd besloten een twee
tal categorieën wegvervoer reeds per
1 januari 1962 te liberaliseren:
transporten beneden de vijf ton en
het vervoer van verhuisbpedels.
Minister Veldkamp
wacht een zware taak
De nieuwe minister van sociale za
ken en volksgezondheid dr. Veldkamp
weet precies wat hem in de eerstko
mende tijd te doen slaat. Hij heeft
althans in de toelichting op zijn be
groting voor 1962 een opsomming ge
geven van de dringendste zaken die
zijn aandacht vragen.
Hij noemt als zodanig
de totstandkoming der algemene
kinderbijslagverzekering;
een noodzakelijke herziening der
algemene weduwen- en wezen-
verzekering;
de bevordering van de indiening
van de ontwerp-arbeidsonge-
schiktheidsverzekering;
de definitieve regeling van de
ziekenfondsverzekering;
de overweging van de indiening
van een arbeidsvoorwaardenwet,
nadat de S.E.R. daarover advies
zal hebben uitgebracht;
het nagaan in hoeverre de huidige
spelregels voor het loonbeleid
herziening behoeven, nadat de S.
E.R. hierover advies heeft uitge
bracht;
het bepalen van een standpunt
inzake het in de toekomst te voe
ren emigratiebeleid.
Arbeidsmarkt
De moeilijkheden, die dit jaar zijn
voortgevloeid uit de opvallend krap
pe arbeidsmarkt de vraag naar
arbeidskrachten overtreft ver het
aanbod zullen in 1962 voortduren
Zo voorziet dr. Veldkamp, blijkens de
toelichting op zijn begroting.
Aanwijzingen die duiden op een ont
spanning van de arbeidsmarkt ont
breken momenteel nog geheel. Naast
de grote bedrijvigheid in eigen land
is uiteraard ook de gunstige con
juncturele situatie in de ons omrin
gende landen, met name Duitsland,
van grote invloed op de arbeidsmarkt
Volgens de meest recente gegevens
beloopt de grenspendel met Duitsland
ruim 13.000 arbeiders.
Zou Nederland in maart 1961 de
Duitse stap tot revaluatie niet heb
ben gevolgd, dan zou wellicht de
krapte op de arbeidsmarkt nog gro
ter zijn geweest.
Weliswaar kunnen enige factoren
worden onderkend, die op zichzelf
een verruimende invloed op de ar
beidsmarkt hebben, doch deze zyn
van ondergeschikte betekenis in ver
gelijking met de expansieve krachten
die thans in onze economie werk
zaam zyn.
Zo is bijvoorbeeld dit jaar het effect
van de na-oorlogse geboortegolf reeds
merkbaar in een grotere aanwas van
de beroepsbevolking. Berekend is, dat
in de loop van 1961 ongeveer 16.000
jongeren meer aan het arbeidsproces
zullen gaan deelnemen dan in het vo
rige jaar.
Arbeidstijdverkorting
thans vrijwel algemeen
(Van onze parlementaire redacteur).
Op 1 juli 1961 was voor bijna 80 pro
cent van het totaal aantal werkne
mers, dat onder een c.a.o. of loonre
geling valt, een arbeidstijdverkorting
tot stand gekomen. Op deze datum
was door het college van rijksbemid
delaars goedgekeurd: voor ruim 1,1
miljoen werknemers een verkorting
van de arbeidstijd met drie uur per
week, voor ruim 90.000 met twee
uur, voor ruim 80.000 met anderhalf
uur en voor bijna 360.000 met een
uur.
SOCIALE ZAKEN EN VOLKSGEZONDHEID
Mogelijk arbeidsverbod
voor 14-jarige jongens
(Van onze parlementaire redacteur)
De minister van sociale zaken en
volksgezondheid dr. Veldkamp deelt
in de toelichting op z(jn begroting
voor 1962 mee, dat binnenkort by
de Tweede Kamer een wetsontwerp
zal worden ingediend tot wijziging
van de algemene weduwen- en we
zenwet, waar in de door de Sociaal-
Economische Raad aanbevolen ver
anderingen in grote lijnen zullen wor
den overgenomen.
De eerste door de S.E.R. aanbevo
len wijziging hield in om aan een
vrouw, uit wier huwelijk een of meer
kinderen geboren zijn, bij het overlij
den van haar echtgenoot steeds
recht op weduwenpensioen tot het
65e jaar te verlenen, indien op dat
tijdstip nog een of meer kinderen in
leven zijn, ongeacht haar leeftijd bij
de aanvang van de weduwenstaat en
ongeacht de leeftijd van de kinderen.
Van deze regel was, naar het oordeel
van de S.E.R. slechts af te wijken,
indien de kinderen op het tijdstip van
aanvang van de weduwstaat gehuwd
zijn of de vrouw niet met de ouder
lijke macht is belast.
De tweede wijziging had betrek
king op de weduwe zonder kinde
ren. Naar de mening van de
S.E.B. zou zy tot het 65e jaar
weduwenpensioen dienen te ont
vangen, indien zy bij de aanvang
van de weduwstaat 40 jaar of ou
der Is.
Eveneens zullen in het wqzigingsont-
werp voor het merendeel worden op-
Zondag zijn op vijftien mijl voor de
kust bij Eastbourne in het Engelse
graafschap Sussex het 8671 ton me
tende Engelse motorschip Crystal
Jewel" en de 2S.000 ton metende
Brifisli Aviatorin dichte mist met
elkaar in botsing gekomen. De foto
toont de „Crystal Jewelmet volko
men vernielde brug.
genomen de wijzigingen van meer
technische aard, die de sociale verze
keringsraad in zijn advies van 17 fe
bruari 1961 bepleit heeft.
Arbeidsverbod
Minister Veldkamp overweegt tevens
of tot een arbeidsverbod voor 14-ja-
rige jongens kan worden overgegaan.
De invoering van een absoluut ver
bod is echter niet te realiseren. Even
als op het sinds 1955 geldende ar
beidsverbod voor 14-jarige meisjes
uitzonderingen inogelyk zijn, zal ook
de bedryfsarbeid van 14-jarige jon
gens onder bepaalde omstandigheden
moeten worden toegestaan.
Bijvoorbeeld indien duidelijk blijkt,
dat voor jongens van deze leeftijd
van het volgen van verder dagonder
wijs geen heil meer is te verwachten.
Het zal echter r.iet mogelijk zijn,
dat de thans voor 14-jarige meisjes
gevolgde procedure van individuele
vergunningen, ook voor 14-jarige
jongens wordt gevolgd, omdat daar
door te veel beslag gelegd zou wor
den op het ambtenarenapparaat. Er
zullen dus iri de wettelijke regeling
zelf algemene bepalingen moeten
worden opgenomen over de voor
waarden, waaronder van het verbod
mag wordenJ afgeweken.
Voor wat deze voorwaarden betreft,
denkt de minister in ieder geval «an
een geneeskundige verklaring van
geschiktheid, aan een redelijke werk
tijd en aan de eis, dat naast de be
dryfsarbeid zo enigszins mogelyk
gedurende zekere tijd wordt deelge
nomen aan enigerlei vorm van onder
wijs of verdere vorming.
Kind in Zeist overleden
aan brandwonden
In het ziekenhuis te Zeist is gister
morgen de 2-jarige Eduard Vlasveld
overleden, die zeer ernstige brand
wonden heeft opgelopen, toen hij sa
men met een 3-jarig broertje in een
onbewaakt ogenblik een teil met
kokend water heeft omgetrokken.
Beide kinderen werden ter verpleging
in het ziekenhuis opgenomen.
„Brandaris" vraagt
surséance
De N.V. Assurantie Maatschappij
„Brandaris" heeft het volgende me
degedeeld: „In het afgelopen jaar
en in dit jaar zijn door onze maat
schappij grote verliezen geleden in
het buitenland. Het is ons niet moge
lijk op korte termijn de omvang van
deze verliezen nauwkeurig vast te
stellen.
Daar wij het onder deze omstandig
heden niet verantwoord achten, dat
er voor en door ons, nieuwe verze
keringen worden geaccepteerd, heb
ben wij, in ovérleg met aandeelhou
ders, besloten het aangaan van nieu
we verzekeringsovereenkomsten ter
stond stop te zetten".
„Wij zullen op dinsdag 26 september
1961 bij de arrondissementsrechtbank
te Amsterdam een verzoekschrift om
surséance van betaling indienen.
Daarbij zal worden gedeponeerd een
ontwerp-akkoord, waartoe wij in
staat zijn gesteld door onze aandeel
houders, die bereid zijn bij aanvaar
ding van het akkoord een onlangs
voor een beperkt doel vrijwillig toe
gezegde steun van maximaal zeven
miljoen gulden zodanig te verruimen,
dat in totaal tien miljoen gulden door
hen ter beschikking zal worden ge
steld.
ZESTIENDE MODEBEÜRS
VOOR HEREN GEOPEND
Grys variërend van de kleur van si-
garettenas tot donker antraciet, zal
met de grootste modekleur blauw in
de winter- en voorjaarsmode voor
heren overheersen. Deze prognose
heeft het Nederlands instituut voor
herenmode gelanceerd ter gelegen
heid van de zestiende herenmode-
beurs die gisterochtend in het nieuwe
RAl-gebouw in Amsterdam is ge
opend.
Deze detaillistenbeurs is tot 28 sep
tember te bezichtigen. De voorzitter
van de Stichting Nederlandse He-
renmodebeurs, de heer H. Sinaasap
pel, die in zijn openingswoord o.m. de
voorzitter van de Amsterdamse Ka
mer vat} Koophandel, mr. D. A. Del-
prat, en vertegenwoordigers van de
Belgische en Franse zusterorganisa
ties begroette, zei dat 't kledingarti-
kel 't beste naar voren wordt ge
bracht op een vakbeurs. De vakbeurs
heeft naar zijn mening een eigen
functie gekregen, die niet meer door
een algemene beurs vervuld kan wor
den.
Een beeld van de werkzaamheden
aan een van de dijken, welke straks
Nederlands nieuwste polderzuidelijk
Flevoland, die tegen 1968 zal droog
vallen, gaan omsluiten. In het mid
den op de achtergrond een grote
zandzuiger, die dag in dag uit zand
spuit tussen de voornamelijk uit
stortsteen opgetrokken perskaden.
Deze zullen straks de versterkte
flanken van de nieuwe dijk gaan
vormen. Waar dat nodig was is de
zeebodem, die niet stevig genoeg was,
weg gegraven alvorens met het in
spuiten van het zand werd begonnen.
Indonesië gaf
valse voorlichting
Het ministerie van binnenlandse za
ken heeft liet volgende meegedeeld:
„Op 2 augustus vertrok een groep
van 650 Indonesiërs, hoofdzakelijk
bestaande uit gezinnen, per m.s, Ro-
bina uit Sorong in de „vogelkop" via
Singapore, naar Indonesië, alwaar zij
26 augustus zijn aangekomen. De ge
zinshoofden van deze repatrianten
zijn ex-werknemers van de Neder
lands Nieuw-Guinea Petroleum Maat
schappij te Sorong, die haar werk
zaamheden heeft moeten inkrimpen
als gevolg van de verminderde olie
toevoer.
Volgens berichten uit Djakarta zou
een woordvoerder van de groep bij
aankomst hebben verklaard „uit
Nieuw-Guinea te zijn gevlucht omdat
men de „Nederlandse onderdrukking
niet langer kon verdragen". Ook zou
men zijn verdrongen door de Neder
landse autoriteiten wegens hun anti
kolonialistische en pro-Indonesische
activiteiten."
Een recent bericht uit Sorong maakt
melding, dat Papoea-werknemers van
de oliemaatschappij te Sorong ver
toornd zijn over deze leugenachtige
berichten van Indonesische zijde. "Zij
immers hebben zelf kunnen consta
teren, dat deze Indonesische i-epa-
trianten op eigen verzoek vrijwillig
zijn vertrokken, met medeneming
van een onbeperkte hoeveelheid goe
deren.
Eind van- deze maand zullen nog
twee groepen, resp. met de Maetsuy-
ker en de Minipa via Singapore re
patriëren. Ook deze Indonesiërs gaan
op eigen verzoek naar hun geboorte
land terug, aangezien voor hen in
Nieuw-Guinea geen emplooi meer is.
Velen van hen hebben geruime tijd
moeten wachten op een Indonesisch
inreis-visum.
BOEREN PROTESTEERDEN
Vlaamse genodigden
verlieten plechtigheid
Maandagochtend zijn de werkzaam
heden begonnen voor de bouw van
een nieuwe zeesluis bij Zandvliet, die
de Antwerpse liaven zal toegankelijk
maken voor supertankers van 100.000
ton en groter. De nieuwe sluis zal
een lengte krijgen van 500 meter en
een breedte van 59 meter. De Ant
werpse haven Is tot dusverre bereik
baar voor schepen tot ten hoogste
45.000 ton. Door de nieuwe sluis zal
ook het traject naar Antwerpen via
de Schelde belangrijk worden Inge
kort. Het gehele project, dat door de
c
Peter Evans is zaterdagavond in Londen teruggekeerd nadat hy op
de Londense vlieghaven was ondervraagd over de wyze waarop hij
erin geslaagd was als „blinde passagier" met een toestel van Air
France naar Parjjs te vliegen.
De 31-jarige tlexist van de Britse posterijen werd ondervraagd door
functionarissen van de immigratiedienst, de douane en de politie. Zij
leidden hem de vlieghaven rond om te pogen vast te stellen hoe hij
gelopen had en wat hij had gedaan om in het bewuste toestel
terecht te komen.
„Ik heb slechts een wazige herinnering aan hetgeen er gebeurd is",
zei Evans die verteld had dat hij enkele borrels op had voor hij
vrijdagavond zich op weg naar huis begaf.
„Voor ik goed en wel wist wat er gebeurde, bevond ik me aan
boord en ik had geen idee waarheen het vliegtuig zou gaan. Toen
zag ik dat het een lijntoestel van Air France was."
De politie vroeg of Evans misschien wilde vaststellen hoe het met de
veiligheidsmaatregelen op de vlieghaven gesteld was.
„Ik weet het echt niet. Ik ben echt niet iemand die het gezag zal
tarten, in ieder geval niet als ik nuchter ben", zei Evans.
Op de Londense vlieghaven staat men nog voor een raadsel.
Belgische staat wordt gefinancierd,
moet in 1966 klaar zijn.
Bij de officiële inwerkingstelling van
de installaties voor het droogmalen
van de omliggende terreinen door de
Belgische minister van openbare
werken, Merlot, hebben de boeren
uit de streek geprotesteerd tegen de
onteigening van hun land, dat voor
de bouw van de sluis nodig is. Op
de weg naar de installaties hadden
zij tractoren neergezet en de Belgi
sche gendarmerie moest ingrijpen om
de route voor het officiële gezelschap
vrij te maken. Enkele boeren stelden
zich daarna bij de installaties op met
spandoeken, waarop stond „geen
sluizen op onze kosten".
Vlaamse Leeuw
Een tweede incident deed zich voor,
toen minister Merlot na een korte
inleiding in het Nederlands zijn offi
ciële toespraak in het Frans wilde
vervolgen. Enkele Vlaamse officiële
genodigden verlieten hierop de plech
tigheid uit protest tegen het gebruik
van het Frans door de minister.
Groepen landbouwers, door de poli
tie en gendarmerie op een afstand
gehouden, hieven daarna het Vlaam
se lied De Vlaamse Leeuw.
Twee infiltranten
doodgeschoten
Volgens de correspondent in Sorong
van de Nieuw-Guinea Koerier zijn
zondagmiddag twee Indonesische in
filtranten doodgeschoten tydens een
kort vuurgevecht achter de zagerjj
van de Nieuw-Guinea Petroleum
Maatschappij te Sorong-Klademak.
Een hunner was luitenant Nasoetion,
maar het is niet bekend of hij familie
was van de Indonesische minister
van defensie, generaal Abdoel Haris
Nasoetion.
In totaal zijn er tot dusver zestien
infiltranten gearresteerd.