PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BURGEROORLOG DREIGT IN BRAZILIË
Minister De Pous bezag Zeeuwse problemen
Leger bezet Rio -
congres verhuist
Veertien september
conferentie-Eerlijn
Vandaag...
De Gaulle zet
Algerijeplan
door
Tragedie
204e jaargang - no. 205
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer- Adjunct: W.,de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p.- kw.; fr. p, p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 31 aug. '61
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van f 1,25. ,3rieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g.red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169,adv. 2375); Goes Gr.Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213), Oostburg, tel 2395; Terneuzen, tel. 2116; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel.2094.
Goulart onderweg naar zijn bolwerk Rio do Sul
Volgens berichten uit Brasilia is de toestand gisteren in Brazilië
ernstiger geworden door liet verwerpen door de speciale commis
sie van het congres van het verzet van militaire zijde tegen het
aan liet bewind brengen van vice-president Goulart. Enkele leden
van liet bureau van kamer en senaat zouden naar Goiania, de
hoofdstad van de provincie Goias, zijn vertrokken om met de
gouverneur besprekingen te voeren over verplaatsing van de
zetel van het congres naar deze provincie in geval van noodzaak.
Volgens in Sao Jfaulo uit Rio de Janeiro ontvangen berichten, is
het leger begonnen met het innemen van stellingen in het cen
trum van laatstgenoemde stad.
Vice-president Goulart is gisteren naar Brazilië vertrokken en
gisteravond in New York aangekomen. Volgens Zuidamerikaan-
se kringen zou Goulart via Argentinië naar Brazilië reizen, om
dat hij het land vanuit het zuiden wil binnenkomen. Men wees er
op, dat de gouverneur van de zuidelijke provincie Rio do Sul,
Brizzola, een zwager van Goulart is.
Porto Alegre in
staat van
verdediging
Bij zijn aankomst zei Goulart zo spoe
dig mogelijk naar Brazilië te willen
terugkeren om te helpen bij het in
standhouden van een wettige rege
ring en het bestrijden van de wanor
de. Op een vraag of hij een parlemen
taire regering zou aanvaarden, ant
woordde Goulart dat de beslissing bij
het congres ligt doch dat men de
grondwet maar behoeft na te lezen
om te zien dat liy het wettige staats
hoofd is.
Het Braziliaanse ministerie van de
zeestrijdkrachten heeft gisteren be
kendgemaakt dat de zuidelijke haven
stad Porto Alegre - Goularts bolwerk
- door aanhangers van de vice-presi
dent is gebarricadeerd, teneinde te
voorkomén dat eenheden van de zee
macht de stad kunnen binnentrek
ken.
Vliegdekschip
De minister van oorlog, maar
schalk Denys, is gisermorgen uit
Brasilia in Rio de Janeiro aange
komen, waar hij zijn intrek heeft
genomen in het gebouw van het
ministerie van oorlog, van waar
uit hij beter contact kan onderhou
den met de rest van het land.
H ...wordt prinses Wilhelmina j|
H 81 jaar.
...is het 50 jaar geleden, dat
Anthony Fokker met zijn
zelfgebouwde vliegtuig „Spin"
M in het Kleverpark te Haarlem
H opsteeg om zijn beroemd ge-
worden vlucht rond de Grote f|
Kerktoren te maken.
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiï
De minister van economische zaken,
drs. J. W. de Pousheeft woensdag
een werkbezoek aan Zeeland ge
bracht. Op de foto: zijn aankomst te
Vlissingen in gezelschap van de com
missaris derkoningin in Zeeland, jhr.
mr. A. F. C' de Casembroot (rechts).
(foto P.Z.C.)
Naar verder werd vernomen zou
het vliegdekschip „Minas Gerais"
op last van de militaire autoritei
ten op weg zijn naar de provincie
Rio Grande do Sul.
Leger verdeeld
De gisteren afgezette commandant
van het Braziliaanse derde leger, ge
neraal Machado Lopes, heeft van het
paleis uit van gouverneur Brizzola
via radio „Iegalidad" een verklaring
laten omroepen, waarin hij zei de be
velen van minister Denys niet te zul
len gehoorzamen. Het derde leger zal
op eigen gezag optreden voor het be
houd van de Braziliaanse grondwet,
aldus deze verklaring die verscheide
ne malen werd omgeroepen.
Ontslag
Volgens een bericht van een radio
station in Rio de Janeiro heeft de
gouverneur van Guanabara, Carlos
Lacerda, het congres zyn ontslag aan
geboden.
SOWJET-UNIE
HERVAT DE
KERNPROEVEN
Het Russische persbureau Tass heeft
gisteravond bekend gemaakt, dat de
Sowjet-Unie heeft besloten experi
mentele proeven te doen met kern
wapens.
De mededeling van Tass volgde di
rect nadat in Washington bekend
was gemaakt, dat een bericht was on
derschept, dat van Moskou naar Cen
traal Azië was verzouden, waaruit
kon worden opgemaakt, dat de proe
ven met kernwapens door de Russen
hervat zouden worden.
In kringen van westeljjke diplomaten
in Genève verwacht men, dat de Rus
sische maatregel het einde zal bete
kenen van de overigens vruchteloze
kernstop-onderhaudelingen.
HET ONGELUK MET DE KABEL
BAAN BIJ CHAMONIX.
De 81 'mensen die in kleine cabines
boven de eeuwige sneeuw van de
Vallee Blancli hebben gehangen zijn
gered. Foto: een geredde vrouw is
met een helikopter naar Chamonix
gebracht. (Voor verslag zie pag. 8)
KONINKLIJK GEZIN
TERUG VAN VAKANTIE
Het koninklijke gezin is weer
ze terug van vakantie. Gistermid-
H dag omstreeks half zeven is de
H regerings Friendship, waarmee
de koningin, de prins en de
H prinsessen Beatrix, Marijke en n
H Margriet uit Italië terugkeer-
H den, geland op het vliegveld =i
Soesterberg. n
De vakantie in het koninklijke
p vakantieverblijf in Porto Erco-
H le aan de Italiaanse kust heeft
H ruim vijf weken geduurd. p
iiiiiM
Frankrijks president Charles de
Gaulle heeft zijn ministers gis
teren te Parijs meegedeeld dat
hij zonder zich te storen aan
het verstrakte standpunt van de
Algerijnse moslimrebellen
zijn plannen voor een „Algerijns
Algerije" ten uitvoer zal leggen.
De Gaulle zette zijn plannen uiteen
tijdens de eerste complete Franse ka
binetszitting sedert bekend was ge
worden dat de Algerijnse rebellenre-
gering de „gematigde" Ferhat Abbas
had vervangen door de „keiharde"
linksgeoriënteerde Ben Khedda.
Westen beraadslaagt
Kennedy
„geweld niet
de oplossing"
President Kennedy heeft gister
avond te Washington bekendge
maakt dat de ministers van bui
tenlandse zaken van Amerika,
Frankrijk, Engeland en West-
Duitsland op 14 september te
Washington bijeen zullen komen
om de Berlijnse crisis te bespre
ken. Tegelijkertijd maakte het
Franse ministerie van buiten
landse zaken hetzelfde bekend
te Parijs.
President Kennedy deelde tevens op
een persconferentie mede, dat gene
raal Lucius Clay, voormalig Ameri
kaans militair gouverneur van West-
Duitsland op 15 september naar Ber
lijn zal reizen als presidentieel afge
vaardigde met de rang van ambassa
deur, alwaar hij zo lang als wenselijk
geacht wordt zal blijven.
Kennedy gaf nogmaals uitdruk
king aan de bereidheid van de V.S.
met Rusland over Berlijn te onder-
handelen en over het gehele vraag
stuk van de Duitse en centraal
Europese veiligheid.
Een toevlucht zoeken tot geweld
was volgens Kennedy geen oplos
sing en leidde slechts tot een ramp
voor allen.
Amerika en zijn bondgenoten waren
echter volgens hem vastbesloten de
vrijheid van West-Berlijn te verdedi
gen en hij hoopte en geloofde dat pre
mier Kroesjtsjew het gevaar van een
kernoorlog besefte.
De president zei niet tevreden te zijn
met de beperkte toegangspermissie
die het westen heeft gekregen voor
Oost-Berlijn, zijn grootste zorg echter
betrof de grenskwestie bij toegang
tot West-Berlijn.
De Westduitse ambassadeur in de
Verenigde Staten Wilhelm Grewe, die
gisteren tijdens een bespreking met
president Kennedy op het Witte Htiis
een boodschap van bondskanselier
Adenauer heeft overhandigd, heeft na
afloop tjjdens een persconferentie
verklaard „dat er volledige overeen
stemming bestaat tussen de zienswij
zen van beide staatshoofden".
Subtiel antivoord
na vraag over
Oosterscheldebrug
MINISTER DE POUS lieeft zich
gisteren tijdens een werkbezoek
uitvoerig beziggehouden met
economische problemen van
Zeeland. En het ging hier om
een groot aantal, zo bleek gis
teravond om half zes, toen de
bewindsman aan Zeeuwse jour
nalisten een kort vraaggesprek
toestond. In dit korte onderhoud
kwamen aan de orde:
1. de brug, die het provinciaal
bestuur over de Ooaterschel-
de wil bouwen;
2. de coördinatie van industrie-
bevorderende maatregelen
aan beide zijden van de Ne
derlands-Belgische grens
3. het verlenen van industrie-
bevorderende premies buiten
de kerngemeenten;
4. de beheersvorm van het
Zuidsloe.
Toen hel: woord „Oosterschelde
brug" viel zei de minister be
dachtzaam: „Daar moet ik een
subtiel antwoord op geven.....".
Zoals men weet is dit project
thans in studie by het ministerie
van Verkeer en Waterstaat. Als
minister van economische zaken
zo zette de heer De Pous uit
een heeft hij weliswaar te ma
ken met verbetering van de in
frastructuur, maar daarbij liggen
zijn bemoeiingen meer op het ge
bied van verbeteringen, die een
direct industrie-stimulerende wer
king hebben. Deze brug valt daar
in eerste instantie niet onder.
Maar toch: dit alles neemt niet weg,
dat de minister „veel interesse voor
dit project" heeft. Weliswaar ligt de
ze zaak geheel op liet terrein van
zijn ambtgenoot van verkeer en wa
terstaat, maar bij een project van
dergelijke omvang en importantie
kan ook de minister van economische
zaken zich niet afzijdig houden, het
geen ook weer bleek uit diens eigen
woorden: „Zoals er collegiaal overleg
is geweest over de waterverbinding
Rotterdam-Antwerpen, zo zal er ook
over deze brug collegiaal overleg
worden gepleegd".
Grenssamenwerking
üe minister ontkende niet. dat or
tussen Nederland en België nog te
weinig coördinatie van industriebe-
vorderende maatregelen aan beide
zijden van de grens is.
Nïettëmin heeft deze zaak zijn
volle belangstelling en hij heeft de
stellige overtuiging, dat juist in
deze samenwerking de Benelux-
gedachte naar voren kan worden
gebracht. Minister De Pous juich
te het ten zeerste toe, dat er
reeds een begin is gemaakt met
deze coördinatie van industriebe-
vorderende maatregelen voor de
streek aan beide zijden van Ne
derlands-Belgische grens.
Zo is sedert enkele maanden een
commissie ad hoe uit de Benelux-
raad aan het werk, die reeds enkele
gedegen studies over deze gezamen
lijke aanpak van industriële proble
men voor de grensstreek ter sprake
heeft gebracht.
Grootste uitzondering
Het verlenen van industrie-bevorde
rende premies buiten de kernge
meenten is een zaak, die door de mi
nister met grote omzichtigheid be
handeld wordt.
Niettemin eist deze zaak de grootste
aandacht, want ontegenzeggelijk
houdt de aanwijzing van bepaalde in
dustriekernen discriminatie van an
dere plaatsen of bedrijven in. Als een
tegenwicht kunnen de infra-slrue-
tuiir-verheterïngen gezien worden:
door verbetering van wegen, spoor-
en waterwegen, aanleg van indus
trieterreinen wordt (in het alge
meen) een redelijk industrieel kli
maat geschapen.
De minister moet echter- „bijzonder
weinig scheutig" zoals hij zei
zijn met de verlening van industrie-
bevorderende premies buiten de
(Zie slot pag. 2 kot. 4)
nu menigeen zuchtend -naar de nieuwe
akte van liet Walcherse herindelings
treurspel kijken, vurig hopend dat het
stuk tegen alle verwachting in toch
nog een eind zal hebben
Minister Toxopeus heeft een nieu
we akte geschreven voor het
drama „Herindeling van Wal
cheren". Mét hetgeen zijn voorgan
gers op dit gebied reeds hebben ge
wrocht is het nu wel een bijzonder
langdurig stuk geworden, met de op
voering waarvan zelfs jaren zijn ge
moeid. Mede uitgaande van de stel
ling, dat het meesterschap zich toont
in de beperking, kan men helaas niet
zeggen dat het geheel een meester
werk is geworden. Als het een t.v.-
spel was, zou men als kijker direct
de verlossende knop omdraaien.
Maar helaas die knop bestaat in
dit geval niét en op Walcheren is
men zelfs verplicht het stuk te be
kijken, terwijl menigeen bovendien
nog is gedwongen als acteur te fun
geren in deze tragedie. Een tragedie
is het in ieder geval, dat zal men
moeten erkennen, hoe men ook denkt
over de inhoud van het stuk. De af
gelopen jaren niet zo maar twee
of drie, maar het gaat om een pe
riode van een jaar of vijftien!heb
ben Gedeputeerde Staten bij herha
ling herindelingsplannen voor de Wal
cherse gemeenten
aan de orde ge
steld. Voor de ra
den op het eiland
is het zo langza
merhand een vast
agendapunt geworden en het aantal
woorden, dat de raadsleden er sinds
1946 op Walcheren aan hebben ge
wijd, is zelfs met een elektronische
rekenmachine niet meer op te tellen.
Voorts kwamen op gezette tijden mi
nisters van binnenlandse zaken op
bezoek: wij herinneren ons nog mi
nister Van Maarseveen, excellentie
Beel bleef daarentegen in het Haag
se Torentje, want hij was niet zo
scheutig met grenswijzigingen, minis
ter Struycken echter liet zich weer
wél uitvoerig voorlichten en excel
lentie Toxopeus tenslotte was even
eens op Walcheren te gast. Na zijn
bezoek, een jaar of twee geleden,
gloorde de hoop, dat nu eindelijk het
laatste bedrijf in zicht was. Het heeft
helaas niet zo mogen zijn
Alléén al uit een oogpunt van pro
cedure is het ten aanzien van
deze zaak nodig van een lichte
verwondering te doen blijken. Buiten
beschouwing latend wat zich vóór de
pauze van het stuk heeft afgespeeld
en met de pauze zou men dan het
beleid van de heer Beel kunnen aan
duiden mag men vaststellen, dat
omstreeks 1957 de Walcherse situatie
als volgt was: vergeleken met vroe
ger is er op agrarisch terrein een
aanzienlijke verandering opgetreden,
namelijk de herverkaveling; vervol
gens neemt de recreatie een groter
vlucht dan ooit tevoren; tenslotte
worden voorzieningen in het Zuid
sloe getroffen, die een geheel nieuw
industrieel klimaat scheppen. Deze
drie punten zyn mede van invloed op
de gemeentelijke herindeling en op
grond daarvan dient een bepaalde
keus te worden gedaan. Men kiest
uit een aantal mogelijkheden, zodat
er een voorstel van Ged. Staten ter
tafel verschijnt. Daarover wordt uit
voerig gedebatteerd en er komt een
minister op bezoek, waarna wijzigin
gen worden aangebracht. Tenslotte
is de zaak van alle kanten bekeken
en zelfs zover gekomen, dat de mi
nister zijn ontwerp reeds aan de
Staatsdrukkerij geeft om er voorlo
pige drukproeven van te doen ver
vaardigen. Die drukproeven worden
nog eenmaal rondgezonden het is
inmiddels september 1960 geworden
en het wachten is nu op het indie
nen van het ontwerp. Maar dan
hoort men plotseling gefluister ach
ter de coulissen en het stuk blijkt
nog lang niet ten einde het ontweip
wordt weer grondig door elkaar ge
haald. En men mag nu na dit alles
toch wel vragen of de minister wel
precies weet wat hij wil. Hij gaat nu
een andere koers varen: waarom dat
destijds niet direct gedaan?
Maar behalve de procedure is er
nog de systematiek van het
ontwerp. Daarin werd gestreefd
naar wat men zou kunnen noemen
drie hoofdgroepen: een industriële
sector (Vlissingen), de recreatie (de
kust) en de landbouw (de middenge
meenten). waarbij men er niet voor
schroomde ten aanzien van Vlissin
gen vérgaande maatregelen voor te
stellen. Men kan daarover denken
zo men wil, er voor of tegen zijn,
maar de systematische opbouw is
niettemin een feit. Dit stelsel werd
daarna enigszins verlaten door een
nadere wijziging, waarbij Vrouwen
polder naar Veere ging, maar nu
wordt het er helemaal uitgehaald
door de nieuwe ministeriële wensen
ten aanzien van Souburg en Seroos-
kerke. Ten aanzien van de industriële
sector had aanvankelijk bij de minis
ter blijkbaar voorgezeten een situa
tie te scheppen, waarbij de gemeen
telijke indeling géén knelpunt zou
worden, zoals dat wél het geval is
rond de IJmond en de Nieuwe Wa
terweg om enkele voorbeelden te noe
men. Deze overweging speelt nu ech
ter kennelijk plotseling niet meer. En
men vraagt zich alweer af: waarom
is dat allemaal niet eerder overwo
gen? Dan had men het ontwerp
direct volgens een ander systeem
kunnen inrichten en was de herinde
ling op dit ogenblik wellicht het
staatsblad reeds genaderd. Waarom
deze zig-zag-politiek Is de minister
dan zo geschrokken van zijn Haar-
lemmerliede-échec
Uitstel is nu onvermijdelijk. Het
is overigens een bekend woord
rond de Walcherse herindeling.
En iedereen, die wel eens meer dan
oppervlakkig met de gemeentelijke
administratie heeft te maken, weet
hoe funest dit jarenlange en steeds
hernieuwde uitstel op diverse gemeen
telijke gebieden werkt. Daarom gaat
