PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
HEFTIGE VERWIJTEN IN DE U.N.0. BIJ
KONGO - DEBAT
Stevenson: Rusland
heeft alleen kritiek
en voert obstructie
Scheldesluis onder
hoge druk bezweken
Zeeuwse landbouw ondervindt
nog gevolgen van vorig jaar
OP VIJF APRIL BEGINT IN
EVIAN VREDESGESPREK
N00RD-ANG0LA
WEER RUSTIG
Vandaag...
Decorum I
Decorum H
Decorum Dl
204e jaargang - no. 69
Dagbladf uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Fagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 22 mrt. '61
ADYEKTE.NTJEPRIJS 71 cent per
m.m Minim, p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. ..Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P Z.C. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. «140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel.
Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red tel 2425 adm tel 2094.
Hammarskjöld door Rus aangevallen
Bij de hervatting van het debat over Kongo in de algemene ver
gadering van de U.N.O. heeft de Russische minister van buiten
landse zaken geëist, dat de U.N.O. binnen een maand zijn op
treden in Kongo beëindigt en dat alle buitenlandse troepen uit
Kongo worden teruggetrokken. Minister Andrei Gromyko, op
tredend als leider van de Russische delegatie, zei dat secretaris
generaal Hammarskjöld zich de rol van veldmaarschalk heeft
aangemeten en „in samenwerking met koloniale machten" de
militaire operaties in Kongo leidt.
De komst van de U.N.O.-politïemaeht heeft de regering van
Kongo verlamd, de havens geblokkeerd en het dagelijks leven
gedesorganiseerd, aldus Gromyko. „Hammarskjöld is begonnen
op eigen gezag te beslissen welke landen troepen moesten zen
den, en in welke mate. Hij plaatste de troepen onder zijn eigen
bevel. Hij werd een U.N.O.-veldmaarsclialk. De naar Kongo ge
zonden troepen voerden blauwe helmen en oorlogsmaterieei aan,
maar ook brachten zij een oorlogspolitiek van de 38ste verdie
ping van het U.N.O.-gebouw en de kolonialistische staten mee",
zei de Russische minister van buitenlandse zaken.
Hij eiste, dat Hammarskjöld van
zijn post verwijderd zou worden. Ook
eiste hij de aanhquding alsmede de
berechting van Moise Tsjombe en
generaal Moboetoe, wegens de moord
op Patrice Loemoemba. Hij eiste dat
België als agressor zou worden ge
brandmerkt. Ook vroeg hij een be
vel tegen België, voor de onmiddel
lijke terugtrekking van alle Belgi
sche troepen,
Gromyko verklaarde dat de Sow jet-
Unie het bewind van Antoïné Gizen.
ga erkent als de wettige regering
van Kongo. De Russische minister
trok fel van leer tegen de conferentie
van Tananarive, die hij „een bijeen
komst van buitenlandse stromannen"
noemde, en dat ten doel had de Kon
go te splitsen onder het mom yan
een streven naar eenheid.
„Wij kunnen ons niet verzoenen met
het 'feit, dat een belangrijke post in
de Verenigde Naties wordt bezet
door een man die zichzelf met een
moord heeft bezoedeld", aldus Gro-
myko^
Verbij ster d
De verzoeningscommissie inzake
Kongo heeft inmiddels verslag uitge
bracht. Deze commissie van elf le
den waarvan Ghana en Marokko
het rapport niet ondertekend had
den adviseerde een nieuwe voor
lopige Kongolese regering te forme
ren, waarin alle politieke groepen
van Kongo zijn vertegenwoordigd.
De Amerikaanse gedelegeerde, Ad-
lai Stevenson, verklaarde dat de toe
spraak van Gromyko bewees, dat de
Sowjet-Unie de Verenigde Naties
niet beschouwde als een middel om
problemen langs vreedzame weg op
te lossen, doch als een werktuig
waarmee internationale spanningen
kunnen worden opgewekt. Gromyko's
wilde en onverantwoordelijke 'aan
val op de secretaris-generaal was
voor Stevenson aanleiding te ver
klaren, dat de Verenigde Staten met
al hun kracht zich zullen verzetten
tegen de verwijdering van Ham
marskjöld, en dat zij eveneens zon
der jineer het Russische verzoek de
U.N.O.-acties in Kongo stop te zet
ten, naast zich neerleggen.
Stevenson zei te wensen, dat de
Sowjet-Unie eens iets anders dan
obstructie en kritiek bijdroeg aan
de werkzaamheden in Kongo. Hij
zei temeer verbijsterd te zijn door
Gromyko's woorden, omdat hij met
hem had overlegd, hoe voorkomen
l(on worden dat in de U.N.O. al te
heftige taal wordt gesproken.
H itler-bond genoot
De Belgische gedelegeerde Mo-
reau de. Melen verklaarde dat de
Russische aanval op het Belgi
sche beleid inzake Kongo „een
geprefabriceerd propagandathe-
ma" was. Toen Gromyko^ sprak
over het negeren van door de U.
N.O. opgestelde resoluties, dacht
hij. aldus de Belgische gedele
geerde. aan de assemblee-reso
lutie over Hongarije, die stelsel-
Poolse diplomaat uit
Frankrijk gezet
Wladislas Darmach, assistent mili
tair attaché van de Poolse ambassa
de in Parijs, is dinsdag uit Frank
rijk gezet nadat hij veertien dagen
in een gevangenis had doorgebracht
wegens spionage. Darmach zou mi
crofilms over een geheim anti-tank
wapen in zijn bezit hebben gehad.
matig door de Russen wordt ge
negeerd. „Als ik hem deze kwaad
sprekerij hoor doen, geachte lie
ren, moet U me permitteren dat
ik de schouders ophaal".
En als Gromyko over Hitler-metho-
den sprak hij verweet de weste
lijke landen een dergelijk optreden
dan moest hij zeker weten waar
over hij het had, want zijn land was
eens de bondgenoot van Hitler ge
weest.
„Wij hebben nimmer een gewoonte
gemaakt van bloedvergieten. We
hébben een groot land zijn onafhan
kelijkheid gegeven en de mensen die
ons beschuldigen hebben dat nim
mer gedaan", verklaarde Moreau de
Melen.
HM. de Koningin en Z.K.H. Prins
Bernhard hebben dinsdagochtend in
Paleis Soestdijk ontvangen de Bel
gische nobelprijstoinnaar pater Pire,
die vertelde over zijn werk ten be
hoeve van de vluchtelingen. De pater
reisde 's middags via België per
trein door naar Duitsland. De foto
toont het koninklijk paar met zijn
gast.
Nederland-België
op de televisie
De Koninklijke Nederlandse g§
voetbal Bond heeft aan de Ne- ff
derlandse Televisie Stichting
i 3 toestemming gegeven tot het
rechtstreeks uitzenden van de
I woensdagavond in het Stadion 3
tTeijenoord te Rotterdam te spe-
len interlandvoetbalwedstrijd
m NederlandBelgië.
3 Alhoewel het stadion nog niet
geheel is uitverkocht, heeft de 3
K.N.V.B. zijn fiat verleend op s-
3 grond van het feit, dat een lan-
3 delijk ochtendblad zich garant 3
H heeft gesteld voor de verkoop j=
3 van de nog niet verkochte 3
plaatsbewijzen.
lIlllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
GROTE MATERIËLE SCHADE
Bewoners van twee dorpen
geëvacueerd
Nabij het Belgische plaatsje
Temse, ten zuiden van Antwer
pen, is dinsdag een sluis onder
de hoge druk van het Schelde-
water bezweken. Vele honder
den hectaren land en 'n dertig
tal huizen werden door het wa
ter overspoeld. In twee dorpen,
Bornem en Weert, moesten be
woners worden geëvacueerd.
Demonstranten in
Zuid-Afrika door
politie verjaagd
Met de bajonet op het geweer heeft
de politie te Kaapstad dinsdag de
deelnemers aan een anti-apartheids
demonstratie uiteengejaagd. De be
toging werd gehouden ter gedachte-
van het bloedbad van Sharpe-
ville, waarbij Ti Afrikanen vorig
jaar werden gedood en enige hon
derden anderen werden gewond.
Ook een betoging van Europeanen
werd niet geduld. Eerder waren
reeds alle samenscholingen van blan
ken en zwarten verboden in verband
met de herdenking van de apart-
heidsrel te Sharpeville en met de
spanning dié heerste 11a het uittreden
van Zuid-Afrika uit het Gemenebest.
Eerste minister Verwoerd nam on
opgemerkt zijn zetel in het parle
ment in waarna hij gedurende twin
tig minuten de toespraken van de
afgevaardigden beluisterde, alvorens
plotseling aan te kondigen, dat hij
had besloten de kwestie van het uit
treden uit het Gemenebest niet eer
der dan donderdag in debat te bren
gen.
0 De Zweedse hulpactie voor ontwikke
lingslanden heelt reeds meer dan twee
miljoen kronen opgeleverd, welk bedrag
door de regering is verdubbeld.
Genietroepen van het Belgische le
ger slaagden erin 's middags het gat
van vijf nieter, dat door het weg
slaan van de sluisdeuren was ont
staan, met zandzakken te dichten.
De materiële schade is groot.
De sluis, die het waterpeil van de
Scheldevijver en de oude Schelde
regelt, bezweek even voordat de
Schelde het vloedpeil had bereikt.
Het water baande zich met grote
kracht een weg naar de lager ge
legen omgeving. Sommige huizen
werden tot aan het dak overstroomd.
Binnen enkele minuten werd begon
nen met het in veiligheid brengen
van huisraad in de nabijgelegen dor
pen Bornem en Weert.
Van persoonlijke ongevallen is geen
melding gemaakt.
JOXE HUURT KAMER VOOR EEN MAAND
Meer van Genève
,niemandswater"
In diplomatieke kringen in de Fran
se hoofdstad werd vijf april genoemd
als de datum, waarop de besprekin
gen tussen Algerijnen en Fransen
over de kwestie Algqrije beginnen.
Men zou van mening zijn, dat het
weinig zin had om, met het lange
weekeinde van Pasen voor de boeg,
eerder een begin te maken, maar, zo
werd gezegd, indien het vooroverleg
Het leven in Noord-Angola ïs
weer tot normale vormen terug
gekeerd, 11a de felle terroristi
sche uitbarstingen van de laat
ste dagen. Naar schatting heb
ben zeventig blanken het leven
verloren.
Vele blanken zijn weer teruggekeerd
naar hun huizen op het platteland,
maar het aantal vluchtelingen in
Loeanda is nog groot. De bemanning
van een vliegtuig, dat laag-vliegend
een verkenningsvlucht maakte, meld
de, dat zowel blanken als negers vro
lijk naar hen wuifden, toen zij over
vlogen.
In Loeanda is de avondklok inge
steld in de Afrikaanse wijken. Val
schermtroepen die uit Portugal ar
riveerden, werden met gejuich ont
vangen, maar in de gehele kolonie
was het reeds rustig.
gunstig verloopt, kunnen de „directe
en openbare" onderhandelingen on
middellijk. hierop aansluiten.
Zoals bekend, zal dc eigenlijke con
ferentie worden gehouden te Evian
aan de Frans-Zwitserse grens. Uit
deze stad werd bericht, dat mi
nister Joxe het luxe hotel La Ver-
niaz voor de duur van een maand als
verblijf voor de Franse delegatie had
afgehuurd. Naar verluidde zou de
overeenkomst' voor onbepaalde tijd
kunnen worden verlengd. In sommige
kringen was men namelijk van me
ning, dat het overleg belangrijk lan
ger zou kunnen duren.
Van Evian uit zullen de Fransen da
gelijks hun Algerijnse gesprekspart
ners langs het meer van Genève uit
Zwitserland kunnen zien komen. Een
van de Franse bladen heeft dit meer
daarom reeds het „niemandswater"
gedoopt.
Duwbak gelicht
De duwbak „Boutteur 1" van de
Franse rederij C.N.F.R., die maan
dag bij Slikkerveer kapseisde, is gis
termiddag gelicht. Het stoffelijk
overschot van schipper Kersberg is
echter niet gevonden. Het zoeken
wordt voortgezet.
y ...is het tien jaar geleden, dat
de eertijds beroemde Neder-
landse dirigent prof. dr. J. Wil-
lem Mengelberg te Zurort (En- y
c gadin) overleed. S
wvvwvvwvw
VERWACHTINGEN NIET HOOGGESPANNEN
Nog overschotten
van oogst 1960
De Zeeuwse landbouw heeft een
moeilijk jaar achter de rug,
waarvan de gevolgen ook nog
in 1961 voelbaar zullen zijn.
Tengevolge van de zware re
genval in 1960 en het uitblijven
van strenge vorst, is de struc
tuur van de grond dermate
slecht, dat de oogstverwaclitïu-
gen voor dit jaar bepaald niet
hoog gespannen zijn. Er zijn
ook nogal wat overschotten bij
de boeren met name erwten
en aardappelen die dit jaar
enigszins prïjsdrukkend zullen
werken.
Hoewel de praktijk reeds over de
nieuwe oogst begint te denken, zit
een veel groter aantal boeren dan
normaal, met overschotten van de
oogst 1960. Van de vorig jaar in
Zeeland uitgezaaide erwtenoogst
circa 1400 ha is de helft nog niet
geruimd. De kiloprijs is momenteel
20 tot 27 cent, hetgeen rond 15 cent
beneden de kostprijs is. Deze erwten
zullen ongetwijfeld de prijs voor de
nieuwe oogst drukken. Indien de
nieuwe erwtenoogst van redelijke
kwaliteit zal zijn, ziet het er voor de
minder goede kwaliteit erwten, zoals
er in 1960 veel voorkwamen, minder
gunstig uit. De toekomstverwachtin
gen voor de kleine groene erwten
zijn overigens aanmerkelijk beter
dan voor schokkers.
Met name Engeland en ook wel
Oost-Duitsland vragen momen
teel gele erwten, die in Zeeland
nog vrijwel niet geteeld won in.
De kwekers spannen zich dan
ook in een geel erwtenras te
kweken, dat voor het Zeeuwse
klimaat geschikt ïs en waarvoor
pen ruime mark*" is te vinden.
Aardappelen
In enkele kranten stond dezer da
gen een klein bericht: protestant
se kerkkoren gaan er meer en
meer toe over een toga ter beschik
king van hun leden te stellen. Hier
is sprake van een streven naar ster
ker liturgisch besef, dat vooral in
hervormde kringen merkbaar is en
dat onder meer de aandacht vraagt
voor het ambtsgewaad, niet alleen
voor de predikant, maar voor alle
ambtsdragers in de eredienst, onder
wie óók de koorleden. Professor Van
der Leeuw schreef destijds over het
„ambt van de zanger" en achtte een
speciaal gewaad voor hem op zijn
plaats.
Deze ontwikkeling speelt zich af
binnen de muren van de kerk. maar
de vraag lijkt gerechtvaardigd of er
niet tevens sprake is van een alge
mene rendens, namelijk in de rich
ting van meer en soms zelfs over
vloedig decorum. Nu zal men terecht
kunnen opmerken, dat het liturgisch
streven een zaak is. die op zichzelf.
staat en niets te maken neeft met
ontwikkelingen in de buiten-kerkelij
ke sfeer, maar dat neemt niet weg,
dat sommige uiterlijke verschijnse
len én in de kerk én in de wereld
parallellen vertonen.
Het decorum vraagt namelijk
steeds meer de aandacht. Amb
tenaren van de burgerlijke
stand, die vroeger hun werk ver
richtten in een zwart jasje met bij
behorende streepjesbroek, dragen te
genwoordig een toga van indrukwek
kende allure. En dank zij een ge
luidsinstallatie en het fameuze Lar
go van Handel wordt een kwasi-re-
lïgieuze sfeer gecreëerd, die de men
sen de tranen in de ogen brengt
Vroeger vóór 1940 bestond in
Nederland het regiment grenadiers
en jagers, dat als de koninklijke lijf
garde werd beschouwd zonder dat
het bijzondere uniformen droeg. Te
genwoordig evenwel bestaan er of
ficiële garde-regimenten, compleet
met prachtige uniformen, die geen en
kel praktisch doel hebben, maar uit
sluitend voor de
verhoging van het
decorum dienen.
Vóór wereldoorlog
II was een mu
ziekvereniging-in
burger normaal, maar thans draagt
elke „muziek", die zich respecteert
een „tuniek". Bij officiële gebeurte
nissen in Den Haag ziet men de
rijkspolitie optreden als een impo
sante formatie te paard, eveneens in
fala gekleed, maar om dit geheel te
unnen opbrengen moeten jonge
paardrijdende officieren uit allerlei
delen van Nederland naar Den Haag
worden gecommandeerd. Toga's, uni
formen en gala-uniformen zijn tegen
woordig in ons land aan de orde van
de dag.
j^dutlijh
Met de aardappelen van dc oude
oogst ziet liet er ook niet zo goed
uit. De prijs bedraagt thans voor
de boeren 6 a 7 cent per kg. Bij de
huidige kosten dient de boer echter
het dubbele te ontvangen. Hoewel
de invloed van de oude voorraad
aardappelen op de nieuwe oogst veel
geringer is als bijvoorbeeld bij erw
ten, geeft een grote hoeveelheid goed
kope aardappelen van goede kwali
teit. waarvan nogal wat partijen
overgebleven zijn, toch een zekere
verschuiving in de vraag naar nieu
we. De verwachting voor dit jaar is,
dat de oppervlakte aardappelen on
geveer gelijk zijn aan die van vorig
jaar.
Over de uien kan gezegd worden, dat
dc prijs aanvankelijk slecht was. Op
dit ogenblik is de prijs echter flink
aangeti--kken, waardoor de belang
stelling voor de nieuwe teelt vol
doende gestimuleerd is.
De voor-aad blauwmaanzaad bij
(Zie slot po?. 2 bnl 9
Wat toch is de achtergrond van
dit alles? De kerk moge hier
buiten beschouwing blijven.
Dat zij ter sprake kwam, had zijn
oorzaak in de gelijkvormigheid van
een aantal uiterlijke verschijnselen
met nadruk op het woord uiter
lijk in en buiten de kerk. Wat dus
de achtergrond daarbuiten? Het is
niet helemaal juist om al deze zaken
nu maar onder één noemer te bren
gen. Er zijn namelijk in bepaalde ge
vallen specifieke redenen voor de
vraag naar meer decorum. Zo vor
men de toga van de ambtenaar van
de burgerlijke stand en de bijbeho
rende muziek in wezen een vervan
ging van de kerk. In vroeger dagen,
toen een kerkelijke huwelijkssluiting
normaal was, had men vrijwel geen
behoefte aan uitgebreid vertoon bij
de sluiting van het burgerlijk huwe
lijk. Nu daarmee echter in vele ge
vallen wordt volstaan, is er inderdaad
de vraag naar een plechtige sfeer,
naar decorum. En daaraan komen
toga en muziek tegemoet.
De garderegimenten en hun nogal
opvallende uniformen zijn na de oor
log vooral onder Engelse invloed in
zwang gekomen. Er kwam hier be
langstelling voor het militaire
schouwspel taptoe Delft, parades
terwijl bovendien nog andere fac
toren een rol speelden: generaties
lang was Nederland door zijn neu
traliteitspolitiek in militaire zaken
geïsoleerd, maar na 1945 werd liet
opgenomen in de sfeer van de géalli-
eerde legers. Men ging met allerlei
dingen meedoen, die elders tot tra
ditie waren uitgegroeid. Dat die tra
ditie hier ontbrak of althans in min
dere mate aanwezig was, bleek geen
ovewegend bezwaar: de gala-unifor
men met name werden in Nederland
vlot geaccepteerd.
ry ij werden viol geaccepteerd. En
deze opmerking nu brengt ons
tenslotte toch nog bij de algeme
ne strekking van deze kwestie. Het is
duidelijk, dat in deze tijd toga's, ga
la-uniformen, kortom het uitgebrei
der vertoon van decorum aan vroe
ger toegemoetkomt aan de verlan
gens van de gemiddelde mens in Ne
derland, zelfs al doen sommige ver
schijnselen enigszins on-Nedevlands
aan. De oorzaak? Afkeer van de ont
luistering van zo heel veel in deze
tijd en daaruit voortkomend een be
hoefte aan luister-rijk vertoon? Het
is mogelijk. Zonder er echter kritiek
op te willen uitoefenen, vinden wij
toch iets verwonderlijks in deze
hang naar „pomp and circumstance"
om de naam van eer. bekende En
gelse mars fe gebruiken naar
pracht en praal, naar meer decorum
in een land, waar burgerlijke sober
heid eeuwer'ang als verdienste heeft
gegolden. Of keren we soms terug
naar ons Bourgondische verleden