Bij St-Annaland 1500
ton zand verdwenen
Scheldebekken: het nieuwe zeehavengebied
van Nederland
Zeeuwse Almanak
cwb
MARTINEZ
Ifvcn
izZifae
BOUWBESLAG
Sint-Philipsland ontving de
Rode Kruis-erewimpel
2
PROVlNClALb Z E b U W S bi C O U li A N T
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1961
DE HEER J. W. HUPKES TE MIDDELBURG:
(Advertentie)
De directie-voorzitter van de Koninklijke Maatschappij „De
Schelde" te Vlissingen, de heer J. W. Hupkes, heeft zicli gister
middag tijdens een bijeenkomst van het departement Zeeland
van de Maatschappij voor Nijverheid en Handel gekeerd tegen
de theorieën van dr. J. Luning Prak over de randstad Holland.
Zoals bekend zijn deze theorieën samengevat in een brochure
„De randstad Holland en haar belagers", waarin met name de
industrie-spreiding wordt afgewezen. Gisteren nu nam de heer
Hupkes de „Luning Prak-handschoen" op door te spreken over
„de randprovincie en haar belagers". Daarbij concludeerde de
Scheldedirecteur
IHet is noodzakelijk, dat Nederland nieuwe zeeliavengebie-
den tot ontwikkeling brengt en daarbij behoort het Schel
debekken een belangrijke rol te spelen.
2 Nodig is voorts een doelbewuste regeringspolitiek met
duidelijk omschreven prioriteiten, waaraan moet worden
vastgehouden, ook al zou er op een bepaald ogenblik poli
tieke druk worden uitgeoefend met het doel de koers te
wijzigen.
3 De door de regering in uitzicht gestelde nota zeehavens
zal spoedig moeten verschijnen.
4 Overweging verdient de instelling van een „Haveninstï-
tuut". Een dergelijk instituut zou zich kunnen bezighou
den met kostenberekeningen, investeringseisen enz. Een
inzicht in deze kwestie ontbreekt veela, terwijl in andere
sectoren van het maatschappelijk leven op deze punten
intensief wordt gestudeerd. Als voorbeeld noemde de heer
Hupkes de kostprijsberekeningen in de landbouw.
Deze vier punten vormden de con
clusie van het betoog, dat de heer
Hupkes in hotel „De Burg" te Mid
delburg; voor een uitgebreid gezel
schap nield, een conclusie die hij ver
volgens afrondde met na te gaan
met welke „belagers", met name
de randprovincie Zeeland heeft te
maken. In de eerste plaats stelde
hij, dat de Zeeuwen moeten oppas
sen niet de belagers te worden van
hun eigen zaak. „Wij moeten in de
toekomst van onze provincie gelo
ven" zei de heer Hupkes met grote
nadruk. „Maar we moeten tevens
begrijpen, dat het niet voldoende is
te volstaan met het belijden van dat
geloof op vergaderingen als deze.
Wij moeten er ons voor inspannen,
opdat de industrialisatie in het Sloe
en in de Zeeuws-Vlaamse kanaalzone
slaagt. Wij moeten bovendien er voor
zorgen, dat de provincie even „leef
baar" wordt als de randstad", aldus
de heer Hupkes.
In dit verband wees hij er op, dat
de dubbelstad-gedachte Middel-
burg-Vlissingen van groot belang
was. Een dergelijke samenwer
king juichte hij dan ook van harte
toe.
Voorts stelde de heer Hupkes, dat
Zeeland zichzelf als één geheel
AdvertentieI
Centrale verwarming
S AWE MA NV
Nedorstraat 19 - Middelburg Tel. 01180-2962
moest .zien. „Niet te veel gekibbel
onder elkaar, maar samenwerken
om de industrie daar te krygen,
waar we menen dat ze kan ko
men". Ook in het gemeentelijk be
leid moet men zich daarop instel
len en daarom pleitte de Schelde
directeur voor een „buxgemees-
tcrstype met een enigszins „bru
taal" kenmerk", zoals hij het
noemde.
„De randprovincie
en haar belagers"
Een tweede soort „belagers" van de
Zeeuwse zaak achtte de heer Hup
kes „onze nationale buren". Wij
zullen óók hen er van moeten door
dringen dat onze overwegingen juist
zijn. In dit opzicht waarschuwde
spreker voor politieke druk. „Een
Westbrabantse conglomeratie heeft
politiek gezien, een groter gewicht
dan Zeeland. Wij zullen daarom dui
delijk moeten maken dat Zeelands
ontwikkeling een nationale aangele-
genhéid is", aldu3 spreker.
Nederland als
industrieland
Tevoren had de heer Hupkes vast
gesteld, dat de toeneming van de
bevolking niet door de landbouw,
noch door de overheid, slechts ten
dele door de dienstensector, maar
wél door de industrie kan worden
VAN
TOT
MISTGEVAL.
Op de valreep bereikte ons nog een
„mistgeval" en wel uit Bruinisse,
waar de heer Jac. D. een weinig in
moeilijkheden kwam met zijn mo
torbootje. Hij was uitgevaren om 'n
nieuwe motor te proberen, toen de
mist hem eenmaal buiten de haven
gekomen verder alle uitzicht op
ue wal benam. D. riep om hulp en
dat werd gelukkig op ae wal gehoord,
waarop het motOTseJiip „Arend" van
de Visserij op de Zeeuwse Stromen
uitvoer. Hulp was gelukkig overbo
dig, want toen de „Arend" na enke
le vergeefse speurpogingen terug
keerde, was D. al weer veilig en wel
op de wal.
BRANDMELDING.
Nog éven over de brandmelding in
's-Heer Arendskerke, waar wij giste
ren op deze plaats over schreven. En
eerlijk is eerlijk fut over schre
ven. Want het was niet de heerM.
de Schipper, die uit een vergadering
werd weggeroepen, maar de heer G.
van Damme, want die is brandweer
commandant.
EXTRA....
Plotseling is de mist ook weer ver-
divenen, na ons twee, drie dagen
en nachten gevangen te hebben ge
hóuden in een dichte, grijze sluier.
Waarin van alles gebeuren kon.
Waarin het voor kon komen, dat een
onzer verslaggevers op weg was naar
Oostkapelle èn zich daar aange
komen verbaasd afvroeg sinds
wanneer be er zo'n knaap van een
vuurtoren konden hebben. Hij zat
in Westkapelle.
Maar gistermiddag won de zon de
strijd grandioos en in vele kantoren
zagen wij mensen zorgeloos met de
ramen wijd geopend aan het werk,
spottend met alle verkoudheids-
gevaren. lachend tegen de naderende
lente. „Lente?", gromde die man in
de rij op het postkantoor. Lente
't Kan nog wel wekenlang een steen
dik vriezen".
Goed, goed. Die man had natuurlijk,
strikt genomen, gelijk. Maar dat
maakt het bezit van zo'n enkele
zonnige, voortijdige lentedag toch
alleen maar kostelijker? Het is alle
maal extra, moet je maar rekenen.
Of liever: reken helemaal niet.
Geniet.
ZAKKEND WATER.
In de Zeeuws-Vlaamse kreken,
waar het water nogal sterk was
gestegen, begint het peil weer
normaal te worden. Diverse werk
zaamheden, zoals het schonen van
sloten en watergangen, die door
de hoge waterstand onderbroken
moesten worden, kunnen nu hervat
worden.
PADVINDERSJUBILEUM.
In Heinkenszand vierde de „Schout
bij Nacht Doormangrocp" van de
padvinderij het 15-jarig bestaan met
nét opvoeren van een révue door wel
pen en verkenners. Als gasten pre
senteerden de verkenners van de
„Guy de Fontgallandgroep" der V. K.
J. B. bovendien het toneelstukje
„Bloed om Roem" en voorts lieten
ook welpen en verkenners zich nog
op de planken zien, zodat er een best
stukje toneel is weggegeven. Muziek
en zang ontbraken evenmin, zodat
een talrijk publiek zich prima amu
seerde. Voorzitter mr. dr. A. J. J. M.
Mes en burgemeester N. H. Eisen
waren eveneens present.
SOUVENIR.
Bij grondwerkzaamheden aan de
nieuwe afvoerleiding nabij Othene
(Zaamslag) kwam nog een mortier
granaat te voorschijn; een souvenir
uit de tweede wereldoorlog, waar he
lemaal geen prijs meer op werd ge
steld en dat naar het politiebureau
in Terneuzen werd vervoerd. De Mijn
Opr-uimings Dienst zal zich over het
oorlogstuig ontfermen.
r Advertentie)
opgevangen. In dit verband ging
spreker de kansen van Nederland als
industrieland na en stelde daarbij
een aantal negatieve factoren te
genover positieve. Negatief zijn de
gTondstoffenarmoede, het econo
misch klimaat, dat meer op de com
mercie dan op de industrie is inge
steld, alsmede een vrij dure energie
voorziening.
Positieve factoren evenwel
rond
relatief grote bevolking, die over
het algemeen ijverig en intelligent
is en voorts een gunstige ligging
aan de delta van dé grote rivieren.
De vraag is nu: benutten wij deze
positieve factoren en met name de
gunstige ligging maximaal? Ter be
antwoording van deze vraag ging
de heer Hupkes na welke functie de
zeehavens in Nederland hebben. Hij
herinnerde aan een definitie van drs.
B. J. Udink, waarin wordt gezegd
dat een zeehaven economisch gezien
wordt gevormd door een zeker aan
tal industriële, commerciële en trans
port-factoren, wier aanwezigheid
duidelijk verband houdt met de lig
plaats van zeeschepen. Nu blijkt, dat
het aandeel van de Beneluxhavens
in het vervoer in de „Hamburg-
Genua range" ongeveer het ge
bied van het Westeuropese vaste
land vergeleken bij 1913 toegeno
men is van 43 tot 49 welke
toeneming voor een groot deel in
Nederland valt. Wanneer men name
lijk het vervoer in 1913 op 100 stelt,
dan gaat de toeneming voor Am
sterdam tot 303, voor Rotterdam tot
264 en voor Antwerpen tot 194; Deze
cijfers laten dus inderdaad een ster
ke stijging van het Nederlandse
aandeel zien.
De heer Hupkes meende dat deze
stijging te danken is aan de gunstige
ligging van de Nederlandse havens.
Hij wees er op, dat tegelijkertijd de
industriële functie van de zeehavens
is toegenomen en in de toekomst nog
verder zal toenemen. Er zal daarvan
maximaal profijt getrokken moeten
worden.
Nieuwe gebieden nodig
De huidige grote zeehavens zijn ech
ter langzamerhand aan het einde
van hun industriële capaciteit. Met
het gereedkomen van de Europoort
heeft Rotterdam de zee bereikt en
ais het gebied hier „vol" is, dan
komt men terecht bij allerlei ge
kunstelde oplossingen. Toch neemt de
bevolking van ons land toe en alleen
de industrie zal de aanwas kunnen
opvangen.
Het is derhalve duidelijk, dat Ne
derland moet besluiten tot het ont
wikkelen van nieuwe zeehavenge
bieden. Het Scheldegebied vol
doet in dit opzicht aan alle eisen,
het beschikt over een goede ver
binding met het achterland en
heeft een goede toegang naar de
open zee. Bovendien is het ach
terblijven van Zeeland in de econo
mische ontwikkeling van Neder
land tot dusver te wyten aan his
torische oorzaken, niet aan econo
mische factoren. Zeeland zal dus
in het kader van deze nieuwe po
litiek een belangrijke rol kunnen
vervullen, zo stelde de heer Hup
kes tenslotte.
Na de inleiding werd nog een aan
tal vragen gesteld en beantwoord.
Er bestond voor deze bijeenkomst,
die wegens ziekte van voorzitter
ir. J. P. Berdenis van Berlekom on
der leiding stond van de lieer A.
Dirkzwager, een grote belangstel
ling.
li
A
dc enige
echte
Landelijke wedstrijden
r.-k. E.H.B.O.
in Vlissingen
In het Scheldekwartier te Vlissingen
zullen vanmiddag om 2 uur de wed
strijden aanvangen om het landelijk
kampioenschap van de Katholieke
Nationale Bond voor E.B.O.H.
Vorige maand vonden de wedstrijden I
plaats om de eerste plaats in het dis
trict. Bij deze wedstrijden werd de
afdeljng Kloosterzande kampioen van
het district Zeeland. In totaal zullen
11 afdelingen uit evenzovele distric
ten aan de landskampioenschappen
deelnemen.
Op de schorgronden ten westen van de nieuwe haven van St.-
Annaland, op 5 meter afstand van de dijk langs de Krabbe-
kreek, is 1500 ton zand verdwenen.
Van de schorren, die zich tot 50 meter in de zeearm uitstrek
ken, is slechts een strook van 4 tot 5 meter overgebleven.
De rijkspolitie te water heeft hier peilingen verricht en onder
zoekt thans of hier sprake is van een natuurlijke oeverval,
dan wel of dit zand met een zandzuiger is weggezogen. In dit
verband is een firma uit Dordrecht gehoord die in de omtrek
van St.-Annaland met een zuiger werkzaam is geweest. De
firma ontkent bedoeld zand te hebben weggezogen. Bij het
onderzoek naar de schuldvraag wordt uitgegaan van het
baggerreglement. Het ligt voor de hand dat het wegzuigen
van zand voor een waterkering schadelijke gevolgen kan
hebben.
Uitgereikt in dorpshuis
Twintig inwoners ontvingen
de Landsteiner-penning
Vrijdagavond hebben resp. het hoofd
bestuur en het kringbestuur van het
Rode Kruis in het dorpshuis te
Anna-Jacobapolder het ereteken en
de provinciale trofee voor de hoogste
opbrengst van de campagne 1960
ontvangen.
In zijn openingswoord wees de voor
zitter, dokter H. Menger, erop, dat
de inwoners yan St.-Philipsland en
A.J.-polder nu reeds zeven jaar ach
tereen het Rode Kruis een warm
hart toedragen. Namens het hoofd
bestuur voerde mr. J. A. Heyse het
woord. Hij sprak over „het wonder
van St.-Philipsland". Dank zij de ac
tiviteit van het plaatselijk bestuur
kwam men nu voor de zevende maat
het beste uit de bus. De erewimpel
blijft voorgoed in St.-Philipsland.
Het hoofdbestuur heeft daarom een
nieuwe trofee laten maken. Het ver-
Arbeider overleed aan val in
fabriek te Sas van Gent
Vrijdagmorgen is de 67-jarige we
duwnaar H. Gulnau, in het r.k.-zie-
kenhuis te Sluiskil overleden aan
de gevolgen van een bedrijfsongeval
in de fabriek van de Centrale Suiker-
Maatschappij te Sas van Gent. De
heer Guinau, afkomstig uit West-
dorpe, werd tijdens zijn werk getrof
fen door een zak droge pulp, stort
te een verdieping naar beneden en
liep een nekwervelfractuur op.
Het slachtoffer was donderdagmid
dag ingeschakeld bij het transport
van zakken gedroogde pulp. De zak
ken gleden trapsgewijs naar de la
ger gelegen verdiepingen. De heer
Guinau was zo onfortuinlijk één van
de zakken niet te zien aankomen. De
zak trof hem zodanig, dat hij naar
dc lagere verdieping viel. Zijn val
werd gebroken door balen gedroogde
pulp, maar de man kwam zo onge
lukkig terecht, dat hij een nekwer
velfractuur opliep.
Eerste paal geslagen voor
sluizen Grevelingendam
Vrijdagmorgen is in de. bouw- M
put voor de schutsluizen in
M de Grevelingendam te Bruinis-
se een heistelling geplaatst
en de eerste paal geslagen voor
de fundering van de beton-
H vloer.
H Voor deze vloer zullen in totaal m
1039 palen van ruim zeven me-
ter lengte worden ingeheid.
H Voor deze palen, die samen
bijna zeveneneenhalve kilome- m
ter lang zijn, werd 1000 kubie-
ke meter beton gebruikt. De
sluis wordt 131 meter lang p
met een schutbreedte van 16
meter. De vloer van de sluis
krijgt een dikte van tweeën- m
eenhalve meter. Hiervoor zal
15.000 kubieke meter beton
worden gebruikt.
illiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiliiiillilliiillllllllliiillllliiiliiiiiiiiiliiiiiiiiiiiliiliiiiiiöi
heugde het hoofdbestuur dat St.-Phi
lipsland hier weer als eerste aan
spraak op kan maken. De kringcom-
missaris, mr. A. J. van der Weel,
vergeleek St.-Philipsland met 'n bij
zonder goede sprinter, die zeven
jaar lang in topconditie blijft en
zelfs nog beter wordt. Vervolgens
overhandigde hij de provinciale
trofee.
De voorzitter dankte beide spre
kers en wees erop, dat 1960 wel
een recordjaar was, maar dat hij
toch een waarschuwing moest
laten horen. Als de bijzondere ac
ties niet gevoerd waren, zoals de
collecte aan het veer, dan zou de
opbrengst lager geweest zijn dan
in 1959. In 1959 waren er 530
leden, in 1960 nog geen 500. Er is
meer energie en offervaardigheid
nodig, aldus de voorzitter. Ooit
het aantal donors loopt terug.
Enkele jaren geleden waren er
nog ongeveer 240 tot 260, en nu
waren er de laatste keer slechts
ongeveer 180.
Aan 20 inwoners van Anna-Jacoba
polder werd de Landsteiner-penning
uitgereikt. In de pauze werden en
kele welfare-artikelen verkocht. Na
de pauze werd de film „Paula" ver
toond. Er was grote belangstelling.
Zes maanden celstraf
wegens diefstal
Uitspraken rechtbank
te Middelburg
De rechtbank lieeft vrijdag de jeug
dige varensgezel W. O. uit Middel
burg wegens inbraak met diefstal
veroordeeld tot een onvoorwaardelij
ke gevangenisstraf van zes maanden,
met aftrek. Dat betekende, dat de
jongeman als vrij man de rechtszaal
kon verlaten, daar zijn tijd van voor
arrest eveneens zes maanden bedra
gen had.
De varensgezel had tezamen met een
vriend vlak na de kermisweek een
inbraak gepleegd in het kantoor van
sociale zaken in de Zeeuwse hoofd
stad. De officier van justitie eiste
voor dit misdrijf een onvoorwaarde
lijke gevangenisstraf van acht maan
den, met aftrek. De verdediger van
O. had gevraagd om de onvoorwaar
delijke straf gelijk te stellen met de
tijd van voorarrest.
De Axelse automobilist J M. H., die
onder invloed, van sterke drank zijn
auto had bestuurd, werd veroordeeld
tot een boete van 200,twee we
ken voorwaardelijke gevangenisstraf
en een ontzegging van de rijbevoegd
heid voor vier maanden, alles met
een proeftijd van twee jaar.
De Zierikzeese filiaalhouder H. S.
werd veroordeeld tot eer. boete van
40,omdat hij midden op een
smalle weg te Renesse zijn auto had
geparkeerd, waardoor een botsing
was ontstaan. S. was door de kan
tonrechter te Zierikzee veroordeeld
tot eveneens een boete van 40.
maar tegen dit vonnis was hij in ho
ger beroep gegaan.
AA/WW\*W*V*VW\*WW\*
Voor Zeeuws nieuws zie ook
de pagina's 4, 5 en 8
VW\*WN*VV\**\\*WWVVV
In Terneuzen is kort geleden een
aanvang gemaakt met, de aanleg van
de zgn. „invalsweg het Zwaantje", al
thans het eerste gedeelte daarvan,
vanaf het Zwaantje tot aan de Ja
cob Catsstraat. De aanleg van deze
nieuwe toegangsweg naar Terneu
zen is in het kader van de verbete
ring der intfra-structuur en ter be
vordering van de industrialisatie, be
langrijk gesubsidieerd. Zo neemt het
ministerie van economische zaken
58.9 pet. en de directie der arbeids
voorziening 28.5 pet. van de totaal-
kosten voor haar rekening. Aange
zien het project valt onder de zgn.
aanvullende werken, moet het zo
mogelijk nog dit, voorjaar gereed
komen.
Scheepvaart in Zeeland
na de mist weer normaal
Veerdiensten misten
eerste overtochten
Na twee dagen door zware mist ver
oorzaakt oponthoud zijn de schepen
in de Zeeuwse wateren gisteren weer
„op gang gekomen". Er was overal
grote bedrijvigheid, zowel van de
zeeschepen als van de binnenvaart.
Het binnenvaartuig „St.-Antoine",
dat tijdens de mistperiode bij Saef-
tinge strandde, werd door drie sleep
boten de „Holland", „En Avant
10" en „Johnny Jordaan" vlot
getrokken. Het schip was met 700
ton ijzer op weg van Luik naar Rot
terdam, toen het door de mist werd
overvallen. Omdat de „St:-Antome"
in-een gevaarlijke positie-zat, waren
donderdag al enkele opvarenden naar
Hansweert gebracht. Het schip-volg
de vrijdag met wat schade aan ae
huidbeolating en kan de reis ver
moedelijk vervolgen.
De Zeeuwse veren werkten in do loop
van de dag weer normaal. Zowel in
Katseveer als Ivruiningen miste men
(1e eerste overtocht. De diénst Ter-
neuzen-Hoedekenskerke voer óm
kwart voor negen -voor de eerste
maal en op de lijn Vlissingen-Bres-
kens was dat omstreeks half tien
het geval.
Mr. Dijckmeester slaat
eerste paal voor Smit
Plechtigheid verschoven naar
donderdag 2 maart a.s.
Burgemeester mr. F. Th. Dijckmees
ter van Zierikzee zal de eerste paal
slaan voor de dieselmotorenfabriek
Smit en Bolnes N.V., die zoals be
kend nog dit jaar op het Zierikzeese
industrieterrein aan het Havenka-
naal zal worden gebouwd.
Donderdagmorgen 2 maart a.s. te
half twaalf zal mr. Dijckmeester de
heimachine bedienen. Het lag aan
vankelijk in de bedoeling, dat deze
plechtigheid op 28 februari a.s. zou
worden gehouden, doch door onvoor
ziene omstandigheden heeft men
haar nog enige tijd moeten uitstel
len.
Voor dc aanvang van de plechtigheid
is er te half elf een ontvangst in
„Mondragon", in welk restaurant na
afloop van het heien van de eerste
paal de genodigden een lunch wordt
aangeboden.
ZONNIG
Droog weer niet zonnige perioden en
weinig wind. Hoge middagtempera-
turen.
ZON
1.9 februari. Zon op 7.48 onder 18.00
(Foto P.Z.O.). 20 februari. Zon op 7.46 onder 18.02