PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
LIBERALEN UIT BELGISCH KABINET
RAMP IN GOUDMIJN
DOOR DYNAMIET
Prof. Romme verlaat
de Tweede Kamer
Zeven ministers
dienen ontslag in
Operatie „Schuiven dicht" in Veerse Gat op
26 of 27 april a.s.
Onenigheid over invoering versoberingswet
EN BL0C
VLIEGRAMP ZOU
MET ECLIPS TE
MAKEN HEBBEN
KIESWET
SPAAK KANDIDAAT VAN
SOCIALISTEN
SOCIALISTEN TERUG
RUMOER ROND
KATANGESE
STRAALJAGERS
Allesverwoestende explosie
Minstens
26 doden
Benoeming van
B. J. Buel
verwacht
Geen gejuich
Belagers
204e jaargang - no. 42
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pogter,
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS S6 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 18 febr. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m,m Minlm. p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 125. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-00, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3506 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Öostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
De liberale ministers in het coalitiekabinet van premier Eys-
kens hebben gisteravond hun ontslag aangeboden welk besluit
waarschijnlijk een kabinetscrisis tot gevolg zal hebben.
De zeven liberale ministers en twee staatssecretarissen van bui
tenlandse zaken dienden na een speciale kabinètszittïng premier
Eyskens hun ontslag in.
Hun woordvoerder, vice-premier en minister van binnenlandse
zaken, Rene Lefebvre liet Eyskens weten dat de liberalen zich
genoodzaakt voelden hun ontslag te nemen wegens zijn falen
om de noodzakelijke financiële maatregelen te bevorderen en
een nieuwe kieswet voor het parlement te brengen.
Bij het indienen van hun collec
tieve ontslag verzocht Lefebvre
Eyskens het aan koning Boude-
wijn te willen overhandigen.
De premier zei een definitief
besluit te willen uitstellen tot
de speciale kabinetszïtting die
vandaag om 10 uur zal begin
nen. De liberale ministers heb
ben echter laten weten liieraan
niet te zullen deelnemen,
Het verwachte ontslag van het ka
binet zal waarschijnlijk gevolgd wor
den door nieuwe verkiezingen.
De liberale ministers en staatssec
retarissen dienden hun ontslag in
nadat Eyskens gisteravond op een
Volgens berichten in de Belgi
sche pers hebben mensen van
de Sabena de gedachte geop
perd dat mogelijk de zonsver
duistering van woensdag, al
thans gedeeltelijk verantwoor
delijk gesteld zon kunnen wor
den voor het op diezelfde dag
bij Brussel gebeurde ongeluk
met de Boeing van de Sabena.
Rond die tijd zouden zich op de op
tische vliegcontrole-apparaten zowel
van het vliegtuig als in de verkeers
toren van het vliegveld leemten in de
signalering hebben voorgedaan die
aan radio-electrische storingen te
wijten geweest zouden zijn.
P.Z.C.-zaterdagnummer
DIT TRIESTE slachtoffer
van stookolie trof een onzer
verslaggevers aan op een mis- m
tige middag in de Zwartepol-
der; een rijk natuurgebied in
West Zeeuwseh-Vlaanderen,
waarvan de botanici (en zij
niet alleen) echter vrezen, dat
het verloren zal gaan, indien
waterschapsmensen inderdaad
tot afsluiting van dit minia-
tuur-zeegat zouden overgaan. f§
Meer over deze kwestie op pa-
gina zeven.
verder in dit achttien pagina's
tellende P.Z.C.-zaterdagnum-
mer: Stemmen uit de kerken s
(pag. 3); „Een mistige middag
In een zwarte polder" (pag. 7); M
Radio en T.V. plus Films in
Zeeland (pag. 9); letterkundige
kroniek en kunst (pag. 13)
Zeeuwen bij de Deltawerken
en feuilleton (pag. 15) en
de Kinderkrant met puzzel en n
klanken uit de ether op pag. 17. n
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
speciale kabinetszitting bekendmaak
te dat hij alle noodzakelijke finan
ciële decreten niet voor de nieuwe
verkiezingen van kracht kon laten
worden.
Bovendien heeft het besluit van
de Christelijke Volkspartij om
geen nieuwe kieswet aan te ne
men voor de verkiezingen de woe
de gewekt van de liberalen.
De liberalen wilden dat de kies
wet zou herzien worden en reke-
De Belgische socialist Spaak, die zijn
ontslag heeft gevraagd als secreta
ris-generaal van de NAVO, is op
een bijeenkomst van de socialistische
partij te Brussel gekozen tot kandi
daat in de Belgische hoofdstad voor
de aanstaande parlementsverkiezin
gen.
ning zou houden met de toename
van de bevolking de laatste tien
tallen jaren.
Theo Lefebvre, de president van de
C.V.P., schijnt met de gedachte te
spelen een coalitie met de socialis
ten te vormen na de nieuwe verkie
zingen. Hierdoor zouden de liberalen
in de oppositie worden gedrongen en
daar zij slechts 21 zetels in de ka
mer bezitten, tegen de C.V.P. 104 en
de socialisten 84, zou hun invloed in
het politieke leven spoedig tot het
verleden behoren.
De Franse regering stelt een onder
zoek in naar de omstandigheden
waaronder een deel van een zending
vliegtuigen voor België naar Katan
ga is gegaan. Dit heeft een woord
voerder van het ministerie van bui
tenlandse zaken in Parijs medege
deeld.
In officiële Kantangese lering geeft
men toe, dat er woensdag drie straal-
1 es vliegtuigen van Franse makelij
zijn aangekomen.
De Verenigde Staten hebben laten
bekendmaken, dat zij de levering
van in Frankrijk vervaardigde straal
jagers aan de Kongolese afgescheiden
provincie Katanga „betreuren".
Ramp in India vergt
vijftig doden
Twee aan elkaar gebonden veerboten
vol mensen die van een jaarmarkt
terugkeerden, zyn donderdag op de
rivier de Kisie by Ghoghardiha in
de Indische staat Bihar gezonken.
Men vreest dat 50 mensen, voor het
grootste deel vrouwen en kinderen,
verdronken zijn.
In een goudmijn nabij Johan
nesburg zijn gisteren twintig
kisten dynamiet ontploft op een
diepte van ongeveer 150 meter
onder de grond. Minstens 26
mijnwerkers werden gedood.
Gisteravond waren 43 Afrikaanse en
zeven blanke mijnwerkers in zieken
huizen opgenomen. Zij hadden dode
lijke gassen, welke als gevolg van
de ontploffing waren ontstaan, inge
ademd,
kan het dodental stijgen tot veer
tig. De goudmijn is gelegen in
Zuid-Roodepoort, ongeveer zes
tien kilometer van Johannesburg.
Een mijnwerker verklaarde, dat op
het tijdstip van de ontploffing mo
gelijk 200 mensen in de mijn aan het
werk waren.
Een functionaris van de mijn ver
klaarde dat het wel twee of drie da
gen zal duren alvorens het juiste
aantal doden bekend is. Hij meende,
dat men waarschijnlijk nooit te we
ten zal komen wat er gebeurd is.
Een lid van de ambulanceploegen
zei dat aan de geborgen lijken niet
te zien was of men met blanken of
met negers te doen had. In Zuid-
afrika is de rassenscheiding doorge
voerd tot liet punt van gescheiden
Volgens een officiële verklaring begrafenis van blank en zwart.
Toegejuicht door ca. 100.000 mensen
is de „Santa Maria" de haven van
Lissabon binnengekomen. Aan boord
bevond zich het stoffelijk overschot
van de officier, die bij de overneming
van het schip door kapitein Galvao
en zijn mannen om het leven is ge
komen.
Fotoop de brug van het schip werd
de bemanning verwelkomd door pre
mier Salazar (midden).
Professor mr. C. P. M. Romme
heeft gisteren zijn ontslagbrief
als lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal aan de ka-
•mer-presïdent overhandigd.
Het is te voorzien dat ir. Witte, bur
gemeester van Eindhoven en staats
secretaris dl'. Veldkamp, die na de
heer Romme op de lijst der verko-
zenen van de K.V.P. staan, zullen
bedanken voor het lidmaatschap van
de Tweede Kamer. Ir. Witte deed
zulks reeds bij een vroegere vaca
ture in de K.V.P.-fractie.
Mits deze hierin toestemt ligt het
in de lijn der verwachtingen, dat
de heer B. J. van Buel uit Oss, die
reeds eerder lid van de Tweede Ka
mer was, benoemd zal worden ver-
Prof. Romme
1 klaard, aldus wordt van K.V.P.-zijde
vernomen. De heer Van Buel is 48
jaar oud en lid van Provinciale Sta
ten van Noord-Brabant.
In zijn ontslagbrief schrijft prof.
Romme o.m.: „Tot mijn leedwezen
ben ik tot het besluit moeten ko
men, mijn lidmaatschap van de
Tweede Kamer der Staten-Gene
raal te beëindigen.
De mij behandelende doktoren
hebben mii veroorloofd en aange
raden binnen enige tijd weer aan
het werk te gaan, maar zjj hebben
mij daarbij met klem in overwe
ging gegeven, mij voortaan te be
perken tot een normale dagtaak.
Vermits het werk van fractievoor
zitter voor mij deze grens te bui
ten gaat en moet gaan, ben ik
tot mijn bovenvermelde conclusie
gekomen.
Carl Paul Marie Romme werd op
21 december 1896 te Oirschot gebo
ren. Hij bezocht het r.k.-gymnasium
te Amsterdam en studeerde daarna
rechten aan de gemeentelijke univer
siteit aldaar.
Zijn loopbaan begon de heer Romme
in 1921 toen hij tot lid van de ge
meenteraad van Amsterdam werd
gekozei^. Van 1932 tot 1933 was hij
lid van de Tweede Kamer. In mei
1946 werd professor Romme wederom
gekozen tot lid van Tweede Kamer.
Hij legde toen het lidmaatschap van
het college van rijksbemiddelaars
neer.
Professor Romme werd voorzitter
van de K.V.P.-fractie in de Tweede
Kamer. Hij heeft, na de terugkeer
van de „commissie generaal" in 1946
uit Indonesië een leidende rol ge
speeld bij de Kamerdebatten over
de overeenkomst van Linggadjati.
Professor Romme is Ridder in de
Orde van de Nederlandse Leeuw. In
oktober 1960 moest hij op dokters
advies rust houden. Hy werd toen
als fractievoorzitter vervangen door
de heer W. J. Andriessen.
ftantlijn
LAATSTE CAISSON WORDT OP 24 APRIL GEPLAATST
Naar wij vernemen wordt er
bij de Deltadienst van de
rijkswaterstaat thans reke
ning gehouden met een defi
nitieve sluiting van het Veer-
sen Gat in de tweede helft
van april. Het invaren van de
laatste van zeven sluitïngs-
caissons is namelijk gepro
jecteerd op of omstreeks 24
april. De schuiven in de cais
sons zullen echter op deze
datum nog niet gesloten wor
den, maar pas enkele dagen
later, vermoedelijk 26 of 27
april. Met het sluiten van
deze schuiven wordt de
stroom in het Veerse Gat ge
blokkeerd en dit feit wordt
als de „officiële" gebeurtenis
aangemerkt. Het is niet uit
gesloten, dat H. M. de Konin
gin deze operatie „Schuiven
dicht" op 26 of 27 april zal
bijwonen.
Er zijn over de sluitingsdatum de
laatste weken allerlei gissingen
gemaakt en zelfs is in enige dag
bladen als datum tien mei ge
noemd. Deze veronderstelling is
echter onjuist gebleken: de Delta
dienst heeft namelijk een schema
opgemaakt, waarin drie data wa
ren opgenomen welke aangepast
waren aan de getijdencyclus. De
sluiting dient namelijk bij voor
keur bij dood tij te geschieden
en in dit verband waren er twee
mogelijkheden in mei en was er
één mogelijkheid in april. De keus
is deze week op de laatste datum
gevallen omdat men geen tijd wil
verliezen: er is aan de afwerking
van het dijklichaam, nadat de
caissons zijn geplaatst nog heel
veel te doen en daarom is een
snelle sluiting gewenst.
Men heeft thans een tijdschema op
gesteld voor het invaren van de
zeven caissons in het sluitgat. Op
24 april is het dood tij eu op die-
dag dus zal vermoedelijk de laat
ste caisson geplaatst worden.
Dat gebeurt op" de kentering van
laag water, omdat de plaatsing
dan makkelijker verloopt en de
caisson niet zo diep behoeft te
„zakken". Ook de andere cais
sons dienen op het tijdstip van
de laagwaterkentering geplaatst
te worden, zodat dit liet tempo
van de plaatsing beïnvloedt. Theo
retisch zouden er dus twee cais
sons per dag in het sluitgat gezet
kunnen worden, maar de Delta
dienst en de aannemers willen
geen risico nemen: per dag zal
er dus één worden geplaatst.
De zeven caissons zullen echter
niet op zeven achtereenvolgende
dagen worden ingevaren. Men wil
er eerst enige ervaring mee op
doen en daarom wordt met de
eerste twee een soort „generale
repetitie" gehouden. Met deze re
petitie wordt begonnen direct na
het springtij van deze periode,
namelijk omstreeks 16 april. De
overgebleven vijf gaan vervolgens
enkele dagen later in een „straf
tempo" van één per dag, de laat
ste dus vermoedelijk de 24e april.
Belangwekkend is de vraag hoe de
zeven zullen worden geplaatst.
Bij excursies op het werk werd
van rijkswaterstaat tot dusver
steeds betoogd: twee aan de Wal-
cherse, twee aan de Noordbeve-
landse kant, de laatste tenslotte
daartussen. Het blijkt nu echter,
dat dit verhaal in de praktijk
niet zal worden gevolgd. De re
petitiecaissons komen namelijk
aan de Walcherse kant waarna de
overige vijf van de Noordbeve-
landse kant uit worden neergezet.
Het zullen spannende weken wor
den voor de Deltadienst en de
aannemerscombinatie. Men ver
wacht grote belangstelling, niet
alleen van „officiële zijde", maar
ook van het publiek. Reeds nu is
men bezig op de terreinen met
afrasteringen, zodat de mensen
op het werk niet gehinderd wor
den. Het ligt echter in de bedoe
ling op de beide dijkkoppen pu
bliek toe te laten: er kunnen dan
aan beide kanten enige duizenden
worden „geborgen".
Na de definitieve sluiting zal on
middellijk worden begonnen met
de afwerking van de dijk, omdat
er geen tijd te verliezen is. Het
sluitgat bevindt zich in het diepe
deel van liet Veerse Gat, zodat
er enorme hoeveelheden zand no
dig zijn. De dijk moet bovendien
in het najaar opgeleverd worden.
Het bleek ons overigens, dat
reeds nu de eerste voorbereidin
gen voor de sluiting getroffen
worden. Zo zagen wij een bagger
molen bezig bij het bouwdok van
de caissons cn er wordt reeds
druk geëxperimenteerd met ket-
tingnetten die voor afsluiting tus
sen do caissons dienen. Ook met
de schuiven wordt reeds „ge
werkt" zodat op het grote mo
ment alles op „rolletjes" kan ver
lopen.
De Nederlandse ministers van bui
tenlandse zaken plegen een nog
al geluidloos bestaan te leiden
in de wereld van de internationale
politiek. Ze zijn wel bij vele belang
rijke gebeurtenissen in de diverse
hoofdsteden, ze schudden vele han
den en ze glimlachen allerbeleefdst,
maar zij zijn bepaald geen leidende
figuren in het wereldbestel en zelfs
niet in het grote of in het kleine
Europa. Ze staan heel duidelijk over
al op de achtergrond en nu Is des
ondanks onze minister Luns deze
week in de Franse en de Nederland
se pers plotseling in het nieuws ge
komen, omdat hij zich bij een be
spreking te Parijs volkomen onafhan
kelijk gedroeg. Hij wees een plan
van De Gaulle en Adenauer af om
de politieke samenwerking tussen de
zes landen van de Europese Eco
nomische Gemeenschap zodanig te
intensiveren, dat een gemeenschap
pelijke buitenland
se politiek zou
ontstaan. De Gaul
le en Adenauer
wilden een vast
politiek bureau op
richten en voorts wilden ze drie
maandelijkse conferenties van minis
ters uit de zes betrokken landen.
Frankrijk, Duitsland, Italië, België
en Luxemburg waren voor dit plan,
alleen Nederland was er tegen.
Minister Luns vreesde namelijk
dat door de instelling van dit
politiek orgaan de breuk tus
sen de zes landen van de E.E.G. en
de zeven landen van de vrijhandels
zone Engeland nog zou toenemen. Hij
meende ook, dat een soort politieke
federatie als De Gaulle bedoelde, zich
niet zou moeten beperken tot de zes
landen van de E.E.G.
Het opvallende is nu, dat men in
de landen van de vrijhandelszone en
In het bijzonder in Engeland, nauwe
lijks enige interesse heeft getoond
voor de afwijzende houding van onze
Excellentie Luns. Men vindt het, in
tegendeel, in die landen tamelijk
voor de hand liggend, dat regeringen
die economisch samenwerken ook op
politiek gebied tot enigerlei vorm van
samenwerking komen. Wat de tegen
stelling tussen de vrijhandelszone en
de E.E.G. betreft, ziet men in de lan
den van de vrijhandelszone heel goed
in, dat dit een zaak is, die tussen
Frankrijk en Engeland opgelost moet
worden en waarbij Nederland maar
een zeer ondergeschikte rol speelt.
Heeft onze minister van buiten
landse zaken zich misschien in
Parijs op een wat al te formeel
standpunt gesteld en heeft hij een te
grote vrees voor de toch we' heel
voorzichtige politieke samenwerking,
die mannen als De Gaulle en Ade
nauer wensen?
Wij vrezen van wel en het zou ons
daarom niet verwonderen wanneer
straks, als op 19 mei te Bonn weer
een conferentie wordt gehouden over
de politieke samenwerking tussen de
zés E.E.G.-landen, minister Luns en
met hem de Nederlandse regering,
zijn afwijzend standpunt plotseling
laat varen. Hij kan dat rustig doen,
omdat er in Nederland zeker geen
algemeen gejuich is opgegaan na zijn
krachtig optreden in Parijs. Men
heeft er zich eigenlijk alleen maar.
over verbaasd ofhem niet be
grepen!
De president-directeur van de Ko
ninklijke Maatschappij „De
Schelde" heeft gisteren te Mid
delburg gesproken over de „belagers
van Zeeland" en er daarbij voor ge
waarschuwd, dat de Zeeuwen moeten
oppassen niet de belagers te worden
van hun eigen belangen. Er was in
deze waarschuwing een zachte kri
tiek verscholen od een mentaliteit in
deze provincie, waar een industriële
toekomst wel vurig wordt beleden,
maar waar dit geloof niet altijd in
energieke daden wordt omgezet.
De heer Hupkes betoogde in dit
verband, dat Zeeland bij voortduring
aan overig Nederland moet duidelijk
maken, dat een Sloehavenproject en
een Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone na
tionale kwesties zijn. Hier komt dus
weer de fameuze „reputatie-beharti-
ging" om de hoek kijken, een aange
legenheid, waaraan in deze provincie
nog wel wat kan worden verbeterd.
Er zijn namelijk allerlei misverstan
den over dit gewest in omloop. Zo
vroeg ons onlangs een relatie hem
enkele foto's van Zeeland te sturen,
liefst „typisch Zeeuws". Wij hebben
daarop argwanend gevraagd, wat hij
daarmee bedoelde. Oesters? Dijken?
Of soms verschrijvingen? Hij had
aan „paarden met boeren in kledei--
dracht" gedacht, schreef hij argeloos
terug, daarbij voorts uiteenzettend
géén behoefte te hebben aan platen
van industrieën zoals bijvoorbeeld
in de kanaalzone, want ..fabrieken
kun je overal fotograferen". Zo gaat
dat in Nederland: Zeeland is bekend
als een land, waar uitsluitend „boe
ren met paarden" wonen. De land
bouwmechanisatie is naar de mening
van velen elders kennelijk niet ver
der gegaan dan de Noordbrabantse
grens, terwijl fabrieken hier hele
maal niet mogen staan.
Reputatiebehartiging is niet over
bodig. Het betekent in feite: zorgen
voor een goede presentatie. En daar
schort het aan, zo blijkt uit ervarin
gen. Kort geleden kregen we bijvoor
beeld een drukwerkje van een Zeeuw
se gemeente in handen, dat stuntelig
was geredigeerd en slordig verzorgd.
Fout. Het is maar een detail welis
waar, maar niettemin belangrijk: de
presentatie van Zeeland naar bulten
dient honderd procent te zijn! In an
der opzicht zal men zich er eveneens
rekenschap van moeten geven, dat
het Zeeland-nieuwe stijl een voort
durende actieve instelling vergt, ook
bij do overheid.
De belagers in eigen huis moeten
belaagd woi'den!
