dwars
door
europa
Kritiek van chr. beambtengroep
op overleg in metaalindustrie
„Onesthetische" kampeerhuisjes in
Zoutelande velen doorn in 't oog
VREDESTEÏN
GEEN NEDERUNDS-DUITSE
TOENADERING OVER UNDB0UW
MAANDAG 9 MEI 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
HERZIENING IS NOODZAKELIJK
Bij grote beslissingen geven
handarbeiders de doorslag
„Met twee overlegorganen in de metaalindustrie zijn we structureel op de
verkeerde weg. De vorm van het overleg behoeft speciaal in het belang
van de beambten herziening. Een oplossing is het samensmelten van
de centrale commissie voor de beambten in de metaalindustrie en de vak-
raad van de handarbeiders tot een orgaan van overleg".
Aldus de voorzitter van de beambtengroep van de christelijke bedrijfsbond
voor de metaalnijverheid en de elektronische industrie, de heer J. Lanser,
zaterdag in Utrecht bij de opening van de landelijke vergadering van de
beambtengroep.
De heer Lanser betoogde, dat de vak-
raad ten opzichte van de centrale
commissie een overheersende positie
heeft. De grote beslissingen vallen
in het orgaan van de handarbeiders.
Als voorbeelden hiervan noemde hij
de arbeidstijdverkorting en de inde
ling van de gemeenten in groepen,
vraagstukken voor de gehele metaal
industrie die door de vakraad zijn
behandeld ook de verhoging van
lonen en salarissen per* 1 augustus
1959 was het resultaat van onder
handelingen in de vakraad, waar de
partijen in de centrale commissie
buiten stonden.
De heer Lanser memoreerde, dat het
in de vakraad gaat om de belangen
van ongeveer 190.000 en in de cen
trale commissie om die van 50.000
werknemers. „Wanneer wij daar re
kening mee houden, is voor verwon
dering over de huidige ontwikkeling
geen plaats meer", zo zei hij.
Vraagstukken als werktijdenverkor
ting, gemeente-indeling en produk-
tlviteitsverhoging raken de ambtena
ren evenzeer als de handarbeider.
Volgens de heer Lanser is hier geen
scheiding mogelijk, terwijl toch het
overleg binnen de metaalindustrie
gespleten is. Er bestaan twee orga
nen waarvan verondersteld wordt,
dat zij zich onafhankelijk van elkaar
met dezelfde vraagstukken bezighou
den, zo zei hij, en dat kan niet blij
kens de ervaring, dat de sterkere de
toon aangeeft en de zwakkere slechts
heeft te aanvaarden.
Wanneer een samengaan van de cen
trale commissie en de vakraad voors
hands nog niet mogelijk zou blijken,
verdient, vólgens de heer Lanser, in
ieder geval een nauwe vorm van sa
menwerking met betrekking tot die
onderwerpen waarbij het belang van
alle werknemers betrokken is, bevor
derd te worden.
De voorzitter van de beambten
groep vroeg zich vervolgens af. of
er ook plaats zou zijn voor één
collectieve arbeidsovereenkomst
voor alle werknemers in de me
taalindustrie. Hij meent, dat er
principieel geen aanleiding; is vóór
een verschillende behandeling van
de diverse groepen. Ons beleid zal
zeer sterk gericht moeten zijn op
harmonisatie van de arbeidsvoor
waarden van handarbeiders en be
ambten. zo merkte hij op, en in
bet kader van dit beleid past stel
lig één C.A.O., waarin voor zover
Trotsky's moordenaar in
vrijheid gesteld
Jacques Moraard, de man die in 1940
de naar Mexico uitgeweken bolsjewis
tische leider Leon Trotsky niet een
houweel heeft vermoord, is vrijdag
vervroegd vrijgelaten en tegelijkertijd
het land uitgewezen. Mornard is vrij
dag om 13 uur plaatselijke tijd per
vliegtuig uit Mexico vertrokken. Hij
zal van Cuba per schip naar Europa
reizen.
Volgens bepaalde berichten zou hij in
het bezit van een Tsjechoslowaaks
paspoort zijn en begeleid worden door
twee Tsjechoslowaakse diplomaten.
Mornard, een man met vele alias
sen, werd in 1940 wegens zijn mis
daad tot 20 jaar gevangenisstraf
veroordeeld. Hij had in augustus
a.s. vrij moeten komen. Hij is nu
49 jaar en hij heeft een „comforta
bele" gevangenisstraf achter de
rug in een cellenblok dat voor spe
ciale gevangenen is gereserveerd.
Daar had hij de leiding van werk
plaatsen waar meubelen, radio's en
elektrische apparaten worden ge
maakt. Drie jaar geleden had hij
om vervroegde vrijlating gevraagd,
doch dat werd toen geweigerd.
De 77-jarige weduwe van Trotsky
woont nog steeds in het huis in Mexi
co waar Mornard haar man heeft ver
moord. Trotsky was voor de oorlog uit
Rusland gevlucht, na een felle strijd
te hebben geleverd met Stalin. Voor
Mornard hem doodde, waren verschei
dene mislukte aanslagen op zijn leven
gepleegd.
wenselijk en noodzakelijk rekening
wordt gehouden met het onder
scheid van de werknemers naar
groepen.
In zijn openingsrede ging de heer
Lanser ook nog nader in op het be
staansrecht van bedrijfsbonden. Hij
herinnerde daarbij aan een uitspraak
die tijdens een vergadering van de
r.-k. bond van administratief perso
neel werd gedaan, dat de reeds be
staande bedrijfsbonden hebben bewe
zen, geen of weinig aantrekkings
kracht uit te oefenen op de beamb
ten. De heer Lanser sprak deze be
wering tegen en haalde daarbij en
kele gegevens aan van het Centraal
Bureau voor de Statistiek.
De heer Lanser ging vervolgens na
der in op de, wat hij noemde, rech
teloosheid van de beambten in de
kleine metaalnijverheid. De pogingen
om daarin verandering te brengen
zijn tot nu toe op vrijwel niets uitge
lopen, hetgeen, naar zijn oordeel, in
hoofdzaak te wijten is aan de onwil
van de werkgeversorganisaties.
De C.A.O. voor de beambten in de
metaalindustrie heeft, volgens hem,
aan waarde gewonnen. Teleurstellend
noemde hij het. echter, dat over een
aantal belangrijke voorstellen, met
name die betreffende de beambten
met hogere functies en inkomens bo
ven de loongrens, geen overeenstem
ming is bereikt. Soms lijkt het wel,
of van werkgeverszijde gepoogd
wordt, klassetegenstellingen tussen
handarbeiders en beambten te con
strueren om een soort apartheids
politiek te rechtvaardigen, waardoor
de werkgevers ten opzichte van de
ambtenaren zo weinig mogelijk wor
den gebonden, aldus de heer Lanser.
SPOEDCONFERENTIE IN BRUSSEL
Duitsers hadden vrijwel
geen onderhandelings
bevoegdheden
De spoedconferentie, die zaterdag In
het bekende onderhandelingsoord Val
Duchesse in Brussel tussen Nederland
en Duitsland is gehouden om alsnog
te trachten de mogelijkheden na te
"Taan van efen toenadering op het ge-
iied van de landbouw, heeft geen con-
rete resultaten opgeleverd. De Duit
se vertegenworodigers handhaafden
het standpunt, dat de landbouw niet
mag worden betrokken in de voorstel-
se commissie, prof. Hallsteïn, om
een versnelling van de Euromarkt te
komen. Het gesprek bepaalde zieh
dan ook voor een groot deel tot het
vaststellen van'de zienswijze van bei
de landen, waarbij, zoals bekend, ons
land de agrarische industrie niet van
de overige sectoren wil isoleren.
Aangezien prof. Hallstein tijdens de
besprekingen van zaterdag heeft ver
klaard, dat de landbouw in beginsel
in de versnellingsvoovstellen van dé
Europese commissie dient te worden
betrokken, wordt in Brussel met gro
te belangstelling tegemoet gezien,
welk standpunt de Bondsrepubliek te
genover deze voorstellen, die slechts
met algemene stemmen door de zes
ministers kunnen worden goedge
keurd, zaj innemen.
De twee Nederlandse ministers, de
heer De Pous van economische zaken
en de heer Marijnen van landbouw,
die zaterdagochtend speciaal voor de
ze conferentie met een regeringsvlieg
tuig uit Den Haag naar Brussel wa
ren gevlogen, ontmoetten daar niet,
zoals aanvankelijk was meegedeeld,
de Westduitse minister van economi
sche zaken, de heer Ehrhard, maar drie
staatssecretarissen van de regering in
Bonn. De heren Van Scherpenberg van
buitenlandse zaken, Mühler Armack
van economische zaken en Sonnemann
van landbouw bleken echter vrijwel
geen onderhandelingsbevoegdheden te
hebben, zodat van een werkelijke po
ging om tot een oplossing te komen
niet kon worden gesproken.
Ook het deze week op een conferen
tie te Brussel ingediende werkdocu
ment van de Europese commissie, als
basis voor een compromis over de
landbouw tussen beide landen, dat ook
bij Nederland bezwaren ontmoette,
Premier Verwoerd werd
met succes geopereerd
De twee kogels die bij de aanslag
van 9 april op de Zuddafrikaan.se pre
mier Verwoeird zijn afgeschoten, zijn
zaterdag met succes operatief ver
wijderd.
Verscholen in het groen, dat de Duin
weg in Zoutelande tot een van de
fraaiste Walcherse wegen maakt,
staan de kampeerhuisjes. Ze staan
er nog niet verscholen genoeg, want
vele gewoners van de Duinweg ne
men aanstoot aan hun aanwezigheid.
(Foto P.Z.C.).
kon bij de Duitse afgevaardigden geen
instemming vinden. In dit document
wordt aan Duitse wensen tegemoetge
komen wat betreft douane-tarieven
voor de landbouwprodukten en aan 't
Nederlandse standpunt, waar liet gaat
om de contingenteringen.
De enige mogelijkheid, die van
Duitse zijde werd geopend, was
door het forum van bilaterale be
sprekingen de moeilijkheden
landbouwgebied althans
op te heffen.
Naar de Nederlandse minister van
landbouw, de heer Marijnen, ech
ter na afloop van het gesprek me
dedeelde, is deze suggestie voor
ons land onaanvaardbaar, daar het
een „ondergraving van de Europe
se Economische Gemeenschap"
zou betekenen.
DE FLOR!ADE"-POSTKOETS,
30 maart uit Istanbul (Iurkije)
vertrokken nu op zijn bestemming
te Rotterdam gearriveerd.
Sneeuw, bergpassen, rivieren, haast onbegaanbare
wegen: een onvergetelijke tocht in antieke stijl in
deze moderne tijd.
Vredesteïn, die met zijn verzorgingswagen
deze tocht van begin tot eind-meemaakte,
betuigt zijn warme hulde voor de prachtige
prestatie, die hier door mens en dier Is ge
leverd. Het heeft de aandacht yan geheel
Europa weer eens op ons Nederland gevestigd.
Floriade-postkoets op
zijn bestemming
Om half vier zaterdagmiddag is „de
postkoets" op de Floriade te Rotter
dam aangekomen. Na een 3400 km
lange tocht van 39 dagen door 6 lan
den werd de tulpebol uit Turkije op
nieuw in ons land gebracht. En de
man die dit 400 jaar geleden deed,
Ogier Ghislaine de Busbecq volbracht
nu in de figuur van de heer N. W.
van Vliet uit Amsterdam, opnieuw
deze missie.
Nadat de postkoets met een gevolg
van historische praalwagens het ten
toonstellingsterrein was opgereden
en vele belangstellenden de beman
ning hadden toegejuicht, overhandig
de de ook al historische prof Carolus
Clusius (prof. dr. L. van der Pijl uit
Den Haag) de tulpebol aan de voor
zitter van de koninklijke algemene
vereniging voor bloembolleneutuur,
jbr. d'r. O. F. A. H. van Nispen tot
Paninerden.
Vervolgens gaf de ambassadeur van
Turkije, Selahattin Refet Arbel, de
naam „Ataturk" aan een nieuwe tul
pen variëteit.
Bij de aankomst op de Floriade zijn
zakken met post uit Turkije naar het
stationspostkantoor te Rotterdam ge
bracht.
BEWONERS DUINWEG: „OPRUIMEN"
Exploitanten
protesteren fel
ZOUTELANDE IS VER-
DEELD in twee partijen. De
oorzaak van het geschil moet
men zoeken aan de Duinweg,
Zoutelandes „Boulevard", die de
vrij rustige frontlijn vormt,
waaraan beide partijen elkaar
„ontmoeten". Aan de landzijde
van deze weg ligt het betwiste
gebied, vier kampeerterreinen,
die voor de ene partij een bron
van (behoorlijke) inkomsten en
voor de andere een bron van bit
tere ergernis zijn.
De „bitter geërgerde" groep be
staat uit een aantal bewoners
van huizen aan de Duinweg. Het
broeide al lang bij lien en in
maart barstte de bom. Zij zon
den 'n brief aan B. en W., waar
in zij onomwonden verklaarden,
dat naar hun mening de kam
peerterreinen de badplaats Zou
telande naar een onherroepelij
ke ondergang drijven.
In dit schrijven werden de kampeer
huisjes op de vier terreinen onesthe
tische bouwsels genoemd; opstallen,
die veel te veel mensen ter herber
gen krijgen, te dicht op elkaar staan
en een geheel vormen, dat de op
rust gestelde vakantiegast en de per
manente bewoner van de buurt, een
doorn in het oog is. Daarom wil men
ze weg hebben.
Tot de inzenders van deze klacht
behoren enkele pension- en hotel
houders en dat was voor de exploitan
ten van de kampeerterreinen vol
doende reden om fel te reageren met
de beschuldiging „broodnijd". Een
woord, dat ook gebruikt wordt in de
dezer dagen door de exploitanten uit
gegeven circulaire, waarin zij de be
volking vragen te protesteren tegen
de maatregelen, die B. en W. na het
protest van de Duinwegbewoners de
raad ter overweging hebben gegeven.
Deze maatregelen voorzien namelijk
onder meer in het vergroten van de
afstand tussen de huisjes van zes tot
vijftien meter en het sluiten van de
terreinen om 's avonds 11 uur. De
raad heeft er over gestemd. Maar
ook de raad is verdeeld. Wethouder
P. Leynse beheert zelf een van de
kampeerterreinen, zeggen de Duin
wegbewoners veelbetekenend en aan
de andere kant merkt men wrang
op, dat het raadslid K. Wouters se
cretaris is van de hotelcombinatie.
Stemmen staakten
De raad stemde dus, maar de
stemmen staakten. Toch zal de
raad het uit moeten maken",
vindt burgemeester J. de Pré, die
persoonlijk van mening is, dat de
huisjes op de terreinen inderdaad
te dicht op elkaar staan, waar
door men 's zomers in de villa
wijk vier concentraties van va
kantiegangers krijgt waarop hut
moeilijk is toezicht uit te oefenen.
„We hebben te weinig politie. Hoewel
het op de terreinen zelf altijd rustig
en ordelijk toegaat, is het niet onmo
gelijk, dat diezelfde rustige kam
peerders op het strand de oproer
kraaiers zijn. Verder zijn sanitaire
voorzieningen dringend gewenst.
Dokter H. Frima (die ook aan de
Duinweg woont) heeft eveneens ge
klaagd. Bovendien heb ik over de
toestand klachten van twee predikan
ten, ds. J. van Dullemen van de Her-
vórmde Gemeente in Zoutelande en
de gereformeerde ds. M. E. van Hee-
sen in Meliskerke. Op die klachten
zijn wij niet gesteld. Zoutelande mag
geen vijfderangs badplaats worden.
Er is echter geen sprake van, dat we
iets tegen het toerisme hebben. Het
vervelende is. dat de kampeerter
reinen als het ware in de kom van
het dorp liggen en dat men vroeger
vergunningen heeft afgegeven voor
veel te veel huisjes".
Zo denkt dus de burgemeester er
over.
De 81-jttrige heer J, Stroo, die
twintig jaar wethouder i» geweest
en eigenaar is van het kampeer
terrein, dat het dichtst bij de
dorpskern ligt, begrijpt dat niet
van de burgemeester. Zijn terrein
biedt plaats aan 32 huisjes en als
de afstand tussen deze bizarre
bouwsels vijftien meter moet wor
den, kan hij maar acht huisjes la
ten staan. ,X>at is de moeite niet.
Ik krijg voor elk huisje van de
eigenaar 100 staangeld per sei
zoen. Ik ben de goedkoopste. Maar
met acht huisjes is dat niet te
doen".
Sanitaire voorzieningen vindt de heer
Stroo niet nodig. „De mensen willen
geen centrale toiletten. Vijfentwintig
jaar geleden wilde ik modern zijn
en een afvoerleiding leggen, maar er
was niet eens riolering, 't Gaat ner
gens zó goed als bij mij. Elke och
tend leeg ik de emmers 32 stuks.
Sociaal toerisme
De exploitanten voeren in hun cir
culaire verontwaardigd aan, dat de
bewoners van de Duinweg iets tegen
het sociaal toerisme hebben. „Geen
sprake van", zegt de heer J. Cor-
bijn Jr. van hotel-restaurant „Zomer-
lust", die gasten heeft, die voor de
veertiende maal bij hem logeren. „Er
is trouwens niet eens sprake van so
ciaal toerisme. Een man als Stroo
verdient er misschien niet meer dan
een kwartje per persoon per nacht
aan (er gaan vier tot zes personen
in een huisje). Maar de eigenaars van
de huisjes logeren zelf een paar we
ken in hun vakantieverblijf en ver
huren het dan verder voor circa
110.per week. Na een week. heb
ben zij hun staangeld terug. In drie
jaar hebben zij de kosten van het
houten ding (circa 3000) er uit.
Bovendien komen er vaak gasten in
sleeën van auto's binnenrijden. Dat
noem ik geen sociaal toerisme".
„Het is inderdaad niet voor Jan-met-
de-pet", geeft de heer W. A. van
Krugten, die het kleinste en verst van
het dorp verwijderde terrein exploi
teert, toe. „Maar ik heb hier o.a. een
gepensioneerde politieman uit Sou.
burg. een dominee uit Middelburg en
een belastingambtenaar. Die mensen
hebben de huisjes van hun spaar
centjes gekocht en ik vind het sneu,
wanneer de helft van hen de boel
moet afbreken. We zien er zelf wel
op toe, dat er niet teveel mensen in
één huisje trekken en wat de sani
taire voorzieningen betreft, dat moet
groeien. Ik wil graag toiletten plaat
sen, maar je kunt niet alles tegelijk
doen".
Volgens de heer Van Krugten, die een
cafetaria heeft en een paviljoen op
't strand en die ook stalen meubelen
levert, vinden zijn gasten het er alle
maal prettig. Ook zijn buurman
heeft nog nooit geklaagd. De unifor
me huisjes van de heer Van Krugten
hij heeft ze zelf geleverd zien
er dan ook goed uit, „'t Planken knoeid,
In Alkmaar woedde
hevige fabrieksbrand
In de binnenstad van Alkmaar heeft
zaterdag een grote brand gewoed.
Een explosie in een vat wasbenzine
in het magazijn van de fabriek van
chemische produkten de N.V. Jan de
Vries aan het Luttik Oudorp ver
oorzaakte een grote steekvlam, waar
door een magazijnbediende A. van
der Kluk geraakt werd. Hij moest
naar een ziekenhuis worden vervoerd.
Het vuur vond voedsel in duizenden
liters benzine en allerlei chemicaliën.
De brand strekte zich u:t over een
oppervlakte van ruim 300 m2. F.en
winkelpand met woonhuis en een aan
tal magazijnen met inhoud werden
een prooi van de vlammen. Eerst na
een uut slaagde de brandweer erin
het vuur enigszins te localiseren.
Men slaagde er nog in, voor ongeveer
f 40.000 aan materiaal in veiligheid te
brengen.
De neer JStroo is eigenaar van hei
kampeerterrein, dat het dichtst bij
de kern van het dorp ligt en plaats
biedt aan 32 kampeerhuisjes. Wan
neer de afstand tussen deze huisjes
■van zes op vijftien meter wordt ge
bracht, houdt hij ruimte voor acht
over, heeft hij uitgerekend. En dat
is de moeite niet. Foto P.Z.C.).
Huuske" staat boven dat van de do
minee. Men zou uit dit opschrift kun
nen afleiden, dat de bewoners het als
een volwaardig 'vakantieverblijf be
schouwen.
Maar de heer J. Corbijn sr. van
hotel „Zonnewende" vindt het le
lijke dingen. Ook hij is niet tegen
het sociaal toerisme. „Er moet
echter een betere indeling in Zou
telande komen. Nu is Walcheren
de tuin van Zeeland niet meer. We
raken achterop bij Schomven-Dui-
veland, waar mcu de zaken beter
aanpakt en waar men om het na
tuurschoon denkt. Waarom geen
villawijk van Zoutelande tot Val-
kenisse
Volgens de heer Corbijn zou het het
beste zijn. wanneer een anderhalve
kilometer brede kuststrook onder be
heer van de Provinciale Planologische
Dienst zou komen. De gemeentebestu
ren moeten daarover niet beslissen,
meent hij.
Overigens wil hij de huisjesbezltters
niet duperen. Hij zou het prettig vin
den, wanneer de gebouwtjes overge
bracht konden worden naar een ter
rein in het uitbreidingsplan buiten tb
kom. „Nu is de toestand ondrnagli".
Men bouwt maar raak. Zonder vn-
schriften. Daardoor wordt hel natuur
schoon van Zoutelande totaal ver-