PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KONING B0UDEWIJN NAAR KONGO
Nog geen oplossing gevonden voor
integratie van luchtverdediging
Verjongingskuur voor,,Andes" in Vlissingen
BILT
Onverwacht met De Schrijver vertrokken
TER PLAATSE KENNIS NEMEN
VAN ALGEMENE TOESTAND
INCIDENTEN AAN DE GRENS
VAN IRAK EN PERZIË
Vand
aag
VERWACHT...
202e jaargang - no. 297
Dagblad, uitgave van de lirma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: w. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 .p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 17 dec. '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van 1—„Brieven of adres
bureau d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G.. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2: Zierlkzee. red tel. 2425. adm tel. 2094
Een dag nadat de Belgische minister voor Kongo, De Schrij
ver, in het Belgische parlement aankondigde dat 1960 voor de
Kongolezen het jaar van de onafhankelijkheid zal kunnen zijn,
is koning Boudewijn onverwacht voor een reis van 10 tot 15
dagen naar Kongo vertrokken.
In een woensdag op het ministerie voor Kongo verstrekt com
muniqué, dat aan de journalisten werd overhandigd toen het
militaire vliegtuig waarmee de Belgische vorst zou reizen al
gereed stond om van het vliegveld Melsbroeck te vertrekken,
staat dat het bezoek van koning Boudewijn een tweeledig doel
heeft. De vorst wil zich ter plaatse rekenschap geven van de
algemene toestand in Kongo en van de aspiraties van de
bevolking, en wenste voorts op 17 december (de dag waarop
vijftig 3aar geleden koning Leopold de tweede overleed, „aan
wie de Kongolese bevolking de geboorte van een grote staat te
danken beeft") in Stanleystad aanwezig te zijn.
Stanleyville is de eerste plaats die
de koning in Kongo zal bezoeken. Hij
wordt daar donderdagmiddag ver
wacht en zal dan gouverneur-gene
raal Cornelis ontmoeten.
De minister voor economische en
financiële aangelegenheden van
Kongo, Scheyven, weigerde bij
het bekendmaken van het commu-
Feestje
In het Nederlandse parlement is
een politiek feestje gevierd.
Zo'n feestje noemt men ,,een
plechtige herdenking". Het ging om
het statuut van het koninkrijk en
om het feit, dat de Nederlandse An
tillen en Suriname op grond van dat
statuut verenigd zijn met Nederland
als gelijkwaardige deelgenoten in
het koninkrijk.
Veel drukte is er in Nederland niet
gemaakt over dat prille jubileum.
Geen vlaggewapper, geen blijde
bijeenkomsten met zang en dans,
geen drukke bijeenkomsten.
Vermoedelijk is er in de West wel
meer aandacht geschonken aan deze
vijfjarige verbondenheid „nieuwe
stijl", maar boel druk heeft men
zich er toch ook niet over gemaakt.
In de West.evenals in Nederland
zijn het. hoofdzakelijk de poli
tici, die aan het statuut bijzon
dere waarde toekennen.
Buiten hun kring leven tienduizen
den mensen, die niet eens weten wat
het statuut is. En slechts enkelen
weten wat het inhoudt. In dit ver
band gebruikt men in politieke krin
gen graag bemoedigende woorden in
die zin, dat de bekendheid nog moet
groeien of dat het statuut nog „wer
kelijke inhoud" moet krijgen en le
vend moet worden.
Voor dat „levend worden" acht men
dan vooral de wederzijdse hulp van
belang, waarbij het op dit ogenblik
voornamelijk aankontt op hulp uit
Nederland aan de Antillen en Suri
name.
Ongetwijfeld is die wederzijdse hulp
van grote betekenis, vooral nu zij
gegeven wordt in volstrekte vrij
heid en buiten de sfeer van een be
voogdend kolonialisme.
Maar het zou van een te groot opti
misme getuigen, wanneer men aan
nam, dat hulpactiviteiten stevigheid
kunnen geven aan een zo formele
band als het statuut van Jiet ko
ninkrijk.
Dat statuut is precies even sterk
en even zwak als de band van
vriendschap en wederzijds be
lang tussen Nederland en de West.
Verminderen bijvoorbeeld om po
litieke redenen - de gevoelens van
vriendschap en van gemeenschappe
lijk belang, dan vermindert ook de
betekenis van het statuut en wordt
het een dode letter.
Waar het dus op aankomt, dat is
niet op het herdenken van de
statuut-afkondiging en niet op
het vastklampen aan een stuk pa
pier, maar op nauwere samenwer
king in het economische, en culturele
vlak, of welk ander vlak men maar
wil opnoemen.
De indruk bestaat, dat bij de grote
massa van het Nederlandse volk de
belangstelling voor de West bepaald
gering is. Ook in de West is het niet
zo best wat de populame belangstel
ling voor Nederland betreft, maar
zij is daar in elk geval een stuk be
ter dan de Nederlandse aandacht
voor de West.
Er valt op dit gebied nog heel wat
werk te doen, willen althans de
rijksdelen dichter naar elkaar groei
en. En het is volstrekt niet zeker,
dat dit werk zal slagen.
Jonge gemeenschappen, zoals in Su
riname en op de Antillen werden
gevormd," ontwikkelen zich dik
wijls heel verrassend en heel anders
dan aanvankelijk werd verwacht.
Wanneer die verrassende ontwikke
ling in het belang van deze jonge
gemeenschappen, dan zal men die
ontwikkeling in Nederland altijd
moeten aanvaarden, ook al zou de
betekenis van het „statuut" er on
der lijden.
Misschien behoeft het zover niet te
komen, maar dan zal er toch heel
wat meer gedaan moeten worden om
de levende contacten tussen de vol
keren van Nederland en de West uit
te breiden. Zoals het nu gaat is het
net iets beter dan „kwakkelen". Be-,
vredigend is het aeker niet,
niqué te antwoorden op de vraag
of het initiatief van de vorst zelf
is uitgegaan. „Ik mag geen bij
zonderheden verstrekken over de
gesprekken die de koning met mi
nister De Schijver die de ko
ning vergezelt heeft gehad",
Botsing in Varsseveld:
2 doden, 6 gewonden
Woensdagmorgen omstreeks 7 uur
heeft zich op de Doetinchemseweg
onder Varsseveld een ernstige aanrij
ding voorgedaan. Daarbij werden
twee mensen gedood en zes min of
meer zwaar gewond. De botsing ont
stond, toen een bus van de Vrede-
steinfabrieken die onderweg was
naar het werk moest uitwijken voor
een met een paard bespannen wagen.
Op dat ogenblik kwam uit de tegen
overgestelde richting een bestelauto,
bestuurd door de heer H. uit Arnhem.
Deze was met zijn echtgenote op weg
naar de Winterswijkse markt. Het
echtpaar H. werd bij de botsing op
slag gedood en vhn de arbeiders lie
pen er zes verwondingen op. Zij wer
den allen naar het Wilhelminazieken-
huls te Doetinchem overgebracht.
Beide auto's werden zwaar bescha
digd.
Lekkende gasbuis oorzaak
van explosie Dortmund
Uit een politieonderzoek is gebleken
dat een lekkende gaspijp oorzaak is
van de ontploffing die zondag in
Dortmund minstens 25 mensenlevens
eiste.
zei hij slechts. Evenmin wilde hij
antwoorden op een vraag of de
beslissing over de reis door de
Belgische ministerraad was geno
men. „Ik ben zelf nog niet zo lang
op de hoogte van de reis van de
koning", aldus de minister.
Ook minister De Schrijver had
woensdagmiddag niets over de reis
verteld, toen hij in de Belgische Ka
mer van Volksvertegenwoordigers 'n
verklaring over zijn Kongolees beleid
aflegde in antwoord op een socialisti
sche interpellatie.
Koning Boudewijn zelf had enkele
uren voor zijn vertrek in Brussel nog
een congres toegesproken over de mo
gelijkheden tot verhoging van de pro-
duktivitéït. Hij zei daarbij aan het
slot van zijn rede „Ik wilde met U
over het vraagstuk van de prpdukti-
viteit spreken omdat het van zo
groot belang Is voor ons land, al is
het niet het enige, dat mij voor het
ogenblik zorgen baart".
|IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUJ|||||||||||||||||||||||||||||||||||||im
Russen blijven J
strijdkrachten j
1 moderniseren
H Als inleiding tot het zeer ge- ff
heim overleg van de ministers
ff van defensie en financiën van ff
-= de Navo, waarbij zelfs de gro-
te meerderheid van adviseurs
H de conferentiezaal moest ver-
H laten, heeft admiraal Boone,
voorzitter van de zogenaamde g
1= standing-group, het grootste
erecollege in de Navo, woens- M
H dag meegedeeld ff
De Sowjet-strijdkrachten
M waren in het afgelopen jaar f§
aan verreikende vernieuwing
onderworpen, zowel wat be-
ji treft' conventionele als kern- M
wapens
H De Sowjet-Unie is in staat
een aanval te beginnen op f|
s praktisch elk punt waar zij
dat wenst f|
Het Sowjet-onderzeeboot-
s wapen is het grootste dat
H .„ooit heeft bestaan m
8 Dt v&ornaamste militaire
dreiging van de Sowjet-Unie j=
is nog altijd tegen het Navo-
H gebied gericht.
Men vreest in de Navo een uit-
holling van de westelijke de- j§
fensie alleen al onder invloed
H van het aangekondigde top-
overleg, terwijl de feiten die
s admiraal Boone gaf duidelijk
ff maakten, dat de Sowjet-Unie s
H koortsachtig voortgaat met de
modernisering van zijn in aan-
tal onverminderd gehandhaaf-
§f de strijdmacht.
llllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
EXTRA BEVEILIGING RAFFINADERIJ
Kassem wenst strook
in buurt van Abadan
Langs de Iraakse grens bij het be
twiste gebied Sjatt-el-Arab, was
dinsdag een schietpartij.
Van officiële Perzische zijde is ge
zegd, dat in het gebied van Abadan
Iraakse soldaten op Perzische boe
ren hebben geschoten. Een boer werd
gedood en twee boeren werden ge
wond.
Er zijn speciale voorzorgsmaatrege
len getroffen om de olieraffinaderij
van Abadan te beschermen.
De Iraakse premier, Kassem, maakt
aanspraak op een strook van vijf
kilometer bij Abadan, die naar zijn
zeggen in 1937 onder druk aan Per-
zië is geschonken. Twee weken gele
den zei Kassem op een persconferen
tie, dat het gebied weer aan Irak
zal komen. Hij hoopte evenwel, dat
het grensgeschil in der minne gere
geld zou worden. Perzië zou een
krachtig protest tegen de aanspraak
van Irak voorbereiden.
De Sjah van Perzië zal 21 december
te Teheran in het huwelijk treden
met mej. Farah Diba, aldus is door
het hof bekend gemaakt. Hier ziet
men de Sjah en zijn verloofde in
sportkleding lopen door de paleis
gangen om in de tuin een partijtje
volleybal te spelen.
...is het 50 jaar geleden, dat
H koning Leopold H van België
M overleed. ff
...viert prof. dr. ir. W. Scher-
ez merhorn, oud-minister-presi-
i| dent, te Delft zijn 65e ver- zz
jaardag.
illOimilfflOIIIIIIIIIIIIIIIU
In februari voorschot op
melkprijsgarantie
(Van onze Haagse redactie)
De minister van landbouw en visserij
is van mening, dat niet onmiddellijk
moet worden overgaan tot een perio
dieke voorschotuitkering uit het
landbouw-egalisatiefonds op de ga
rantieprijs voor het melkprijsjaar
1959-1960.
Verwacht wordt, dat eerst in februa
ri een voorschot kan worden gege
ven, zij het dan met terugwerkende
kracht. Dit werd meegedeeld in de
woensdag gehouden vergadering van
het landbouwschap.
FELLE DEBATTEN IN DE NAVORAAD
Nor stadzonder
unificatie geen
goede defensie
Generaal Lauris Norstad, op
perbevelhebber van de Navo,
heeft gisteren in de middagver
gadering van de Navo-raad ver
klaard, zijn defensieplannen niet
te kunnen uitvoeren als de Eu
ropese luchtverdediging niet
ivordt geünificeerd.
Hij schoof tevens het denk
beeld naar voren, om van
de Navo de vierde kernmo-
gendheid te maken. Hijzelf zou
dan als Navo-bevelhebber in
Europa het beheer over de
kernwapenvoorraad moeten
hebben. Naar verluidt heeft
Norstad de ministers gevraagd,
hun gedachten hierover te laten
gaan. Geen der ministers zou er
echter reeds op in zijn gegaan.
Uit het feit, dat de officiële woord
voerders na de ochtend- zowel als de
piond stijf
maakt men op, dat er
geen oplossingen zijn gevonden voor
belangrijke kwesties als de opslag
van kernwapens in Europa en de
integratie van de luchtverdediging.
Deze kwesties zullen verder worden
besproken in het permanente comité.
Vast staat wel dat er felle debatten
zijn geweest.
Frankrijk tegen
De integratie van de luchtverdedi
ging vond steun bij de meeste minis
ters, doch zoals bekend verzet Frank
rijk zich er tegen. Naar verluidt is
minister Guillaumat tijdens dit inte
gratiedebat, waaraan o.a. de Duitse
minister Strauss, de Noor Handal en
de Brit Watkinson deelnamen, ver
scheidene malen aan het woord ge
weest om zijn collega's te antwoor
den. Hij zou zich daarbij op de vlakte
hebben gehouden.
De Belgische minister van defen
sie, Gilson, zou er woensdagmid
dag op hebben gewezen dat het
voor de kleine Navo-landen ver
houdingsgewijs moeilijker is om
de gestelde doelen te bereiken dan
voor de grote. Deze klacht van
België zou ook door "Turkije en
Griekenland zijn geuit.
Visser Onderzoek niet
ongunstig voor ons land
De Nederlandse minister van defen
sie, ir. S. H. Visser, heeft woensdag-
Verbouwing werd
minutieus
voorbereid
HET PRECIES 20 JAAR oude
passagierschip „Andes" het
grootste, dat ooit door de Vlïs-
singse sluizen werd geloodst
ondergaat momenteel op de
werf van de N.V. Koninklijke
Maatschappij „De Schelde" een
rigoureuze verjongingskuur...
Daartoe „storten" ongeveer 400
plaatwerkers, pijpeuleggers,
timmerlieden, elektriciens, tegel
leggers en andere ambachtslui
zich dagelijks op deze kolos!
Heel dit Schelde-leger moet de
„Andes" omtoveren in een zo
genaamd cruise-schip: een drij
vend vakantieverblijf dus voor
reislustige en goed-bij-kas-zit-
tende passagiers.
In enkele delen van dit hoog-oprij-
zende schip veroorzaken, die 400 am
bachtslieden iedere dag 'weer een
heksenketel van door-merg-en-been-
gaande geluiden en van een ogen
schijnlijk chaotische wanorde!
Die wanorde is echter inderdaad
slechts „ogenschijnlijk", want in
werkelijkheid is op een scheeps
werf slechts zeiden een karwei zo
zorgvuldig en zo tot in de klein
ste details voorbereid als deze
verbouwing...
De strakke voorbereiding en weken
lange planning was voor „De Schel
de" bittere noodzaak! Want de eige
naar van het schip de Royal Mail
Lines Limited in Londen wilde
het schip voor het eerste deel van de
verbouwing slechts zes weken uit de
vaart nemen... En als men nu weet
dat in die zes weken onder meer een
compleet dekhuis met tientallen hut
ten zowel op het voor- als achter
schip gebouwd moet worden, dan is
duidelijk, dat alles nauwkeurig ge
pland moet zijn. Bovendien moeten
in die eerste verbouwingsperiode ook
nieuwe verblijven voor de machinis
ten op bet achterschip gebouwd wor
den, terwijl verder ook enkele lift
schachten in het achterschip naar de
later te bouwen bioscoop gereed moe-,
ten komen,
Verbazingwekkend was het dan ook
allerminst, dat ongeveer 30 man
de „Andes" op 26 november reeds
„enterden", toen het schip nog in de
Westerschelde dobberde. En terwijl
het schip omzichtig naar binnen werd
geloodst, waren die dertig man al
bezig met het slopen van houten dek
ken en het wegnemen van laadlie-
ren.
Met zijn bruto-tonnage van 26.500
ton, zijn lengte van 205 meter en
zijn breedte van 25.5 meter is de
„Andes" het grootste passagiersschip,
dat ooit op de werven van de „De
Schelde" is geweest en 't naar binnen
loodsen vergde dus wel enige uren...
En zelfs die uren werden door de
slopers van de Schelde niet verspild.
Op het droge
Ondertussen is het werk al zover,
dat op verschillende dekken de hut
ten „uit de grond schieten"... Snel
heid van handelen is ook hier nodig,
want de „Andes" moet worden ver
rijkt met 104 nieuwe passagiershut
ten, met 51 nieuwe officiershutten en
met 2 kantoren... Bij tientallen ston
den de wanden, deuren, plafonds,
meubelen en andere onderdelen van
deze hutten al bij „De Schelde" ge
reed, toen het passagierschip enkele
Mveken geleden op de werf verschee* I
Want ook dat onderdeel had men op
de scheepswerf bijzonder zorgvuldig
voorbereid.
Al weken tevoren had het Schelde-
personeel namelijk „op het droge"
twee complete hutten gebouwd en
ingericht. De „Royal Mail" keur
de deze hutten behoudens en
kele wijzigingen reeds in sep
tember vlot goed en aan de hand
van deze prototype kon men
toen de tientallen hutten van-te-
voren in serie gaan maken...
Aan boord hoeft men deze hutten
slechts in elkaar te passen en te
timmeren en benodigde meubile
ring aan te brengen.
Eigen ontwerp
Ir. J. H. Krietemeijer, de „generaal"
van het 400 man sterke leger, dat op
de „Andes" is ingezet, kon met trots
vertellen, dat zelfs de inrichting van
deze hutten door het Schelde-perso-
neel zelf is ontworpen. Het was de
heer A. Lodder, hoofd van de desbe
treffende afdeling, die zich een ware
binnenhuisarchitect toonde. Met zijn
staf ontwierp hij de inrichting van
de hutten, van de bioscoop, van de
kinderkamer en van een aantal pu
blieke ruimten, zoals de gallionbar,
(Zie slot pag. 2 kol. 2
I Besprekingen tussen
De Quay en Herter
§j Naar de zijde van het minis- f§
H terie van buitenlandse zaken
wordt vernomen, zal prof. De
Quay, minister van buitenland- f|
ff se zaken a.i., zondag en maan-
dag in Parijs besprekingen
H voeren over een aantal Navo- ff
ff kwesties. Maandagmiddag
heeft hij een onderhoud met
de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Herter. n
iliiniiiiiiiiiiiiiifliiiiiiiiiiniiniiniiiiiiiiiiniiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiii
avond op een persconferentie na het
defensiedebat in de ministersconfe
rentie van de Navo-raad te Parijs in
antwoord op een vraag gezegd, dat
de uitslag van het jaarlijksonder
zoek naar de stand van zaken op het
gebied van de defensie „niet ongun
stig voor Nederland was en uiterma
te goed in vergelijking met andere
landen".
In antwoord op een vraag over het
feit, dat op een woensdag gepubli
ceerde lijst van defensie-uitgaven
van veertien Navo-landen IJsland
heeft geen defensie Nederland tot
de drie landen behoort die in 1959
minder betalen dan in 1958, zei mi
nister Visser, dat het hier gaat om
een kwestie van kasboekingen, waar
bij de posten van het ene jaar wel
eens in een jaar worden betaald.
(Volgens het overzicht heeft Neder
land in 1958 1.656.000.000 betaald
en zal het in 1959 in totaal betalen
1.525.000.000. De twee andere lan
den die een achteruitgang te zien heb
ben gegeven zijn Italië en Luxem
burg).
Wright treedt af
De secretaris-generaal van de Navo,
Paul Henri Spaak, heeft woensdag
op de middagvergadering van de
Navo-ministerraad bekendgemaakt,
dat de Amerikaanse admiraal Je
rauld Wright, opperbevelhebber voor
het gebied van de Atlantische
Oceaan, zal aftreden.
Geldig tot hedenavond
ZACHTER WEER.
Overwegend zwaar bewolkt met
plaatselijk mist, wat regen of mot
regen. Matige tot vrij krachtige
zuidwestelijke wind. Zachter dan
gisteren.
ZON EN M AAN
18 december
Zon op 8.44 onder 16.29
Maan ©r 20.03 onder 10.38