PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Soekarno bedreigt „niet-Nederlands
buitenlands kapitaal"
Brouwershaven; veel succes met
de jaarlijkse tentoonstellingen
BILT
OOK NEDERLANDS DEEL IN
GEMENGDE BEDRIJVEN LOKT
VOEDSEL VIA LUCHTBRÜG
NAAR OOSTENRIJKS DORP
STRAALVERKEERSVLIEGTUIG
VALT NEER OP OEFENVLUCHT
202e jaargang - no. 192
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P. v. d. Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. kw.; fr p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 17 aug. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm Minim p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1<—„Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.O.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60. tel 2353 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel 2425. adm tel. 2094.
„Als het een negatieve rol speelt..."
Vrijgezellenkoningin uitgeroepen
President Soekarno van Indonesië heeft van morgen Nederland
gewaarschuwd dat al het Nederlandse kapitaal met inbegrip
van dat in gemengde bedrijven uit Indonesië zou worden ver
wijderd „indien het halsstarrig blijft in de kwestie-West-Irian".
(Ned. Nieuvv-Guinea)
In zijn jaarlijkse boodschap aan het land ter gelegenheid van de
Indonesische onafhankelijkheidsdag die ditmaal als titel droeg
„de herontdekking van onze revolutie", sprak de president ook
over de rol van het niet-Nederlandse buitenlandse kapitaal bij
de opbouw van Indonesië. Het buitenlandse niet-Nederlandse ka
pitaal moet zich houden aan de eisen die de republiek heeft ge
steld en moet geen negatieve rol spelen. „Als het zich niet aan
de regels houdt en als het een negatieve rol speelt, als het stil
zwijgend economische sabotage pleegt of illegaal steun verleent
aan de contra-revolutie, dan moet men niet verrast zijn als bet
Indonesische volk dit kapitaal op dezelfde wijze behandelt als
het Nederlandse kapitaal".
Voorkeur voor
kredieten
Soekarno zei dat Indonesië de
voorkeur geeft aan buitenlandse
kredieten boven buitenlandse
kapitaalsinvesteringen. Deson
danks zal Indonesië verdraag
zaam genoeg zijn jegens buiten
lands niet-Nederlands kapitaal.
De president zei de dat overneming
van Nederlandse ondernemingen door
Indonesië sedert vorig jaar „verband
hield met de strijd voor de bevrijding
van West-Irian en een zeer belang
rijke stap was in de Indonesische po
gingen om het nog door Nederland
bezette gebied terug te krijgen".
Echter niet alle Nederlands kapitaal
werd overgenomen terwijl Nederland
hardnekkig vasthoudt aan zijn stand
punt in de kwestie-West-Irian.
„Ik laat hier een waarschuwing ho
ren dat indien Nederland in deze
kwestie halsstarrig blijft, als het in
de kwestie van onze nationale eis
koppig blijft, dan zal aan de geschie
denis van het Nederlands kapitaal,
met inbegrip van dat in gemengde
|iiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
De monumentale St. Nicolaas- fjj
kerk in Brouwershaven vormt
een even interessant als in-
drukwelckende bezienswaardig-
heid. Mét de jaarlijkse exposi-
ties in het raadhuis ontstond
i= er een soort wisselwerking:
vreemdelingen, die de tentoon-
stellingen bezoeken, slaan het
kerkgebouw niet over en n
omgekeerd....
1 (foto P.Z.G.)
bedrijven, op Indonesische bodem een
einde komen".
Hij herhaalde zijn eerder genomen
besluit om de kwestie-Nieuw-Gui-
nea dit jaar niet voor te leggen
aan de Ver. Naties. Dit betekent
echter niet dat de regering minder
enthousiast is in de strijd om dit
gebied. „Wij zullen de strijd op
economisch terrein tegen Neder
land voortzetten. Ik hoop dat de
Ver. Naties uit onze huidige hou
ding zullen begrijpen wat onze
gevoelens jegens de Ver. Naties
zijn".
Over kritiek dat hij een dictator is
zei de president met nadruk dat hij
niet de rol van dictator wil spelen
maar dat hij geen spijt heeft van zijn
presidentieel besluit van vijf juli in
zake terugkeer naar de grondwet van
1945. Dit besluit was gebaseerd op de
overweldigende wil van de meerder
heid van de bevolkingg, zo zei hij.
Familie-systeem
Soekarno verdedigde verder het stel
sel van geleide democratie. Hij zei
dat de westelijke democratie een
„vrije strijd van liberalisme" is maar
dat geleide democratie „een democra
tie is van 'n familie-systeem" zonder
de anarchie van het liberalisme zon
der de autocratie van het dictator
schap.
Hij viel „de imperialisten" aan „die
regeringen alleen stabiel noemen als
zij normale belangstelling voor bui
tenlands kapitaal waarborgen". „Wij
noemen een regering stabiel als zij
met sterke hand voortdurend kan
werken niet om de belangen van het
buitenlandse kapitaal te waarborgen
maar om de basisbehoeften van de
bevolking te waarborgen".
VOOR WEGVERKEER ONBEREIKBAAR
Overstromingen eisten
elf mensenlevens
Helikopters van het Oostenrijk
se leger vlogen gisteren ter pro
viandering van de bewoners van
[le Oostenrijkse vakantieplaats
Filzmoos en de 500 merendeels
Duitse toeristen die daar toeven
af en aan. Door obstakels is het
dorp voor wegverkeer onbereik
baar. Gas, elektriciteit noch
drinkwater zijn er te verkrijgen
alle leidingen zijn bij de over
stroming van vorige week in het
jngerede geraakt.
Toeristen die dringehd moeten te
rugkeren, kunnen Filzmoos te voet
verlaten. Zij moeten dan een om
weg van zes uur maken over rots
blokken, omgevallen bomen en an
der puin. Hun bagage wordt per
helikopter naar het eerste dorp in
de bewoonde Wereld gebracht.
Filzmoos ligt in de provincie Salz-
zurg. De luchtbrug blijft gehand
haafd voor de aanvoer van medica
menten als dat nodig mocht zijn.
De overstromingen in Oostenrijk
hebben elf doden geëist. De schade
loopt in de miljoenen. Het interna
tionale Rode Kruis te Genève heeft
evenals het Nederlandse en Westduit-
se Rode Kruis hulp aangeboden voor
de slachtoffers.
Zaterdagavond is er weer veel regen
gevallen, maar het water van de Do-
nau steeg gisteren desondanks min
der dan dertig centimeter. Men ver
wachtte dat de Donau gisteravond
zijn hoogste peil had bereikt. Op ver
schillende plaatsen zijn de oevers
overstroomd maar het peil van deze
rivier ligt ongeveer anderhalve meter
dan bij de overstromingen van
1954.
Adenauer sprak met
Norstad en Spaak
De Westduitse bondskanselier dr.
Adenauer, die sedert 10 augustus te
Cadenabbia aan het Como-meer va
kantie houdt, heeft zondag een on
derhoud gehad met generaal Nor-
stad en de Belgische secretaris-gene
raal van de Navo, Spaak. Het ge
sprek werd gevoerd in de villa van
de Nederlandse gedelegeerde bij de
Navo, mr. D. U. Stikker, te Loveno
di Menaggio, op 8 km afstand van
Cadenabbia. Generaal Norstad, de
opperbevelhebber van de Navo, was
de nacht tevoren logé geweest van
Spaak, die ook in Cadenabbia een
villa heeft.
Zaterdag is te Grevenbricht het ze
vende wereld-vrij gezellencongr es ge
opend.
Er waren ongeveer 1000 deelnemers
uit Nederland, België, Duitsland, Ita
lië, Oostenrijk, Finland, Hongarije.
Polen, Zwitserland en Zweden.
Een hoogtepunt was de verkiezing
van me]. Anja Casander, een 25-
jarige apothekers-assistente uit Brus
sel, als vrijgezellenkoningin 1959.
Droogte teistert
China
Radio-Peking heeft zaterdag bericht,
dat meer dan 60 miljoen Chinezen
een droogte bestrijden, waardoor
meer dan 13 miljoen hectare bouw
land getroffen is.
De radio voegde daaraantoe. dat door
de droogte getroffen streken in Mid
den- en Noord-China bovendien nog
te lijden hebben gehad van een
sprinkhanenplaag.
Door verdrinking
omgekomen
De 18-jarige M. Snijders uit Sittard
is gisteren bij het zwemmen in de
Maas bij Stokkum verdronken. Sa
men met een vriend was zij de Maas
van Nederlandse naar Belgische zijde
overgezwommen. Bij het terugkeren
naar de Nederlandse oever verdween
zij in de diepte en verdronk.
Het 7-jarig zoontje van de heer Roe-
lofsen uit Opheusden is zaterdag bij
het spelen met vriendjes aan de Rijn
te water geraakt en verdronken.
Ben Goerion moet acht
dagen rust houden
De dokters van de Israëlische pre
mier David Ben Goerion hebben de
eerste ministers minstens acht dagen
volstrekte rast voorgeschreven.
Regeringskringen hebben gezegd, dat
de gezondheidstoestand van de Israë
lische premier weliswaar geen enke
le reden tot ernstige bezorgdheid
geeft, maar dat het niettemin werke
lijk nodig is dat de premier rust
neemt.
Giro 777 voor
Oostenrijk
Het Nederlandse Rode Kruis
heeft besloten zijn bekende
Rampenrekening (gironummer
777) open te stellen voor hulp
aan de slachtofers van de wa-
tersnood in Oostenrijk. Bij een
H nader overleg tussen de secre-
taris-generaal van het Oosten-
li rijkse Rode Kruis de heer Sev-
eik en de directeur van het
Nederlandse Rode Kruis de
M heer Van Emden, is gebleken
dat er o.a. voor de zwaar-
p getroffen vluchtelingenkampen
H in het overstroomde gebied
zoveel hulp nodig is dat het
Oostenrijkse Rode Kruis het
reeds vrijdag gedane aanbod
van het Nederlandse Rode
M Kruis toch gaarne aanvaardt.
Voorlopig zal uit Nederland
ee een partij beddegoed ter vvaar-
de van ruim 35.000 gulden wor-
den verzonden naar het Oos-
tenrijkse Rode Kruis in Salz-
burg. Deze goederen werden
gistermiddag reeds per vraclit-
auto verstuurd. De beide Rode
Kruis-functionarissen zullen
ee elkaar einde van deze week op
s een vergadering in Genève
persoonlijk ontmoeten en dan
zal worden overlegd wat van
Nederlandse zijde nog zal
kunnen worden gedaan.
Iiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil
BIJ CALVERTON (NEW YORK)
Vijf bemanningsleden
om het leven gekomen
Een straalverkeersvliegtuig van
het type Boeing-707 transconti
nentale versie is zaterdag bij
CaJverton in de staat New York
neergestort. De vijf leden van
de bemanning verloren allen het
leven. Het toestel, dat eigendom
van van de „American Airlines"
maakte een oefenvlucht. Er wa
ren geen passagiers aan boord.
Het ongeluk is kort na de start van
het vliegveld van de Grumman vlieg
tuigfabriek, die in Riverhead zijn ge
vestigd, gebeurd. Van een hoogte van
nog geen 30 meter dook het toestel
plotseling naar beneden in een aard
appelveld. Het vliegtuig werd totaal
vernield. Het was na het ongeluk in
brand gevlogen. Stnkken van het
toestel vlogen in het rond, mede door
een hevige explosie.
Drie lichamen van de vijf beman
ningsleden konden dank bij het snel
aanwezig zijn van de plaatselijke
brandweer, een speciaal hulpkorps
van Grumman en politiemanschap
pen, geborgen worden.
Dit ongeluk is het eerste van ern
stige aard, dat met dit type toe
stel is gebeurd. Sinds Pan Ame
rican World Airways in oktober
1958 de Boeing 707 in gebruik
nam voor oceaanvluchten naar
Londen en naar Parijs en Rome
en American Airlines, Trans
World Airlines en Gantas (Aus
tralië) in een later stadium het
straalvliegtuig in de geregelde
diensten lieten opereren hebben
zich geen ernstige ongelukken
voorgedaan.
NU VOOR DE ZESDE MAAL
„De kunst om de kunst met zo
weinig mogelijk kosten te brengen"
DIT JAAR is er in het zomerseizoen voor de zesde achtereenvolgende
maal in het raadhuis van Brouwershaven een tentoonstelling van kunst
voorwerpen te zien. Sinds 1954 is men er ieder jaar weer in geslaagd om
beneden- en raadszaal van het oude stadhuis tijdelijk te herscheppen in
een sobere expositie-ruimte en sindsdien ook hebben honderden toeristen
en eilandbewoners de weg naar het raadhuis gevonden. En niet alleen
naar het raadhuis. Want er is in Brouwershaven een soort wisselwerking
ontstaan tussen het bezoek aan de exposities en het bezoek aan de oude.
monumentale kerk; de belangstellenden voor het kerkgebouw bezoeken
iok de tentoonstelling en omgekeerd.
„Dat was ook de opzet de ten
toonstellingen moesten dienen als
een soort „aanvullende beziens
waardigheid" van Brouwershaven,
maar passend in de sfeer van het
geheel", zo verklaarde ons de bur
gemeester, de heer J. L. van
Leeuwen. Naar zijn mening en
in die mening staat hij niet alleen
is men in die opzet geslaagd.
Het geheim van net succes?
„Niet te ver gaan. Met beide benen
op de grond blijven en stukken to
nen, die museumbezoek stimuleren.
Zélf moeten we bepaald niet probe
ren om kunstmuseumpje te spelen".
Dat is ook nooit gebeurd. De
eerste tentoonstelling, die in 1954 ge
houden werd, vloeide als het ware
voort uit de praktijk van het ogen
blik. Na de februari-ramp hadden
ook in Brouwershaven talrijke men
sen veel bezittingen verloren en on
der die bezittingen waren ook kunst
voorwerpen en wandversieringen.
„Bij het zien van de wanstaltige pro.
dukten, zoals die bijvoorbeeld op de
markt in Zierikzee te koop werden
aangeboden, piekerde ik over een
vorm van voorlichting op dit ge
bied", zo vertelt nu burgemeester
Van Leeuwen. Hij vond die vorm op
een gegeven ogenblik in samenwer
king met de stad Amsterdam, die
destijd zoals men zich zal her
inneren Schouwen-Duiveland had
geadopteerd. Het stedelijk museum
was bereid zijn medewerking te ver
lenen bij het inrichten van een ten
toonstelling in Brouwershaven.
„Begrijpelijk"
Het ging er vooral om iets te vinden
inet een begrijpelijke strekking en
met positieve schoonheidswaarden.
Voor die eerste expositie vond men
dat toen, mede op advies van de
heer Van Leeuwen, in een aantal doe
ken uit de Haagse schooi.
Niet minder dan rond 1700 belang-
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
Wel constateerde men enkele malen
moeilijkheden met het hydraulisch
systeem van het landingsgestel, is de
automatische piloot een keer op zeer
grote hoogte in het ongerede ge
raakt waardoor het vliegtuig een
diepe duik maakte en heeft men een
andere maal tijdens een oefenvlucht
een motorgondel verloren, maar
daar staat tegenover dat de reeds in
gebruik zijnde Boeings inmiddels
miljoenen kilometers door de lucht
hebben afgelegd en dat in het alge
meen gesproken de maatschappijen,
die de Boeing in gebruik hebben, te
vreden zijn met de Pratt and Whit
ney motoren, die zeer regelmatig
lopen.
Het weer in Europa
Volgens de weerrapporten
avond 7 uur:
Den Helder onbewolkt
Ypenburg onbewolkt
Vlissingen onbewolkt
Eelde lichtbewolkt
De Bilt onbewolkt
Twente zwaarbewolkt
Eindhoven lichtbewolkt
Zuid-Limburg lichtbewolkt
Helsinki halfbewolkt
Stockholm onbewolkt
Oslo zwaarbewolkt
Kopenhagen zwaarbewolkt
Aberdeen zwaarbewolkt
Londen lichtbewolkt
Amsterdam onbewolkt
Luxemburg lichtbewolkt
Parijs onbewolkt
Bordeaux onbewolkt
Grenoble lichtbewolkt
Nice onbewolkt
Berlijn regen
Frankfort zwaarbewolkt
Miinchen geheel bevolkt
Ziirich zwaarbewolkt
Genève onbewolkt
Locarno onbewolkt
Wenen regen
Innsbruck regenbui
Athene zwaarbewolkt
Rome halfbewolkt
Ajaccio onbewolkt
Mallarco lichtbewolkt
21 gr.
20 gr.
21 gr.
21 gr.
22 gr.
20 gr.
22 gr.
20 gr.
27 gr.
26 gr
23 gr.
22 gr.
19 gr.
24 gr.
II gr.
26 gr.
27 gr.
18 gr.
23 gr.
17 gr.
20 gr.
23 gr.
29 gr.
17 gr.'
18 gr.
32 gr.
29 gr.
27 gr.
39 gr.
VERWACHT...
Geldig tot hedenavona
OVERWEGEND ZONNIG.
Overwegend zonnig en droog weer.
Zwakke tot matige noordelijke wind.
Ongeveer dezelfde tmeperaturen als
gisteren.-
VERWACHTING VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN.
(Van onze weerkundige medewerker)
Vandaag mooi strandweer met flinke
perioden van zonneschijn. Tempera
tuur in de middag ongeveer 22 gra
den C. Zeewater 19 graden C. Goed
zicht. Matige wind uit noordelijke
richting.
Vooruitzichten hogedrukgebled
trekt meer naar Noordzee en brengt
ons enkele dagen met zonnig strand
weer.
ZON EN MAAN
18 augustus
Zon op 5.27 onder 20.00
Maan op 19.41 onder 5.22