Strijd om balen Sumatratabak
voor Oberlandesgericht voortgezet
Een vierde zeesluis in
de Antwerpse haven
Koptische Kerk van Abessinië
vaart eigen koers
KLANKBORD
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
INDONESIË SCHOND HET VOLKENRECHT
Uitspraak bepaald
op 21 augustus
Het Hanseatische Oberlandesgericht
te Bremen heeft vrijdagochtend in
hoger beroep de eis tot beslaglegging
behandeld welke door de Verenigde
Deli Maatschappij en de Senembah
is ingesteld ten aanzien van 5189 ba
len Sumatratabak. Het Landesgericht
had deze eis afgewezen.
De beide Nederlandse maatschappij
en, van welker ondernemingen de ta
bak afkomstig is, laten eigendoms
rechten gelden op de naar Bremen
gevoerde tabak. Hangende de gerech
telijke procedures heeft de Duits-In
donesische Handelsvereniging, ge-
Drukkersconflict in
Engeland opgelost
De Engelse drukkersvakbonden
en werkgevers hebben vrijdag
avond overeenstemming bereikt
over een oplossing voor het
drukkersconflict dat ruim zes
weken lang vierduizend drukke
rijen en 1100 provinciale kran
ten stillegde.
De nachtploegen zullen woens
dag weer aan het werk gaan en
de dagwerkers donderdag.
Tien vakbonden en 150.000 werkne
mers waren bij dit conflict over
werktijden en salariëring betrokken.
Men schat dat de staking aan werk
gevers, werknemers en vakbonden on
geveer 30 miljoen pond sterling heeft
gekost. Krachtens het akkoord zal
volgende week het werk algemeen
hei-vat worden terwijl de vakbonden
hun leden over het akkoord laten
stemmen. Het resultaat van die stem
ming zal pas drie weken later be
kend zijn. Als het akkoord tenslotte
goedgekeurd wordt zullen de werk
gevers het van kracht verklaren van
af de datum van hervatting van het
werk. Men is het eens geworden over
een salarisverhoging van vier en een
half procent en een bekorting van de
werkweek met anderhalf uur tot 42
uren.
De overeenkomst zal drie jaar van
kracht blijven met een tussentijdse
overweging of verdere bekorting
van de werktijd of een nieuwe
loonsverhoging per september 1961
zal moeten worden ingevoerd.
POLITIE SCHOOT OP POLITIE
Bankovervaller in Antwerpen
aangehouden
De Antwerpse politie heeft in de
nacht van donderdag- op vrijdag on
der het viaduct aan het Damstatïon
sticht met het doel in Bremen een
nieuwe tabaksmarkt voor Indonesië
op te bouwen, de verkoop van de
omstredene balen uitgesteld. Het
Oberlandesgericht zal op 21 augustus
om 11 uur vonnis wijzen.
De Nederlandse pleiters hebben ook
bij het Oberlandesgericht de argu
menten gebruikt die op 21 april en
16 juni door het Landesgericht als
onvoldoende werden afgewezen. Na
melijk, dat de onteigening der con
cessierechten en de verkoop der van
Nederlandse ondernemingen afkom
stige tabak een schending van het
volkerenrecht inhouden.
Een der Nederlandse pleiters voerde
aan dat zijn opdrachtgevers er zeer
veel waarde aan hechten de onder
havige tabak zelf te verkopen, niet
omwille van de opbrengst der trans
actie doch omwille van het feit van
de verkoop. Omdat de onteigening,
naar het volkerenrecht gemeten, geen
een van de mannen aangehouden, die
onlangs een overval op een bijkan
toor van de kredietbank te Wuustwe-
zel hebben gepleegd. De tweede ban
diet kon echter vluchten.
Toen de politie daarop naar Ber-
chem trok, waar een van de over
vallers woont, ontstond er een in
cident toen een politieman twee
maal schoot op een verdacht per
soon die een andere politieman
bleek te zijn. Deze werd ernstig
gewond.
Ere-comité trekpaarden-
tentoonstelling
In liet erecomité van de Nationale
Trekpaardententoonstelling, dat zo
als men weet onder voorzitterschap
staat van prins Bernhard, hebben
o.m. ook zitting genomen de minis
ter-president, prof. dr. J. E. de Quay,
als oud-commissaris der koningin in
de provincie Noord-Brabant en mr.
V. G. M. Marijnen, minister van land
bouw en visserij.
Deze tentoonstelling wordt gehouden
op dinsdag 15 en woensdag 16 sep
tember in Den Bosch.
MINERAAL. Napels lag te zinderen
in de hitte en de waterrantsoenering
was nog steeds van kracht, maar de
filmactrice Valentina Cortese wilde
niettemin een bad nemen.
Nee, zij volgde niet Poppaea na die
baadde in ezelinnemelk. Valentina
kocht voor 35 gulden aan flessen
mineraalwater. Zij had haar bad.
TAND. De elfjarige Timothy Ekouri
uit Bii-mingham in de Amerikaanse
staat Alabama, moest een tand la
ten trekken, maar hij ging daarvoor
niet naar een tand- maar naar een
huisarts.
De tand was van Timothy's broertje
Michael van zeven. Voordat dit broer
tje kans had gezien de tand onder
zijn hoofdkussen te moffelen, had Ti
mothy hem weggekaapt en voor alle
zekerheid in zijn oorschelp verstopt.
De dokter heeft de tand zonder al te
vee pijn uit Timothy's oor „getrok
ken" èn hem teruggegeven aan Mi
chael.
WAT ZE ZEGGEN. De Frankfurter
Allgemeine Zeitung over de conferen
tie van Genève: „De lunch is de
voortzetting van de (koude) oorlog
met andere middelen." The New York
Times over hetzelfde onderwerp:
..Gromyko onderhandelt niet, maar
hij eet tenminste."
geldingskracht heeft, kan een schade
vergoeding niet in geld worden uit
gekeerd, doch slechts door het her
stellen van de oude toestand, in dit
geval het overdragen van de balen
tabak aan de Nederlandse eigenaars.
Daarbij werd verder aangevoerd dat
ook een Duitse rechtbank een Neder
lander moet beschermen tegen de uit
werking van onrechtmatige hande
lingen, indien dat in zijn macht ligt.
De pleiters voor de te Bremen ge
vestigde Duits-Indonesische han
delsfirma ontkenden de bevoegd
heid van het Oberlandesgericht in
deze kwestie, die in essentie een ge
schil is tussen twee Nederlandse
firma's en de staat Indonesië. En
gesteld werd dat een geldelijke
schadevergoeding kan worden uit
gekeerd in het geval dat de Neder
landse eisers door een hoge rechts
instantie in het gelijk worden ge
steld.
AANBESTEDING BEGIN 1960
Lengte 500 meter
breedte 57 meter
(Van een correspondent)
Van bevoegde zijde vernemen
wij, dat de vierde Antwerpse
zeesluis, die tevens de grootste
ter wereld zal worden, begin
I960 zal worden aanbesteed. Ze
komt te liggen ter hoogte van
Fort Frederik om de Schelde te
verbinden met de nieuwe, noor
delijke haveninstallaties. De to
tale lengte zal 500 meter bedra
gen bij een breedte van 57 me
ter. Bij laag water kunnen er
schepen met een diepgang van
L3.45 meter gebruik van maken.
Bij hoog water is de diepgang
van de sluis iets meer dan 18
meter. De totale kosten zullen
aarcdbnlijk meer zijn dan een
miljard B. Fr. Er kunnen vier
schepen van 35.000 ton tegelijk
worden geschut.
Het ministerie van openbare wer
ken heeft inmiddels de plannen
voor een derde roldeur, op 250
meter .afgewezen aangezien zulks
nog 200 miljoen B. Fr. extra zou
kosten. De Antwerpse havenkrin
gen hadden er op aangedrongen
om schuttijd te winnen. Het zou
hiermee mogelijk zijn geworden
om het ene schip te schutten ter
wijl het andere binnen liep. Hier
over heerst ernstige ontevreden
heid, die de algemene malaise-
stemming nog doet toenemen.
Men verwijt de regering, dat ze
inzake de Antwerpse havenpoli-
tiek niet actief genoeg is, zodat de
sinjorenstad steeds verder op Rot
terdam achterop komt.
Vijfde havendok
Inmiddels vorderen de werkzaamhe
den aan het vijfde havendok, dat
voor 3000 meter kaden zorgt. In
maart 1960 kan het in gebruik wor
den genomen, maarer zullen dan
vermoedelijk nog geen kranen staan.
In 1957 werd de constructie hiervan
aanbesteed, maar hoewel de raad van
Antwerpen de gunning heeft goedge
keurd, onthield het ministerie zijn de
finitieve zegen. Men verwacht, dat er
een nieuwe aanbesteding zal plaats
hebben, maar in dat geval zullen de
installaties zeker niet in maart ge
reed kunnen zijn.
De aanbesteding van het zesde ha
vendok, dat in 1965 klaar moet ko
men, ongeveer terzelfder tijd als de
vierde zeesluis, zal nog in de loop
van 1959 worden aanbesteed.
Naar het noorden
De Antwerpse haven verlegt zich met
het vijfde en zesde dok naar het
noorden. Lillo, het vijftienhonderd in
woners tellende dorpje aan de ooste
lijke Schelde-oever, op nauwelijks
acht km van de Nederlandse grens,
en veertien km ten noorden van het
stadscentrum moet voor tweederde
deel worden gesloopt: waar nu wel
varende boerderijen, winkels en
woonhuizen staan zal straks het zes
de havendok stromen. Ook de kerk
en het raadhuis vallen ten offer.
Deze „verplaatsing" wekt vooral de
kritiek van de Antwerpse midden
stand, die vreest, dat de bedrijven in
het stadscentrum daardoor straks
schade zullen lijden.
Het Wereldgebeuren
„Top" voor twee
Mevrouw Thelma Ryan Nixon
heeft lang voordat zij trouwde
weieens figurantenrollen ge
speeld in films. Tot hoofdrollen is
het nooit gekomen en zelfs ver
telt zij niet zonder zelfspot, dat een
stuk celluloid waarop zij wat meer
dan gewoonlijk „naar voren kwam",
nooit in de bioscopen is vertoond:
„het moet in de knipkamer van de
fimstudio achtergebleven zijn". Me
vrouw Nixon heeft zich overigens in
het leven niet tot „figurante-zijn" be
perkt. Deze dochter van een rond
reizende gouddelver was al op zeven
tienjarige leeftijd wees. Met hard
werken eerst bij een bankonderne
ming, later in een winkelbedrijf - -
speelde zij het klaar om zich deson
danks een universitaire opleiding te
veroveren, waarna zij lerares in han
delskennis werd. Haar hobby bleef
ook op de Whittier High School in
Californië: acteren. Tijdens een repe
titie ontmoette zij de man aan wiens
zijde zij nu door de wereld gaat: Ri
chard Nixon.
Kwestie Nienw-Guinea dit
jaar niet voor de Ver. Naties
De minister van buitenlandse za
ken van Indonesië, Soebandrio, heeft
vrijdag meegedeeld, dat de kwestie
Nieuw-Guinea dit jaar niet voor de
Verenigde Naties zal worden ge
bracht.
„Bij de huidige samenstelling van
de 'Verenigde Naties is het onmo
gelijk", zei hij een voor Indonesië
gunstige resolutie aangenomen te
krijgen".
We zitten midden in de tijd, dat de
grote modecollecties worden ge
toond. Voor de mannequins zijn de
shows altijd bijzonder vermoeiend.
Geen wonder dan ook, dat ze in
de kbrte pauze graag even een
schoen uittrekken om zich te ont
spannen.
Het schelpemnozaiek, dat de Middel
burgse kunstschilder Andries Minder
hout vervaardigde voor de nieuwe te
lefooncentrale te Tholen. Zesduizend
schelpen zijn er in verwerkt.
(Foto P.Z.C.)
„Hekkensluiters"
Parijse modeweek
„Hekkensluiters" van de Parijse na-
jaarsmodevveek. waren gisteren Guy
Laroche, Hubert de Givenchy en de
„Spaanse Fransman" Balenciaga,
van wie Laroche nagenoeg dezelfde
lijnen brengt als het merendeel van
zijn voorgangers, terwijl Balenciaga
dë gulden middenweg bewandelt door
rokken te brengen, die tamelijk kort
zijn maar niet zo opzienbarend kort
als bij Dior.
Laroche heeft de rok verlengd tot
halverwege de kuit en maakt de
jasjes van zijn tailleurs vrij lang.
De mantels zijn ook hier omvang
rijk, vaak aan twee zijden draag
baar. en dikwijls met bont gegar
neerd. Paars, beige en olijfgroen
zijn de kleuren, tuniek-effecten ont
breken ook in deze collectie niet.
Balenciaga wiens schuwheid ten op
zichte van de pers bijna spreekwoor
delijk is geworden, heeft zijn collec
tie getoond aan een gezelschap dat
grotendeels uit buitenlandse inkopers
bestond. Zijn rokken komen onge
veer 2Vs centimeter onder de knie-
j schijf; jasjes en japonnen hebben
lijnen die verlenging van het sil
houet suggereren. De mantels zijn
wijd, met iets verbrede schouders;
I de tailleurs hebben korte jasjes.
Ook Hubert de Givenchy heeft de
i pers geweerd bij de presentatie van
zijn najaarscollectie.' Inkopers, die
uiteraard wèl welkom waren, roemen
vooral de mantels van deze ontwer
per die wijd en recht van de schou
der naar beneden vallen. Kleuren
zijn beige, zwart, antraciet, gebro
ken wit en mooie groene tinten,
STEMMEN UIT DE KERKEN
Nixon in
Moskou terug
De Amerikaanse vice-president Ri
chard Nixon, is vrijdag in Moskou
teruggekeerd voor de laatste fase
van zijn bezoek aan de Sowjet-TTnie.
In de afgelopen week heeft hij Si
berië en de Oeral bezocht.
Een lid van het gezelschap van Ni
xon heeft vrijdagavond verklaard
dat geen verdere bijeenkomsten
tussen Nixon en Kroesjtsjew worden
georganiseerd. Nixon zal zondag
naar Polen reizen. De Amerikaanse
vice-president heeft voor zijn terug
keer de aanbouw van een kernreac
tor bij de Siberische hoofdstad in
ogenschouw genomen.
CGmunandowisseling
Hr. Ms. Karei Doorman
Op 4 augustus zal kapitein ter zee
H. M. L. F. E. van Oostrom Soede
het bevel over hr. ms. vliegkamp
schip Karei Doorman overdragen aan
kapitein ter zee J. G. Stegeman.
Kapitein ter zee Van Oostrom Soede
blijft evenwel commandant smaldeel
V, waarvan hr. ms. Karei Doorman
het vlaggeschip is.
Geen band meer met Egypte
Er is een tijd geweest dat Abessinië of Ethiopië dagelijks in het wereld
nieuws was. Dat was in 't jaar 1937, toen de Italianen vanuit Somaliland
het eeuwenoude rijk van de Negus gingen veroveren. Sindsdien hebben we
er zo nu en dan iets over gehoord. In de laatste weken is Ethiopië weer een
paar keer in het nieuws van onze dagbladen verschenen. De keizer van dat
land, Haïlé Sélassié is in verschillende hoofdsteden van Europa op bezoek
geweest. Hij heeft een pelgrimage gemaakt, naar Moskou, waar men hem
een lening van 400 miljoen roebel heeft toegezegd. Hij heeft eveneens Pa
rijs aangedaan, om nieuwe banden met De Gaulle, die hij persoonlijk nog
al goed kent uit de tijd, toen zij beiden te Londen in ballingschap verkeer
den gedurende de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog, aan te knopen.
Deze reis heeft een politiek doel gehad. Abessinië zoekt bondgenoten en te
vens zoekt 't economische hulp voor de ontwikkeling van de natuurlijke
rijkdommen die dit land heeft.
Daarnaast was er een kerkelijk be
richt over dit land, dat tweemaal zo
groot is als Frankrijk. Daarin werd
ons medegedeeld dat de abuna, het
hoofd van de Koptische Kerk in
Ethiopië, nu in het geheel niet meer
afhankelijk was van de Koptisch©
Kerk in Egypte. Tot 1951 is het hoofd
van de Ethiopische Kerk een Egypte
naar geweest. In dat jaar is een
Ethiopiër gekozen. Deze kerk is blijk
baar nu geheel en al zelfstandig ge
worden. Dat was ze voordien ook
reeds, want als een zelfstandige kerk
was ze aangesloten bij de Wereldraad
der Kerken. Blijkbaar is dus nu het
laatste restje van band die er nog was
met Egypte, doorgesneden en hebben
we nu twee geheel zelfstandigs kop
tische kerken. Ook dat is een teken
van deze tijd. Het zegt ons dat men in
Abessinië een geheel eigen koers wil
varen en al stond het er niet bij in 't
bericht dat we lazen, ook in dit ker
kelijk gebeuren zal keizer Haïlé Sé
lassié wel de hand hebben gehad, die
vooral na zijn terugkeer uit balling
schap, deze oude koptische kerk tot
nieuw leven heeft gewekt, zodat in
haar een zendingsbesef ontwaakt is,
dat er gedurende de laatste eeuwen
niet meer was geweest. Er zal wel
enig verband zijn tussen deze twee
berichten, het politieke en het kerke
lijke. Ze ademen beide de begeerte om
geheel onafhankelijk een eigen weg
te gaan.
Dat kerkelijke bericht doet enkele
vragen bij ons opkomen. Hoe staat
het met de christenheid in Abessi
nië? Wat is dat voor een kerk, die
koptische kerk? De encyclopedie
deelt ons mee dat Ethiopië een
land is van 15 miljoen inwoners.
Van dit inwonertal behoren er 40%
tot de Koptische Kerk (Jacobie-
ten). Van de bevolking is 34%
islamiet, die vooral wonen in het
noordelijk gedeelte van het land.
25'.'r zijn animisten (heidenen).
Protestant is 0.6% van de bevol
king. ongeveer 90.000 zielen.
Rooms-katholïek is 0.3 ruim
40.000 zielen. Deze laatste zijn er
vooral gekomen in de jaren 1937
tot 1941, toen Italië hier de lakens
uitdeelde.
In de 4e eeuw
Abessinië is in de 4e eeuw reeds ge
kerstend. Dat is geschied vanuit
Egypte. De band die dan nu verbro
ken is, heeft i6 eeuwen lang stand
gehouden. Aan de stormloop van de
islam, in de 7e eeuw en daarna, heeft
Abessinië weerstand weten te bieden
Sindsdien heeft het geleefd bijna ge
heel geïsoleerd van de rest der chris
tenheid. Die kopten behoren tot de
familie van de Oosters Orthodoxe
Kerk, maar ze vormen daarin toch
weer een apart geheel, met een eigen
liturgie en een eigen kerkorde.
De Abessinische kerk heeft, juist door
haar afgeslotenheid en zonder dat ze
er zelf enig besef van had, toch grote
invloed genad. Ze is een van de oor
zaken geweest dat de Portugezen hun
ontdekkingsreizen hebben gemaakt.
Als er ooit verwoede strijders tegen
de islam zijn geweest, dan waren het
de Portugezen. Enige eeuwen eerder
(Zie slot pag. 4 kol. 3)
ij heeft, op onafscheidelijke hoge
hal1 1
7. hakjes voorttrippelend, met haar
man al heel wat van de wereld
gezien. Op verkiezingscampagnes
was zij niet zelden onder de vaste
toehoorders van Richard, de winke-
lierszoon, die het tot advocaat had
gebracht en wiens gevatheid ook in
de politiek ruim rendement opleverde.
Zij vergezelde hem op verscheidene
reizen naar het buitenland. Opnieuw
doet zij nu voor haarzelf, voor haai
man en wie weet voor de komende
ontwikkeling in de internationale po
litiek zeer belangrijke ervaringen op
nu zij met haar echtgenoot een reis
naar de Sowjet-Unie heeft onderno
men, die haar niet alleen tot in het
binnenste van het Kremlin voerde
waar met de Russische premier Niki-
ta S. Kroesjtsjew van gedachten werd
gewisseld, maar ook wederom voor
politieke meningsuitwisseling naar
het buitenhuis van de Russische lei
der aan de Moskwa en zelfs tot in het
hart van Siberië. Het advies van
vriendinnen om op die verre reis geen
hoge hakjes maar ferme wandelschoe
nen te dragen, liet mevrouw Nixon
Siberisch. En al heeft zij door mod
der moeten hippen, zij heeft tot nu
toe geen enkel verzwikt.
Journalisten die de- sporen van deze
hakjes drukken hebben onderhou
dende verhalen naar hun redac
ties in westelijke landen doorgebeld,
waaruit blijkt dat Siberië voor Nixon
helemaal niet zo „koud" is als hij zich
had voorgesteld. Warm werd hij in
de contrastrijke steden die hij er be
zocht men vindt er armzalige blok
hutten naast moderne zware industrie
door grote menigten verwelkomd.
Wel kwamen nu en dan uit de menig
ten arbeiders naar voren die waar
schijnlijk haantje-de-voorsten zijn 111
communistische cellen en die soms
op agressieve manier vragen stel
den. Nixon heeft voor hetere vuren
gestaan en diende zó ad rem van re
pliek dat menigeen ervan overtuigd
is dat deze reis door Rusland zijn
kans op verkiezing tot Amerikaans
president als opvolger van Eisenho
wer heeft doen stijgen
Z.o zei hij tot een elektricien in
Novosibirsk die hem maar bleef
kwalijk nemen dat de Verenigde
Staten bases handhaven in andere
landen: „Is Polen uw land? En Oost-
Duitsland? Hongarije? Volgens ons
is dat allemaal niet uw land. Waar
om hebt U daar dan Russische troe
pen?"
„Amerikaanse en andere westelijke
troepen zijn in Duitsland en de Sow
jet-Unie moet haar troepen daar dus
handhaven", antwoordde de Rus.
..U hebt er dus een reden voor", ging
Nixon voort. „Ik heb deze vraag ge
steld om U te laten zien dat elk pro
bleem twee kanten heeft". Op het eind
van het gesprek zei hij te hopen dat
men tot de slotsom zal komen, dat de
schuld nooit helemaal aan één kant
ligt. „Als wij allemaal voor dit doel
samenwerken zal de dag komen, dat
gij niet telkens een van de elke vier
dagen aan bewapeningsprojecten
werkt".
Meer en meer wordt het waar
schijnlijk, dat Nixons reis zal
leiden tot een uitnodiging van
president Dwight D. Eisenhower aan
premier Kroesjtsiew om een bezoek
te brengen aan de Verenigde Staten.
Ongetwijfeld zijn aan zo'n invitatie
bezwaren verbonden, maar een voor
deel zou zijn, dat op die manier een
topoverleg van de leiders der twee
machtigste mogendheden tot stand
komt hoewel het ministeriële overleg
te Genève niet heeft beantwoord
aan de voorwaarden, die voor een
topconferentie van de Grote Vier zijn
gesteld. Men zou deze gelegenheid
kunnen aangrijpen om bij Kroesjts
jew een aantal misverstanden over
Amerika en de Amerikaanse politiek
weg te ruimen. Als ook bij Kroesjts
jew begrip ontstaat voor het feit dat
..elk probleem twee kanten heeft",
dan zou de basis kunnen worden ge
legd voor een betere verstandhou
ding, die noodzakelijk is nu keus
moet worden gemaakt uit „samen le
ven" of „samen sterven" (zoals
Nixon in Moskou zei). Mevrouw
Nixon zou kennelijk geen bezwaar
hebben om bij zo'n topoverleg meer
of minder „figurant" te zijn.
MEVROUW NIXON
hooggehakt in Siberië