PROVINCIALE ZEEUWSE COURAMT
BILT
Amerika vraagt Russen: Laat het
overleg te Genève zinvol zijn
„Dampdichte laag" kan muren met zoutschade
genezen...
Maandag confereren de Grote Vier
HERTERS VERWACHTINGEN
„NIET TE HOOG GESPANNEN"
ONTPLOFFING IN CENTRALE
OVERBELASTE BOOT SLOEG OM
OP DE NIJL: 150 VERMISTEN
VERWACHT..
202e jaargang - no. 108
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjimct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 9 mei 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advert en tlo 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of edres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no.. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: viissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen Cb.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 fb.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneu2eu, Brouwerijstraat 2; Zierlkzee. red, tel. 2-135. adm. tel. 2094.
TerwijL in het „Volkerenpaleis" en in het „Huis voor de Pers"
te Genève de laatste hand werd gelegd aan de „materiële con
ferentievoorbereidingen", hebben de Verenigde Staten vrijdag
in een nota een beroep op de Sowjet-Unie gedaan, op de komen
de besprekingen van de ministers van buitenlandse zaken van
Oost en West tot een zinvol overleg te komen. De Amerikaanse
regering wijst de Sow jet-beschuldiging van 21 april jl., dat de
Verenigde Staten door het verstrekken van moderne wapens aan
de N.A.V.O.-landen pogen, de conferentie van Genève te torpe
deren, van de hand.
Naar duurzame vrede in Europa?
Bij zijn vertrek naar Europa heeft ile Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Christian Herter, gisteravond gezegd dat zijn verwachtin
gen over „Genève" niet al te hoog zijn gespannen. Wel is volgens hem
de mogelijkheid aanwezig dat de onderhandelingen tot een duurzame
vrede in Europa leiden.
De Westduitse minister van buiten
landse zaken Von Brentano heeft
gisteravond voor de televisie ver
klaard dat het westen „alles in het
werk zal stellen om de Geneefse con
ferentie tot een succes te maken. Er
zijn echter grenzen tot hoever het
westen kan gaan, en deze grenzen
liggen daar waar de veiligheid en de
vrijheid van de mensheid in gevaar
komen".
In de Amerikaanse nota aan de
Sowjet-Unie werd een verkla
ring van de N.A.V.O.-raad aan
gehaald, volgens welke het pro
gram ter verbetering van de
defensie der aangesloten landen
een onderdeel vormt van een
reeds lang geleden uitgestippel
de koers.
Vrije keuze
Hel gaat vrij goed met de werk
gelegenheid in Nederland. Het
aantal werkloze mannen is vo
rige maand beduidend verminderd en
verwacht mag' worden, dat die ten
dens nog' zal aanhouden, want in Ne
derland tekent zich een opgaande
beweging af. dio volgens onze offi
ciële deskundigen en plannenmakers
zeker dit jaar wel zal uitduren.
Is dus op zichzelf de werkloosheid
niet meer zo dreigend als enkele
maanden geleden, toch zijn er stre
ken en dat zijn dan de noorde
lijke provincies en Zeeland waar
liet nog altijd minder goed gaat, om
dat er teveel structuurwerkloosheid
is.
Voor deze structuurwerklozen is
geen plaats meer in de bedrijfstak
waaruit ze afkomstig zijn. Ze moe
ten dus ovei'schakelen en daarvoor
zijn behalve veel tijd ook andere din
gen nodig, namelijk nieuwe bedrijven
(industrieën) en de geneigdheid om
over te schakelen.
Die eerste factor heeft men nog
wel enigermate in de hand.
Door de aanwijzing als ontwik
kelingskern krijgen bepaalde ge
meenten (en streken) inderdaad een
kans op industrie-uitbreiding. Zo
juicht men thans in Assen (Dr.) waar
men vrijwel direct na de aanwijzing
als ontwikkelingskern al een indus
trie-uitbreiding kon aanltondigén.
Maar die tweede menselijke fac
tor heeft men minder in de
hand en wat dat betreft geeft
West-Brabant een opvallende waar
schuwing. Daar heerst in bepaalde
streken ook nogal wat werkloosheid.
Onder die werklozen bevonden zich
in het najaar 1958 vrij veel mensen,
die enkele jaren lang als pendel-ar
beiders in Rotterdam en het gebied
van de Nieuwe Waterweg hadden ge
werkt. Ze werden dagelijks per bus
uit Brabant naar hun werkterrein
vervoerd. Toen de conjunctuur een
ietsje terugliep, werden die pendel
arbeiders het eerst het kind van de
rekening.
Overigens waren al eerder in de
Westbrabantse werkloosheidsgebie-
den maatregelen genomen voor uit
breiding van de werkgelegenheid en
voor bet vestigen van industrieën.
Dat laatste was wel gelukt en men
voorzag, dat in een iets verdere toe
komst geen pendel naar Rotterdam
meer nodig zou zijn, omdat in West-
Brabant werkgelegenheid genoeg zou
zijn.
Wat gebeurde echter in dit schone
voorjaar van 1959? De werk
gelegenheid in het Nieuwe Wa
terweg-gebied werd ruimer... men
trok weer pendelai'beiders uit West-
Brabant aan...
Nu pendelt er weer een duizendtal...
Intussen zitten bepaalde jonge in
dustrieën in West-Brabant met per-
soneeltekort.
Een bekende fabriek ziet zich zelfs
genoopt arbeiders te werven in Bel
gië.., En dat terwijl in West-Brabant
- en even westelijk daarvan in Zee
land nog honderden mensen zon
der werk zijn.
Hier hapert iets. En die hapering ligt
in de menselijke verhoudingen. De
een wil liever pendelen, de ander
heeft bezwaar tegen het werk in een
(lrpao.ide?) fabriek en zo kan het
gebeuren, dat een bedrijf midden in
een wevkloosheidsgebied nog moeite
moot doen om van elders werkvolk
aan te trekken.
Waaruit blijkt, dat bij industrialisatie
de menselijke factoren nauwlettende
studie vereisenl
Drukte in hotels
De hotels in Genève begonnen giste
ren reeds gevuld te raken met men
sen die te maken hebben met de mi
nistersconferentie. die maandag be
gint. De delegatieleiders der Grote
Vier worden vandaag of zondag ver
wacht, maar velen van hun adviseurs
en van de 1200 journalisten die de
conferentie zullen verslaan, zijn er al.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Herter en zijn Franse
ambtgenoot Couve de Murville ko
men vanmiddag in Genève aan, de
Brit Selwyn Lloyd en de ministers
van buitenlandse zaken van Oost- en
West-Duitsland (die beiden als advi
seur zullen optreden) zondagmor
gen. De Russen hebben, zoals ge
woonlijk, niet laten weten wanneer
ze komen. Ook de Italiaanse minister
van buitenlandse zaken Pella wordt
verwacht. Zijn westelijke ambtgeno
ten hebben hem uitgenodigd voor een
lunch op zondag.
Adviseurs 1
Verwacht wordt dat een van de
eerste stappen van de Russische
minister van "buitenlandse zaken,
Gromyko, zal zijn volledige deelne
ming van Polen en Tsjecho-Slowa-
kije voor te stellen. Het aantal ver
tegenwoordigers van het oostelijke
blok zou dan even groot zijn als
dat van de westelijken. Het wes
ten zou echter de huidige samen
stelling van de conferentie willen
handhaven. Maar het erkent wel
dat Polen en Tsjecho-Slowakije be
lang hebben bij sommige onderwer
pen die vermoedelijk ter sprake
zullen komen en is. naar verklaard
werd, bereid hen zo nodig als ad
viseur te laten deelnemen. Volgens
westelijke waarnemers zou in dat
geval ook Italië als adviseur- moe
ten optreden.
Indien Rusland vraagt om deelneming-
van landen als Roemenië, zou het
westen moeten overwegen of bijwo
ning door Nederland, Noorwegen en
België moet worden voorgesteld. De
ze drie lauden, zo werd te Genève
verklaard, zoudeu daartoe geldige re
denen hebben als de Sowjet-Unie aan
voert dat baar kandidaten als slecht-
offers van de nazi-agressie het recht
hebben, de conferentie bij te wonen.
Conferentiezaal
wordt degelijk
geïsoleerd
In liet Volkerenpaleis te Genè- M
H ve zijn arbeiders druk bezig
geluiddempende schotten aan
s te brengen om het „hoofd-
kwartier" voor de conferentie
van ministers van buitenlandse
H zaken der „Grote Vier", dat
drie etages omvat, te isoleren. |j
M In de raadzaal op de eerste n
etage zullen de ministersver-
gaderingen worden gehouden.
Daar zullen de ministers en
H hun naaste adviseurs aan een
s vierkant blok, dat gevormd
wordt door vier tafels, plaats-
nemen. Elke delegatie zal over M
een kleine aangrenzende zaal
M beschikken. De toegang tot dit
centrum zal binnen enkele se-
conden kunnen worden geblolt-
lp keerd waarna onmiddellijk de
H veiligheidsmaatregelen worden
M toegepast. Ook de toegang tot
het paleis zelf zal onder zware
controle staan.
m De vergaderingen van de mi-
H nisters zullen besloten zijn. De
ongeveei' 1500 journalisten die
H uit alle delen der wereld naar
H Genève komen om de conferen-
M tie te verslaan, zullen dagelijks
op persconferenties op de hoog-
te worden gesteld van het ver-
loop der besprekingen.
H De Amerikaanse. Franse en
Russische ministers zullen hun m
M intrek nemen in villa's. Zo zal
JE minister Couve de Murville de
beschikking krijgen over de
villa die behoord heeft aan wij-
f§ len Liaquat AU Khan. Herter
zal logeren in 'n landhuis van 'n
H (rijke Amerikaan die op het
ogenblik in Los Angeles woont
en Gromyko zal verblijf houden
H in een villa die kort geleden in
s de omgeving van Genève is ge
il huurd of op het hoofdkwartier
van de permanente Russische
M delegatie in Genève. Minister
i§ Selwyn Lloyd zal een luxueus
s appartement in Genève betrek-
ken.
M De Oostduitse delegatie zal
verspreid zijn over verschillen-
de hotels: zij was er gauw bij
wat het bespreken van kamers
betreft.
Een overzicht van de enorme ravage, 1 daar een generator uit elkaar harst-
die donderdagavond aangericht werd I te. De schade wordt geschat op en-
in de gebouwen van het Utrechts keïe miljoenen guldens,
provinciaal elektriciteitsbedrijf, toen
mevrouw Gronchi
De kóningin heeft gistermorgen op
Palcis Soéstdijk de echtgenote van
de Italiaanse president, mevrouw
Gronchi. ontvangen. Mevrouw Gron
chi maakt deel uit van de Italiaanse
delegatie die op het ogenblik ge
bieden in Nederland bezoekt, die in
195S door de watersnood werden ge
troffen.
Evenals vorige jaren organiseert het
Koningin Wilhelminafonds ter gele
genheid van moederdag een taarten-
verloting. Ter ondersteuning ran de
ze verloting werd- vrijdagmorgen
door banketbakkersleerlingen per
Mailcoach een twaalftal taarten aan
geboden aan de oudste moeders die
in de verschillende Amsterdamse
huizen verblijven. In de weduwen-
hof' aan de Karthnizerstraat te Am
sterdam viel de 91-jarige mevrouw,
de weduwe Walboom de eer te
beurt.
Gevangene aan bewakers
ontsnapt
Naar de Haagse politie vrijdagavond
meedeelde, is woensdag op het Haag
se Staatsspoor een gedetineerde aan
zijn bewakers ontsnapt. Het is de
23-jarige uit Den Haag afkomstige
A. G. H., door de politie gekenschetst
als een „kruimeldief", die in de ge
vangenis te Arnhem een gevangenis
straf van 3 maanden wegens diefstal
uitzat en begin juli zou vrijkomen.
Tot nu toe heeft men hem niet kun
nen opsporen.
H. was woensdag door leden van de
parketgroep van de rijkspolitie te
Arnhem naar Den Haag overgebracht
omdat hij moest terechtstaan voor
de politierechter te 's-Gravenhage
wegens een tweede diefstaL Hij heeft
voordat de terugreis naar Arnhem
begon kans gezien op het station aan
zijn bewakers te ontsnappen. Men
neemt aan dat de gedetineerde, die op
Hemelvaartsdag jarig was, zijn ver
jaardag niet in de gevangenis heeft
willen doorbrengen.
Vele ambtenaren van
V.A.R. waren aan boord
Men vreest dat vrijdag 150
mensen om het leven zijn geko
men bij' het zinken van een ri
vierboot in de Nijl, 25 km van
Cairo. Het schip, de Dandara,
had 270 mensen aan boord, hoe
wel het gebouwd was voor ver
voer van niet meer dan 80 pas
sagiers tegelijk. Onder de op
varenden bevonden zich vele
regeringsfunctionarissen der
Verenigde Arabische Republiek
met hun gezinnen, die een dagje
uit waren.
Door een ketelontploffing brak brand
uit. Deze ontploffing deed zich voor
toen de :passagiërs juist gereed wa
ren voor het ontbijt. De kapitein
trachtte naar de oever te varen, maar
de passagiers, die door de explosie en
de brand op het overvolle schip in
paniek waren geraakt, renden allen
naar één zijde van het dek, waardoor
de boot kapseisde. Het vaartuig zonk
zo snel dat degenen die zich nog be-
nedendeks bevonden geen kans kre
gen te ontsnappen. Waarschijnlijk
had de ketelontploffing een lek in de
scheepshuid geslagen.
Gisteravond stond vast dat min
stens elf mensen het leven hadden
verloren. Het cijfer der vermisten
werd gesteld op 150 tot 200. Zes
entwintig mensen zijn overge
bracht naar een ziekenhuis. Kik
vorsmannen zochten in het donker
de rivier nog af naar vermisten.
Later is officieel bekendgemaakt,
dat 175 mensen de ramp hebben
overleefd, doch het is nog niet be
kend hoeveel mensen zich aan boord
bevonden.
DUURZAME OPLOSSING EINDELIJK BEREIKT?
Afkoopsom of
ingrijpende
voorzieningen
OM EN NABIJ VEERTIEN JAAR
na de inundatie van Walcheren is
dus eindelijk, zoals we vorige week
al berichtten, een regeling voor de
vergoeding van zoutschade afgekon
digd. In al die jaren is deze zout
schade een toenemende kwelling ge
worden voor de bewoners van de
huizen, die troosteloos in het zoute
water hebben gestaan. Verbazing
wekkend is het dan ook niet, dat do
Zeeuwen al jaren geleden een tref
fend woord hadden voor. rontsclia-
de aan gebouwen: „Het is „muur
kanker", zeiden ze. En dat woord
is treffend, omdat het ongeveer aan
geeft hoe desastreus de gevolgen
van zeewater voor woningen, scho
len en kerken kunnen zijn en omdat
het tegelijkertijd aantoont hoe moei
lijk een remedie voor deze „gebou-
wenkwaal" is te vinden!
Nu de vergoedingsregeling er is, ligt
het voor de hand, dat vele bewoners
van „zoutschade-huizen" zich de
vraag stellen: ..Is het inderdaad
waard veèl geld te besteden aan het
opknappen van de muren of zal de
kwaal zich over enkele jaren toch
weer openbai'en?". Het stellen van
die vraag is ook vanzelfsprekend, om
dat in de afgelopen tien jaar al vele
proeven genomen zijn in zoutschade-
woningen en omdat vele van die
proeven op een mislukking uitliepen.
Te vaak bleken de middelen slechts
camouflage...
Geen wonder dus dat velen in Zee
land menen: „Er is slechts één oplos
sing: sloop van de woningen". Dat
zei ons deze week nog' weer «en aan
nemer uit Aagtekerke, die in vele
huizen getracht heeft de zoutschade
te herstellen. Maar het is duidelijk,
dat deze maatregel sloop van de
woningen wat al te rigoreus is...
En dat is volgens vele deskundi
gen ook bepaald niet nodig. De
Nijverheidsorganisatie voor Toe
gepast Natuurwetenschappelijk
Onderzoek (T.N.O.), die zich
reeds jaren bezig houdt met dit
vraagstuk, ziet de toekomst voor
de, zoutscbade-woningen niet al te
somber in. Mits... men het goede
geneesmiddel toepast!
Oorzaak van kwaal
Zoals bij alle ziekteverschijnselen is
het voor de vervaardiging van een
geneesmiddel nodig de oorzaak van
de kwaal te weten. T.N.O., maar ook
verschillende particuliere onderne
mingen hebben zich daar de laatste
tien jaar mee bezig gehouden.
En men kwam tot deze slotsom:
muurkanker ontstaat doordat het
zout in de muur in vochtige,perioden
water aantrekt en in droge perioden
weer vocht afstaat. Door deze wis
selwerking, die onder meer kristal
lisatie van verschillende zouten tot
"gevolg heeft, ontstaat ook „volume-
vergroting", waardoor de steen als
het ware uit elkaar wordt geperst.
Daardoor ontstaan de bekende ver
schijnselen: verpulveren van steen en
voegspecie. De werking treedt steeds
op in liet oppervlak, dat aan de
muur grenst.
T.N.O. beschrijft nu de remedie als
volgt: wordt de muur afgedekt met
een vochtdichte laag dan wordt de
wisselwerking tussen muur en omge
vende lucht tegengegaan en kan het
herhaald kristaliseren niet plaatsvin
den, hetgeen tot gevolg heeft, dat
stukdrukken van pleister of steen
zich niet voortzet... Ziedaar de oplos
sing!
De moeilijkheid was alleen nog een
deklaag te ontwikkelen, die niet al
leen „dampdicht" was. maar die bo
vendien goed op de muur hechtte.
(Zie slot pag. 4 kol.. 2)
KORTE PREDIKATIE
IS HEMELVAART VOOR U EEN
FEEST
Een dwaze vraag misschien. Het ligt
er helemaal aan, wie U bent. De een
zegt: het is een vrije dag. Een ander
meent: een onbegrijpelijk gebeuren
lang geledentoen Jezus van de aar
de 'verdween ivaar zijn vrienden bij
stonden.
Is het daarom een feest
Neen, doch het gedenkt iets, waar
van de gevolgen voortduren. Wij her
denken de bevrijding van 19.'f5, dank
baar, om nooit te vergeten, want wij
plukken dagelijlcs de vruchten daar
van.
Evenzo Christus' hemelvaart. Het ge
beuren- zelf moge onverklaarbaar
zijn, een onbegrijpelijk wonder,
maar het feit ligt er en wij rekenen
met de gevolgen.
Waarom het daarbij gaat
Met de woorden van de onbekende
schrijver van de brief aan de He
breeën: wij hebben een grote hoge
priester, die de hemelen is doorge
gaan, Jezus, de Zoon van God",
(Ilebr. h vers Ut).
Merkt U op: wij hebben! Niet: icij
•moesten trachten te krijgenwij ho
pen. Maar een keihard feit: wij heb
ben een hogepriester, houdt er reke
ning mee!
Overigens is dat geen eer om trots op
te zijn. Wij hébben een advocaat, die
onze zaak opknapt. Dat roep je niet
over straat: „ik ben bij een zaak be
trokken eit heb een pleitbezorger no
dig, want alleen kom ik er niet meer
uit".
In deze wereld, xoaar ieder zegt', „nou
ja, een ander is ook niet beter; ze
doen alemaal wél eens wat", erken
nen de christenen„Zo gaat het niet
langer; er moet wat gebeuren. Wij
hébben Eén- nodig, die voor ons op
komt".
Welnu, die is er: deze hogepriester
Jezus, de Zoon van God.
Die op Golgotha werd gekruisigd,
omdat er in Gods naam iets gebeu
ren moest.
Die op Pasen opstond uit de doden,
zodat de slagzin, dood is dood en er
is nog nooit iemand teruggekeerd"
een overwonnen standpunt is en het
woord hopeloosuit het christelijk
woordenboek dient geschrapt.
Op Hemelvaartsdag ging Hij weg
van de aarde. Hoe is moeilijk uiteen
te zetten. Maar het feit maakt de
dag tol een feest.
Hij trekt zich niet terug na volbrach
te arbeid, doch blijft meedoen. Hij
staat buiten het strijdgeicoel, maar
in het hart van het wereldbestuur.
Hij is ons daar nog liever dan hier
bij ons.
Wij willen gaarne geloven, dat de re
gering regeert en voor alles en ieder
een zorgt. Maar het is een gerust
stelling iemand bij de Koning aan
het hof te weten, ellce dag, die toon
de hart voor ons te hebben. Hij heeft
voor ons getobd en ons prachtig
voortgeholpen. Hij werkt door. Hij
draagt ons in het hart en brengt ons
lot voor Gods troon.
Heniélvaart is een feest, algemeen
erkend" onder de Christenen, toant
zij hebben nu hun liefste vriend aan
Gods hof, die daar voor hen pleit.
Oosterla-ncl. G. J. Rijks.
Geldig tot hedenavond
KANS OP EEN BUI
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk een regen- of onweersbui. Onge
veer dezelfde mïddagtemperttturen als
gisteren of Iets lagere. Zwakke tot
matige wind uit oostelijke richtingen,
maar langs de kust ook wind van zee.
ZON EN MAAN
10 mei
Zon op 4.56 onder 20.18
Maan op 6,51 onder 22.39.
11 mei
Zon op 4.54 onder 20.1»
Maan op 7.36 onder 23.26
