PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT „Rusland wil Verenigde Staten, Frankrijk en Engeland niet uit Berlijn verjagen" Rode Kruisziekenhuis Zierikzee in financieringsmoeilijkheden BILT „Vakantieganger" Mikojan in Washington BEKENTENIS VAN BOELGANIN: „ZWAK, ONOPRECHT EN VALS" TWINTIG DODEN DOOR ZWARE ONTPLOFFING IN ISTANB0EL 202e jaargang - no. 5 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. v. d. Velde en P. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter.. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week: 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Woensdag 7 jan. 1959 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mim. Minim, p. advertentie 4.—. Ing mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (niax. 8 regels) 23 cent p. regel met een minimum van 1.—. „Brieven of adres bureau v. d. blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg. Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094. „Voorstellen van Kremlin dienen als basis voor overleg" In gezaghebbende kringen te Washington overheerste dinsdag de indruk dat de Russische vice-premier Mikojan, die maandag een onderhoud had met Dulles en 's avonds dineerde met een groep congresleden, tot op ze kere hoogte met een vredesmissie is gekomen. Mikojan schijnt beidé malen verklaard te hebben dat de Sowjet-Unie niet dé bedoeling heeft Frankrijk, de Verenigde Staten en Engeland uit Berlijn te verjagen, en bereid is een compromis aan te gaan. Maar de Sowjet-TJnie zal niet afzien van de „soe vereiniteitsoverdracht" in dé corridors naar West-Berlijn. Hoewel de besprekingen met Mikojan geheim zijn, is uitgelekt dat de vice- premier de verzekering heeft gege ven dat zijn regering niet wil aanstu ren op een blokkade van West-Ber lijn, zoals in 1948. Hij heeft de indruk gewekt dat een belangrijk deel van wat men „de kwestie Berlijn" is gaan noemen, slechts dient om te komen tot een conferentie op het hoogste ni veau met de Westerse Grote Drie. Weliswaar heeft Mikojan tot dusver slechts van een Russische-Ameri- kaanse topconferentie gesproken, maar men verwacht geen Russische tegenwerpingen wanneer Amèrika de wens uit dat ook Frankrijk en En geland deelnemen aan de eventuele conferentie. Kaartjes De geschiedschrijvers, die over honderd of tweehonderd jaar aan het dan levende geslacht een beeld moeten geven van de twin tigste eeuw zullen geen gemakkelijke taak hebben. Er is tot nog toe in geen enkele eeuw zoveel vastge legd en beschreven in documenten, boeken, kranten, tijdschriften, foto- en filmarchieven als juist van en over deze twintigste eeuw. Nu al past de twintigste-eeuwers enige bezorgdheid voor wat zij de la tere geschiedschrijvers aandoen, die dit alles moeten doorworstelen uitpluizen „op blijvende waarde". De vrees moet zelfs bestaan, dat de piuizers zullen stuiten op zoveel gro te gebeurtenissen, hemelbestormer rijen, revoluties, oorlogen (warm en koud), machtige uitvindingen en so ciale hervormingen, dat ze aan d€ kleine „leuke" dingen niet meer toe komen. Neem bijvoorbeeld van die kleine, leuke dingen de viering van de nieuwjaarsdag met de goede wensen en de visitekaartjes... Die viering neemt andere vormen aan door het snelverkeer, de tele foon, de radio en de televisie... de goede wensen zijn er nog wel bij, maar ze zijn niet meer zo enthou siast. Veel mensen reageren er op met zachte ironie in de trant van „aar dig, dat je het zegt, maar het doet me weinig". Het is heel wel moge lijk, dat de nieuwjaarsviering in Ne derland en West-Europa zachtjes aan verwatert en dat over vijftig jaar weinigen meer iets weten van de wijze waarop men in het begin van de twintigste eeuw de nieuwjaarsdag tot een heel bijzondere maakte. En over honderd jaar zal vrijwel nie mand er meer iets van weten, want dan horrelt uit de geschiedboeken van die tijd alleen nog maar het grote nieuws uit de twintigste eeuw op. Jammer is dat wel van die ge zellige nieuwjaarsvieringen uit het begin van de twintigste eeuw. Vie ringen met veel handschudden, met veel oprechtheid en met gedrukte kaartjes, waarop een pen de letters „g.n." of „m.h.g." had neergekalkt. Een ding staat nu al vast: de vi sitekaartjes op de nieuwjaars dag zullen verdwijnen. Elk jaar wordt die vorm van geluk wens minder eft minder. Men heeft in de Brusselse postkanto ren de visitekaartenvelopjes dit jaar zo goed mogelijk geteld. Er waren er 250.000 minder dan het vorig jaar of rondweg 12,5%, Wanneer dat zo met sprongen van 12,5% per jaar doorgaat dan is het gauw gebeurd en dan moeten we dus afscheid nemen van dit merkwaar dige feestkaartje. Er is een tijd geweest, dat kinde ren op de ochtend na de nieuw jaarsdag elkaar de loef afsta ken met opmerkingen zoals: „Mijn vader kreeg 37 kaartjes op nieuw jaarsdag" en als een kind daarop niet kon verklaren, dat z'n eigen papa in de huiselijke brievenbus veel meer dan 37 kaartjes vond... wel dan had zo'n kind toch maar een weinig populaire pa, die schraal in zijn vrienden zat. En toch stemt het af scheid van het visitekaartje een beetje weemoedig, want er waren al tijd kaartjes bij van heel oude ken nissen..., mensen, die al jaren uit de fezichtskring verdwenen waren en ie alleen nog op nieuwjaarsdag lie ten weten, dat ze leefden en nog al tijd goede herinneringen bewaarden aan een voorbije tijd. Tot die voorbije tijd gaat dat nieuw jaarskaartje nu wel spoedig beho ren... misschien nog tien of vijftien jaar en dan is het afgelopen met „g.n." of „m.h.g."... Voorgoed, want de dikke geschiedenisboeken voor de kinderen van de 21ste eeuw zullen te weinig ruimte hebben om er mel ding van te maken. Voorts heeft Mikojan getracht duide lijk te stellen dat de Sowjet-Unie geen ultimatum in de zin had toen zij op 27 november vorig jaar de beken de voorstellen met betrekking tot een vrije stad West-Berlijn aan de Grote Drie voorlegde. Het is alleen de be doeling van het Kremlin dat de voor stellen dienen als basis van een later overleg. Een opmerking die men niet onbe langrijk achtte is de volgende, door Mikojan gemaakt tijdens het diner van maandagavond met een groep congresleden uit Huis en Senaat. Mi kojan zei: „Wij geloven dat er meer contacten moeten ontstaan op alle ni- veau's, van de laagste tot de hoog ste. Om niet jaren achtereen te pogen een agenda op te stellen is het beter zonder agenda bijeen te komen. Ik geloof dat wij in die richting gaan". Mikojan zou gisteravond een on derhoud hebben met de Ameri kaanse vice-president, Nixon, al dus is officieel te Washington be kendgemaakt. Volgens het Amerikaanse ministe rie van buitenlandse zaken is tot de bespreking besloten op verzoek Mikojan. Mikojan heeft een gesprek gehad met de Amerikaanse vakbondsleider Reuther van de bond van personeel uit de auto-industrie. Dit geschiedde op een door de voorzitter van de bond van elektriciens, Carey, gegeven lunch. Mikojan heeft tot vakbondsleiders zegd dat Moskou een internationale commissie Wenst ter verzekering van. de toegang tot een vrije stad Berlijn, ook uit West-Duitsland. Carey zei de indruk te hebben; dat Mikojan de zaak wil sussen en een oplossing wenst. De Rus bezocht dinsdag onverwacht een groot levensmiddelenbedrijf, waar hij zelf een wagentje voor inkopen voortduwde en voor een bedrag van negen dollar aan waren kocht. Kroesjtsjew tot Humphrey Eisenhower is een eerlijk man, die vrede wens! De Amerikaanse senator Hum phrey, die onlangs een onder houd heeft gehad met Kroesj- tsjew, schrijft in „Life", dat de premier hem heeft gezegd, dat een vrije stad Berlijn kan leiden tot het breken van het i ijs tussen de Sowjet-Unie en j de Verenigde Staten. Hum- j phreys vraaggesprek met j Kroesjtsjew duurde acht uur. j Over Eisenhower zei Kroesj- tsjew, aldus Humphrey, dat de j Amerikaanse president „een j heel eerlijke man is, die vrede j wenst". De Rus zei over oud- president Truman: „Ik mocht i Truman niet, ik had een hekel aan zijn politiek, maar Tru- j man nam besluiten". Kroesjtsjew had geen goede i woorden voor de Amerikaanse j minister van buitenlandse za- j ken Dulles, aldus Humphrey. Het Amerikaanse weekblad „Time" heeft generaal De Gaulle uitgeroepen tot „man van het jaar". Volgens het blad is De Gaulle de enige leider in de wereld die „het explosieve verlangen naar wijziging" dat in 3958 over de aarde trok, heelt „beteugeld en een positieve richting heeft gegeven". VOLGENS PARTIJLEIDERS Maarschalk nog lid van centrale comité Communistische partijleiders hebben de bekentenis van maarschalk Boel- ganin over medeplichtigheid aan de „tegen de partij gerichte activiteit" in 1957 verworpen en deze „zwak" onoprecht, onprincipïeel en vals" ge noemd. Hun kritiek op de oud-pre mier werd onthuld in het verslag van de bijeenkomst van het voltallige centrale comité op 15 december in Moskou, dat dinsdag als officieel do cument werd gepubliceerd. Uit het verslag blijkt, dat Boelganin anders dan de andere leden van de „anti-partij-groep", nog lid van het centrale comité is. De mogelijkheid wordt geopperd dat de kwestie van de „tegen de partij gerichte groep" op het partijcongres dat op 27 janua ri zal beginnen, opnieuw aan de orde zal worden gesteld. Uit het verslag blijkt voorts dat ne gen leden van het centrale comité kritiek op Boelganin hebben geleverd omdat hij in gebreke is gebleven een volledige bekentenis af te leggen. De leden gebruikten woorden als „verraderlijk" en „dubbelzinnig" voor verklaring van Boelganin. Hieruit i wetenschappelijke kringen in id is de geslaagde lancering Ook Rusland is de gesl van Moonikhet onderwerp van de dag. Men ziet hier hoe een groepje sterrelcundigen en journalisten de baan van de raket bespreken aan de hand van een kaart in het planeta- rhim van Moskou. zou kunnen blijken dat Boelganin verplicht zal zijn aanvullende bijzon derheden te geven over zijn activi teit in de „anti-partij-groep". De eer ste uitgave van het verslag was in Moskou bijna onmiddellijk uitver kocht. Voor het eerst sedert de oorlog is een volledig verslag van een bij eenkomst van het centrale comité gepubliceerd. De toestemming hiervoor verzekert de grootst mo gelijke publiciteit voor de politiek van Kroesjtsjew en de veroorde ling van de partijvijandige groep. Twee mannen wilden winkelierster beroven Twee jongemannen hebben maandag avond tegen sluitingstijd in een siga renzaak aan het Roelof Hartplein in Amsterdam-Zuid een mislukte bero vingspoging gedaan op de 67-jarige winkelierster mevrouw H. A. Vogel poel-Van Leeuwen. De jongemannen kwamen tegen zeven uur de winkel binnen en vroegen een pakje sigaret ten. Nog voordat de winkelierster dit kon geven vroegen zij de vrouw om haar geld. Toen de winkelierster antwoord de dit niet te hebben kreeg zij on verwachts van een der mannen, die schuin achter haar stond, met een stok twee harde slagen op haar hoofd waardoor zij een lichte verwonding opliep. De vrouw begon te gillen waarop de overvallers de vlucht na men. Toen de man van het slachtof fer op het hulpgeroep de winkel bin nensnelde waren de daders daaruit reeds verdwenen. De Russische vice-premier Mikojan, die met de Russische ambassadeur in AmerikaMensjikow, een tocht langs de bezienswaardigheden van Wash- inghton heeft gemaaktkreeg bij de ze gelegenheid een wat wrange ver- rassing te slikken, toen hij bij een boekhandel- belandde, waarvan een hele étalage was gewijd aan het boek „dr. Zjiwago" van de Rus Boris Pas ternak. Deze telefoto toont Mikojan (rechts) en Mensjikow (links) bij de- Ministers MoIIet en Thomas nemen Aangenomen wordt dat minstens twintig mensen zijn gedood bij een ontploffing in het centrum van Istan- boel. Verscheidene gebouwen in het krantencentrum, de Babïalistraat, werden vernield. De politie zei te vre zen dat er vele gewonden zijn. Men meent dat de ontploffing ont stond in het gebouw van een krant toen men bezig was lood te smelten. Een deel van het gebouw stortte in en verscheidene journa listen werden gewond. Ook een gebouw naast deze krant stortte in waardoor verscheidene mensen werden getroffen en een voorbijrijdende autobus werd bescha digd. Een aantal hotels in de omge ving werd zwaar beschadigd. Talrij ke ruiten werden vernield. De. straten waren bedekt met puin en glasscherven. Brandweerlieden deden al het mogelijke om mensen te red den die klemzaten tussen de inge storte gebouwen. Het is niet bekend hoeveel doden onder het puin liggen, Raket in baan om de zon De Sow jet-ruimteraket „Mechta" zo duiden de Russen thans de Moonik aan, is thans op 800.000 km van de aarde en 500.000 km van de maan, al dus heeft de vice-president van de academie van de wetenschappen van de U.S.S.R., Alexander Topchiev op een persconferentie gisteren te Mos kou medegedeeld. Dit betekent dat de raket vrijwel in haar ellipsvormige baan om de zon is gekomen en de eerste kunstmatige planeet is gewor den, aldus Topchiev. volgens officiële cijfers zijn er negen lijken gevonden en zijn er 143 ge wonden in ziekenhuizen opgenomen. Een kapper die zijn zaak ontvluchtte vlak voordat het huis instortte, ver telde dat drie vrouwen aan de over kant levend verbrandden. De oorzaak van de ontploffing, die andere bran den veroorzaakte, stond nog niet vast. Twaalf doden bij branden in Amerika Bij een brand in de woonbarakken van de universiteit van Syracuse, in de Amerikaanse staat New York, zijn zeven leden van de Amerikaanse luchtmacht om het leven gekomen en vijftien gewond. De brand brak uit ln de vroege och tenduren toen de vliegers, die een speciale cursus volgden, nog sliepen. Bij een brand in 'n tehuis voor ouden van dagen in Martinsburg, West Vir- ginie, kwamen vijf mensen om het le ven. Koningin neemt korte wintervakantie Koningin Juliana heeft het voorne men in februari een korte winter vakantie door te brengen in Berner Oberland. Prins Bernhard maakt in die tijd zijn reis naar Chili. De prin sessen zullen de koningin niet ver gezellen. TOUWTREKKEN OM EEN MILJOEN... HET FRAAIE, ENKELE JAREN GELEDEN GEBOUWDE Zweedse Rode Kruisziekenhuis te Zierikzee heeft momenteel met ernstige fi nancieringsmoeilijkheden' te kam pen, die het gevolg zijn van intrek king van de rijksbijdrage. Het zie- Lening kan niet worden afgelost kenhuis is gebouwd uit een gift van ruim twee miljoen gulden van het Zweedse Rode Kruis en een geldle ning van ruim één miljoen gulden, aangegaan door het Nederlandse Rode Kruis en later overgenomen door de stichting „Rode Kruiszie kenhuis Schouwén-Duiveland". Het rijk stelde zich toen garant voor de rente en aflossing van de lening, hetgeen er in feite op neerkwam, dat de stichting jaarlijks dit be drag uit 's ryks kas ontving. Nu evenwel sedert 1 januari 1958 de rijksregeling is ingetrokken, heeft de stichting in september van het vorig jaar niet aan zyn verplichtin gen kunnen voldoen. De situatie die daardoor is ontstaan, is voor het stichtingsbestuur aanleiding ge weest de minister van Sociale Za ken te verzoeken de bijdrage alsnog te verstrekken. Een beslissing is op dit ogenblik nog niet genomen. De na de ramp van 1953 door het Zweedse Rode Kruis geschonken gift, heeft de doorslag gegeven om in Zie rikzee een nieuw, modern en goed ge outilleerd ziekenhuis met tachtig bed den te bouwen. Daar het bedrag even wel ontoereikend was, moest tevens een lening van f 1.115.000 worden aangegaan. Terecht is toen van Zweedse zijde opgemerkt, dat deze le ning voor het zo zwaar getroffen ei land geen verzwaring van lasten tot gevolg zou mogen hebben. Slechts onder deze voorwaarde stelden Zweden de gift beschikbaar voor de bouw van het ziekenhuis. Het rijk is daarmede- volledig akkoord gegaan door de rente en aflossing van de geldlening te garanderen. De stich ting Rode Kruisziekenhuis Schouwen- Duiveland, die de lening van het Ne derlandse Rode Kruis had overgeno men, kreeg van 1957 af een rijksbij drage. Met de geldschieter, een ver zekeringsmaatschappij, die het geld tegen een rente van 3%'s jaars had geleend met een looptijd van 40 jaar, was overeengekomen, dat de rente halfjaarlijks en de aflossing jaarlijks zou worden voldaan. Het opheffen van de rijksregeling betreffende garantstelling door het rijk van het onrendabele gedeelte der bouwkosten, betekende voor het ziekenhuis in Zierikzee een zware slag. De stichting kon daar door op 1 september j.l. de jaar lijkse aflossing van f 27.875. alsmede de 3\t>% rente van het re sterende bedrag van f 1.087.125. niet betalen. (Zie slot pag. 2 kol. 5) ontslag Uit protest tegen het bezuinigings programma van generaal De Gaulle hebben twee van de drie socialisti sche ministers in het Franse kabinet ontslag genomen. Het zijn Guy MoI Iet, minister van staat en secretaris generaal van de socialistische partij en Eugène Thomas, minister van de P.T.T. Zij hebben hun ontslagaanvrage reeds ingediend op 27 december de dag waarop de devaluatie van de frank werd bekendgemaakt. Mollet en Tho mas zullen aanblijven tot 8 januari, wanneer De Gaulle president wordt en een nieuwe regeling zal worden geïnstalleerd. Uit het communiqué blijkt niet dat de dèrde socialistische minister, de minister voor de Sahara Max Lejeune, is afgetreden. Prof. Romme betreurt het als Partij van de Arbeid in Prof. mr. C. P. M. Romme, fractie voorzitter van de K.V.P. in de Twee de Kamer, heeft gister in een radio toespraak enige punten aangeroerd uit een radiotoespraak, die oud-minis- ter-president dr. W. Drees vorige week voor de VARA-microfoon heeft gehouden. Prof. Romme verklaarde daarbij het te zullen betreuren wanneer de Partij van de Arbeid, na de verkiezingen in de oppositie gaat, zoals dr. Drees had gezegd het waarschijnlijkst te ach ten. Miskenning van het goede van de brede basis acht prof. Romme niet in 's lands belang. Mocht het echter gebeuren, dan is het bemoedigend wat dr. Drees aan het einde van zijn toe spraak zei dat de Partij van de Ar beid ook in de oppositie strijdvaardig en constructief zal zijn. Ik hoop het voor de ontwikkeling van de demo cratie, besloot prof. Romme zijn ra dio-toespraak. Na regen weer kouder M fVan onze weerkundige |f medewerker). Een vrij actieve depressie be ll reikte dinsdagavond Engeland en koerste in de richting van M ons land. Hierdoor zal er weer regen vallen en wordt er tijde- s lijk uit het zuidwesten zachte H lucht aangevoerd. Aan de noord kant van de depressie-kern M waait een oostelijke wind met als gevolg, dat de neerslag in het noorden van Nederland als sneeuw kan vallen. Zodra vandaag de depressie- kern onze omgeving is gepas- H seerd. zal de wind weer naar west tot noordwest ruimen en wordt er opnieuw koudere lucht aangevoerd. In deze koudere lucht zijn weer enkele hagel- of sneeuwbuien mogelijk. H In Scandinavië begint het nu ook kouder te worden en in on- M ze omgeving komt de grens tussen'zachte en koude lucht steeds dichter in de buurt te ij liggen. Toch zijn er nog geen aanwijzingen voor een vorst- periode van betekenis, maar geleidelijk aan wat kouder weer lijkt ons niet onwaar- schijnlijk. VERWACHT. Geldig tot hedenavond TIJDELIJK ZACHTE LUCHT Overwegend zwaar bewolkt met tij delijk regen. Matige tot krachtige en langs de kust van Zuid-Holland en Zeeland tijdelijk harde westelijke wind. In het noorden van het land aanvankelijk nog overwegend matige zuidoostelijke wind. Vooral in het zuiden en midden van het land hoge re temperaturen. ZON EN MAAN 8 januari Zon op 8.47 onder 16.47 Maan op 7.34 onder 16.33

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 1