PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RAKET VLIEGT IN RICHTING VAN DE ZON
Eerste door de mens
gemaakte planeet
Waarom talmt „financiën" met afwikkeling
van de „naschade"?
Met te grote snelheid MAAN voorbijgeschoten
ffv
GEDEELTE SCHOLENCOMPLEX
TE ROTTERDAM UITGEBRAND
VICE-PREMIER MIKOJAN TE
WASHINGTON AANGEKOMEN
202e jaargang - no. 3
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P. v. d. Velde en P B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 5 januari '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Minim p advertentie 4.—.
Ing mededelingen dnemaal tarief.
Kleine advertenties «max 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisstngen Walstr. 58-60. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51. tel. 3841; Goes. L. Vorststr. 63. teL 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red tel 2425. adm tel. 2094
De raket, die de Russen vrijdag hebben gelanceerd, is het doel, de maan,
voorbijgeschoten en vliegt thans in de richting van de zon. Zondagavond
om acht uur bevond de raket zich op een afstand van 510.000 km van de
aarde en van 180.000 km van de maan. De Russische opsporingsstations
hadden gisteravond het contact met de raket verloren tengevolge van de
draaiing van de aarde. Als het radiocontact met de raket verbroken zal
zijn, zal dit in feite betekenen dat de raket voorgoed is verdwenen. Zij zal
steeds meer in het gebied van de aantrekkingskracht van de zon komen
en niet meer vanaf de aarde kunnen worden waargenomen.
De raket passeerde zondagochtend om 3.59 uur Nederlandse tijd de maan
op een afstand van 7.500 km. Verondersteld wordt dat op 14 januari de
raket, die officieel de naam van Moonik heeft gekregen, het dichtst bij de
zon zal komen nl. op een afstand van 146.400.000 km en dat de raket met
een omlooptijd van 25 maanden een eivormige baan van 343.600.000 km
om de zon zal gaan beschrijven. Het verste punt van deze baan ligt op een
afstand van 197.200.000 km van de zon. Toen de raket de maan
was zij 370.000 km van de aarde verwijderd.
Amerikanen werken aan
motor voor ruimteschip.
Het Amerikaanse leger heeft za
terdagavond bekendgemaakt, dat
spoed wordt gezet achter een pro
ject voor ontwikkeling van een ra
ketmotor, die een zwaar ruimte
schip in een baan om de aarde, om
de maan of om de zon zal kunnen
brengen. De druk van deze motor
zou circa 700 ton bedragen en ver
kregen worden door samenvoeging
van een soort Jupiter-raketmoto-
ren.
Het legercentrum voor beproeving
van Redstoneraketten zal dit jaar
proeven nemen met raketten die
een nuttige lading over grote af
standen kunnen vervoeren. Per
fectionering van dergelijke raket
ten zou het op de duur mogelijk
kunnen maken, dat troepen binnen
enkele uren naar elk gewenst punt
op aarde worden overgebracht.
De Russische geleerde Anatoly Bla-
gonravow, hoofd van de afdeling
technische wetenschappen van de
Sowjet-academie voor wetenschappen
heeft meegedeeld dat de raket geen
satelliet van de maan werd omdat zij
een te grote snelheid ontwikkelde.
De moonik zal met de aarde,
Mars en zeven andere planeten
een baan om de zon beschrijven
en dus de eerste door de mens
gemaakte planeet worden. Aange
nomen wordt dat de raket nimmer
op de aarde zal terugvallen.
Voordat de raket de maan voorbij
schoot had Tass bekendgemaakt, dat
de raket de afstand van 375-000 kilo
meter van de aarde naar de maan
had afgelegd in 34 uur. De resulta
ten van de baanmetingen die zijn uit
gevoerd hebben veel materiaal op
geleverd voor een definitie van ele
menten van de raketbaan nabij de
maan en voor een gedetailleerde
coördinatie van andere gegevens in
zake wetenschappelijke waarnemin
gen. Deze resultaten worden samen
gevoegd door elektronische reken
machines, aldus Tass. De weten
schappelijke taken die voor de lan
cering van de kosmische raket ge
steld zijn, werden voledig uitgevoerd
zo voegde Tass er aan toe.
Vliegtuig vloog weg
zonder bestuurder.
Toen een 33-jarige sportvlieger
zondag in Chillicothe (Verenigde
Staten) zijn L-16 „Aeronca" wil
de starten door de propeller rond
te draaien, reageerde de motor
zo snel, dat het vliegtuig weg-
taxide zonder dat de verraste be
stuurder erin kon klimmen. Het
steeg zelfs op, en vloog ietwat
onzeker weg.
De luchtmacht werd gealarmeerd
en vier straaljagers van de „Na
tional Guard" van de staat Ohio
gingen achter de „Aeronca" aan.
Ze hadden opdracht het toestel te
laten dalen, door het met hun
vleugeltips uit de koers te druk
ken, of, als dat niet zou helpen,
door het neer te schieten.
Nadat de piloten twee uur angst
vallig afstand hadden bewaard,
omdat het vliegtuigje boven be
woond gebied vloog, zagen zij ein
delijk hun kans schoon. Een van
hen dook scherp voorlangs het
vliegtuigje, dat in het „kielzog"
van de straalmotor begon te wag
gelen en tenslotte, in een verlaten
streek, neerstortte, dichtbij een
overigens verlaten verkeersweg.
tige last aanzienlijk groter zijn dan
de 361 kilogram van de huidige ruim
teraket.
Uit de geslaagde lancering van de
raket trekken Russische geleerden
de volgende conclusies;
1. De grenzen tussen de sterrenkunde
en de studie van de natuurkundige
gesteldheid van dé sterren zullen
verdwijnen
2. Men kan aannemen dat vertegen
woordigers van de huidige generatie
al een ruimtetocht zullen maken;
3. Men zal pas een raket op de maan
kunnen laten landen als men deze
raket, wanneer ze op het punt staat
het gebied van de maan binnen te
dringen, een snelheid weet te geven
die minder is dan die welke nodig is
voor een lichaam, dat van de maan
komt, om los te komen van de aan
trekkingskracht van de maan.
Doch zelfs als dit lukt, staat het nog
niet vast dat de raket op de maan
zal landen, want zij kan als zij het
aantrekkingsveld van de maan bin
nen gaat, een satelliet van de maan
worden, of, na om de maan gewenteld
te hebben, naar de aarde terugkeren.
Een camera iti de Russische ruimte
raket maakte deze opname van de
aarde op een hoogte van 120 kilome
ter. De foto werd naar de aarde over
geseind. Er is niet bekendgemaakt,
welk deel der aarde door de camera
werd vastgelegd.
De Russische geleerde prof. Dobron-
rawow heeft het Russische persbu
reau Tass meegedeeld, dat een ra
ket van de grootte en gewicht van
die welke vrijdag gelanceerd is, een
cabine kan bevatten voor twee of
drie personen.
Een wetenschappelijk commentator
van radio-Mosltou, Danilow, zei, dat
het eerste contact met het oppervlak
van de maan of dat van andere pla- I op het paleis Soestdijk. Zij werden
neten waarschijnlijk zal geschieden gehaald door prins Bernhard, die zelf
met een onbemande raket met auto-1 de Dakota naar Engeland vloog,
matische en mobiele instrumenten, i waar hij landde op de R.A.F.-bases te
Voor een dergelijk plan moet de nut- Northolt.
Duits schip geladen met
benzine voer op havenhoofd.
Zondagavond is het 909 ton metende
Duitsche schip „Nicola" van de fa.
Morgenstern en Co. uit Bremersha-
ven bij de Noorderpier te Hoek van
Holland in de monding van de Nieu
we Rotterdamse Waterweg aan de
grond gelopen. Het schip zit op ge
ringe afstand van het havenhoofd
vast.
De „Nicola" is een tankschip en ge
laden met benzine uit Rotterdam
vertrokken.
De „Schelde" slaagde erin de „Ni
cola" om elf uur vlot te slepen.
Het Duitse schip werd naar zee ge
bracht, om de plaats te lokaliseren
van waaruit de benzine wegstroom
de. Het is de bedoeling dat de „Schel
de" assistentie krijgt van een tweede
sleepboot, om wanneer geen gevaar
wegens de uitstromende benzine aan
wezig is, het Duitse schip naar Rot
terdam te brengen.
Koningin en prinses
Margriet terug uit Engeland
Koningin Juliana en prinses Margriet
zijn gistermiddag na een driedaagse
visite aan prinses Alice, gravin van
Athlone, in Engeland, teruggekeerd
BRANDWEERLIEDEN LIEPEN SN1JWONDEN
Gastoevoer zou niet
in orde geweest zijn.
In een klein uur tijds zijn zondag te
Rotterdam negen lokalen uitgebrand,
die behoren tot een houten scholen
complex, waarin een openbare indus
trieschool en een christelijke ulo
school waren gevestigd. In de indu
strieschool, waarin een centrale ver
warming, gestookt met gas stond,
was voor de brand nog zondagsschool
gehouden.
De kinderen hadden het gebouw
reeds verlaten en waren nauwelijks
thuis, toen omstreeks kwart over
twee met een enorme knal dit ge
deelte van het complex in brand
vloog. Vermoed wordt, dat de gastoe-
v'otU' niet in orde was en gas zich
over de gehele industrieschool had
verspreid. Binnen vijf minuten, al
dus omwonenden, stonden minstens
Nieuw kabinet van
Cuba beëdigd
Dr. Fidel Castro heeft in een gesprek
met een correspondent van dë „Chi
cago Tribune" gezegd, dat hij niet
met communisten samenwerkt. Te
gen de Amerikanen, die Batista wa
pens hebben geleverd, koestert hij
geen wrok.
De algemene staking in Havanna
zal niet worden opgeheven, voordat
alle wapens in het militaire hoofd
kwartier van die stad aan het nieuwe
bewind zijn uitgeleverd. Santiago
zal de voorlopige hoofdstad blijven.
Het was de bedoeling, aldus Castro,
dat het regime van Batista zonder
een schot zou vallen op 31 decem
ber. De zaak was in de war gestuurd
door generaal-majoor Cantillo, die
uitstel vroeg en in de ochtend van
1 januari zelf het bewind overnam.
Hij liet toe, dat Batista en zijn me
dewerkers vluchtten. Cantillo bevindt
zich op last van dr. Castro in arrest.
Urrutia heeft zaterdagmiddag in de
universiteit van Santiago kabinetsle
den beëdigd en Fidel Castro tot pre
sidentieel gedelegeerde voor de strijd
krachten benoemd.
vijf leslokalen in brand. Het vuur
verplaatste zich snel door het houten
complex en toen de ijlings te hulp
geschoten brandweer de vuurzee,
nogal wat warmte verspreidend en
met nogal wat rookontwikkeling ge
paard gaand, na een klein uur onder
de knie had, bleken negen lokalen
een prooi der vlammen te zijn ge
worden.
Uit de lokalen van de uloschool,
Eloutschool geheten, die nog intact
waren, had men het meubilair en
nog enkele apparaten gehaald, doch
naderhand kon men dit alles weer
veilig naar binnen brengen. Persoon
lijke ongevallen hebben zich niet
voorgedaan, allen enkele brandweer
lieden hebben snijwonden opgelopen.
De industrieschool grenst aan de
Harmelenstraat en de huizen aan
de overzijde van de straat moes
ten nat worden gehouden, omdat
er nogal wat wind stond en er
gevaar was, dat het vuur zou
overslaan. Bij enkele woningen
waren reeds gordijnen en bedde-
goed door het vuur aangetast,
maar spoedig was er voor deze
huizen en hun bewoners geen ge
vaar meer.
In Duitsland cn Engeland
viel dik pak sneeuw.
In de nacht van zaterdag op zondag
heeft het in Duitsland dusdanig ge
sneeuwd, dat gisteren het gehele land
onder een dik pak sneeuw lag. In
alle bergplaatsen konden Duitsers
en toeristen naar hartelust skiën.
Grote gebieden van Engeland liggen
ook onder een dikke laag sneeuw.
Van Aberdeen, Schotland, tot Wales
toe lag een sneeuwdek van 15 tot
20 cm sneeuw, een zeldzaamheid in
Engeland.
Zowel de Automobile Association als
de Royal Automobile Club beschre
ven dé toestand op de wegen in de
besneeuwde streken als „verschrik
kelijk".
Denemarken is geteisterd door een
hevige storm. Door het ruwe weer
werden verscheidene eilanden van
het vasteland afgesneden.
In deNoordzee veroorzaakte de
stórm de dood van een Zweedse èn
een Duitse zeeman, toen zij over
boord werden geslagen.
De storm veroorzaakte ook enkele
overstromingen. Het ernstigst is de
situatie op het eiland Manoe.
De plotselinge sneeuwval bemoeilijk
te in ons land voornamelijk het ver
keer in Noord-oost.
VOOR „VAKANTIE" IN VERENIGDE STATEN
Vandaag heeft hij een
onderhoud met Dulles.
De Sowjet-vice-premier Mikojan is
zondag per vliegtuig in New York
aangekomen en daarna per auto naar
Washington vertrokken.
Toen Mikojan, zwaar bewaakt door
politiemannen in uniform en agenten
van de Amerikaanse en Russische
veiligheidsdienst, het stationsgebouw
van het vliegveld verliet, riep een
tiental Hongaarse vluchtelingen, die
zich in de buurt hadden opgesteld
„rode moordenaar". Zij droegen bor-
ER IS NU LANG GENOEG GEWACHT
BIJ EEN VRIJ GROTE
GROEP ZEEUWEN staat de
regering al sinds jaren in het
krijt, doch deze schuldeisers
hebben tot dusver tevergeefs
gewacht op het moment, waar
op zij zullen worden uitbetaald.
Het zijn diegenen, die recht heb
ben op een uitkering in ver
band met de welbekende „na-
schade".
Men kent het verschijnsel: wonin
gen, die in het zoute water hebben
gestaan tijdens de oorlogsinundaties
of tijdens de ramp, blijken nog steeds
last te hebben van allerlei nare za
ken, zoals vocht, uitgebeten muren,
zwamvorming enz. Ter bestrijding
van deze euvelen zijn in de afgelo
pen jaren allerlei proeven genomen
onder auspiciën van het Ministerie
van Volkshuisvesting. Zo zijn er voor
rekening van dit departement in
Zeeland tientallen „proefpanden" be
handeld, zowel woningwetwoningen
als particuliere huizen en daarbij
werden redelijke resultaten bereikt.
Men weet dus hóe de panden aange
pakt moeten worden. Maar een der
gelijke behandeling die overigens
dringend noodzakelijk is met het oog
op, «dei gezondheid yan de bewoners
kost geld en 't is te begrijpen, dat
de meeste eigenaars van woningen
met-nas chade niet op eigen initiatief
tot uitvoering overgaan, vóórdat
men precies weet wat het rijk van
deze naschade wil vergoeden.
Over de vraag of liet rijk tot de
ze uitbetaling zal moeten over
gaan, bestaat géén verschil van
mening, ook niet bij de regering.
Zij heeft in het verleden bij her
haling verzekerd, dat men zich
niet ongerust behoefde te maken,
want het kwam heus wel voor
elkaar. Er was een rechtsgrond:
in die gevallen, welke onder oor
logsschade vielen, zou de regeling
worden gebaseerd op artikel 102
van de oorlogsschade-wet, terwijl
na-schade tengevolge van de
ramp zou worden vergoed op
grond van artikel 12 van de
rampschade-wet. Voor beide ge
vallen zou er een regeling met
een vrijwel gelijkluidende tekst
komen. Dergelijke verzekeringen
van regeringszijde gaven de vele
gedupeerden weer enige moed en
hoop en zij wachtten af, gelaten...
Zoals men nog altijd afwacht 1
De laatste keer, dat er iets „van of
ficiële zijde" over deze kwestie is
gezegd, was in november jongstle
den in de Tweede Kamer. Toen vroeg
het Zeeuwse Kamerlid C. F. van der
Peijl aan minister Witte of die zaak
nu eindelijk niet eens afgedaan kon
worden. De bewindsman gaf toen
een diplomatiek antwoord, dat ech
ter voor de insiders wel duidelijk
was.
De excellentie betoogde namelijk,
dat deze kwestie, voor zover zij zijn
departement betrof, volledig gereed
was gekomen, maar dat er tnans nog
interdepartementaal overleg aan de
gang was. En wanneer men de
woorden van minister Witte goed
leest, dan honden zij een vage be
schuldiging in aan het adres van het
Ministerie van Financiën. Want „in
terdepartementaal overleg" betekent
hier: overleg met financiën. Dit de
partement immers moet nagaan of
de door „Volkshuisvesting en bouw
nijverheid" ontworpen regeling fi
nancieel wel door de beugel kan.
Welnu, dat nagaan duurt nu al
maanden en maanden. Informa
ties uit Den Haag doen ons yei>,
moeden dat „deskundigen
bouwgebied" van financiën het
niet eens zijn met die van volks
huisvesting: het zou goedköper
kunnen... Hoe dan ook, het „na-
schade-dossier" ligt ergens bij fi
nanciën. Blijkbaar ligt het er erg
rustig.
Dat is te betreuren, want het gaat
hier geenszins om een onbelangrijke
zaak. Een eenvoudig rekensomme
tje leert, dat met deze regeling zéér
belangrijke bedragen zijn gemoeid.
Naar schatting zijn er alleen in Zee
land al een twintigduizend woningen,
die nog inundatieverschijnselen ver
tonen. Wanneer men nu per woning
een vrij lage uitkering van
2000, rekent, dan komt men al op
een bedrag van veertig miljoen! Dit
bedrag dus wordt aan de woning
eigenaars onthouden!
Niemand minder dan minister Witte
heeft zij het op een bedekte ma
nier de schuldigen aangewezen:
de ambtenaren van financiën. En nu
er een nieuw kabinet aan het werk
is en nieuwe verkiezingen zijn uit
geschreven, zijn vele gedupeerden
bevreesd, dat deze na-schadekwestie
nog langer in de kast zal blijven
liggen. Er zal derhalve flink de trom
geroerd moeten worden, opdat er nu
eindelijk eens schot komt in deze
zaak. Er wordt hier toch wel licht
vaardig met veler belangen omge
sprongen,
den met de leuze „Mikojan ga naar
huis", „We kennen jouw soort",
„Geen Berlijn", „Geen bezoek van
Kroesjtsjew".
In een kort gesprek met de pers, di
rect na aankomst, zei Mikojan dat hij
„met vakantie" was en dat zijn be
zoek niet officieel was. Mikojan aet
voorts dat het hem zeer zou verheu
gen als hij president Eisenhower zou
kunnen spreken.
Hij zeide bereid te zijn verschillen
de onderwerpen met de Ameri
kaanse regering te bespreken. Een
vast programma voor zijn „vakan-
tiebezoek" heeft hij buiten enkele
afspraken niet. Hij is de gast van
de Russische ambassadeur.
Vandaag zal hij een onderhoud
hebben met minister Dulles.
Mikojan had in Kopenhagen gezegd
dat Rusland zich niet van Berlijn
meester wil maken of het onder Rus
sisch toezicht wil brengen. De Sowjet-
Unie wil alleen dat Berlijn een vrij
staat wordt, van alle kanten en voor
alle landen toegankelijk. De bezetting
van de stad moet niet voortgezet wor
den want de bezetting was een gevolg
van de oorlog en wij willen de oorlog
vergeten, aldus Mikojan. „De Weste
lijke propaganda heeft ons voorstel
ten aanzien van Berlijn verdraaid en
ik zou er de nadruk op willen leggen
dat onze nota over Berlijn nauwkeu
riger gelezen moet worden".
Geldig tot hedenavond
AFNEMEND BUIIG.
Opklaringen, maar ook plaatselijk
enkele buien, vooral in het noorden
van het land. Matige en aan de kust
af en toe nog krachtige tot harde
wind tussen zuidwest en noordwest.
Ongeveer dezelfde middagtemperatu-
ren als gisteren.
ZON EN MAAN
6 januari
Zon op
Maan op.
8.48 onder 16.44
5.30 onder 14.35
