PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KONINGIN NAM NOG GEEN BESLISSING
Moeilijkheden bij taak
verdeling rompkabinet
Eisenhower sprak via
Atlas-satelliet
Vervroegde „kerststemming" in Zeeland
BILT
Prof. Beel bracht rapport uit
(Van onze parlementaire redacteur)
Wat later dan verwacht was, zal de koningin, die vrijdagmiddag de infor
mateur prof. Beel in haar paleis te Soestdijk- ontving, beslissen wat verder
dient te gebeuren om de kabinetscrisis op te lossen. Hij heeft zich ervan
overtuigd, dat op een hernieuwde medewerking van de socialistische mi
nisters niet viel te rekenen. Aanvankelijk is gedacht, dat hij reeds donder
dag zijn bevindingen aan de koningin zou meedelen, doch hij is op meer
moeilijkheden gestuit dan hij had vermoed.
Ongetwijfeld zal het rapport daarvan getuigen en nopen tot een voorzich
tig verder manoeuvreren. Niettemin rekent men er in Den Haag nog altijd
op, dat op maandag 22 december, tegen welke datum de Tweede Kamer
bijeengeroepen is, de nieuwe situatie bekend zal zijn en dat deze erop
neerkomt, dat het ontslag van de vijf socialistische ministers en de drie
socialistische staatssecretarissen wordt geaccepteerd en dat een kabinet-
Struijcken verder zal regeren. Dat de problemen daarmee niet opgelost
zijn, daarvan is men zich volkomen bewust. Met angst en beven denkt men
nu al aan de kabinetsformatie, als de kiezers een uitspraak hebben gedaan.
Aangenomen wordt, dat daarna de formatie grote moeilijkheden zal op
leveren.
Invloed van K.V.P.
zou te groot zijn
Eigenlijk zijn zij er nu al en is het
daaraan toe te schrijven, dat het op
treden van prof. Beel piet zo snel tot
succes heeft geleid als men gehoopt
had. Die moeilijkheden zijn van
tweeërlei aard. Men kan het niet
eens worden over de taakverdeling in
het kabinet-Struijcken en er is ver
schil van mening onder de negen mi
nisters van het rompkabinet over de
vraag, of het in het algemeen ge
wenst is om aan te blijven.
Vandaag...
heeft te Rotterdam door
de waarnemend burgemeester
H van Oslo, Brynjulf Buil, de jl
H overdracht aan de gemeente
plaats van een door Oslo ge- jjjj
schonken kerstboom, zoals
H door de Noorse hoofdstad even- M
eens is geschonken aan Ant-
M werpen, Londen, Reykjavik en
P„ouaan;
M is het 100 jaar geleden jj|
H dat de Nederlandse schilder
en graficus Jan Th. Toorop te
Poerworedjo (Java) werd ge- m
boren.
1 MORGENI
begint in Katlijk en Ou- p
dehorne (Zuid-Friesland) het
M traditionele Thomasluiden, d.i.
p het onafgebroken luiden der
ee klokken in de houten klokken- p
p stoel;
H is het 25 jaar geleden, p
dat de bekende Deense pool- p
p reiziger en ethnoloog Knud J.
p V. Rasmussen, die o.m. een p
film-expeditie naar Groenland p
p leidde, te Kopenhagen over-
p leed.
IllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllW
Zoals bekend zijn de daders van de
moordaanslag op de slagerszoon G.
P. uit Harderwijk gearresteerd. Op
de voorgrond de Amsterdamse poli-
tiecommissiaris Cohen met de revol
ver, waaruit geschoten werd.
De strubbelingen rondom de taakver
deling zijn zelfs zo omvangrijk, dat
prof. Beel zich genoodzaakt gezien
heeft, om ondanks het rapport, dat
hij vrijdagmiddag aan de koningin
heeft aangeboden en dat achteraf niet
het eindrapport blijkt te zijn, verdere
besprekingen te voeren. Dit beraad
zal vandaag worden gehouden.
Met de bezetting van het departe
ment van sociale zaken weet men nog
het minst raad. Men zou hiervoor
eventueel een neutrale man willen
aantrekken. Maar wie is bereid om
voor drie of vier maanden, een pe
riode, waarin hij zich niet eens vol
ledig kan inwerken, een ministerspor-
teuille te aanvaarden?
Niet jninder funest voor een spoedige
oplossing van de kabinetscrisis is, dat
men zich in protestants-christelijke
kring langzamerhand begint te reali
seren, dat men geheel ondergeschikt
aan de wil van de K.V.P. dreigt te
worden. Met name in de C.H.U. voelt
men dat, zo is gebleken.
Men redeneert als volgt. In het ka
binet-Struijcken, als dat tot stand
komt,hebben yijf ministers van de
K.V.P. zitting. Daar tegenover staan
slechts twee christelijk-historische
ministers en slechts twee anti-revolu
tionaire bewindslieden.
Dat klemt nog te meer, als men
bedenkt, dat nu de drie socialisti
sche staatssecretarissen of onder
ministers niet zullen terugkeren,
er vier staatssecretarissen over
blijven, dieallen tot de K.V.P.
behoren. Tegen zo'n meerderheid
van K.V.P. bewindslieden is het
voor de ministers van A.R.P. en
de C.H.U. moeilijk oproeien. Men
begrijpt daarom niet helemaal,
waarom de anti-revolutionaire
fractievoorzitter in de Tweede Ka
mer, dr. Bruin Slot, zo ingenomen
is met dit rechtse rompkabinet.
Het is niet uitgesloten dat prof. de
Gaay Fortman (a.r.) het beheer
krijgt over sociale zaken, waar
door een evenwicht zou zijn tus
sen K.V.P. en prot. chr. partijen.
Dr. Drees ontboden
bij koningin
(Van onze parlementaire
redacteur)
Naar we vernemen, is de de
missionaire minister-president
dr. Drees zaterdagmorgen 20
december bij de koningin ont-
De mogelijkhëid bestaat,
dat hem wordt meegedeeld, dat
de koningin het door de socia
listische ministers aangeboden
ontslag aanvaardt. Dit zou ech
ter een ongebruikelijke wijze
van handelen zijn. In overeen
komstige gevallen plachten de
afgetreden ministers deze me
dedeling schriftelijk te krijgen.
Bovendien zou het betekenen,
dat een oplossing voor de kabi
netscrisis is gevonden en dat
dus het rompkabinet bereid is
om aan te blijven.
Maar in dat geval had het voor
de hand gelegen, dat de konin
gin eerst mr. Struijcken ontbo
den had om hem officieel te
verzoeken als minister-presi
dent voor het rompkabinet op
te treden.
Het is niet onwaarschijnlijk,
dat men nog niet uit de moei
lijkheden is en dat de koningin
dr. Drees daarover nog eens
wil raadplegen.
Des te waarschijnlijker is dat,
omdat ook de informateur prof.
Beel nog niet zijn beraad be
ëindigd heeft.
r
Het is weer feest in Den Helder
De „Feeën"-trein is vrijdagmiddag in Den Helder aangeko
men. Het jaarlijkse bal van de adelborsten zou er weer groots
door zijn; dat mag ook welals je elkaar in zo'n lange tijd
niet. aezien hebt.
Premie ziekenfonds
verzekering bejaarden
Bij Kon. Besluit is voor 1959 de pre
mie van de ziekenfondsverzekering
voor bejaarden op 82 cent per week
voor inkomens tot 2530 gulden en
164 cent per week voor inkomens van
2520 tot 3530 gulden.
De Nederlandse tenor Hans Kaart
heeft donderdagavond zijn debuut ge
maakt in het Royal Opera House te
Covent Garden in Londen en daar
grote successen geoogst. De foto
toont hem hier tijdens de generale re
petitie voor Puccini's „Turandot" sa
men met Amy Shuard.
STEM UIT DE ONEINDIGE RUIMTE
Boodschap 48 uur voor
lancering opgenomen
Een Kerstboodschap van presi
dent Eisenhower werd vrijdag
via de „Atlas"-aardsatelliet, die
donderdagnacht van Cape Ca
naveral werd gelanceerd, heruit
gezonden. De boodschap was,
ongeveer 48 uur voor het afvu
ren van de raket, opgenomen.
De tekst ervan luidt: „Hier
spreekt de president der Ver
enigde Staten. Dank zij de won
deren der techniek bereikt mijn
stem U vanaf een zich in de on
eindige ruimte voortbewegende
satelliet. Ik zend U slechts een
eenvoudige boodschap. Ik wens
U en het gehele mensdom op de
ze unieke wijze Amerika's wens
voor vrede op aarde en goede
wil tegenover alle stervelingen
over te brengen".
De boodschap werd op de lanceer
basis voor raketten te Cape Canave
ral, in de staat Florida, opgevangen
en voor het Amerikaanse ministerie
van landsverdediging te Washington
heruitgezonden.
James Hagerthy, het hoofd van het
bureau voor perszaken van het Witte
Huis, had verslaggevers uitgenodigd
in zijn kantoor naar deze heruitzen
ding te luisteren.
De nieuwe kunstmaan weegt meer
dan tweemaal zo veel als de
zwaarste Russische kunstmaan,
spoetnik III. Zij weegt (3.827 tot
3.855 kg), Spoetnik III woog 1.041
kg en .was het grootste voorwerp
tot dusver ooit door mensen in
een baan om de aarde gebracht.
De raket draait in haar geheel rond
de aarde tussen "een hoogte van 184
en 1472 km en maakt een volledige
omwenteling in ongeveer honderd mi
nuten. De snelheid bedraagt ongeveer
27.200 km per uur. Men verwacht,
dat zij ongeveer twihtig dagen in de
lucht zal blijven. De nieuwe satelliet
zendt signalen uit. Het is ook moge
lijk de satelliet te „ondervragen".
Hierbij wordt gebruik gemaakt van
een speciaal communicatiestelsel dat
een bandopnemer omvat welke zowel
radiosignalen als gesproken woorden
kan ontvangen en naar de aarde te
rugzenden wanneer van de grond af
een signaal wordt gegeven.
Het hoofddoel van het experiment, zo
zeiden functionarissen van het mini
sterie van defensie, is de satelliet een
heruitzendingsstation voor radiosig
nalen te maken. Men wilde niet de
frequenties waarop dit stelsel uit
zendt, bekend maken.
Op het ogenblik van de lancering
woog de „Atlas" een driemotorige ra
ket, 109.800 kilo. Twee ivan de moto-
DE ZEEUWSE BEVOLKING
heeft vrijdag tegen het avond
uur reeds enkele ogenblikken
een vervroegde kerststemming
„geproefd". In bijna alle café's,
restaurants en huizen stonden
grote en kleine kaarsen op de
tafels en schoorstenen, zodat de
bezoekers en bewoners reeds in
de sfeer van de aanstaande
feestdagen verwijlden. De oor
zaak van deze vroegtijdige
„kaarsenontbranding" was een
stroomstoring, die in de Centra
le Zeeland van de Provinciale
Zeeuwse Elektriciteitsmaat
schappij N.V. te Vlissingen van
ongeveer tien voor vijf tot vijf
voor half zes en van vijf over-
tot tien over half zes optrad. De
storing werd veroorzaakt door
een kortsluiting, die ontstond,
nadat een beproefde nieuwe tur
bine in de centrale uitgescha
keld werd. Door deze kortslui
ting viel namelijk de gehele cen
trale uit, alsook een deel van de
stroom in west Noord-Brabant.
Via de centrale in Noord-Brabant
kon men niet onmiddellijk stroom
verkrijgen, daar .het overschakelen
van de eng op. da andere turbine in,
de Zeeuwse centrale enige tijd verg
de. Dit moet namelijk via een rail
systeem gebeuren. Toen om even
voor half zes de lampen weer aan
sprongen, hadden de P.Z.E.M.-mon-
teurs zoveel haast gemaakt met het
herstel van het euvel, dat één der
transformatoren overbelast werd en
het licht enige tijd later weer voor
een kort moment uitviel. Men kon
namelijk de tweede niet zo snel in
schakelen.
Stroomstoring
bij P.Z.E.M.
De directie van de P.Z.E.M. ver
zekerde ons, dat thans maatrege
len genomen zijn om bij eenzelfde
werkzaamheid herhalingen te
voorkomen.
In Walcheren en Zeeuwsch-Vlaande-
ren duurde de storing het langst. In
het dichtst bij Noord-Brabant gele
gen Zeeuwse gebied had men name
lijk het eerst profijt van de door de
Brabantse centrale geleverde stroom,
die men tot opheffing van het euvel
in Vlissingen successievelijk over de
andere districten kon distribueren.
De treinen
De Nederlandse Spoorwegen hebben
de meeste hinder ondervonden van
deze stroomstoring. Op alle stations
moesten de reizigers korter of. langer.
dan een half uur wachten; terwijl op
de Zeeuwse baan eveneens de trein
opgehouden werd. De trein naar Vlis
singen moest in Bergen op Zoom
wachten.
Van de zijde van de P.Z.E.M.-directie
deelde men ons mee, dat de treinen
via stroom van de bovenleiding, die
vanuit Brabant aangevoerd kan wor
den, nog wel zouden hebben kunnen
(Zie slot pag2 kol. 5)
Russen zullen elke poging
om door te breken naar
Berlijn verhinderen
Generaal M. H. Zaharow, bevelhebber
van dc Russische strijdkrachten, in
Duitsland, heeft gisteren in antwoord
op een verklaring van de Amerikaan
se generaal Hodes bekendgemaakt
dat de Russische divisies ,in Oost-
Duitsland, 22 in totaal, elke westerse
Iioging om door te breken naar Ber-
ijn zullen verhinderen.
Generaal Hodes, bevelhebber van de
Amerikaanse strijdkrachten in Euro
pa, had enkele dagen geleden ver
klaard dat de Verenigde Staten Ber
lijn zullen verdedigen wanneer het
bedreigd wordt: een blokkade van
West-Berlijn zou beschouwd worden
als een aanval op Amerika. De ver
klaring van Zaharow is het Russische
antwoord hierop. Zouden de westerse
troepen trachten zich met geweld
een weg te banen naar Berlijn, dan
zullen zij door het Russische leger
beslissend yerslageu jvorden.
ren werden afgeworpen, nadat zij
waren uitgewerkt. De derde motor
wentelt in de raket mee om de aarde.
De .Atlas" heeft twee motoren met
een stuwdruk van 75.000 kilo en één
met een stuwdruk van 30.000 kilo.
Gewoonlijk worden bij de start de
drie motoren tegelijkertijd aangezet.
In Belgische gemeenten
niet harder dan 60 km
De Belgische regering heeft vrijdag
besloten voor het wegverkeer in de
bebouwde kom der gemeenten een
snelheidsbeperking van 60 km per
uur af te kondigen. Het verkeer op
de buitenwegen zal zich tijdens d»
weekeinden aan een snelheidsgrens
van 80 km per uur moeten houden.
KORTE PREDIKATIE
IETS OVER KINDEREN
Dè laatste tijd lezen we nogal eens
over de hidden persuadersvan de
Amerikaanse reclame. Het beginsel
van de moderne reclamevoering blijkt
dan te zijn dat wij allen bewust of
onbewust al maar weer hetzelfde
moeten horen en zien en in ons op
nemen. En de inhoud van die recla
me is dan dat dit soort margarine
of dat merk koffie toch zo uitnemend
is. Daarom ziet U hier of daar twee
honderd borden achter elkaar met al
maar alleen maar dezelfde naam er
op. De naam van een motorolie of
een drank. Eigenlijk is dat niets
nieuws. Want hoe komen we aan de
overtuiging dat Zeeuwen rond zijn
of dat de hoofdstad van Nederland
Amsterdam heet? Toch alleen door
dat men dat ons altijd heeft voorge
houden? En nu zit het diepst wat er
het eerst inkomt. Logisch, net als
met een emmer fruit. Dus wat we
als kinderen leren...
En nu in de bijzondere omstandig
heden des levens? Ben ik dan blij
dat ik een vaste overtuiging heb
ten aanzien van margarine, koffie
of de rondheid der Zeeuwen Geluk
kig wie-dan ook nog andere geeste
lijke bagage heeft, nietwaar?
In deze adventsweken ben ik dank
baar voor de tientallen kerstliederen
die ik als ki7id heb geleerd. Als ik
lang en ver alleen in mijn auto zit,
komen ze in me op: De herdertjes
lagen bij nachte en het Nu zijt welle
kome. Stille 7iacht. 't Is geboren,
het Heilig kind...
Zorg voor goede bagage. Liefst zo
jo7ig mogelijk. Maar ook 7iu 7iog, tel
kens opnieuw.
Hoe graag verwachten we U straks,
op veel plaatsen in de kerst7iacht,
overal op de kerstdage7i om het
Evangelie van het Kerstkind te horen.
Wonderlijk dat daar ieder het i?i
eigen ha7id krijgt op zijn beurt een
ki7id va7i God te worden (Joh. 1 12)
Da7i zijn van het jaar Onzes Heren
1959 straks alle dagen kerstdagen,
dat betékent dage7i van het Kerst
kind.
Aardenburg, L. S. Blom
VERWACHT.
VOCHTIG EN ZACHT
Veranderlijke bewolking met nu en
dan regen. Matig tot vrij krachtige
zuidelijke wind. Zacht weer.
ZON EN MAAN
21 december
Zon op 8.46 onder 16.30
Maan op 13.59 onder 3.46
22 december
Zon op 8.46 onder 16.31
Maan op 14.29 onder. 4.47.
201e jaargang - no 300
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W- Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 20 dec. 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Minim, p. advertentie
Eng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties irasi. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van J 1.—- „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.2.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58^0, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20. Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zïerlkzee. red tel. 2425. adm tel. 2094.
