PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Regering wil beslist bezuinigen: op begroting
werden grote bedragen geschrapt
Kardinaal Roncalli
tot paus gekozen
BILT
„Seizoen" in Zeeland is in volle gang
Minister Hofstra antwoordt Tweede Kamer
ïmiisir I*ioggia mot bcide armen gebaren
1
DRIE RUSSEN EN EEN BRIT
KREGEN NOBELPRIJZEN
DULLES: KANS OP SUCCES TE
GENÈVE VERMINDERD
VERWACHT.
201e jaargang - no. 255
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 29 okt. 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2: Zierikzee, red. tel 2425. adm. tel. 2094.
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Hofstra is dinsdag in zijn antwoord
aan de Tweede Kamer over de algemene finan
ciële beschouwingen van de vorige week, uit
voerig ingegaan op de kritiek, die van verschil
lende zijden uit de Kamer was geleverd op het
hoge uitgavenniveau van de staat, dat voor 1959
de negen miljard gulden heeft bereikt.
Minister Hofstra zei met nadruk, dat bij de re
gering wel degelijk de wil om te bezuinigen leeft.
Bij de opstelling van de begroting zijn grote be
dragen geschrapt voor uitgaven, die op zich
wenselijk zouden zijn. De bewindsman wees er
verder op, dat de staatsuitgaven worden gedaan
in het belang van het Nederlandse volk en dat
elke bezuiniging in feite betekent het toebren
gen van schade ergens in de particuliere sector.
Belastingdruk in ons land wordt
nog niet zo ongustig geacht
Wanneer men de zaak zuiver financieel bekijkt, aldus de minister, dan
is het gemakkelijk te gaan kappen. Wat de negen miljard betreft merk
te de minister op, dat hieronder ook horen de 700 miljoen gulden, die de
regering geeft als voorschotten ten behoeve van de woningwetbouw.
Houdt men rekening met deze 700 miljoen, dan is het uitgavenniveau niet
te hoog, zo meende de minister, die met voorbeelden aantoonde, dat bij
alle departementen op de uitgaven is bezuinigd.
Zou de regering nog meer hebben
geschrapt, dan zou zij daarover van
de Kamer zeker kritiek te horen krij
gen bij de behandeling van de afzon
derlijke begrotingshoofdstukken. Het
afkappen van staatszaken, waarover
men zoveel spreekt, blijft een slag
in de lucht, zo meende de minister,
als men niet precies aangeeft wat
men wil afkappen.
De regering heeft ernaar gestreefd
van binnenuit de aandacht op de ef-
Krotwoningen
In Zeeland staan nogal wat krotwo
ningen en a-sociale woningen. Tot
de a-sociale woningen moeten vrij
wel alle noodwoningen worden gere
kend, want ze voldoen in het alge
meen niet aan de eisen, welke aan
een behoorlijke woning gesteld moe
ten worden. Ze staan ook op verkeer
de punten waar ze normaal niet mo
gen staan en er rust een noodlot op,
namelijk het noodlot van de verpau
pering. Al die slechte woningen, zo
wel de krotwoningen als de a-sociale
woningen dienen te verdwijnen, want
ze vormen een tragische vlek op
onze samenleving.
Nu is het merkwaardig, dat Zee
land van de Nederlandse pro
vincies vrijwel aan de top staat
wat het aantal krotwoningen be
treft. Aan de minister van volkshuis
vesting werd door de „Vaste commis
sie voor volkhuisvesting" gevraagd
of de minister beschikte over gege
vens wat betreft het aantal gevallen,
waarin een slechte woning, welke
eigenlijk tot krotwoning verklaard
zou moeten worden, toch wordt ge
handhaafd. De minister heeft daarop
geantwoord, dat exacte gegevens niet
bekend zijn, omdat het begrip krot
woning niet overal en steeds dezelf
de inhoud heeft. Wel kon de minis
ter cijfers verschaffen, welke verza
meld waren door de commissie krot-
opruiming en sanering.
Welnu, deze commissie heeft voor
1957 berekend, dat er toen ruim
145.000 krotwoningen waren in Ne
derland, waarvan er 7200 in Zeeland
stonden. Zij wilde die krotten voor
1960 zien verdwijnen.
Het cijfer van 7200 krotten is voor
Zeeland bepaald ongunstig,
want terwijl onze provincie
slechts 2\<z% van de Nederlandse be
volking herbergt staat daar 5% van
de Nederlandse krotwoningen, dus
het dubbele van het landelijk ge
middelde Aan vervangen (of ver
beteren) van de krotwoningen is se
dert 1954 niet veel gedaan, omdat
men ook in Zeeland diep onder de
indruk was van de heersende wo
ningnood. Nu die woningnood in Zee
land echter sterk vermindert en het
er naar uitziet, dat Zeeland een van
de eerste provincies zal zijn, waar
over enkele jaren geen woningnood
meer zal bestaan, wordt het vraag
stuk van de krotopruiming (en de
afbraak van de a-sociale noodwonin
gen) urgent.
Het ideaal van de commissie krot
opruiming, die in 1954 meende
dat tegen 1960 de krotten ver
dwenen zouden zijn, kan stellig niet
meer bereikt worden, ook niet in Zee
land. Maar wel zouden de gemeente
besturen er goed aan doen vijfjaren
plannen voor de krotopruiming en
de afbraak van noodwoningen te ma
ken. Het afbreken van geval tot ge
val, zoals het nu vaak geschiedt, leidt
helaas tot een slappe woningpolitiek,
waarbij het grote gevaar bestaat,
dat in de slechte woningen verarmde
gezinnen terechtkomen, die op deze
wijze nog verder verpauperen.
Wanneer toekomstige bewoners van
slechte woningen zouden weten, dat
het verblijf in een goedkope krotwo
ning of noodwoning geen blijvende
oplossing kan bieden ook niet voor
verarmde gezinnen dan zou ver
moedelijk de belangstelling voor de
ze woningen snel dalen en het plan
matige opruimen sterk bevorderd
worden. Voor alles is daarom het
stellen van een tijdlimiet nodig, ook
al zal dat moeilijk zijn in gemeen
ten, waar nu nog enige woningnood
bestaat!
ficiency te vestigen. Nederland heeft
op dit terrein al goede resultaten be
reikt en de Belgische minister van
financiën maakt momenteel studie
van de in Nederland toegepaste ef
ficiency. Ook is men druk bezig met
de automatisering van de overheids
administratie. Deze automatisering
zal, naar wordt verwacht, volgend
jaar een besparing van een half mil
joen gulden opleveren.
De belastingdruk is te hoog, zo werd
vorige week in de Kamer gezegd en
de C.H.-afgevaardigde de neer Van
de Wetering trok hierbij een vergelij
king met West-Duitsland. Minister
Hofstra verzette zich tegen deze al
gemene vergelijking, omdat deze
geen rekening houdt met de details.
Wanneer men er op let, dat in ons
land de investeringsaftrek gepaard
gaat met de vervroegde afschrijving,
dan valt een vergelijking in dit op
zicht met andere landen, voor Neder
land gunstig uit.
Wat de omzetbelasting betreft zijn in
ons land de eerste levensbehoeften
vrijgesteld in tegenstelling met het
geen men elders ziet. Houden we re
kening ook met de bijzondere om
standigheden als onze grote oorlogs
schade, onze enorme investerings-
taak, de bevolkingstoename, het weg
vallen van buitenlandse inkomens,
dan is de belastingdruk in ons land
nog niet zo ongunstig, meende hij.
Een gunstig belastingklimaat voor
ELFDE STEMMING HAD RESULTAAT
Naam Johannes XXIII aangenomen
De 51 kardinalen van de R.-K.
Kerk, die zaterdagavond in con
claaf gingen, hebben bij hun
elfde stemming op de namiddag
van de derde stemmingsdag,
dinsdag, de 76-jarige Italiaanse
kardinaal-priester Angelo Gui-
seppe Roncalli, patriarch van
Venetië, tot paus gekozen. De
nieuwe paus beeft de naam Jo
hannes XXIH aangenomen.
De officiële bekendmaking van ver
kiezing en naam van de nieuwe paus
aan de opgewonden juichende menig
te van meer dan tweehonderdduizend
mensen op het Sint-Pietersplein werd
gedaan door kardinaal Nicola Cana-
li. Onderwijl was de nieuw-gekozene
gekleed in het pauselijk gewaad, dat
in een vertrek bij de Sixtijnse kapel
in drie stellen van verschillende
maat gereed hing: witte soutane,
hermelijn afgezet en goudgeborduur-
roodfluwelen schoudermantel met
de stool. In dat gewaad verscheen
paus Johannes XXlll in de buiten-
Joggia van de Sint-Pietersbasiliek,
Kardinaal Angelo Giuseppe Roncalli, r ^nt-vanmn'11 met
ÏÏl'Jn rm<Tj,edf^m'Ï'JTXT cfrafaXf Sktf plus' vanaf
de ondernemers, waarom de heer
Lucas (k.v.p.) had gevraagd, noem
de de minister een mooie slagzin,
maar waarvan de consequenties
weinig zijn doordacht. De bewinds
man zou voorstander zijn voor alle
groepen de belasting te verlagen,
wanneer dit zou kunnen, maar hij
zou bepaald niet akkoord gaan met
een privilege voor een bepaalde
groep.
Hij vroeg zich overigens af, welke
belastingen zouden moeten worden
verlaagd. In dit verband deelde de
minister nog mee, dat een ontwerp
voor een nieuwe belastingwet zijn
departement heeft verlaten en voor
het einde van dit jaar bij de Kamer
zal worden ingediend.
De minister voelde niet voor het ver
zoek van de heer Lucas, die de ter
mijn, binnen welke de vennootschap
pen tot herkapitalisatie kunnen over
gaan, wilde verlengen. Niettemin
zegde de bewindsman toe bona fide
termijnovertreders met soepelheid te
zullen behandelen.
In het begin van dit jaar is het de
partement van financiën begonnen
met de studie voor een vermogens
winstbelasting. Hoewel deze zaak
nog binnen de departementsmuren is
gebleven, wilde de minister wel mee
delen, dat het technisch uitvoerbaar
is een volledige verliescompensatie te
geven.
Het ongehuwdentarief, waarover de
vorige week' alle sprekers hadden
feklaagd en waaromtrent de heer
eschar (p.v.d.a.) een motie had in
gediend. ontmoette ook bij de minis
ter kritiek. Niets zou de minister lie
ver zijn dan iets voor de ongehuwden
te doen, maar „ik blijf zitten met m'n
budgetaire moeilijkheden". De motie
was voor de minister niet onaan
vaardbaar, maar enthousiast kon hij
er toch niet over zijn, omdat er over
compensatie niet werd gesproken.
Wat de kapitaalmarkt betreft was de
minister van oordeel, dat deze in 1959
voldoende ruimte zal bieden voor de
investeringen van overheid en parti
culieren, maar dat er niet veel be
schikbaar zou zijn om tot snelle con
solidatie van de vlottende schuld der
gemeenten te kunnen overgaan.
Wat de subsidies betreft wees de
minister erop, dat deze op de be
groting voor 1959 tot een bedrag
van één miljard gulden zijn opge
lopen, zodat een zekere bezinning
op dit punt wel nodig is. Aan het
slot van zijn rede betoogde de heer
Hofstra, dat het principieel beleid
van de regering beoogt te streven
naar een redelijke verdeling van de
lasten onder de verschillende be
volkingsgroepen.
van begroeting tot de menigte. Wel
vier minuten lang hielden de ovaties
aan. Toen vouwde de paus de handen
en hief met krachtige stem de Latijn
se woorden van de zegen „Urbi et
Orbi", over stad en wereld, aan. On
der het geschal van klaroenen en ter
wijl de Italiaanse troepen en pause
lijke garden het saluut brachten, trok
de paus zich, omgeven door prelaten
in rood gewaad, terug. De kapel van
de caribinieri speelde het Italiaanse
volkslied en de klokken van de Sint-
Pieter begonnen te luiden.
Mgr. Alberto di Jorïo, de secretaris
van het conclaaf, is door de nieuwe
paus tot kardinaal verheven. Dit is
geschied op grond van een traditie,
welke door Pius XI en Pius XII niet
Is gevolgd.
De bisschoppen van Nederland zul
len gezamenlijk een schrijven op
stellen, dat aanstaande zondag in
alle rooms-katholieke kerkdiensten
zal worden voorgelezen. In
schrijven zal de keuze van paus
Johannes XXITT officieel aan de
gelovigen worden bekendgemaakt.
Op de dag van de pauskroning zal
in alle kerken een plechtig Te
Deum worden gezongen.
„ALWEER EEN BLIJSPEL..
Blik achter de schermen van
Dinsdagmiddag heeft koningin Elizabeth II van Engeland
in Londen de nieuwe zitting van het Engelse parlement geo-
x pend. Deze telefoto toont de aankomst van de stoet met het
S koninklijk rijtuig bij de parlementsgebouwen die op de ach-
tergrond zichtbaar zijn.
VOOR NATUUR- EN SCHEIKUNDE
naar de kernstructuur en de ontwik
keling van nieuwe methoden voor de
bestudering van kosmische straling.
Prof. Ilya Michailowitsj Frank, in
1908 geboren, heeft sedert 1934 aan
de Russische academie gewerkt en is
van 1944 af professor geweest aan de
Moskouse universiteit. Igor Eugene-
witsj Tamm, geboren in 1895, werkt
sinds 1934 aan de academie en do
ceert sinds 1924 aan de Moskouse
universiteit.
De Nobelprijs voor Scheikunde 1958
werd toegekend aan de Britse geleer
de dr. Frederick Sanger van de uni
versiteit van Cambridge voor zijn on
derzoek naar de structuur van pro
teïne, in het bijzonder van insuline.
Dr. Sanger heeft met zijn werk de
kennis over de wijze waarop ziekte
het menselijk lichaam aanvalt een
stap vooruit gedaan. Sedert 1951 is
hij lid van het bestuur van de Britse
raad voor medisch onderzoek.
Een andere Nobelprijswinnaar
Boris Pasternak werd op grond
van het feit dat zijn houding vol
gens de Sowjet-autoriteiten in
strijd is met de roeping van de
Sowjet-auteur geroyeerd als lid
van de Russische schrijversbond.
Hij werd een verrader genoemd
van het Sowjet-volk en de titel
van „Sowjet-schrijver" werd
hem ontnomen.
Pasternak als lid Sowjet-
schrijversbond geroyeerd.
De Zweedse academie van weten
schappen heeft de Nobelprijs voor
natuurkunde voor 1958 toegekend
aan dr. Pavel Alexewitsj Tsjerenkow,
hoofd van de afdeling fysica van de
Russische academie van wetenschap
pen, professor Hya Michailowitsj
Frank en Igor Eugenewitsj Tamm,
werkzaam aan de afdeling natuur
kunde van de Russische academie
voor wetenschappen, „voor hun ont
dekking en verklaring van het Tsje-
renkow-effect".
Het Tsjerenkow-effect is het ver
schijnsel dat licht wordt uitgestraald
door een elektron of een ander elek
trisch geladen deeltje dat zich in een
bepaald medium beweegt met grote
re snelheid dan die van licht in dat
medium. De ontdekking van het anti
proton in 1955 te Berkeley zou nau
welijks mogelijk geweest zijn zonder
het gebruik van Tjerenkows theorie.
Deze speelde ook een belangrijke rol
bij de onderzoekingen van Stanford
de organiserende instantie
„HET SEIZOEN" is al weer hoog en breed begonnen; de eerste
toneelvoorstellingen en concerten zijn achter de rug en „men"
heeft elkaar weer ontmoet in schouwburg en concertzaal. Leden
van kunstkringen hebben de programma's, gedrukt of gesten
cild, thuis gekregen en een keuze gemaakt uit de voorstellingen,
die hen in het seizoen 1958-'59 ontspanning zullen kunnen schen
ken en dan liefst ontspanning met een cultureel verantwoorde
inslag. Men verlangt naar een „goed concert", of naar een
„goed stuk" liefst afgewisseld misschien met een „lichtere
schotel", al naar gelang de aard van het publiek. Het publiek in
Middelburg, Goes en Vlissingen, maar ook in Terneuzen, Hulst,
Kortgene, Zierikzee en Oostburg. En omdat zo een ieder zijn
eigen verlangens heeft, kan het heel goed gebeuren, dat èen
Z.V.U.-lid in Middelburg, een circulaire van „zijn" kunstkring
lezend, tot zijn echtgenote moppert: „Nou komen ze al wéér met
een blijspel
Jawel, „ze" komen al weer met
een blijspel. En wanneer men een
kijkje neemt achter de schermen
der organiserende instanties op
dit gebied, dan blijkt soms, dat de
organisatoren nog heel erg dank
baar zijn, d&t er althans een voor
stelling gegeven kan worden.
Want voor en aleer een „seizoen"
pasklaar in elkaar zit, met nlle za
len gehuurd, alle gezelschappen
besproken en alle data vastgesteld
om maar enkele facetten te
noemen is er menige verzuch
ting geslaakt.
Bij de Zeeuwse Volksuniversiteit ko
men al die verzuchtingen tezamen op
het secretariaat aan de Singelstraat,
waar men al vroeg in het jaar begint
met de organisatie van het komend
seizoen. Het prille begin is altijd het
opnemen van contact met de ver
schillende werkgroepen in de provin
cie, waaruit een soort „wensprogram-
ma" ontstaat, dat als richtlijn dient
voor het samenstellen van het defini
tieve winterprogramma. Zoals dit ook
gebeurt bij
die in Zeeland samengekoepeld zijn in
één federatie en waar men* eveneens
tot zulk een „wensprogramma" komt.
Maar dan
Watwaarwie....
Dan komt het er op aan om te trach
ten die richtlijnen te realiseren en
dat betekent dus het aanknopen van
onderhandelingen met de diverse ge
zelschappen en orkesten. Correspon
deren en telefoneren telefoneren en
corresponderen. Wanneer wie be
schikbaar is wat wie te bieden
(Zie slot pag. 2 kol. 5)
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, John Foster Dulles,
heeft dinsdag op zijn wekelijkse pers
conferentie verklaard, dat de Sowjet-
Russische afwijzing van het Brits-
Amerikaanse voorstel voor opschor
ting der kernwapenproeven voor een
jaar, te beginnen op vrijdag, de kans
op succes van de onderhandelingen te
Genève vermindert.
Op vrijdag beginnen onderhandelin
gen over de kwestie van opschorting
der kernwapenproeven en tien no
vember technische besprekingen over
de vraag hoe verrassingsaanvallen
kunnen worden voorkomen.
Dulles zei, dat de Verenigde Staten
plannen voor hervatting van de kern
wapenproeven zullen maken, indien
de Sowjet-Unie na vrijdag voortgaat
met haar proeven. Maar de onder
handelingen te Genève zouden wat
dat Verenigde Staten betreft door
gaan.
Koninklijk bezoek aan
Technische Hogeschool.
Koningin Juliana en prins Bernhard
zijn voornemens op 21 november een
bezoek te brengen aan de Technische
Hogeschool te Delft.
WEINIG VERANDERING
Overwegend droog weer met op de
meeste plaatsen mist of laaghangen
de bewolking. Weinig wind en onge
veer dezelfde temperaturen als giste-
ZON EN MAAN
30 oktober
Zon op
Maan op
7.30 onder 17.17
19.07. onder 10.04
