PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
STAKING IN ALGERIJE IS VERBODEN
Op
roep werd echter
niet ingetrokken
Aanleg van de delingsdijk op Schouwen
is begonnen
Na onderhoud van Salan met De Gaulle
BETREKKINGEN TUSSEN V.A.R.
EN TUNESIË VERBROKEN
EXPLOITATIE VAN AARDGAS
IN DE SAHARA MOGELIJK
Vand
aag.
201e jaargang - no. 244
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; f 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 16 ckt. '58
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties <max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, c'. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Vele honderden handen gingen omhoog, toen tijdens een mas
sale bijeenkomst op het Londense vliegveld van de onder-
houds-technici, die door staking het bedrijf van de Boac heb
ben lamgelegd, werd gestemd over het al of niet voortzetten
van de staking. In de vergadering werd door dit handopste
ken vrijwel unaniem bepaald, dat het werk niet eerder zal
worden voortgezet, vóór de vijf ontslagenen, om wie de sta
king'is begonnen, weer bij de Boac in dienst zullen zijn ge-
De opperbevelhebber der Franse strijdkrachten in Algerije, ge
neraal Raoel Salan, die tevens de hoogste burgerlijke gezagsdra
ger in dit Franse gebiedsdeel is, heeft de door het comité voor
openbaar welzijn voor Algerije en de Sahara voor donderdag
middag afgekondigde algemene staking verboden. Generaal Sa
lan, die woensdagavond uit Parijs, waar hij besprekingen met
premier De Gaulle heeft gevoerd, te Algiers is teruggekeerd, ver
klaarde geen oproep tot staking te kunnen dulden. Het comité
heeft daarop gereageerd dat het zijn oproep voor een algemene
staking, op donderdagmiddag handhaafd. Het comité heeft, be
halve tot staking, ook opgeroepen tot openbare betogingen tegen
hetgeen wordt genoemd het „ingrijpen der politici in de Alge
rijnse zaken".
Nu Salan heeft laten weten, dat de staking niet „zal worden getolereerd",
wordt verwacht, dat bijna iedereen vandaag normaal aan het werk zal zijn.
Gisteren was alles in Algiers rustig. Niettegenstaande het politiek gespro
ken achter de schermen onrustig was, ging het drukke leven van de stad
gewoon door.
In een communiqué van het comité
wordt gezegd, dat tot een algemene
staking is besloten:
1. om te betogen tegen de politieke
partijen die „Algerije willen liqui
deren".
2. om de terugkeer der militairen
in de comité's voor openbaar wel
zijn te eisen, en
Afluisteren
Enkele jaren geleden werd in Ne
derland een geval van „afluiste
ren" ontdekt. In een bepaald ge
bouw waren geheime microfoons
aangebracht en dank zij deze appa
ratuur konden nieuwsgierige lieden
elders mee luisteren naar het verhan
delde in besloten vergaderingen. Het
geval geraakte snel in het vergeet
boek en eigenlijk gelooft sindsdien
vrijwel iedereen in Nederland, dat
zulke vreemde praktijken hier niet of
uiterst zelden voorkomen. Men tapt
hier geen telefoonlijnen af, men werkt
niet met miniatuur radiozendertjes in
tafelpoten of met verborgen opneem-
apparaten. Dat doet men alleen in
zulke landen als Rusland, waar nog
maar nauwelijks een paar weken ge
leden in de Amerikaanse ambassade
achter het Amerikaanse wapen in een
der grote conferentiekamers een
stralingsreflectortje werd ontdekt,
dat bewees hoe nieuwsgierige Russen
geruime tijd hadden meegeluisterd
als er in deze kamer werd geconfe
reerd.
Is dat meeluisteren wel zo'n weinig
verbreid verschijnsel als velen in
Nederland en Wést-Europa me
nen?
Op deze vraag wordt zijdelings een
antwoord gegeven in het jongste
nummer van het „Journal", dat door
de internationale commissie van ju
risten in Den Haag wordt uitgege
ven.
In dat blad publiceerde de heer G.
Dobry een verhandeling over het feit,
dat de wetgeving zich in vele landen
niet of te weinig heeft beziggehouden
met de moderne „afluister"- of mee-
luisterapparatuur.
In Engeland heeft zojuist een juridi
sche commissie een rapport opgesteld
over mogelijke voorschriften, waar
bij de bevoegdheid tot afluisteren
voor overheidsinstanties zou wor
den vastgelegd en ook het gebruik
zou worden omschreven dat van de
afgeluisterde mededelingen gemaakt
kan worden.
De heer Dobry vertelt, dat in de
Verenigde Staten het aftappen
van telefoongesprekken en net
afluisteren met behulp van geheime
microfoons een wijd verbreid bedrijf
is. Zo ontdekte men, dat de telefoon
lijnen van grote chemische concerns
regelmatig werden afgetapt. Een
specialist in dit vak werd voor niet
minder dan zestien aftapgevallen tot
gevangenisstraf veroordeeld. In W.-
Europa wordt in de meeste landen de
geheimhouding van telefoongesprek
ken wel wettelijk gewaarborgd.
Daarvan kan gewoonlijk alleen maar
afgeweken worden als het gaat om
een gerechtelijk onderzoek.
In Nederland en in Finland echter
bestaan geen voorschriften met
betrekking tot dit geoorloofd af
luisteren of meeluisteren in opdracht
van de justitie of de overheid en
daarmee verkeren deze landen in een
uitzonderingspositie. Het verdient
wellicht overweging om ook in Ne
derland het gebruik van afluister
apparatuur aan wettelijke voor
schriften te binden, nu die appara
tuur zo gemakkelijk te verkrijgen en
te gebruiken is. Enerzijds wordt door
een regeling het publiek beschermd
tegen een onjuist gebruik van deze
apparatuur door onbevoegden en an
derzijds kan in zo'n regeling vastge
steld'worden welke waarde afgeluis
terde mededelingen hebben, wanneer
ze langs legale weg bijvoorbeeld
voor het vaststellen van misdaden of
vergrijpen verkregen zouden zijn
als bewijsmateriaal.
3. om het ontnemen van burgerlijke
bevoegdheden aan militairen te
verhinderen.
De Gaulle had met generaal Salan
gesproken over de weerslag die zijn
instructie aan de militairen om zich
uit de comité's voor openbaar wel
zijn terug te trekken, in Algerije
heeft voorgedaan.
De Gaulles instructies, die bedoeld
waren om volledige vrijheid van me
ningsuiting tijdens de verkiezings
campagne in Algerije te waarborgen,
waren vier dagen voor de afkondi
ging aan generaal Salan bekend. In
kringen die nauw contact hebben
met de premier, wordt gezegd, dat
berichten, dat .de verhouding tussen
De Gaulle en Salan gespannen zou
zijn, ongegrond zijn.
Generaal Salan staat niet achter
de meer extreme Europese elemen
ten in Algerije en de meeste be
kende „kolonels" of jongere offi
cieren die een politieke opvatting
hebben van hun taak in Algerije,
doen dat ook niet. Wat het leger
wil is integratie van Algerije eü
Frankrijk op praktische grondslag
zoals was aangegeven door De
Gaulle toen hij een vijfjarenplan
voor economische ontwikkeling- in
Algerije aankondigde alsmede de
geleidelijke afschaffing van het la
gere loonpeil ten opzichte van
Frankrijk in Algerije.
De protesten van bepaalde leden van
het comité voor openbaar welzijn in
Algiers en organisaties van Europe
se burgers worden in Parijs niet al
te dramatisch opgevat. Premier De
Gaulle heeft, zo zegt men, getoond
wie de baas is in het Franse huis.
Pogingen van. bedoelde extremisti
sche personen om De Gaulle naar
hun hand te zetten zijn tot misluk
king gedoemd, zo verklaarde men.
Men herinnerde eraan, dat het leger
zijn instructies onmiddellijk heeft
opgevolgd.
De twee man sterke afvaardiging,
die het comité van openbaar welzijn
voor Algerije en de Sahara naar Pa
rijs heeft gezonden, om bij De Gaul
le te protesteren tegen diens bevel,
heeft woensdagavond te Parijs ver
klaard het „geheel oneens" te zijn
met de verklaring van het comité,
dat het zich in staat van nood ver
klaart. In de gewraakte verklaring
werd kritiek geoefend op de politieke
partijen, die volgens het comité „ge
neraal De Gaulle hebben voorgeschre
ven, dit bevel te geven".
De twee comité-leden hebben an
derhalf uur op het bureau van de
minister-president vertoefd, waar
zij door een medewerker van De
Gaulle werden ontvangen. Zij heb
ben de generaal zelf echter niet te
spreken gekregen.
Punt van geschil is
Algerijnse kwestie
Tunesië heeft besloten de diplomatie
ke betrekkingen met de Verenigde
Arabische Republiek te verbreken, zo
is officieel door het ministerie van
voorlichting te Tunis meegedeeld. De
Egyptische ambassadeur M. Falemi
had het woensdag reeds meegedeeld
na het onderhoud dat hij had met de
Tunesische minister van buitenlandse
zaken, Sadok Mokkadem.
De verhouding tussen de twee landen
is zeer gespannen geworden na de
Tunesische beschuldiging van vorige
week zaterdag, dat de Verenigde
Arabische Republiek poogde de poli
tiek van dé Arabische Liga te dicte
ren. Een reeds aanwezig geschilpunt
was, dat Egypte reeds lang asiel ver
leent aan Salah ben Youssef, die in
Tunesië ter dood veroordeeld werd
wegens een samenzwering tegen pre
sident Bourguiba. Verder zou presi
dent Nasser pogen in Tunesië te in
filtreren door middel van zijn mili
taire attaché.
Een punt van geschil tussen Cairo
en Tunis is ook de Algerijnse kwes
tie.
Nasser is voorstander van een strijd
tot het bittere einde in Algerije, Bour
guiba staat niet afwijzend tegenover
onderhandelingen met Frankrijk en
is voorstander van een wel Arabisch
maar tegelijk westergezind Noord-
Afrika.
In Cairo heeft de raad van de Arabi
sche Liga woensdag een beroep ge
daan op Tunesië weer deel te nemen
aan de huidige zitting. Deze uitnodi
ging is vervat in een resolutie die
door acht Liga-landen werd aan
vaard bij onthouding van de Verenig
de Arabische Republiek en Yemen.
Maar tegelijkertijd besloot de raad
president Bourguiba de tekst toe te
zenden van de maandag aangenomen
resolutie, waarin Tunesïë's beschuldi
ging tegen de V.A.R. werd veroor
deeld en verworpen.
Egypte levert
dr. Eisele niet uit
Het Westduitse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft woensdag be
kendgemaakt, dat de Egyptische re
gering het verzoek om uitlevering
v in dr. Hans Eisele heeft afgewezen.
I iaele vluchtte naar Caïro nadat hij
b -schuldigd werd van misdaden in
concentratiekampen.
De Egyptische regering gaf als reden
voor de afwijzing het feit op, dat vol
gens de Egyptische wet geen straf
vervolging kan worden ingesteld als
het meer dan 10 jaar is geleden, dat
de misdaden waarvan iemand wordt
beschuldigd, zijn gepleegd.
RAADGEVENDE VERGADERING:
Aanvoer per pijpleiding
wordt aanbevolen
De verslaggever van de economische
commissie van de raadgevende ver
gadering van de raad van Europa, de
Fransman Maurice Lemaïre, heeft
woensdagmorgen zijn rapport toege
licht met betrekking tot (tb exploita
tie van het aardgas dat in de Sahara
wordt gevonden.
Hij zette uiteen, dat op niet meer
dan 2000 km van de grote Europese
industriecentra een grote hoeveelheid
gemakkelijk te exploiteren methaan
gas in de Sahara aanwezig is, die op
verscheidene miljarden kubieke me
ters wordt geschat. De prijs van dit
methaangas zou in Europa niet meer
dan vijfeneenhalve frank per kubieke
meter bedragen met een calorie-
waarde van 9000 (het gewone stads-
Generaal Raoul Salan, de Franse
commandant in Algerije (links) ver
laat hier het Parijse militaire tribu
naal in de kazerne van Reuïlly met
enige oficieren, na getuigd te héb
ben in de rechtszaal tegen de ver
moedelijke plegers van een aanslag
op hem, die hem met een bazooka
trachten te doden, kort na zijn aan
komst in Algerije twee jaar gele
den. Salan 'en zijn officieren zijn de
mannen van de „generaals-opstand"
op 13 mei van dit jaar in Algerije.
Generaal De Gaulle, de nieuwe
Franse premier, heeft hen nu opge
dragen zich niet langer met de poli
tiek in te laten.
Project van rond f 3.500.000
ZEELANDS NOORDELIJKST GELEGEN EILAND, liet in
1953 zo zwaar getroffen Schouwen-Duiveland, vecht nog altijd
tegen zijn erfvijand, de zee, zij het, dat de strijd thans meer in
direct is gericht. Als onderdeel hiervan kan men de aanleg van
de veelomstreden „delingsdijk" dwars door het meer dan 9000
ha grote Waterschap Schouwen beschouwen. Maandag is een
aanvang gemaakt met de aanleg van deze dijk, die een lengte
krijgt van 7700 meter en het waterschap vrijwel in twee gelijke
parten verdeelt. Dit onder supervisie van Rijkswaterstaat uit te
voeren werk omvat tevens de bouw van twee duikers en het
maken van opritten voor de wegen, welke de nieuwe van Seroos-
kerke naar Brouwershaven geprojecteerde binnendijk, doorsnij
den. De aanleg van de „delingsdijk" en het maken van de kunst
werken vergt een uitgaaf van rond drieëneenhalf miljoen gulden.
De duur ervan wordt geschat op bijna twee jaar.
De functie van de nieuw aan te
leggen dijk is dienst te doen als
„beperkingswaterkering". Wan
neer het waterschap Schouwen
nogmaals, zoals in 1953, zou wor
den blootgesteld aan inundatie, zal
de zee door deze delingsdijk min
of meer aan banden worden ge
legd. Immers, de dijk verdeelt het
waterschap zodanig in tweeën, dat
zij een soort „buffer" vormt tus
sen de noordelijke en de zuidelijke
zeeweringen. Zonder de dijk zou
bij een eventuele calamiteit de ge
hele polder aan eb- en vloedwer
king worden blootgesteld. Ook na
de aanleg van de nieuwe delings
dijk kan de gehele polder onderlo
pen, maar de helft van het water
schap zal dan niet worden over
rompeld, zoals dat bij de ramp in
1953 is gebeurd.
Het begin van de delingsdijk is ge
projecteerd in het zuidwesten, bij de
ringdijk aan de Schelphoek en sluit
in noordwestelijke richting aan op de
Schouwsedijk bij Brouwershaven, die
op zijn beurt een rechtstreekse ver
binding vormt met de zeewering. De
dijk, die 1.75 N.A.P. hoog wordt,
krijgt met de aan weerszijden lig
gende bermsloten meegerekend een
voetbreedte van 50 tot 60 meter, naar
gelang de hoogte yan het maaiveld.
Daar de polder de vorm heeft van
een halve kom, met als laagste punt
bij Serooskerke het Prunjegebied
op 1.50 meter N.A.P. en het
hoogste punt bij Brouwershaven, ligt
het voor de hand, dat de dijk in het
zuidwesten de gTootste hoogte zal be
reiken. Op de dijk zelf komt na vol
tooiing een 5 meter brede weg, een
zgn. landbouw A-weg. een der be-
langrijkste, welke in dit door de her
verkaveling „bewerkte" gebied wordt
aangelegd. Een fundering van schraal
beton met een dubbele laag asfalt
beton zal de bestrating vormen. De
kruinbreedte zal mede hierdoor 1VA
meter bedragen.
Samenspel
Bij de voorbereidende werkzaamhe
den heeft de Rijkswaterstaat veel
profijt kunnen trekken van de waar
devolle adviezen van de afdeling On
derzoek der Cultuur-Technische
Dienst. Deze dienst heeft namelijk
een onderzoek ingesteld naar de aan
wezigheid van bruikbare bekledings-
klei in de 100 meter brede strook, die
vrijgehouden voor de aanleg van de
delingsdijk. De resultaten waren on
verdeeld gunstig. De bovengrond is
uitermate geschikt voor de opper
vlakte-bekleding van de dijk. want
het gras heeft een rijke voedingsbo
dem nodig. Deze laag krijgt een dik
te van twintig cm. De zwaardere
klei, de ondergrond dus, zal op zijn
beurt een ideale 60 cm dikke be
schermingslaag vormen voor het
zandlichaam, waarop als laatste werk
de 20 cm dikke kfèidaag wordt aan
gebracht. Inmiddels is de aannemer,
de N.V. Van Hattum en Blankevoort
te Beverwijk, die het werk uitge
zonderd de kunstwerken heeft
aangenomen voor een bedrag van
3.269.000, gestart met de werk
zaamheden.
Als beginpunt heeft men genomen
een plaats midden in de polder ge
legen, op 3.6 km afstand van de
Schelphoek, juist op het punt waar
de grootste duiker wordt gebouwd.
Reeds is een strook van 200 meter
lengte van zijn kleilagen ontdaan,
die aan weerszijden een zgn. kade
muur vormen, waarin straks het zand
wordt gespoten.
Dit zand haalt men mettertijd
van een winplaats af in het Brou-
wershavense Gat, de plaats „Dwars
in de Weg", en de „Roggenplaat" bij
de Schelphoek. Teneinde de benodig
de klei in droge staat te kunnen
krijgen, graven twee draglines een
ontwateringssloot, die wordt bema
len. Deze sloot ligt in de as van de
dijk, zodat men ervan verzekerd is,
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
...begint onder de naayi „Sun-
beam" de jaarlijkse luchtver-
dedigingsoefening van Groot-
Brittannië.
s -••is het 250 jaar geleden, dat H
H de Zwitserse geneesheer, phy- M
sioloog, bioloog, dichter en ro-
manschrijver Albrecht von
s Haller, die te Leiden studeerde
onder Boerhaave en die de
ff grondslag legde voor de mo-
j|- derne experimentele physiolo-
gie en biologie, te Bern werd
geboren.
iHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifi
gas heeft slechts 4500 calorieën). Het
gas zou worden aangevoerd door
pijpleidingen via Gibraltar of Italië,
waarvan een gedeelte over de zee
bodem zou lopen. Het zou echter ook
met methaantankers kunnen worden
aangevoerd. Bovendien kan door
middel van dit gas in Algerije opge
wekte elektriciteit per kabel naar
Europa worden overgebracht.
De eerste oplossing, het vervoer per
pijpleiding, leek Lemaire te verkie
zen, omdat daardoor de prijs lager
zou zijn.
In het rapport wordt erop gewezen
dat de Europese Gemeenschap de
eerstvolgende 20 jaar rekening zal
moeten houden met een jaarlijks
energietekort dat overeenkomt met
200 miljoen ton steenkool. Daar de
atoomenergie voorlopig nog niet in
voldoende mate voorhanden is, zou
het aardgas dat in de Franse Sahara
wordt gevonden, de leemten in de
Europese energievoorziening volledig
kunnen vullen.
Frankrijk beschikt evenwel niet
over de middelen om de installatie
van de pijpleidoingen geheel alleen
te kunnen verzorgen, noodzakelijk
om het gas naar Europa en de lan
den in Noord-Afrika te leiden. In
dit verband wordt het comité van
ministers aanbevolen de geïnteres
seerde regeringen uit te nodigen
deel te nemen aan de financiering
van dit project.
Maatregelen tegen
Nederlandse bedrijven in
Oost-Java
Aan de leiders van 258 Nederlandse
bedrijven in Oost-Java is medege
deeld, dat zij, in opdracht van de In
donesische regering, alle banden met
hun hoofdkantoren in Nederland
moeten verbreken.
Tezelfdertijd hebben de provinciale
autoriteiten in Oost-Java in vele Ne
derlandse bedrijven de Nederlandse
bedrijfsleiders door Indonesiërs ver
vangen. Aan de Nederlanders werd
medegedeeld dat zij, met ingang van
gisteren, van hun functies waren ont
heven.
Uit Malang meldt het „A.N.P.", dat
de nieuwe Indonesische bedrijfslei
ders op een aldaar gehouden plech
tigheid, die werd bijgewoond door
gouverneur Samadikoen en de mili
taire bevelhebber van Oost-Java, ko
lonel Sarbini, is medegedeeld dat zij
in het vervolg slechts verantwoor
ding schuldig zijn aan de militaire
bewindhebbers in Oost-Java.
Hun werd verboden zich met de
raad van aandeelhouders, of de direc
tie hunner bedrijven in Nederland,
in verbinding te stellen.
NOG VEEL WIND
Af en toe zonneschijn maar ook
plaatselijk enkele buien. Matige tot
krachtige langs de kast krachtige
tot stormachtige wind tussen west
en noordwest. Dezelfde temperaturen
als gisteren of iets lagere.
ZON EN MAAN
17 oktober
Zon op 7.07 onder 17.44
Maan op 12.30 onder 21,25