PHQVIHCIALE ZEEUWSE COURAKT
BILT
K00LGASPR0DUKTIE ZAL VERDWIJNEN
Z.L.M.-dagen in Scherpenisse met
een uitgebreid programma
OPRICHTING NATIONALE GAS
MAATSCHAPPIJ GEWENST
„MOHAMMEDANEN BOYCOTTEN
ALGERIJNSE VERKIEZINGEN"
201e jaargang - no. 134
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; Ir. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 10 juni 195S
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg. G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red, tel. 2425, adm. tel. 2Q94
Minister Zijlstra biedt Staten-Generaal gasnota 2 aan
De koolgasproduktie, die in 1950 nog 50% van de totale behoefte
van de openbare gasvoorziening dekte, zal spoedig geheel of
vrijwel geheel tot het verleden behoren. De activiteiten van de
gasbedrijven voor zover deze nog op het gebied van de gaspro-
duktie werkzaam blijven zullen zich dan beperken tot omvor
men van hoog-calorisch in laag-calorisch gas en de produktie
van watergas voor de voorziening in de seizoenspieken, zoals de
winterperiode. Met deze conclusie besluit de minister van econo
mische zaken, prof. J. Zijlstra zijn tweede nota over de gasvoor
ziening, die aan de Staten-Generaal is aangeboden.
De minister grondt zijn verwachting op de zeer sterke toene
ming van het aandeel van de verschillende soorten afstandsgas
in de openbare gasvoorziening, die in de periode van 1950 tot
1957 steeg van 30 tot 64 procent. Dit komt ook tot uiting in de
afneming in dezelfde periode van het aantal zelfproduce-
rende gasbedrijven, dat in acht jaar daalde van 131 tot 48.
Het eerste gebied omvat de pro
vincies Groningen, Friesland,
Drente, Overijsel, Gelderland
benoorden de rivieren, vrijwel
de hele provincie Utrecht, in
Zuid-Holland de stad Woerden
en in Zeeland het oostelijk deel
van Zeeuwsch-Vlaanderen, Wal
cheren en Zuid-Beveland, welke
gebieden thans of binnenkort
geheel worden voorzien met gas,
geleverd door het staatsgasbe-
drijf. Het tweede gebied is de
provincie Noord-Holland, waar
Deze tendens zal zich naar de me-
ning van de minister in de komende
jaren nog blijven voortzetten. In het
verzorgingsgebied van het staatsgas-
bedrijf zijn nog 14 bedrijven gelegen
die nog niet of niet geheel zijn om
geschakeld op afstandsgas en waar
van de omschakeling in de eerstko
mende jaren is te verwachten.
Een direct gevolg van de toeneming
van het aandeel van afstandsgas is
de daling van de kool- en watergas-
produktie, die weer tot gevolg had
een sterke vermindering vari het ko-
lenverbruik voor de openbare gas
voorziening, aldus de nota. In de pe
riode 1950-1957 daalde dit kolenver-
bruik met ruim 650.000 ton, dat is
ongeveer 42 procent.
Wanneer over enkele jaren de om
schakeling van de genoemde veer
tien bedrijven, die thans nog on
geveer een derde deel van het ge
produceerde koolgas leveren, een
feit zal zijn, zal dit een verdere
besparing van ongeveer 300.000
ton kolen per jaar opleveren.
Het toenemende aanbod van cokes-
ovengas voor de openbare gasvoor
ziening onder meer als gevolg van
uitbreidingen van de cokesfabriek
van de hoogovens en" de mogelijke
stichting van een cokesbedrijf aan de
Nieuwe Waterweg alsmede van
aardgas en raffinaderijgas zal er on
getwijfeld toe leiden, dat de eigen
gasproduktie in Noord- en Zuid-Hol
land, waar thans nog twee-derden
van het koolgas en circa 90 procent
van het Watergas wordt geprodu
ceerd. verder zal dalen en dat de
steenkolenbehoefte eveneens zal ver
minderen.
In welk tempo dit zal geschieden en
tot hoever deze vervanging van kool
gas door andere gassoorten zal gaan,
valt nog niet met zekerheid te zeg
gen. Evenmin is het mogelijk, aldus
de nota, thans reeds te stellen welke
gassoorten de plaats van dit koolgas
in de openbare gasvoorziening zullen
innemen. Een en ander is hiervoor te
zeer afhankelijk van het al dan niet
doorgang vinden van bestaande plan
nen en verwachtingen en is daar
naast ook een vraagstuk van interne
economie van de nog bestaande gas-
produktiebedrijven. Dat deze ont
wikkeling zich ook hier verder zal
doorzetten meent de minister echter
als een vaststaand feit te mogen
aannemen.
Minister Zijlstra stelt in zijn nota,
dat als gevolg van de ingrijpende
ontwikkeling in de gasvoorziening de
oprichting van de Nationale Gas
Maatschappij (N.G.M.) tot dusverre
nog niet haar beslag heeft gekregen.
Het blijft echter gewenst, aldus de
minister, de oprichting van de N.G.
M., die tijdelijk opgeschort was, door
te zetten. Ook de advies-commissie
gaspolitiek is unaniem tot dit stand
punt gekomen.
De adviescommissie verbond aan dit
standpunt de voorwaarde, dat de uit
werking van contracten van samen
werking, waarin de „spelregels" van
de coördinatie en de bevoegdheden
van de N.GM. ten opzichte van de
participanten onderling zouden moe
ten worden geregeld, voor alle par
tijen bevredigend zou zijn. De com
missie heeft hiertoe een aantal aan
bevelingen gedaan omtrent de inhoud
van deze contracten, waarbij zij on
der meer een indeling van het land
in vier voorzieningsgebieden aan
geeft.
de afstandsgaslevering wordt
verzorgd door de Hoogovens.
Het derde gebied omvat de pro
vincies Noord-Brabant en Lim
burg, de gemeente Tholen in
Zeeland en de streek rond Nij
megen, waar de afstandvoorzie
ning wordt verzorgd door de
Staatsmijnen.
Het vierde gebied is de provincie
Zuid-Holland behalve Woerden. In
dit gebied is geen producent-aandeel
houder van de N.G.M. werkzaam.
De aanbevelingen van de adviescom
missie omvatten de regeling van de
gasaangelegenheden binnen de regio
nale gebieden, de regeling inzake in
terregionale gaslevering, de im- en
export van gas, enkele algemene be
palingen onder meer inzake een we
derzijdse inlichtingenplicht, het na
komen van de contracten, eventuele
wijziging van de grenzen der voor
zieningsgebieden of regionale gebie
den en de duur van de overeenkom
sten.
De minister is van mening, dat de
aanbevelingen van de adviescom
missie een bruikbare basis vor
men voor het functioneren van de
N.GM.
Zodra nu de eventuele participan
ten zich bereid hebben verklaard
op basis van de hen inmiddels toe
gezonden „spelregels" deel te ne
men in de N.G.M. zal tot oprich
ting hiervan kunnen worden over
gegaan. De minister hoopt, dat dit
binnen niet al te lange tijd zal
kunnen gebeuren.
In de nota geeft de minister voorts
een overzicht van de ontwikkeling
van het staatsgasbedrijf. Dit bedrijf
is er in geslaagd de bestaande gas
leveringscontracten met Duitse pro
ducenten vervroegd te ontbinden zon-
WAARNEMER VAN F.N.L. IN NEW YORK
Nieuwe prefect
voor Corsica
De waarnemer van het Algerijnse be
vrijdingsfront (F.N.L.) bij de Vere
nigde Naties, Mohamed Yazid, heeft
gisteren in een exclusief interview
met United Press International ver
klaard, dat de Algerijnse Nationalis
ten een voorlopige regering zullen
vormen en de verkiezingen die de
Fransen in Algerije gaan houden zul
len boycotten.
„Wij Algerijnen zijn geen gewapen
de opstand begonnen om slechts een
loonsverhoging te krijgen. Wij eisen
onafhankelijkheid. Er zal een inte
gratie komen. Maar met deze inte
gratie bedoelen wij dan een samen
gaan met Tunesië en Marokko in een
Noordafrikaanse federatie. De Gaul
le praat, maar wij handelen. Met de
regeringen van Tunesië en Marokko
worden besprekingen gevoerd om de
beslissingen die op de conferentie van
Tanger werden genomen, de schep
ping van een Noordafrikaanse parle
ment, en de vorming van een voor
lopige Algerijnse regering, ten uit
voer te leggen", aldus Yazid.
Premier de Gaulle heeft tot prefect
(gouverneur) voor Corsica benoemd
met de opdracht het gezag van de
Franse regering over het eiland te
herstellen, de 48-jarige Guy Lamas-
soure, oud-prefect van het departe
ment Indres.
Hij komt in de plaats van Marcel Sa-
vreux, die gedurende de revolte op het
eiland weinig tegenstand bood aan de
door parachutisten geleide opstandige
beweging. Savreux is overgeplaatst
naar het verlaten departement Finis-
terre.
Tot staatssecretaris van handel en in
dustrie werd benoemd de radicale af
gevaardigde in de Nationale Vergade
ring, Edouard Ramonet. De socialisti
sche afgevaardigde Eugene Thomas
werd minister van posterijen.
Tot minister van openbare gezond
heid zal een Algerijn worden be
noemd.
PROF. ZIJLSTRA
M toeneming afstandsgas
Oost-Duitsland wil
praten over helikopter
Het Oostduitse ministerie van buiten
landse zaken heeft do Amerikaanse
regering laten weten, dat het bereid
is besprekingen te beginnen over te
ruggave van de tot landen gedwon
gen Amerikaanse helikopter en be
reid is alle mogelijke inlichtingen te
verstrekken met betrekking tot het
incident. Dit is gisteravond meege
deeld door het Oostduitse persbureau
A.D.N.
Volgens de verklaring van het Oost
duitse ministerie van buitenlandse za
ken is het „competent" tot het voeren
van dergelijke onderhandelingen.
Een woordvoerder van het State De
partment heeft eerder verklaard, dat
de Amerikaanse regering niet bereid
is om met de Oostduitse regering te
onderhandelen en dat een nota van
deze regering zal worden terugge-
zonden indien hij komt.
De opperbevelhebber van de Fran
se strijdkrachten in Algerije, ge
neraal Salan, heeft het ontslag
aanvaard van Jacques Chevalier,
burgemeester van Algiers. Cheva
lier diende zijn ontslag begin juni
in, na een conflict tussen hem en
het „comité voor openbaar wel
zijn" van Algiers.
Het ontslag van Chevalier duidt er
op, dat de meningsverschillen tus
sen het oude bestuur in Algerije
en de militairen en kolonisten die
hebben gezorgd voor het aan de
macht komen van de Gaulle nog
niet zijn opgelost.
der dat van Nederlandse zijde scha
deloosstelling behoefde te worden be
taald. Op 1 januari 1958 leverde dit
bedrijf gas aan 53 gemeenten of ge
meentelijke combinaties.
Tot begin 1958 bedroeg het door de
Nederlandse Aardolie Maatschappij
gegarandeerde aanbod van aardgas
aan 't staatsgasbedrijf 550.000 m3
per etmaal gedurende 20 jaar, afkom
stig uit de winningsgebieden in het
noorden en oosten van ons land( met
inbegrip van 50.000 m3 uit enkele
Twentse bronnen). Daarnaast be
stond de reële verwachting, dat dit
aanbod mede op grond van het aan
boren van aardgas in het westen van
Nederland belangrijk zou kunnen
worden vergroot, aldus de nota.
Eyskens kreeg opdracht
kabinet te vormen
Koning Boudewijn heeft maandag
ochtend de oud-premier Eyskens
(c'.v.p.) opdracht gegeven een nieuwe
Belgische regering te vormen. De ko
ning deed dit nadat de vroeger katho
lieke vice-premier Augóiste de Schrij
ver verslag had uitgebracht over zijn
besprekingen met partijleiders over de
kabinetsformatie.
De 53-jarige Gaston Eyskens ls in
de afgelopen vier jaar de leider van
de C.V.P.-oppositie in de Kamer van
volksvertegenwoordigers geweest. Hij
is een Vlaming en hoogleraar in de
economische politiek te Leuven.
Eyskens is minister van financiën
geweest in de regering-Van Acker in
1945 en in de regering-Spaak in 1947.
Voorts was hij premier van augustus
1949 tot maart 1950, toen in België
de koningskwestie acuut was.
Hij komt wegens zijn betrekkin
gen met de vakbonden en zijn
vroegere samenwerking met
Spaak het meest in aanmerking
voor samenwerking met de socia
listen, die bij de onlangs gehouden
verkiezingen niet voldoende zetels
verwierven om samen met de libe
ralen over en meerderheid in de
Kamer te kunnen beschikken, als
in de jaren 19541958.
Gaston Eyskens, die opdracht heeft
een regering te vormen, heeft op een
persconferentie de hoop uitgesproken
dat men uit de sfeer van politieke
strijd zal geraken, opdat er een kabi
net kan worden gevormd, dat de wil
en de macht heeft de hangende pro
blemen van fundamenteel belang op
te lossen. Hij noemde in dit verband
de schoolkwestie.
De r.-k. formateur zei dat hij geen
voorkeur had voor een van de beide
andere nationale partijen, de socialis
ten en de liberalen. De kans op een
regering van alle drie de partijen
achtte hij gering.
Havenarbeiders te
Londen blijven staken
De besprekingen tussen werkgevers
en vakbondsleiders over de Londense
havenstaking zijn maandag weer zon
der resultaat afgebroken. Tweederde
van de 30.000 havenarbeiders blijven
staken. 118 schepen konden daardoor
niet gelost worden.
Intussen heeft een onofficiële poging
om de Londense ondergrondse 24 uur
niet te laten rijden vrijwel geen suc
ces gehad. Slechts 47 van de 494 trei
nen vielen uit. De poging werd ge
daan om het stakende buspersoneel te
steunen.
Door de staking van de havenarbei
ders kan circa 25.000 ton voedsel
waaronder 8000 ton vlees niet ge
lost worden. Scheepsladingen fruit,
groente, boter en kaas zouden door
het warme weer snel bederven.
De staking van de havenarbeiders is
nu haar vierde week ingegaan. Zij
begon toen bepaalde groepen arbei
ders het werk neerlegden uit sympa
thie met de arbeiders van de vlees
markt van Smithfield. Dezen staak
ten uit protest tegen het ontslag van
600 collega's, die zonder werk raak
ten daar er niet meer genoeg te doen
was toen de chauffeurs, die betrok
ken waren bij het vleesvervoer, in
staking waren gegaan.
EXPOSITIE KEURINGEN - DEMONSTRATIES
Grootse landbouwmanifestatie
begint volgende week donderdag
Het eiland Tholen, dat de laatste vijftien jaren tweemaal door inundatie is
getroffen en thans een „nieuw gezicht" krijgt door de uitvoering van de
herverkavelingswerken, zal volgende week vele duizenden agrariërs ont
vangen. Op 19, 20 en 21 juni wordt namelijk in Scherpenisse de landbouw
tentoonstelling 1958 van de Zeeuwse Landbouwmaatschappij gehouden, die
jaarlijks door een van de negen kringen der Z.L.M. wordt georganiseerd.
Ook nu weer is deze expositie bijzonder groots van opzet: naast een veer
tigtal aantrekkelijke stands op het gebied van de landbouw, de veeteelt
en de fruitteelt, alsmede aanverwante artikelen, zijn er keuringen van
paarden en rundvee en staan er demonstraties met verschillende landbouw
werktuigen op het programma. Het vrij lijvige programma voor de drie
Z.L.M.-dagen heeft een aantrekkelijk tintje gekregen, want o.m. zullen tal
van muziekgezelschappen, een toneelgroep, de landelijke ruiters, alsmede
de Vlissingse turnvereniging V.T.V. deze grootse manifestatie van de
Zeeuwse landbouw opluisteren.
Het tentoonstellingsterrein, gelegen
in de Scherpenissepolder langs de
weg van Scherpenisse naar Poort
vliet, beslaat een oppervlakte van
liefst 14 ha. Een deel van het terrein
zal worden benut door de standhou
ders, dié er hun tenten zullen opslaan.
Voorts is men momenteel druk bezig
met het aanleggen van de keurings-
banen voor warmbloed- en trekpaar
den, rundvee, schapen en geiten, ter
wijl in de onmiddellijke nabijheid van
de banen de ring wordt ingericht,
waarin o.m. de bekroonde dieren zul
len worden voorgebracht. Tenslotte
is er een groot demonstratieterrein,
waar men diverse landbouwwerktui
gen in bedrijf zal kunnen zien. Dit
laatste betekent een novum voor de
Z.L.M.-expositie, want tot nu toe was
het te doen gebruikelijk, dat de werk
tuigen werden tentoongesteld.
Tijdens een maandagmorgen in Tho
len gehouden bijeenkomst hebben de
tentoonstellingsvoorzitter, de heer A.
J. Groenewege te St. Maartensdijk,
alsmede de algemeen-secretaris van
de Z.L.M., mr. J. F. G. Schlingemann
en de tentoonstellingssecretaris, de
heer W. C. Sinke van het Z.L.M.-bu-
reau te Goes, enkele mededelingen
gedaan over deze voor de Zeeuwse
landbouw zo belangrijke expositie. In
totaal zijn er 75 standhouders, van
wie er 57 in tenten zijn onderge
bracht. De totale oppervlakte exposi
tieruimte bedraagt 3300 vierkante
meter. Getoond zullen worden 137
koeien, 80 trekpaarden. 12 warm-
bloedpaarden, zowel Gronings als
Gelders type, 18 pony's een collectie
van ruim 80 schapen, alsmede circa
35 stuks mestvee.
De muziekgezelschappen uit ver
schillende plaatsen zullen voor een
gezellige sfeer zorgen: namelijk
de Koninklijk Erkende Harmonie
„St. Cecilia" uit Stampersgat, die
met de eigen verplaatstbare mu
ziektent komt, „Accelerando" uit
St. Annaland, „Concordia" uit
Tholen, „Concordia" uit St. Phi
lipsland, „Eendracht" uit Scherpe
nisse, „Oefening Baart Kunst" uit
Stavenisse, muziekvereniging
„Oud-Vossemeer" uit Oud-Vosse-
meer en ue muziekvereniging
„Poortvliet" uit Poortvliet.
Rijtoer
Een tijdens deze Z.LM.-dagen tel
kens terugkerend hoogtepunt is ook
dit jaar weer de rijtoer. Twintig bus
sen en honderdvijfentwintig personen
auto's zullen op de tweede dag van de
Z.L.M.-expositie in de morgenuren
een 65 kilometer lange tocht over het
eiland Tholen maken. De bijna 1400
personen, die aan deze toer deelne
men, zullen zich dan op de hoogte
kunnen stellen van de vorderingen bij
de uitvoering van de herverkaveling.
Ook voor de jeugd op Tholen en St.
Philipsland heeft deze tentoonstelling
zijn aantrekkelijkheid. De L.J.G.
heeft namelijk een schoolkrant uitge
geven, waarin de leerlingen van alle
scholen in het werkgebied van de
Kring Tholen en St. Philipsland der
Z.L.M. worden aangespoord een op
stel of een tekening te maken. De
beste inzendingen zullen worden be
kroond. Behalve deze individuele deel
name, kunnen de leerlingen in klasse-
verband een werkstuk vervaardigen.
De verwachting betreffende het aan
tal bezoekers is hooggespannen. Meer
en meer neemt de Z.L.M.-expositie,
die vooral na de Tweede Wereldoor
log op volle toeren is gaan draaien, 'n
grote plaats in bij vele agrariërs in
en buiten de provincie Zeeland. Ge
zien de bezoekcijfers van andere ten
toonstellingen: 1957 Zierikzee circa
12.000; 1956 Domburg ongeveer
20.000 en 1955 Kloosterzande even
eens rond 20.000, worden ook in
Scherpenisse vele duizenden landbou
wers en andere belangstellenden ver
wacht.
Opening
Het programma voor deze Z.L.M.-da-
gen vermeldt op donderdag 19 juni
(Vervolg op pag. .4)
Dit was één van de foto'sdie
mevrouw Heida, de vrouw van
de kapitein, op het moment
van de redding vanuit de stuur-
hut maakte. Op de voorgrond
de coaster ,f!eiloo", die tegen
H de Noorse tanker aanligt. Op-
varenden van de )rArtemis" l§
H stappen over, terwijl dichte
rookwolken uit het tankschip
H komen
H (Voor verslag zie pag. S). ff
iliiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Duitse coaster bracht 4
schipbreukelingen aan wal
De vierhonderd ton grote Duitse kust
vaarder „Osiris" heeft gisteren de
vier geredden van de aanvaring nabij
Tcrschellingerbank aan wal gezet in
IJmuiden. Het was het voorlopige
slot van een scheepsramp, die zich in
de nacht van zondag op maandag
binnen anderhalf uur voltrok.
De coaster overvoer op een vrij ruwe
zee maar bij helder zicht de 154 ton
metende kotter S.O. 74 „Zukunft"
waarna het schip is gezonken. De
Osiris heeft de vier opvarenden moe
ten overnemen toen bleek dat de kot
ter het niet langer hield en zoveel
water maakte dat hij achterover in
de Noordzee kantelde.
Prinses Irene verricht
tewaterlating
Prinses Irene zal zaterdag 12 juli de
doopplechtigheid verrichten bij de te
waterlating van het naar haar te noe
men motorschip, dat momenteel in
aanbouw is bij de werf „De Merwe-
de" te Hardinxveld-Giessendam.
Dit schip wordt gebouwd in opdracht
van de Oranjelijn „Maatschappij zee
transport N.V." en is bestemd voor
de vaart op Canada en de grote me-
Het weer in Europa
Volgens de weerrapporten var
avond 7 uur:
Helsinki, half bewolkt,
Stockholm, regenbui,
Oslo, zwaar bewolkt.
Kopenhagen, geheel bewolkt,
Aberdeen, geheel bewolkt,
Londen, zwaar bewolkt,
Amsterdam, zwaar bewolkt,
Brussel, geheel bewolkt,
Luxemburg, zwaar bewolkt.
Parijs, zwaar bewolkt.
Bordeaux, zwaar bewolkt.
Grenoble, geheel bewolkt,
Nice, geheel bewolkt.
Berlijn, geheel bewolkt,
Frankfort, licht bewolkt,
München, half bewolkt,
Garmisch p., geheel bewolkt,
Zürich, geheel bewolkt,
Genève, zwaar bewolkt,
Locarno, geheel bewolkt,
Wenen, half bewolkt.
Innsbruck, half bewolkt,
Rome, zwaar bewolkt,
Ajaccio, zwaar bewolkt,
Madrid, onweer,
Algiers, zwaar bewolkt,
giste r-
16 gr.
18 gr.
13 gr.
14 gr.
12 gr.
21 gr.
16 gr.
19 gr.
19 gr.
20 gr.
21 gr.
24 gr.
22 gr.
16 gr.
20 gr.
22 gr.
21 gr.
23 gr.
22 gr.
28 gr.
22 gr.
27 gr.
VERWACHT.
WISSELVALLIG
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enkele buien. Weinig verande
ring in temperatuur.
Aanvankelijk weinig wind. later
zwakke tot matige wind uit noorde
lijke richtingen.
