PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Zoeken naar drenkelingen van bark Pamir wordt voortgezet Bladeren vallen, maar steigers rond lantaarn Oostkerk zakken... BILT AANVAL OP BLOKKENVORMING IN DE VERENIGDE NATIES 200e jaargang - no. 228 Dagblad, uitgave van de tinna Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. v. d. Velde en F. B. den Boer, Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 58 cent per week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 27 sept. 1957 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mm. Mlnim. p. advertentie Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (ma*. 8 regels) J3 cent p. regel met een minimum van f 1.—. ..Brieven of adres oureau v. d. blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bureaus: Vllsslngen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3546 of 3304); Middelburg, Markt 51, telefoon 3841; Goes, Lange Voratetraat 63, telefoon 2475 (b.g.g. 2228): Oostburg, Nieuwstraat 43, telefoon 20: Terneuzen. Brouwerijstraat 2: Zterlkzee. N. Bü^crcis-.raai 2*. te'- 2-. OP VERZOEK VAN DUITSLAND Vijf overlevenden vertellen relaas over gevecht tegen storm en zee De Amerikaanse marine-attaché te Bonn heeft verklaard dat het schip „Absecon" van de Amerikaanse kustwacht, opdracht heeft gekregen om te blijven zoeken in het zeegebied ten westen van de Azoren waar de „Pamir" is vergaan. Het schip heeft opdracht te blijven zoeken tot zons ondergang, zondag. Het Westduits ministerie van transport heeft alle Westduitse schepen opdracht gegeven het zeegebied waar de „Pamir" verging, te helpen af zoeken. De gezagvoerders van deze schepen moeten zich voegen naar de aanwijzingen die de „Absecon" van de Amerikaanse kustwacht, leider van het speurwerk, geeft. De laatste uren van de „Pamir", de Duitse viermaster die bij de Azoren ia vergaan, wordt geschilderd in een rapport, dat door de opperbevelheb ber van de Amerikaanse marine- strijdkrachten voor het oostelijk deel van de Atlantische oceaan en de Mid dellandse Zee te Londen is ontvangen van het Amerikaanse transportschip „Geiger", aan boord waarvan zich vijf overlevenden van de ramp be vinden. Sparen Enkele dagen geleden is er nog eens de aandacht op gevestigd dat dc P.T.T. wel zeer vrij moedig is geweest met het verhogen van bepaalde tarieven. Deze grote overheidsinstelling heeft niet ge aarzeld aan het Nederlandse publiek omvangrijke lasten op te leggen. Zij aarzelt evenwel, wanneer het er om gaat aan haar clientèle enig voordeel toe te schuiven. Hierbij wordt gedoeld op de rijkspostspaar bank. Terwijl de rentetarieven in Nederland met sprongen omhoog gegaan zijn en gemeentebesturen bij hun gemeentenaren circulaires aan huis laten bezorgen waarin ze beleefd verzoeken de spaarpennin gen van die gemeentenaren te mo gen lenen tegen een stevige rente, weet de rijkspostspaarbank van niets. Die bank blijft zich vastklemmen aan het minimale rentepercentage waaraan zij reeds jarenlang ver knocht is. Dat er thans leningen uitgeschre ven worden tegen ongeveer twee en een half maal het rentepercentage van de rijkspostspaarbank zegt de beheerders van de rijkspostspaar bank blijkbaar niets alleen iets bij het uitzetten van gelden. Bij het uitzetten houden ze wel de gelijk rekening met de gestegen rentevoet en ze incasseren dus wel de voordelen van die hoge rentevoet Zij verzuimen echter de winst ten dele door te geven aan hun kleine spaarders. In dit verband mag ook wel opge merkt worden, dat er nog meer spaarinstanties zijn, die van de hoge rentevoet profiteren en voor wie dus ook de vraag begint te spe len in heverre hun clientèle moet delen in dat voordeel. Dit geldt onder meer voor levens verzekeringsbedrijven en voor pen sioenfondsen. Vanzelfsprekend moeten deze be drijven evenals de spaarbanken - bepaalde risico's afwegen. Nie mand zal verlangen, dat zij met hun premieberekening als trekpoppen zouden reageren op het stijgen of dalen van de rentevoet. En ieder be grijpt, dat na een stijging ook een daling moet volgen, zodat deze be drijven dus uitsluitend met langja rige gemiddelden kunnen werken. Maar de huidige stijging van de rentevoet is al zo geruime tijd gaan de en zij is zo omvangrijk, dat er toch wel eens van die instellingen - evenals van de rijkspostspaarbank - 'n verklaring mag komen, waarom men de cliëntèle nog niet kan laten delen in het profijt en wanneer dat zo ongeveer aan de orde zal ko men. De overlevenden verklaren hierin onder meer het volgende. De „Pamir" ontving zaterdagochtend om acht uur het eerste bericht over de orkaan, die het schip naar verwachting twee uur later zou treffen. De bemanning kreeg opdracht zich op de storm voor te bereiden. Een uur later werd de wind zeer krachtig. Er werd opdracht gegeven de zei len te reven. De wind was echter zo sterk, dat de mannen niet in staat waren de zeilen van de voor mast binnen te halen, zodat deze door de storm werden weggevaagd. Dit gebeurde vervolgens met de andere zeilen. Door de druk van de wind tegen het schip ontstond een slagzij naar bak boord van 30 graden en tenslotte van 40 graden. De dekken werden over stroomd en de mannen waren ge dwongen zich aan de bovenste rand van het schip vast te klampen. Bij een slagzy van 35 graden gaf de ka pitein bevel de zwemvesten om te doen en hij liet rantsoenen sigaretten en alcohol uitdelen. Men was slechts in staat een klein rubbervlot te water te laten. De red dingboten werden echter later door het water van het schip losgeslagen. Omstreeks 11.45 uur kantelde de J?a- mir" geheel en zonk. waarbij de man nen die in de touwen en de tuigage vastzaten, mee in de diepte nam. Golven van tien meter hoogte en een door de storm veroorzaakte dich te waternevel maakten het ademha len voor de overlevenden, die in het water dreven, moeilijk. Twee red dingboten werden zwaar beschadigd. Een andere was echter intact ge bleven en hierin klommen 25 man nen. Andere overlevenden zwom men naar de beschadigde boten, die vrijwel onder water waren ver dwenen, maar nog drijvend waren. Vele mannen lagen 24 uur zonder eten of drinkwater- tot hun nek in het water. Vijf schipbreukelingen stierven of sprongen uit een der boten ondanks de pogingen der an deren om hen tegen te houden. Luitenant-kolonel Bressan, die de lei ding heeft gehad van de grootste red dingsoperatie voor overlevenden van de „Pamir" is gisteren in Engeland aangekomen en heeft verklaard dat hy het zeer onwaarschijnlijk acht dat nog overlevenden zullen worden ge vonden. Hij zei te veronderstellen, dat al wie niet in een reddingboot van de „Pamir" wist te komen waarschijnlijk door de haaien zijn gedood. TOESPRAAK VAN MINISTER LUNS Kans op vergroting van tegenstellingen. De Nederlandse minister van bui tenlandse zaken, mr. J. M. A. H. Luns, heeft donderdag, in een toe spraak tot de Algemene Vergade ring der Verenigde Naties over in ternationale vraagstukken, ver klaard dat wanneer de verschillen de, binnen de volkerenorganisatie bestaande, groeperingen in „blok ken" zonden worden omgevormd, dit de bestaande geschillen zou ac centueren en versterken. Minister Luns maakte onderscheid tussen regionale groepen, die hij nuttig achtte en blokken, die vol gens hem gevaarlijk zouden kunnen zijn. „Wanneer deze groepen dienen om inzichten en politiek van haar leden, te coürdineren, kunnen zij een heil zame invloed hebben. Indien zij echter worden aange wend om de geschillen, die tussen gebieden in verschillende delen der wereld bestaan, te verscherpen, kan dit leiden tot vergroting der reeds bestaande tegenstellingen. En dit gebeurt, indien een groep zich in h&ar geheeel achter een be lang of eis van een harer leden stelt zonder in te gaan op het wezenlij ke va de zaak, waar het om gaat. Op dit punt wordt de groep een blok. Een dergelijke ontwikkeling zou gevaarlijk zijn en wij moeten allen pogen haar te vermijden", al dus mr. Luns. De Nederlandse minister van buitenlandse zaken maakte deze De 86-jarige president van de Bel gische kamer, Camille Huysmans. is in Watersmael-Boitsfort in het huwelijk getreden met de Slf-jarige mevrouw Ida Smissen, directrice van een technische school in Diest. De heer Huysmans is sedert janua ri 1955 weduwnaar. Links van hen een der getuigen, professor Bollen- gier. opmerkingen in een kritische be spreking van hetgeen hij noemde „gebreken in het werk der Ver enigde Naties". „Sommige aan de volkerenorganisatie voorge legde geschillen vallen buiten haar beoordelingsgebied en bepaalde gevallen zou een oplos sing mogelijk buiten de Verenig de Naties bereikt kunnen wor den", verklaarde de heer Luns. Minister Luns vervolgde „het komt voor, dat herhaalde besprekingen van eenzelfde onderwerp en het aanvaarden van resoluties hierover meer kwaad dan goed uitrichten. Het zou verkeerd zijn, indien de Verenigde Naties teveel zouden wil len doen of zouden willen voorgeven dat zij alleen rechtvaardige rege lingen tot stand kunnen brengen". Mr. Luns noemde het ontwapenings- vraagstuk een „zaak van buitenge meen belang". Hij verklaarde dat Nederland het „veelomvattende en tot in bijzonderheden uitgewerkte „Westerse plan voor een eerste ont- wapehingsfase steunt. Als tweede, reeds lang hangende vraagstuk, dat de aandacht vereist noemde ministerc Luns het wegne- De vijfde fokveedag voor n Walcheren bracht donderdag een mooie collectie rundvee op het veilingsterrein te Middel- j| H burg bijeen. M (Foto P.Z.C lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllf Autobus van dijk gevallen: zeven arbeiders gewond. Een autobus, waarin 66 arbeiders uit Steenbergen en Halsteren op weg waren naar Rotterdam, is gis teren bij de „Blauwe schuit" tus sen Steenbergen en Kruisland van de hoge dijk gestort. Het ongeluk gebeurde, doordat de bus, van de firma Liefbroer uit Bergen op Zoom uit moest wijken voor een tegenlig ger, De bus raakte in de zachte berm, kantelde driemaal zijwaarts de dijk af en kwam in de' polder sloot' terecht. Zeven van de inzittenden werden min of meer ernstig gewond. Zij werden naar 'n ziekenhuis in Steen bergen gebracht. Vijf van hen kon den, na verbonden te zijn, weer huis waarts keren. De andere twee ver blijven nog in het ziekenhuis. men van het nog steeds toenemende verschil tussen de economische en maatschappelijke vooruitgang in de hoger en in de minder ontwikkelde landen. Minister Luns verklaarde voorts dat Nederland het verontrustend bleef achten, dat er in het Midden-Oos ten nog geen vrede en rust heersten. De minister sprak voorts over de nog steeds „tegen de wensen van het Duitse volk", bestaande verde ling van Duitsland. „Niets mag worden nagelaten om een einde te maken aan deze abnor male en in zichzelf gevaarlijke toe stand", zei hij. Dag Hammarskjöld weer secretaris Ver. Naties. De veiligheidsraad heeft donderdag met algemene stemmen Dag Ham marskjöld aanbevolen voor 'n twee de ambtstermijn van vijf jaar als secretaris-generaal van de Verenig de Naties. Dag Hammarskjöld heeft het mandaat aanvaard. Twee vrouwen waren jaren in hun kamer opgesloten. De politie van Indianapolis heeft, toen zij een klacht onderzocht be treffende de kwalijke geur die uit een apartement opsteeg, daar twee vrouwen gevonden, die vijf zeven jaar in drie kamers opgesloten heb ben gezeten. De vrouwen waren de 80-jarige Anna Chowning en haar 45-jarige dochter Lucille Chowning. Zij waren door twee zoons van de oude dame, broers dus van Lucille, jarenlang opgesloten gehouden. Een der broers, de 64-jarige Euégene Chowning, is gearresteerd. Zijn broer. Frank, tandarts van be roep, wordt nog gezocht. De vrouwen waren, toen de po litie de sloten van het apartement verbrak, gekleed in vuile huisjapon nen. Zij droegen lange kousen, maar waren niet geschoeid. Zij knipper den tegen het daglicht, toen zij ein delijk buiten kwamen, op weg naar een ziekenhuis, waar men haar baadde, schone kleren aantrok en een goed maal gaf. Eugène heeft tegenover de politie verklaard dat de broers de dames niet de straat op wilden laten gaan, uit angst dat zij onder een auto zou den komen. Wat de ware oorzaak van deze vreemde opsluiting is (de politie schat dat de gevangenschap vijf a zeven jaar duurde), heeft de politie nog niet kunnen ontdekken. BEHOUDEN BAROKKE BOUWKUNST Wapens van Amerika voor Tunesië. President Bourguiba van Tunesië heeft donderdag in een radiorede ver klaard dat de Verenigde Staten be reid z\jn Tunesië te helpen bij de po gingen om het Tunesische leger be hoorlijk uit te rusten. Bourguiba zei dat de Amerikaanse regering dit niet graag bekend wilde maken Zij ging echter akkoord met een publieke verklaring „om een ein de te maken aan tegenstrijdige be richten". Borguiba zei voorts dat de wapens in oktober in Tunesië zullen aankomen. En of ze nu uit Italië of ergens anders vandaan zullen komen, het zullen in elk geval wapens van westelijke landen zijn, aldus Bourgui ba. Bourguiba zei ook dat hij de Fran se regering via haar ambassadeur in Tunesië hééft verzocht een tijdsche ma op te stellen voor de evacuatie van de Franse troepen uit Tunesië. Voorts heeft, hij gevraagd om oprich ting van een bank van Tunesië en kredieten voor zijn land. Vier tijgers in circus uk hun kooi ontsnapt. Bezoekers van het circus Hagen beek, dat in Witzenhausen staat kregen de schrik van hun leven toen zij zagen dat vier tijgers poogden uit hun kooi, die werd schoonge maakt, te ontsnappen. Twee tijgers konden door de op passer teruggedreven worden de kooi in. maar de twee andere tij gers ontsnapten. Het publiek, waar onder talrijke kinderen, vluchtte in alle richtingen. Circusmensen van Hagenbeek sne den de twee vluchtende tijgers de pas af, en konden voorkomen dat zij het circusterrein verlieten. Toen de tijgers gevangen en weer in hun kooi gestopt waren, bleek dat een hert, tot de equipage van het circus behorend, door een van hen gedood was, en dat een tweede hert eveneens was aangevallen. Nog voor de winter moet top van Middelburgse koepelkerk dicht HOOG BOVEN het Middelburgse straatgewoel, boven de bomen van het Molenwater en boven de patriciërshuizen aan de Dam, werken de restaurateurs van Neerlands mooiste koepelkerk, de „gouden-eeuw- se" Oostkerk en de wind waait in hun haren. De herfst is vroeg geko men met regen en stormvlagen en het water sloeg door de glasloze lantaarn van het fraaie bouwsel, striemde de nog verveloze binnen kant van de koepel en verdreef de zondagse kerkgangers naar de Nieuwe Kerk, waar nu vanaf 25 augustus iedere zondag drie inplaats van twee diensten worden gehouden. Maar zo vlug mogelijk, nog voor dat de winter komt, moet de lantaarn worden gedicht. Met drie lagen glas, glas-in-lood en nog eens een dubbele met gas gevulde glaswand. Iedere dag gaan er drie loodgieters naar boven en zover dat in het werkschema past, de mannen van de restaurateur, de fa. Woudenberg en Zonen uit Middelburg. Een circa tien mensen tellende ploeg werkt constant aan het herstel van de tussen 1644 en 1667 gebouwde kerk, die in de laatste oorlog vele wonden opliep. En waaraan nu eenmaal, zo de gemeenplaats het wil, de tand des tijds volop knaagde van origine protestantse bedehuis, hoeveel de restauratie precies zal kostenHet zijn alle vragen, die niet op een maand en duizend gulden juist zijn te beantwoorden. De hele winter kan er in het bede huis niet gekerkt worden, dat staat wel vast. De restauratie-begroting is op rond 127.000.-^ geraamd, maar Granaten hebben de buitenkant van het machtige bouwsel gehavend, het geweld heeft gapende bressen gesla gen in kapitelen, lijsten en pilasters. De gekwetste delen zijn en worden verwijderd en vervangen. Wanneer de restauratie geheel voltooid zal zijn, wanneer er weer gekerkt zal kunnen worden in dit nu het werk ettelijke maanden aan de gang is, worden al schattingen van anderhalve ton gemaakt Zo gaat het nu eenmaal bij kerk restauraties. Alles wordt nauwkeurig nagelopen, de kosten van de „grote lijnen" in het werk, zoals het herstel van lantaarn en stoep, zijn wel aan te geven, maar bij de uitvoering komt men steeds weer onderdelen te gen, die om vernieuwing vragen. En wat de tijd betreftMen schat anderhalf tot twee jaar, men werkt eenvoudig tot het klaar is Dertig procent Dat de restauratie van dit barokke gebouw veel van de Kerk vraagt, ligt voor de hand. Circa dertig pro cent van de totale kosten zal door hervormd Middelburg byeen moeten worden gebracht. Over geheel Neder land genomen is zeven-achte deel van de historische monumenten her vormd bezit. Men weet in de kringen van de Hervormde Kerk wel, dat dit ook zo z'n lasten meebrengt In Middelburg wordt ondertussen éénmaal per maand een speciale „restauratie"-collecte gehouden. Zelfs van buiten Middelburg komen soms grote giften binnen van men sen, die het behoudende werk voor deze prachtige architectonische con structie willen steunen. Dat de kerk voogdij dit weet te waarderen spreekt voor zichzelf! De Oostkerk zal oorspronkelijker uit deze restauratie te voorschijn ko- (Vervolg op pag. 2) Het weer in Europa. Volgens de weerrapporten van gister avond 7 uur. Stockholm, onbewolkt. 8 gr. Kopenhagen, halt bewolkt, 12 gr. Aberdeen, regen, 11 gr. Londen, licht bewolkt, 15 gr. Amsterdam, licht bewolkt, 14 gr. Luxemburg, licht bewolkt, 14 gr. Parijs, onbewolkt, 35 gr. Bordeaux, zwaar bewolkt, 18 gr. Grenoble, zwaar bewolkt, 20 gr. Nice, onbewolkt. 22 gr. Berlijn, onbewolkt. 14 gr. Frankfort, licht bewolkt, 12 gr. München, regen, 15 gr. Zürich, zwaar bewolkt, 18 gr. Genève, zwaar bewolkt, 20 gr. Locarno, nevel, 15 gr. Wenen, regen. 14 gr. Innsbruck, zwaar bewolkt, 17 gr. Rome, zwaar bewolkt, 25 gr. Ajaccio, regen, 25 gr. Mallorca, zwaar bewolkt, 29 gr. VERWACHT. DROOG WEER Droog weer met vanuit het noord westen toenemende bewolking, maar vooral in het zniden aanvan kelijk nog zonnig weer overwegend matige wind tussen west en noord west. Ongeveer dezelfde temperatu ren als gisteren. ZON EN MAAN 28 september Zon op 6.37 onder 18.27 Maan op 12.29 onder 21.10

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 1