PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Juichend Stockholm begroette koninklijk paar
Regering-Mollet door Nationale
Vergadering ten val gebracht
Vele voorwaarden in Zeeland gunstig voor
economische uitbouw
BILT
DE
VERWACHT...
200e jaargang - no. 120
Dagbladultgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred t G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p.p. 7.26
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 22 mei 1957
EI'KUB 2» cent per
Kleine advertentie» (ma* S regel»)
22 cent p. regel met een minimum
van 1.—..B-teven of adree
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro r.o. 352M4 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: VUsslngen. Walstr. 5W0. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3540 of 3304; Middelburg. Markt 51. tel. 3041; Goes. Lange Vorstatr. 63. tel 2475 (b.g.g. 2223): Oostburg, Nieuwatraat 43. tel. 20; Terncuzen. Brou wenjs-.r.
TWEEHONDERD STRAAUAGERS BRACHTEN DONDERENDE GROET
i
Korte rijtoer door oude stad
werd een ware zegetocht
HET ZONOVERGOTEN STOCKHOLM heeft gisteren koningin Ju
liana en prins Bernhard ingehaald, die arriveerden voor een driedaags
staatsiebezoek aan Zweden. Tienduizenden waren samengestroomd om
getuige te zijn van de aankomst. Te ongeveer elf uur voer de kruiser
De Zeven Provinciën met het vorstelijk paar aan boord de haven van
Stockholm binnen. Tweehonderd straaljagers (de grootste luchtpara-
de die ooit in Zweden werd gehouden) brachten het Nederlandse smal
deel, waarvan ook de torpedobootjagers Rotterdam en Friesland deel
uitmaakten, een donderende groet. Saluutschoten werden uitgewis
seld, zoals reeds herhaalde malen gebeurd was op de glorietocht van
de kruiser naar de haven van de Zweedse hoofdstad.
Met veel luisterrijk ceremonieel
gingen Hare Majesteit en Zijne Ko
ninklijke Hoogheid te kwart over elf
aan boord van de fraaie koningssloep
Vasorden, die hen samen met net ge
volg waarin o.a. minister Luns inaar
de „logardstrappan" bracht.
Óp een rood bekleed vlot voor deze
trap. die vanuit het water naar de ka
de leidt, werd het koninklijk paar be
groet door koning Gustaaf VI Adolf
en koningin Louise en daanna door
rinses Sibylle en haar kinderen, on
er wie kroonprins Carl Gustaaf en
prinses Margaretha.
Koningiin Juliana was gekleed in 'n
grijsblauw deux-p;aees met zilvervos
en blauwe hoed met paradijsveren.
De Zweedse koningin droeg een een
voudige lange blauwe mantel. Prins
Bernhard was in de uniform van ad
miraal gekleed, evenals kaning Gus
taaf.
Terwijl de Nederlandse landsvrou
we, vergezeld door de koning, de ere
wacht der adelborsten inspecteerde,
weerklonken vanaf het brede balcon
van het paleis ware juichkoren. Daar
hadden leden van de Nederlandse ko
lonie in Stockholm een plaats gevon
den, getooid met vlaggetjes en oran
je sjerpen.
Rijtoer
Vervolgens maakten de vorstelijke
personen en hun gevolg een rijtoer
door de stad. In het eerste open rij
tuig dat door vier paarden werd ge
trokken, zaten koningin Juliana en
koning Gustaaf. In het tweede reden
koningin Louise en prins Bernhard.
Voor en achter de koninklijke rijtui
gen giingen eregarden te paard, die 't
tafereel een bijzonder kleurrijk aan
zien gaven. In auto's volgden de ledeai
van Het gevolg.
De rijtoer voerde over de fraaie
bruggen van Stockholm, het Ko
ningsplein en door de met vlaggen
versierde straten van de oude stad.
Overal stonden brede mensenha
gen opgesteld, die de gasten harte
lijk toejuichten. Velen hadden op
het dak van de stedelijke schouw
burg een plaatsje gevonden. De
gehele weg was afgezet door ma
riniers en soldaten. Tegein half een
kwam de stoet weer bij de hoofd
ingang van het paleis aan.
Groot ceremonieel
Met groot ceremonieel vond na de
rijtoer de intocht in het koninklijk pa
leis plaats. Nog 'n groot aantal auto
riteiten werd aan de koninklijke gas
ten voorgesteld. Vervolgens vond een
lunch plaats. In de namiddag maak
ten in het paleis de leden der diver
se diplomatieke missies in Stockholm
hun opwachting bij koningin Juliana
en prins Bernhard. Onder de lange
rij diplomaten was de ambassadeur
van de Chinese volksrepubliek. Met
sommigen der diplomaten ontstond 'n
H.M. de koningin wordt bij
haar aankomst in Stockholm
begroet door haar koninklijke
gastheer, koning Gustaaf VI
Adolf; op de achtergrond Z.
K.H. prins Bernhard en H.M.
koningin Louise van Zweden.
Illlllllllll
Mr. Algera opende Centraal
Station in de Maasstad.
De minister van verkeer en water
staat, mr. J. Algera, heeft dinsdag
fop opbouwdag» te Rotterdam het
fraaie, monumentale Centraal Station
geopend. Minister Algera noemde de
ontwikkeling van de Maasstad in de
afgelopen eeuw verbazingwekkend.
De totale tonnage van het aantal
binnenkomende schepen is ln die tijd
orahooggegaan tot net honderdvou
dige, de bevolking tot het achtvou
dige.
Burgemeester Van Walsum bood
namtns de gemeente Rotterdam een
geschenk aan: een brons, „afscheid"
genoemd, van de Italiaan Mastroian-
ni. Namens het personeel werd een
gedenkplaat aangeboden voor de in
de oorlog gevallenen. In het Bouw
centrum is ter gelegenheid van de
opening een expositie ingericht, die
door minister Witte werd geopend.
Albanees minister naar
Joego-Slavië gevlucht
Het Joegoslavische persbureau
Tanjoeg heeft maandag meegedeeld
dat de Albanese minister Painayot
Plyakoe naar Joego-Slavië is gevlucht
in de nacht van 16 op 17 mei. Hij heeft
om asiel gevraagd. Panayot Plyakoe
was lid van het centrale comité van
de Albanese arbeiderspartij en een
van de organisatoren van de nationa
le bevrijdingsbeweging in Albanië, al
dus deelt Tanjoeg mee.
„Hechte banden binden ons aaneen"
„Begrip verwerven voor elkaar"
Aan het galadiner, dat ter gelegenheid van het bezoek van koningin
Juliana en prins Bernhard gisteravond in het koninklijk naleis te Stock
holm gegeven werd, hebben koning Gustaaf VI Adolf en koningin Juliana
in het Engels redevoeringen uitgesproken.
De koning sprak woorden van welkom en zei, dat het bezoek van
het koninklijk paar Zweden bijzonder dierbaar is. Het bezoek twee jaar
geleden aan Nederland, verschafte hem nog altijd een dankbare herin
nering aan gelukkige dagen. Banden, die reeds honderden jaren bestaan,
binden Nederland en Zweden tezamen. De Zweedse economie, heeft zeer
veel te danken aan Nederlandse injecties. De Oostzeehandel heeft veel
bijgedragen tot de bloei van Amsterdam. De Nederlandse cultuur fdc
universiteit te Leiden) heeft veel invloed uitgeoefend in Zweden. De grote
Zweedse plantenkundige Linnaeus werkte vier jaar voor de Nederlandse
koning. Ook thans bestaan er belangrijke, vriendschappee ke betrekkin
gen. die naar de overtuiging van de Zweedse vorst van groot voordeel
voor beide landen zullen blijven. Br bestaat ook een verblijdende een
heid van gedaclitengang. De Zweedse koning bracht tenslotte een
dronk uif op het welzijn fan koningin en prins en het geluk tan het
Nederlandse volk.
Koningin Juliana antwoordde en zei. dat de prins en zij zich zeer
gelukkig prezen de gast van het Zweedse vorstenpaar te zyu. Zij was
onder de indruk uan de warme verwelkoming door het Zweedse volk.
H.M. herinnerde aan de prachtige hulp, die ons land in dagen van
nood van de Zweden mocht ontvangen. „Veel is er dat wi, gemeen heb
ben. In onze onafhankelijkheidstin voelen wij ons beiden vrij onze
eigen koers te kiezen. Daarbij hebben wij rekening te houden met het
feit, dat wij in datzelfde kleine werelddeel wonen dat Europa heet en
dat willen maken tot een oord zonder zorgen, waar het goed is te
leven. Hiertoe hebben de grootste geesten van verleden en heden ons
hun gedachten meegegeven waarover wij mogen vervoegen als over
een cement, waarop wij een hecht fundament kunnen leggen. Eenmaal
zal het een gebouw van formaat moeien worden van waaruit men de
gehele wereld kan overzien. Van essentieel belang is het. dat wij als
natiën eikaars zeer eigen kwaliteiten eerbiedigen, dat wij begrip ver
werven voor elkaar, en die bewondering, die eerlijke kritiek niet uit
sluit". De koningin sprak van haar bewondering voor wat in Zweden
en door Zweden is tot stand gebracht. Ook zij besloot haar rede met het
uitbrengen van een toast.
VIERENDERTIGSTE VERTROUWENSSTEMMING VERLOREN
Op een ogenblik liet
protocol voor wat het was
gesprekje.
prins het prol
en liep de Spaanse zaakgelastigde na
,om hem iets in het Spaans in het oor
te fluisteren. In de avonduren brach
ten enkele koren de bezoekers een
zanghulde. Later op de avond vond 't
staatsbanket plaats, met veel glin
stering van fraai tafelgerei en schit
terende toiletten.
Talryke winkels in Stockholm heb
ben een Hollandse etalage ingericht.
In het grootste warenhuis worden de
bezoekers tijdens de drie dagen van
het staatsiebezoek begroet door meis
jes in Nederlandse klederdracht. Ve
le dagbladen hebben speciale edities
en artikelen aan Nederland en aan de
verhouding tussen Nederland en Zwe
den gewijd. „Svenska Dagbladet"
drukte zelfs zijn hoofdartikel in het
Nederlands af.
Pineau was het
eens met Dulles
De Franse minister van buitenland
se zaken, Pineau, voerde dinsdag te
Washington met zyn Amerikaanse
ambtgenoot Dulles besprekingen over
de Suezkwestie.
Aan het eind van het onderhoud van
drie kwartier deelde Pineau aan ver
slaggevers mee, dat hij en Dulles het
er volkomen over eens zijn, dat de
huidige Egvotische voorwaarden voor
de exploitatie van het Suezkanaal
„van voorlopige aard" zijn. Ons on
derhoud was hoofdzakelijk gewijd
aan het vraagstuk dat thans door de
veiligheidsraad wordt besproken. Wy
waren het op alle behandelde punten
volkomen eens".
Conservatieven afkerig van
economische plannen
De Franse Nationale Vergadering heeft dinsdagavond de regering
van de socialistische premier Guy Mollet ten val gebracht, door te wei
geren haar goedkeuring te hechten aan plannen van de regering voor
nieuwe belastingen die de kosten van de strijd in Algerië en de nasleep
van de Suezcrisis moesten dekken.
De stemverhouding was 250 tegen de regering en 213 voor.
De 51-jarige Mollet is 15 maanden en 20 dagen aan het bewind ge
weest, een na-oorlogs record. Hij heeft in die tijd 33 maal een vertrou-
wensstemming gewonnen.
Men verwacht, dat het voorgenomen bezoek van president Coty van
Frankrijk aan de Verenigde Staten nu uitgesteld zal moeten worden.
Voor de stemming had Mollet ge
waarschuwd voor de gevaren die
een kabinetscrisis met zich mee zou
brengen voor de Franse positie in
Algerië en in de Verenigde Naties.
Zijn nederlaag is een gevolg van hef
feit, dat de meerderheid van de con-
servafieve fractie in de Nationale
Vergadering, die de regering tof nu
toe gesteund had of zich van stem
ming had onthouden, Mollet dit
maal haar vertrouwen niet wilde ge
ven.
De conservatieven steunden de pa
cificatiecampagne van de regering in
Algerië. doen zij konden zich steeds
minder met de economische plannen
verenigen. Kort voor de stemming
kwam de meerderheid van de fractie
tot haar besluit, dat samen met een
besluit van het merendeel der 45 link
se radicalen om zich van stemming te
onthouden, het lot van dc regering
bezegelde.
Politieke waarnemers geloven, dat
door de val van de regering-Mollet
een politiek vacuum is ontstaan dat
moeflyk op te vullen zal zijn. Zowel
voor- als tegenstanders van Mollet
hebben in de afgelopen weken ver-
Drie stalinisten uit
Poolse partij gezet
De leiding van de Poolse commu
nistische partij heeft drie stalinisti
sche oud-chefs van de veiliglieids-po-
litie uit de partij gestoten bjj een zui
vering van de partij-organisatie, die
ten doel heeft „de Poolse weg naar
het socialisme" te versterken.
De drie stalinisten zijn uit de party
gezet door een motie, die verleden
week door het algemene bestuur van
de Poolse Verenigde Arbeiders-partij
(de communistische party) werd aan
genomen. De motie is, tegelijk met
een andere motie, die wederom het
recht van het land bevestigde zelf te
bepalen, welke lijn het communisme
.in Polen heeft te volgen, gisteren in
de dagbladen gepubliceerd.
De drie uitgestoten stalinisten zijn
het oud-lid van het bestuur Jakob
Berman, de oud-miinister voor de
openbare veiligheid Stanislaw Rad-
kiewitsj en de oud-plaatsvervangend
minister voor de openbare veiligheid
Niexzyslaw Mieckowski.
De 'drie oud-chefs van de veilig
heidspolitie zijn uit de partij gestoten
voor het aandeel, dat zij hebben ge
had in de „verkeerde praktijken", die
vroeger op het ministerie vain bin
nenlandse zaken werden toegepast en
waartoe behoorden ongemotiveerde
arrestaties en valse beschuldigingen.
Na de laatste wereldoorlog is ook in Zeeland de discussie op gang geko
men over de vraag, hoe men deze provincie een zo mogelijk toenemend aan
deel in de Nederlandse volkshuishouding kan geven. Het gesprek heeft ge
leid tot liet. formuleren van inmiddels welbekende plannen, waarvan overi
gens elders het burgerrecht nog al eens wordt ontkend. Het gesprek heeft
echter ook geleid tot vragen van sceptici, die beweerden, dat thans de gang
van zaken niet. onbevredigend is. Zy waren en zijn er niet van overtuigd, dat
de geleideiykc daling van het aandeel der Zeeuwse bevolking in de nationale
volkshuishouding van 4,7% in 1880 tot 2.5^> nu en de te verwachten verde
re daling slechte tekenen zijn. Het is moeilyk overtuigend te bewijzen, dat
het niettemin inderdaad zo is, men zou deze opvatting eerder een soort ge
loofsartikel kunnen noemen. Het omgekeerde echter geldt eveneens: de
toenemende ondernemerslust by alle g roepen van <Je bevolking en by de
Zeeuwse overheid is een vaststaand feit, uat zich niet door pessimisme laat
ontzenuwen. De wil om verder te bouwen en om hier te komen tot enige
grote bevolkingsagglomeraties met alle culturele voordelen van dien, met
daarnaast een evenwichtig platteland deze wil is aanwezig en wint
steeds meer terrein.
Uit vele cijfers blykt, dat de voor
aanwezig zijn, maar kwantitatief ont
breken. Met het laatste doelen wij op
de bevolkingscijfers, waarin Zeeland
één van de slechtste posities van ons
land inneemt. Zo heeft deze provincie
met die uit liet noorden, de kop van
Overijsel en delen van midden en zuid
Nederland tussen 1920 en 1940 eem
voortdurend vertrekoverschot gehad,
maar overal behalve in Zeeland
is dit ten goede gekomen aan nabijge
legen centra met een hogere verzor-
fende functie: Groningen. Leeuwar
en, Arnhem, Eindhoven, Tilburg, om
enige voorbeelden te noemen.
Maar ook wat de kwalitatieve ge-
fevens betreft is niet alles gunstig,
o hebben alléén de drie noordelijke
gewesten naar verhouding meer één-
en tweekamerwoningen dan Zeeland.
Een stagnerende bevolking heeft ken-
nelyk weinig behoefte aan vernieu
wing en niet alleen op dit punt. Het
'boekenbezit en de uitleningen der bi
bliotheken zijn alléén in Noord-Bra
bant geringer dan in Zeeland, hetgeen
o m. wordt verklaard door de grote
afstanden naar de centra. Het mu
seum- en tentoonstellingsbezoek is
slechts in Drente lager dan bij ons,
hetgeen aan de dun verspreide bevol
king te wijten is.
Gelukkig zyn er ook heel wat gun
stige factoren. De Zeéuwse vermo
genspositie per inwoner wordt al
leen overtroffen door Groningen
en Utrecht, de inkomenspositie
slechts door de Ragidstad Holland.
In dit verband valt de zevende
plaats wat betreft het aandeel der
verzorgende bevolking (winkels
e.d.) tegen; dit valt slechts te ver
klaren uit de spaarzin, die overi
gens de vermogens ten goede komt.
Wat het bezit van personenauto's
en radiotoestellen betreft staat
Zeeland op de 2e resp. 3e plaats.
De welstand maakt het kennelijk
mogelijk het isolement op deze wij
ze te bestryden. Hetzelfde geldt
voor het aantal telefoonaansluitin
gen. waarvoor wij op de 2e plaats
staan).
Van de aansluiting op het waterlei
dingnet bezetten wij ae 4e plaats, van
die op het elektriciteitsnet op de 10e
veroorzaakt door de zeer versprei
de ligging en de voorziening vanuit
één punt. De laatste drie cijfers gel
den alleen voor agrarische bedrijven.
Wat betreft de kilometerlengte van
verharde wegen staat Zeeland zelfs
relatief van ae kop.
Volgens de militaire deskundigen
ligt onze intelligentie samen met die
van Groningen direct na de drie rand
stedelijke gewesten op de 4e en 5e
plaats. In ae betekenis van het voort
gezet onderwijs wordt Zeeland slechts
overtroffen door Utrecht en Noord-
Holland.
Vermelding verdienen tenslotte de
vorderingen van de herverkaveling en
het aantal vakantiedagen per ha re-
creatlegrond. die alleen in Zuid-Lim
burg. het Gooi en de Zuidhollandse
badplaatsen hoger liggen dan in de
Zeeuwse badplaatsen.
Deze gegevens wijzen dus op een
gunstig welvaartsbeeld, dat boven
dien vele mogelijkheden voor een elas
tische expansie biedt. „Slechts het
bevolkingscijfer is zeer ongunstig,
maar het ziet er naar ui', dat dit om
gebogen kan worden De jaarlijkse
groei met ongeveer 1000 mannen wyst
in deze richting.
(Gegevens voor dit artikel zijn be
werkt uit een bijdrage van mr. J.
Vink, directeur van de Rijksdienst
voor het Nationale Plan in het tijd
schrift voor Econ. Geografie over de
toekomstige rol van Drente, april/mei
1957).
klanrd, dat zij voor het ogenblik geen
mogelijkheid zagen voor een nieuwe
coalitie, waarin dan geen socialisten
zitting zouden hebben.
In theorie hebben dc tegenstan
ders van Mollet dinsdagavond
niet de „grondwettelijke meer
derheid" van meer dan de helft
van de stemmen der 595 afge
vaardigden behaald, doch de
reeds Tang bestaande gewoonte
eist. dat ae premier na het ver
werpen van de voorstellen waar
aan hy het leven van zijn kabi
net verbonden heeft, zijn ontslag
neemt, aldus waarnemers.
Mollets regering was de 22e sedert
de oorlog. In zijn regering zaten 19
socialisten. 12 radicalen. 3 radicaal-
gezinden. 2 ex-Gaullisten en een lid
van de democratische Afrikaanse
volksbeweging.
Aanhangers van de regering had
den voor de stemming de afgevaar
digden nog gewaaischuud. dat zy de
regeringsvoorstellen niet mochten
verwerpen, omdat zy Indertyd voor
het Franse optreden in Suez en Al
gerië hebben gestemd. Zij moesten nu
de consequenties daarvan nemen.
Als kandidaten voor het premier
schap worden nu reeds genoemd:
Francois Mitterand radicaal-gezind;
René Pleven, eveneens radicaal-ge
zind; Pierre Pflimlln, volksrepubll-
kein; Antoine Pinay, conservatief;
René BUleres, radicaal, en dan nog
Mollet zelf.
Pinay verklaarde onlangs, dat vol
gens hem Mollet de enig mogeiyke op
volger van Mollet zou kunnen zyn.
GUY MOLLET
recordhouder
NOORDELIJKE WIND
Zonnige perioden en op de meeste
plaatsen droog weer. Overwegend
matige noordelijke wind. Dezelfde
of iets hogere temperaturen.
ZON EN MAAN
23 mei
Zon op 4.38 onder 20.41
Maan op 1.49 onder 14.08