Minister Cals verdedigde zijn beleid in de Tweede Kamer f KLANKBORD Orderportefeuille „De Schelde" beloopt nog 330 miljoen BURGEMEESTERSVROUW DOOPTE DE MIJNENVEGER „VEERE" VRIJDAG 10 FEBRUARI 1956 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DIT JAAR NOG GEEN ZESJARIGE H.B.S. Scholenbouw beperkt ten gunste van de woningbouw (Van onze parlementaire redacteur) Als de kracht en de betekenis van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen mr. Cals zouden kunnen worden afgemeten naar de duur van de redevoering, die hy donderdagmiddag in de Tweede Kamer heeft gehouden dan torende hy nu hoog boven zyn collega's uit. Want hy was met een onderbreking van ongeveer tien minuten van 's middags half twee tot half zes aan het woord en brak toen zijn speech af om hem 's avonds om half negen voort te zetten. Maar helaas heeft naar veler mening mr. Cals tydens zyn loopbaan nog nimmer zo'n zwakke Indruk gemaakt. Zyn redenering kwam hierop neer, dat de overheid een beperkte secun daire functie heeft en dat by hen die direct by het onderwys betrokken zyn, ouders en schoolbesturen, de grootste verantwoordelijkheid en beslissing in onderwijszaken ligt. worden. De lerarensalarissen achtte hij redelijk verhoogd. Op de ulo-sala rissen is vooruitgelopen. Scholenbouw Het tot hem gerichte verwyt, dat hy niet krachtig genoeg In het kabi net Is opgetreden tegen de beperking van de scholenbouw wees mr. Cals resoluut van de hand. Het bouwplan-1956 is, toen de be groting van wederopbouw en volks huisvesting aan de orde was, ter goedkeuring aan de Tweede Kamer voorgelegd. Men heeft zich er niet te gen verzet en dan gaat het niet aan nu van hem te verlangen, vond hij, dat hij méér bouwvolume voor scholen van mr. Witte zou eisen. De financiële gelijkstelling achtte hij op royale wijze uitgevoerd. Daarom vertrouwde hij, dat de mo- Minister Cals betwistte dat er op wetgevend gebied te weinig gebeurd is; hij deelde mee, dat het rapport van de commissie voor de leerlingenschaal gereedgekomen is en gedrukt zal wor den. Hij gaf echter toe dat er ten aan zien van het voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs niet veel is ge daan. Het was hem niet gelukt om een wet op het voortgezet onderwys voor te stellen en hij nam daarvoor de schuld op zich De minister ex cuseerde zich met de verzekering dat als hy met iets komt dit goed en verantwoord moet zijn. Ook van de zes-jarige H.B.S., die tegen september a.s. in het vooruitzicht was gesteld, zal dit jaar nog niets komen. Tekort aan leerkrachten Ten stelligste ontkende de be windsman, aat als de salarissen van de onderwijzers waren verhoogd dit een beduidende invloed op het tekort aan leerkrachten zou hebben gehad. Trouwens, zo meende hij, het is met die salarissen niet zo triest gesteld, als men het wel wil doen voornomen. Na de oorlog is bereikt, dat elke klas toch zijn onderwijzer heeft en het voortgezet onderwijs is nog uitge breid. In 1938 ging 45 van de leer lingen rechtstreeks naar het voortge zet onderwijs. In 1954 was dat 79 Het is in feite niet zo, dat de onder wijzers en de leraren bij het onderwijs weglopen; in 1959 zal het tekort zijn opgeheven. De salarissen Daarna gaf mr. Cals een uitvoe rig overzicht van de ontwikkeling betreffende de onderwyzerssalaris- sen. Als de voorstellen van de ANOF waren aanvaard dan zou dat zeventig miljoen hebben ge kost en dat zou een verhoging met dertig procent betekend hebben. Daaraan viel dus niet te denken. Dat de onderwijzers reeds niet on aanzienlijk vooruitgegaan zijn, toonde de bewindsman met enkele cyfers aan. Onderwijzers met hoofdacte waren wat de honorering betreft in 1938 on geveer gelijk te stellen met commie zen. In 1946 waren ze intussen tussen commies en hoofdcommies ingeko men. In vergelijking met 1938 is het maximum salaris van een commies met 97 van een hoofdcommies met 101 en van een onderwijzer mét 149 gestegen. Tot honorering van enkele by-ac- ten was de bewindsman niet bereid omdat deze honorering niet zo lang geleden in het grondsalaris is verdis conteerd. De verhoging van de ulo salarissen zal in de bijakten gezocht Overleden na inhaleren schadelijke dampen? Onderzoek naar dood van fabrieksbaas en arbeider. By de n.v. Gebrs. Jannink, spinne rijen in Enschede, wordt volgens het dagblad „Tubantia" een onderzoek ingesteld naar de dood van de fa brieksbaas J. H. J. Kruse en de tex tielarbeider H. G. J. Ipskamp uit Glanerbrug. Volgens de geruchten in de fabriek zouden zij zijn overle den als gevolg van het voortdurend inhaleren van schadelijke dampen, die zouden opstijgen bij het behan delen van het z.g. haargaren, grond stof voor de tapïjtenindustrie, met trichloricum aethylenicum, een was- en ontvettingsmiddel. Niet alleen de directie en arbeidsinspectie werden in dit onderzoek gekend, maar ook de bedrijfsgeneeskundige dienst, de rijksverzekeringsbank en zelfs het pathologisch-anatomisch laborato rium, De heer Kruse overleed vrij plotseling en evenals de heer Ips kamp had hij veel last van slaperig heid en duizeligheid. Op het stoffe lijk overschot van de heer Kruse is een sectie verricht en daarbij zou ge bleken zijn, dat er inderdaad van ver giftiging sprake was. Inmiddels is er wel geen verbod gekomen om het wasmiddel te gebruiken, maar wel zyn er verbeteringen in de afvoer aangebracht en neemt men proeven met andere wasmiddelen. KNOCK-OUT. Bij een boksmatch tussen variété-Lillliputters in New- York sloeg er één de scheidsrechter knock-out. Die arbiter was de bokser Jack Dempsey, oud-wereldkampioen. NIET ONTDEKT. Een opinie-on derzoek heeft uitgewezen, dat één op de tien Amerikanen niet weet, wie Christoforus Columbus was. VOORBEELDIG. „Ongevaarlijk skieën" is de titel van een boekje, dat Gilbert Omnes, leraar lichamelijke tie Van Sleen niet in stemming ge bracht zou worden. De instelling van een leerstoel in de homeopatie kan van hem niet ver wacht worden en wat de nieuwe schrijfwijze van de Nederlandse taa£ aangaat, vond hij dat een belangrijke vereenvoudiging was ingevoerd. In de avondvergadering deelde de staatssecretaris mej. De Waal o.a. mede, dat een verandering wordt voorbereid van de eisen van toelating tot de middelbare scholen. Het ont werp tot verlenging van de cursus duur der H.B.S. tot zes jaar is om ad vies naar de onderwijsraad gezonden. Vanmiddag komen de replieken aan de orde. Amersfoortse vrouw gewond door inbrekers. Tijdens afwezigheid van de bewo ners, het bejaarde echtpaar J. D., hebben woensdagavond twee inbre kers een bezoek gebracht aan de achter het sigarenmagazijn „Borneo" aan de Leusderweg te Amersfoort ge legen woning. Toen de bejaarde men sen thuiskwamen, vonden zij de huis kamer overhoop gehaald. De heer D. haastte zich via de achterzijde van de woning naar buren om de politie op te bellen. Zijn vrouw liep aan de voorkant van het huis naar buiten, gelijktijdig met de inbrekers. Een van hen gaf mevrouw D. een duw in de rug, tengevolge waarvan zij tegen een fietsenrek viel. Zij brak haar neusbeen en liep een bloedende lip en een verstuikte linkerpols op. Er wordt 100 vermist. De daders wisten te ontkomen. TEWATERLATING IN KINDERDIJK Mevr. A. den Beer Poortugael-Nanninga „petemoei" van oorlogsschip Donderdagmiddag heeft mevrouw A. den Beer Poortugael-Nanninga, echtgenote van de burgemeester van Veere, op de werf van L. C. Smit en Zoon's Scheeps- en Werktuigbouw te Kinderdijk de mynenveger „Veere" te water gelaten. „Ik doop U Veere en wens U behouden vaart". Terwijl zy deze woorden sprak, spatte een fles champagne tegen de gryze huid van het houten schip uiteen. Deze eenvoudige plechtigheid, die werd bijgewoond' door de Schout by Nacht W. J. Kruys, vlagofficier materieel der Koninkly- ke Marine, duurde toch nog twintig minuten, omdat de mynenveger door drie drijvende bokken van de helling moest worden getild en daarna een vijftigtal meters verder In het water moest worden neergelaten. Deze voor velen misschien ongewo ne manier van te water laten werd door de aanwezigen dan ook met spanning gadegeslagen. Toen de kiel van het 180 ton wegende gevaarte het water raakte, werden het Nederland se en het Amerikaanse volkslied ge speeld. Tijdens de ontvangst op het hoofd kantoor sprak de heer L. Smit, direc teur van de werf, bijzondere woorden van dank tot mevrouw Den Beer"Poor- tugael en als blijk van waardering bood hij haar namens de directie een zilveren schaal ten geschenke aan. Voorts bracht hij dank aan de Ko ninklijke Marine en aan de Ameri kaanse regering, die de bouw van de mynenveger heeft gefinancierd. De Schout bij Nacht W. J. Kruys wenste de werf geluk en tot mevrouw Den Beer Poortugael sprak hij „Mo ge uw petemoeischap de oorzaak worden van een hechte band tussen de inwoners van de stad Veere en de bemanning van het naar haar ge noemde schip". De burgemeester van Veere, jhr. I. F. den Beer Poortugael was dank baar, dat zijn vrouw met zoveel suc ces het schip te water had gelaten. „Veere" aldus de burgemeester „blijft vechten voor een 3luis in de dijk, die eens de Oosterschelde zal afsluiten. Ik hoop, dat Hr. Ms. „Veere" het eer ste schip zal zijn, dat door deze sluis onze haven binnenloopt". Het echtpaar Den Beer Poortugael was vergezeld van'zijn oudste doch ter, de wethouders S. Kodde en D. Kasse en de secretaris L. v. d. Hiele. De Amerikaanse regering werd ver tegenwoordigd door de kapitein ter zee H. S. Webster (USN), die belast is met het toezicht op de aanbouw Een in Engeland wonende Poolse uit vinderStanley Elsky, heeft 'n nieuw sJieerapparaat uitgevonden. Door opvoeding in Joinvilïe (Fr.) onlangs middel —tn een eenvoudige, lichte geschreven heeft. Dezer dagen isTirj ponipbeweging beginnen de mesjes in van de wintersport teruggekeerd met het apparaat te draaien en binnen en- een gebroken enkeL l Jcele minuten is men brandschoon van Nederlandse oorlogsschepen voor Amerikaanse rekening. Verder waren o.a. aanwezig de burgemeesters van Nieuw-Lekkerland (waaronder Kin derdijk ressortoeert), de heer H. R. Nieborg, oud-burgemeester van Dui- vendijke, en van het ministerie van Marine Commandeur H. Bakker en Kapt. t.z. P. Riedel. De „Veere" is een kustmijnenveger van de „Dokkum"-klasse, welke 32 schepen zal omvatten. De waterver plaatsing bedraagt 425 ton eh de twee dieselmotoren hebben een gezamen lijk vermogen van 2500 apk. Na op levering wordt de „Veere" door Ame rika aan de Koninklijke Marine over- Nieuw lid van de algemene rekenkamer. (Van onze parlementaire redacteur) In haar donderdagmiddag gehouden vergadering heeft de Tweede Kamer de volgende voordracht opgemaakt voor de vervulling van een vacature bij de algemene rekenkamer. Ten eer ste: D. J. Gerritsen, accountant, oud lid van de algemene rekenkamer in Ned. Indië, directeur der rijksbegro ting bij het ministerie van Financiën in Den Haag; ten tweede: M. Wallis de Vries te Laren (N.-H.), accountant NIVA, hoofd bij de controle-afdeling bij de Nederlandse handelsmaatschap pij ten derde: N. de Vries uit Rotter dam, accountant NIVA, hoofd der af deling bedrijven van de gemeente Rot terdam. De benoeming geschiedt door H.M. de Koningin. Bij de stukken was de mededeling gevoegd, dat de heer D. J. Gerritsen bij de Tweede Kamer ge solliciteerd had. Bij de eerste stem ming verenigde de heer Gerritsen dus buiten de aanbevelingslijst van de al gemene rekenkamer om 38 van de 74 .uitgebrachte geldige stemmen op zich; zodat hij nummer één op de voor dracht 'werd geplaatst. Op de aanbeve lingslijst van de algemene rekenkamer stond de heer Wallis de Vries als eer ste vermeld. Zware fabrieksbrand te Mijdrecht. In een van de hallen van de nieu we chemische en rubberfabriek van de N.V. Simson te Mijdrecht, die on geveer zes weken geleden in bedrijf is gesteld, is in de nacht van woens dag op donderdag door tot nog toe onopgehelderde oorzaak brand ont staan. Na twee uur hard werken was men de brand meester. De materiële schade wordt geraamd op anderhalf twee ton. Donderdagmiddag doopte mevrouw J den Beer PoortugaelNanninga echtgenote van de burgemeester van Veere, op de werf van L. Smit en Zoon in Kinderdyk de nieuwe mynenveger „Veere". Links de burgemeester. De nieuwe lonen in de landbouw. Zoals gemeld, werd overeenstem ming bereikt over een tussentijdse verhoging van de uur- en weeklonen in de landbouw, op basis van het door de hoofdafdeling Sociale Zaken van het Landbouwschap gegeven advies, dat dezer dagen door het College van Rjjksbemiddelaars is goedgekeurd. De nieuwe lonen zullen gelden met ingang van maandag 13 februari niet dinsdag jJ. zoals door het A.N.P. abusievelijk gemeld waarbij zij op gemerkt, dat naast het werknemers deel van de pensioenpremie, ook de compensatietoeslag ingevolge de werk- loosheidwet (W. en W.-premie) in de ze lonen is verwerkt. Voor--paardenknechts, veeverzor gers en tractorchauffeurs van 23 jaar en ouder zal van 13 februari tot en met 29 februari een weekloon van 60.38 gelden en van 1 maart t.m. 30 april 67.10. Het uurloon voor vaste vakarbeiders van 23 jaar en ouder komt in de pe riode 13 t.m. 29 februari op 116 cent en voor 1 maart t.m. 30 april op 114 ct. De losse vakarbeider van 23 jaar en ouder gaat een uurloon van 111 cent verdienen en de ongeschoolde 101 cent. Voor de vrouwelijke vakarbeiders van 19 jaar en ouder geldt een uurloon van 77^2 cent en voor de ongeschoolden van 68 cent. De goedkeuring van het College van Rijksbemiddelaars, voor de aan te brengen wijzigingen in de bestaande C.A.O., lopende tot 1 mei 1956, zal worden aangevraagd. Het overleg in zake een eventuele verhoging van de akkoordtarieven en de lonen in de tuinbouw zal worden voortgezet. JAARVERSLAG OVER 1955 Wederom dividend voorgesteld van 9 en voor „Nationaal Bezit" 9,5 De algemene aandeelhoudersvergadering der N.V. Kon. My. „De Schel de" zal op maandag 27 februari a.s. te Vlissingen worden gehouden ter be handeling van het verslag over het tachtigste boekjaar. De grootte van ae orderportefeuille der n.v. bedroeg eind 1955 f 330 miljoen, hetgeen f 110 miljoen meer was dan een jaar tevoren, zo blijkt uit dit jaarverslag. In deze orderportefeuille zijn begrepen de opdrachten voor de bouw van 21 schepen. De bedrijfsbezetting tot 1960 is hierdoor ge waarborgd. Alle obligatiehouders maakten gebruik van hun conversierecht waardoor het aandelenkapitaal vergroot is van f 4,5 miljoen tot f 6,4 mil joen. De dividend voorstellen zijn gelijk aan die van vorig jaar, namelijk 9 op „Schelde-aandelen en 9«/z op aandelen „Nationaal Bezit". in 1955 een groot aantal andere op drachten afgeleverd. De afdeling scheepsreparatie heeft niet op volle capaciteit Kunnen wer ken wegens gebrek aan personeel. Er werden 66 schepen gedokt met een totaal van 584 dokaagen. Opdrachten. Het grote woningtekort in Vlissin gen noopte de n.v. tot de bouw van 270 halve-premiewoningen, waardoor zware lasten op het bedrijf zijn gaan drukken. Aan salarissen en sociale lasten werd f 18,7 miljoen uitgege ven; dit is f 1.3 miljoen meer dan in 1954 bij ongeveer gelijke personeels bezetting. De financiële positie van de onderneming kan als zeer gezond worden beschouwd. Voor investeringen waren eind 1955 bestellingen geplaatst van rond f 6.5 miljoen. Aan het pensioenfonds van week- en uurloonpersoneel werd we derom een extra oijdrage verstrekt van f 100.000. Gedurende het gehele verslagjaar waren alle bedrijfsafdelingen zeer goed van werk voorzien. Er werden vijf schepen te water gelaten: de tur binetankschepen „Schelpwijk" en „Moordrecht", liet motorvrachtschip „Kinderdijk", het motorpassagïers- en vrachtschip „Tampomas" en de onderzeeboot jager „Limburg", bij welke laatste gebeurtenis H. K. H. Prinses Beatrix de doopplechtigheid verrichtte en een bezoek aan het fa briekscomplex bracht. Voorts werd Enkele der belangrijkste opdrach- die eind 1955 onderhanden waren zijn: de bouw van twee onderzee bootjagers, drie diesel-elektrische vrachtschepen van 6500 ton dwt., 'n enkelschroef-motorvrachtschip van 7200 ton dwt., een enkel- schroefmotorpassagiers. en vrachtschip van 4000 ton dwt., 'n enkelschroefmotorvrachtschip van 10.000 dwt., een- enkelscnroef motortankschip van 24.600 ton dwt., een turbinetankschip van 18.000 ton dwt., tien enkel- schroefmotorvrachtschepen met een draagvermogen van 12.000 ton, een turbinetankschip van 20.000 ton dwt., en een aantal motoren, ketels en tandwielkas ten. Voor de scheepshouwafdeling was 't nodig in verband met de steeds toenemende sectiegewichten om de kraanoutillage te verbeteren, waartoe o.m. twee hellingkranen met een hefvermogen van 40 ton be steld zyn. Op 31 december 1955 waren 3697 personen in dienst der n.v. tegen 3753 een jaar tevoren. Enige terug gang in de personeelssterkte kon niet worden voorkomen, ondanks actieve wervingscampagne. Eind 1955 volgden 236 leerlingen (vorig jaar 221) het onderwys aan de be- drijfsschool, waarvoor dat jaar ook een nieuw gebouw met een moderne inrichting in gebruik genomen werd. Tenslotte deelt de directiéy mee, dat de voorbereidingen tot het instel len van een ondernemingsraad in vergevorderd stadium zijn. zodat de ze raad in de loop van dit Jaar geïn stalleerd zal kunnen worden. Winstcijfers. Het totaal van de verlies- winstrekening bedraagt f 7.032.676 met een beschikbaar winstsaldo ter verdeling van f 1.100.000. De verde ling van dit saldo is als volgt gcsp< cificeerd: dividend f 576.000, tantii mes f 253.200, dotatie aan statutaire reserve f 84.400 en dotatie aan ex tra reserve f 186.400. Maandag 27 febr. a.s. zullen eveneens de aandeelhouders van de n.v. Nati onaal Bezit van Aandelen der Kon. Mij. „De Schelde" te Vlissingen ver gaderen. De verlies- en winstrekening van deze n.v. geeft een totaal van f 626.118 met een netto beschikbaar bedrag voor uitkering van f 510.727. Voorgesteld wordt om hieruit een di vidend uit te keren van 9% Het Wereldgebeuren. Te gulzig Harold MacMillan was helemaal niet enthousiast, toen premier Eden van Engeland hem vorig jaar december de portefeuille van buitenlandse zaken afnam en hem die van financiën er voor in de plaats gaf. Hij had zich nu juist ingewerkt in de buitenlandse politiek, waarvoor hij tot dusver verantwoordelijk was, en nu moest hij weer in de financiële Sroblemen duiken. Zijn voorganger op et ministerie van financiën, de heer Butler, kon hem nu niet bepaald een schone lei overdragen. Ondanks al lerlei maatregelen waaronder en kele discontoverhogingen en een tus sentijdse begroting was het infia- tiegevaar nog helemaal niet de kop ingedrukt integendeel. Maar er hielp geen lievemoederen dan: MacMillan werd met de neus op de economische cijfers gedrukt. Nu was Harold geen vreemdeling in het economische Jeruzalem. Hij had van zijn voorouders een zakelijk inzicht meegekregen, dat niet mis was. Zyn grootvader, die Daniel MacMillan heette, trok indertijd als een verarmde pachter naar Londen, waar hij veel succes had: eerst werd hij er bediende in een boekhandel en vervolgens richtte hij voor eigen reke ning een uitgeversbedrijf op. Met dit uitgeversbedrijf en door zijn huwelijk met een rijke Amerikaanse kreeg Ha rolds vader zyn schaapjes op het dro ge en daaraan heeft Harold het danken, dat bij zyn opvoeding niet op een penning gekeken behoefde te worden. Hij werd directeur van de uit geverij en politicus, waarbij hij zich niet alleen specialiseerde op „buiten land", maar ook op het terrein van het sociaal-economische beleid. Aan de persen van zijn familiebedrijf ver trouwde hij ook een aantal gedachten toe, dat in boekvorm verscheen, zo als „Plannen voor de Werkgelegen heid" (1935) en „Economische aspec tenvan de defensie" (1939). Mede dank zij de oude liefde voor de economie is MacMillan de tegenslag van zijn overplaat sing gauw te boven gekomen. Dat hij zich nu op het departement van finan ciën wel in zijn element voelt, bleek dezer dagen toen hij in Londen het woord richtte tot de Nationale Pro- duktie-adviesraad voor de Industrie. Het bleek, dat zrjn redenaarstalent in de financiële problemen een goede in spiratiebron had gevonden. Hij be paalde zich voorlopig er toe, om uit een te zetten, wat de oorzaak was van de nare financiële toestand van het ogenblik: dat het totaal aan inko mens sneller was gegroeid dan de produktie was toegenomen. Van 1946 tot 1954 ontwikkelde het land zich zo danig, dat tenslotte 26 percent mèèr goederen en diensten werd geprodu ceerd, maar de Britten betaalden zichzelf daarvoor 80 procent meer dan tevoren. Wanneer er teveel apparaten worden aangesloten op de elektrische stroom in een huis dan slaan de stoppen door, aldus de minister. In dit beeld is de elektrische stroom te vergelijken met de produk- tie-inspanning. We voorzien daar mee in diverse behoeften: voedsel, kleding, wegen, scholen, fabrieken en machines, en ons uitgebreide defensie programma. Telkens, wanneer we er meer van vragen, is het alsof we een nieuw elektrisch toestel inschakelen. Maar we kunnen het niet teveel for ceren, anders slaan de stoppen door en wordt het donker „Binnenkort zal ik moeten be slissen, welke stekkers uit de stop contacten moeten worden getrok ken. Hoeveel en welke het zullen zijn, hangt af van wat intussen, behalve door de regering (die mee schuldig is) wordt gedaan door de industrie en door de salaris- en loontrekkenden. Dat kan gebeuren door investeringen en uitkeringen te beperken; salaris- en looneisen te matigen en de per soonlijke uitgaven te verminderen". Door de economische kwalen had MacMillan zo zijn eigen diagno se: De Engelse maatschappy is te vergelijken met een vroegere En- HAROLD MACMILLAN minder uitgegeven Plafond naar beneden gezakt in ziekenhuis. In het ziekenhuis St. Annadal te Maastricht is woensdag het plafond van een kleine dagzaal plotseling naar beneden gezakt. De patiënten, die hier alleen overdag ter recreatie liggen, werden echter niet getroffen. Een der patiënten had even te vo ren de zaal verlaten omdat hij de zaak niet vertrouwde. Juist op zijn bed kwam de zwaarste druk van plafond en buizen terecht. Het ongeval is vermoedelijk ver oorzaakt door het loslaten van enke le buizen van de plafondverwarming. De met warm water gevulde buizen zijn gelukkig intact gebleven. De pa tiënten werden direct naar een ande re kamer overgebracht. Naar de juis te toedracht zal een nader technisch onderzoek worden ingesteld.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 5