PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Sowjet-Unie vermindert omvang der strijdkrachten „Het leven in de Gouden Eeuw" in IJzendijkes raadhuis BILT GROTEWOHL WIL MEEPRATEN OP GENEVE-CONFERENTIE DE VERWACHT... 198e Jaargang No. 188 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F van de Velde en F. B. den Boer, Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer Adj.-Hoofdred.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per week; 5.85; p. kw.; fr. p. p. 6.10 per kw. Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 13 Aug. 1955 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mm. Minimum p. advertentie f 4.—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Klein» advertenties 'max 8 regels) 23 et. per regel met een minimum van f 1.— „Brieven of adres Bureau v. d. Blad" 25 cent meer. Giro No 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3! i. Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Finlandstr. 2, telef. 16; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. N Bogerds'.taai 21. telef. 26 ALS GEVOLG VAN „AFNEMEN INTERNATIONALE SPANNING" Ruim 600.000 man worden gedemobiliseerd De Sowjet-regering heeft besloten de omvang van haar strijdkrachten als gevolg van het „afnemen der internationale spanning" te verminderen. Al dus is Zaterdagochtend vroeg in een officiële, door het persbureau Tass verspreide, mededeling bekend gemaakt. De strijdkrachten zullen met 640.000 man worden ingekrompen. In de officiële verklaring wordt gezegd: „De jongste ontwikkelingen, en in het bijzonder het resultaat van de Geneefse conferentie van regeringsleiders der vier (grote) mogendheden, getuigen van een zekere vermindering van de spanning in de internationale betrekkingen. „Om de vermindering van de inter nationale spanning te bevorderen en vertrouwen tussen de landen te vesti gen heeft de Sowjet-regermg besloten de strijdkrachten van de U.S.S.R. te gen 15 December 1955 met 640.000 man in te krimpen. De militairen van leger en marine, die zullen worden gedemobiliseerd, zullen verzekerd zijn van werk in in dustriële ondernemingen, staatsboer derijen en collectieve boerderijen in hun respectieve woonplaatsen". De luchtmacht is in de Sowjet-Unie een onderdeel van het leger. De to tale cijfers voor de Sowjet-strijdkrach- ten zijn nooit onthuld. In het Sowjet- ontwapeningsplan van Mei wordt voorgesteld, dat de strijdkrachten van China, de Sowjet-Unie en de Verenig de Staten beperkt worden tot 1.500.000 man elk, terwijl Engeland en Frank rijk er elk 650.000 zouden hebben. Haags huizenblok van acht woningen in brand Een huizenblok van acht woningen in Den Haag is Vrijdagavond door 'n uitslaande brand zwaar beschadigd. De platte daken van alle woningen zijn verteerd en enkele bovenverdie pingen brandden gedeeltelijk uit. De brand is ontstaan doordat schil ders, die het blok een nieuw verfje moesten geven, onvoorzichtig met branders te werk zijn gegaan. De brandweer slaagde er spoedig in het vuur te blussen. De bescha digde huizen behoren tot de gemeen telijke contrólewoningen. Thomas Mann overleden Thomas Mann, de beroemde schrij ver van Duitse afkomst, is Vrijdag avond op 80-jarige leeftijd in een zie kenhuis te Zürich overleden. Als doodsoorzaak werd trombose op gegeven. Aan zijn sterfbed waren aan wezig zijn dochter Erïka en een van zijn zoons. Hij zal worden begraven op de begraafplaats van Kurchlberg, vlakbij Zürich. Voor een levensbeschrijving zie pa gina 7. Kerk en kunst De Zeeuwse Tentoonstelling is thans ondergebracht in de Gro te Kerk van Goes, waardoor hier een opvallende combinatie is ontstaan van kerk en kunst. Het ge tuigt enerzijds van een breed stand punt, dat de kerkvoogdij van de Her vormde Gemeente in Goes haar prach tige gebouw voor deze expositie be- scnikbaar heeft gesteld, maar ander zijds is het eigenlijk vanzelfsprekend dat men juist in deze „wandelkerk" de tentoonstelling heeft toegelaten. Voor dit „vanzelfsprekende" zijn twee redenen te noemen, waarvan er één met name de Nederlands- Hervormde Kerk aangaat. Om de oorsprong aan te wijzen dient men terug te gaan tot de dagen der re formatie in Nederland, toen er hier een andere opvatting ontstond over de aard van het kerkgebouw dan in de dagen vóór de hervorming, om dat de protestanten dit gebouw min der als „gewijde plaats beschouw den dan de Room-Katholieken. Daar om werden vele grote gothische ker ken door de stadsbesturen als wan delplaats op werkdagen opengesteld. Vandaar ook de naam „wandelkerk". En omdat in die tijd het gebruik van het orgel in de Hervormde eredienst in onbruik was geraakt, stelde men een „stadsorganist" aan, die op be paalde dagen in de week ten gerie ve van de burgerij het instrument bespeelde. „Met open deuren", zoals het in sommige instructies van or ganisten stond In Goes nu is die tijd terugge keerd. De deuren staan open en men kan als vroeger de kerk inlopen om van een artistiek handwerk te genie ten. Weliswaar niet van orgelspel, maar toch van kunst. De tweede reden gaat dieper en ook verder terug in de tijd. Im mers kerk en kunst zijn in een ver verleden, tot in de middeleeuwen toe, een volstrekte eenheid geweest omdat alle kunstenaars leefden in en vanuit de gemeenschap der kerk. In die dagen vatte men het woord „in spiratie" nog letterlijk op, namelijk „door de Geest ingeblazen" en er was niemand, die er ook maar aan dacht om religie en kunst als afzon derlijke grootheden te beschouwen. Men zou dus het standpunt kunnen verdedigen, dat er slechts één plaats in Goes geschikt was voor de Zeeuw se expositie, namelijk: de kerk! Een dergelijke opvatting evenwel kan worden aangevallen op grond van wat er in later eeu wen gebeurde. De kunst werd auto noom en ontwikkelde zich vaak zo danig, dat zij en de kerk zelfs als vijandige machten werden be schouwd. Zo is het thans gelukkig niet meer, ook al kan dan niet wor den betoogd, dat b.v. alle werken van de Zeeuwse Tentoonstelling uit een christelijk-religieuze scheppings drang zijn geboren. Maar dat is ook niet nodig Hoofdzaak is, dat kerk en kunst elkaar niet alleen verdra gen, maar elkaar ook trachten te begrijpen. De kerk mag daarom al niet aan de hedendaagse kunst voor bijgaan, omdat deze een beeld van een tijdperk geeft, dat de kerk moet verstaan, wil zij haar boodschap ac tueel en indringend kunnen bren gen. *~i enslotte: kunst en kerk hebben I één grote gemene deler. Zij ver richten beide dienst aan de ge meenschap! En al zijn zij thans geen volstrek te eenheid meer, toch vormen zij naar het woord van een groot Neder lands kunstkenner en theoloog „evenwijdige lijnen, die elkander in het oneindige kruisen", HET DUITSE VRAAGSTUK Toenadering tot Bonn voorgesteld Premier Grotewobl van Oost-Duitsland heeft Vrijdag in de Volkskamer verklaard, dat zijn regering zich voorbereidt op deelneming aan het over leg van de ministers van buitenlandse zaken der „Grote Vier", die eind October te Genève bijeenkomen om o.a. over het Duitse vraagstuk te spre ken. „Wij stellen de nationale eis, dat de Duitse vertegenwoordigers worden gehoord", aldus de premier. Hij zeide dat „de nieuwe moeilijk heden om het Duitse vraagstuk op te lossen alleen het werk van Adenauer zijn". Elke poging om een herenigd Duitsland te laten deelnemen aan de verdragen van Parijs en het Noord- Atlantisch Pact was voor Oost-Duits- nd „voor eeuwig onaanvaardbaar". Voor een toenadering tussen Oost en West-Duitsland was volgens Grote- wohl het volgende nodig: 1. het beëindigen van de koude oor log in Duitsland: 2. het ontwikkelen van handelsbe- trekkingèn 3. het ontwikkelen van culturele betrekkingen en het uitwisselen van delegaties op het gebied van cultuur, en sport; 4. het verbeteren van de reismoge lijkheden tussen de twee delen van Duitsland. Over deze punten was de Oost-Duit se regering bereid met de regering van Bonn besprekingen te openen. Russische troepen blijven in Roemenië De Russische troepen zullen Roe menië pa» ontruimen als de Weste lijke mogendheden haar troepen bin nen eigen grenzen terugtrekken en organisaties zoals de NAVO ontbin den, aldus schrijft de Roemeense premier, Gheorghiu Dej, in antwoord op vragen van een vooraanstaande medewerker van het Amerikaanse persbureau „United Press", A. L. Bradford. De burgemeester van Bergen op Zoom, ir L. A. H. Peters, gaf Vrijdag het startsein voor de zesde Benelux- ronde, die georganiseerd wordt door de Motor- en Autoclub „Schéldegou- wen" uit Middelburg. Een groepje motorrijders aan de start. De kwestie van het houden van vrije verkiezingen achtte Grotewohl van secondair belang, „aangezien er eerst waarborgen zouden moeten zijn, dat deze verkiezingen niet zullen worden gebruikt voor een nieuwe agressie". Hij stelde voor dat het standpunt van geheel Duitsland door delegaties van Oost- en West-Duitsland aan de ministers der „Grote Vier" bekend wordt gemaakt. Indien de West-Duit se regering evenwel zou blijven wei geren te Genève voor Duitsland te spreken, dan zijn de Oost-Duitsers be reid op eigen gelegenheid de belangen van Duitsland te vertegenwoordigen, aldus de Oost-Duitse premier. Deze foto geeft een beeld van de vliegramp, wellze zich in de buurt van Stuttgart voordeed toen twee trans portvliegtuigen van het Amerikaanse leger met elkaar in botsing kwamen. Alle zes-en-zestig inzittenden van de beide vliegtuigen kwamen om het le ven. Fotode brandende wrakstukken op de plaats van de ramp. (Tele foto). Wervelstormen bedreigen Amerikaanse Oostkust „Connie" en „Diana" nemen in kracht toe De wervelstorm „Connie" beweegt zich, in kracht toenemend, langs de kust. van de Amerikaanse staat Noord-Carolina, in Noordelijke rich ting, schade aanrichtend aan gebou wen en pieren. Reeds zouden vijf per sonen als gevolg van de storm om het leven zijn gekomen. De waarschuwing voor wervelstor men in Virginia, Maryland en Dela ware. die Donderdag na drie dagen van kracht te zijn geweest, werd in getrokken, is Vrijdag opnieuw uitge geven. Voor het kustgebied ten Noor den van Delaware, tot Provincetown in Massachusetts toe, geldt een storm- waarschuwing. Inmiddels neemt de nieuwe wervel storm „Diana", die zich 800 km ten Zuidoosten van de Bermuda-eilanden bevindt en die met een snelheid van 18 km het spoor van „Connie" volgt, in kracht toe. Zomerweer met een enkele bui (Van onze weerkundige medewerker) De laatste twee Augustus dagen waren ook in Zeeland met temperaturen van resp. 26 en 25 graden zomerse da gen. De warme lucht, afkom stig uit Scandinavië, wordt door een hogedrukgebied, waarvan het centrum boven Noorwegen ligt, naar ons land geblazen. Inmiddels begon gis teren een onweersdepressie van Frankrijk over België naar jns land te bewegen, en ver oorzaakte gistermiddag in Z. Limburg al ccn flinke on weersbui. Daarbij viel 10 mm regen in een kwartier en daal- 3e de temperatuur zeven gra- 3en. De onweersdepressie blijft aet weer nog bepalen, al trekt zij in de richting West-Duits land weg. Hier en daar kan nog een bui vallen, terwijl de wind iets meer naar Noorde lijke richting gaat draaien. De vooruitzichten blijven toch zomers, want een nieuw hoge drukgebied beweegt zich van 3e oceaan naar de Britse ïilanden en kan na morgen veer meer stabieler zomer weer met zich meebrengen. W\\*\A*W*WWA'**W\A*V NOG TOT 21 SEPTEMBER De zomernacht groeit onder adem- loze stilte tegen mijn ramen op. Ter wijl ik er naar zit te kijken, is daar plotseling een nachtvlindertje, dat ontwaalct uit de bedwelmende geu ren van de tuinen en met grote spi ralen op mijn lamplicht aanvliegt, 't Wil naar binnenmaar botst met aangloeiende oogjes flapperend tegen de ruiten. Het geeft de strijd zo gauw niet op, maar schrijft met zilveren halen op het glas: Ik wil naar het licht! Het doet me denken aan Nicodemus. De mens, die in de nacht de horizon van zijn gedachten ziet inkrimpen tot op het diepst van zijn wezen. Met sen levensvragen cirkelt hy als een nachtvlinder op het Licht af. Hy, de geachte geleerde komt bij de onge letterde Jezus, omdat hij gefascineerd wordt door Zijn heilig, dgnamisch en wonderen-barend contact met God. Iets wat Nicodemus mist en hem de onrust bezorgt van de vraag: Ben ik wel op weg naar het Koninkrijk Godsf Hij vraagt dit niet rechtstreeks aan Jezus, maar het zoeklicht van Jezus* mensenkennis peilt zijn wezen. En Je zus zegt linea recta: Als iemand niet wederom geboren viordt, kan hij het Koninkrijk Gods niet zien. Deze raadselachtige voltreffer moet de ruit, waartegen nachtvlinder Nicodemus al een hele tijd op fladdertin duizend scherven doen breken. Want weder om.geboren-worden gaat verder dan een uiterlijk naleven van geboden Gods, verder dan „braaf" zijn. Het wil zeggen, dat je 't in de kern van je mens-zijn niet verwacht van eigen geleerdheid of levensvisie, maar dat je je ilc laat bewonen door Gods Hei lige Geest. Waardoor je prikkels tot actie worden aangestoken door God zelf. Nicodemus heeft nog lang gewor steld met die oerdrift van de mens, die behoud-van-prestige heet. Maar wie uit de Geest Gods geboren wil worden, zal juist dit moeten verlie zen. Onze twintig ste-eeuwse gereser veerdheid tegenover God. onze hoge ijdelheid, onze geestelijke schraalhan- serij zijn evenzovele ruiten tussen ons en het Licht Gods. God vindt onze in gang in Zijn Koninkrijk ovenceldigend belangrijk. Jezus leed daartoe aan het kruis zichzelf de dood tn. Om al die ramen van ons voor eeuwig open te zetten, waardoor onze geest kan bin nenkomen en genezen worden door de stralenkrans van Zijn Licht. Staat het raam van uw ziel al open? Sluis. L. P. W. Groenveld Een boeiende tentoonstelling Tot 21 September a.s. kan men in het raadhuis van IJzendijke nog de tentoonstelling „Hollands leven in de Gouden Eeuw" bezichtigen; nadien zal ook deze vierde expositie weer tot het verleden behoren. Zoals men zich zal herinneren begon men in IJzendijke in 1952 op initiatief van de burgemeester, jhr. L. E. D. S. van Bönninghausen, met een schilderijen-ex positie, getiteld „De Nederlandse Romantische School", welke gevolgd werd door „De jacht in de kunst" (1953) en „Nederland-Waterland" (1954). De jonge traditie bleef ook dit jaar gehandhaafd en wel met een, zoals wij reeds eerder schreven, waarlijk unieke expositie. In IJzendijke slaagde men er im mers in werken van vijftig meesters bijeen te brengen, die tezamen inder daad een beeld geven het leven in de Gouden Eeuw. Het was bovendien een uitstekende gedachte om ook kunstvoorwerpen uit die tijd te expo seren! Dank zij deze werkwijze ont stond er een alleszins levendige, boei ende tentoonstelling. Het zou te ver voeren hier een op somming te geven van alle fraaie zaken, welke thans in het raadhuis van IJzendijke te zien zijn. Wel zijn er vanzelfsprekend doeken, die in het bijzonder de aandacht vragen en zo kan men in het trappenhuis bij voor beeld een belangwekkend schilderij aanschouwen van Brakenburg (1650 1702), namelijk „St. Nicolaasfeest". In de raadszaal vallen op de doeken „De Overlieden van het Amsterdams Goud- en Zilversmidsgilde" en „Por tret van de vaandrig Loef Vrede- rickx" van Thomas de Keijser. Uiteraard neemt Jan Steen een voorname plaats op deze expositie in; niet kwantitatief, maar wel kwalita tief. Doeken als „De bestolen jonker", „De overval" en „In Weelde siet toe" vormen wel uiterst attractieve onder delen in het geheel, dat zoals op gemerkt béoogt een beeld te ge ven van Hollands leven in de Gouden Eeuw. Wel, dut beeld krijgt men beslist voorgetoverd, dank zy de kunstzinni ge prestaties van onze voorvaderen en.... dank zij het feit, dat door zorg vuldige selectie een groot aantal hui selijke en andere op het leven in die dagen betrekking hebbende taferelen bijeen werden gebracht. Vier dimensies. Vooral ook echter dank zij de „vier dimensionale kunstschatten Zo vindt men in de burgemeesterskamer een juweel van een Utrechtse of toogkast, daterend uit 1650. Een prachtig werk stuk! Voorts zijn in vitrines een groot aantal kunstvoorwerpen in zilver, tin, koper, brons, glas en aardewerk uit- festald. Sierlijke bokalen zowel als loeke tinnen schenkkannen, forse koperen gebruiksvoorwerpen uit die dagen zowel als zeer verfijnd uitge voerde uurwerkjes. In de laatstgenoemde categorie ver dient zeker vermelding een horloge in een minuscuul schildpadkoffertje uit het einde van de 17e eeuw cn ver moedelijk van Italiaansee oorsprong, evenals trouwens een halshorloge m de vorm van een missaal. Het zijn slechts enkele (onvolledi ge) grepen uit de hoeveelheid kunst schatten, welke men in het zich daar toe zo bij uitstek lenende raadhuis heeft verzameld. Wanneer men weet, dat de catalogus 179 nummers telt, zal men beseffen, dat er nog belang rijk méér te zien is op deze tentoon stelling. Rest nog op te merken, dat zij de moeite van een bezoek meer dan waard Is! Evenals de exposities in voorgaande jaren dat waren, waar van bij voorbeeld „De jacht in de kunst" rond 5000 bezoekers trok en „Nederland-Waterland" rond 3000. De burgemeester van IJzendijke heeft goede hoop, dat het bezoekcijfer dit maal rond de 4000 zal "ggen, Het weer in Europa. Volgens de rapporten van Vrijdagavond 1? i Oslo: half bewolkt Kopenhagen: onbewolkt Amsterdam: licht bewolkt Londen: licht bewolkt Luxemburg: zwaar bewolkt Parijs: zwaar bewolkt Bordeaux: licht bewolkt Grenoole: zwaar bewolkt Nice: zwaar bewolkt Genève: regenbui Zürich: regenbui Locarno geheel bewolkt Beriyn: zwaar bewolkt Frankfort: onweer Münchenonweer Wenen: onbewolkt Innsbruck: zwaar bewolkt Rome: geheel bewolkt Ajaccio: zwaar bewolkt 23 graden 24 graden 23 graden 27 graden 18 graden 13 graden 23 graden 23 graden 23 graden 20 graden 19 graden 17 graden 25 graden 25 graden 23 graden 24 graden 24 graden 27 graden 27 graden ONWEERSBUIEN. Meer bewolking met plaatselijk enkele regen- of onweersbuien. Over wegend matige Noordoostelijke tot Noordelijke wind. Over het algemeen minder warm. ZON EN MAAN 14 Augustus Zon op: 5.22 onder: 20.10 Maan op: 1.01 onder: 17.55 15 Augustus Zon op: 5.24 onder: 20.08 Maan op: 2.16 onder; 18.33

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1955 | | pagina 1