PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Een gulden per week minder huur
voor woningwetwoningen
Een krachtig pleidooi voor
samenvoeging waterschappen
TSJOU EN LAI WAARSCHUWT
DE VERENIGDE STATEN
NEDERLANDSE KUSTVAARDER
VERKEERDE IN NOOD
Vandaag...
VERWACHT...
197e Jaargang-No. 290
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn; Pl.-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; £r. p. p. f 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 9 Dec. 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 3.—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 16 regels f I.Iedere regel
meer 20 cent. .Brieven of adres
Bureau v. d- Flad" 25 cent meer
Giro No t«!ö00 F.Z.C. Middelburg
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60. telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304);Middelburg. Markt 51. telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg. Finlandstr. 2, telef. 16; Terneuzen. Brouwertjstr. 2; ZLrikzee. N. Bogerdstr C 16U. telef 28
WONINGNOOD IN 1964 OPGEHEVEN
Bouwvakarbeiders hebben voor
minstens een generatie werk
(Van onze parlementaire redacteur)
De minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting, ir. Witte, heeft
Woensdagmiddag in de Tweede Kamer bij de verdediging van zijn begroting
voor 1955 medegedeeld, dat hij het voorschrift aan de gemeentebesturen
zou intrekken, dat het verplicht bij de berekening van de huren der woning
wetwoningen een rente van 4 procent aan te nemen voor de in de woning
geïnvesteerde bouwsom, onverschillig, hoe hoog het rentepercentage op de
vrije kapitaalmarkt is. Aangezien de rente van de feitelijke geldlening, die
voor de bouw is aangegaan, lager ligt dat de gefingeerde 4 procent en in het
vervolg deze lage rente de basis vormt voor de vaststelling van de huur
zullen de huren van de woningwetwoningen met ongeveer één gulden per
week kunnen worden verminderd. Dat zal gelden voor alle na 1950 gebouwde
woningwetwoningen.
De heer Boramer (P.v.d.A.) had op
deze maatregel aangedrongen. De mi
nister kon er gemakkelijk toe over
gaan, omdat dit voorschrift op geen
enkele wettelijke bepaling of minis
teriële beschikking steunde. Hij had
er nu ook aanleiding toe, omdat het
plan om de woningwetbouw op de
zelfde wijze te financieren als de par
ticuliere bouw, in welk plan de vast
stelling van een vast percentage van
4 procent noodzakelijk was, niet zal
worden uitgevoerd.
Kost Overheid niets
De uit de toezegging van de minis
ter voortvloeiende verlaging van de
huren der woningwetwoningen met
gemiddeld 1,per week zal de over
heid niets kosten. Tot dusverre bere
kenden de gemeentebesturen een te
hoge, dat wil zeggen een niet op het
loge rentepercentage voor de geleen
de bouwsom gebaseerde huur. Er be
slaat nog altijd spanning tussen de
huren van oude woningen en van de
nieuwbouw. Teneinde deze spanning
te verminderen was de minister in
overweging gegeven de subsidies voor
de nieuwbouw te verhogen, waardoor
verlaging van de huren der nieuwe
huizen mogelijk zou worden.
Ir. Witte was daarvoor niet te vin
den. Verhoging van de subsidies zou
dc weg terug zijn, betoogde hij. De re
gering wil namelijk tot een geleidelij
ke afschaffing van de subsidies over
gaan. We moeten niet door de huren
van de nieuwbouw omlaag te drukken
een onrendabel gedeelte van de bouw
som handhaven, maar aan dc andere
kant de huren van de oude huizen
verhogen, vond hij. Over de in uit
zicht gestelde huurbelasting liet de
bewindsman zich niet uit. Hij liet het
bij een nuchter: „De opmerkingen
over de huurbelasting zijn voor de re
gering en voor mij zeer leerzaam ge
weest".
Aangèdrongen was op de subsidië
ring van woningen met een tweede
woonvertrek en meer slaapkamers. De
minister zeide, dat subsidiëring daar
van reeds mogelijk is, wanneer dit
tweede woonvertrek, in verbinding
staande met het eerste, als slaapver
trek wordt aangemerkt. Het is zelfs
mogelijk maximaal een premie te ver
strekken van 7.800 voor een woning
met dertien bedden. Dit moet dan een
arbeiderswoning zijn. De bijdrage
stijgt evenredig met de grootte van de
te bouwen woning. Er is wel eens ge
dacht aan een onevenredige bijdrage
voor grote arbeiderswoningen. Tot in
voering daarvan kon de bewindsman
echter niet overgaan. Hij meende in
het algemeen dat men in Nederland
wel tevreden kan zijn met wat na de
oorlog is gebouwd. Duitsland wordt
wel eens ten voorbeeld gesteld, maar
zo rooskleurig is het daar ook niet
Slechts 9,1 procent van de in 1952 in
Duitsland gebouwde woningen hadden
meer dan 5 vertrekken, de keuken in
begrepen, tegen-71 procent in Neder
land.
De bewindsman ontkende tegenover
enkele afgevaardigde», dat hij bij de
ramingen voor de woningbehoefte en
van de aantallen in de toekomst te
bouwen huizen te optimistisch is ge
weest. Hij heeft zich steeds gebaseerd
op de exacte berekeningen, die hem
op een bepaald ogenblik ten dienste
stonden.
Enige speculaties in de berekeningen
waren de cijfers over de te verwach
ten huwelijksfrequenties, de geboor
ten en de emigraties. Wel konden
daarvoor redelijke schattingen wor
den gemaakt. Bekend is b.v. dat om
streeks 1964 en in de volgende jaren
de huwelijken in aantal zullen toe
nemen. De vele vlak na de tweede we
reldoorlog geboren kinderen hebben
dan namelijk langzamerhand de huw
bare leeftijd bereikt; daarna zal ook
het aantal geboorten een stijging to
nen.
Ir. Witte schatte, dat in de komende
drie jaren 4000 krotwoningen en an
dere huizen pgr jaar zullen worden af
gebroken en door andere goede wo
ningen vervangen. Daardoor wordt het
aantal jaarlijks aan de woningvoor
raad toegevoegde woningen verkleind.
In 1954, zo hoopte hij, zullen 65.000
woningen gereed komen. Hij verwacht
te voorts, dat, pessimistisch geraamd,
het tekort in 1963 nog 22.000 woningen
zal bedragen en in 1964 opgeheven zou
zijn, omdat bij een gemiddelde raming
het tekort in 1962 teruggelopen zal
zijn tot 17.000 huizen en de liquidatie
van de woningnood dus in 1963 zal val
len.
Werk genoeg
De komende jaren zal het woning
bouwprogramma moeten worden ver
hoogd, meende de bewindsman. Daar
voor zal o.m. nodig zijn opvoering van
het aantal bouwvakarbeiders. Ir. Wit
te legde de geruststellende verkla
ring af, dat er zeker voor een gehele
generatie werk is voor de bouwvakar
beiders. Een toekomstige werkloosheid
behoeft men niet te vrezen. Voorts be
pleitte de minister uitbreiding en per-
fectionnering van de systeembouw. De
bouw van kerken, scholen, wijkhui
zen, bioscopen enz. in nieuwe woon
wijken wenste hij niet al te zeer te
beperken. Tenslotte deelde hij mede.
dat hij op verzoek van de heer v. Vliet
een nota aan de Kamer zal overleggen
over de bevordering van de eigen wo
ningbouw. Hij ontkende, dat zoals in
enkele bladen was gepubliceerd door
zijn departement aan Rotterdam een
extra bouwvolume was toegekend. Dit
was namelijk geschied door G.S. van
Zuid-Holland. De regering blijft bij
haar plan om de huurverhoging op 1
Juli 1955 te doen ingaan. Vandaag
stemt de Kamer over de begroting.
Krenkend artikel over
Prins Bernhard
Duits maandblad in beslag
genomen.
De gehele Nederlandse editie van
een in Nederland verschijnend Duits
geïllustreerd maandblad, de Moderne
filustrierte genaamd, dat reeds naar
een groot aantal kiosken en winkels
in Nederland ter verkooo was verzon
den, is uit de circulatie genomen om
dat dit blad een artikel bevatte over
Prins Bernhard, dat niet alleen mis
leidend maar uitermate krenkend
kan worden genoemd. Een inwoner
van Tilburg heeft het blad aldaar in
een kiosk gekocht, en hij heeft zich
geërgerd over de schimpende, kren
kende inhoud van een in dit blad op
genomen stuk.
Hy achtte de inhoud dermate bele
digend, dat hy zich direct met de po
litie in verbinding heeft gesteld, die
zich eveneens onmiddellijk ergerde
aan het walgelijke geschrijf. De poli
tie heeft zich in verbinding gesteld
met de importeur, de Rotterdamse
Couranten- en Kiosken-onderneming
v.h. Van Ditmar te Roterdam.
Het bleek, dat deze firma inderdaad
de Moderne Illustrierte had geïmpor
teerd. Het bleek ook, dat genoemd
artikel aan de aandacht van de direc
tie van het Courantenimportbedrijf
was ontsnapt. De directie verklaarde
zich onmiddellijk bereid alles in het
werk te stellen om te trachten het
over het gehele land verspreidde
schendblad uit de circulatie te nemen.
De justitie te Rotterdam overweegt
thans welke stappen er tegen de in
Duitsland gevestigde uitgever onder
nomen zuilen kunnen worden.
Verdrag inzake Formosa een
„oorlogszuchtige uitdaging
De minister van Buitenlandse Zaken van communistisch China, Tsjou en
Lai, heeft Woensdag de Ver. Staten gewaarschuwd, dat zij alle ernstige ge
volgen voor hun rekening moeten nemen, als zij niet hun strijdkrachten te
rugtrekken van Formosa en andere door de nationalisten bezette eilanden.
Hij noemde het onlangs gesloten Amerikaans-Nationalistische verdedi
gingsverdrag een „ernstige oorlogszuchtige uitdaging van de republiek Chi-
Formosa is Chinees gebied
Tsjiang Kai-Tsjek is de „Chinese
volksvijand nummer een" aldus Tsjou.
Door het verdrag tracht de Ameri
kaanse regering de gewapende bezet
ting van Formosa te legaliseren en
met dit eiland als basis, haar agressie-
tegen China uit te breiden.
De bevrijding van Formosa is, al
dus de minister, een binnenlandse
aangelegenheid, waarbij geen inmen-
fing van welke buitenlandse staat
an ook zal worden gedoogd.
De minister verklaarde, dat voor het
Chinese volk „de bevrijding van het
eigen eiland Taiwan (Formosa)
verdedigingsdaad is".
Tsjou en Lai leverde voorts felle
critiek op de verdragen, die de Ver.
Staten met andere landen in Azië en
het gebied van de Stille Oceaan heb
ben gesloten. Kennelijk trachten de
Amerikaanse agressieve kringen nu
in het Oosten een stelsel voor agres
sie te vormen door het Amerikaans-
nationalistische verdrag, de Z.O.A.V.
O. en de andere oorlogsverdragen in
Aizë en het gebied van de Stille Oce
aan met elkaar te verbinden", zo zei-
de hij.
Zes rijen dik plus nog eens vier
rijen extra vanaf de splitsing: ziedaar
het tafereeldat zich voor de ogen
van de fotograaf ontroldetoen hij
ztch op het spitsuur op een viaduct
bij Chicago had geïnstalleerd. Eén on
afgebroken stroom auto's raast uit
de „City"
Na eerste sneeuw
koud en guur
(Van onze weerkundige
medewerker)
Gistermiddag bereikte de re
genzone van een zeer' diepe
stormdepressie over Zuid-Enge-
land, Zeeland. Korte tijd viel er
ook enige natte sneeuw. In het
Oosten en het Noorden van Ne
derland, waar koudere lucht
aanwezig was, viel belangrijk
meer sneeuw dan in onze pro
vincie. Boven Engeland heeft
een zware storm gewoed, ver
gezeld van windhozen en on
weer. Het onbestendige en gu
re weer zal de eerste dagen
aanhouden. Ook blijft er nog
vrij veel wind waaien, al zal
deze niet meer de stormgrens
overschrijden.
Het weer heeft een meer win
ters karakter gekregen, want ai
zal de wind naar Zuidwest en
later mogelijk zelfs nog naar
Noordwest draaien, er blijft een
kans op enkele hagel- en natte
sneeuwbuien bestaan, welke
zelfs van onweer vergezeld kun
nen gaan.
De temperatuur is iets hoger
geworden dan gisteren, maar
het blijft koud.
TIJDENS VLIEGENDE STORM
Slecht weer in Groot-Brittannië
De Nederlandse kustvaarder „Martje", die 399 ton meet-, is gisteravond
op een afstand van 50 mijl van Glenn Hartlepool aan de Engelse kust in een
vliegende storm in nood komen te verkeren. Het schip, waarvan de dekla
ding is gaan verschuiven, maakte ongeveer 45 gr. slagzij. De „Martje" is
met stukgoederen en een lading hout aan dek op weg naar de Schotse ha
ven Leith by Edinburgh, nadat het enkele dagen geleden uit Göteburg in
Zweden was vertrokken.
Aan boord van de „Martje" bevin
den zich acht personen onder wie de
kapitein-eigenaar, de heer K. Schip
per uit Groningen.
Nadat de „Martje" een S.O.S. had
uitgezonden voer de reddingboot uit
het Engelse plaatsje Tynemouth uit
om hulp te verlenen. Ook het Engel
se schip „Lampania" is op weg naar
de in nood verkerende kustvaarder.
Inmiddels heeft de bemanning van
de „Martje" de deklading overboord
gezet, waarbij drie leden van de be
manning werden gewond. Tegen elf
uur gisteravond werd geseind; dat de
kustvaarder practisch geen slagzij
meer maakte.
ZWARE STORMEN.
Zware stormen hebben Woensdag,
voor de vierde maal in twee weken
tyds, plaatselijke overstromingen ver
oorzaakt in verscheidene delen van
Groot-Brittannië. Ook de scheepvaart
ondervond veel hinder van de storm.
Dublin beleefde de zwaarste storm
sinds mensenheugenis. Vele huizen
werden overstroomd, toen een zijri
vier van de Tolka buiten haar oevers
trad.
ELDERS IN ZEELAND NOG CONCENTRATIES MOGELIJK"
Rede van jhr. mr. G. C. D. Rutgers van
Rozenburg voor „Zeeuwsch
Genootschapin Middelburg
Voor de leden van het „Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen"
heeft jhr. mr. G. C. D. Rutgers van Rozenburg, griffier van de Polder Wal
cheren, Woensdagavond te Middelburg een rede gehouden over het onder
werp „Concentratie van waterschappen". In deze rede, die een krachtig
pleidooi was voor samenvoeging van polders en waterschappen tot groter
eenheden, gaf jhr. Rutgers van Rozenburg o.a, een overzicht van de vraag
stukken, die een concentratie met zich brengt en van hetgeen in Nederland
op dit terrein reeds is tot stand gebracht. Wat Zeeland betreft, merkte hij
op, dat de gecompliceerde verhoudingen tussen rijk, provincie, calamitenze
polders en aanliggende medebetalende waterschappen een concentratie be
moeilijken. Hij noemde het verheugend, dat ondanks deze moeilijkheden
plannen voor concentratie op Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland wor
den voorbereid en betoogde, dat ook elders in deze provincie concentraties
mogelyk zijn.
De uienoogst op Schouwen-Duiveland
is achter de rug. Het jaar 195J, is
voor de uientelcrs tegengevallen.
Onder Zonnemaire worden de uien
gesorteerd en voor verzending klaar
gemaakt. Een karwei om bij te
huilen. (Foto: P.Z.CJ
In zijn betoog behandelde jhr. Rut
gers van Rozenburg drie vragen, te
weten: 1. Hoe was het op het moment
van de ramp gesteld met de vorming
van grote eenheden op waterschaps-
gebied 2. Is concentratie gewenst en
zo ja, waarom en 3. Hebben de Sta
ten der Provinciën na de ramp in ver
sterkte mate dit probleem onder ogen
gezien
By de behandeling van de eerste
vraag beperkte spr. zich tot de pro
vincies, die rechtstreeks aan de zee
zyn gelegen. Nadat hij uitvoerig over
de situatie in achtereenvolgens Noord
Holland, Zuid Holland, Utrecht, Gel
derland en Noord Brabant had ge
sproken, wees jhr. Rutgers er op, dat
men in Zeeland van oudsher een vier
tal grote eenheden kende, namelijk
de polder Schouwen, de Vier Bannen
van Duiveland, de Breede Watering
Bewesten Yerseke en de Polder Wal
cheren.
In een kort historisch overzicht gaf
hij vervolgens een opsomming van de
stappen, die werden gedaan om con
centraties in onze provincie tot stand
te brengen Tevens zette hij in het
kort het begrip „calamiteuze polder"
uiteen.
Uit een opsomming van het aantal
waterschappen in Zeeland bleek ver
volgens, dat dit in totaal 257 be
draagt, waarvan 29 calamiteus. Re
sumerende concludeerde jhr. Rutgers,
dat er enerzijds in Nederland bepaal
de gebieden zijn aan te wijzen, waar
al eeuwenlang van geconcentreerd
dijksbeheer sprake is. Anderzijds
werd in bepaalde streken vaak na
een watersnood door de overheid
gestreefd naar de vorming van grote
re eenheden. Deze pogingen leverden
o.a. in 1941 de totstandkoming
van het waterschap „Het Vrije van
Sluis" op.
„Het eerste argument voor con
centratie van dijksbeheer is", zo meen
de spr. bij het behandelen van de
tweede vraag, het beginsel, dat al
len, die belang hebben by het bestaan
van een dijk, wier leven en bestaan
in meerdere of mindere mate afhangt
van het behoud van die dijk, behoren
bij te dragen tot het onderhoud". Het
zelfde geldt voor de afwatering. Dit
brengt met zich, dat allen, die er be
lang bij hebben op grond daarvan
naar verhouding medezeggenschap
in beheer en onderhoud behoren
hebben.
Als tweede argument noemde jhr.
Rutgers het feit, dat een juiste ver
vulling van de primaire taak van de
waterschappen het waterkeren
alleen kan geschieden wanneer men
de beschikking heeft over voldoend
onderlegd technisch personeel en mo
derne hulpmiddelen. Dit is slechts
mogelijk bij een waterschap van be
hoorlijke afmetingen.
De waterschappen moeten verder
z.i. de beschikking hebben over des
kundig administratief personeel, zo
dat de toestand, waarbij zij door het
provinciaal bestuur als terzake in
competent worden beschouwd, opge
heven zal worden. Bij handhaving van
de vele kleine polders is zulks onmo
gelijk. Tenslotte voerde spr. aan, dat
het onderhoud van de zeeweringen
zeer hoge eisen stelt aan de financiële
draagkracht. Ook in dit verband acht
te hij de vorming van financieel ster
ke lichamen aanbevelenswaardig.
Tegen concentratie pleit in eerste
instantie het feit, dat de belangstel
ling van de betrokkenen zal vermin
deren. Spr. zag dit als een reëel be
zwaar. De mogelijkheid van verbro
ken contact in geval van nood, is
een ander nadeel, waartegen echter
te waken is door goede organisatie
(Vervolg op pag. 2)
Ook in Devon en Cornwall deden
zich overstromingen voor.
Op de Theems heeft men het 1434
ton metende Costaricaanse schip ,,Me-
ropi" aan de grond moeten zetten om
zinken te voorkomen na 'n aanvaring
met de 1598 ton metende-Britse ko
lenboot „Wimbledon".
Het vertrek van de „Queen Eliza
beth" (83.000 ton) moest Woensdag
door de storm worden uitgesteld.
In Schotland is op sommige plaat
sen 15 cm sneeuw gevallen.
De reddingboot van Scarborough
is, na hulp te hebben verleend aan
een groep vissersschepen op zee, om
geslagen. Een der acht opvarenden is
verdronken. Twee wisten zwemmend
de kust te bereiken. De rest van de
bemanning slaagde er in weer aan
boord te komen, nadat de boot was
rechtgezet.
Nieuwe arrestaties in Italië
In verband met omkoop
schandaal
Er zijn opnieuw communisten en
Christen-democraten gearresteerd in
verband met het jongste schandaal in
Italië, de omkoperij bij het bureau
voor de belasting-inning, dat onder
regeringscontróle staat.
Er zijn thans ruim twee honderd ar
restaties verricht en men verwacht er
nog meer.
Het bureau bepaalt en int de be
lastingen op verbruiksgoederen, wel
ke door de plaatselijke autoriteiten in
geheel Italië worden geheven.
De politie zoekt naar de directeur-
generaal van het bureau. Zijn voor
ganger is reeds gearresteerd, evenals
plaatselijke politieke leiders en rege
ringfunctionarissen, die er van be
schuldigd worden steekpenningen van
het bureau te hebben aangenomen.
Volges de politie heeft het bureau
grote sommen besteed aan steekpen
ningen om concessies voor belastmin-
ning te verkrijgen.
De communistische partij zou de
meeste „cadeaux" hebben ontvangen.
is het 40 jaar geleden, dat
hier te lande de eerste ouder
domsrente werd uitgekeerd. De
zeventigjarigen en ouderen ont
vingen f 2 per week;
is het 100 jaar geleden, dat
de Nederlandse tekenaar, plaat
snijder en kaartgraveur Adri-
aan G. van Prooyen te Middel
burg overleed.
MINDER KOUD
Half tot zwaar bewolkt met plaat
selijk enkele buien. Minder koud dan
gisteren. Krachtige tot matige wind
tussen Zuid en Zuidwest.
ZON EN MAAN.
10 December
Zon op 8.36 onder 16.29
Maan op 16.52 onder 9.12
