PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Conferentie te Genève maakt langzame vorderingen 24 en 25 Juni: twee opvoeringen van „Elckerlyc" in Middelburg BILT Kanllijn He WAT DE MARSHALL-HULP BETEKENDE VOOR NEDERLAND Vandaag ELSJE MEUKEN DOOR 12-JARIG VRIENDINNETJE VERMOORD 197e Jaargang-No. 130 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer.: Adjunct: W. de Pagter. Hoofdred.: G. Ballintijn; Pl.-verv.: W. Leertouwer. ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per week; f 5.85 p. kw.; £r. p. p. f 6.10 per kw. Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 5 Juni 1954 ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per mm. Minimum p. advertentie 13. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau v. d. Blad" 25 cent meer. Giro No. 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bur. Vlissingen, Walstr. 5860, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160); Middelburg, Markt 51, telef.,3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Flnlandstr. 2. telef. 16; Terneuzen. Brou wenjjstr. 2; Zlerlkzee, N. Bogerdstr. C 160, telef. 26, MINISTER EDEN VERKLAARDE TE LONDEN Foster Dulles noemt toestand in Indo- China ernstig maar niet hopeloos Te Genève hebben Vrijdag de vertegenwoordigers der negen landen ver gaderd. Zij konden geen overeenstemming bereiken over de samenstelling van een neutrale commissie van toezicht op een wapenstilstand. Molotow aanvaardde echter een Donderdag ingediend Amerikaans voorstel, dat de ministers van buitenlandse zaken afzonderlijke gesprekken zullen voeren over de samenstelling van deze commissie. Op verzoek van Molotow zal Dinsdag a.s. een voltallige zitting van de conferentie worden gehouden. In bepaalde kringen verwacht men, dat Mo lotow een belangrijke mededeling wil doen. Minister Eden is Vrijdag uit Genè ve naar Londen vertrokken, waar hij inmiddels aankwam. Hij verklaarde te Londen, dat de conferentie te Ge nève langzaam vorderingen maakt. Zaterdag zal minister Eden aan 'n zitting van het Engelse kabinet deel nemen. Te Washington heeft de Ameri kaanse minister van buitenlandse ken Foster Dulles over de militaire toestand in Indo China gesproken in de Senaatscommissie voor buitenland se zaken. Dulles noemde de toestand ernstig, maar geenszins hopeloos. Hij zeide, dat communistisch na steeds meer oorlogsmateriaal le vert aan de Vietminh en dat ook de Sowjet Unie in toenemende mate wapens aan de Vietminh levert. Indien de Fransen Indo China aan zijn lot zouden overlaten, dan zou er weinig evenwicht heersen en de onaf hankelijkheid zou vermoedelijk niet langer dan een paar weken duren. Dulles sprak voor de commissie om Eisenhower's wetsontwerp te verdedi- fen voor het verlenen 3,4 milliard ollar militaire, economische en tech nische hulp aan bondgenoten der Ver- t et Koninkrijk Nieuwe Stijl is dan deze week definitief tot stand fekomen. Terwijl Indonesië er is om de laatste banden met Nederland vijandig te verbreken, gaat de West vrijwillig met Nederland de ïieuwe binding aan. En daarmede lijn dan de beloften, op 7 December 1942 aan de West gedaan, ingelost. Het feit zal niet anders dan tot te vredenheid stemmen ook al besef fen de meeste Nederlanders nog te weinig, van welk een betekenis de verbondenheid tussen Nederland en de West geacht mag worden. Deze verbondenheid mag als hecht worden beschouwd. Immèrs het ac cent ligt op het vrijwillig aangaan van deze verbintenis. Garanties tegen een verbreking, bevat het Ronde Ta fel-resultaat niet. Niet omdat de West deze niet wil de aanvaarden. Maar omdat men, als twee partijen in goed vertrouwen en in goede vriendschap vrijwillig een overeenkomst sluiten, garanties over bodig achtte. In deze geest, de geest van ver trouwens, start de nieuwe Unie. Het is de enige goede geest. De Nederlandse Antillen en Suri name zijn dus autonoom gewor den. dat wil zeggen; zij bestu ren zichzelf. Ook Nederland blijft au tonoom. Maar er is een binding. Zodra er namelijk in de West, of in Nederland problemen aan de orde komen, die het gehele koninkrijk ra ken, zullen gevolmachtigde ministers en/of bijzondere gedelegeerden in Den Haag een rol gaan spelen. Niet de Nederlandse ministerraad heeft dan te beslissen, maar de Raad van ministers van het Koninkrijk, die be staat uit de Nederlandse ministers én de gevolmachtigde ministers van de Antillen en Suriname. Zelfs zal het mogelijk zijn, dat die ministers aan de Kamerzittingen deelnemen om hun standpunt kenbaar te maken. Het zal duidelijk zijn over welke problemen het hier gaat: defensie en binnenlandse politiek en de daarmede verband houdende financiële en eco nomische kwesties. In de andere aangelegenheden zijn Suriname en de Antillen volkomen zelfstandig. Onafhankelijk worden zijniet. Zij blijven door banden aan Nederland Êebonden. Maar die band, het moge erhaald worden, is vrijwillig. Het enige bezwaar tegen de over eenkomst is merkwaardig ge noeg niet van Suriname en de West afkomstig, maar van Neder landse zijde. De A.R.-fractieleider heeft nl. de vrees uitgesproken, dat Suriname en de Antillen wel eens te veel invloed op Nederland zouden kunnen krijgen endat de Nederlandse zelfstandig heid dus in gevaar zou komen. Dit bezwaar is echter o.i. denkbeel dig. Ho< Hoe jammer, dat in 1949 de Unie tu ssen Nederland en Indonesië niet in dezelfdegeest gestart is. Hoeveel leed zou daardoor tien duizenden bespaard zijn. Maar helaas: terwijl de éne Unie gesloten wordt, dreigt de andere te worden verbroken. Ook de laatste zwakke band met Nederland wil In donesië opheffen. Er valt met Soekarno nu eenmaal niet te praten. Hoewel het levenspeil in Indonesië gedaald is tot ver bene den elk voor-oor logspeil. In de West is de toekomst zonnig, In het Oosten de lucht vol dreiging. En waarlijk: Nederland heeft dit niet gewild. enigde Staten. Hij zeide, dat een aan tal bondgenoten zich zonder deze hulp niet zou kunnen handhaven. Wat het E.V.G.-verdrag betreft, zeide Dulles, dat de vooruitzichten voor bekrachtiging (door Frankrijk en Italië) thans beter schijnen te zijn dan ooit tevoren. Hij wilde niet' de indruk wekken, dat de Verenigde Staten over een andere oplossing den ken dan de E.V.G. voor de verdedi ging van Europa. De huidige wereldsituatie, aldus Dulles, vergt in de allereerste plaats het handhaven van eenheid en sa menwerking tussen de niet-commu- nistische landen. „Gelukkig draagt het vermogen der vrije staten, om onmiddellijk krachtdadig te reageren op een aan val, er toe Dij de Sowjetrussische be dreiging ener massa-vernietiging te neutraliseren". De Provinciale Zeeuwse Cou rant zal op Maandag 7 Juni a.s Tweede Pinksterdag niet verschijnen. „Hollandse Nieuwe" voor de Koningin. Vrijdagmiddag is het traditionele vaatje „Hollandse Nieuwe" door een deputatie uit Vlaardingen aan H. M. de Koningin aangeboden. De haring was aangevoerd door de jager VI. 84 „Hendrika en Adria- na", schiper G. van de Snoek, en bekeurd door de opperkeurmèester van de „Nederlandse Haringcontrö- le". de heer W. J. van der Windt. In een met vlaggen versierde auto reed de deputatie, bestaande uit de burgemeester van Vlaardingen, de reder, de opperkeurmeester en de schipper, vervolgens naar Soestdijk, waar de haring, verpakt in het tra ditionele oranje géverfde vaatje, aan H. M. de Koningin werd aange boden. De Koningin proefde, in te genwoordigheid van haar bezoekers, het zeebanket. De Vlaardingers reisden vervol gens naar Het Loo, waar omstreeks kwart voor twee een vaatje garing aan Prinses Wilhelmina werd aan geboden. HERWONNEN WELVAART Boek als huldeblijk voor Amerikaanse regering De minister van buitenlandse zaken mr. J. W. Beijen heeft Vrijdagmid dag aan de ambassadeur van de Verenigde Staten, de heer Freeman Mat thews, in Den Haag een exemplaar aangeboden van het boek „Herwonnen Welvaart". In dit boek wordt door deskundigen beschreven van hoeveel betekenis de Marshall-hulp is geweest voor Nederland bij het herwinnen van zjjn welvaart na de jongste wereldoorlog. De ambassadeur aanvaardde dit boek als huldeblijk aan de Amerikaanse regering. De samenstellers van het boek hebben aangetoond, dat de Marshall hulp in Nederland goed gebruikt is. Het is wel duidelijk, dat, behalve de Amerikaanse hulp, de verstandige plannen het harde werken en de sa menwerking van alle betrokken groe pen in Nederland factoren zjjn ge weest, die hebben bijgedragen tot het herstel in Nederland, aldus de ambassadeur. Vooral de samenwerking van de verschillende politieke partijen en werkgevers en werknemers ter zake had grote indruk op hem gemaakt. Tot zover deze toespraak. In het boek wordt de werking van het Marshall-plan voor Nederland uitvoerig beschreven. De totale voortbrenging in Nederland steeg van 1947 tot 1953 met ruim 40%., De industriële productie steeg met 75% en de landbouwproductie met 60%. Het tekort op de betalingsbalans werd omgezet in een surplus, dat in 1953 dertien honderd millioen gul den beliep. Ons land heeft onder het plan- Marshall in totaal ontvangen een be drag van 1100 millioen dollars. Dat betelcent meer dan 8% van de totale hulp, die door de Ver. Staten onder het plan aan het buitenland werd verstrekt. Van groot belang was de invloed van het Marshall-plan op de mone taire ontwikeling, doordat grote be dragen aan de circulatie werden ont trokken, die veelal op niet-inflatoire wijze zijn aangewend. Een belangrijk deel van deze gelden, 750 millioen gulden, werd bestemd voor schuldaf lossing, hetgeen heeft bijgedragen tot Een communistische Mig-straaljager heeft Donderdag boven Oostenrijks gebied een C-lfl van de dienst Londen Zagreb van de Belgische Sabena be schoten. Foto: Van links naar rechts: Joseph Glauwaerts de Belgische ra diotelegrafist, die gedood werd, de En gelse tweede piloot, Douglas Wilson, Arsene de Vreisede eerste piloot, die zwaar gewond werd en Victor Slüyts, de boordwerktuigkundige, die licht werd getoond overheids-fi- Van de ruim 3 milliard gulden aan tegenwaardegelden werd voorts 600 millioen bestemd voor militaire pro jecten. 650 millioen gulden kwamen ten goede aan de landbouw, 400 mil lioen gulden was bestemd voor oor logsschade in het algemeen. 400 mil lioen gulden voor herstel van de schade door de overstromingsramp en 250 millioen gulden voor de wo ningbouw. Donderdagmiddag 3 Juni werd in de vergaderzaal van de Eerste Kamer in Den Haag, de openbare slotzitting der conferentie NederlandSuriname Nederlunse Antilllen gehouden. Ach ter de tafel van voor naar achter: mr dr R. H. -'os (Suriname)minister prof. mr dr W. J. A. Kernkamp, mi nister-president dr W. Drees, mr dr M. F. Da Costa Gomez (Ned. Antil lenen mr dr D. J. C. v. d. Pijl, se cretaris generaal van de Conferentie. Viert Denemarken zijn Grondwetsdag (1849); f is het 1200 jaar geleden. f dat St. Bonifacius te Dokkum werd vermoord. MORGEN is het 10 jaar geleden, dat de invasie in Normandie be- Duits protest tegen werk van Nederlandse militairen De Britse commissaris van Noder- saksen heeft Vrijdag bcplaald dat Nederlandse militairen, die Donder dag metingen verrichten aan twee bruggen over de Eems. onmiddellijk teruggetrokken moesten worden. De Nedersaksische regering had bij het bekend worder. van het metings- werk, dat vermoedelijk als voorberei ding voor het aanleggen van spring ladingen diende, bij de Britse com missaris geprotesteerd. Van bevoegde Nederlandse zqde wordt vernomen, dat men niets weet van de Britse order. Men merkt op, dat normaal door de Nederlanders wordt geoefend in .samenwerking en overleg met de Britten. Eerste rode bessen. Aan de veiling Westerlee bij De Lier zijn de eerste rode bessen aan gevoerd door de Wed. Van der Hoe ven. Zij brachten f 3,75 per kg op. Zomerweer, later kans op buien (Van onze weerkundige medewerker) Kwam Donderdagmiddag de temperatuur in Vlissingen niet hoger dan 14 graden, gisteren middag werd al 22 graden Cel sius gemeten. Deze snelle weersverbetering hebben wij te danken aan een hoge-druk-ge- bied, dat zich in sterkte toe nemend van Schotland ov-r de Noordzee en Scandinavië uit breidt. Met Oostelijke winden wordt de komende dagen vrij warme lucht uit Oost-Europa aangevoerd. Het is mogelijk, dat. de temperatuur nog iets verder gaat stijgen. Bij de Al pen en over Noord-Italië ligt een storing, die later in Frank rijk en ook in België onweers buien kan veroorzaken. Het meest waarschijnlijk is, dat het mooie en zonnige weer ook Maandag nog zal aanhouden, al neemt de kans op versprei de buien dan wel toe. Ook is er een kans, dat later tegen Maandag wat koelere lucht ons land gaat overstromen. VVVVV\\WVVWA\\VVVVAV IN GIERPUT GEDUWD. Plan tot moord bestond reeds Zondagmorgen. Naar wij van de zijde der Apel- doornse politie vernemen blijkt dt vijfjarige Elsje Meuken, die reeds sinds Zondagmiddag werd vermist en Donderdag op aanwijzing van Groningse telephaat levenloos in gierput werd gevonden, doelbewust te zijn vermoord door een 12-jarig dochtertje van de familie R. Aanvankelijk bestond het vermoe den. dat het kind verdronken was in het Apeldoorns kanaal en dit vermoe den werd nog versterkt, toen 't meis je R. met een schoentje kwam aan dragen, dat zij bij het kanaal zou hebr ben gevonden. Het schoentje rook sterk naar gier, en de gedachte was, dat 't kind getracht had 't te reinigen en toen in het water was gevallen. Het dreggen in het kanaal, dat enige dagen duurde, leverde uiteraard geen enkel resultaaf op Toen het lijkje Donderdagmorgen ontdekt werd heeft de politie onmid- Koninklijk gezin gaat zee reis bij Griekenland maken Naar wij vernemen heeft het ko ninklijk gezin een uitnodiging van de koning van Griekenland ontvan gen om in de laatste week van Au gustus en de eerste dagen van Sep tember met enige andere vorstelijke personen een zeereis over de Ioni sche Zee te maken. Deze uitnodiging is aanvaard en het ligt in het voor nemen, dat H.M. de Koningin, Prins Bernhard en de prinsessen Beatrix en Irene zullen deelnemen aan deze reis. waarbij o.a.. enige plaatsen van oudheidkundige betekenis zullen wor den bezocht. Zeldzaam cultureel gebeuren in Zeeuwse hoofdstad Verschillende entreeprijzen voor beide avonden Als inderdaad wel zeer passende inzet van de Herdenking van Herstel en Wederopbouw van Walcheren zullen op 24 en 25 Juni te Middelburg op voeringen worden gegeven van het Middeleeuwse spel Elckerlyc. Delft heeft van deze Elckerlyc-opvoeringen practisch het monopolie: alleen daar brengt de Nederlandse Comedie ieder jaar vijf opvoeringen. Ditmaal is evenwel voor Middelburg een uitzondering gemaakt en daaraan dankt Zeeland een cultureel evenement van de allereerste rang. Deze twee zeldzame gebeurtenis sen mogelijk geworden door een zeer aanzienlijke overheidssteun zullen zich afspelen op het Muntplein van de Abdij, waar een toneel wordt gebouwd, alsmede tribunes met 810 zitplaatsen. Ruim 1600 bezoekers zullen dus deze „Elekelyc"-uitvoe- ring kunnen gadeslaan. DE SPELERS EN DE MUZIEK De hoofdrollen worden vertolkt door Han Bentz van den Berg, Ank van der Moer, Ellen Vogel, Ton Lutz, Al- lard van der Scheer, Ina van en Lous Hensen. De regie is in handen van Johan de Meeseer. De muziek, die bjj Elckerlyc ten ge hore wordt gebracht, is gecompo neerd door Joop Schouten naar mid deleeuwse melodieën. Jan Kuiler zal het muzikale gedeelte leiden. Mede werking wordt hieraan verleend door mannenkoor, dameskoor en gemengd koor waarbij in verband met de plaatsruimte het koor uit de koor kerk zal zingen. Het orgel in de Koorkerk wordt bespeeld door Jan Rijn, terwijl verder fluit en vioolsoli een plaats vinden in deze muzikale illustratie. De toneelbouw is voor Elckerlyc zeer moeilijk en wordt in overleg met Johan de Meester door de adjunct-di recteur van gemeentewerken, de heer W. H. M. Bleijenberg uitgevoerd. De verlichtingsinstallatie is zeer inge wikkeld en wordt op twee lichtbrug gen geconstrueerd en bediend door dezelfde personen, die het ook in Delft doen. WAAROM MUNTPLEIN Natuurlijk zal de vraag rijzen: waarom deze zeldzame voorstellingen gegeven worden op het Muntplein, waar slechts weinigen er getuige van kunnen zijn en niet op de Markt, die plaats biedt aan duizenden. Het antwoord kan kort zijn: om dat Elckerlyc 'n kleine, zonder tech nische hulpmiddelen bespeelbare ruimte vergt. Luidsprekers, zoals die op de Markt nodig zouden zpn, ma ken de sfeer, die nodig is, kapot. Op het Muntplein is alleen voor de or gelmuziek een versterker-installatie nodig. Bedriegen de voortekenen niet, dan zal de belangstelling voor deze beide opvoeringen zeer groot zijn. Reeds thans is gebleken, dat de jeugd veel interesse toont en daarom heeft men moeten besluiten de scholen slechts een beperkt aantal kaarten te ver strekken. Ook uit België, maar toch vooral uit Zeeland wordt veel bezoek verwacht. De laatste boot zal voor de bezoe kers uit Zeeuwsch Vlaanderen en België eerst om 23.30 uit Vlissingen vertrekken. TOEGANGSPRIJZEN De toegangsprijzen zrjn van de eer ste opvoering (Woensdag) lager ge steld, dan voor dr tweede, op Don derdag. Dat betekent niet, dat de ene opvoering beter zal zijn dan de andere: beide zijn precies gelijk. (De generale repetitie is Dinsdagavond). Het prijsverschil is tot stand geko men omdat Zeeuwse Volksuniversi teit en Culturele Commissie der Her vormde Kerk, die met het organise ren deze voorstellingen een prachtig werk doen, op Woensdag en Donder dag een verschillend publiek ver wachten. De eerste avond verwacht men grote belangstelling van buiten Middelburg, welke bezoekers bij hun entree-prijs ook hun vervoerskosten hebben te dragen. Vandaar de ver laagde prijs. De tweede avond verwacht men de bezoekers met name uit Middelburg, terwpl dan ook de officiële bezoe kers aanwezig zullen zijn. dellijk de man, op wiens erf de ontdek, king werd gedaan, in verzekerde be waring gesteld. In de loop van de nacht kwam de zeer sensationele ont knoping van het drama, toen het meis je R. bekende, dat ZÜ ,iaar vriendinne tje Zondagmiddag in de gierput had geduwd. Zij was Dinsdag, toen haar ouders afwezig waren, naar de put te ruggegaan en had het schoentje van het lijkje afgenomen om daarmede de indruk, dat het kind verdronken was, te versterken. Het meisje R. schijnt een kind met een psychopatische inslag te zijn, want reeds eerder heeft zij getracht een jongetje in het water te gooien en een broertje onder een auto te duwen. Zij had Zondagmorgen reeds het plan het kind te doden, doch heeft de uit voering van haar voornemen door om. standigheden tot de middag uitge steld. KORTE PREDICATIE 12. Ja, hoe zit dat toch met Pinksteren f Hoe zit dat toch met die Kerk, die daar en toen ontstond f Wat bezielt deze mensen toch, die mensen van toen en nu? Die vraag blijkt zo oud te zijn als de Kerk zelf. Het was de eerste vraag, die haar werd gesteld. Zeker, er werd tegelijk ook met dit vreemde verschijnsel gespot. En ook dit gebeurt altijd nog en wel eens heel begrijpelijk. Het anders-zijn en an ders-doen van deze mensen bestaat zo vaak uit louter uitwendige dingen, uit wonderlijke traditionele vormen en conventie's, dat je er wel eens om lachen moet. En toch gaat hun anders-zijn en abnormaal doen hier ook weer niet in op. Dat betreft toch ook andere din gen. Maar wat is dit dan toch en wat wil dit toch zeggen? Wat bezielt hen? Petrus geeft daarop op de lste Pink sterdag het antivoord: dit is de Geest Gods, die ze heeft aangeraakt. Daar door zijn ze mensen geworden, die dromen dromen en gezichten zien. Ze zien dingen, die uit een andere wereld zijn en daarom wel vreemd moeten voorkomen. Het zijn deze dingen die God Zelf voor deze wereld deed, toen Hij zich niet stoorde aan onze normen, maar het volkomen abnormale gedaan heeft: dat Hij Zijn Zoon gaf voor de mensenwaar we niet om gevraagd hebben; die we zelfs uitgeworpen en gekruisigd hebcon; maar die zich toen toch over ons heeft ontfermd en Christus' kruisdood gesteld heeft tot offer ter verzoening van onze schuld, opdat, wie de naam Christus aan roept, zou behouden worden. Dat is hun droom, die geen bedrog is, die niet uit de menselijke geest is opgekomen: maar die hun gegeven is door Gods Geest. En daardoor zien ze ook alle dingen anders. Ze zijn men sen geworden, die gezichten zien, die middenin de harde werkelijkheid van deze wereld leven met het gezicht op die andere wereld, die zeker komt! Hebt ook u deze troostvolle visie- van-het-geloof ontvangen Pinksteren wil zeggen: de Heilige Geest is uitgestort. En waar Christus gepredikt wordt, wil de Geest ook u tot zulke dromers en zieners maken. Goes. C. METSELAAR DE VERWACHT: ZONNIG Droog en zonnig weer. Matige wind in hoofdzaak tussen Noordoost en Oost. Vrij warm. 6 Juni: Zon Maan 7 Juni: Zon Maan ZONEN MAAN Op: 4.23 Op: 10.21 Op: 4.22 Op: 11.34 Onder 20.54 Onder: 0.07 Onder: 20.55 Onder: 0.24

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1954 | | pagina 1