PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Tsjechische regering stelt J. Louwers in vrijheid Hoe de bodem van Walcheren gevormd werd 0£ BILT Kantlijn Auto stortte in Damstei diep. PL AN VOOR VERGROTING VAN DE MILITAIRE KRACHT Vandaag EISENHOWER GETROFFEN DOOR HOGE MOREEL VAN SOLDATEN Groot luchtoffensief van geallieerden. 194e Jaargang-No. 109 Dagblxü uitgave van de Onna Provinciale Zeeuwae Courant. Directie F van de Velde en F. B. den Boer AdJ W de Pagter Hoofdred. G Ballintyn PI verv.; W Leertouwer en H A Boeahardt. ABONNEMENTSPRIJS 31 ct per week f 455 p kw tr p p. t 4.80 pet kw Losse nummers 10 cent WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 10 Mei 1951 ADVERTENTIEPRIJS *0 ct. per mm Minimum p. advertentie 3.— ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertecuea (max. 8 regel*, van 1—8 regel* f 1.— Iedere regel meer 20 cent. «Brieven of adrea Bureau van dit Blad" 25 cent meer. Giro nr 359300 P-Z.C_ Middelburg. Bur ynT^ng<,n Walstr 58—50. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2361 of 2160) M'burg Londense Kaal 23. tel. 2077 en 2324; Goes L. Vorststr. 63. tel. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg Pr Maurltastr. 12. teL 102; Te meuren Brouwer(j*tr. 2; Zlerlkree: N. Bogerdstr. C 160. tel. 25 Vandaag op Schiphol Verleden jaar veroordeeld tot 15 jaar dwangarbeid Rest van zijn straf kwijtgescholden. Naar wij vernemen is de heer J. Louwers door de Tsjecho-Slowaak.se re gering in vrjjheid gesteld. Vandaag zal hy met een Tsjechisch iijntoestel naar Nederland vertrekken en om 12 uur op Schiphol aankomen. De heer Louwers stond op 2, 3 en 4 Maart van het vorig jaar voor een gerechtshof le Praag terecht op beschuldiging een organisatie tc hebben gevormd met het doei de republiek Tsjecho-Slowakye te ondermy'nen en economische sabotage te plegen ten gunste van vreemde mogendheden. De heer Lou wers, die in Tsjecho-Slowakije werkzaam was als vertegenwoordiger van de AJ£.U„ werd tot 15 jaar dwangarbeid veroordeeld. De heer Louwers stond tezamen te recht met twaalf Tsjechoslowaakse burgers (waarvan drie bij verstek), die eveneens beschuldigd werden van spionnage, sabotage en steun aan de internationale reactie. Op 4 Maart hield de staatsaankla- ger Urvalek een fel requisitoir en vroeg de doodstraf voor Louwers op grond van economische spionnage en het verschaffen van hulp aan Tsje chen die het land wilden ontvluchten. Diezelfde dag nog sprak de recht bank het vonnis uit: 15 jaar dwang arbeid. Het hof beval tevens dat al zijn bezittingen in beslag zouden worden genomen en dat hij, na het beëindigen van zijn straftijd, uit het land zou worden gewezen. De medeverdachten van Louwers werden tot straffen van 3 tot 25 jaar De Nederlandse regering heeft be sloten om een lening te ver strekken aan Nieuw-Guinea ten bedrage van 24 millioen. Op zichzelf is het natuurlijk een lofwaardig streven, de ontwikkeling van Nieuw Guinea te wallen bevorde ren. Als Nederlands gebied neeft Nieuw Guinea daar recht op. Toch wil het ons voorkomen, dat hier wat al te lichtvaardig met de Nederlandse belastinggelden wordt omgesprongen. Wie garandeert de Nederlandse belastingbetaler, dat wij van dit geld ook maar één cent terug zullen zien? Als Amerika en Enge land ons geen garanties geven, aat zij Nederland zullen steunen als het Nieuw Guinea wrenst te behouden, lijkt het ons dwaas om geld in Nieuw Guinea te steken. Alleen als vast staat, dat Nederland in staat zal wor den gesteld, dit onontwikkelde gebied tot bloei te brengen, heeft het zin in Nieuw Guinea gelden te investeren. Zolang die zekerheid niet bestaat, doet men er beter aan de met moeite betaalde belastinggelden ten bate van het Nedeilandse volk zelf aan te wenden en niet de royale geldschieter te spelen. De Nederlandse regering èn de om roepverenigingen houden zich naar gisteren gemeld werd, dus verre van de televisie. In „radiokrin gen" verwacht men nu, dat Philips voor eigen risico de experimenten zal voortzetten op grotere schaal. Als Philips dat doet, bewijst dit, dat het particulier initiatief niet dood is. Nauwelijks veertien dagen geleden verklaarde een der leiders van het Philipsconcern, ir. Otten, evenwel, dat als Nederland niet krachtdadig met de televisie begint, dit voor Phi lips de ernstigste gevolgen kan heb ben. By ons ryst daarom de vraag, of er voldoende contact gehouden is met Philips by het nemen van dit besluit. Philips is voor Nederland een kost baar bezit en met zijn belangen moet terdege rekening worden gehouden. In „Elseviers Weekblad (lib.) gaat Jan Greshoff te keer tegen de Ne derlandse eigenschap om zich aan 't buitenland te vergapen, om alles te ordenen en te regelen en om de eigen taal te verloochenen en verkrachten; voor hem bestaat er geen verschil tussen een land- en een taalverrader: „De Nederlanders leven al eeuwen Nü als X, dan als Y. Zij kun- ne? er ,^aar niet toe komen om zich, natuurlijk en onbevangen, als Neder landers te gedragen. Wij hebben onze oehad- Toen kwam Duits- het Duits in de mode. Daarna spraken we hoofdschuddend van de «iÜF'e^te- En die is nauwelijks i-«ncniluw?n of het wordt Ameri kaans al wat de klok slaat. Alle gebruiken, uitdruk- w»ar beschaafde Ameri kanen zich in Amerika over schamen, zich zelfverloochenende nf «i «f 4. ftfchende over. Zij le- aslechtste voortbrengselen der romannijverheid in de oertekst of in een vertaling. Zij door spekken hun toch reeds armeliik en onsmakelijk Nedwlaiuto iS^oordS en uitroepen, welke in goede Ameri kaanse oren plat klinken Zij drinken dropwater, dat zij afschuwelijk zou den vinden wanneer het niet in de al- leegmakende Verenigde Staten ontdekt was. Zij kauwen op stukjes fietsband omdat het schon-emorrie over de Oceaan het doet. En dragen zij al dassen met zeilschepen, palm bomen, wereldronder en naakte vrouwmensen daarop af ee beeld Waarom niet? Men noemt ons dé Chinezen van Europa. Waarom de Chinezen zo onheus te bejegenen? Het is bovendien niet waar Wii ziin de kameleons van de wereld" dwangarbeid veroordeeld. Twee van de dne bij verstek veroordeelden kre gen levenslang. Naar aanleiding van dit proces verzocht de Tsjechoslowaakse rege ring om onmiddellijke terugroeping van de drie in het proces genoemde leden van de Nederlandse legatie n.l. dez aakgelastigde J. van der Gaag, de militaire attache, kolonel B. R. P. F. Hasselman (de huidige chef van deg enerale staf en de kanselier Th. Lochmann. In antwoord hierop heeft de Neder landse regering toen de terugroeping geëist van mej. Ludvova, attache en mej. R. Palova, kanselarij-beambte van de Tsjechische legatie in Den Haag. NOTA OVERHANDIGD. Van officiële Nederlandse zijde ver nemen wij over het in vrijheid stellen van de heer Louwerse nog het vol gende Op 7 Mei werd aan de gezant te Praag door het Tsjechoslowaakse Twee inzittenden verdronken. WaarschijnlHk door een defect aan de stuurinrichting Is Woensdag naby Appingedam 'n vrachtauto met aan hangwagen in het Damsterdiep ge stort. De reddingspogingen werden bemoeiiykt doordat de wagen op de kop in het water lag. Toen de twee inzittenden, de chauffeur en een di recteur van een expeditiebedrijf, bo ven water waren gehaald, bleken de 1 •vcnsgeestei; reeds geweken te zijn. Heel Achtenveld liep uit. DRIE ECHTPAREN UIT TWEE GEZINNEN. Woensdag beleefde het dorpje Ach- teveld in de gemeente Barneveld wel een zeer bijzondere gebeurtenis. In het R.K. kerkje aldaar werden drie huwelijken ingezegend, waarvan de echtparen afkomstig zijn uit slechts twee gezinnen. Of anders gezegd; twee broers en een zuster uit net ene gezin trouwden met twee zus ters en een broer uit het andere ge zin. Heel Achteveld was uitgelopen om de bruidjes ln lange lila jurken te bewonderen. ministerie van buitenlandse zaken een nota overhandigd, waarin „ge volg gevend aan de. herhaalde ver- zeoken". van de Nederlandse rege ring, werd medegedeeld, dat de Tsje- cho Slowaakse autoriteiten hebben besloten de rest van de straf, opge legd aan de heer J. A. Louwers, kwijt te schelden. NIEUW AMERIKAANS HULPPROGRAMMA. Voor geval Rusland nieuwe oorlog zou ontketenen. President Truman heeft in een rede tot 400 industriëlen, die een verga dering oywoonden van de industriële raad van het ministerie van binnen, tandse zaken, gezegd, dat er een definitief, concreet plan is opgesteld voor een grote militaire kracht en een industriële mobilisatie, voor het geval Moskou roekeloos genoeg zal zijn om een derde wereldoorlog te ontketenen. is het 10 jaar geleden, dat Rudolf Hess. de plaatsver vanger van Hitler, van Augs burg naar Schotland vloog om ruim drie uur later, terwijl zyn vliegtuig neerstortte, per pa rachute te landen naby het landgoed van de hertog van Hamilton, wiens bemiddeling hy wenste tot het doen van een uit zes punten bestaand vredes voorstel; is het 11 jaar geleden. dat Hitleris-trocpen de gren zen van Nederland en Beigic overschreden. Ons land werd meegesleurd in het oorlogsge weld. Franse generaal neergeschoten door de Vietminh. Volgens een door radio-Warschau omgeroepen bericht van het hoofd kwartier van de Vietminh is het vliegtuig met de Franse bevelhebber der luchtmacht in Indo-China. gene raal Hartemann, dat sinds 28 April vermist werd, door de Vietminh neergeschoten. De generale staf van de Vietminh heeft opdracht gegeven, de lgken van generaal Hartemann en de andere Franse officieren met mi litaire eer te begraven. 200 K.M. LANGE INSPECTIETOCHT. Lijfwacht van rechercheurs vergezelde de generaal. Generaal Elsenhower heeft Woensdag by zyn bezoek aan de Prins liernhard kazerne te .Amersfoort verklaard, dat bij tydens zyn Inspectie reis dooi Nederland en andere Europeae landen byzonder getroffen was door het zeer hoge moreel en de wilskracht van de soldaten. Op zyn 200 km. lange Inspectietocht door ons land is de generaal stap voor stap gevolgd door een lyfwacht van twee Amerikaanse rechercheurs In burger. Tgdens zijn inspectietocht langs verscheidene militaire kampen heeft Eisenhower Woensdag een goede in druk gekeregen van ae geoefendheid der Nederlandse militairen en het gebruik, dat ons leger maakt van net door Amerika geschonken materi aal. Zyn eerste bezoek was aan het marine-opleidingskamp te Loos- drecht. De officieren en onderofficie ren, die naast het parade-platform stonden, begroette hy met een jovi aal „Good morning." Van Loosdrecht begaf de generaal zich met zgn gevolg naar Amers foort. Hier bracht hij o.m. een be zoek aan een revisiewerkplaats en bezocht vervolgens de stormbaan van de Prins Bernhard kazerne. Een aantal cavalerie-officieren toonden zich reeds gehard tegen de Voorts deelde Truman mede. dat de sedert vorig jaar Juni verstrekte orders voor militaire uitrusting tot een totaal bedrag van 26 milliard dollar nog pas voor ^en klein deel zgn uitgevoerd. In de komende maanden zouden nieuwe opdrachten tot een bedrag van 58 milliard dollar gegeven worden. Het zou nog minstens twee jaar duren alvorens het toezicht op de productie kon worden opgeheven. Eerst moest de productie groot ge noeg zijn om in de militaire en' civie le behoeften te kunnen voorzien. De president gaf toe dat het moei- lyk was inflatie geheel en al te voor komen. Hij sprak de hoop uit, dat de jaarlykse productie over drie jaar van 307 tot 350 milliard dollar zou zijn gestegen. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft Woensdag bekend gemaakt, dat een nieuw we derzijds veiligheidsprogramma bin nenkort aan het Congres zal worden voorgelegd, vcrmoedelyk tegen het einde van deze maand. Het zou be trekking hebben op de militaire cn economische hulp over de gehele we reld en de kosten er van zouden by- na II milliard dollar bedragen. Ongeveer 9,5 milliard zou besteed worden aan militaire en economische hulp ter versterking van de defensie. Meer dan tweederde van het bedrag zal naar de Westeuropese landen gaan. Telegraferen en telefoneren met buitenland duurder. MET UITZONDERING VOOR AAN NEDERLAND GRENZENDE LANDEN. Met ingang van 1 Juni worden de telegraaf- en telefoontarieven in het verkeer met niet aan Nederland grenzende landen verhoogd. Het verkeer met de Beneluxpart- ner Luxemburg is van de tariefsver hoging uitgezonderd. Nieuw laboratorium te Utrecht. KOSTEN: i MILLIOEN. Het staat buitengewone omstan digheden daargelaten thans vast. dat de plannen tot stichting van een nieuw laboratorium voor ana lytische en propaedeutische scheikun de te Utrecht tot uitvoering zullen komen. De plaats van vestiging is een terrein aan de Croesestraat. Het nieuwe laboratorium zal het grootste van de Utrechtse laborato ria worden. De bouwkosten zullen naar raming ongeveer vier millioen gulden bedragen. Tussen Bahia en Ar ca ju in Brazilië zijn bij een spoorwegongeluk verscheide ne wagons in een afgrond gestort. Negen personen kwamen om het leven en 39 werden gewond. De drie belangrijkste punten van het programma zijn: 1. de verstrekking van wapens van Amerikaanse makely aan de Euro pese legers; 2. hulp bij de militaire opleiding en de wapenproductie; 3. de voorziening met grondstoffen, uitrusting en andere goederen om te helpen by de overschakeling op de productie voor de defensie en de hulp aan de Europese landen om grote economische ontwrichting te voorko men. groen- en oranjekleurige rookgordij nen, donderbussen en ander vuurwerk, dat hen op de stormbaan met kwis tige hand voor de voeten werd ge gooid. De generaal gaf overigens zelf het goede voorbeeld, want toen een don derbus slechts twee meter van hem vandaan ontplofte, was een goed moedige glimlach zyn enige reactie. Na het bezoek aan de stormbaan volgde nog een inspectie van een ver- kenningsescadron van de huzaren van Boreel. Zyn laatste Inspectie gold de Jo- han-Willem Frisokazeme en de Mau- rits kazerne te Ede, waar op het ogen blik 600 ex. K.N.I.L.-officieren ln op leiding zyn. Ter gelegenheid van het eerste lustrum van de Wegenwacht van de AN.W.B. heeft een aantal „Gele Ryders" Woensdagmorgen een bezoek gebracht aan Paleis Soestdijk, waarz y door Z.K.H. Prins Bernhard werden geïnspecteerd. Na de inspectie defileerden de mannen voor de Prins. Foto boven: Prins Bernhard Het zich ook de inhoud van een zyspan tonen; hier Inspecteert hy de Inhoud van een E.H.B.O-trommel. Foto onder: Voor het défilé Inspecteert Prins Bernhard de opgestelde leden van de Wegenwacht. KARTERINGS-INGENIEUR VERTELT Nieuw licht op het ontstaan van het eiland geworpen Op de tweede dag van de akademiedagen van de Kon. Ned. akademie van Wetenschappen te Middelburg sprak Woensdagmorgen ir. J. Bennema over „enkele resultaten van de bodemkartering op Walcheren". Na de inundatie, zo vertelde hy, werd door de ryksdienst voor landbouw- herstel aan de stichting voor bodemkartering, die onder leiding staat van prof. dr. C. H. Edelman, opdracht gegeven een bodemkaart van Walcheren te maken ten behoeve van de herstelwerkzaamheden en de voorgenomen herverkaveling De leiding van de kartering was ln handen van ir. K. van der Meer en de spreker, terwyl de vele archaeologies, die gevonden wer den, door de heer P. J. van der Feen gedateerd en bewerkt werden. Tydens de bodemkartering werden ook talryke gegevens verzameld, die een nieuw licht wierpen op het ontstaan van het eiland en waaruit tevens bleek, dat er een nauw verband bestond tussen dit ontstaan en het landschap van voor de inundatie met de oude verkaveling, de plaatsen van vestiging en het ontwateringsstelsel. Walcheren, zo ging spr. verder, be staat uit een uiteraard vrij vlak zee kleilandschap. Toch is dit vlak zyn maar zeer betrekkelijk. Naast lagere gebieden komen er hogere delen voor, die brede ruggen vormen. Die ruggen zijn ontstaan uit kreken, welke in vroegere tyden, toen de zee het veen- landschap overstroomde en daar klei op neerlegde, tengevolge van eb en vloed ontstonden en het veen weg schuurde. Later zijn die kreken ver zand. Het veen is gaan inklinken, terwijl de verzande kreken hun oude hoogte behielden en dus ruggen wer den. Men noemt ze thans kreekrug gen. De oude schorgronden, die als grote kommen in het terrein kwamen te liggen, noemt men thans poelen. AFGEGRAVEN VEEN. Verder Is ln de middeleeuwen heel wat veen onder de klei weggegraven, waardoor deze gebieden, die door de klink al minder hoog waren komen te liggen dan de kreken, nog weer la ger kwamen. Dat veen was door de overstromingen van de zee sterk ver- zilt en het werd toen vooral gegra ven voor zoutwinning. Ten behoeve van die „selnering" zyn duizenden hectare van Walcheren op de kop ge zet zonder dat ze goed zijn geëgali seerd. Veel percelen in de lage gebie den trof men voor de herverkaveling dan ook nog net zo aan als de veen- gravers ze er vyf of zeshonderd jaar geleden lieten liggen. De lage vaak nog vergraven poel- gebieden, hebben in de loop der eeuwen veel last van water gehad, vandaar dat ze hoofdzakelyk geschikt waren voor weiland. Op de bredere ruggen, die die last niet hadden, vindt men overwegend bouwland. DE JONGE ZEEKLEI. In de jonge zeeklei, die op het veen ligt, zo ging spreker verder, kunnen we thans drie lagen onderscheiden: Een zavellaag op Noord-Walcheren, een kleilaag over heel Walcheren (de ze ligt in het Noorden dus op de za vel, in het Zuiden op het veen) en een jongere klei- of zavellaag, die al leen plaatselijk langs de Oost- en Zuidoostrand voorkomt. Met behulp van oudheidkundige vondsten kon den de tgden, waarin die lagen afge zet werden, vastgesteld worden. In de tijd voor de Romeinse beschaving hier doordrong woonde men op het veen. Later vestigden zich geroma niseerde bewoners op de zavel. Die zavel moet kort na het begin van on ze jaartelling afgezet zijn. Op andere delen van het eiland woonden de ge romaniseerde bewoners nog op het veen. DE DIJKEN. In de derde eeuw na Christus ver dween de bewoning. Toen werd het hele eiland overstroomd en werd de kleilaag afgezet. In de negende eeuw werd het nog onbedykte zeekleiland schap weer bewoond, maar tussen de negende en de twaalfde eeuw moeten er nog vele overstromingen zgn voor gekomen. In de elfde of het begin van de twaalfde eeuw ging men dyken bouwen. Toen brak een tijd van be trekkelijke veiligheid aan, hoewel nog vele dykdoorbraken voorkwamen. Beschouwen we het landschap van VValcheren van voor de herverkave ling, dan zien we in de loop van wa tergangen, sloten en wegen en in de ligging der plaatsen dat men zich zeer sterk aangepast heeft aan het natuurlgke landschap. De plaatsen en de hoofdwegen liggen langs de kust of op de kreekruggen. DE OUDE GEULEN. Er zyn aanwijzingen dat men oor spronkelijk begonnen is het van na ture aanwezige geulenztelsel, ont staan tengevolge van de overstromin gen, voor de afwatering te gebrui ken. Later kon daar niet meer mee worden volstaan. Het ontstaan der duinen aan de Westkust en later ook de aanslibbing in de Noordoosthoek maakten de afwatering naar die kan- Aanval op vliegveld van Noordelijken duurde uren. Gevechtsbommen'- Tpers en straal jagers, ongeveer 3' hebben In twee golven een aanval ondernomen op een zorgvuldig gecamoufleerd, 2000 meter lang vlieg ld in de buurt van Linoeidjoe, even ten Zuiden van de Jaloe In het Noord-Westen van Ko rea. Het wordt de grootste luchtaan val van de gehele Koreaanse oorlog genoemd. Het vliegveld werd met raketten, napalmbommen, geschut- en machine geweervuur bestookt. De aanval duur de verscheidene uren. Toen de laat ste vliegtuigen der verbondenen hun aanval hadden uitgevoerd, meldden de piloten, dat zy een rook- en vlam menzee van 35 vierkante km. hadden waargenomen. Op het vliegveld wa ren rijen vliegtuigen gestationneerd. De verbonden legers zyn er in ge slaagd de belegering van Seoel te verbreken. Zn zyn wederom Tsjoent*- jin ten Noorcen van Seoel binnenge drongen. Waarnemers te Tokio zyn van ms- nir.g dat een van de redenen, waar om de communisten ertoe zyn over gegaan geheime vliegvelden in Noord- Korea aan te leggen, wordt gevormd door de herhaalde waarschuwing der Verbondenen, dat Mandsjoerije zal worden gebombardeerd. Indien van daaruit op grote schaal luchtaanval len zouden worden uitgevoerd. RIDGWAY THANE GE NERAAL. President Truman heeft luitenant- generaal Matthew B. Ridgway, de opvolger van generaal Mac Arthur, bevorderd tot generaal. „Prins Bernhard in het publiek en binnenskamers". BOEK TER GELEGENHEID VAX 40STE VERJAARDAG VAN DE PRINS. Naar wy vernemen zal voor de aanstaande viering van de 40ste ver jaardag van Prins Bernhard een boek verschijnen over leven en werk van de Prins, van zyn jeugd af tot nu toe. Het werk, dat tot titel heeft .Prins Bernhard in het publiek en binnens kamers". is geschreven door prof. dr. J. Waterink met de medewerking van dr. J, H. Scholten en die van thans wyien mr. J. Thomassen, tg dens zyn leven secretaris van Prins Bernhard. Zuurstofapparaat sprong uit elkaar: tén dode. Te Mierlohout is in een smedery een zuurstofapparaat uit elkaar ge sprongen. De 22-jarige A. K. werd zwaar gewond de 19-jarige S. uit Gel drop werd gedood. In het bedrijf zelf werd grote schade aangericht. ten onmogeiyk. Het hele ontwate ringsstelsel moest toen omgesteld worden naar het Zuiden en Zuidoos ten. Bij de oorlogsinundatie hebben de oude ondiepe stxoomgeuitjes ook nog hun invloed doen gelden; zowel by Westkapelle als by Vlisslngen en Veere werden de ontstane patronen bepaald door de oudere middeleeuwse geultjes. By Rammekens onstond echter een nieuw krekenstelsel. Totzover de voordracht van ir. J. Bennema. Na afloop van zyn rede ontstond er een zeer geanimeerde dis cussie, waarin de betekenis van de bodemkartering nog nader werd be licht. Aan deze discussie namen onder meer deel prof. ir. J. Th. Thijsse en prof. Venlng Meinesz. VOORSPELT: MINDER SOMBER. Geldig tot Donderdagavond. Half tot zwaar bewolkt met enke le verspreide buitjes. Meest matige wind tussen Noord en Oost- Weinig verandering in temperatuur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1