PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Sir Stafford Cripps afgetreden Gedupeerde mosselkwekers nog niet geholpen D£ BILT Kantlij n Vandaag Opstandelingen in Indo-China krijgen hulp van kuiten Grote moeilijkheden met het plan Schuman AMERIKAANS JOURNALIST OVER VERHOUDINGEN IN INDONESIË Nieuw plan voor Jeruzalem Koninklijk Paar met de „Heemskerek" naar Engeland Jan Oudegeest ten grave gedragen RADIO MOSKOU SIGNALEERDE „SPIONNENINVASIE" IN ZWEDEN 193e Jaargang - No.247 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. van de Velde en F. B den Boer. Adj. W. de Pagter. Hoofdred.: G. Balllntyn. Pi. verv.s W. Leertouwer en H, A Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 32 "et. per week; f 3,90 p. kw.: fr. p. p. f 4.15 per kw Losse nummers 10 cent WAARIN OPGENOMEN OE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GO^SE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 20 October '50 ADVERTENTIEPRIJS. 18 ct. per mm. Minimum p. advertentie f 2.50. Ingez. mededelingen dubbel tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels): van 1—5 regels f 1.—. iedere regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau van dit Blad" 25 cent meer. Giro nr 359300 P.Z.C. Middelburg. Bur VHsslngen Walstr 58—50. tel 2355. 4 lijnen (b.g.g 2861 of 2160): Wburg Londense Kaai 29. tel. 2077 en 2924; Goes: L. Vorststr. 63, tel 2475 <b.g.g 2228); Oostburg: Pr Mauritsstr 12, tel 102; Terneuzen: Brouwerijstr 2; Zierlkzee: N. Bogardstr C 160. tel. 26 Gezondheidstoestand noopte de „ijzeren kanseliertot ontslag Hugh Gaitskell benoemd tot zijn opvolger Sir Stafford Cripps, de Britse minister van Financiën, heeft zyn ontslag als minister en afgevaardigde in het parlement ingediend. Cripps zeide deze stap gedaan te hebben op advies van zyn Engelse en Zwitserse artsen. De eerste twaalf maanden zou hy rustig in zyn land huis doorbrengen. Ondanks een zeer voorzichtige levenswyze wordt Cripps de laatste jaren door een slechte gezondheid geplaagd. De Engelse minister van Economische Zaken, Hugh Gaitskell, is be noemd tot minister van Financiën als opvolger van sir Stafford Cripps. Hieraan werd toegevoegd, dat er geen nieuwe minister van Economi sche Zaken zal worden benoemd. Hugh Gaitskell, die 44 jaar oud is en te Oxford economie heeft gestu deerd, werd in Maart van dit jaar mi nister van Economische Zaken, na se. dert 1947 minster van Brandstoffen er Energie te zijn geweest. Hij trad op als vertegenwoordiger van Engeland op de bijeenkomsten van de organisa tie voor Europese economische samen werking. Tijdens Cripps' ziekte nam hij diens functie waai-. Hij wordt be schouwd als een van de leidende in tellectuelen van de Labourpartij. Van 1940 tot 1942 was hij propaganda-ad- viseur van de minister voor de econo mische oorlogvoering. De nieuwe minister van Financiën, die de afgelopen 10 dagen Amerika en Canada heeft bezocht voor besprekin gen met financiële autoriteiten, wordt vandaag te Londen terugverwacht. In de Ver. Staten zou hij overeen stemming hebben bereikt over de ma- Er wordt in Schotland een pro bleem actueel, waarbij ook Ne derland en in Nederland Zeeland geïnteresseerd zij n. De Noordzee wordt namelijk „dood gevist" en dien tengevolge is er in een aantal Schot se kustplaatsen een noodtoestand ont staan. Met name Denen en IJslanders maken zich aan dit „doodvissen" schuldig. Terwijl de Schotten met kleine vangsten thuis komen en hoge prijzen moeten berekenen om aan hun levensonderhoud te komen, over stromen de Denen en IJslanders de markt met goedkopere en betere vis. Ondervinden de Zeeuwse vissers hetzelfde als de Schotten? Of loopt het hier nog al los? In ieder geval moeten de Bruinissers, de Veerenaren en de Arnemuiders, de Vlissingers en de anderen verdacht zijn op wat hen boven het hoofd kan hangen. Een ge waarschuwd man telt voor twee! De bladen hebben dezer dagen de dood gemeld van Jan Oudegeest, oud-voorzitter van de S.D.A.P. en een der pioniers der Nederlandse vakbeweging. Oudegeest was een na tionale figuur, niet zozeer omdat hij de organisator was van de gerucht makende spoorwegstaking van 1903, als wel om het feit, dat hij een man was, die zijn ganse persoonlijkheid ge durende een leven van zeer grote ac tiviteit heeft ingezet voor de verhef fing van de Nederlandse arbeiders stand. Veertien jaar geleden trok hij zich uit de politiek terug. Zijn naam is niet vergeten en zal niet vergeten worden. Een groot deel van ons volk plukt de vruchten van zijn baanbre kend werk. Hebben wij te weinig Kamerleden? „Trouw" (a.r.) meent dat de groei van de bevolking, de uit breiding van het parlementaire werk en de ontwikkeling van het specialis- tendom het noodzakelijk maken, dat het aantal Kamerleden verdubbeld wordt; in 1848 was er één Tweede Kamerlid op 45.000 hoofden van de bevolking, maar nu zouden wij bij de genoemde verdubbeling van het aan tal nog niet eens aan die nörm toeko men: „Deze zaak is in het bijzonder van belang voor de kleinere en middel grote fracties, zoals vanzelf spreekt. Want zelfs de middelgrote fracties hebben geen mensen genoeg onder het huidige stelsel, om aan de verschil lende onderdelen van het regerings beleid de aandacht te besteden, die nodig is. Wij willen niet voor over drijving van het specialisme pleiten. Maar in een fractie moeten, als zij nuttig wil werken en als zij zich in de practijk niet wil beperken tot het ge ven van algemene-politieke beschou wingen, mensen aanwezig zijn die verstand hebben van onderwijs, van militaire zaken, van landbouwzaken, van middenstandsaangelegenheden, van de theoretische en van de prac- tische economie, van belastingtech niek, van de financiële techniek in het algemeen en de begrotingstech niek, van het sociale vraagstuk in het bijzonder. Er behoren mensen te zijn die zich speciaal met de buitenlandse politiek bemoeien en met de Over zeese Rijksdelen en Uniezaken. Er moeten bekwame juristen in een frac tie zitten, mensen die van de wets- techniek verstand hebben, civilisten, zowel als deskundigen op het gebied van het staatsrecht. En deze reeks is nog lang niet volledig." Er is voor dit standpunt van Trouw veel te zeggen, Er zou nog meer voor te zeggen zijn, als de verschillende politieke partijen maar beschikten over bekwame candidaten. Zo lang men in vele fracties hoogstens een of twee figuren van formaat vindt en de waarlijk prominenten van de politiek verre blijven, lijkt het scheppen van meer Kamerleden ons een hachelijk experiment. te, waarin de Amerikaanse regering hulp zou verlenen voor Engelands herbewapening. Gaitskell zal in de uitoefening van zijn ambt worden bij gestaan door een financiële secretaris en een economische secretaris. Deze regeling bestaat reeds sedert 1947. De benoeming van Gaitskell tot Cripp's opvolger zou beschouwd wor den als de stelligste verzekering, dat Cripp's politiek vervolgd zou worden zonder radicale veranderingen, zo ver klaart Reuter. Dit, aldus Reuter, zou de enige reden zijn een naar verhou ding zo onervaren politicus voor de belangrijke post van minister van Fi nanciën aan te wijzen. Men weet reeds geruime tijd, dat Cripps zelf Gaitskell tot opvolger wenst. In zekere opzich ten heeft Gaitskell zich naar het voor beeld van zijn „meester" ontwikkeld. DE IJZEREN KANSELIER. Gedurende de drie jaar van zijn „economische dictatuur" heeft de „gzeren kanselier", zoals Cripps ge noemd werd, het Engelse volk hogere belastingen opgelegd dan ooit te vo ren in vredestijd het geval is ge weest. Sigaretten, bier en andere dingen, die het leven veraangenamen, stegen hemelhoog in prijs en omzetbelasting op bijna alles, wat te koop was, zet te doeltreffend een rem op de koop lust van het publiek. Voordat hij zijn politieke carrière begon, was sir Stafford advocaat en verdiende hy 300.000 gulden per jaar. Als minister van financiën verdiende hy 50.000 gulden. Hij werd in 1939 uit de Labourpar tij gezet, omdat zijn zeer linkse in zichten niet strookten met die van de partijleiding, waartegen hg een felle oppositie voerde. Hij voerde verschillende belangrij ke regeringsmissies uit en was van 19401942 ambassadeur te Moskou. In 1945 werd hy weer tot de Labour partij toegelaten. In de New York Herald Tribune be weert Stew'art Alsop, dat de Sowjet-Unie tegen het eind van dit jaar over 22 atoombommen zal beschikken. Hetzelfde tafereel dat wy kortgeleden nog in Zaid-Korea zagen, speelt zich thans In Indo-Chlna af. Lange ryen inwoners van Langson verlaten met enkele schamele bezittingen hun woningen op weg aar veiliger oorden, daar een hevige veldslag tussen Indo-Chinese troepen en de communisten dreigt- Hugh Gaitskell, de opvolger van Cripps. Versterkingen voor Franse troepen onderweg Tijdens het debat in de Franse Nationale Vergadering over Indo-China, heeft de minister-president René Pleven, verklaard, dat de opstandige Vietminli-beweging minstens 20.000 man troepen heeft gezonden naar militaire opleidingskampen, die zich juist aan de Chinese zijde van de grens bevinden. De in China opgeleide Vietminh-rebellen keren, met hun daar ontvangen wapens, naar Tonkin terug. Deze Vietminh-bases zijn voor ons onaantastbaar, aldus de premier, daar zij zich in China bevinden. Het contact tussen de Vietminh in Indo-China en haar bases in China heeft vooral plaats te Caobang, na bij de Chinese grens. De Vietminh heeft hier een weg aangelegd, waar door zy in staat was een omtrekken de beweging om Caobang te maken. Het was de bezettingen van de versterkte posten in het grensgebied niet mogelijk het verkeer van troe pen en militaire uitrusting tussen de Vietminh in China en Indo-China te verbreken. De militaire waarde van deze posten nam elke dag af, ter- wyl hun positie steeds gevaarlgker werd. Het schgnt dat een Chinese mi litaire missie de troepen der Viet minh heeft bezocht, om te vragen wat voor wapens zg nodig hadden. Zodra Frankrijk over aanwijzingen beschikte, dat de Chinezen met de Vietminh samenwerkten, heeft het de geallieerden om hulp verzocht bij 't leveren van wapens. De gevraagde wapens beginnen nu aan te komen en er zal steeds meer komen. De toestand is niet meer zo, dat een groep rebellen de Franse rege ring bestrydt; wij bestryden thans de voorhoede in Zuid-Oost-Azië van een grote beweging, die er naar streeft geheel Azië aan haar te onderwerpen. De Franse legerleiding in Indo- China heeft om versterkingen ge vraagd. Er zijn meer troepen en wa pens naar haar onderweg, dan waar om zg heeft verzocht. De Franse expeditionaire macht in Indo-China, die is samengesteld uit Weinig succes bij de onderhandelingen De Duitse vertegenwoordiger bij de onderhandelingen over het plan Schu man voert deze week in Bonn bespre kingen over het verdere verloop der discussies. In ingewyde kringen neemt men aan dat deze besprekingen in ver band staan met de ernstige moeilijk heden, die te Parijs gerezen zyn. Volgens het doorgaans goed geïn formeerde „Handelsblatt" bestaat er geen twijfel over. dat de nu afgelopen fase van de onderhandelingen in hoofdzaak heeft geleid tot nega tieve resultaten. De besprekingen zouden niet tot een oplossing van de ernstige moeilijkhe den hebben kunnen leiden en in ver band daarmee zouden de gedachten thans uitgaan naar een tussenoplos sing. Deze zou betekenen, dat voor eerst slecht een verdrag wordt aange gaan, dat de algemene lijnen der sa menwerking zou vastleggen. De con crete en gedetailleerde uitwerking hiervan vormt volgens de te Bonn heersende opvatting het grootste strui kelblok. Fransen en Vietnamezen, is thans 166.000 man sterk. Bovendien zyn er 126.000 man Vietnamese hulp strijdkrachten. Daarop gaf de Franse minister president een uitgebreid verslag van de strijd te Caobang, op 9 October, toen Vietminh-opstandelingen een sterke Franse strijdmacht in een hin derlaag wisten te öoen lopen. „Wy verloren", verklaarde Pleven met 'n stem, waarin diepe ontroering viel te beluisteren, „75 officieren, 292 onder officieren en 2839 manschappen. Wy weten nog niet, hoeveel van hen ge wond of krggsgevangen zgn ge maakt". Toen Pleven was uitgesproken, ver hieven de afgevaardigden zich van hun zetels en namen staande een mi nuut stilte in acht ter nagedachtenis van de bij Coabang gevallenen. Slechts de communistische volks vertegenwoordigers bleven zitten. Nederlanders hadden gelijk toen zij zeiden, dat Indonesië nog niet rijp was voor zelfbestuur Maar de Nederlanders zouden zelf ook schuld hebben Een correspondent van het officiële orghan der Amerikaanse bezetting in Duitsland, „Die Neue Zeitung", schrijft in een artikel over de nieuwe verhoudingen in Indonesië o.m.: „Uit de ontwikkeling blijkt, dat de Neder landers gclyk hadden, wanneer zij zeiden, dat Indonesië nog niet rijp was voor zelfbestuur. Indonesië is onder bedenkelijke omstandigheden in zijn onafhankelijkheid gestort, met een elite, die numeriek tegenover tie onge schoolde massa in het niet valt". Het tegen de Nederlanders bestaande wantrouwen verklaart de correspon dent uit een minderwaardigheidsge voel. Hij zegt. dat hij tijdens zijn reis door Indonesië de ervaring heeft op gedaan. dat de organisatie van de maatschappij overal hapert, waar zij n>et inheemse en onervaren krachten wordt" bezet: „Men krijgt de indruk van een mechanisme, dat door nieuwe en onervaren arbeiders bediend wordt: eerst staat een rad stil. daarna een ander en tenslotte de gehele ma chine". Het valt de regering, aldus deze journalist, moeilijk deze ontwikkeling ten goede te keren, daar de anti-blan ke gevoelens, die zij heeft opgeroepen, een teruggrijpen naar Europese krach ten in de weg staan. „Het Merdeka is een roes geworden, Opgesteld door Zweden, Canada en Nederland Aan de algemene vergadering van de Verenigde Naties zal een plan wor den voorgelegd om de internationali satie van Jeruzalem te laten varen en om zich verder bezig te houden met de kwestie van bescherming der hei lige plaatsen. Het plan, dat door Zwe den, Nederland en Canada is opge steld, wil een gouverneur of hoge commissaris belasten met de bescher ming van de Joodse, Mohammedaanse en Christelijke heiligdommen. waardoor de regering zelf een groot deel van haar autoriteit verloren heeft", aldus de correspondent van het Amerikaanse blad. „De arbeiders staken, wanneer het hun belieft en nemen le leiding van de ondernemin gen de teugels daarmee uit handen. Het is zelfs voor een Indonesische be drijfsleider zo goed als onmogelijk ge worden maatregelen tegen onderge schikten te nemen, ook wanneer deze zich duidelijk hebben misdragen". De correspondent schrijft etnslotte de verantwoordelijkheid voor deze ge hele ontwikkeling mede toe aan het vroegere Nederlandse beheer, dat vol gens hem niet voldoende heelt gedaan om het volk rijp te maken voor zelf bestuur. Koning Faroek weer thuis. Koning Faroek van Egypte is met zyn jacbf te Alexandria aangekomen na een vacantle in Europa. Een pe titie van alle oppositiepartijen, waar in voor een revolutie wordt gewaar schuwd, wacht hem. herdenkt de Vrije Universiteit te Amsterdam haar 70-jarig bestaan, ter gelegenheid waar van eredoctoraten worden ver leend aan prof. dr. J. Bohatec uit Wenen, prof. Huber uit Zü- rich en het Nederlandse Twee de Kamerlid, de heer Jan Schouten; viert de bekende Amsterdam se hoogleraar prof. dr. J. Wa- _^terink zijn 60-ste verjaardag. Naar wij vernemen zullen H.M. de Koningin en Z.KJL de Prins der Ne derlanden voor de overtocht naar Engeland in November a s. gebruik maken van Hr. Ms. „Jacob van Heemskerek". Eens de felste vijand der Spoorwegen... Op de begraafplaats „RhijnhoF' te Oegstgeest is Donderdagmiddag Jan Oudegeest, één van de voormannen van de S.D.A.P. en de moderne vak beweging, door vrienden en mede- stryders ten grave gedragen. De minister-president, dr. W. Drees, was persoonlijk bjj deze plechtigheid aanwezig. Voorts zag men Staatsraad ir. J. W. Albarda, vertegenwoordigers van het N.V.V. en de Partij van de Ar beid, en ook de bekende „Ome Jan van Zutphen" van „Zonnestraal", die met de overledene tot de zg. „twaalf apostelen", de oprichters van de oude S.D.A.P. behoorde. De directie van de Nederlandse Spoorwegen was vertegenwoordigd door de chef van de alg. dienst, dr. F. F. de Bruyn, die hulde bracht aan de nagedachtenis van hem, die eens de felste vyand van de Spoorwegen was, maar zich de pionier heeft ge toond van nieuwe verhoudingen en grondlegger van een integrerend fun dament van het huidige bedrijf. De heer G. Joustra sprak daarna namens het N.V.V. en het Int. Ver bond van Vrije Vakverenigingen, de heer E. F. Albracht namens de Par ty van de Arbeid. De 83-jarige weduwe dankte met een enkel woord voor de overweldi gende belangstelling. „Duizenden Amerikanen over Zweden uitgezwermd" De oplossing „Duizenden Amerikanen, miljtairen, diplomaten, leden van 't Congres, za kenlieden. geleerden, sportslieden en heren zonder een vast beroep, doch in het bezit van naOwkeurig omlijnde opdrachten, zijn. met Engels-Zweedse conversatieboekjes in hun zak. over Zweden uitgezwermd", aldus Radio- Moskou, die vervolgde: „Het is opge vallen dat de Amerikaanse toeristen, ongeacht hun beroep, zeer vaak ge bruik maken van de zin uit hun boek je: „Teken een kaart voor mij". Zeer veel wordt ook gebruikt: „Ik Werkverschaffing is moeilijk Toen enkele maanden geleden het mosselbestand in de Zeeuwse wateren sterk slonk door het optreden van een parasiet, die de dood van vele mos selen veroorzaakte, gingen er stemmen op om de bedreigde mosselvissers tydelyk een apder bestaan te verschaffen. Men wilde komen tot een soort „D.U.W. te water", waarfoy het in stand houden van de mosselpercelen en het schoonmaken daarvan, één der hoofdbezigheden zou zyn. Het Ryk zou daarvoor uiteraard subsidie moeten verlenen. Naar wy thans vernemen is het niet waarschynlyk, dat deze plannen zich lenen voor een snelle uitvoering. Eerstens zijn de plannen in de win termaanden niet gemakkelgk uitvoer baar in verband met seizoen-invloe den en daarnaast is gebleken, dat verscheidene vissers eigen wegen zoeken om 'in hun bestaan te voor zien. Mocht het tot een soort „D.U.W. te water" komen, dan zal een ont werp daarvoor op langere termyn bekeken moeten worden. DE WADDENZEE Zoals bekend, vissen thans twee Zeeuwse mossel„teams" op de Wad denzee. Een team van tien is afkom stig uit Bruinisse en een team van tien is afkomstig uit Yerseke. Ook is men reeds bezig met het ver- zaaien van halfwasmosselen in de Waddenzee, waardoor een soort kweek-percelen ontstaan. De groep van Yerseke heeft een concessie gekregen voor verzaai- en van deze halfwasmosselen op bepaalde gevallen In de Wadden zee. Hoewel met alle deskundigen het eens zyn over de wenselijk heid van verzaaien in de winter, meende men toch voldoende aan leiding te hebben om deze proef te nemen. In elk geval blijkt daaruit, dat grote activiteit wordt ontplooid door de Zeeuwse vissers, die thans op de Waddenzee een nieuw bestaan zoe ken. ANDERE VISSERIJ In Zeeland heeft een aantal vis sers tot voor kort nog iets kunnen verdienen met het vissen op zeebliek en zeesterren. Deze visserij loopt thans terug. Door het bijzondere karakter van het vissersbedrijf, waarin familie verhoudingen een grote rol spelen, en ook doordat allerlei tgdelijke be- staansmogeiykheden worden aange grepen, is het nog niet zo, dat de mi sère in het mosselbedryf thans reeds op de arbeidsbeurzen in Zeeland een directe druk zou leggen. Het aantal mensen, dat zich uit visserykringen meldt voor het zoeken van andere werkgelegenheid is nog niet opval lend groot. De indruk bestaat, dat de gevol gen van de mossel-crisis zich eerst geleidelijk zullen openbaren. Australische Senaat stelt communisten buiten de wet Het wetsontwerp tot buiten de wet stelling van de Australische commu nistische party is Donderdagavond laat door de Australische Senaat goed gekeurd. Dit ontwerp was reeds door het Huis van Afgevaardigden aangenomen, doch de Labourmeerderheid in de Se naat heeft Het maandenlang aange houden, omdat zij de individuele vrij heid van de Australische burger door de wet aangetast achtte. Toen de Australische premier dreig de met Kamerontbinding en met nieu we verkiezingen, besloot de Labour partij het wetsontwerp niet langer op te houden. De rechtskundige verte genwoordigers van de communistische partij zullen het hoge gerechtshof ver zoeken de wet ongeldig te verklaren. ben een Amerikaan. Laat mij uw pa pieren zien". Volgens Radio-Moskou bevat het Engels-Zweedse conversatie boekje „800 woorden, die op bedrei gingen neerkomen". "E OPLOSSING.... Amerikaanse functionarissen te Washington waren aanvankelijk ge neigd hun schouders op te halen; zij beschouwen de beschuldigingen van Radio-Moskou als „louter verzinsel". Plotseling herinnerde men zich echter op het Amerikaanse ministerie van Landsverdediging dat in 1943 een boekje was vervaardigd, bestemd voor de Amerikaanse strijdkrachten over zee. Het was er een uit een reeks der gelijke boekjes, die betrekking hadden op landen, waar de mogelijkheid van een in actie gaan van Amerikaanse strijdkrachten bestond. Een dezer boekjes was aan Zweden gewijd. Het bevatte beschrijvingen van het land en zijn gewoonten en een aantal con- versatie-termen. waaronder ook de door Radio-Moskou aangehaalde. Radio-Moskou verkreeg zijn gege vens uit een tele'gram uit Stockholm aan het te Moskou verschijnende „let terkundig nieuwsblad". In Delft werd een drieling geboren. In het gezin van de heer J. de Bruin te Delft, is een drieling ge boren: twee meisjes en één jongen. Maria Jacoba, weegt 1790 gram, He lena 1540 gram en Anton 2120 gram. Moeder en kinderen maken het goed. Nederlandse firma bouwt 1000 spoorwagons voor India. De N.V. Machinefabriek Du Croo en Brauns te Amsterdam heeft een opdi-acht ontvangen van de India Railways New-Delhi tot de levering van 1.000 gesloten goederenwagens. De wagens moeten vóór 1 Maart 1952 worden afgeleverd. VOORSPSLTt RUSTIG WEER. Geldig tot Vrijdagavond. Aanvankelijk hier en daar mist, overigens zwaar bewolkt met enkele opklaringen. Droog weer. Matige tot zwakke Westelijke wind en ongeveer dezelfde temperatuur als gisteren of iets lagere.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 1